NEDERLAND:
AMERIKA ZAL GEEN STEUN VERLENEN
BIJ DE VERDEDIGING VAN FORMOSA
Gedupeerden occuperen zich
met Amsterdamse Bank
niet
MINIMUM-PRIJZEN VERLANGD
VOOR SUIKER EN MARGARINE
WEER EEN NIEUW STADHUISPLAN
VOOR AMSTERDAM
R
let op Uw saeck
Schallenberg zou zelfmoord
gepleegd hebben
Tot hoofd en hart
Nieuwe aanval op
Brebes
Met effecten geknoeid
Het weer
Loonsverhoging voor kruideniersbedienden
Amsterdam-New York
ZILVEREN JUBILEUM
K.A.B.
Na het Vondelpark aan de beurt
VRIJDAG 6 JANUARI 1950
73ste JAARGANG No. 24659
Engeland erkent nationalistische regering
van China niet langer
BRITSE REGERING KOESTERT
GEEN ILLUSIES
Geen interventie
Vakbonden steunen
Truman's program
Congress niet erg gewillig
Engeland vraagt voorraad
atoombommen
Geen roofzuchtige plannen
Koffie in Frankrijk van
de bon
Meteen loop-
fiets de Tour
de France
DE OUDEWATERSE BANK
Ook een arrestatie in de hoofdstad
Mijnen
Bloembollenbedrijf
Philips
Per stratocruiser
Prof. Romme spreekt op
Verbondscongres
Prinses Wilhelmina
naar Amsterdam
Geen verhoging van
taxitarieven
In de hoofdstad
Geen geweld van buitenaf; evenmin
sprake van misdrijf
v Kindje in wasketel
verdronken
Twee en een half jaar
voor koopman
Stijn Streuvels bij
de „Gysbreght"
KOLENDAMP IN EEN
KLEUTERSCHOOL
Verhoging tarieven over
dekte zweminrichtingen
BUREAUX SMEDESTRAAT 5 - HAARLEM
Telefoon: Redactie 21544: Advertenties 21543
Abonnementen 20800 Postgiro 143480
Bijkantoor Beverwijk: Stumphlusstr. 45. tel. 3998
Voor klachten over de bezorging na 5J0
uur 's avonds 21544
Directeur. J. J. W Boerrigter.
Hoofdredacteur: Drs. H. W M van Run.
Wnd. hoofdredacteur: 1V. Severin.
HAARLEMSCHE COURANT
ADVERTENTIETARIEF 28 cents per millimeter»
hoogte. Inaezorvden meoedelinaen dubbel
tarief. Omroepers 16 cents per m.m -hoogt#.
De administratie behoudt zich het recht voor
advertentiën eventueel zonder opgave van
redenen te weigeren
ABONNEMENTSPRIJS 35 cents per week.
f 1.52 per maand, f 4.55 oer kwartaal.
Gaven wij gisteren in ons hoofdar
tikel een meer algemeen oriënte
rende beschouwing over de kwes
tie Nieuw Guinea, vandaag willen wij
wat dieper op het vraagstuk ingaan en
enige aandacht schenken aan de inheem
se bevolking aldaar en haar houding
tegenover Nederland. Intussen blij.kt
uit tal van berichten, dat de kwestie
Nieuw Guinea Australië in hoge mate
bezighoudt. Nieuw Guinea is Y°«ai
sedert de vorige week in het midaei-
punt der belangstelling komen te stagn,
toen president Sukarno be£e,nd
dat Nieuw Guinea voor het eind van
1950 in de Ver. Staten van Indonesië
zal ziin ingelijfd. Het zal ook wel geen
toeval zijnf dat het pas. opgerichte In
donesische blad Indonesia Raya, terwijl
in Jakarta (Batavia) besprekingen ge
voerd worden met de Australische mi
nister van Buitenlandse Zaken, een
waarschuwing aan Australië laat horen,
de vriendschapsband niet te verbreken
door valse eisen" te stellen, zoals de
controle ovar Nieuw Guinea.
Terwijl de kwestie zich dus reeds toe
spitst tussen Australië en de R. I. S.
is het voor ons Nederlanders van groot
belang te weten, hoe de inheemse be
volking zelf tegenover het Nederlandse
bewind staat. Wij ontvingen van een
alleszins deskundige, die land en volk
door zijn jarenlang verblijf aldaar vol
komen kent, een uitvoerig schrijven, dat
voor het beoordelen van de situatie al
daar van groot belang kan zijn.
