LEERLINGEN VAN DE AMBACHTSSCHOOL
KRIJGEN THANS HUN KANS
£PICDE noorman:
t ïFrnr
Vakken over- en
onderbezet
Nationaliteitsregeling in verband met
overdracht
IN DE TOEKOMST MEER DAN 3000
EMIGRANTEN naar BRAZILIË
r
Wij luisteren naar
Stichting Toezicht Politieke
Delinquenten geliquideerd
uiuiiru
Gewestelijke Arbeidsbureaux plaatsen
bijna alle ingeschreven jongens
Optie of verwerping moet binnen twee
jaar gedaan worden
Geen incidenten te
Djacarta
De „Fazenda Ribeirao" heeft interessante
moeizame en hoopvolle ervaringen
Gezag van de leiding is
onherroepelijk
Vinding van grote betekenis
voor de huisvrouw
J
Ontstaan uit initiatief van mensen met koel
hoofd en warm hart
DONDERDAG 29 DECEMBER 1949
PAGINA 3
fi\
Triomftocht van Actief Wit
Extra-treinen tijdens de
jaarwisseling
Door neervallende boom
gedood
GEDWARSBOOMDE
jj
(Wordt vervolgd)
H.H.IJ.C. wint met 84
van Hagalund
Damtournooi Huissen
De Meer wint protest
Sportsnippers
ii
(Van onze speciale verslaggever)
Een millioen Nederlanders verdienen hun brood met handenarbeid. Zeker elf
en een half procent der beroepsbevolking bestaat uit ambachtslieden. Deze cij-
fers zullen in de toekomst nog hoger moeten liggen. Wij wezen in onze vorige
beschouwing op de eisen, die industrialisatie en emigratie .aan de toename
van het aantal werkkrachten stellen. Die toename is onrustbarend gering. Ter
jaar bedraagt ze 2000 ambachtslieden. Er zpn er echter 12600 nodig. Hierin moét
voorzien worden. De mogelijkheden daartoe liggen in de opleiding van de Am
bachtsschool. Een der gelukkigste initiatieven om voor deze vorm van onder
wijs vertrouwen te wekken ging reeds uit van de Gewestelijke Arbeidsbureaux.
Door haar bemiddeling worden bijna alle leerlingen van de Ambachtschool
na hun eindexamen aan een passende werkkring geholpen.
De bemoeienissen van het Gewestelijk
Arbeidsbureau te Amsterdam bewijzen
hoeveel zorg aan de toekomst van de
jeugdige arbeidskrachten wordt be
steed. Die zorg is in hoge mate pre
ventief. „Er is," zo vertelde ons dr.
Fortanier, directeur van het bureau te
Amsterdam, „in de hoofdstad een sys
teem ontwikkeld, dat vrijwel overal in
den lande wordt nagevolgd. Het komt
neer op een direct contact tussen het
Gewestelijk Arbeidsbureau en de leer
lingen van de Ambachtsschool nog vóór
het eindexamen. Ook met de werk
gevers wordt 'contact opgenomen. Zo
verzamelde de sectie Jeugdbemiddeling
van het Gewestelijk Arbeidsbureau in
de hoofdstad gedurende de maanden
April en Mei van dit jaar de gegevens
van de leerlingen der hoogste klassen
en riep die leerlingen mèt hun ouders
in de maanden Mei en Juni op. Jon
gens, die erop konden rekenen, dat in
de beroepen die zij verkozen de vraag
naar personeel niet erg groot zou zijn,
werd aangeraden zich onmiddellijk na
hun eindexamen met het Gewestelijk
Arbeidsbureau in verbinding te stellen,
terwijl men bij de werkgevers voort
durend bleef informeren naar hun be
hoefte aan personeel. Erg gemakkelijk
ging dat laatste niet. Vaak moest men
de werkgevers 's avonds zien te berei
ken, omdat zij overdag uit waren of
voor besprekingen geen tijd konden
vrijmaken. Tijdens de tijd, dat de eind
examens van de Ambachtsschool werden
gehouden, beschikte men echter over
voldoende gegevens om de jongens, al
naar gelang het vak, waarvoor zij wa
ren opgeleid, te plaatsen. Dat niet ie
dereen in het door hem gewenste be
roep terecht kwam, was een omstan
digheid, waarvoor men reeds gewaar
schuwd had en die het Arbeidsbureau
ook niet in de hand had. De over- en
onderbezetting van. sommige vakken
op de Ambachtsschool en de kwestie
van vraag en aanbod speelde daarin
een belangrijke rol." Hier komen wij
direct op terug.
Het Gewestelijk Arbeidsbureau is
er echter in geslaagd van de jon
gens, die na hun eindexamen wilden
gaan werken, negentig procent aan
een betrekking te helpen. De jon
gens, die zich niet tijdig met het
bureau in verbinding hadden ge
steld, boekten pas na verloop van
tijd succes. Midden November wa
ren ondanks alle moeite nog niet
geplaatst: zes auto-herstellers en
één reclame-tekenaar. Voor de jon
gens, die niet in het verlangde be
roep konden worden geplaatst, kon
men steeds een passende en gelijk
waardige betrekking vinden. Wel
iswaar is er een aantal jongens gaan
werken in een heel andere werk
kring, maar dat is niet gebeurd om
dat die jongens in hun eigen vak
geen werk konden vinden. Hun per
centage is overigens gering. Twee
procent.
