HEILIG JAAR MOET EEN JAAR
VAN INKEER WORDEN
H
Tweede Kamer over loon-
en prijspolitiek
NEURENBERG maakt weer blikken trompetten,
auto's, tremen en poppenhuizen
BRABANTSE DIEVENBENDE
VOOR DE RECHTER
ORGANISATIES OVER VRIJWILLIGE
LOONSVERHOGING
Woningbeleid en rechtspraak
Volgend jaar de nieuwe uitvindingen
Tot hoofd en hart
ER ZIJN 1200 PRIESTERS GEARRESTEERD
Het weer
HAMER EN TROFFEL
VOOR Z.H. DE PAUS
„Gelukkige tussenweg"
Kinderbijslag kleine
zelfstandigen
Haar kinderen ontvoerd
VRIJDAG 23 DECEMBER 1949
73ste JAARGANG No. 24648
KERSTBOODSCHAP VAN DE H. VADER
In Afrika bloeit de
Kerk op
Communistische betoging
te Rome verboden
Audiënties voortgezet
Uitzendingen Radio-Vaticana
Kerstboodschap en
opening H. Jaar
mmm
§Mjt
Een in theorie algemene verhoging, die in de
practijh niet zo algemeen zal blijken
aldus minister Joekes
DE KERKSTRIJD IN TSJECHOSLOWAKIJE
VRIJWEL GEEN REGEN
OP KERSTMIS
VERTREK DR. HIRSCHFELD
Van E.V.C. naar O.V.B.
K.A.B. rekent op medewerking van
alle ondernemers
Overwerk belastingvrij
Van het derde kind af
Urn met aarde van
22 erevelden
Morgen op Schiphol
Moeder en helper in
vrijheid gesteld
AUTOBOTSING TE
OEGSTGEEST
Eén dode, drie zwaar
gewonden
WALVISSEIZQEN BEGONNEN
Van fabriehsdiefstal tot roofoverval
MANNEN OP DEACHTERGROND West-overval mislul
NIWIN-Kerstprogramma's
voor militairen
BUREAUX SMEDESTRAAT S HAARLEM
Telefoon: Redactie 21544: Advertenties 21543
Abonnementen 20800 Postqlro 143480
Bijkantoor Beverwijk Stumohiusstr. 45. tel. 5998
Voor klachten over de bezorging na 330
uur 's avonds 21544
Directeur: 3. 3. W Boerriqter
Hoofdredacteur: Drs. H W M van Ruik
Wnd. hoofdredacteur! W. Severia
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
ADVERTENTIETARIEF 28 cents oer millimeter-
hoogte. Ingezonden meoedeiinoen dubbel
tarief. Omroepers 16 cents oer m.m -booate
De administratie behoudt zich hei recht voor
advertentiën eventueel zonder ooqave van
redenen te weiqeren
ABONNEMENTSPRIJS 35 cents per week.
f 132 per maand, f 4.55 oer (wartaal
Z. H. de Paus heeft vandaag in zqn jaarlijkse kerstboodschap verklaard,
dat het Heilig Jaar vooral de gelegenheid zou bieden voor de godsdienstige
vernieuwing van de moderne wereld. In zijn toespraak beantwoordde de Fans
de kerstgroeten van het college van kardinalen. Het Heilig Jaar, aldus de Paus,
moet het jaar van de grote inkeer worden. De H. Vader sprak de hoop uit,
dat de opening van het Heilig Jaar op de gehele mensheid van invloed zou
zijn.
De Paus sprak vanuit de zaal in het
Vaticaanse paleis, waarin de consistories
gehouden worden.
De Paus wees op de vooruitgang,
welke de Kerk geboekt heeft in som
mige delen van de wereld, in het bijzon
der in Afrika.
Maar, zo zei hij, wij mogen onze ogen
niet sluiten voor de ernstige gevaren,
waartegenover de godsdienst in som
mige landen van Europa en Azië en in
het uitgeputte China staat.
Tengevolge van de rampen, die door
de mensheid zijn veroorzaakt, bevinden
zich overal wezen, weduwen en moe
ders, die een zoon of echtgenoot thuis
verwachten, een thuiskomst, die wel
licht nooit zal plaats hebben.
In het Heilig Jaar moet de mens ver
gevensgezind zijn, aldus de Paus. „Komt
naar Rome, waar wij u met open armen
ontvangen, naar Rome het vaderland
van iedere christen."
„Al zijn in vroeger tijden van de Hei
lige Stoel oproepen tot eenheid uitge
gaan, toch willen wij die bij deze ge
legenheid nog hartelijker en nog vader-
Een delegatie van Italiaanse arbeiders.
bestaande uit een tramconducteur, een
metaalarbeider, een drukker, een boe
renarbeider, een klerk van een ministe
rie, een metselaar, een kleine boer en
een winkelmeisje, heeft gisteren aan
Z.H. de Paus de uit ivoor en goud ge
maakte hamer en troffel overhandigd,
waarmede de H. Vader Zaterdag de Hei
lige Deur van de Sint Pietcr zal openen.
Met dit symbolische gebaar zal de Paus
het Heilig Jaar inluiden.
