Drastische nationalisatie
in Hongarije
ERKENNING COMMUNISTISCHE
REGERING VAN CHINA
BEOORDEELDE PILOOT BIJ ZIJN POGING TOT
LANDEN DE OMSTANDIGHEDEN VERKEERD?
T extielindustrie aanvaardt
5 pet. loonsverhoging
Van groot aantal buitenlandse
bedrijven en fabrieken
Advies van verkeersleiding van het
vliegveld niet veilig geacht
Tot hoofd en hart
Het weer.
KRACHTIG PROTEST
VAN ZWEDEN
Admiraal Blandy neemt
ontslag
Bomaanslag op Poolse
ambassade te Parijs
Mijnen voor de Yangtse
Britse mijnwerkers accoord met de loonstop
Beroep op Oost en West
MARGARINE WORDT
NIET DUURDER
Hatta in Zwitserland
EERSTE RECEPTIE VAN
SUKARNO
Nieuwe taak voor Marine
in Indonesië
VRIJDAG 30 DECEMBER 1949
73ste JAARGANG No. 24653
VIETNAM ONAFHANKELIJK
Rusland wil nationalistisch China uit
Veiligheidsraad zetten
Korte staking in haven
van Londen
Raketvliegtuig drie maal
zo snel als het geluid?
Om conflict op te lossen
EINDE 1950 JAPANSE
VREDESCONFERENTIE?
Marine-eenheden naar
Nieuw-Guinea
AANVARIiNiG IN DE
WAALHAVEN
Albert Kuyle in cassatie
Nederlandse boten
opgebracht
RAPPORT OVER DE RAMP MET DE FRANEKER
Commentaar van
de K.L.M.
LAATSTE H.V.K. IN ONS LAND TERUG
Volste vertrouwen in toekomst van nieuwe staat
Vijfduizend gasten onder
wie vele Nederlanders
Telegram aan Prinses
Wilhemina
Ook in het grafisch bedrijf is een regeling getroffen
Bij de Grafische bedrijven
VRIJSPRAAK IN „PRIKKEL-
LECTUUR"-ZAKEN
Steun bij opbouw van
Federale Marine
BUREAUX SMEDESTRAAT 5 - HAARLEM
Telefoon: Redactie 21544 Advertenties 21543
Abonnementen 20800 PostQlro 143480
Bijkantoor Beverwijk: Stumphiussti. 45. tel. 5998
Voor klachten over de bezorging na 5-30
uur 's avonds 21544
Directeur: 3. 3. W. Boerrlgter.
Hoofdredacteur: Drs. H. W M. van Ruft
Wnd. hoofdredacteurs W. Severin.
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
ADVERTENTIETARIEF 28 cents Der mïttimeter-
hooqte. Inaezonden mededeiinaen dubbel
tarief. Omroepers 16 cents per m.m-hooate
De administratie behoudt zich het recht voor
advertentiën eventueel zonder opaave van
redenen te weigeren.
ABONNEMENTSPRI3S 55 cents per
I 1.52 per maand, f 4.55 per kwartaal
Hongarije heeft gisteren vrijwel alle
nog resterende „particuliere" industrieën
genationaliseerd en daarmee in hoofd
zaak Britse, Amerikaanse, Zweedse en
Zwitserse belangen getroffen.
Het regeringsbesluit geldt o.m. voor
de volgende buitenlandse ondernemin
gen: Standard Electric Companyde
Hongaarse telefoonmaatschappij, Vacuum
Oil Shell, Philips, Radio Brown Boveri,
de Brits-Hongaarse jute-industrie en
verscheidene textielfabrieken.
De nieuwe drastische nationalisatie is
Woensdag zonder voorafgaande publi
catie meegedeeld aan vakverenigingslei
ders en de leiding der betrokken bedrij
ven.
Het besluit garandeert schadeloosstel
ling aan alle eigenaren. Zij moeten bin
nen 90 dagen de activa opgeven.
De directeur van economische zaken,
Emo Gerö, heeft verklaard dat buiten
landse eigenaren van industriële be
drijven in Hongarije hun belangen heb
ben gebruikt om „organisaties voor spi-
onnage en sabotage op te richten".
Onlangs zijn een Amerikaan en een
Engelsman van de „Standard Electric"
(een dochtermaatschappij van de Ameri
kaanse firma) in Hongarije gearresteerd
op beschuldiging van spionnage.
„Brown-Boveri" is een dochtermaat
schappij van de Zwitserse machinefa
briek van die naam.