Uit onderzoekingen is gebleken, dat
in een aantal beroepen het aanbod de
vraag verre overtrof. Tot deze catego
rie behoren de vakken: autohersteller,
scheepstimmerman, reclameschilder of
reclametekenaar, meubelmaker, radio
monteur. Daartoe rekene men ook be
roepen, waarvoor bijna geen krachten
worden gevraagd. Zo zijn de vooruitzich
ten van houtbewerkers in de scheeps
bouw bepaald ongunstig en nam men
dit jaar in vele bedrijven geen instru
mentmakers meer aan.
De perspectieven voor het meubel
makersvak zijn voor wat Amster
dam betreft dubieus. De categorie be
roepen, waarvoor men veel meer krach
ten kan gebruiken dan de Ambachts
school aflevert bestaat uit: carrosserie-
of wagenmaker, metselaar; stucadoor,
huisschilder, autospuiter, loodgieter,
bankwerker, scheepsbouwer en schoen
maker. Met een aantal voorbeelden il
lustreren wij de „ligging" van die ver
schillende beroepen.
In het leervak timmerman waren in
1949 in de hoogste klassen van de
Ambachtsschool te Amsterdam 207
leerlingen. Daarvan werden er 161
in het vak geplaatst. Metselaars had
den geen moeite met het vinden van
werk. Stucadoors evenmin. In ver
gelijking met verleden jaar leverde
de Ambachtsschool vijftig procent
meer huisschilders af. Toch hebben
vele patroons nog vacatures. Het
aantal bankwerkers liep met twintig
procent terug. Dat is des te ver
ontrustender wanneer men in over
weging neemt, dat het leervak bank
werker de opleiding vormt voor alle
geschoolde beroèpen in de metaal
industrie. Veel te groot is de be
langstelling voor het beroep van ma
chine-bankwerker. Hetzelfde is met
het vak autohersteller het geval.
Gelukkig daalt het aantal jongens,
dat als autohersteller gaat wer
ken. De meesten hunner kunnen
niet geplaatst worden. Scheepsbou
wers zijn er veel te weinig. Schoen
makers eveneens. In totaal verlie
ten vier jongens als schoenmaker
de Ambachtsschool. Ze vonden ge
makkelijk een betrekking.
Twee feiten staan «ns duidelijk voor
ogen. Ten eerste: voor de leerlingen .van
de Ambachtsschool wordt wel degelijk
gezorgd. Men helpt hen bij het zoeken
naar een werkkring, die voor de toe
komst, al naar hun aard en aanleg, een
zo groot mogelijke bestaanszekerheid
Tegelijk met de overdracht van de
souvereiniteit aan de Republiek der Ver
enigde Staten van Indonesië is een door
beide deelgenoten in de Unie aanvaarde
nationaliteitsregel in werking getreden.
Hierbij geldt, dat wie het Nederlander
schap bezit, Nederlander blijft en deze
hoedanigheid niet buiten zijn wil kan
verliezen. Degenen die echter onmiddel
lijk vóór de souvereiniteitsoverdracht
Nederlands onderdaan, niet Nederlan
der waren, bezitten door de inwerking
treding van genoemde regeling hetzij de
Nederlandse nationaliteit, hetzij de Indo
nesische nationaliteit.
De thans geldende regeling geldt voor
al deze onderdanen, dus niet alleen voor
personen afkomstig uit Indonesië, maar
ook voor personen afkomstig uit Suri
name of uit de Nederlandse Antillen.
De Nederlandse onderdanen behorende
tot de inheemse bevolking van Indonesië
hebben, (met uitzondering van de in het
Koninkrijk geborenen, die woonachtig
zijn in Suriname of de Nederlandse An
tillen), de Indonesische nationaliteit ver
kregen. Eveneens verkregen de Indone
sische nationaliteit de niet tor de in
heemse bevolking van Indonesië beho
rende Nederlandse onderdanen, die in
Indonesië zijn geboren of daar te lande
woonachtig zijn, zomede in het buiten
land geboren en daar wonende personen,
die afstammen van in Indonesië gebo
renen. Alle overige Nederlandse onder
danen, met inbegrip van de hierboven
uitgezonderde groep, hebben thans de
Nederlandse nationaliteit.
De nieuwe nationaliteitsregeling biedt
de mogelijkheid om, hetzij door optie,
hetzij door verwerping, wijziging in de
nationaalrechtelijke staat te brengen.
De optie of verwerping moet binnen
twee jaar gedaan worden. In Nederland
kan men zich daarvoor wenden tot de
griffier van de arrondissementsrecht-
Gevraagd naar het aantal incidenten
op beide dagen van de plechtigheden,
heeft de chef van de algemene dienst
van de politie te Djacarta, commissaris
Kooy, aan Aneta medegedeeld, dat er
geen enkel incident is gemeld, ondanks
het feit, dat er honderdduizenden men
sen op de been waren en opeengepakt
stonden. Tientallen, mensen zijn flauw
gevallen, maar ernstige ongevallen zijn
niet voorgekomen, hetgeen mede te
danken is aan het optreden van vele
agenten, die tjjdens.de grote rush naar
het Paleis tijdig een aantal vrouwen en
kinderen in bescherming hebben kun
nen nemen.