Duizenden Italiaanse en buitenlandse
arbeiders hebben ieder tien lire bijge
dragen voor de hamer en de troffel, die
fraaie werkstukken zijn. De werktuigen
zijn versierd met de emblemen van de
voornaamste ambachten. 'Zij werden in
een doos van esorenhout, ingelegd met
zilver, aangeboden.
Het is voor de eerste maal in de ge
schiedenis, dat de hamer en troffel voor
de opening en sluiting van de Heilige
Deur door een arbeidersorganisatie werd
aangeboden.
De arbeiders boden de Paus ook twin
tig in leer gebonden boekdelen aan met
de namen van duizenden arbeiders die
in de kosten van hamer en troffel had
den bijgedragen.
De politie van Rome heeft de commu
nisten gisteren verboden op Zaterdag
tegelijkertijd met de plechtige opening
van het Heilig Jaur in het Coiosseum
een vergadering te beleggen.
Vaticaanse autoriteiten onthullen, dat
er bij de Paus op is aangedrongen om
enige ontspanning te nemen in de laat
ste dagen voor het Heilig Jaar morgen
geopend wordt. De Paus stond er echter
op zijn dagelijkse audiënties voort te
zetten en groepen gelovigen te ontvan
gen, die speciaal naar Rome zijn geko
men om .morgen de plechtigheid bij te
wonen.
Hoewel zijn plichten en de voorberei
ding van het Heilig Jaar steeds meer,
van hem eisen, neemt de Paus er nog
steeds de tijd af om persoonlijk met
iedere bezoeker te praten. Personen uit
de omgeving van de Paus zeggen, dat hij
op het eind van iedere dag moe schijnt
te zijn, doch dat iedere ochtend zijn vi
taliteit is teruggekeerd.
In de Kerstnacht zal de H. Vader de
Nachtmis opdragen in de St. Pieter, zo
is gisteren door het centrale comité van
het Heilig Jaar meegedeeld.
Radio Vaticana zal hedenavond om
19.45 uur op de golflengten 50.26, 48.47
en 41.21 meter de Nederlandse vertaling
uitzenden van de Kerstboodschap, die
Z. H. de Paus hedenmorgen om 11 uur
tot de wereld heeft gericht. De plech
tigheid van de opening der H. Deur van
de Sint Pieter op Zaterdag 24 December
zendt Radio Vaticana eveneens uit en
wel van 9.45 tot 11.15 uur 's ochtends ,op
de golflengten van 41.21, 31.10, 25.55 en
19.87 meter. Op 25 December om 20.30
uur zendt Radio Vaticana het oratorium
„II Natale di Rcdentore" van Mgr. Lo
renzo Perosi uit op de golflengten 50.26.
48.47, 41.21 en 31.10 meter.
lijker herhalen, gedreven als wij zij'n
door de invocaties en smeekbeden van
zo vele. over de gehele wereld ver
spreide gelovigen die, na de tragische
en droevige gebeurtenissen die zij onder
gaan, hun ogen richten op deze zelfde
Heilige Stoel als het reddende anker
voor de gehele wereld", aldus de Paus.
De Heilige Vader eindigde zijn toe
spraak, die 40 minuten geduurd had,
met zijn Apostolische Zegen „voor alle
mensen van goede wil".
j'u,,.,,' ijjjK ii. v,r 'r'.'j i
Door een defect aan de remmen vloog een vliegtuig over het vliegveld var.
Chicago heen en landde op de drukke Ciceroweg. Geen der 25 passagiers werd
gewond, maar het verkeer over de weg lag gedurende enige uren stil.
(Van onze parlementaire redacteur)
Bjj de wonderlijke capriolen, die de Tweede Kamer maakt om alle begrotings
hoofdstukken te behandelen en bovendien nog alle andere hoogst gewichtige
en ingewikkelde onderwerpen, en dan toch nog voor het Kerstreces klaar te
zijn, zat zij vannacht nog aan de algemene beschouwingen over Sociale Zaken,
terwijl zij 24 uur van tevoren de afdeling Volksgezondheid reeds had be
sproken, en de dag van gisteren alsmede het grootste deel van de avond had
gewijd aan een debat over de loon- en prijspolitiek naar aanleiding van het
perscommuniqué, dat de regering daarover gistermiddag had uitgegeven.
De algemene beschouwingen kregen op die manier na dit loondebat wel veel
van een formaliteit, doch de hele wijze, waarop de Kamer dit jaar de begroting
behandelt, laat al duidelijk merken, dat het een plichtpleging is, waaraan men
beslist geen overdreven waarde moet toekennen.
Verreweg het interessantste was dus
het debat over het regeringscommuni
qué, waarvan men de inhoud reeds kent.
Het was wel bijzonder actueel. De kran
ten waren nog niet verschenen, waarin
het communiqué was afgedrukt, toen de
Kamer er al over aan het debatteren
was. En dan nög wel over een perscom
muniqué. Het moet toch wél waar zijn,
dat de Overheid in ons goede land niets
tegen de pers heeft. Tenminste niet in-
zoverre zij die zelf schrijft. Het werd
overigens geen fel bewogen debat, aan
gezien de partijen het vooraf in de Stich
ting van de Arbeid reeds met elkaar eens
waren geworden, hetgeen op zichzelf een
groot voordeel is, maar het ontegenzeg-
lijke nadeel oplevert, dat men er in het
openbaar niet een zo heel diepgaande
verantwoording meer van te horen
krijgt. Men deed vanuit de Kamer de
regering nog wel een aantal vragen, doch
het geschiedde op een toon die deed ver
moeden, dat men de antwoorden ten
naaste Dij al wist.
