EERSTE KAMER AANVAARDT
WETSONTWERP P.B.O.
Met30 tegen 11 stemmen
EPIC-DE noorman:
AMERIKAANSE ATOOMGELEERDEN MAKEN
GOUD LANGS CHEMISCHE WEG
Waarschijnlijk van grote waarde voor
de medische wetenschap
H
NORMALE LEGERSTERKTE IN ONS
LAND NOG NIET BEREIKT
O
T WVlïV
Fusillade te Apeldoorn
berecht
Werkman brengt hulzen
aan Prins Bernhard
Voor economie veel
te duur
Amsterdammer bracht
93 Joden op
DlUI'l/If
Generaal Kruis dringt
aan op zuinigheid
Veilige bergplaats—
Trekking Anno Santo
7 Februari
Verhoging benzineprijs
DONDERDAG 26 JANUARI 1950
PAGINA 3
Tegen Polizei-Inspektor
vyf Jaar geëist
Van patronen der saluut
schoten op Curasao
Moeilijkheden op
bankierskantoor
ALCHEMISTEN KRIJGEN TOCH NOG GELIJK
Opbrengst f 14.000
Tot verwerping beroep tegen
doodstraf geconcludeerd
KAMP VUGHT WORDT
KAZERNE
JUWELENDIEF IN
ARREST
De artillerie moet
sterker worden
HUISVROUWEN GAAN IN MASSA
OP NIEUWE METHODE OVER
Ommekeer by de
wasbehandeling
GEDWARSBOOMDE
Besparing in gebruik zou
slechts gering zijn
WATERSCHAPSLASTEN
AAN DE ORDE
Congres in Amsterdam
Verongelukte vlieger
begraven
H. Schaper.
Meisje overmeestert
„zware jongen"
(Van onze parlementaire redacteur)
De Eerste Kamer heeft gistermiddag laat het wetsontwerp op de P.B.O.
aanvaard met 30 tegen 11 stemmen. Voor stemden de K.V.P., de P.A., de
heer Schipper (A.R.) en tegen de rest van de A.R., de C.H., de V.V.D; en de
C.P.N. Er waren negen leden afwezig. Van sommigen deed het er niet toe,
enkelen waren echt ziek, van anderen weet men nog niet, waarom zij absent
waren, reden waarom wij hier een opsomming geven van de afwezigen:
Ruys de Beerenbrouck, De Zwaan, Pollema, De Wilde, Bierema, Hoogland
en drie C.P.N.-leden.
Twee ministers en staatssecretaris
v. d. Grinten hebben het woord ge
voerd, waarvan natuurlijk het interes
santste was wat de heer v. d. Grinten
ter concrete verdediging van het ont
werp had aan te voeren. En daarvan
was weer het belangrijkste de verdedi
ging des heren v. d. Grinten van zijn
grondwettelijk standpunt inzake de in
stelling van bedrijfsschappen bij alge
mene maatregel van bestuur instede
van bij wet.
Bü de replieken liet de Eerste Kamer
weer een grandioze kans om zich als
Kamer te laten gelden voorbü gaan. Daar
waren nu zoveel tegenstanders van de
standpunten van de staatssecretaris, en
daar viel nu waarlijk over deze verde
diging wel het een en ander te zeggen.
Doch men moet niet geloven, dat de
Kamer daar aan begon. Zy liet het alle
maal over haar kant gaan en verzwakte
haar positie tegenover de regering voor
de zoveelste maal. Men kan tenslotte
het parlement, zoal niet alles, dan toch
wel heel veel vertellen. Alleen: wat
klaagt het parlement dan toch over de
devaluatie van zijn papieren?
Overigens heeft de heer v. d. Grinten
natuurlijk veel ware woorden gespro
ken. Zijn centrale standpunt in de hele
kwestie werd zeer juist omschreven: het
gaat in onze dagen er maar om de plaats
van de loonarbeid in de maatschappij
te bepalen. Dit houdt in de erkenning
van het feit. dat de arbeiders evenzeer
bedrijfsgenoten zijn als de ondernemer,
zij het op een andere wijze, dan de laat
ste. De arbeiders hebben niet alleen be
lang bij het loon, dat zij verdienen, maar
ook bij de hele onderneming, waarin zij
werken. Tegenover de mening, dat deze
P.B.O. de vrucht is van een compromis
tussen K.V.P. en P. v. d. A. sprak de
heer v. d. Grinten verzoenende woorden:
zij is het resultaat van wat in alle op
bouwende krachten is gegroeid, ook in
de protestants-christelijke kringen Wel,
maar dan is de P.B.O. toch in hoofdzaak
een kwestie tussen P. v. d. A. en K.V.P
In October 1944 werd Apeldoorn op
geschrikt door een gebeurtenis, die tot
ver in de omtrek grote beroering ver
wekte. Acht mannen werden toen ge
fusilleerd en hun stoffelijke overschotten
werden door de Duitsers op verschil
lende punten In Apeldoorn langs de
straat gelegd, met een bord, waarop het
woord „terrorist". In verband hiermede
stond voor de Bijzondere Strafkamer
van de Zutphense rechtbank terecht de
„Polizei-Inspektor" J. F. H. uit Ulsen,
gedetineerd in de strafgevangenis te
Arnhem.