„Het publiek was zeer correct, uiter
aard enthousiast, maar nergens is ook
maar een wanklank gehoord," aldus
commissaris Kooy.
bank of tot de hoge commissaris van de
republiek der Verenigde Staten van In
donesië,
Hieronder volgen nog enige bijzon
derheden omtrent optie of verwerping.
Nederlanders, die in Indonesië zijn ge
boren of gedurende ten minste zes
maanden daar te lande woonachtig zijn,
kunnen voor de Indonesische nationali
teit opteren. Voor wat betreft Neder
landse onderdanen-niet-N ederlanders,
die in Nederland wonen, komen de
regelen omtrent optie en verwerping
in hoofdzaak op het volgende neer: a.
personen, behorende tot de inheemse
bevolking van Indonesië, die buiten
Indonesië zijn geboren, kunnen opteren
voor de Nederlandse nationaliteit; b,
personen, niet behorende tot de inheem
se bevolking van Indonesië, die in In
donesië zijn geboren, kunnen de Indo
nesische nationaliteit verwerpen en des-
nodig opteren'voor de Nederlandse; c.
personen, niet behorende tot de- inheem
se bevolking van Indonesië, die buiten
Indonesië zijn geboren, kunnen, met
verwerping -van de van rechtswege ver
kregen Nederlandse nationaliteit, opte
ren voor de Indonesische nationaliteit.
Voor nadere inlichtingen kan men
zich wenden tot het ministerie van
Justitie (le afdeling), Plein 2 b te
's-Gravenhage.
/n deze tweede beschouwing over
Onderwijs en Industrialisatie
komt, zoals reeds aangekondigd,
de zorg ter sprake, welke de Gewes
telijke Arbeidsbureaux aan de dag
leggen voor de Ambachtsschool.
Daarnaast raakt de lezer ook op de
hoogte van de beroepen, waarin men
momenteel in Amsterdam om ar
beidskrachten verlegen zit of er bijna
niet meer nodig heeft. De over- en
onderbezetting van sommige vakken
op de Ambachtsschool staat daarmee
in direct verband. De hier' gepubli
ceerde cijfers hebben slechts betrek
king op de hoofdstad, al bevatten zij
een sterk algemene tendenz. De ver
houdingen op de arbeidsmarkt zijn
voor stad en provincie verschillend.
Wij stellen ons voor ook daaraan
nog onze aandacht te wijden.
biedt. Ten tweede: Er zijn een aantal be
roepen, waarvoor de interesse groter en
een aantal waarvoor de interesse klei
ner moet worden. Voorlichting hierover
kan men vinden daar, waar zij het best
gegeven kan worden: op de Ambachts
school zelf, bij de sectie „Jeugdbemid
deling" van de' Gewestelijke Arbeids
bureaux en bij de U.K. Bureaux voor
Beroepskeuze.
Sfecm ovetUima
46. Op dat ogenblik trok door èen maanov er schenen vlakte een kleine groep
dodelijk vermoeide mannen. Voorop ging de mandarijn Ming, op de voet gevolgd door
Lotus van Jade. Na een hevig gevecht hadden zij de rijen der paleiswachters door-
broken en, zoals Ming met Eric had afgesprokenbegaven zij zich thans naar de
Gele Rivier.
„Ik ben benieuwd wat wij daarginds zullen aantreffenmompelde de mandarijn
effen. Eigenlijk hangt alles af van de gegevens welke onze Noorse vriend in de
herberg van de Gele Lotus hoopte gewqar te worden."
„Ik ben bang," zei Lotus zacht en huiverde even. „Nog steeds vechten wij tegen
schimmen. Wij weten allerminst wat de keizerin en Baldon eigenlijk van plan zijn.
Als als Eric maar niets overkomen is."
Als ik mij over één geen zorgen maak, dan is het de Noorman," antwoordde Ming.
Eric is heus wel in staat om op zichzelf te passen dat heeft hij tenminste herhaal-
delijk bewezen. Ik ben er van overtuigd dat hij het geheim van de herberg van de
Gele Lotus zal weten te ontraadselen."
De mandarijn kon niet weten hoe dicht hij bij de waarheid was. Want op dat moment
beluisterde Eric vanaf de wrakke zolder van de herberg een gesprek tussen Baldon
en de keizerin; een gesprek dat hem zijn ogen wijd deed opensperren van afgrijzen.
„Ge behoeft u geen ogenblik ongerust te maken, Li Po," hoorde hij de zachte, hese
stem van de keizerin zeggen. „De keizer is veilig ondergebracht. Niemand kan hem
vinden, Neen, wij zijn zeker van hem. Onbereikbaar voor iedereen is hij tot het
geschikte moment gekomen is om hem uit te leveren aan zijn doodsvijanden de
Japanners!"
