Nieuwe Haarlemsche Courant | 1949 | 22 december 1949 | pagina 1

GEEN

Koningin zal oorkonde van
bevestiging ondertekenen

fa

LOONSVERHOGING VAN
5 PCT. TOEGESTAAN

Kinderbijslagen evenredig
verhoogd

STALIN VIERT ZIJN ZEVENTIGSTE VERJAARDAG
TEMIDDEN VAN ZIJN GETROUWEN

andere uitweg

VROUW IN DE VLAMMEN OMGEKOMEN

Tot hoofd en hart

Waar het om gaat

SOUVEREINITEITS-
OVERDRACHT

Historische gebeurtenis wordt besloten
met korte rede van HM.

Republikeinse troepen
reeds in Batavia

Liquidatie republiek als

deelstaat?

TERUGTREKKING DER
TROEPEN

Ereveld in Nederland?

1

Bij garagebrand te Hengelo

HOTEL TE ROERMOND
UITGEBRAND

Afbeelding aan ballons
boven Moskou

De anderen....

Het weer

KERSTBOODSCHAP VAN
DE KONINGIN

Ernstig auto-ongeval
bij Zwoiie

Vrijspraak inzake paleis-
brand te Den Haag

J

COMPENSATIE VAN F1,-
VOOR DE KOLEN

Personentrein rijdt op
goederentrein

DONDERDAG 22 DECEMBER 1949

73ste JAARGANG No. 24647

Koningin ondertekent
de wet

Hare Majesteit de Koningin
heeft Woensdagmiddag de
wet op de souvereiniieiis-
overdrachi over Indonesië
ondertekend.

Woensdag is verschenen het
staatsblad J 570, waarin be
kend gemaakt is de wei van
21 Degember 1949, houden
de een voorziening in de zin
van artikel 211 der Grondwet
Wet Souvereiniieiisover-
dracht Indonesië

Overdracht souvereiniteit 27 Dec. 10 uur

Plechtigheid
Burgerzaal

m

EERSTE GOUVERNEUR
VAN NIEUW-GUINEA

Belangrijkste stadium
afgesloten

Voor in Indonesië gesneu
velde militairen

Geëerd als „held-vader-zon-adelaar"

Tien a twaalf gewonden

Loonsverhoging

Kolentoesiag

Overige maatregelen

Drie wagons zwaar
beschadigd

BUREAUX: SMEDESTRAAT 5 - HAARLEM
Telefoon: Redactie 21544 Advertenties 21543
Abonnementen 20800 Postgiro 143480

Bijkantoor Beverwijk- Stumohlusstr 45. tel. 3998
Voor klachten over de bezorging na 5.30
uur 's avonds 21544
Directeur: J. J. W Boerriqter.
Hoofdredacteur: Drs. H. W M. van Rufl.
Wnd. hoofdredacteur! W. Severin.

NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT

ADVERTENTIETARIEF 28 cents oer millimeter—
hooqte. Ingezonden mededelingen dubbel
tarief. Omroepers 16 cents oer m.m -hoogte.
De administratie behoudt zich het rechi voor
advertentiën eventueel zonder opgave van
redenen te weigeren.

ABONNEMENTSPRIJS 35 cents per week.
I 1.52 oer maand, f 4.55 oer kwartaal.

Met slechts één stem meer dan de
vereiste tweederde-meerderheid
heeft de Eerste Kamer de over
dracht van de souvereiniteit aan de Ver.
Staten van Indonesië goedgekeurd. Te
gen de verwachting van velen in zijn
de stemverhoudingen iets anders komen
te liggen dan twaalf dagen geleden in
de Tweede Kamer, daar de gehele Chris
telijk Historische fractie tegenstemde.
De prot.-christelijke vertegenwoordigd s
van de A.R. en de C.H.U. hebben daar
mee één lijn getrokken. Een belangrijk
feit, wanneer later de historie haar oor
deel zal uitspreken over de thans ge
vallen beslissing. Intussen was het dui
delijk, dat de Eerste Kamer in een nog
onmogelijker dwangpositie was gema
noeuvreerd dan de Tweede Kamer. Van
een vrije keuze was immers nauwelijks
sprake meer. Daaruit is ook te verkla
ren, dat in alle redevoeringen een mi
neurstemming te beluisteren viel. De
partijen trachtten ook nu weer de ver
antwoordelijkheid zoveel mogelijk van
zich af te schuiven om voor later „ge
dekt" te zijn. Tegenover de historie en
tegenover hun kiezers. Zelfs een oud
minister Jonkman, destijds een der
gangmakers van de P. v. d. A. in de
Indonesische kwestie, liet nu, staande
voor de consequenties van zijn eigen
politiek, menig critisch geluid horen.