Admiraal William H. P. Blandy, be
velhebber van de Amerikaanse Atlanti
sche vloot, zal' X Februari zijn functie
neerleggen, zo deelt de Amerikaanse
marine mede. De 59-jarige admiraal zal
worden vervangen door admiraal Wil
liam M. Fechteler, hoofd van het ma
rine-personeel en voormalig bevelhebber
van de Atlantische vloot. De marine
heeft geen reden voor het ontslag van
admiraal Blandy, die de functie sinds
Februari 1947 heeft vervuld, opgegeven.
Admiraal Blandy werd twee keer gepas
seerd bij de benoeming van een bevel
hebber der vlootoperaties.
De vorige maand gaf hij in het Con
gress als zijn mening te kennen, dat de
nationale veiligheid ernstig in gevaar
gebracht zou worden door voorgestelde
inkrimpingen van de Amerikaanse ma
rine. Admiraal Blandy leidde de proef
neming met de atoombom bij Bikini in
1946.
Tezelfdertijd werd bekend gemaakt,
dat admiraal Thomas Kinkaid, thans
commandant van de zeestrijdkrachten
aan Amerika's Oostkust, op 1 Mei de
dienst zal verlaten wegens het bereiken
van de pensioengerechtigde leeftijd van
65 jaar.
Vanochtend om tien voor half zeven
explodeerde in Parijs een krachtige bom
voor de deur van de Poolse ambassade.
Er werd grote materiële schade aange
richt. Persoonlijke ongelukken deden
zich niet voor. Het eigenlijke ambassade
gebouw liep geen schade óp. De bom was
geplaatst bij de poort in het metalen
hek, die toegang geeft tot het voorplein
van de ambassade.
Men is te Boedapest van mening, dat,
na het van kracht worden van de nieu
we regeringsverordening, buitenlandse of
Hongaarse particulieren in het vervolg
niet meer als eigenaren van belangrijke
ondernemingen zullen mogen optreden.
Alle vergunningen en patenten komen
aan de staat. Officieel is verklaard, dat
de Hongaarse regering niet tot nationa
lisatie van kleine bedrijven of fabriek
jes zal overgaan.
Naar schatting vallen 1500 maatschap
pijen te Boedapest en omgeving onder
de bepalingen van het nationalisatie-be
sluit, waaronder fabrieken, drukkerijen,
foto-technische laboratoria, scheepvaart
en riviertransportbedrijven, grote gara
ges, restaurants die meer dan tien kell-
ners in dienst hebben, grote juweliers-
bedrijven en kledingmagazijnen.
Men meent, dat de kleinere bedrijven
uiteindelijk in coöperaties zullen wor
den samengevoegd.
Het Zweedse ministerie van Buiten
landse Zaken heeft bekend gemaakt,
dat Zweden zijn handels- en betalings
overeenkomst met Hongarije buiten
werking heeft gesteld als protest tegen
de nationalisatie van alle Zweedse on
dernemingen, waarin meer dan 10 per
sonen werkzaam zijn. De Zweedse re
gering heeft haar gezantschap te Boe
dapest opdracht gegeven om krachtig te
protesteren tegen deze nationalisatie.
té
De Nederlandse vertegenwoordiger bij
de Verenigde Naties, dr. H. Riemens,
heeft de secretaris-generaal Trygve Lie
(links) een nota overhandigd, waarin de
souvereiniteitsoverdracht wordt bekend
gemaakt.
Vertegenwoordigers van Frankrijk en
Vietnam hebben Donderdag te Saigon
een overeenkomst getekend, waardoor
het in Maart gesloten verdrag van
kracht wordt. Vietnam wordt thans een
onafhankelijke staat in de Frans: Unie.
De regering van India heeft vandaag meegedeeld, dat zij het communistische
regiem in China erkent. Na Birma is India het tweede niet-communistische land,
dat hiertoe is overgegaan. De Indiase regering heeft de communistische rege
ring van China doen weten, dat zij bereid is diplomatieke betrekkingen aan te
knopen.
Een woordvoerder van de regering van India heeft volgens U. P. gezegd, dat
onmiddellijk zou worden overgegaan tot het afbreken van de diplomatieke be
trekkingen met de nationalisten. Er is nog niet beslist, wie de ambassadeur van
India in Peiping zal zijn.
Volgens gewoonlijk betrouwbare bron heeft, aldus Reuter, de Britse minister
van Buitenlandse Zaken, Ernest Bevin, die door het kabinet gemachtigd is de
datum voor erkenning van de Chinese communistische regering vast te stellen,
thans definitief besloten in de eerste week van Januari tot volledige erkenning
de jure van de Chinese communistische regering over te gaan.
geul in deze wateren is opengelaten, al
dus dit bericht. De V.S. hebben hun
scheepvaartmaatschappijen en reders
hiervan op de hoogte gesteld.