Het belangwekkendst waren wel
de uiteenzettingen, die-de ministers
Joekes en v. d. Brink gaven. Daarbij
was een van de voornaamste punten
de vraag of deze loonsverhoging van
vijf procent bij wijze van toestem
ming verleend moet worden dan wel
bindend behoort te worden opgelegd.
Van zichzelf was het een echt punt,
waarom een verbeten strijd in de Ka
mer gevoerd zou kunnen worden, doch
aangezien men het al eens is geworden,
werd er nog maar heel weinig over ge
zegd. De Maasbode heeft onlangs vast
gesteld, dat niet meer de regering doch
de vakbonden de politiek uitmaken. Dit
werd door de heer Andriessen gister
middag heftig ontkend. Er wordt in ons
land slechts overleg gepleegd. Dit is nu
allemaal goed en wel en wij willen
geenszins ontkennen, dat men in Neder
land naar goed Nederlandse aard over
leg pleegt. Maar in zulk een loonkwes-
tie kan men toch nauwelijks meer vol
houden, dat dit gewichtig onderdeel van
sociaal-economische politiek wordt vast
gesteld uit het gedane overleg tussen de
regering en de Staten-Generaal. Integen
deel, het is heel ergens anders vastge
steld en het wordt door de Volksverte
genwoordiging hoogstens bevestigd. Fei
telijk is hier een soortgelijk proces gaan
de als op het gebied der buitenlandse
politiek en het Indonesisch beleid.
Ook daar voltrekt de materiële beslis
sing zich grotendeels buiten de Volksver
tegenwoordiging. Alleen: in het geval
van het sociaal-economisch beleid hoort
men de Kamer daar niet over klagen,
omdat in dit geval de partijen, waarmee
de direct bij de kwestie betrokken volks
vertegenwoordigers verbonden zijn, wel
degelijk rollen vervuld hebben in het
overleg, terwijl ten dele zelfs diezelfde
volksvertegenwoordigers, zij het niet in
hun kwaliteit als Kamerleden, in de on
derhandelingen hebben meegesproken.
Wij laken hiermede het verschijnsel
niet. Wij signaleren het, als een symp
toom te meer voor het inboeten aan
werkelijke betekenis van de Volksver
tegenwoordiging.
Maar om pu terug te keren tot de
kwestie van verplichte of vrijwillige
loonsverhoging, men heeft het over en
weer goed gevonden dat de regering
haar in beginsel vrijwillig heeft gemaakt
Dr. Fsenicka, de juridische adviseur
van Mgr. Beran, die onlangs als vluch
teling in Beieren is aangekomen, heeft
gisteren verklaard, dat 1200 Tsjechische
priesters gearresteerd werden tijdens de
recente felle communistische campagne
tegen de Kerk.
Hjj verklaarde afgelopen Zondag ge
vlucht te zijn omdat hij vernomen had,
dat hjj gearresteerd zou worden.
Voorts verklaarde hij, dat niettegen
staande de beweringen van de Tsjechi
sche regering dat een vredelievende
overeenkomst bereikt was, de strijd van
de Kerk tegen de communistische con
trole in het geheim voortgaat.
Het kerkbezoek is toegenomen en de
priesters doen alles wat zjj kunnen om
het verzet tegen de communisten te
steunen.
Soms zijn priesters in staat anti-com
munistische opmerkingen in hun preken
in te lassen, zo zei hij.
Dr. Psenicka zei, dat Mgr. Beran nog
steeds gevangen zit in zijn eigen paleis,
hoewel hij zich in het paleis vrijelijk
kan bewegen, met uitzondering van de
bureaux, die hij niet mag binnengaan
Deze zijn overgenomen door de autori
teiten van de communistische regering.
Maar hij slaagt er nog steeds in door
geheime kanalen een Herderlijke brief
naar buiten te smokkelen en sommige
priesters wagen het deze brieven in hun
kerken voor te lezen, aldus Psenicka.
Hij zei ten slotte, dat de kruisbeelden
in de scholen vervangen zijn door af
beeldingen van Stalin en van Gottwald
door slechts toestemming te verlenen
tot verhoging der lonen, zij het
dat zij er zeer op aandringt, dat
dit ook gebeuren zal. Daarnaast staat
de mogelijkheid open, dat de Rijksbe
middelaars de loonsverhoging opleggen
in die gevallen, waarin bedrijven er niet
toe willen overgaan en niet waar kunnen
maken, dat zij er werkelijk niet toe in
staat zijn.