H. verklaarde de opdracht tot vuren
gegeven te hebben aan bet executie-pe
loton, maar met het neerleggen van de
gefusilleerden langs de straat had hij
niets uitstaande. Hem was gezegd, dat
deze acht mensen, onder wie een Engels
en Amerikaans militair, ter dood waren
veroordeeld, en dat ook hij zou worden
gefusilleerd, als hij de opdracht niet ten
uitvoer bracht,
De Officier van Justitie, rar. De Wal-
le, herdacht met eerbied de acht slacht
offers. Het betrof hier geen eigen ini
tiatief van verdachte, aldus mr. De Wal-
le. maar de opdracht om te vuren staat
vast. Spr. eiste vijf jaar gevangenisstraf
sinds 1 Maart 1949.
Hierna word de zaak tegen de oud
ritmeester J. P. I. uit Apeldoorn, die in
de oorlog in vreemde krijgsdienst is ge
treden en thans voortvluchtig is. Hij
was o.a. in Waalwijk toen de burge
meester Moonen en de gebrs. Hofman
daar werden gefusilleerd. Tegen hem
werd twintig jaar gevangenisstraf ge-
eist.
Tenslotte stond terecht de nog voort
vluchtige Landwachter Bouke R. Tegen
hem werd vijftien jaar geëist. R. wordt
beschuldigd van medeplichtigheid aan
de moord op de kleermaker Vlastuin te
Zutphen in de Septemberdagen na Doi«
le Dinsdag. Op zijn' bevel zouden twee
f S-ers deze moord gepleegd hebben, na
en zeer rumoerige vergadering van de
N S B. te Zutphen.
Woensdagavond zou Prins Bernhard
van het vliegveld Hato naar St. Maar
ten vertrekken. Zijn Dakota bleek ech
ter een lichte motorstoring te hebben
sn daarom is besloten van dit vliegtuig
geen gebruik te maken. De reis is nu
gemaakt met een K.L.M.-toestel.
Toen Prins Bernhard en zijn gezel
schap Zaterdag in het militaire kamp
Suffisant op Curacao de lunch gebruik
ten, bracht een oude burger-werkman,
genaamd Martis, vier hulzen binnen van
de patronen der eerste vier saluutscho
ten, die bij de aankomst van de Prins
van het waterfort waren afgegeven.
Toen de Prins hem opmerkte, sprong
Martis stram in de houding en hield een
toespraak in het Spaans, welke door de
Prins in dezelfde taal werd beantwoord.
Woensdagmorgen zou Prins Bernhard
van het vliegveld Hato naar St. Maar
ten vertrekken. Zijn Dakota bleek ech
ter een lichte motorstoring te hebben
ïn daarom is besloten van dit vliegtuig
?een gebruik te maken. De reis is nu
lemaakt met een K.L.M.-toestel.
In een schrijven, gericht aan de com
manderende officieren van alle onder-
Gelen der Koninklijke Landmacht,
heeft generaal mr. H. J. Kruis, chef van
i generale staf, aangedrongen op de
m'erste zuinigheid jn het gebruik van
gelden, personeel en tijd bij de opbouw
an het leger. Een voortdurend streven
■jaar een zo hoog mogelijk rendement
°ie't een minimum aan kosten, ontslag
overplaatsing van overtollig personeel
b„. opvoering van de individuele ar-
aidsprestatie zijn enkele van de maat
laten, die worden aanbevolen,
din geestelijke verzorging moet in-
«3, .mogelijk buiten de diensttijd
hu; u den> evenals de inspecties en
shoudelijke diensten.
Overigens zei de staatssecretaris tot
veler genoegen, dat het niet aangaat de
categorale organisaties uit te sluiten van
deelname aan de bedrijfsschappen. Op
verschillende gebieden van het maat-
happelijke leven bestaan categorale
ganisaties, en belangrijke.