Van gezaghebbende zijde werd intus
sen gisteren door U.P. te Washington
vernomen, dat de Chinese nationalisti
sche regering de Verenigde Staten ge
vraagd heeft militaire adviseurs te zen
den om behulpzaam te zijn bij de ver
dediging van Formosa.
De Sovjet-Unie en de Oekraïne zijn
gisteren een campagne begonnen om de
delegatie van het nationalistische China
uit de Veiligheidsraad te zetten.
Jacob Malik van de U.S.S.R.. en An
drei Galagan van de Oekraine deelden
de Raad mee, dat dr. T. F. Tsiang, de lei
der van wat zij de Kwomintang-delegatie
bij de U.N.O. noemen, niet het recht
heeft namens het Chinese volk te
spreken. Zij herhaalden de verklaringen
van het Sovjet-blok in de Algemene Ver
gadering, dat de nationalistische delegatie
verwijderd moet worden, daar deze de
Chinese volkeren niet vertegenwoor
digd. Dr. Tsiang antwoordde boos, dat
het voorstel om zijn delegatie haar zetel
te ontnemen een schending zou zijn van
de legale basis van de U.N.O. Hij voegde
daaraan toe, dat, indien een minderheid
in de Raad de autoriteit van een dele
gatie zou kunnen onthouden, de Raad
gereduceerd zou worden tot een dicta
tuur van een minderheid.
Het Amerikaanse ministerie van Bui
tenlandse Zaken heeft van de Chinese
nationalistische regering bericht ont
vangen. dat haar strijdkrachten mijnen
hebben gelegd bij de ingang van de
Yangtse en de door de communisten be
zette haven van Sjanghai. Geen vaar-
(Telefonisch van onze Londense
correspondent)
LONDEN, hedenochtend.
De 200 vertegenwoordigers van de
Britse mijnwerkers, die gisteren te
Londen beraadslaagden of zij het ad
vies van hun vakverenigingsleiders
aangaande het aanvaarden van een vrij
willige loonstop zouden volgen, besloten
na hevige debatten zich achter de rege-
ringspolitiek te plaatsen. De uitslag
van de stemming was 406.000 vóór en
273.000 tegen.
Hiermee is wederom een belangrijke
stap gezet op de weg noor de verwe
zenlijking van de loonpolitiek van'de
regering. Het grote aantal tegenstem
mers maakt evenwel duidelijk dat de
laatste beslissing, welke genomen zal
worden op grond van een nog te hou
den stemming onder de mijnwerkers
zelf, onzeker blijft. De stemming van
de mijnwerkers vindt plaats vóór 10
Januari.
Van het resultaat hangt vrijwel het
gehele succes van de regeringspolitiek
af. Indien namelijk de mijnwerkers
besluiten vrijwillig hun looneisen op
te geven, zullen waarschijnlijk de ar
beiders in de staalindustrie eveneens
meewerken door tijdelijk afstand te
doen van hun toonstelsel, dat gekop
peld is aan de schommelingen van de
prijsindex. Dit zou betekenen, dat drie
Volgens de „Los Angeles Times" heeft het
Amerikaanse raketvliegtuig X 1 in de stra
tosfeer een snelheid bereikt van 3201 kilo
meter per uur, dat is 3 maal zo snel als
het geluid.
Militaire en burgerlijke deskundigen te
Washington achten een dergelijke snelheid
wel mogelijk, maar vragen zich toch af, of
de X 1 zijn maximumsnelheid kan verdub
beld hebben in de betrekkelijk korte tijd,
die verlopen is sinds het vorige bericht over
een snelheid van 1642 kilometer per uur.
van de grootste vakverenigingen (de
transportarbeiders hebben reeds hun
instemming betuigd met de loonstop)
met de regering zullen meewerken.
Gisteren vond een staking plaats in de
Londense havens. 50 van de 1200 tellers
In de Londense havens legden de arbeid
neer nit protest tegen het aanstellen van
70 nieuwe tellers. Vrees voor werkloos
heid was de oorzaak van de staking, die
meer dan 500 havenarbeiders belette hun
dagtaak te vervullen.
Gisteravond vond een bijeenkomst
plaats van 400 tellers, die, na gerustge
steld te zijn door de werkgevers, met een
precaire meerderheid, namelijk 126 tegea
122, besloten de aanstelling van 70 nieu
we tellers te accepteren en de arbeid te
hervatten. Het was hedenmorgen nog
dubieus of de geringe meerderheid vol
doende zou blijken voor het beëindigen
van de staking.
De Secretaris-Generaal van de U.N.O.,
Trygve Lie, heeft in een Oudejaarsbood-
schap een beroep gedaan op het Oosten en
Westen om het conflict tussen de grote mo
gendheden, dat het werk van de U.N.O.
belemmert, te regelen.