De regering motiveert deze procedure
ais een eerste begin van terugkeer naar
vrije loonvorming, die uiteraard uit
vrij overleg moet voortkomen. Dit «s
natuurlijk wel een dierbaar motief, doch
het ontslaat ons niet van bepaalde vra
gen. Minister Joekes noemde dit systeem
een gelukkige tussenweg. Het gevaar,
dat door verplichting wordt meegebracht,
is werkloosheid. Men kan daartegenover
stellen, dat het gevaar van vrijwillig
heid staking is. die wij evenmin kunnen
gebruiken. Die kans lijkt ons nog niet
zo volstrekt denkbeeldig, als men be
denkt, dat de bewijslast thans in eerste
instantie ligt bij de werknemers, die
Verwachting tot Zaterdagavond:
Mistig of nevelig overwegend
droog weer met weinig wind en ia-
ter enkele verspreide opklaringen.
Iets kouder.
Zon: 8.47—16.32. Maan: 12.03—22.91.
De kans is groot dat het weer met de
Kerstdagen tamelijk rustig zal zijn.
Plaatselijk zal er wel, aldus deelt het
K. N. M. I. te De Bilt mede, nevel or
mist voorkomen, maar er zullen ook
perioden met zonneschijn zijn. Ook ver
wacht men vrijwel geen regen. De tem
peraturen kunnen tijdens nachtelijke
opklaringen hier en daar wel weer tot
even onder het vriespunt dalen, voor
namelijk in het Zuiden en Oosten van
het land.
daarmee wel in een moeilijke positie
komen.
Men wil kennelijk het gebaar makej
van een in theorie algemene verhoging,
die in de praktijk wellicht niet zo alge
meen zal blijken zeker niet voor de
midden- en kleinbedrijven, waarvan ons
land er zovele telt als het zich op het
eerste gezicht laat aanzien en wellicht
ook niet dc volle 5 procent zal omvatten,
die zqn toegestaan.
Vervotc ox, oao SJ
De te benoemen Hoge Commissaris
voor Indonesië, dr. H. M. Hirschfeld,
zal met dr. Weisglas, die hem als advi
seur is toegevoegd, Zaterdagavond
naar Indonesië vertrekken.
De afdeling Eindhoven van de E.V.C., die
uit deze Eenheidsvakcentrale is getreden,
heeft zich thans aangesloten bij het Onaf
hankelijk Verbond van Bedrijfsorganisaties
(O.V.B.
De Katholieke Arbeiders Beweging
deelt naar aanleiding van net commu
niqué van het ministerie van Sociale
Zaken inzake de vrijwillige loonsverho
ging mede, dat zij zich met het resul
taat van het overleg kan verenigen. De
bedoeling was, dat de prijsstijging
diende te worden gecompenseerd, om
dat in de tegenwoordige omstandighe
den het levenspeil van de arbeiders
haars inziens niet mocht worden ver
laagd. Dit betekent, dat de door de re
gering mogelijk gemaakte 5 procent
loonsverhoging algemeen dient te wor
den toegepast.
Het K. A. B.-bestuur rekent er op. dat
alle ondernemers grote zowel als klei
ne hun medewerking zullen verlenen
opdat op 1 Januari c.k. het accoord tus
sen regering en bedrijfsleven zal wor
den verwezenlijkt.
„Eindelijk na langdurige besprekingen
is het resultaat van de onderhandelingen
met de overheid inzake lonen en prijzen
bekend geworden", aldus het Christelijk
Nationaal Vakverbond. De compensatie,
die in de bekendmaking wordt genoemd,
namelijk 5 procent verhoging van het
loon voor arbeiders van 23 jaar en ouder,
verhoging van de noodwetvoorziening
ouden van dagen en doorwerking in dc
sociale verzekering, geven blijk van ver
antwoordelijkheidsbesef ten opzichte van
het gehele Nederlandse volk.
De economisch-zwakke bedrijven,
maar ook de on-sociaal voelende werk
gevers zullen nu trachten een toepassing
van bedoelde loonsverhoging te vermij
den.
Het hoofdbestuur van het N. V. V.
heeft met teleurstelling kennis genomen
van het standpunt der werkgevers
De voorzitter van de K.A.B., de heer
A. C. de Bruyn, heeft op een te Eind
hoven gehouden vergadering medege-
gedeeld, dat de regering voornemens is
extra-inkomsten uit overwerk belas
tingvrij te laten.
Minister Joekes heeft in de afgelopen
nacht in de Tweede Kamer medege
deeld, dat de regering meent, dat op
korte termijn iets moet gebeuren vo»r
de grote gezinnen der kleine zelfstan
digen. Dit zal een noodvoorziening zijn,
volgens welke een bijslag zal worden
gegeven van het derde kind af. De
hoogte der uitkering zal de helft zijn
van die, welke aan loontrekkers wordt
uitgekeerd. Er wordt een inkomengrens
gesteld. De middelen voor deze nood
voorziening worden genomen uit 's Rijks
kas, zonder premiebetaling.
Het ontwerp is in voorbereiding en
zal op korte termijn worden ingediend.
Met het vliegtuig uit Batavia, dat Za
terdagmiddag 24 December omstreeks
13 uur op Schiphol verwacht wordt,
komt een urn met aarde van elk der 22
ere-velden van de Indonesische Archipel
naar Nederland. Hiermede worden ge
symboliseerd de offers, welke burgers
zowel als militairen daar te lande heb
ben gebracht in de strijd tegen Japan
en voor vrede en recht.