„De Japanners Het was duidelijk te horen dat Baldon dit allerminst verwacht
had. „Wat bedoelt ge?i Verklaar u nader?"
„Ah," een wrede glimlach plooide zich rond de lippen van de vrouw. „Ik heb uit-
stekende plannen; niet alleen voor mijzelfdoch ook voor u, Li Po. Luisterik zal
u alles uitleggen
(Van onze Haagse redacteur)
Praten en schrijven hier in Nederland over de noodzaak en de mogelijk
heden van emigratie is allemaal heel aardig, maar nu .de andere zijde van deze
zaak. Als de boot los is van de kade heeft de emigrant over de bestaansmogelijk
heden in Neaerland geen zorgen meer, maar hoe vergaat het hem in zijn nieuwe
vaderland? Wij hadden een gesprek met iemand, die het klappen van de zweep
kent in Brazilië
Ir. J. G. Heymijer staat daar aan het hoofd van een, nu reeds vrij grote,
Nederlandse kolonie: de „Fazenda Ribeirao", waar al eens eerder over gesproken
is in ons blad. Hij is enkele dagen voor zaken in ons land en bleek bereid iets te
vertellen van zijn ervaringen interessante, moeizame en hoopvolle.
storven is. Waaraan? Men constateert
de beet van een insect, dat een besmet
telijke ziekte overbrengt. Dan volgen
vele moeilijkheden een vrij gebrek
kige telefoonverbinding om het se
rum te pakken te krijgen. En zo maar
door.
450 Nederlanders zitten er nu; zoals
bekend werden deze emigranten gese
lecteerd door de Katholieke Boeren- en
Tuindersbond. Daarnaast is er een hon
derdtal Brazilianen op de Fazenda, da^
werkt hoofdzakelijk in de bouwvakken.
Men zou daarvoor natuurlijk ook Ne
derlanders kunnen aantrekken, maar
deze onderneming is zeer serieus op
gezet en wil dus geen mensen opnemen,
die het risico zouden lopen op den duur
geen bestaansmogelijkheid te vinden in
Brazilië.
Aanvankelijk werd als te verwachten
bevolkingscijfer voor deze nederzetting
het aantal van rond 1500 emigranten
genoemd; ir. Heymeijer ziet nu echter
verder en- rekent op wat langere duur
op een groei tot drie-, vierduizend zie
len. Men hoopt nahielijk een zekere in
dustrie te kunnen ontwikkelen geen
grote, op zichzelf staande projecten,
maar ondernemingswerk, waardoor de
Fazenda Ribeirao min of meer self-sup
porting zal worden.
Niet alleen handarbeiders zullen op
deze katholieke kolonie een plaats kun
nen vinden, ook om maar een paar
voorbeelden te noemen leidingge
venden op landbouwtechnisch gebied,
zakenmensen, een leraar, een accountant
enzovoorts.
Om een bestorming door gegadigden
van het emigratiebureau van de Katho
lieke Boerenbond op de Badhuisweg in
Den Haag te voorkomen, zjj er bij ge
zegd, Rat maar niet lukraak Jan-en-alle-
man geaccepteerd wordt: men zoekt
doorgaans mensen, geschikt voor de ver.
vulling van speciale functies.
Op grond van zijn ervaringen meent
ir. Heymeijer ook wel te kunnen zeg
gen, dat in het algemeen voor de lan
den van Zuid-Amerika emigratie zon
der een dergelijke solide basis onbe
gonnen werk is. De individuele Neder
landse emigranten, die berooid naar de
groep hunner landgenoten toe kwamen
en daarin thans zijn opgenomen, weten
daarvan mee te praten. Wie in Brazilië
in dienstverband begint, komt veelal
niet verder; in andere landen, bijvoor
beeld Canada of Nieuw-Zeeland, liggen
de verhoudingen wat dat betreft veel
gunstiger.
Op de Fazenda Ribeirao vormen de
emigranten een coöperatie; straks zul
len zij echter een deel van het ontgon
nen gebied als eigen bedrijf kunnen
exploiteren.
Welke hun zorgen zijn? Ir. Heymijer
vertelt ons even het verloop van de
laatste dag voor zijn vertrek, 's Morgens,
midden onder een bespreking ovér het
werk komt er iemand aanhollen met
het nieuws van een bevalling er wor
den 15 babies verwacht op de Fazenda!
Daar moet een regeling voor getroffen
worden, want de moeder zou naar het
ziekenhuis in Campinas, de dichtstnabij-
gelegen stad, gaan. Auto kapot; auto la
ten maken.
Dan het bericht, dat er een stier ge-
„Senhor Presidente" heeft aan zijn
zijde een medebestuurslid, een eenvou
dige boerenzoon van een jaar of dertig,
in letterlijke en figuurlijke zin, een man
van formaat, die geknipt is voor zijn
taak. Het gezag door de leiding van de
coöperatie uitgeoefend is onherroepelijk
en dat moet ook wel bij een zo groot
scheepse onderneming, die een vaste be-
stuurshand vraagt. Onder de hoofdleiding
staan verschillende chefs, die op onder
scheiden taken akkerbouw, ontgin
ning, veehouderij, tuinbouw, civiele
bouw, inkoop supervisie uitoefenen.