Aan zijn beschouwing ontlenen wij
het volgende:
„Het grote revolutionnaire gebeuren
in de Archipel gaat aan Nieuw Guinea
niet voorbij De weerslag van de Ronde
Tafelconferentie en de daarop gevolgde
overdracht der souvereiniteit aan Indo
nesië wordt thans ook merkbaar in dit
land. Nieuw Guinea kent een 6000-tal
vreemdelingen, uit Indonesië afkomstig.
Deze mensen voelen zich thans afgesne
den van hun geboorteland. Zij weten
zich losgerukt en willen thans die band
zien te herstellen. Zou het logisch zijn,
dat ze derhalve terugkeerden naar hun
land van herkomst, zoais straks duizen
den Nederlanders gedwongen zullen
worden terug te keren naar hun Moe
derland, voor deze mensen schijnt het
echter logischer te zijn thans te trachten
Nieuw Guinea ook onder de vaan der
Republiek te brengen.
De aanwezigheid van deze vreemde
lingen in N. Guinea zou volgens sommi
gen weieens een gevaar voor de toe
komst van het volk der Papua's kunnen
worden. Men denke maar eens aan de
gevolgen als het Nederlands bewind
hier verdwijnt. De nood van het ogen
blik is geboren in een grote geestelijke
ct-isis, waarin sociale opportunistische
waarden prevaleerden boven ons grote
ceestelijke en christelijke volksgoed.
Papualand is een christelijk land in
wording. Grote groepen Papua's heb
ben reeds het Christelijk geloof aan
vaard* en hun oude totemistische reli
gie vaarwel gezegd. Zij staan echte:
nog in de allereerste phase der ontwik
keling. Thans roert in Indonesië de Is
lam de grote trom. En daarom: Neder
land, let op uw saeck; Christenheid, be
grijp uw taak.
De oogst in Papualand staat thans te
rijpen. Hoevele kamponghoofden heb
ben dan ook de missionarissen en zen
delingen al niet gebeden en gesmeekt
om een goeroe (catechist, onderwijzer)
voor hun kampong. Zelfs de meest pri
mitieve papua's zien verlangend uit
naar de komst van het Christendom,
dat hun in de blanke wordt gebracht.
Voor hen is de blanke dan ook hun
grotevriend.
De Indonesiër is de Papua echter
méér vreemd dan welke vreemdeling
ook. Er is geen enkele verwantschap met
hen, noch in biologisch anthropologisch,
noch in taalkundige zin. Het enige ver
langen der Papua's is, zowel in Noord
als in Zuid Nieuw Guinea, dat d®ze
vreemdeling ten spoedigste uit hun
land wordt verwijderd.
De souvereiniteit van Nederland m
Nieuw Guinea is niet meer veilig ge
steld. Men kan van 1 Januari af van
de Indonesische politie niet verwach
ten, dat zij in alle omstandigheden
loyaal zal blijven. Vijf procent van de
Indonesische bevolking bestaat uit rad
draaiers, die alle overigen op sleeptouw
gaan nemen. De politie zal zich zelf
dan ook veilig willen stellen en zonder
slag of stoot kan dan de Republiek hier
heer en meester zijn. Derhalve is het
heilige plicht van Nederland, dat zijn
souvereiniteit in Nieuw Guinea op kor
te termijn gewaarborgd wordt door een
behoorlijke gewapende militaire macht,
terwijl de raddraaiers ten j spoedigste
dienen te worden verwijderd".
Tot zover onze briefschrijver.
Wanneer wij in dit en in ons vorig
artikel uitdrukking geven aan onze
bezorgdheid over de toekomstige status
van Nieuw-Guinea, dan moge de lezer
ons niet misverstaan. Het is geenszins
onze bedoeling in de allereerste begin
periode van de samenwerking tussen
Nederland en de Ver. Staten van Indo
nesië op iedere slak zout te leggen, nog
minder moge men denken, dat wij er
behagen in scheppen zoveel mogelijk
critiek uit te oefenen, maar wij menen
wél, dat het onze plicht is onze lezers
nauwkeurig voor te lichten over de
juiste stand van zaken. En deze is niet
bepaald rooskleurig. Enerzijds stelt Su
karno zijn eisen, naar wij aannemen
*rU'ier\ icder redelijk overleg met de
Nederlandse regering, anderzijds be
moeit Australië zich zeer actief met de
kwestie, waarbij het een toon aanslaat
of Nederland niet meer telt. Het heeft
nu al de schijn of de internationale we-
reld reeds thans ingrijpt in onze rech-
ten en belangen en in zoverre over
ons. maar zonder ons beschikt.