Lie zond zijn boodschap naar de Voorlich
tingsdienst van de U.N.O. ter publicatie.
Lie rapporteerde aan de U.N.O., dat deze
organisatie in 1949 opbouwend werk ver
richtte, niettegenstaande het voortdurend
geharrewar tussen de landen van het Sov
jetblok en de Westelijke mogendheden.
Wij hebben ons ten minste bewogen in de
richting van een punt, waarop de wereld
het recht heeft te hopen, dat stap voor stap
de werkelijke onderhandelingen tussen bei
de partijen hervat zullen worden. Dit op
zichzelf is een belangrijke verbetering in
de toestand, zoals die voor het merendeel
in de afgelopen drie jaar is geweest. Zij,
die geloven, dat overeenstemming tussen de
grote mogendheden in de komende jaren
verwerkelijkt moet worden, moeten het
jaar 1950 er aan wijden, om bij iedere
gelegenheid de politieke overeenstemming
tussen Oost en West uit te breiden. Moge
de regeringen van de grote mogendheden,
met hulp van die der kleine, het komende
jaar maken tot een waar keerpunt op de
moeilijke weg ter verzekering van de vre
de, aldus Lie.
Welingelichte kringen te Washington zeg
gen, aldus U. P., dat de Amerikanen waar
schijnlijk in Januari hun ontwerp van het
voorgestelde Japanse vredesverdrag zullen
voltooien daar in de afgelopen weken aan
zienlijke vorderingen zijn gemaakt in dit
verband. De Amerikaanse autoriteiten hopen
cfat zij voor 1 Juli 1950 de formele uitno
digingen in zee kunnen sturen voor een
vredesconferentie die dan in het tweede
halfjaar van 1950 gehouden zou worden,
zeggen genoemde kringen.
Dezer dagen zullen naar Hollandia
(Nieuw-Guinea) enkele eenheden van
de Koninklijke Marine vertrekken, na
melijk een korvet, Hr. Ms. „Boeroe" en
zes Catalina's van de M.L.D. Tot- com
mandant v^n Koninklijke Marine op
Nieuw-Guinea is benoemd de kort ge
leden tot kapitein-luitenant ter zee be
vorderde luitenant ter zee le klasse
A. H. J. van der Schatte Olivier.
Het uitgaande Griekse s.s. „Stefanos"
Is gistermiddag bij de mond van de
Waalhaven in aanvaring gekomen met
het Rijnsleepschip „Apollo". Dit laatste
vaartuig kreeg zodanige averij, dat het
om 't voor zinken te behoeden aan
de grond moest worden gezet. De „Stefa-
nos" liep een lek op aan de voorsteven.
Het schip is op de rivier op stroom blij
ven liggen, totdat het lek althans voor
lopig is gedicht.
Naar wij vernemen, ligt het niet in de
bedoeling van de regering, de marga-
rineprijs op 1 Januari a.s. te verhogen.
(Van onze correspondent)
Albert Kuyle. die 22 December door
de Utrechtse Kamer van het Amster-
adms Bijzonder Gerechtshof werd ver
oordeeld tot een gevangenisstraf van
vier jaar en ontzetting uit alle rechten
voor de duur van het leven, zal tegen
deze uitspraak in beroep gaan.
Men deelt ons hierover het navolgen
de mede:
Het Hof achtte wettig en overtuigend
bewezen dat de publicaties, welke tij
dens de bezetting van Kuyle's hand in
„De Weg", ..Het Nederlands Dagblad" en
..Het Algemeen Handelsblad" versche
nen, de geest van verzet hebben onder
mijnd, afbreuk deden aan het gezag der
Nederlandse regering te Londen en pro
paganda maakten voor de strijd aan
Duitse zijde tegen Rusland, althans te
gen het Bolsjewisme.
Hier tegenover, wordt gesteld, dat
Kuyle zoals ook reeds zijn verdedi
ger mr. v. d. Putt bepleitte geens
zins de bedoeling zou hebben gehad de.
vijand te bevoordelen, doch slechts tij
dens de bezetting de ideeën bleef ver
kondigen, die hij reeds vóór Mei 1940
herhaaldelijk had geuit. Op deze grond is
cassatie aangevraagd.
De datum, waarop dit beroep zal wor
den behandeld, is nog niet bepaald.
Vier Nederlandse vissersboten zijn
door de zcepolitie naar Ostende opge
bracht, ómdat zij in de Belgische terri
toriale wateren visten. Het zijn de „BR
9", ,.BR 41", „BR 24" en ,.BR 42", alle
uit Bruinisse. De lading (ongeveer 8000
kg. haring) en de netten zijn in beslag
genomen.