Angst, onzekerheid en aarzeling, dat
is de stemming, die overal in heel het
land en bij vrijwel alle partijen aan de
vooravond van de Overdracht valt te
constateren. Ook bij de K.V.P., die Za
terdag j.l. een buitengewone Partij
raadsvergadering belegde, welke geheel
gewijd was aan de Indonesische kwes
tie. Wie van de aanwezigen keerde vol
daan naar huis terug, wie kreeg een
afdoend antwoord op de vraag w a a r-
o m de K.V.P., op welke toch als groot
ste partij de grootste verantwoordelijk
heid blijft rusten voor het gevoerde be
leid, deze weg, in strijd met haar pro
gram en haar beloften, gegaan is? Hom
me's uitweg, dat de partij de Regering
duldde, mag een handige vondst zijn,
overtuigen doet hij ons geenszins. Er
is inderdaad een verschil tussen het
dulden van een Regering en het enthou
siast steunen van haar beleid. In het
laatste geval draagt men de verantwoor
ding in de hevigste mate, maar dit
neemt niet weg, dat er even goed een
verantwoordelijkheid resulteert uit het
feit, dat men nalaat de Regering weg
te zenden, ofschoon men daartoe de
macht heeft. En deze verantwoorde
lijkheid strekt zich ons inziens ook uit
over het beleid der aldus slechts gedul
de Regering, omdat men in gebreke
blijft aan te sturen op de formering van
een nieuw kabinet met een ander be
leid.

Wij zijn het geheel eens met de Msbd.,
die naar aanleiding van Romme's woor
den schreef:

.Ongetwijfeld zijn enke'e duistere
punten opgehelderd, maar een volledig
inzicht, nodig voor een juist oordeel,
beeft men zeker niet gekregen. En toch
vragen we ons af, waarom nü nog zo
veel „geheim" moet worden gehouden,
wat toch in tamelijk ruime kring :s
doorgedrongen."

Angst en onzekerheid heersen met
alleen in Nederland, maar óók in Indo
nesië. De mens is overal hetzelfde. Op
beslissende momenten zijn er altijd
maar weinig karaktervolle, principiële
figuren. Het „sauve qui peut" is thans
in Indonesië aan de gang. De Soera-
bajase Nieuwe Courant wijdde er dezer
dagen een artikel aan, dat ons in vele
opzichten aan de bezettingstijd her
innert. „Mensen, die zich nimmer te vo
ren voor het Nederlanderschap hebben
geïnteresseerd, willen nu per se Neder
lander zijn en anderen, die hun leven
lang Nederlander zijn geweest, willen
nu plotseling Warga Negara worden."

„Een deel "van de burgerij." aldus gaat
de Nieuwe Courant verder, „gaat zo ver,
dat het thans reeds het Indonesisch
Staatsburgerschap wenst om maar zo
gauw mogelijk politieke functies te kun
nen vervullen. Het is bang de bus te
zu'len missen. Een ónder deel van de
burgerij wenst, dat de' T.N.I. maar zo
spoedig mogelijk het militair gezag over
neemt. Dit laatste getuigt van grote
ondankbaarheid tegenover onze soldaten.
Het gaat niet tegen de T.N.I., doch
het gaat tegen het ondankbare stand
punt van: Der Mohr hat seine Schuldig-
keit getan, der Mohr kann gehen."

Zeggen wij te veel, dat de mens overal
hetzelfde is?

Ook het buitenland, dat Nederland
grotendeels in de huidige dwangpositie
heeft gedreven, voelt zich minder zeker,
nu dit precedent met Indonesië is ge
schapen. Australië's nieuwe regering
tracht nu de betrekkingen met Nederland,
die jarenlang verre van vriendschappe
lijk waren, te verbeteren. Zowel de
Britse als de Franse gebieden in het
Verre Oosten lopen met de "dag groter
gevaar onder de Chinese communisti
sche kolos verbrijzeld te worden. De
Ver. Naties dwongen Nederland op de
knieën, maar lieten Moskou zijn gang
gaan. Langzaam maar te laat gaan hun
ogen open. Nog enkele dagen geleden
riep een Amerikaanse radio-commenta
tor uit: „Wij hebben de weinige moed,
die de Nederlandse regering nog had,
de kop ingedrukt. Daarvoor hebben we
zelfs de Marshall-hulp gebruikt. Neder
land verliet Indonesië, Moskou kwam
er in."

Ziet deze commentator de zaken te
somber? Wij hopen het. Maar de angst
en de onzekerheid, die aan de vooravond
van de overdracht alom heersen, wijzen
er op, dat velen vrezen, dat het Rood-
wit-blauw, dat in Indonesië thans neer
gaat weldra vervangen zal worden door
de bloedvlag van het Kremlin, welke
reeds triomferend wappert in het groot
ste deel van Azië.