Minister Joekes had weinig belang
rijks te zeggen, minister v. d. Brink gaf
nog eens enkele algemene waarheden
ten beste, waarbij hij zeer helder schet
ste de machtsverschuiving van de per
sonen, zoals die was tijdens de oude en
verlaten economie, naar de groepen, zo
als die in onze dagen bestaat. In dit
laatste schuilt een gevaar: dat er botsin
gen ontstaan tussen machtige groepen,
waaruit dan tenslotte de staat als derde
en beslissende machtsfactor omhoog ge
stoten zou worden. Om dit te voorkomer
is een doelbewust en nauwkeurig uitwe
gen der machtsverhoudingen nodig:
enerzijds de groepen, anderzijds de staat.
Tussen deze twee partijen moet het spel
gespeeld worden.
De Haagse rechtbank zal vandaag be
slissen ever de surséance-aanvrage door
bet bankierskantoor Van Schalkwijk en
Co te Den Haag. Crediteuren ondersteu
nen deze surséance-aanvrage, daar zij
nog de hoop koesteren, in dit geval nog
iets van hun vorderingen binnen te
krijgen. Intussen zijn er zeer merkwaar
dige feiten aan het licht gekomen, die
op de gehele affaire van deze bank een
uitermate vreemd licht werpen.
Zo heeft men reeds geconstateerd, dat
er hoegenaamd geen reserves aanwezig
zijn, terwijl het verder blijkt, dat me»
de aan de bank door haar cliënten toe
vertrouwde effecten op de meest zon
derlinge wijze is omgegaan. Vele van
deze effecten zijn zonder meer verdwe
nen, terwijl daarvoor in de plaats aan
delen aanwezig zijn van een vennoot
schap, die reeds ca. 20 jaar geleden ge
failleerd is. De moeilijkheden met de
bank zijn reeds vele jaren terug be
gonnen. Men heeft echter de uitersT
precaire positie van het huis lang kun
nen verhullen, totdat de fiscale recher
che een en ander aan het rollen heeft
gebracht.
Naar vernomen wordt, heeft één van
de familieleden van de directeur van
het bankierskantoor aangeboden 40 pet.
van de schulden uit privé-vermogen te
betalen. De slachtoffers van de bans
moeten grotendeels gezocht worden on
der kleine middenstanders
Stevn ovecGuna
70. Terwijl Lotus van Jade vruchteloos bij de commandant van het Chinese
doorgangskamp hulp zocht, verdedigden Eric en zijn mannen de palissaden van het
blokhuis met de moed der wanhoop tegen de overweldigende Japanse aanval
Zoals een vloedgolf opbruist tegen de klippen, zo brak stormloop op stormloop van
de Japanse landers stuk op de kleine vesting. Suizend velden Eric's pijlen aanvaller
na aanvaller, en steeds weer ontmoetten de enkele stoutmoedigen die de top van de
borstwering bereikten de felle zwaarden van Ming en z'n mannen.
Maar tijdens de laatste aanvallen hief Eric zo nu en dan luisterend het hoofd op,
terwijl een zorgelijke trek op z'n gezicht verscheen. Doorlopend drong vanaf de
zuidziide der palissaden een monotoon, bonkend geluid tot hem door. En toen de
zware balken langzaam uit elkaar begonnen te wijken, u>ist hij dat zijn ergste vrees
bewaarheid werd.
„Ming! Ze rammen de borstwering! Snel
Maar zijn waarschuwing kwam te laat. Op dat ogenblik werden dc palissaden
splinterend uit elkaar geslagen en door de aldus ontstane bres golfde een dichte
drom aanvallers naar binnen, tot het uiterste .opgezweept door de verbeten tegen
stand van de belegerden. Enkele mannen werden meedogenloos neergesabeldae
anderen achteruit gedrongen. J
Met een kreet sprong Eric naar voren, op de voet gevolgd door de mandarijn
Breng de keizer in de hut," beval hij enkele mannen. „Zorg dat hu buiten het
krijgsgewoel blijft!" Toen had hij geen gelegenheid meer om iets te zeggenwant
een dozijn zwaarden werden rondom herti opgeheven en al z'n aandacht concen-
treerde zich op het gevecht van man tegen man, dat zich thans ontspon.
Ze kwamen met honderden tegelijk door het gat in de borstwering naar binnen.