(Van onze Haagse redactie)
De „waarschijnlijke directe oorzaak" van de ramp met de Constellation
„Franeker" van de K.L.M., die op 12 Juli van dit jaar by Bombay veronge
lukte de gehele bemanning en alle ipzittenden, onder wie 13 Amerikaanse
journalisten, die een bezoek aan Indonesië gebracht hadden, kwamen daarbij
om het leven zou te wijten zijn aan een verkeerde beoordeling van de
gezagvoerder door het pogen om te landen op starthaan 23, in plaats van,
gezien de weersomstandigheden, te wachten met landen of te vragen om
instructies om uit te wijken, aldus het rapport van de Commissie van Onder
zoek, waaraan o.a. vertegenwoordigers van de Nederlandse Regering en van
de K.L.M. hebben medegewerkt. Er was slecht zicht en de piloot trachtte een
landing voor te bereiden bij slecht weer. Hij voerde een cirkelvlucht uit, die
de machine weer in de wolken bracht. Het vliegtuig raakte toen de bomen
van een heuvel, waarvan de top in de wolken zat, en stortte neer.
Als waarschijnlijke indirecte oorzaak
noemt het rapport de onbekendheid van
de piloot en de verdere bemanning met
het terrein in de omgeving van het
vliegveld en de mogelijke onbekendheid
van de zijde van de piloot omtrent de
ware hoogte en de ligging van de heu
vels ten Oosten van het vliegveld.
Van de zijde van de KLM wees men
er ons echter op, dat de bemanning, zo
wel te Batavia als te New Delhi, voor
zien was van alle beschikbare officiële
inlichtingen omtrent Bombay. Boven
dien was als extra maatregel de heer
Richardson, Regional Operations Mana
ger van de KLM voor India en Pakistan,
te New Delhi aan boord gekomen. Deze
had een zeer langdurige ervaring als
vlieger in deze streken en vanzelfspre
kend heeft hij zijn kennis en ervaring
ten dienste gesteld van de bemanning
van de „Franeker". Ook waren de hoog
te en ligging van bedoelde heuvels ge
noegzaam nauwkeurig aangegeven op
het aan boord beschikbare landings
kaartje. De in het rapport genoemde
waarschijnlijke onbekendheid van dc
bemanning acht men van de zijde van
de KLM daarom niet groot.
Verder noemt het rapport als waar
schijnlijke indirecte oorzaak het advies
van de verkeersleiding van het vlieg
veld om op startbaan 23 te landen en
het ontbreken van een advies om in
de lucht te blijven tot het weer verbe
terd zou zijn, of om uit te wijken naar
een ander vliegveld. Indien de gezag
voerder, aldus geeft de KLM haar com
mentaar, het besluit zou hebben geno
men om op startbaan 23 te landen, heeft
het advies hiertoe ongetwijfeld belang
rijk daartoe bijgedragen. Het rapport
beschouwt dit advies als onjuist, omdat
onder de toen heersende omstandighe
den de geadviseerde landing niet veilig
geacht werd.
Volgens het rapport zou verder een
ontbreken van door de K.L.M. vastge-
Verwachting tot Zaterdagavond:
Op veie plaatsen mist, overigens
enkele wolkenvelden. Overwegend
droog weer. Zwakke tot matige Oos
telijke wind. Vannacht temperatuur
plaatselijk iets beneden het vries
punt, morgen overdag dezelfde of
iets lagere temperaturen dan van
daag.
Zon: 8.48—16.38. Maan: 13.24—5.15.
Gistermiddag is met 't KLM-lijntoestel
uit Batavia op het vliegveld Schiphol
aangekomen de laatste Hoge Vertegen
woordiger van de Kroon, de heer A. H.
J. Lovink, vergezeld door zijn vrouw
en zijn particulier secretaris, jhr. mr.
Teixeira de Mattos.
Hij werd op het vliegveld verwelkomd
door de ministers Van Maarseveen, Van
Schaik en Götzeh.
Nadat de heer Lovink de erewacht van
het tweede territoriale bataljon infante
rie had geïnspecteerd, hoorden de aan
wezigen met ontblote hoofden het Wil
helmus aan, dat door het muziekcorps
werd gespeeld.
In een gesprek met de pers in hei
restaurant van het vliegveld zei de heer
Lovink, dat hij het volste vertrouwen
heeft in de toekomst van de nieuwe In
donesische staat. Dit vertrouwen geldt
ook in het bijzonder de samenwerking
tussen Nederland en Indonesië. Hij ba
seerde dit vertrouwen op de omstandig
heid. dat de Nederlanders in hun hart
slechts het geluk en de voorspoed wen
sen voor het Indonesische volk. Daar
van zijn de Indonesiërs zich ook terdege
bewust.