Er zijn ook boeren, die bij de bouwerij
meehelpen en het is frappant hoe snel
die zich het metselen hebben eigen ge
maakt. De huizen zijn eenvoudig, maar
zien er fris wit uit. Brazilianen uit de
omgeving hebben veel belangstelling
voor allerhande zaken: de goedverzorg
de kleding van de boerendochters, de
wandversiering in de huizen, een naai
machine, stijlen langs de deuren, een
rode keukenuitzet en een ouderwetse
koperen petroleumlamp.
Wel om de maand Verschijnt er in de
een of andere krant een reportage en
die brengt dan weer nieuwe kijkers op
de Nederlandse nederzetting. Op den
duur wil men dan ook een restaurant
inrichten om de bezoekers, die nu me
vrouw Heymijer gezelschap komen hou
den, te ontvangen. Ook belangstelling
van hoge wereldlijke en kerkelijke
autoriteiten is er geweest of nog te ver
wachten.
Al met al kan men zeggen, dat
zich een zekere Nederlandse faam
gevestigd heeft, maar die geeft ook
Advertentie
De Romeinse vrouwen waren verrukt,
toen haar mannen uit Germanië voor het
eerst een soort zeep meebrachten, waar
door zij haar kledij op een nieuwe manier
feonden wassen. Vele eeuwen later kwam
net wassen in een nieuw stadium: de narde
zeep werd uitgevonden. Weer later vo'gden
de waspoeders, daarna opnieuw een stap
vooruit: het zelfwerkend wasmiddel. En
zojuist kwam een nieuwe omwenteling tot.
stand.... de uitvinding van het „Actief
Wit", verwerkt in Castella Zelfwerkend
Wasmiddel. Daarmee doet een geheel nieuwe
methode zijn intree: het optisch bleken
Het goed wordt vele malen helderder en
zachter.
Wie slechts éénmaal de uitiverking van
„Castella" gadeslaat, begrijpt de uniake
triomftocht van dit nieuwe wasmiddel Bij
duizenden en duizenden tegelijk gaari de
huisvrouwen van Nederland op „Castella"
over Zij spreken er met elkander over, zij
schrijven geestdriftige brieven aan de fa
brikant (Dobbelman in Nijmegen), in één
woord: er voltrekt zich op het gebied van
de wasbehandeling een complete ommekeer!
verplichtingen. Als er dus boter
wordt afgeleverd, dan moet men wel
alle zeilen bijspannen om de kwali
teit van dit product te verhogen.
De boter wordt verkocht; dit wil
zeggen, dat de emigranten zelf vet
gebruiken, dat zij en hier ziet men
even de positie van deze pioniers
in Nederland wel niet op hun brood
zullen hebben gegeten.
Er zijn natuurlijk ook grotere
moeilijkheden: er is twee keer mond
en klauwzeer geweest en men heeft
pech gehad met de aardappelen.
Er moet hard gewerkt worden en
het is bepaald geen luilekkerland op
de Fazenda Ribeirao, waarvan thans
1000 hectaren ontgonnen zijn. Maar
men ondervindt medewerking van
allerlei kanten en er zit toekomst in
de onderneming.
Er is een (verloren) voetbalmatch ge
speeld tussen een elftal uit Campinas en
de Nederlanders; de kinderen op school
leren van de Nederlanase zusters, .die
met Braziliaans onderwijspersoneel sa
menwerken naast het Nederlands de
Portugese taal eij straks alleen nog maar
de taal van hun nieuwe vaderland. Het
Nederlands zullen ze thuis wel horen en
is een boerenjongen geschikt om naar
een landbouwschool hier gestuurd te
worden, dan zal hij het schrijven van
de taal zijner ouders wel apart moeten
leren
Zo groeit een nieuwe generatie op.
langzamerhand eenwordend met de
grond, waarop jonge katholieke Neder
landse gezinnen naar nieuwe mogelijk
heden zochten.
Ook tijdens de jaarwisseling hebben
de N.S. in verband met verwacht druk
reizigersvervoer een aantal extra-treinen
ingelegd.
Bij het omkappen van bomen werd
Dinsdagavond te Junne (gemeente Om
men) de arbeider H. J. Veldman uit
Den Ham door een neervallende boom
getroffen. In zorgwekkende toestand
werd het slachtoffer naar het ziekenhuis
te Almelo vervoerd, waar hij aan zijn
verwondingen is bezweken.
Aan de poort van de grote Westenberg
kazerne te Schalkhaar bij Deventer kon
men deze vrolijke groep militairen aan
treffen, die ingevolge het ministeriële
decreet waren afgezwaaid.
DONDERDAG
HILVERSUM II, 415 m. - Na 18 uur
ook 245 en 1875 m. - NCRV: 18.00 Leger
des heils, 18.15 Chr. vakbeweging. 18 80
jeugd, 18.55 Chr. drankbestrijding. 19.00
nieuws, 19.15 muzikale causerie, 19.40
radiokrant. 20.00 nieuws. 20.05 Hongaar
se steravond, 21.00 familiecompetitie,
21.35 Steravond, 22.00 gram.. 22.15 De
vaart der volken, causerie. 22.35 orgel,
22.45 Avondoverdenking, 23.00 nieuws.
23.15 avondconcert.