Slechts een krachtig Nederlands
standpunt zal misschien in staat zijn de
kansen ten goede te doen keren. Wij mo
gen ons echter wel afvragen, en hierbij
sluiten wij aan bij hetgeen wij gisteren
reeds stelden, of wii zulk een krachtig
standpunt mogen verwachten van dit
kabinet. Wordt het geen tijd zich af te
vragen, of wij niet meer heil mogen
verwachten van een kabinet op bredere
basis, waarin ook een deel der_ vroegere
oppositie, waarvan constructieve me
dewerking kan worden verondersteld,
vertegenwoordiging vindt.
3 Januari heeft een troep van de
Darul-Islam een nieuwe aanval op
Brebes uitgevoerd, vermoedelijk om de
lichamen van de gevallen kameraden
teeg te halen. Een bataljon der T.N.I.
joeg de aanvallers op de vlucht.
Vrijdagochtend is een trein van Tji-
*>atu naar Garut beschoten en gisteren
geschiedde zulks op twee treinen op
betzelfde traject. Een T.N.I.-militair.
van de treinbewaking werd gewond.
Hector McNeil, de Britse minister van Staat, heeft gisteravond de ambassa
deur van het nationalistische China in Londen ontvangen en hem, volgens be
trouwbare 'diplomatieke zegslieden meegedeeld, dat Engeland de nationalistische
regering niet langer erkent en besloten heeft zjjn erkenning te geven aan de
communistische regering in Peking.
McNeil had ambassadeur dr. Tsjeng Tien Hsi oud-rechter van het Inter
nationale Hof van Justitie gisteravond tegen tien uur laten ontbieden. Toen
de ambassadeur na een onderhoud van een uur het Foreign Office verliet, wei
gerde hij „uit hoffelijkheid tegenover de Britsé regering" bijzonderheden over
het onderhoud te geven. Hjj zou vandaag op een persconferentie nadere mede
delingen doen. Het staat echter wel vast, dat de Britse regering vandaag de
erkenning van het communistische China officieel zal bekend maken.
Meer verrassend dan deze Britse erkenning was echter een verklaring van
president Truman, dat de V. S. geen steun en geen adviezen zullen geven aan
de Chinese nationalisten bij de verdediging van het eiland Formosa. De minis
ter van Buitenlandse Zaken, die later Truman's verklaring nader toelichtte,
zeide nog, dat de regering van de V. S. een erkenning van de Chinese commu
nistische regering voorlopig nog prematuur acht.
Uit diplomatieke kringen is van de
Chinese communistische regering ver
nomen, dat het telegram met de Britse
erkenning reeds naar Peking is verzon
den.
Het telegram werd gestuurd naar Gra
ham, de Britse consul-generaal te Pe
king, met het verzoek de boodschap over
te brengen aan de Chinese minister van
Buitenlandse Zaken Tsjou En Lai.
De Britse onderminister van Buiten
landse Zaken, Christopher Mayhew,
heeft gezegd, dat Groot-Brittannië het
communistische regiem erkent, „omdat
dit de werkelijke regering van China is
geworden en niet omdat de Britten sym.
pathiek staan tegenover haar politiek en
handelingen."
„Het is de erkenning van een feit en
niet een teken van goedkeuring," aldus
Mayhew in een te Poole gehouden rede.
„Hoewel de erkenning enkele voordelen
zou kunnen hebben voor onze commer
ciële belangen in China, koesteren wij
niet de illusie, dat zij ons grote of on
middellijke voordelen zal brengen. Aan
de andere kant zouden wij er niets door
winnen een regering, die een uitgestrekt
gebied en een grote bevolking bestuurt,
voor onbepaalde tijd te boycotten," zo
zeide hij.
Philip Murray, de voorzitter van het
C.I.O., en William Green, de voorzitter
van de A.F.L., de twee grote Ameri
kaanse vakbonden met circa 15 millioen
leden, hebben onvoorwaardelijk hun in
stemming betuigd met de rede en het
program, dat president Truman heeft
ontvouwd in zijn „State of the Union"-
boodschap. Beide organisaties hebben
verklaard, dat het thans de taak is van
het Congress de wetten goed te keuren,
die onontbeerlijk zijn om de president
in de gelegenheid te stellen zijn taak in
de buitenlandse en binnenlandse poli
tiek te vervuilen.
Het ziet er intussen naar uit, dat het
Congress de verzoenende toon. van pre
sident Truman's boodschap met afstem
ming van minstens vijf zijner voor
stellen zal beantwoorden. Volgens wel
ingelichte bronnen zullen de volgende
voorstellen welhaast zeker worden af
gewezen: de belastingverhoging, hand
having van militaire dienstplicht, af
schaffing van de Taft-Hartley-arbeids-
wet, aanneming van het Brannen-plan
„SU cbëring van landbouwbedrijven
rï1 wet °P geneeskundige verzorging.