Hun schelle kreten klonken overal om hen heen. Er was geen gelegenheid om hen
te tellen, geen tijd om een weloverwogen verdedigingsplan op te stellen zo zulk
een plan mogelijk ware geweest. Er was alleen een golvende massa opgeheven
wapens, die hem van alle zijden bedreigden. En hoewel hij wonderen van dapperheid
verrichtte, werd hij stap voor stap achteruit gedreven.
Het was een moorddadig gevecht, dat daar tussen de palissaden woedde.
maar weinig van Eric's mannen bereikten de hut. Toen de deuropening eindelijk
bereikt was, was hij nog slechts door een stuk of twintig van Ming's oude aan
hangers vergezeld. De overmacht der Japanse landers had een hoge en bloedige tol
geëist.
Naar binnen, mannen!" beval de Noorman scherp. Alleen da beschutting van de
hut bood nog gelegenheid de wanhopige strijd een tijdlang voort te zetten. Hij was
de laatste, die de deuropening verdedigde, terwijl de anderen hun nieuwe posities
betrokken. Eindelijk, toen Tai hem toeriep dat zij klaar waren, sprong hij wlla
terug en zag toe hoe de deur gesloten werd.
.Barricadeer de deur!" zei hij hees. „En stevig! Alleen daarvan zal het afhangen
hoelang we het nog vol kunnen houden!"
et „doel der alchemisten", de 2000-jarige speurtocht naar een middel om
„gewone" metalen te veranderen met goud, is door Amerikaanse atoom
geleerden bereikt. De Amerikaanse commissie voor atoomenergie beves
tigde onlangs, dat ruim twee jaar geleden geleerden in het laboratorium in
Hanford in de staat Washington er in geslaagd zijn, om zowel kwik als platinum
te veranderen in stukjes van het begeerde metaal.
De atoomzuil of „kern-reactor" speelde de rol van de „steen der wijzen" van
de alchemisten. Geleerden hebben zich gehaast er op te tayzen, dat de kosten
van het proces zo hoog waren en de gewonnen hoeveelheid goud (35 microgram)
zo klein, dat het nog steeds economischer is om goud uit de aarde te graven. De
machine, die in het proces gebruikt werd, had een waarde van honderden mil-
lioenen dollar.
De geleerden onderwierpen een kleine
hoeveelheid .(100 milligram) van een
zeldzame vorm van kwik aan een neu
tronenbombardement en produceerden
een hoeveelheid goud, die slechts 1/30.000
bedroeg van de hoeveelheid gebruikt
kwik. Deskundigen in Washington zeg
gen, dat een ounce van dit geproduceer
de goud veie duizenden dollar zou kos
ten. De officiële prijs in de wereld is
35 dollar per ounce.
Omdat de eerste persberichten over
de transmutatie „volkomen ongerecht
vaardigde" fluctuaties op de Parijse
goudmarkt veroorzaakten, snijden de
deskundigen dit onderwerp tegenover
outsiders niet graag aan. Met „het pro
ces heeft geen enkele economische be
tekenis" snyden zU nieuwsgierigen de
pas af.
Hoewel de alchemisten van het begin
van het Christendom tot en met de Mid
deleeuwen en soms zelfs nog daarna,
vaak hun leven hebben gewijd aan in
tensief speuren naar de sleutel van het
goudmaken, hadden de atoomnatuurkun
digen er weinig belangstelling voor. Het
feit lag begraven in een massa gegevens,
totdat een journalist het toevallig te
berde bracht m „Physical Review", een
technisch tijdschrift.
Het project werd begonnen onder dr.
Arthur J. Dempster, die momenteel aan
een van de laboratoria van de commissie
voor de atoomenergie verbonden is. Alle
isotoop-variëteiten van alle metaulach.
tige elementen werden onderworpen
aan een neutronen-bombardement op
zoek naar materiaal, dat bevredigend
kon worden gebruikt in verbinding met
feitelijke atoomsplitsing. Men wilde zien
wat met elk metaal gebeuren zou, wan
neer de atomen er van gebombardeerd
werden door partikelen van radio-actie-
ve atomen. In de loop van dit onderzoek
werd een schaarse kwikisotoop, bekend
als kwik 198, in de kern-reactor gebracht,
waar het gebombardeerd werd door neu
tronen van zich delende uranium-ato-
men.
Het feiti kwik één van de twee
elementen was die door moderne geleer
den in goud konden worden omgezet,
toont dat de vroegere alchemisten op
het goede spoor waren. Kwik was het
voornaamste hulpmiddel vanhun pri
mitieve experimenten.