HILVERSUM I. 301 m. - AVRO: 18.00
nieuws, 18.15 sportpraatje, 18.30 strijdkr.,
19.00 kleuters. 19.05 vleugel, 19.45 RVD,
20.00 nieuws, 20.05 zoeklicht. 20.15 Radio
Philharmonisch orkest. 21.00 „Plakboek
1949", 21.45 piano, 22.00 luisterspel. 23 00
nieuws, 23.15 sport, 23.25 klankbeeld over
de K.L.M.. 23.55 gram.
VRIJDAG
HILVERSUM II, 415 m. - Vóór 10 uur
ook 245 m. en na 17.30 uur ook 245 en
1875 m. - NCRV: 7.00 nieuws, 7.15 woord
voor de dag, 7.308.30 zendersluitmg,
8.30 nieuws, 8.40 Te Deum. 9.00 weer-
rapporten, 9.03 lichte muziek, 9.15 zie
ken. 9.30 waterstanden, 9.35 morgencon
cert. 10.30 Morgendienst. 11.00 zang. 11.30
muziek bij het werk, 12.00 gram., 12.30
mededelingen. 12.33 Metropoie-orkest.
13.00 nieuws. 13.15 Vrij en blij. 13.45 om
roeporkest. 14.10 koor, 14 40 voordracr.i,
15.00 Londens symph. orkest, 15.35 voor
dracht, 16.00 ensemble „Selecta" 16.30
17.30 zendersluiting, 17.30 Fries program
ma, 17.45 piano.
HILVERSUM I. 301 m. - VARA: 7.00
nieuws, 7.18 Boston Prom.-orkest, 7.30—
8.30 zendersluiting. 8.30 nieuws, 8.13
zang en orkest, 8.50 huisvrouw. 9 00
weeroverzicht, 9.03 Italiaans opera-cor.-.
eert. VPRO: 10.00 Thuis, causerie. 10 05
Morgenwijding. VARA: 10.20 zieken. 11.00
vrouw, 11.15 Tonhalle-orkest, 11.30 ac
cordeon orkest. AVRO: 12.00 Harmo-
rietto, 12.30 mededelingen, 12.33 sport,
12.45 Amerikaanse gram.. 13.00 nieuws,
13.15 Maria Zamora. 13.45 piano. 14.00
kookpraatje. 14.20 Ferrucio Busoni. 15 00
violoncel en piano, 15.20 boekenschouw
15.40 piano. VARA: 16.00 Filmland. 18.30
—17.30 zendersluiting. 17.30 muzikale
causerie.
(Van onze Haagse redacteur)
Kort, maar krachtig heeft het
hoofdbestuur der Stichting Toe
zicht Politieke Delinquenten gister
middag in Den Haag vergaderd ter
liquidatie van deze instelling.
Zij ontstond, zo zei minister
Wijers, die deze officiële bijeenkomst
bijwoonde, uit het initiatief van
mensen, die kort na de bevrijding
het hoofd koel en het hart warm
wisten te houden.
Zij zagen in, dat er evenredigheid
moet bestaan tussen schuld en boete; als
de schuld geboet is, moet de vergelding
ten einde zijn. Men is in de opzet over
het geheel genomen geslaagd. Z. Exc.
bracht de waardering van de regering
voor het werk des Stichting tot uitdru
king door aan de oud-directeur mr. J.
le Poole de versierselen te overhandigen
van Ridder in de Orde van de Neder
landse Leeuw.
Tevoren had prof. mr. F. J. F. M.
Duynstee een globale terugblik ge-,
geven op het verrichte werk: er
S&M3
3|li|
door
PATRICK PURCEIX
Vertaling
JOHANNA PERENBOOM J
I waar heb je ze vandaan?"
„Het zijn jongen van Pill Bridge en
I Winsome Cutlet. De snelheid hebben
ze geerfd; als ze er maar een goed ge
bruik van wéten te maken".
Met een onderzoekend oog keek Cur-
ran mij aan.
„Denk je dat één ervan ooit iets
presteren zal?"
Het was een overtuiging die ik nu
uitsprak.
„Hoor eens, Jamesy! Als één van dis
drie half zo goed kan lopen als ze kun
nen eten, dan zul je, eer we een jaar
verder zijn, de Waterloo-beker daar op
het buffet zien staan!"
Jamesy schraapte zijn keel, niet over
tuigd.
„Nou ja, Josie, dat was maar terloops.
Laten we nou nog eens praten over die
hurler waar we het over hadden".
Ik ging terug om de waskom op zijn
plaats te zetten. Ik wachtte in Ce scha
duw van de hoek en hield mijn gezicht
van hen afgewend.