Gevraagd naar de stemming onder de
Nederlanders in Indonesië antwoordde
de heer Lovink, dat men groot begrip
toont voor de historische betekenis van
de souvereiniteitsoverdracht, al is men
natuurlijk onder de indruk van hetgeen
gebeurd is. Op een andere vraag ant
woordde hij, dat natuurlijk niet ver
wacht mag worden, dat er thans in In
donesië die rust heerst, die wij hier m
Nederland kennen. Het spreekt vanzelf,
dat na het gebeurde nog enige onrust
merkbaar is, doch de heer Lovink meen
de, dat weldra de orde volkomen zal zijn
hersteld.
Hatta is Donderdag met een speciaal
vliegtuig van de K.L.M. uit Amsterdam
in Zürich—Kloten aangekomen, in ge
zelschap van prof. Supomo. Hij werd op
het vliegveld begroet door de Neder
landse consul-generaal in Zürich. Van
daag zou Hatta weer uit Zwitserland
vertrekken en naar Amsterdam terug
vliegen.
Nog drie landen hebben de Verenigde
Staten van Indonesië erkend n.L Lu
xemburg, Ierland en Italië.
Het wrak van de „Franeker" op de
heuvel van Ghatkopar.
De president van de R.I.S. én mevr.
Sukarno hebben Donderdagavond in het
patois Koningsplein te Djacarta een re
ceptie gehouden, welke door ruim 5000
gasten werd bezocht. Onder hen waren
de Hoge Commissaris, dr. Hirschfeld.
vice-admiraal Kist en luitenant-generaal
Buurman van Vreeden.
In een onderhoud met Aneta verklaar
de Sukarno: „Bij mijn terugkeer in Dja
carta tussen die tienduizendkoppige me
nigte, welke mij begroette, voelde ik mij
als een vis in het water, als een kar
bouw, die terugkeert naar zijn kraal.'
ben ten zeerste getroffen door de op-
Over de receptie zei de president: „Ik
ben ten zeerste getroffen door de op
komst van de gasten, onder wie een
groot aantal Nederlanders. Voornamelijk
tot de Nederlandse gasten wil ik mijn
gevoelens uiten. Ik ben ten zeerste ge
troffen door hun komst en de goede wil,
die zij hierdoor getoond hebben. Deze
voorbeelden van goede wil en samen
werking versterken nogmaals mijn over
tuiging, dat de jonge staat Indonesia wel
dra zijn eerste aandeel aan de totstand
koming van de wereldvrede zal kunnen
bijdragen."
De president van Oost-Indonesië, Su-
kawati, heeft in een redevoering bij de
souvereiniteitsoverdracht medegedeeld,
dat in een telegram aan Prinses Wilhel-
mina uiting is gegeven aan de dankbaar
heid voor het feit, dat Haar zeven jaar
geleden uitgesproken woorden thans vol
ledig in vervulling zijn gegaan.
stelde landingsminima voor het vlieg
veld Bombay eveneens een indirecte
oorzaak zijn. De K.L.M. wenst hierbij
echter op te merken, dat het practisch
niet mogelijk is om, afgaande op gege
vens, welke op kaarten en in tabellen
voorkomen, minima vast te stellen voor
vliegvelden, welke de K.L.M. niet ge
regeld aandoet. Het is wel gebruikelijk
om voor de vliegvelden, waar K.L.M.-
vliegtuigen regelmatig landen en waar
van de vliegleiding de mogelijk heersen,
de omstandigheden volledig kent, mini
ma vast te stellen. In het geval, dat er
toch een landing moet worden uitge
voerd op een onbekend vliegveld, wor
den aan de betrokken gezagvoerder alle
beschikbare gegevens verstrekt aan de
hand waarvan hij zich een beeld van de
situatie ter plaatse kan vormen. Deze
gegevens, gecombineerd met de alge
mene kennis van de gezagvoerder van
de norinen, die bij de K:L.M. gelden bij
het vaststellen van minima, stellen hem
in voorkomende gevallen in staat de
situatie te beoordelen. De kunde en de
ervaring van de gezagvoerder van de
„Franeker", de heer Van der Vaart, wa
ren zeker zo groot, dat hij in staat was
op de juiste wijze rekening te houden
met omstandigheden als in Bombay.
In het rapport wordt vastgesteld, dat
er geen grond aanwezig is, om het on
geval te wijten aan mechanische fouten
in de bouw van het vliegtuig of de con
structie van de motoren; er is niets ge
vonden, dat hierop zou kunnen wijzen.
Zoals bekend was de „Franeker" van
Batavia naar Amsterdam onderweg voor
het uitvoeren van een speciale vlucht.