Goedkeurmg van voortzetting op be-
Pe. schaal van economische en
militaire hulp aan het niet-communis-
tische buitenland schijnt echter wel ze
ker. De uitbreiding van de wet tot toe
lating van ontheemden en aanneming
van het program tot economische bij-
stand aan minder ontwikkelde gebieden
schijn, twijfelachtig. Een nog kleinere
kans werd gegeven aan Truman's Civil
Rights -programma.
Engeland zal zich waarschijnlijk bij de
komende onderhandelingen tussen de
V.S., Canada en Engeland over de
atoompolitiek tot de V.S. het verzoek
richten om een deel van de in de V.S.
te vervaardigen bommen in Engeland óp
te slaan onder controle van de V.S. Enge
land zou zich dan concentreren om
experimenten met atoomwapens en de
ontwikkeling van atoomenergie voor
industrieel gebruik, op grond van de
overwogen overeenkomst, terwijl de V.S.
het alleenrecht zouden krijgen om
atoombommen te vervaardigen.
Zoals boven vermeld, heeft president
Truman gisteren op een persconferentie
medegedeeld, dat de- V.S. niet van zins
zjjn militaire hulp te verlenen aan de
Chinese nationalisten voor de verdedi
ging van Formosa.
In een in zorgvuldige bewoordingen
gestelde verklaring zeide Truman, dat
de Verenigde Staten op generlei wijze
tussenbeide zouden komen in de burger
oorlog in China of een koers zouden
volgen, die ertoe zon leiden dat zjj be
trokken zouden raken in het conflict in
China.
De president zeide, dat zjjn politiek
van niet-inmenging gebaseerd is op de
traditie, die met de „open deur"-politiek
voor het Verre Oosten vele jaren gele
den begon en werd voortgezet via de
verklaring van Potsdam in 1945.
De president zeide, dat de Verenigde
Staten geen roofzuchtige plannen heb
ben ten aanzien van Formosa of enig
ander Chinees gebied en dat de Ver
Staten geen speciale rechten of privi
leges of militaire bases op Formosa
wensen.
In zijn verklaring waarschuwt Tru
man andere staten zich te onthouden
van pogingen, invloedssferen te schep
pen, speciale rechten of privileges te
verkrijgen of onder buitenlandse con
trole staande regiems binnen het go-
bied van China in het leven te roepen.
De V. S. trachten geen speciale rech
ten op Formosa te verkrijgen en heb
ben geen roofzuchtige plannen aldaar,
aldus Truman. De V. S. zijn niet voor
nemens gebruik te maken van hun
gewapende macht om zich in de hui
dige situatie te mengen.
De Verenigde Staten zijn van mening
dat de hulpbronnen van de (nationalis
tische) regering op Formosa toereikend
zijn om haar in staat te stellen zaken
te verkrijgen die zij noodzakelijk zou
kunnen achten voor de defensie van het
eiland.
Truman voegde hier evenwel aan toe.
dat de Amerikaanse regering het hui
dige beperkte program van economi
sche hulp in het kader van de E.C.A.
aan de Chinese nationalisten zal voort
zetten.
In zijn verklaring liet de president de
kwestie van mogelijke toekomstige er
kenning der Chinese communistische
regering rusten.
Truman's verklaring volgde na weken
van toenemende controverse in Wash
ington over de politiek ten aanzien van
Formosa.
Enkele republikeinen, onder wie ex-
president Herbert Hoover en senator
Robert Taft, hebben er bjj de regering
op aangedrongen om zonodig gebruik
te maken van de zeestrijdkrachten, ten
einde een communistische verovering
van Formosa te verhinderen.
De Amerikaanse stafchefs hebben
aanvankelijk het standpunt ingenomen,
dat Formosa, hoewel belangrijk voor de
Amerikaanse defensie in het Westelijke
deel van de Stille Oceaan, niet voldoen
de strategische waarde had om te
rechtvaardigen, dat Amerikaanse strijd
krachten by de verdediging van het
eiland zouden worden betrokken.
De vorige week stelden de" stafchefs
echter voor, dat een Amerikaanse mili
taire missie naar Formosa gezonden zou
worden, maar uit president TMiman's
verklaring blykt thans, dat dit niet
doorgaat.
(Vervolg op pagina 4).