„Voor we verder gaan, jongens",
mijn stem was heel kalm en mijn toon
zeer onpersoonlijk „wou ik jullie
graag één ding duidelijk maken, en het
is niet de eerste keer dat ik dat aan
jullie uit Mooncoin vertel. Ik hob aan
het hurlen eens en voorgoed vaarwel
gezegd op de dag dat we de baas van
hier in Reilg-a-Teampuill hebben 'be
graven. Het was een heel bestuit, dat
ik die dag nam, en het was niet ge
makkelijk het te nemen. Al de jaren
sindsdien ben ik er bij gebleven en ik
blijf er nog bij". Langzaam keerde ik
van de weddenschappen zijn gaan strq- me om en keek hen aan. „Met spijt me
ken eer iemand er erg in had. Zeg, wel, mannen, maar toen jullie laatst
10.
„Neen hoor!" lachte hij, „dat heer
schap is geen kind, dat pas uit de luiers
isj Jamesy. Hij is zo om en bij de der
tig. een oude kerel, potdorie, vóór zijn
tijd".
Ik nam de blikken waskom op, zette
twee stappen naar de halve deur en
mikte het vuile water de scheme-avond
in. Er klonk heftig protestgeblaf van
drie jonge hazewinden, die zich op de
plavuizen voor de deur geposteerd had
den en ongeduldig op hun avondeten
wachtten.
„Die rothonden!" zei ik, terwijl ze
zich op een veilige afstand met onbe
holpen bewegingen stonden af te schud
den. ,,'t Is net het slechte weer; ze zijn
overal, behalve waar je ze nodig hebt".
„Neen daar kun je ons niet mee beet
nemen, Joe", zei Mc Aucliffe), terwijl
hij een waarschuwende vinger ophief,
,,'t is maar goed dat we net eens aan
kwamen, anders zou je die jonkies
groot gebracht hebben zonder dat wij
het wisten en zou jij met de centen
hier kwamen en mij vroegen om mee humeur er bij verliest, Jamesy", zei ik
te spelen, heb ik jullie een antwoord
gegeven. Dat antwoord! was neen".
De ogen van Jamesy Curran lieten
geen ogenblik het gloeiende midden
van het haardvuur los, maar hij schoof
zijn vuile grijze pet nog verder terug
over zijn stierennek. Zijn grijs gespik
kelde zwarte haarlokken wuifden, ter
wijl hij met een venijnige nauwkeurig
heid in de gloeiende kolen spuwde.
Daarna wachtte hij geduldig tot het
gesis wegstierf.
„Je weet, Josie, dat aanstaande Zon
dag de finale van het graafschap op
nieuw gespeeld wordt?"
„Ja dat weet ik. Zo achterlijk ben ik
niet.
„Je weet dat die lui van Tullaroan
ons het vuur na aan de schenen heb
ben gelegd, toen we de laatste keer
tegen ze speelden. Verduiveld na aan
de schenen! En zoals de zaken nu staan,
kunnen we het niet bolwerken of we
moeten een voorspeler hebben die
goals maakt, enneennezijn
heftigheid werd hem de baas „zo
waar ik Curran heet, 't is een schan
daal, dat een man die zo goed staat
aangeschreven als jij, verdomme te Jui
ls en te koppig om...."
McAucliffe maakte aan deze uitbar
sting een einde met een handgebaar en
een paar pruttelende vermaningen.
De verbitterde woorden van Curran
kwe.tsten en ergerden mij niet Ik kende
Curran en ik wist dat hij niet mijn
eigenlijke tegenstander was.
„Het heeft geen zin, dat je je goede
hem. „In de eerste plaats ben ik niet
half zo goed als jij me nu probeert te
maken, en in de tweede plaats klonken
de dingen, die ik de laatste keer over
de match hoorde, heel anders dan wat
jij me nu wilt vertellen."
„Hoezo?" Curran zag er krijgslustig
uit.
„Ik was niet feij de wedstrijd, maar
ik heb toch ooggetuigen gesproken, en
mensen, die het spel van A tot Z ken
nen."
„Ja," beet Jamesy terug, „net als je
oom zeker, die oude zure Corcoran van
daarginds verder de weg op, de beste
knoei-hurler, die ooit van zijn leven aan
de kant heeft gezeten."
Ik schuifelde met mijn voeten bij
wijze van protest.
„Neen, ik heb het niet van Corcoran.
Ik wil geen namen noemen, maar de
mensen, die ik sprak, vertelden me, dat
Mooncoin niet één, maar drie voorspe
lers te kort kwam qn dat ze geen half
back hadden, die het aankijken waard
was en dat het alleen aan Gods goed
heid en aan de keeper heeft gelegen,
dat deze wedstrijd niet de eerste dag
beslist was. En ze dachten niet, dat de
medailles naar Mooncoin gegaan zouden
zijn!"
Het was een ogenblik stil in de keu
ken. Buiten, ergens op de heuvel, jankte
een hond tegen de maan. Beneden in
het dal kon men het geratel van karre-
wielen horen, wat de late thuiskomst
van een pf andere boer uit de stad be
tekende.