De Regeringsvoorlichtingsdienst deelt
mede:

Nu de beide Kamers der Staten-Gene-
raal het wetsontwerp voor de overdracht
der souvereiniteit over Indonesië met de
vereiste gekwalificeerde meerderheid
aanvaard hebben en de wet door de
Koningin bekrachtigd is, is bepaald, dat
de overdracht der souvereiniteit aan de
Republiek der Verenigde Staten van In
donesië 27 December door H. M. de Ko
ningin zal geschieden.

De plechtigheid is in de Burgerzaal
van het Koninklijk Paleis te Amsterdam.
Zij zal tien uur 's morgens beginnen.

Op dat uur verzamelen zich aan een
grote tafel in dq Burgerzaal de leden der
delegatie, welke de republiek der Ver
enigde Staten van Indonesië bij de sou-
vereiniteits-overdrachf vertegenwoordi
gen, de voorzitters van de beide Kamers
der Staten-Generaal, alle ministers, de
vertegenwoordigers in Nederland van
Suriname en de Nederlandse Antillen,
de directeur van het kabinet der Konin
gin en de secretaris van de ministerraad.

Voor H. M. de Koningin en Z. K. H.
Prins Bernhard de zaal betreden, zal
door dr. W. Drees, minister-president,
minister van Algemene Zaken van het
Koninkrijk der Nederlanden, en drs.
Mohammed Hatta, minister-president,
minister van Buitenlandse Zaken ad int.
van de republiek der Verenigde Staten

Naar A.P. meldt zouden reeds vandaag
elfhonderd Indonesische militairen Ba
tavia binnentrekken. Morgen zullen nog
ongeveer vijfduizend manschappen in de
stad aankomen. De totale bezetting zal
zesduizend man sterk zijn.

Dinsdag zullen de Indonesiërs het be
stuur over de stad overnemen.

De hoofdmacht is gelegerd in de na
bijgelegen plaatsen, Met de intocht
van deze troepen is gewacht, totdat
Koningin Juliana het wetsontwerp op
de souvereiniteitsoverdracht getekend
had.

Naar Aneta te Djocja uit sommige
politieke en semi-officiële kringen ver
nam, zijn er stromingen aanwezig, die
het voornemen hebben de republiek In
donesië als deelstaat te liquideren. Deze
stromingen zouden, volgens de inlich
tingen, niet bepaald klein genoemd
kunnen worden. Men acht het beter, de
republiek om te vormen in een provin
cie met een eenvoudig autonoom be
stuur en rechtstreeks onder de leiding
staand van de centrale regering der
R.I.S. Het denkbeeld zou door de repu
blikeinse regering in studie zijn ge
nomen.

Naar "het AN.P. verneemt ligt het in
de bedoeling van de regering de heer
Van Waardehburg, laatstelijk regerings
commissaris voor Zuid-Sumatra (Palem-
bang) te benoemen tot gouverneur van
Nieuw-Guinea.

van Indonesië, voorzitter van de delega
tie in vertegenwoordiging van de repu
bliek der Verenigde Staten van Indone
sië bij de souvereiniteitsoverdracht, een
protocol worden ondertekend, waaruit
blijkt, dat de nieuwe rechtsorde over
eenkomstig de besluiten van de Ronde-
Taf elconfërentie en overeenkomstig het
eerste lid van artikel 211 van de Grond
wet voor het Koninkrijk der Nederlan
den, door het Koninkrijk en de tot de
republiek der Verenigde Staten van In
donesië toetredende gebieden aanvaard
is.

Tevens is in dit protocol de bevoegd
heid van de Indonesische delegatie tot de
vertegenwoordiging van de republiek der
Verenigde Staten van Indonesië vastge
legd.

Vervolgens zullen H. M. de Koningin
en Z. K. H. Prins Bernhard de Burger
zaal worden binnengeleid én aan de tafel
plaats nemen.

Minister Drees zal dan mededeling
doen van hetgeen in vorenbedoeld pro
tocol vervat is en constateren, dat er
mitsdien voor H. M. geen beletsel be
staat om de nieuwe rechtsorde te be
vestigen. In aansluiting hierop zal H. M
de Koningin de nieuwe rechtsorde be
vestigen en de oorkonde van bevestiging
ondertekenen. Tenslotte zal H. M. de
Koningin bjj acte de souvereiniteit over
dragen.

Als hoofd der Unie zal H. M. de
Koningin de plechtigheid besluiten met
een korte rede, waarna van het caril
Ion op het Paleis achtereenvolgens het
Indonesische en het Nederlandse volk-s
lied zullen klinken.