De oorsprong van de alchemie is in
de eeuwen vóór Christus verloren ge
gaan, doch de oudste gegevens tonen,
dat zij bedreven werden door Grieken,
die in de eerste eeuwen na Christus in
Alexandrië leefden. Hun fabels zeiden,
dat deze wetenschap gesticht was door
de Egyptische god Thoth, die het equi
valent was van de Griek Hermes en de
Romein Mercurius.
mutaties niet beantwoorden aan het op
gewin beluste doel van de alchemisten,
worden de humanitaire en wetenschap
pelijke doelstellingen van sommigen der
latere alchemisten verwezenlijkt in de
moderne medische en natuurkundige
toepassingen van zulk vervaardigd goud.
De beroemde 16e-eeuwse Zwitserse
alchemist Paracelsus wekte zijn tijdge
noten op hun zoeken naar rijkdom te
staken en in plaats daarvan te pogen
de elementen te veranderen in medi
cijnen. Toen theorieën der alchemie m
de vroege eeuwen van het christendom
met handelaren uit Europa China bin
nenkwamen, concentreerden Chinese
alchemisten hun zoeken op het „levens
elixer" in plaats van op goud.
De commissie voor de atoomenergie
in Washington zegt dat hoewel de mo
derne alchemie geen enkele economische
waarde heeft, het op chemische wijze
verkregen goud wel degelijk betekenis
voor de medische research heeft.
Een jonge man, die op de asvaalt te
Delft bezig was met het uitzoeken
van huisvuil, vond een trommeltje
dat een bedrag van f 2295 en enige
distributiebescheiden bevatte. Dank
zij de bonkaarten slaagde de politie
erin de eigenaar op te sporen. Het
bleek toen, dat de vrouw des huizes
het gevaarlijk had gevonden zoveel
geld in huis te hebbenHaar man
wist wel een goede bergplaats en ver
stopte het trommeltje in de vuilnis
emmer. Hij verzuimde echter, dtt aan
zijn vrouw te vertellen, zodat het
trommeltje met het huisvuil in de
vuilniswagen verdween De eerlijke
vinder heeft een beloning ontvangen;
de gelukkige verliezer zoekt nu een
andere bergplaats,
De „alchemie" of goudmakerskunst is reeds in overmide tijden beoefend gewor
den. Bovenstaande prent toont hoe iemand, die er zijn beroep van maakte naar
het middel te zoeken om van onedele metalen goud te maken, zijn gezin tot
armoede brengt. Men lette op de vrouw, die haar ledige geldbeurs toont; op de
man die met een blaasbalg de smeltkroezen ajkoelt en op de man, die naar het
af schrikwekkend voorbeeld wijst. Rechts boven in de hoek man, vrouw en kinde
ren op weg naar het hospitaal om te worden opgenomen.
Bijgevolg stempelden de Alexandrijn-
se Grieken het zegel van Hermes in al
hun laboratoriumvaten en noemden al
chemie de „Hermetische kunst".
Dit symbool vergezelde de alchemis
tische leer, die door de Arabieren het
middeleeuws Europa werd binnenge
bracht, en de uitdrukking „hermetisch
gezegeld" bestaat nog steeds.
De fundamentele Griekse theorie, ge
accepteerd door de alchemisten tot het
begin van de 17e eeuw, was dat alle
stof was samengesteld uit gezuiverde
mercuur-essence, dat veranderd was
door de natuurlijke inwerking in diverse
graden door de vier elementen van
Aristoteles aarde, lucht, vuur en wa-
ter
De alchemisten poogden de zuivere
prima materia" te krijgen door aardse,
vloeibare en vluchtige elementen te
verwijderen door vuur en dan met de
moeilijk te vinden „steen der wijzen"
die graden van elementen weer te ver
krijgen die nodig waren om goud te
dupliceren.
Functionarissen van de commissie
voor de atoomenergie zeggen, dat het
slechts toeval kan zijn dat mercuur, dat
door de alchemisten was uitgekozen, het
element werd dat door atoomgeleerden
tot goud getransmuteerd kon worden.
Hoewel de hoge kosten van zulke trans-
Naar het secretariaat van Radio Anno
Santo mededeelt, is de toevloed van
briefkaarten? gezonden door deelnemers
aan de loting voor de aanbieding van de
zender, de laatste dagen voor de slui
ting dermate overstelpend geweest, dat
het secretariaat, hetwelk zo eenvoudig
mogelijk is opgezet, niet in staat is de
voor de trekking noodzakelijke orde
ning eerder dan voor 1 Februari tot
stand te brengen. Als gevolg hiervan
kan de uitslag van de loting niet voor
7 Februari verwacht worden.
De overwegingen, welke de Stichting
hebben doen besluiten het secretariaat
beperkt te houden, mogen de deelnemers
verzoenen met deze geringe vertraging,
Inmiddels is komen vast te staan, dat de
opbrengst van de briefkaartenactie na
aftrek van het aan de P.T.T. verschuldig
de ruim 14.000.— bedraagt.