De rantsoenering in Frankrijk is thans
ten einde daar de regering gisteren heeft
besloten de koffie, die tot dusver nog op
de bon was, vrij te geven.
s-
Een millioen francs
wachten de heer
Otto Plantz, wan
neer hij erin slaagt
binnen de tien
maanden de Ron
de van Frankrijk
uit te „rijden" op dit
ouderwetse vehi
kel. De veertiende
September van het
vorig jaar stapte hij
op zijn uit 1817 da
terende loopfiets,
waarmede men hem
de derde Januari
in Bordeaux zag
verschijnen. Hij had
toen een vierde deel
van zijn reis achter
de rug. In verge
lijking met wat nog
komen gaat, was
dit een genoeglijke
wandeling. Aan
stonds rijzen de ber
gen op. Pyreneeën
en Alpen. Dan zijn
de een millioen
francs verder ver
wijderd dan ooit..
Een kleine 250 gedupeerde inwoners
van Oudewater en omgeving hebben zich
beraden over wat hun te doen staat, nu
de N.V. Oudewaterse Bank failliet is
verklaard én de Amsterdamse Bank een
bijkantoor heeft geopend in het gebouw
van de failliete bank.
De volgende besluiten werden geno
men: Er zal aan de rechtbank een com
missie van drie personen worden voor
gedragen. Als deze commissie is goed
gekeurd, zal zij in het belang van de
beleggers alle onderhandelingen met de
curator, mr. A Blom, oud-directeur van
het Rotterdamse bijkantoor van de Am
sterdamse Bank, voeren.
Vandaag zouden de Oudewaterse be
leggers van deze bank een circulaire
ontvangen, waarin hun zal worden me
degedeeld, dat de Amsterdamse Bank
de zaak zal voortzetten en ter compen
satie van de goodwill in de komende
drie jaren aan de curator 50 pet. van de
winst zal uitkeren, die deze bank in
Oudewater zal maken. Daar men totaal
niet weet hoe de stand van zaken is,
achtten de aanwezigen dit aanbod veel
te laag. Besloten werd zich voorlopig
niet met deze bank te occuperen, totdat
de ingestelde commissie advies heeft
uitgebracht Tot slot besloten de aan
wezigen zich met een adres tot de re
gering te wenden, waarin o.m. gezegd
wordt, dat het regeringstoezicht op de
bankinstellingen veel te slap is geweest.
De zich in Rotterdam in arrest bevin
dende directeur van pe Oudewaterse
Bank, mr. C. M. V., heeft tegenover de
Officier van Justitie verklaard, dat hij
met een Amsterdamse bankrelatie han
del heeft gedreven in zwarte effecten.
Deze laatste is op verzoek van de
Officier van Justitie in Rotterdam ge
arresteerd.
Tevens heeft de directeur verklaard
voor 1948 een valse balans te hebben
opgemaakt.
Verwachting tot Zaterdagavond:
Half tot zwaar bewolkt met tyde-
ljjk regen. In het hinnenb' meest
krachtige en aan de kust g. rende
enige tijd harde Zuid-Westelijke
wind. Weinig verandering van tem
peratuur.
Zon: 8.47—16.46; Maan: 20.32—10.57.
Van de zijde van de Kruideniers-Vak-
Centrale deelt men ons het volgende
mede:
De Kruideniers-Vak-Centrale, het
overkoepelend orgaan van de drie krui
deniersbonden, en de Bedrijfsunie van
de Handels-, Kantoor- en Winkelbe
dienden-organisaties, hebben overleg ge
pleegd over de 5 pet. loonsverhoging
ten aanzien van het zelfstandig kruide-
niersbedrijf. Ondanks de toch reeds zeer
moeilijke economische omstandigheden
in de kruideniersbranche, is terzake
overeenstemming bereikt. Door de Krui-
deniers-Vak-Centrale 'wordt aan de zelf
standige kruideniers het volgende ad
vies gegeven: Met ingang van 1 Januari
j.l. aan alle werknemers van 23 jaar en
ouder 5 pet. loonsverhoging te verlenen
boven de lonen, tot nog toe betaald
volgens de thans geldende loonregeling
voor het winkelpersoneel in het krui-
deniersbedrijf.
Met de bedrijfsunie is verder over
eengekomen, dat op korte termijn de
bovenbedoelde, door het College van
Rijksbemiddelaars opgelegde, regeling
van arbeidsvoorwaarden gewijzigd
wordt, alsmede, zo mogelijk, tegelijker
tijd wordt omgezet in een Collectieve
Arbeids Overeenkomst.
De Kruideniers-Vak-Centrale sprak
tevens als haar mening uit, dat het zeer
urgent is, dat ten spoedigste met steun
van de overheid redelijke minimum
prijzen worden vastgesteld voor de ar
tikelen suiker en margarine, opdat het
kruideniersbedrijf daardoor beschermd
wordt tegen prysgeknoei, aangezien dit
èn economisch èn sociaal volkomen on
verantwoord is.