Een comité zal op Schiphol deze urn
in ontvangst nemen en deze tijdelijk
doen bewaren in de St. Jacobskerk te
's-Gravenhage. Het is de bedoeling, dat
de urn later een plaats zal krijgen in het
Nationaal Monument op de Dam te Am
sterdam.
Voor de Rotterdamse rechtbank heeft
terecht gestaan de 30-jarige serveerster
de G. uit Rotterdam, die ervan ver
dacht werd, met behulp van de 25-jarige
C. L. H. uit Rotterdam, haar twee kin
deren van 3 en 2 jaar uit huize Berg-
steyn te Hillegersberg, waar deze kin
deren waren ondergebracht, te hebben
ontvoerd. Op verzoek van de raadsman,
mr. Ros en Jacobson, werd verd. direct
in vrijheid gesteld: de zaak werd voor
onbepaalde tijd aangehouden voor het
uitbrengen van een psychiatrisch rap
port.
De Officier van Justitie eiste tegen
H. een gevangenisstraf van zes maanden
met aftrek. Op verzoek van de verde
diger stelde de rechtbank hem eveneens
onmiddellijk in vrijheid.
Donderdagavond om ongeveer 18.30
uur is op de grote Rijksweg in de ge
meente Oegstgeest een ernstig auto
ongeluk geschied. Een personenauto,
bestuurd door B. J. Paasman, wonende
te Haarlem, reed in de richting van
Amsterdam; een personenauto, bestuurd
door B. Beukema, wonende te Voor
burg, in de richting Den Haag. Door
tot nu toe onbekende oorzaak, reed de
bestuurder van de auto, komende uit
de richting Den Haag, plotseling naar
links en kwam zeer vermoedelijk m
volle vaart tegen de andere auto aan.
De bestuurder van de uit de richting
Den Haag komende auto, de heer B. J.
Paasman. werd vrijwel op slag gedood.
De heer Beukema, diens zoon en de
21-jarige mej. Reis uit Haarlem zijn in
zeer ernstige toestand overgebracht naar
het Academisch Ziekenhuis te Leiden.
Donderdagavond tegen middernacht is
een wagen van een Nederlander, die
terugkeerde van een reis naar Duits
land, even over de brug bij Gouda ge
slipt. De wagen draaide enige malen
rond en botste toen tegen het hek van
de weg, waardoor hij aan een kant ge
heel werd opengereten. De bestuurder
bekwam geen letsel.
Donderdag 22 December is in het Zuid
poolgebied de walvisjacht begonnen, waar
aan door meer dan honderd schepen van
zes landen deelgenomen wordt, w. o. de
Nederlandse „Willem Barendsz", met haar
catchers.
Bij de internationale conventie voor de
walvisvangst is vastgesteld, dat er in het
komende seizoen 16.000 eenheden gevangen
mogen worden. Het seizoen eindigt op
7 April.
Aan de jacht wordt deelgenomen door
Britse, Zuid-Afrikaanse, Noorse, Russische,
Japanse en Nederlandse walvisvaarders.
electrische locomotief hebben geconstru
eerd met een motor op ongeveer een
vierde van de grootte van de gebruike
lijke en kleiner dan een lucifersdoosje.
Hij liet zien, dat dit motortje in staat
is 35 wagons te trekken. En zijn rails
breken of buigen niet, al trappen er ook
honderden kindervoeten op.
Neurenberg is bezig zijn oude roem poppenhuizen en poppenmeubelen, klein Op de vraag, waarom zo weinig nieuws
als voornaamste speelgoedstad der wereld keukengerei, teddyberen en wollen hond- aan- de markt komt, antwoordde de se-
te herwinnen. In fabrieken en honderden jes gemaakt. cretaris van de West-Duitse bond van
kleine werkplaatsen maken Duitse ar
beiders opnieuw die aardige speeldinge-
tjes, die Duit
te verkopen-
Wan alles wordt er gemaakt,
Maar iedereen in de speelgoedbranche sPeelOoedfabrikanten, T. Horn:
'eeiamge- jn Duitsland spreekt over „het volgend ,,Ja, ziet u, tot dit jaar waren de Duitse
tjes, die Duitsland voorheen zo goed wist jaar» Want dan zullen de nieuwe u t Patenten onbeschermd. Als we dus iets
vindingen aan de markt worden ge- nieu™\ ^ier hadden uitgevonden kon
bracht, die men sinds het begin van de een fabrlkant ™der la'ldt het
c. S"''-"-, oorW heeft nneesnaard n„itoioT,d namaken en we konden daar mets tegen
kleine blikken trompetten tot ingewik- ?°r*°S heeft opgespaard. Duitsland "had doen„.
kelde electrische treinen en filmprojec- oorlogstijd kanonnen harder nodig
tie-apparaten. n SP f? "e oorlog afge- Van 12 tot 18 Maart zal te Neuren-
De Neurenbergse speelgoedfabrikanten opcn was' m°esteni theepotten, braad- berg een grote speelgoedbeurs worden
vervaardigen kleine speelgoedauto's, die pa.rl'Jen en andere dingen, die van het gehouden om deze nieuwigheden uit ge-
op een uitgesproken commando begin- zelfde materiaal worden gemaakt als heel West-Duitsland te laten zien en
nen te rijden en te stoppen, een auto- sP®elgoed, voorgaan. En daarom werd men verwacht, dat daar veel speelgoed-
tje, dat keert als het ergens tegenaan voor speelgoed maar weinig materiaal inkopers uit het buitenland zullen
botst of de rand van de tafel nadert, beschikbaar gesteld. komen.