„Hoe hebt u dit alles kunnen doen?
Op uw naam staan de arrestaties van
niet minder dan 93 Joodse landgenoten,
dat zUn dus practisch gesproken 93 do
den. U gebruikte de meest gemene en
perfide middelen om uw slachtoffers te
vangen. Onder hen waren twee kinde
ren van drie jaar, die beiden vergast
zijn. Het is mij werkelijk onbegrijpe
lijk", aldus sprak gisteren de president
van de Bijzondere Baad van Cassatie,
mr. Haga, de 41-jarige H. O. S. uit Am
sterdam toe, die door het Amsterdamse
Bijzonder Gerechtshof wegens zijn werk
zaamheden bU de beruchte colonne-
Henneicke tot de doodstraf werd ver
oordeeld. Tegen deze sententie had S.
beroep in cassatie aangetekend.
De requirant liet daarop de ene ont-
kenning op de andere volgen.
„Ik wil u bast enige tientallen slacht
offers cadeau geven", merkte mr. Haga
op, „maar het blijft voor mij onbegrij
pelijk, dat een mens er ooit toe kan ge
raken zieken en invaliden, kinderen
en grijsaards op te halen en hen via
de Hollandse Schouwburg naar de Duit
se gaskamers te laten brengen."
„Ik ben volkomen fout geweest. IK
heb me laten overdonderen" gaf requi
rant ten slotte toe, „maar het was voor
mij een heel moeilijk dilemma".
De verdediger, mr. P. A. Hoogber
gen, hoopte, dat de Raad zou besluiten
tot aanmerkelijke vermindering van
De procureur-fiscaal concludeerde tot
verwerping van het ingestelde beroep.
Konden B. en W. van Vught enige tijd
geleden, blijkens het centraal rapport
der gemeentebegroting, nyg niets mede
delen omtrent de bestemming van kamp-
Vu"ht, bij de behandeling der begro
ting hebben zij thans bekend gemaakt,
dat de minister van Oorlog het kamp
bestemd heeft als kazerne.
Het zal dus niet beschikbaar komen
voor woonruimte voor de inwoners van
Vught,
De politie te Tiel heeft gearresteerd O.
j van 't Z., die ervan verdacht wordt in
de nacht van Dinsdag op Woensdag in een
iuwelierszaak te Tiel te hebben ingebroken.
Uit het onderzoek is gebleken, dat de da
der van deze inbraak zich omstreeks 4 uur
in de nacht toegang tot het pand heeft
verschaft. Ruim één uur is de arrestant,
naar hij bekende, in het pand geweest
om er zijn slag te slaan. Hij ontvreemdde
voor een waarde van duizenden guldens.
De buit had hij aan een inwoner van
Haarlem verkocht voor ruim f 800. Het
grootste deel van dit bedrag werd bi] zijn
arrestatie in beslag genomen. De heler werd
eveneens gearresteerd. De buit was reeds
in andere handen gekomen en het kostte
de politie veel moeite deze te vinden.
(Van onze redacteur)
In een inleiding, gehouden voor de
Vereniging ter Beoefening van de
Krijgswetenschap, in Ede bijeen, heeft
de luitenant-kolonel der artillerie, H. v,
d. Vloodt, betoogd, dat het noodzake
lijk is dat de Nederlandse artillerie op
grotere sterkte wordt gebracht teneinde
te voorkomen, dat ons land bij een
eventuele nieuwe inval, evenals dat in
de Meidagen van 1940 het geval was,
in korte tijd onder de voet zou worden
gelopen. Lt.-kol, v. d. Vloodt hoopte dat
in het Legerplan 1950 een betere ver
houding zal worden verwezenlijkt tus
sen de sterkte van infanterie en artil
lerie.