Om 3.22 uur bevond het toestel, dat van
New Delhi vertrokken was, zich boven
het radiobaken van Santa Cruz, het
vliegveld van Bombay, op een hoogte
van 7000 voet. Het vliegtuig voerde een
succesvolle daling uit door het wolken
dek, waarbij het gebruik maakte van het
baken en het kwam op 500 a 600 voet
boven het vliegveld. Van de grond af
nam men waar, dat het vliegtuig het
vliegveld uit Noord-Westelijke richting
naderde, waarbij het op zicht vloog. Het
maakte daarop een volledige cirkel
rechts om het vliegveld heen op een ge
ringe hoogte met het landingsgestel uit
en de klappen naar beneden. Men zag
het toestel daarna in Oostelijke richting
wegvliegen naar de Powai-heuveirug.
Het leek alsof de piloot voorbereidingen
trof om op landingsbaan 23 te landen.
De samenstellers van het rapport me
nen. dat de piloot in de best mogelijke
positie was. gezien de omstandigheden,
om te beslissen of hij een veilige lan
ding zou kunnen maken. Indien de piloot
volkomen op de hoogte geweest was van
de obstakels rondom het vliegveld van
Bombay, zoals een piloot dat behoort te
zijn bij de nadering van een vreemd
vliegveld, aldus het rapport, zou hij on
middellijk gevraagd hebben om instruc
ties om te landen of uit te wijken naar
een andere vlieghaven. Uitdrukkelijk
stelt men in het rapport dan nog eens
vast, dat de piloot geheel onbekend was
met de plaatselijke omstandigheden. Om
ongeveer 3 50 uur kwam het vliegtuig in
botsing met een heuvel van 674 voet
hoogte op drie mijl ten Noord-Oosten
van het vliegveld en gebeurde de nood
lottige ramp.
De linkervleugel van het toestel raak
te een boom van ongeveer 20 voet hoog
te. In zijn verdere vlucht velde het vlieg
tuig niet minder dan 25 bomen. Het
waarschuwingslicht op de heuvel stond
op een afstand van 150 yards van het
punt, waar het toestel de eerste boom
raakte. Op ongeveer 140 yards van het
waarschuwingslicht sloeg het toestel te-
Tussen de Textiel Werkgevers Fede
ratie en de Bedrjjfsunie van Textiel
arbeiders is overeenstemming verkre
gen over de toepassing der vergunning
van het College van Rijksbemiddelaars
om binnen bepaalde grenzen tot efen
loonsverhoging over te gaan.
Partijen bij de C.A.O. stellen zich voor
op de uurlonen voor de mannelijke ar
beiders van het twintigste jaar af een
geleidelijk oplopende verhoging toe te
•passen en jvel zó, dat het minimum
uurloon voor geschoolde arbeiders in
de derde gemeenteklasse, waarin de
voornaamste textielgemeenten als En
schede, Hengelo, Tilburg enz. zijn ge
rangschikt, op 24-jarige leeftijd gebracht
worden van 80 cent op 86 cent per Uur,
in welk nieuw basisloon dan de z.g.
Joekesgulden is verwerkt.
Voor andere gemeenteklassen en an
dere groepen worden overeenkomstige
verhogingen toegepast. Deze verhoging
der basisionen zullen worden doorge
trokken tot de tarieven voorzover al
thans niet de bestaande feitelijke lonen
aanmerkelijk uitgaan boven de rech
tens geldende tonen, terwijl voor de
jeugdige tariefwerkers de modaliteiten
van toepassing der nieuwe tarieven aan
nader overleg tussen partijen bij de C.
A.O. worden overgelaten.
Wat de vrouwenlonen betreft werd
als voorlopige oplossing overeengeko
men de weekinkomens van vrouwelijke
arbeidskrachten van 23 jaar en ouder
alsmede die van jongere kostwinners te
verhogen met 5 procent, wederom ech
ter met dien verstande, dat deze ver
hoging niet of in mindere mate zal wor
den toegepast voor zover de feitelijke
tonen aanmerkelijk boven de rechtens
geldende tonen uitgaan. Over een even
tuele nadere regeling met betrekking
tot de vrouwenlonen zal te gelegener
tijd nog overleg worden gepleegd.