H. M. de Koningin én de Prins der
Nederlanden zullen ten Paleize een noen
maal aanbieden aan de leden van de
Indonesische delegatie ter vertegenwoor
diging van de republiek der Verenigde
Staten van Indonesië bij de souvereini
teitsoverdracht, de Nederlandse ministers
en enkele andere hoge autoriteiten.

Tot de genodigden zullen behoren, de
leden van de beide Kamers der Staten-
Generaal. de leden van het corps diplo-
matiqué, de Nederlandse staatssecretaris
sen, en enkele andere hoge autoriteiten

Volgens betrouwbare diplomatieke en
militaire kringen te Batavia hebben de
Nederlandse strijdkrachten Woensdag
het belangrijkste stadium van de terug
trekking uit het binnenland van Java
en Sumatra afgesloten en hebben zjj
zich voornamelijk begeven naar ver
zamelpunten aan de kust, aldus meldt
Reuter nit Batavia.

De landelijke organisatie voor onze mili
tairen overzee „VOMO" heeft een actie in
gezet voor de terugbrenging naar het va
derland en opnieuw ter ruste legging op
het ereveld in vaderlandse bodem van de
stoffelijke resten van onze in Indonesië ge
sneuvelde militairen. Zij, die deze actie
wensen te steunen en willen helpen de be
doelde terugbrenging financieel mogelijk
te maken, kunnen adhaesie betuigen aan
het adres van de penningmeester van de
„VOMO", postbus 17 te Sliedrecht en hun
financiële bijdragen storten op diens post
girorekening nr. 47767.

In de late namiddag van Woensdag 21 December is door een ongeluk met een
benzinetank brand ontstaan in de garage van de heer Schalken aan de Twekkeler-
weg te Hengelo. De 35-jarige echtgenote van S. kwam out het leven.

Bjj een brand in een garage te Hen
gelo is Woensdagmiddag de 35-jarige
mevrouw Schalken, echtgenote van de
eigenaar van de garage, die zelf niet
thuis was, in de vlammen omgekomen.
In de garage viel een blik benzine om
cu stroomde leeg. Beducht voor het
vlamvatten van de benzine werden on
middellijk door de monteur enige wa
gens uit de garage gereden. Toen men
dacht, dat het gevaar bezworen was,
ontstond een felle steekvlam. In minder
dan geen tyd stond alles in lichter laaie.

De monteurs konden zich redden, doch
mevrouw Sch„ die juist op dat moment
in de garage was gekomen, werd door
het vuur overrompeld. De garage en de
bovenwoning brandden uit.

Woensdagnacht is hotel Kissels te
Roermond grotendeels uitgebrand.
Hef vuur moet om ongeveer één uur
ontstaan zijn in de vergaderzaal. De
gasten wisten zich nog bijiijds in
nachtgewaad te redden. Aan iets
medenemen viel niet meer te denken.
Drie Belgen zagen geen kans meer
langs de trappen te ontkomen en heb
ben zich via aaneengeknoopte lakens
op straat laten zakken. De familie

Met grote luister is gisteren in de Sovjet-Unie, communistisch China en Oost-
Europa de 70ste verjaardag van Stalin gevierd. Overal hingen de vlaggen en
redenaars gaven op vergaderingen uiting van hun lof voor de maarschalk.
Het presidium van de Opperste Sovjet verrastte de jarige met twee cadeau
tjes. Wegens vele grote verdiensten werd de generalissimus begiftigd met de
Lenin-orde en als meer ideëel geschenk werd de „Stalin-prijs voor de vrede"
ingesteld, de volksdemocratische tegenhanger van de Nobel-prijs voor de
vrede. Deze prijs zal in feite vijf of tien prijzen van elk 100.000 roebel (70.000
gulden) omvatten. Zij zullen worden toegekend aan hen, „die zeer belangrijke
verdiensten hebben verworven bij de worsteling tegen oorlogshitsers en ter
versterking van de vrede".

Een speciaal door het presidium van de Opperste Sovjet gekozen commissie,
welke zal bestaan uit „vertegenwoordigers van de democratische krachten
van verschillende landen", zal de prijzen toekennen. Volgens het decreet
komen burgers van alle landen, onverschillig hun politiek, godsdienst en ras,
voor de prijzen in aanmerking.

Behalve de 100.000 roebel zullen de winnaars een speciaal diploma krijgen en
een gouden medaille met de beeltenis van Stalin.

Het voornaamste geschenk van zijn
eigen volk is de belofte, de productie
records te slaan, maar reeds dagen lang
rollen treinladingen geschenken ter
waarde van millioenen guldens door
Oost-Europa naar Moskou. De aard der
geschenken varieert van luiers tot
auto's, van zijden sokken tot paarden.