Voor wat de Mijnindustrie betreft zal
de 5% loonsverhoging besproken wor
den in de vergadering van de Mijnin-
dustrieraad, welke Maandag a.s. gehou
den wordt. Naar alle waarschijnlijkheid
zal op deze vergadering een beslissing
worden genomen dienaangaande. De
beslissing van de M.I.R. zal bindend zijn
voor alle mijnondernemingen.
Donderdag hebben te Haarlem de
werkgevers- en werknemersorganisaties
in de bloembollenbedrijven vergaderd
over de loonsverhoging van minimaal
f 2 of 5% loontoeslag voor de werkne
mers zowel in los als in vast dienstver
band. Van werkgeverszijde bleek men
vooralsnog bezwaar te hebben tegen
deze loonsverhoging, doch indien over
eenstemming mocht worden bereikt in
een nader te houden conferentie zal de
loonsverhoging worden uitbetaald van
1 Januari 1950 af.
Tijdens een bijeenkomst met de vol
tallige Personeelraad heeft de directeur
voor Sociale Zaken, de heer G. F. Eve-
lein, het besluit van de Raad van Be
stuur der N.V. Philips Gloeilampen
fabrieken te Eindhoven bekend ge
maakt om van de door de Overheid
verleende machtiging, om de inkomens
der werknemers van drie en twintig
jaar en ouder maximaal met 5 pot. te
verhogen, eveneens gebruik te maken.
13 Januari zal de luchtdienst Amster
damNew York van de luchtvaartmaat
schappij American Overseas Airlines
voor de eerste maal per Stratocruiser
worden uitgevoerd.
In verband hiermede zal de niet-aan-
getekende correspondentie, bestemd voor
Amerika, waarvoor blijkens de daarop
voorkomende aanwijzing ..per eerste
A.O.A.-Stratocruiserv lucht Amsterdam
New York 13 Januari 1950" verzending
met deze vlucht worden verzocht, wor
den voorzien van een afdruk van een
bijzonder stempel: „Eerste Stratocruiser-
vlucht AmsterdamNew York per
A.O.A. 13 Januari 1950". De voor deze
vlucht bestemde correspondentie moet
uiterlijk 11 Januari a.s. ter post worden
bezorgd.
Zoals wij reeds berichtten, houdt
de K.A.B. Dinsdag 10 Januari een
herdenkingsbijeenkomst te Utrecht,
ter gelegenheid van het 25-jarig be
staan van deze beweging, wajgaan
tevens verbonden wordt de viering
van het zilveren jubileum van de* heer
A. C. de Bruyn als voorzitter. Niet de
minister-president zal dan het woord
voeren, maar de minister van Sociale
Zaken, mr. A. M. Joekes.
Maandag 9 Januari zal aan de jubi
leumviering voorafgaan een Verbonds-
congres. waarop prof. mr. C. p. M. Romme
zal spreken over de publiekrechtelijke
bedrijfsorganisatie. Pater Jac. Jacobs en
de heer J. W. van den Akker zullen
spreken over de taak der K.A.B. en
over de taak der afdelingen.
(Eigen bericht)
Naar wü vernemen zal H.K.H. Prin
ses Wilhelmina hedenavond voor enige
tijd haar intrek nemen In het Konink
lijk Paleis op de Dam. De Prinses ver
toeft op het ogenblik ten paleize Soest-
diik.
Het bestuur van het Centraal Bureau
voor Huurauto- en Taxivervoer deelt
mede dat het heeft besloten, in afwach
ting van nadere ontwikkeling van de
benzineprijs en mogelijke verhogingen
van andere te maken kosten, de taxi
tarieven in de hoofdstad ongewijzigd te
laten.
Tot 1 Januari 1950 waren de tarieven
gebonden aan een prijsbeschikking,
maar deze is per deze datum opgehe-
(Van onze verslaggever)
De vele Amsterdamse gtadhuisplan-
nen zijn weer met één vermeerderd.
Het chr. raadslid J. Rustige, oud-wet
houder van Financiën, heeft bij de
gemeenteraad het voorstel ingediend:
te doen onderzoeken of de bouw van
het toekomstige raadhuis in de direc
te omgeving van het Leidseplein (be
gin Vondelpark) mogelijk is.