Me.t weinig artillerie hebben de Duit
sers in 1940 veel succes geboekt. Zij
hebben dit echter alleen te danken aan
het feit, dat de geallieerden kampten
met een groot gebrek aan afweexwape-
nen. Toen dit gebrek was opgeheven
moesten de Duitsers dan ook het lood
je leggen. De waarde van een goed ge
outilleerde en sterke artillerie is zeer
groot. Een absolute norm voor dé sterk
te van een artilleriedivisie is niet pre
cies te geven. Een gewone divisie telt
72 vuurmonden, maar ex kunnen zich
situaties voordoen, waarbij een veel
grotere sterkte nodig is. Spreker
noemde in dit verband de slagen rond
El Alamein en Tunis, waarbij honderden
vuurmonden werden opgesteld over een
lengte van 900 metex. Hieruit blijkt
dat elke artillerie-eenheid over grote
reserves moet beschikken. Deze reser
ves ontbreken in ons leger.
Hoewel geen precieze voorstelling
gevormd kan worden over de groot
te en sterkte van ons leger, blijkt,
aldus lt.-kol. v. d. Vloodt. uit de
Rijksbegroting, dat de normale
grootte van ons leger nog niet is
bereikt vanwege een tekort in geld
middelen. Hij hoopte dat hierin ver
andering zou kunnen komen.
Lt.-kol. v. d. Vloodt ging bij deze in
leiding uit van een negental stellingen,
Advertentie
Het is een feit, dat juist de uitvindingen
die het leven van alle dag raken ons cik-
wyls het verste vooruit hebben gebracht.
De stalen pen maakte de schrijfkunst alge
meen. Een naald met het oog bij de punt
deed de naaimachine en de confectie-
industrie geboren worden. De eerste e.ec-
trlsche lamp, een ballon met een gloeiende
bamboevezel, bracht een totale omwente
ling op verlichtlngsgebied. En zo brengt
thans een nieuwe vinding, het Actief Wit,
een ommekeer in de behandeling van de
huishoudwas Actief Wit, dat is verwenst in
Castella Zelfwerkend Wasmiddel, maakt
het de huisvrouw mogelijk te profiteren
van het z.g. optisch bleken. Deze methode
kon tot voor kort alleen worden toegepast
in goed toegeruste scheikundige labora
toria.
De uitwerking van het nieuwe wasm^ciel
is weinig minder dan verbluffend. Het
goed wordt vele malen helderder en zach
ter. Wit goed gaat letterlijk flonkeren. Cie-
kleurd goed schijnt weer nieuw. Het valt
dan ook te begrijpen, dat vele winkels
bijna bestormd worden door huisvrouwen,
die in massa op de nieuwe methode over
gaan.
door
PATRICK PURCBIX
Vertaling
JOHANNA PERENBOOM
34.
„We waren op de overwinning dien
dag als duivels op een ziel, en alle man
nen van de parochie Carrigruadh ston
den achter ons, ja zelfs leder kind, dat
maar lopen en schreeuwen kon, en iede
re vrouw, die 's avonds bij het melken
gemist kon worden. Als duivels waren
we om te winnen. Ja, het was voor ons
allemaal de eerste graafschapsfinale, en
voor bijna allemaal was het verdomme
ook de laatste."
■In de onbehaaglijke stilte kraakte
iemands stoel. Toen ging de kalme stem
van Thady weer verder, net als te vo-
ren, ofschoon sij nu een diepere klanK
kreeg door de ech'o van lang gestorven
ontroeringen, ofschoon zijn ogen zacht
glansden van de weerschijn van lang
gedoofde hartstochten.
„Ik heb me al mijn levensdagen niet
zo opgev/onden gevoeld en niet zo zeker
van de overwinning als toen ik daar dat
veld op kwRm, Ik dacht dat er geen man
ln Ierland was, die mij kon tegenhouden
of passeren, en dat zelfde gevoel hadden
we alle een-en-twintig. De mensen, die
gekomen waren om voor ons te schreeu
wen, waren al stapelgek van opwinding
vóór er nog maar een bal was aange
raakt. Je had een moedig man moeten
zijn om het woord verliezen uit te spre-
ken
„Tullaroan had een mooie sterke ploeg,
bü de pinken zoals altijd en met hier en
daar een paar fameuze spelers er tussen
door, Een gerijpte ploeg, en toch jong
en sterk en levendig. Maar hoe jong ze
ook waren, wij waren jonger en sterker
en levendiger dan zij en dat wisten we.
En zij wisten het ook. Ik dacht, dat het
nooit beginnen zou, ik was er gek op
om aan de gang te gaan, maar net voor
de bal opgegooid werd, kwam Fox Ma-
her vlug van achteren naar voren en
waarschuwde de mannen van Tullaroan.
Eén waarschuwing: „Denk er aan. roept
hij, en weg is hij weer naar achteren.