Te Moskou is een tentoonstelling ge
opend onder het motto: „Stalin in de
kunst", die door middel van 300 werk
stukken van Sovjet-Russische schilders
en beeldhouwers een overzicht geeft
van leven en werken van Stalin.

In Moskou vormde een viering in het
Bolsjoi-theater, waar Stalin zelf aan
wezig was, het hoogtepunt van de dag.

De bijeenkomst werd geopend door
de voorzitter van het presidium van de
Opperste Sovjet dér U.S.S.R. Stalin was
omgeven door zijn beste kameraden,
onder wie de meeste van de plaatsver
vangende voorzitters van dc minister
raad, o. a. Molotov, Malenkov, Worosji-
lov, Bcria, Kaganowitsj, Mikoya, Kos-
sigin en Boelganin. Gedelegeerden uit
geheel Sovjet-Rusland en andere landen
waren hier tegenwoordig en hielden
toespraken. Onder hen bevond zich ook
Mao Tse Toeng, de premier van com
munistisch China. Verder ook Anna

Pauker, de Roemeense minister van
Buitenlandse Zaken, die door haar aan
wezigheid geruchten, dat zij in ongenade
zou zijn gevallen, logenstrafte. Nadat
communistische leiders uit de Sovjet-
Unie en de satellietstaten in alle toon
aarden de lof van het vadertje hadden
verkondigd traden de West-Europese
volgelingen voor het voetlicht.

Als eerste van hen sprak Palmiro To-
gliatti, die uitdrukking gaf aan de „toe
wijding en de liefde voor maarschalk
Stalin van twee millioen Italiaanse com
munisten", Hilding Hagberg (Zweden),
Ville Pessi (Finland), Dolores Ibarruri,
bijgenaamd La Passionara (Spanje),
Uhlrich, plaatsvervangend voorzitter
van de S.E.D. (Duitsland) en Koplenig
(Oostenrijk^

De meeste communistische gedele
geerden spraken perfect Russisch,
Slechts enkelen gebruikten hun moeder
taal

Sommige der epitheta voor Stalin, die
men kon horen of lezen, waren: „Leider
van de progressieve mensheid", „De
grootste strateeg der wereld", „Redder
van de mensheid van het Hitlerdom en
de slavernij",N „Held", „Vader", „Zon"
en „Adelaar".

Gisteravond richtten schijnwerpers
zich op een reusachtige afbeelding van
Stalin in maarschalksuniform, die aan
ballons boven Moskou bevestigd was.
zodat de gehele hemel door dit beeld
beheerst werd. Millioenen rode vlag-

In Berlijn hebben anti-communisten
een meeting ter ere van Stalins verjaar
dag aangegrepen om ook hun wensen
aan de maarschalk kenbaar te maken.

Pamfletten getiteld „VERJAARDAGS
CANTATE VOOR STALIN, HEER DER
SLAVERNIJ", werden heimemlijk onder
de duizenden toehoorders verspreid. De
cantate luidde.

Och, vadertje, ik zou je alles willen
geven wat ik heb,

Maar ik heb niets.

Mijn huis is leeg geworden,

Sinds je soldaten hier zijn geweest.
Och, vadertje, ik zou je onze ringen
willen geven, die van mij en mijn
vrouw, maar we zijn bedrogen.

Ze zijn van onze handen gehaald,
Sinds je soldaten hier zijn geweest.
Och, vadertjeje zou in mijn bed mo
gen slapen, maar mijn bed is gestolen;

Geloof me, met een auto kwamen ze
het halen,

Je soldaten die hier zijn geweest.
Ik zou je mijn vrouw en kinderen wil
len laten zien.

Maar ze gaan huilen als ze ie naam
horen,

Sinds je soldaten hier zijn geweest.

getjes wapperden op de huizen en dui
zenden banieren met: „Glorie aan Stalin
de Grote" waren opgespannen. In de
stad waren duizenden portretten ver
licht en ook schitterden slagzinnen in
lichtletters. Op vele plaatsen, zoals bij
voorbeeld bjj het Bolsjoi-theater, ston
den de portretten van Lenin, Stalin,
Marx en Engels naast elkaar.

Kissels vluchtte over het dak naar
buren.

Ook het bediendenlogies werd zwaar
door het vuur aangetast. Een der meis
jes liep vrij ernstige wonden op aan ge
zicht en handen. De brandweer ver
scheen spoedig met groot materieel en
zij had een gevaarlijk karwei, <>m via
het brandende gebouw aan de achter
zijde te komen.

De schade kan nog niet vastgesteld
worden, evenmin is iets met zekerheid
te zeggen over de oorzaak van deze
brand. In October 1926 werd ditzelfde
hotel door een zware brand getroffen.
Daarbij kwamen twee kinderen der fa
milie Kissels in de vlammen om.