Dit plan van de heer Rustige is tech
nisch nader uitgewerkt door de heer
H. van Saane, directeur van de Ned.
maatschappij, voor Volkshuisvesting,
men :S uitgegaan van de gedachte, dat
A aatste decenniën het „hart" van
Amsterdam verschoven is en wel naar
de rand van het oude centrum in de
omgeving van het Leidseplein. Dit is
het aantrekkingspunt op alle hoogtijda
gen. Voorts zijn 60 a 70 pet. der Am-
sterdammers in het Westen en Zuiden
der stad woonachtig. Men moet de
plaats voor het nieuwe raadhuis zó kie
zen, dat met deze factoren rekening
wordt gehouden. Het plan „Groot Am
sterdam" maakt het Leidseplein tot
knooppunt van de b'elangrijkste ver-
Zit in uw leven niet onder de zorgen,
\^doch tracht er bovenuit te kromemj
bindingswegen met alle delen van de
stad, aldus de toelichting tot het plan.
Men wil het raadhuis daarom sticn-
ten in het Vondelpark tussen Stad
houderskade en het nieuwe Vondel-
viaduct, een gedeelte, dat weinig be
zoekers' trekt en vrijwel geheel van
de rest van het park is af gesnoerd.
Men kan daar practisch direct gaan
bouwen zonder iets te moeten afbre
ken, al zal men dan later wel de
huizenrijen in de Roemer Visscher-
straat moeten laten verdwijnen. Vlak
naast de „hals" van het Vondelpark
ligt een voormalig ziekenhuis, thans
administratiegebouw van het G.E.B.
Men heeft al plannen voor een nieuw
gebouw aan de Wibautstraat ontwor
pen, zodat dit oude ziekenhuis kan
verdwijnen. Het kan plaats maken
voor een groot raadhuisplein. De ont
werpers hebben hun fantasie aan het
Leidseplein gewaagd, waarop zij het
Hirschgebouw en het Huis van Be
waring willen laten afbreken om een
grote vijver, geflankeerd door brede
bruggen aan te leggen.
Verder beogen zij nog allerlei verbe
teringen in de omgeving van het nieuwe
raadhuis om het een waardige entou
rage te geven. Ze hebben alleen geen
flauw idee hoeveel de uitvoering van
hun plan wel zal kunnen kosten. Ver
keerstechnisch achten zij de plaats zeer
gunstig, waarbij ze als vanzelfsprekend
aannemen, dat de Leidsestraat flink
verbreed zal worden!
jjMII w-s-wsw!
MBHKsaYwW»
De heer Jac. Rustige, oud-wethoudei
van financiën, heeft bij de Amster
damse gemeenteraad een plan ingediend
om het nieuwe stadhuis van Amster
dam te bouwen in het Vondelpark tus
sen Stadhouderskade en het nieuwe
Vondelviaduct. Om de omgeving een
waardig aanzien te geven, willen ze het
Leidseplein voor een gedeelte (Hirsch
gebouw en het Huis van Bewaring)
afbreken en een grote vijver, geflan
keerd door brede bruggen, aanleggen.
Eventueel kan in de dan te dempen
vijver het station van de ondergrondse
spoor AmsterdamDen Haag komen....
In Apeldoorn is in het gezin van K.
aan de Korteweg het 134-jarige doch
tertje op een onbewaakt ogenblik voor
over in een met water gevulde waske
tel gevallen en verdronken.
Z. H. de Paus heeft de Nederlandse
gezant bij de H. Stoel, jhr mr. M. W.
van Weede, in audiëntie ontvangen.
De justitie heeft een onderzoek
ingesteld naar aanleiding van de
vondst van het lijk van F. Schal
lenberg te 's-Gravenhage op 24 Sep
tember J949. Daar op het lijk geen
sporen gevonden werden, die op
misdaad konden wijzen, en evenmin
omstandigheden bekend waren, die
in die richting gingen, werd verlof
tot begraven gegeven. Nadat enige
dagen later een Rijksrechercheur
aan de justitie mededelingen had
gedaan, dat hij met Schallenberg
korte tijd te voren onderhandelin
gen had gevoerd over het leveren
van effecten, die afkomstig zouden
zijn van zekere Mucke, werd hier
in voor de justitie aanleiding ge
vonden alsnog sectie op het lijk
van Schallenberg te gelasten.