De uitgewerkte voorstellen worden
dezer dagen aan het College van Rijks
bemiddelaars toegezonden met verzoek
daaraan goedkeuring te willen hechten,
opdat reeds over de eerste loonweek
van Januari 1950 de veranderingen in
lonen en tarieven kunnen worden aan
gebracht
Het grafisch bedrijf heeft ook een re
geling getroffen. De in de C.A.O. neer-
De Bredasche rechtbank heeft uit
spraak gedaan in de zaak betreffende
„prikkellectuur", die veertien dagen ge
leden werd behandeld. Een agent van
de spoorwegboekhandel V. van A. uit
Tilburg, had geschriften verkocht, die
i- strijd zouden zijn met de goede zeden,
evenals de boekhandelaar F. de W. uit
Tilburg. De Tilburgse kantonrechter had
hen veroordeeld tot een geldboete van
resp. f 25 en f 20. De Officier van Justi
tie te Breda eiste twee weken geleden
een hogere boete, n.l. driemaal f 50 subs,
drie maal tien dagen en verbeurdver
klaring van het in beslaggenomene en
voor F, de W. vrijspraak. Ten aanzien
van F. de W. werd het vonnis van de
kantonrechter vernietigd. Opnieuw
rechtdoende achtte de rechtbank het ten
laste gelegde niet bewezen, weshalve
De W. vrijgesproken werd. In de zaak
tegen F. van A. werd het vonnis van
de kantonrechter eveneens vernietigd en
de dagvaarding nietig verklaard.
Waarmee een mens werkelijk ver-
^bonden is, dat heeft hij lief* j
gelegde minimum -uurlonen voor man
nelijke werknemers van 23 jaar en
ouder worden verhoogd: van 67 ct. t/m
85 ct. met 6 ct.; van 86 ct t/m 105 ct.
met 7 ct.; van 106 ct. t/m 125 ct. met
8 ct.
De minimum uurlonen voor vrouwe
lijke werknemers van 23 jaar en ouder
worden verhoogd: van 51 ct. t/m 65 ct.
met 5 ct.; van 66 ct, t/m 85 ct met
6 ct.; van 86 ct. t/m 105 ct. met 7 ct.
Het besluit van de regering en de be
schikking van het College van Rijksbe
middelaars, met betrekking tot de ver
hoging met 5 pet. van de lonen, zijn
voor de organisaties van werkgevers en
werknemers in het Beroepsvervoer op
de Weg aanleiding geweest, in gemeen
schappelijk overleg te trachten tot over
eenstemming te komen. De besprekin
gen zijn bereids geopend; deze zullen
6 Januari worden beëindigd.
Indien de ter R.T.C. gemaakte af
spraken en overeenkomsten door de re
gering van de R.LS. worden gehonoreerd,
en ter zake ben ik optimistisch, dan laat
het zich aanzien, dat er in het eerste jaar
na de souvereiniteitsoverdracht weinig
zal veranderen voor de Koninklijke
Marine en haar personeel wat betreft
aantal en omvang der taken in Indo
nesië", aldus heeft de Staatssecretaris
van Marine, schout-bij-nacht H. C. W.
Moorman verklaard. Het zal afhangen
van het overleg tussen de regering der
R.I.S. en de Nederlandse regering, in
hoeverre de steun van de Koninklijke
Marine na dat eerste jaar zal doorgaan
en in welke vorm. Dit overleg zal zo
spoedig mogelijk na 1 Januari worden
geopend.
Na 1 Januari zal de uitoefening van
de patrouilledienst ter zee normaal wor
den voortgezet. Naast deze taak komt
een geheel nieuwe: het verlenen van
steun bij de personele, materiële en
administratieve opbouw van de Federale
Marine.
Op de R.T.C. is bepaald, dat de
Mariniers, voor zover zij landtaken
vervullen, binnen zes maanden naar
Nederland zullen terugkeren. Be
halve deze mariniers bevindt zich
thans nog ongeveer 5.000 man vloot-
en M.L.D-personeel der Koninklijke
Marine in Indonesië. De huidige
sterkete der M.L.D. omvat ongeveer
een 60-tal vliegtuigen van verschil
lend type, waarvan een deel desge
wenst aan de jonge luchtmacht der
R.I.S. zal worden overgedragen. Het
afvloeiingstempo van de Marine-
strijdkrachten zal door de te ver
lenen steun langzamer zijn dan by
de Kon. Landmacht en de Mariniers.
Daarom zal voorlopig het in Indo
nesië verblijvende personeel volgens
het normale rouleersysteem der
Marine worden afgelost.
Schout-bij-nacht Moorman verklaarde
voorts, dat er onder het Indonesische
personeel van de Koninklijke Marine
belangstelling bestaat om over te gaan
naar de Federale Marine. Deze belang
stelling heeft echter nog niet tot be
paalde stappen geleid. Men wenst eerst
de voorwaarden te kennen, waaronder
de regering der R.I S. tot overname be
reid is. Aan de voorbereiding van deze
voorwaarden wordt thans met voort
varendheid gewerkt. Bij het Europese
personeel der Kon. Marine is nog geen
belangstelling voor overgang gebleken.
1