Verwachting tot Vrydagavond:

Over het algemeen weinig bewol
king en plaatselijk nevel of mist.
Droog weer. Gedurende de nacht en
vroege ochtend bijna "óveral lichte
vorst, overdag temperaturen enkele
graden boven het vriespunt, behalve
in mistbanken. In dc kustprovincies
matige wind tussen Zuid-West en
Zuid, elders weinig wind.

Zon: 8.47—16.31. Maan: 11.49—20.42.

H.M. de Koningin zal Vrijdagavond 23
December 18.15 uur over beide radiozen
ders een Kerstboodschap richten tot het
Nederlandse volk.

F,nige kilometers ten Noord-Oosten
van Zwolle in de gemeente Zwoller
kerspel bij de begraafplaats „.De Kra
nenburg" is hedenochtend om half negen
op de Rijksweg MeppelZwolle een zeer
ernstig ongeluk gebeurd. De chauffeur
van een bus van de Eerste Drentse
Stoomtrammaatschappy kwam uit de
richting Meppel en Hilde een voor hem
rijdende vrachtwagen passeren.Dc
chauffeur van de vrachtwagen sloeg
echter onverwacht linksaf „De Water-
steeg" in, met het gevolg, dat de bus
chauffeur plotseling moest remmen. De
bus slipte waarschijniyk en reed met
een zeer harde klap tegen de langs de
weg staande bomen op.

Volgens de eerste berichten zijn er 10
a 12 gewonden.

De Arrondissements Rechtbank te
's-Gravenhage heeft uitspraak gedaan
in de zaak tegen het voormalige hoofd
van het bureau van de intendance der
Koninklijke Paleizen J. J. W. te Was
senaar, die in genoemde functie ver
antwoordelijk zou zijn voor de brand
die in de middag van 18 Mei 1948 uit
brak in het Koninklijk Paleis aan het
Noordeinde te 's-Gravenhage.

Veertien dagen geleden luidde de eis
500.boete subs. vijftig dagen
hechtenis. Hedenmorgen werd W. we
gens gebrek aan bewijs vrijgesproken.

Na onderzoek in samenwerking met de
Rijkspolitie, is de Venlose recherche over
gegaan tot de arrestatie van de 26-jarige
vrouw A. V. uit Venlo, die Zondagavond
haar pas geboren kind, in een bos bij Grub-
benvorst levend zou hebben begraven. De
vrouw vertoeft thans onder politiebewa
king in het ziekenhuis.

Spanning is soms als een muur om
ons, die het contact met God ver
hindert.

\hi

Het ministerie van Sociale Zaken
deelt het volgende mede:

In de laatste weken is, onder lei
ding van de secretaris-generaal van
het departement van Sociale
Zaken, mr. dr. A. A. van Rhijn,
tussen de indepartementale loon- en
prijscommissie en de Stichting van
de Arbeid uitvoerig overleg ge
pleegd over tc volgen loonpolitiek.
Dit overleg heeft geleid tot een
resultaat, waarmede de regering
zich heeft verenigd.

Bij het overleg bleek enerzijds, dat
aan de hand van de thans beschikbare
cijfers een stijging in de kosten van
het levensonderhoud moest worden ge
constateerd, welke niet ver beneden de
5 blijft. Anderzijds werd vastgesteld,
dat, gezien het niet sluiten van onze be
talingsbalans en de noodzakelijkheid de
uitvoer te vergroten, een loonsverho
ging zonder meer de economische moei
lijkheden van ons land zou verscher
pen. Daarom werd overeenstemming
bereikt op deze grondslag, dat wel een
loonsverhoging zou worden toegestaan,
maar dat tegelijk maatregelen tot ver
hoging der productie zouden moeten
worden toegepast, teneinde de toege
stane loonsverhoging economisch ver
antwoord te doen zijn.

Als maatregelen tot verhoging der
productie is bij het overleg tussen de
loon- en prijscommissie en de Stichting
van de Arbeid o.a. gedacht aan ruimere
toepassing van meerploegendienst, van
overwerk (al of niet met betaling van
oveTwerkpercentages) en aan een uit
breiding van de toepassing van de be
loning van bijzondere prestaties. Verte
genwoordigers van de regering en de
Stichting van de Arbeid zullen omtrent
deze aangelegenheid zo spoedig mogelijk
met elkaar in overleg treden om tot een
verder voorbereiden en uitvoeren van
deze plannen te geraken, terwijl het ook
wenselijk wordt geacht, dat deze onder
werpen bedrijfstakgewijze in behande
ling worden genomen.