Toen gaapte McAuliffe, strekte zich
uit en stond op. Alsof hij slechts één
enkele beweging maakte, stapte hij toen
uit de hoek bij de schoorsteen. De lamp
scheen met haar volle licht op hem,
toen hij mij, die weer bij het vuur was
gekomen, recht in mijn gezicht keek,
de handen diep in zijn broekzakken, een
beetje heen en weer wiegend van zijn
hielen op zijn tenen en terug.
Tommy McAuliffe. Vijf jaren lang
was die naam al een leuze, een strijd
kreet, een krijgsbanier op ieder hurling-
veld, dat de groen-en-witte truien van
Mooncoin of de zwart-en-ambere van
Kilkenny zag.
Tommy McAuliffe. Een naam, die ont
zag en bewondering wekte op ieder
speelterrein in Ierland. Hij had stijl en
gratie in zijn spel en die kunstvaardig
heid van de handgewrichten, waarmee
slechts één op de duizend hurling-
spelers geboren wordt. Ik bestudeerde
hem nu, alsof ik hem voor de eerste
keer zag.
Hij was iets meer dan zes voet lang,
had zwart krullend haar en zachte,
bruine ogen in een breed-gebouwd,
knap gezicht. Hij was lang, maar rank,
met zijn kracht meer in de pezen dan
in de botten. In Mooncoin vereerden de
mensen hem, maar hij droeg de zware
mantel van de roem met licht gemak en
verzorgde zijn akkers van Maandags
ochtends tot Zaterdagsavonds alsof de
boer Tommy McAuliffe helemaal niets
had uit te staan met de hurler Tommy
McAuliffe.
waren met name de moeilijkheden
van woonruimte en meubilair voor
de ontslagen gevangenen en het
probleem van de jeugdige delin
quenten.
De strubbelingen, welke zich voor
deden, bleven echter vrijwel nooit
onopgelost; het ministerie van Justitie
toonde veel tolerantie en in het alge
meen kan het gevoerde beleid breed ge
noemd worden. Een groot goed was. dat
Nederlanders van verschillende richtin
gen in de Stichting nauw hebben samen,
gewerkt.
Tenslotte sprak ook de geridderde mr.
le Poole, die er o. m. op wees, dat België,
Frankrijk en Noorwegen geen speciale
reclasseringsarbeid voor de in de oorlog
ontspoorden gekend hebben. Wat het
laatstgenoemde land betreft, kreeg men
een aaneensluiting van de oud-delin
quenten te zien met een eigen blad,
waarin gewezen SS-ers. „Ritterkreuz"-
dragers, via huwelijksadvertenties een
„kameraadske" oeken.
Met de gehouden ontbindingsvergade
ring van het hoofdbestuur is nu achter
't werk van de Stichting in ruimere zin
een punt gezet. Er blijft nog de taak,
verbonden aan het toezicht, maar men
heeft hiermede vast willen stellen, dat
een afzonderlijke instelling thans haar
nut heeft gehad.
Op de Hokij te Den Haag werd een
ijshockey-wedstrijd gespeeld tussen HH
YC en de Zweedse club Hagalund. De
Hagenaars wonnen met 84. De tussen-
scores waren 11, 21, 52.
Technisch stond het spel op hoog peil,
vooral in de laatste periode waren beide
ploegen bijzonder goed, waarbij het goe
de spel van Van Heeswijk, Schwencke
en de Canadezen Andreola en Carrey
opvieL
De uitslagen van de partijen, gespeeld
in de vierde ronde van het internatio
naal damtournooi te Huissen, luiden:
Gordijn (Den Haag)Van Aalten
(Huissen) 20, Verpoest (België)Van
Dijk (Wageningen) 20, Ham (Rotter
dam)—Guignard (Zwitserland) 02,
Dionis (Frankrijk)Olsen (Rotterdam)
2—0.
De stand luidt thans: 1. Verpoest 8
pnt., 2. Gordijn 6 pnt., 3. en 4. Van Dijk
en Guignard 5 pnt., 5. en 6. Van Aalten
en Ham 3 pnt., 7. Dionis 2 pnt., 8. Olsen
0 pnt
Gisteravond is voor de protestcom
missie van de K.N.V.B. behandeld het
protest van Allen Weerbaar I tegen De
Meer I. Dit protest is De Meer toegewe
zen. waardoor de stand van 32 in het
voordeel van Allen Weerbaar nu op
22 is gebracht
De eerste toets wedstrijd te Johannes
burg tussen Zuid-Afrika en Australië
eindigde in een Australische zege. De
gasten wonnen met een innings en 85
runs.
Jack Lovelock, de Nieuw-Zeelan^se
middenafstandloper, die tijdens de Olym.
pische Spelen van 1936 te Berlijn de
sportwereld versteld deed staan met zün
overwinning in wereldrecord-tijd (3 min.
47.8 sec.) op de 1500 m„ is te New York
onder een trein geraakt, en op slag ge
dood.
In een aantrekkelijke vlugge hockey
wedstrijd tussen Laren en de club „de
Campo" uit Madrid heeft Laren met
41 de overwinning behaald. De rust
stand was 20 voor Laren.
Fenny Heemskerk verloor de afge
broken partij van Lind. Rudenko (Rus
land) in het wereldschaaktournooi te
Moskou en bezet thans de elfde plaats.