een ander wagentje, dat bij telefonische Maar dit jaar konden de speelgoed- De A.P.-correspondent kwam op zijn
oproep uit een garage komt rijden, fabrikanten voor het eerst sinds de oor- tocht langs de fabrieken een oude baas
scheepjes, die slechts eenmaal behoeven log metalen speelgoed gaan maken voor tegen, die zeide dat hij een onschuldig
te worden opgewonden om een kwartier de Duitse markt en de Duitse vaders en slachtoffer van het geallieerde demili-
lang te varen, muziekinstrumenten, moeders kopen dat speelgoed in zodanig tarisatieprogram voor Duitsland was.
waarmee echt muziek kan worden ge- tempo, dat de fabrieken met nachtploe- Zijn specialiteit was n.L tinnen soldaat-
maakt, stoommachientjes, die echte gen moeten werken om aan de vraag te jes, waarvan hij honderdduizenden ver
kleine zaagjes of kraantjes aandrijven, voldoen. kocht in Duitsland en hele legers ex-
bromtollen, waarmee je een wijsje Totdusverre echter is alle speelgoed, porteerde. Die tinnen krijgslieden zijn
kunt spelen, een aap, die rondbuitelt dat de Duitsers maken, van oud model, nu in Duitsland taboe, want de gealli-
als een acrobaat, dansende muizen meest volgens voor de oorlog verkregen eerden willen niet dat de Duitse kinder
en muizen die naar een hoek van de patenten. tjes oorlogje spelen, omdat ze dat mis-
tafel rennen, zich dan omkeren en in Bij een tocht langs de fabrieken in en schien zo leuk zouden vinden, dat ze
een andere richting verder hollen, een nabij Neurenberg vond een correspon- later echt oorlog zouden gaan voeren,
speelgoedauto, die op een afstand be- dent van Associated Press slechts één net als pa en opa.
stuurd kan worden. fabrikant, die beweert dit jaar iets ge- En daarom moet de oude baas nu maar
Verder wordt natuurlijk het gebrui- heel nieuws aan de markt te brengen, tinnen cowboys en indianen of voetbal-
kelijke Kerstassortiment van poppen, Hij maakt speelgoedtreinen en zou een Iers maken.
(Van een bijzondere medewerker)
Bij de toepassing van de woon-
ruimtewet wordt een verbeten
strijd gevoerd tussen de rechter
lijke macht en wat men „administratie"
noemt: de overheidsorganen, in casu
Burgemeester en Wethouders en Gede
puteerde Staten.
De woonruimte-wetgeving heeft' de
doelmatige verdeling der woonruimte
aanvankelijk aan de burgemeester, la
ter aan Burgemeester en Wethouders
opgedragen. De rechterlijke macht
greep herhaaldelijk in, door, rechts
vragen beslissend, zich te plaatsen op
de stoel van de administratie en de
doelmatigheid van de genomen vorde-
ringsbesluiten te beoordelen. Dit werk
te dermate desorganiserend, dat de wet
gever de wet herhaaldelijk heeft moeten
preciseren om nog scherper te doen
blijken van zijn wil, dat het woning
beleid niet aan het oordeel van de
rechterlijke macht onderworpen moet
zijn. Tegelijkertijd werden in de wet
grotere waarborgen voor de rechtvaar
digheid en de doelmatigheid van de
vorderingsbesluiten opgenomen: vorde
ring kan slechts plaatsvinden na het
advies van een veelzijdige, onpartijdige
commissie uit de burgerij en als daar
van zich één lid tegen de vordering
erklaart, kan daartegen beroep wor
den ingesteld bij Ged. Staten.
Dit heeft evenwel niet kunnen be
letten, dat men ook thans nog langs al
lerlei wegen tracht rechtsvragen to
construeren teneinde rechterlijke uit
spraken uit te lokken die het woning
beleid van Burgemeester en Wethou
ders te niet doen. De Hoge Raad heeft
daarin aanleiding gevonden om een
arrest te wijzenwaarin uitdrukkelijk
wordt verklaard dat de rechterlijke
macht zich moet onthouden van een
beoordeling van de doelmatigheid van
een bepaalde vordering, omdat dit in
de wet uitdrukkelijk uitsluitend aan
Burgemeester en Wethouders en (in
beroep) aan Ged. Staten is voor
behouden. Desondanks neemt de stroom
van processen, de toepassing van de
woonruimtewet betreffende, nog steeds
toe. De Overheid heeft daardoor zeker
al millioenen guldens moeten uitgeven
voor rechtskundige bijstand en proces
kosten. De juristen varen hier wel bij!