Wat betreft de loonsverhoging is
overeenstemming bereikt over het
toestaan van een verhoging van ma
ximaal 5 ingaande 1 Januari
1950, van de in geld genoten lonen
van alle mannelijke en vrouweiyke
werknemers, die de ieeftyd van 2?
jaar hebben bereikt. Een verhoging
van 5 f4 zal eveneens worden toe
gepast op de kinderbijslagen, even
wel zonder inachtneming van een
leeftijdsgrens. Voor de mannelijke
werknemers geldt bij toepassing van
een loonsverhoging van 5 en bij
een volledige werkweek een mini
mum-verhoging van ƒ2.Voor wat
betreft de mannelijke en vrouwelijke
werknemers beneden de leeftijd van
23 jaar zal de mogelijkheid worden
geopend, onder goedkeuring van
het College van Ryksbemiddelaars,
de Stichting van de Arbeid gehoord,
de jeugdlonen van het 18de jaar af
tot het 23ste jaar geleidelijk op-
klimmcfTö te verhogen, indien en
voorzover zulks in het belang der
scholing nodig is. De met ingang van
1 November 1948 tijdelijk toegekende
loonIKislag van 1.per week of
4.50 per maand, zal tezamen met
de hièrboven genoemde loonsverho
ging definitief in de loonbepalingen
worden verwerkt. Het is de bedoe
ling der regering de positie van het
overheidspersoneel afzonderiyk te
regelen.

De regering beveelt in overeenstem
ming met het gevoelen van de Stichting
van de Arbeid het invoeren per be
drijfstak van deze loonsverhoging krach
tig aan. In die gevallen, dat de invoering
in een bedrijfstak of in een bepaalde
onderneming tot moeilijkheden aanlei
ding geeft, zal het College van Rijksbe
middelaars. gehoord de Stichting van de
Arbeid, een bindende beslissing nemen.
Het is gewenst, dat beslissingen terzake
van de loonsverhoging zoveel mogelijk
vóór 1 Januari worden genomen. In die
gevallen, waarin zulks niet mogelijk
blijkt, zal aan de te nemen beslissing te
rugwerkende kracht tot 1 Januari 1950
worden verleend.

In verband met het feit, dat het de
bedoeling der regering is de kolensubsi-
die af te schaffen, hetgeen gepaard zal
gaan met verhoogde kosten voor huis
brand en gas, zal voor het lopende
stookseizoen door de regering, op een
nader aan te geven wijze, een compen
satie van 1.per persoon worden uit
gekeerd.

Naast deze maatregelen op het gebied
der lonen, werd voorts nog overeenge
komen om de regering de volgende pun
ten aan te bevelen:

1. Overeenkomstige verhoging van de
uitkeringen van de noodwet-ouderdoms
voorziening, van de invaliditeitswet en
van de rijksregelingen voor sociale bij
stand (waaronder de overbruggings
regeling);

2. Overeenkomstige verhoging van da
gezinsleden toeslag voor degenen, die
onder de Rijksregelingen voor sociale

Hedenochtend omstreeks zeven uur is
te Mariënberg (O.) een personentrein
op de achterste wagens van een
buurtgoederentrein gereden. Drie goe
derenwagons werden zwaar beschadigd.
Persoonlijke- ongelukken deden zich
niet voor. Het treinverkeer werd zij
het met enige vertraging normaal
onderhouden.

bijstand (waaronder de overbruggings
regeling) vallen en van de kinderbijslag
voor de invaliditeitsrentetrekkers;

3. Het bevorderen van een overeen
komstige verhoging van de tijdelijke uit.
keringen ingevolge de ongevallenwetten
en van de ziekengelden krachtens de
ziektewet.

4. Verhoging van de loongrens voor de
sociale verzekeringswetten tot f 4500.
echter onder voorbehoud van nader
overleg met betrekking tot de zieken
fonds-verzekering.

Het is de bedoeling der regering om
wetsontwerpen van deze strekking voor.
zover nodig zo spoedig mogelijk bij de
Staten-Generaal aanhangig te maken.

Bij herhaling krijgen arbeiders te
horen, dat ons volk nóg altijd arm
is; dat onze armoede gecamou
fleerd wordt door de Marshall-hulp:
dat het wegvallen daarvan ons land in
al zijn economische naaktheid zal
tonen.

Sober leven en hard werken wordt
de arbeiders voorgehouden als onze
plicht en bittere noodzaak, om geleide
lijk aan onze welvaart weer te her
winnen.

Toen kort geleden op een vergade
ring der Katholieke Arbeidersbeweging
in het Bisdom Utrecht de voorzitter
zich ontstemd toonde over dat telkens
terugkerende vermaan aan het adres
der arbeiders eri rondweg verklaarde,
dat dezen hun plicht doen in deze, ook
voor hen zo sombere, tyd, volgde een
„sprekend" applaus.