De gerechtelijk deskundige kwam tot
de conclusie, dat de oorzaak van de
dood van F. Schallenberg geweest is
verdrinking in slootwater en dat geen
verschijnselen zijn gevonden, welke zou
den kunnen wijzen op ge\yeld van bui
ten uitgeoefend, noch van vergiftiging
zodat geen aanknopingspunten voor mis
drijf aanwezig waren. Niettegenstaande
deze verklaring heeft de Haagse politie,
evenals een rijksrechercheur, uitgebrei
de en kundige onderzoeken ingesteld,
welke eveneens tot de conclusie geleid
hebben, dat geen aanknopingspunten
voor misdrijf aanwezig waren. Met aan
zekerheid grenzende waarschijnlijkheid
is gebleken, dat genoemde over effecten
gevoerde onderhandelingen met aan
Mucke toebehorende effecten niets uit
staande hebben gehad-
Blijkbaar heeft Schallenberg over de
herkomst .van deze effecten óf gefanta
seerd óf zich iets wijs laten maken. Im-
•mers toen aan genoemde rijksrecher
cheur zeven effecten als monster ge
leverd waren, zogenaamd afkomstig uit
Conform de eis heeft de Amsterdamse
rechtbank de 31-jarige koopman G. van
D. uit Amsterdam veroordeeld tot 2 jaar
en 6 maanden gevangenisstraf met af
trek van voorarrest.
Van D. stond op 16 en 23 December j.l.
terecht, verdacht van strafbare manipu
laties in het effectenverkeer. Tezamen
met Den B., evenals Van D. een vroegere
beursbediende, zou hij ongeregistreerde
effecten met valse stukkenverklaringen
hebben verhandeld tot een totaalbedrag
van 6 a 7 ton.
Van D. heeft deze feiten erkend, even
als het feit, dat hij de stukkenverklarin
gen voorzag van een valse handtekening
en een nagemaakt stempel van een ef
fectenregistratiebureau in Zeeland.
In de zaak tegen Den B., tegen wie
de officier van justitie 3 jaar en 6 maan
den had geëist, deed de rechtbank nog
geen uitspraak. In deze zaak zullen nog
enkele getuigen en deskundigen worden
gehoord.
de voorraad effecten van Mucke, is na
onderzoek komen vast te staan, in wel
ke handen deze effecten geweest zijn.
Gebleken is, dat dit andere personen
waren dan Mucke.
Zijn er derhalve geen aannemelijke
aanwijzingen aan te voeren, dat Schal
lenberg vermoord zou zijn, meerdere
redenen kunnen bestaan hebben voor
zelfmoord.
Reeds eerder liet hij zich uit levens
moede te zijn, zelfs heeft hij onder een
of ander voorwendsel naar een snel
werkend vergif gevraagd.
Zijn huiselijke en financiële omstan
digheden waren treurig. Hij was gedag
vaard om op 15 September 1949 dag
na zijn overlijden als getuige voor een
Bijzonder Gerechtshof te verschijnen,
waar hij door de politie zou worden
voorgeleid, omdat hij aan een vorige
oproep niet had voldaan. Tenslotte geeft
ook de omstandigheid, dat Schallenberg
zijn huis in de nacht van 13 op 14 Sep
tember 1949 heimelijk verliet, zijn arm
bandhorloge. dat hij altijd droeg, zo ook
zijn geld achterliet, mede te denken.
Welke van deze redenen tenslotte de
doorslag heeft gegeven valt, nu Schal
lenberg zich daarover niet mondeling of
schriftelijk uitgesproken heeft, niet met
zekerheid vast te stellen.
(Eigen bfericht)
De bekende Vlaamse letterkundige
Stijn Streuvels (Frank Lateur). die te
Eindhoven in ons land vertoeft, heeft
Donderdagavond in de Stadsschouwburg
te Amsterdam de vertoning van de
„Gijsbreght" bijgewoond. Wij spraken
Stijn Streuvels tijdens de pauze in de
foyer. Het was de eerste keer. dat Streu
vels de „Gijsbreght" zag en de voorstel
ling had hem zeer vo'daan: een echt
Amsterdams stuk, dat een eigen publiek
trekt, maar hoe had hij weer genoten van
de schone muziek van Vondel's taal.
In een kleuterschool aan dc Insu-
lindestraat te Rotterdam zijn Donder
dag negen kinderen door kolendamp,
afkomstig van de centrale verwarming,
onwel geworden. De onderwijzeres
heeft de overige kinderen, die in het
lokaal bijeen waren, naar een ander lo
kaal gebracht. De G.G.D. heeft enkele
kinderen zuurstof toegediend. Geen der
kleinen heeft nadelige gevolgen van de
kolendamp gehad. De bouwpolitie stelt
een onderzoek naar de oorzaak in.
In de gisteren gehouden ledenverga
dering van de Ned. Bond van Overdek
te Zweminrichtingen is besloten tot een
noodzakelijke tariefsverhoging in ver
band met de sinds 1939 gestegen exploi
tatiekosten.