De lagere rechterlijke instanties ge
ven, ondanks de duidelijke bedoeling
van de wetgever en de uitspraak van
de Hoge Raad, de strijd om de zeggen
schap in het woonruimtebeleid niet op
De presidenten van de arrondissements
rechtbanken (in korte gedingen) en
ook de rechtbanken en (in beroep) de
gerechtshoven weten nog altijd juridi
sche constructies te produceren waar
door vorderingen van woonruimte fei
telijk op grond van beleidsoverwegin
gen krachteloos worden gemaakt. Het
komt dan ook meer en meer voor dat
bij voorgenomen vordering van woon
ruimte, van de zijde van degene tot
wie de vordering zal worden gericht,
als intimidatie-middel wordt gebezigd
de mededeling, dat men tegen de ge
meente een proces zal beginnen.
Zijn de bovengenoemde practijken
reeds uit een oogpunt van eerbied voor
de wet ontoelaatbaar, zij zijn dit nog
meer uit sociale overwegingen. Het is
nu eenmaal een feit, dat de econo-
misch-zwakkere het in de rêchtsslrijd
menigmaal moet afleggen tegen zijn
meer met aardse goederen bedeelde te
genpartij. Procederen kost nu eenmaal
geld en als men kosteloos of tegen ver
minderd tarief procedeert, dan heeft
men in woonruimte-zaken wanneer
de rechter formeel rechtsvragen doch
in feite beleidsvragen beoordeelt niet
altijd een gelijke kans tegen een tegen
partij die over de middelen beschikt om
de juridische excepties tot het uiterste
te benutten. Wij zeggen dit. omdat h^i
meer en meer voorkomt dat men niet
alleen de gemeente dagvaardt in een
proces betreffende woningvordering,
doch ook degene te wiens behoeve ge
vorderd is en die te goeder trouw de
gevorderde woonruimte heeft betrokken.
Deze wordt daardoor gedwongen in dat
proces procureur te stellen. Het is al
voorgekomen dat een dergelijk persoon
toen de rechter de vordering onrecht
matig had bevonden werd veroor
deeld om aan de eigenaar de schade te
betalen welke deze door de vordering
zou hebben geleden!
Het is niet zonder reden dat de wet
gever het woningbeleid uitslui
tend aan bestuursoi-g&nen 'Bur
gemeester en Wethouders en Gedepu
teerde Staten) heeft overgelaten. Het
zwaartepunt van beoordeling van dit be
leid ligt op sociaal terrein en deze colle
ges beschikken ten deze over een ruime
ervaring. Woningbeleid is niet te voe
ren zonder gedegen kennis van plaat-
iSeiijke toestanden en persoonlijke om
standigheden. De juridische insteljing
van de rechterlijke macht, getraind als
deze uiteraard is in het beantwoorden
van rechtsvragen, maakt het haar onmo
gelijk aanaaent te schenken aan sociale
en subjectieve overwegingen. Vandaar
dan ook de spreuk: het hoogste recht is
soms het grootste onrecht! Hier vindt
men ook de verklaring voor het feit, dat
de eigenaar van een woning bij de rech
terlijke macht soms meer gehoor vindt
dan voor een sociaal georiënteerd wo->
ningbeleid nuttig is. Dit wordt dan ook
door huiseigenaren op allerlei wijzen
benut.
Wij moeten in dit verband nog een
andere ongewenste toestand signaleren:
er zijn huiseigenaren die niet in een
voor hen ongunstige rechterlijke uit
spraak berusten, maar dan zo ongeveer
een juridische zenuwenoorlog tegen hun
huurder beginnen. Deze wordt dan in
kort geding voor de president van de
rechtbank gedaagd en als deze de eige
naar in het ongelijk stelt gaat laatstge
noemde in beroep bij het gerechtshof en
als dit hem geen succes oplevert, geeft
hij geen kamp: op grond van andere
excepties begint hij de huurder opnieuw
te belagen, waarschijnlijk ook zonder
succes. Maar de eigenaar verwacht ook
geen voor hem gunstige rechterlijke be
slissing, hij misbruikt de rechterlijke
macht voor een ander doel: de huurder
het leven zó zuur en zó duur te
maken, dat deze de woning gaat ver
laten. Ook hier legt dus de economisch
zwakkere tenslotte het loodje, want hoe
wel hij feitelijk in die processen een
„voorpostgevecht" levert voor de ge
meente (indien hij zich immers niet
verweert, loopt hij kans op straat te
worden gezet en moet het gemeentebe
stuur voor onderdak zorgen), moet hij
zelf dé proceskosten betalen en. dat is
op de duur niet vol te houden
Wij herhalen, wat reeds eerder in deze
kolommen is betoogd: de wetgever be
hoort door nog positievere voor
schriften te beletten dat de rechterlijke
macht feitelijk het woningbeleid van
Burgemeester en Wethouders gaat corri
geren; voorts behoren procedures om
trent de ontbinding van huur-overeen-
komstgn alleen dan aanhangig te kun
nen worden gemaakt wanneer van de
zijde van het gemeentebestuur is ver
klaard, dat hiertegen uit oogpunt van
doelmatige verdeling van woongelegen
heid geen bezwaar bestaat en tenslotte
dient een regeling te worden getroffen
waardoor de gemeentebesturen in pro
cessen tegen huurders en „ingevorder-
öen", in nader te omschrijven revallcn
aan laatstgenoemden rechtskundige bij
stand kunnen verlenen.