Levendig kan ik me indenken, dat de
grote groep arbeiders, die allerminst
aan dagdieverij schuldig staan, geprik
keld raken door die eeuwig herhaalde
„zalige vermaningen", welke slechts bij
een bepaald percentage van. op verga
deringen veelal afwezige, kameraden
aan 't juiste adres zijn.

Men wekke niet de schijn, alsof hard
werken alleen als leuze voor „arbei
ders" dient te worden aangeheven. Ons
ganse vólk moet zich energiek inspan
nen om maximale economische presta
ties te leveren of deze mogelijk te ma
ken voor anderen, ongeacht het feit,
dat die arbeid wellicht slechts mager
betaald wordt

Werkgevers, die traag worden in
aanpakken als er „toch maar weinig
verdiensten te behalen vallen", schieten
in deze nationale volksnood te kort in
sociaal plichtbesef.

Rijken, die over hoge inkomsten be
schikken. welke voor het onderhoud
naar staat en stand niet nodig zijn,
mogen zich ernstig de vraag stellen, of
meewerken aan uitbreiding van rislco-
dragend kapitaal óók niet geldt als plicht
van stand voor hen.

Gaat het over plichten van „staat en
stand" dan wordt door sómmige be
middelden al te eenzijdig gedacht aan
uitgaven voor eigen persoon en gezin.

In zijn toespraak op 7 Mei jl tot
Uniapac-vertegenwoordigers verklaarde
de Paus, dat de patroons vanzelfspre
kend een hoger inkomen genieten dan
degenen, die onder hun leiding wer
ken. Zijne Heiligheid trok uit dat feit
van hoger inkomen de conclusie, dat de
werkgevers ook allereerst geroepen
zijn. om door sparen de uitbreiding der
industrie mogelijk te maken.

Wij krijgen nu en dan de indruk, dat
deze plicht van staat, dat dit groot-
doen-in-grootse-werken bij sommigen
te weinig aandacht heeft, terwijl het
z.g.n. „leven volgens -tand' niet zelden
te hoog is opgeschroefd.

Omtrent de leuze „hard werken en
sober leven" dienen óók de bemiddel
den te beseffen, dat die leuze niet al
leen dóór hen aan anderen moet wor
den voorgehouden. „Hard werken"
geldt ook voor ingenieurs bijvoorbeeld,
die op grote fabrieken aan het research-
werk, het onderzoek, zijn verbonden.
Hun drang naar nieuwe waardevolle
vindingen zal meestal wel voldoende
prikkel zijn om met toewijding zich te
geven aan werk, ook al staan zij niet
voortdurend onder controle.

Toch dienen ook zij te bedenken, dat
zij werken moeten in het diepe besef
van de economische nood, waarin ons
volk komt te verkeren.

Door dat besef kan er bii onze knap
pe koppen een vindingrijkheid komen
als in oorlogsnoden.

Zo zouden nog meer groepen uit
drukkelijk kunnen worden opge
roepen hun krachten maximaal In
werking te zetten.

De onderwijswereld is zich In haar
geheel wellicht ook niet ten volle be
wust, dat met een maximale toewijding
van haar kant het economisch leven
belangrijk gebaat kan zijn.

Van harte hopen wij, dat de minister
van Onderwijs er in slagen zal. zijn
geplande onderwijshervormingen te does
aanvoelen door de betrokkenen als óók
staande in dienst van ons economisc.h
herstel.

Of een leraar aan de ambachtsschool
op ziin slofjes en met een minimum
aan bezieling en aanpassing aan de
nieuwe eisen werkt, dan wel zijn ganse
persoonlijkheid geeft, zodat de jeugd
zelf zich bewust wordt van het belang
der opleiding, geeft een reusachtig ver
schil in succes aan vakbekwaamheid
straks.

Wij willen hopen, dat Henri de Greeve
bij ziin hefboom-actie ook eens naden
ken zal over een pakkende spreuk, die
ons ganse volk bewust maakt van zijn
plicht tot offergezinde medewerking
pan ons economisch herstel, een spreuk,
die evenzeer bij de rijken als bij de
armen, bij de werkgevers zowel als bij
werknemers, bij de intellectuelen even
goed als by de ongeletterden „raakls.

Die soreuk moge dan hangen onder
ieders oog, zodat niemand de indruk
krijgen kan. dat alleen een bepaalde
klasse der bevolking zich die „zalige
vermaning' behoeft aan te trekken.

En zo ons volk uit waarachtige so
lidariteit eensgezind en offergezind mee
werkt aan de oobloei van onze natio
nale economie, dan is de vrucht daar
van riet louter materieel, doch ook
geesteliik gewin.

De redding van ons volk, daar gaat
het om.

PASCH. VAN MARVTLDE