(Van onze Brabantse redactie)
Een grote menigte op de publieke tribune was gisteren in de zaal van de
Bossche Arrondissementsrechtbank aanwezig om getuige te zijn van de zaak
tegen Nol de Brabander en zijn handlangers. Niet zozeer de ernst van de
gepleegde misdrijven, hoewel die in sommige gevallen ook niet gering was, maar
vooral hun groot aantal maakte deze zaak tot een van ongewone omvang. Het
was begonnen in 1941 met diefstal van leer uit fabrieken. Via inbraken en roof
overvallen bereikte de reeks met een mislukte aanslag op de Tuinbouw Bank
aan de Hoofdweg te Amsterdam haar einde. Toen was het afgelopen met de
30-jarige bendeleider A. F uit Tilburg, die onder zijn kornuiten bekend stond als
de Brabander.
Eenenveertig personen waren bij deze
zaken betrokken. De meesten van hen
waren goede vaklui uit nette families.
Economische overtredingen als clan
destiene slachtingen en zwarte handel
leerden hun de weelde van gemakkelijk
verdiend geld kennen en zo kwamen zij
van kwaad tot erger. Dat tenslotte dief
stal met geweldpleging de zwaarste be
schuldiging is, was slechts te danken aan
zeer gelukkige toevalligheden, zoals tij
dens de rechtszitting van gisteren bleek.
In de ochtend werden de zaken behan
deld tegen drie handlangers van Nol. De
eerste, de 32-jarige H. B., was medeplich
tig aan een drietal inbraken. Tegen hem
eiste de Officier van Justitie, mr. J. J.
M. Dony, drie jaar met aftrek. De twee
de was de 32-jarige speelgoedfabrikant
H. S., zwager van Nol. Behalve aan een
leerdiefstal te Waspik had hij ook deel
genomen aan een roofoverval te Deurne
„Ik weet gouden tientjes te zitten," had
Nol gezegd, „die ik zo voor het pakken
heb." Ze waren samen naar Deurne ge
reden naar de boerderij van boer B. en
daar bleek, dat de zaak toch niet zo een
voudig was. De tientjes lagen niet zo maar
klaar en de leider van de bende die zich
groot wilde houden tegenover zijn zwa
gers, omdat hij die aan zich wilde bin
den, trad daarop met geweld tegen de
boer op. Toen deze zei, dat er geen geld
was. had Nol hem met een bijl op het
hoofd geslagen en volgens de dokters
verklaring was het alleen aan de onge
woon harde schedel van de boer te dan
ken, dat de slag niet dodelijk was ge
weest.
Kort voor deze overval had de bende
haar grootste stunt beraamd, namelijk de
overval op een trein, waarmee een grote
som gelds zou worden vervoerd. Men
had klemschroeven op de rails bevestigd
om de trein te doen ontsporen en uren
lang hadden vijf gemaskerde mannen in
de nacht gewacht, echter zonder resul
taat. Juist daags tevoren was de dienst-
j lAts de mensen goed zijnen goed
yleven, zijn ook de tijden goed-
mislukte.
Met de overval in Deurne eindigde
voor S. de hele affaire, want nadat hij
zijn zwager had afgezet, werd hij aan
gehouden door de politie. Toen bevon
den zich in zijn auto twee revolvers,
voor welk feit S. geen passende verkla
ring had. Tegen hem eiste mr. Dony vijf
jaar met aftrek. De derde verdachte, de
31-jarige P. van K.. die eveneens mede
plichtig was aan diefstal met geweld
pleging, hoorde 3}<j jaar met aftrek te
gen zich eisen.
De mannen, die 's middags op de
voorgrond traden, waren in deze ope
raties eigenlijk altijd de mannen op de
achtergrond geweest. Volgens Nol de
Brabander en diverse andere getuigen
waren zij de tipgevers in tal van zaken.
Het waren twee kooplui uit Tilburg. K.
en B. Zij belastten zich ook met het
verkopen van het gestolen goud en zil
ver en van de juwelen. Ondanks de per
tinente verklaringen der getuigen vol
hardden beiden in een hardnekkig ont
kennen van alle relaties met de bende
leden. B. waagde het zelfs Nol de Bra
bander te betitelen als een ..ware Ju
das", hetgeen de Officier van Justitie
hem hoogst kwalijk nam. Aan het eind
van de middag werd de zaak tegen deze
beide verdachten geschorst. Zij zal wor
den voortgezet op 5 Januari a.s. Jn de
zaken van de ochtendzitting werd de
uitspraak ook bepaald op 5 Januari. Op
19 Januari zal de hoofdverdachte in de
ze zaak terechtstaan.
Ter gelegenheid van het Kerstfeest
heeft de NIWIN in de achter ons lig
gende weken in elf Nederlandse steden
speciale Kerstprogramma's opgenomen
ten behoeve van de Nederlandse mili
tairen in Indonesië. Uit deze elf streek-
programma's is een Kerstprogramma
van zestig minuten samengesteld, dat
op Kerstmis door alle radiostations in
Indonesië zal worden uitgezonden. Om
ook de familieleden in staat te stellen
deze opname te beluisteren, zaJ dit pro
gramma op tweede Kerstdag van 1.15
tot 2.15 uur via Hilversum II worden
uitgezonden.