„Denk er aan!" dat was al wat hij zei en
toen begon het spel."
Thady verviel weer m stilzwijgen. Wij
allen, tot de laatste man, waren één van
hart met hem. Wij wisten allemaal even-
goed als hij wat er op die onheilsdag ge-
eurd was.
„Heb je, toen je nog een kind was, wel
eens ooit geprobeerd om een vlinder te
vangen, die in de zonneschijn rondflaa-
dert of een libel die heen en weer schiet
om een vijver? Duizend keer zit je er
boven op. maar je kunt ze nooit te pak
ken krijgen"
Nu, zo ging het ons, precies zo, van
het begin af. Die van Tullaroan paster
helemaal niet op hun man. Ze probeer
den een vrij spel te krijgen en
kregen het ook. Ze speelden
zo dat wij er de eerste tien minu
ten als schoolkinderen' bij stonden. Je
zou gedacht hebben, dat geen van ons
nog ooit een hurley in zijn hand had
gehad. En toen kregen we het land en
hoe doller we werden, hoe slechter we
speelden, totdat we tegen de rust zo
vreselijk op onze kop hadden gekregen,
dat, als de arme Father Andy Dela-
hunty, die nu dood is, er niet geweest
was, wij de tweede helft helemaal niet
meer aangedurfd zouden hebben.
„Misschien dat die van Tullaroan ver
moeid raakten, misschien hielden wij
ons een beetje beter, maar we wisten
ons min of meer te handhaven, van
toen af tot het einde. Overigens, lang
voor de wedstrijd uit was, hoorde je al
geen kreet meer voor Carrigruadh, en
sommige van onze vurigste supporters
bij het begin waren al met dc staart
tussen de benen afgedropen vóór zelfs
het fluitje de laatste keer blies."
Wij mompelden woorden van sympa
thie, maar Thady was besloten om de
bitterheid van deze herinnering tot de
droesem toe te drinken.
„En weet je, wat me de genadeslag
gaf? De stem van mijn arme vader.
God zij hem genadig, die van de zijlijn
mij stond toe te brullen: „Thady, Thady,
dek je man verdomme, dek je man!'
Mijn man dekken! Mijn man dekken!
Verdorrie, ik kreeg hem nog geen
ogenblik behoorlijk te zien tot het fluit
je voor de rust blies. En. zo waar als in
hier zit ik slingerde mijn hurley weg
bij het laatste fluitsignaal en ik heb
zelfs niet eens gekeken, waar hij neer
viel. Van die dag af tot vandaag toe
heb ik nooit meer een stick in mijn
hand gehad en ik wil er ook geen meer
in mijn hand hebben tot op de dag, dat
ik met m'n voeten vooruit naar het
graf zal worden gedragen. Want Thady
Hanrahan weet wat hij weet. En hij
weet, dat hij het verloren heeft."
Curran was de enige die sprak.
„En je moet soms een verdomd flinke
kerel zijn om dat te weten," zei hij.
ZESDE HOOFDSTUK
De grote auto daalde zonder schokken
de heuvel af, van Corcoran's huis door
de witgekalkte straat van Carrigvara en
vandaar naar de lange streep van de Bog
Road. Wij waren nu alle vier heel stil
en de werkeloze motor fluisterde op een
toon, die wel beantwoordde aan onze
gemoedsstemming. Ja, en zelfs toen het
gezang van de motor weer begon en de
wagen met veel gedruis van versnelling
op versnelling kwam en de banden met
een huilerig geluid over de ruwe maca
dam bewogen wij joegen langs de
kronkelende weg over de heuvels aan de
voet van de Walsh Mountains, die weg,
die op de driesprong bij Fogarty zijn
soortgenoot ontmoet zelfs toen waren
we nog altijd stil, stil onder de indruk
van de macht van een vrouwentong.
Matilda Corcoran h&d zichzelf over
troffen dat wisten we, en geen men
selijke taal beschikt over voldoende
woorden om de welsprekendheid van
haar woede te beschrijven.
Aanvankelijk was ze heel lieftallig
geweest, toen wij met zn vieren, zelf
murw van Hanrahan's whiskey, de dwa
lende voetstappen van Malachy, haar
heer en meester, naar zijn eigen haard-
stede begeleid hadden. Ze had ons ont
vangen met hoofse berusting; toen drong
het tot haar door, dat haar beschonken
echtvriend meer een vrolijke dan een
melancholieke bui had. Zijn simpel ver
zoek om „één ouderwets kusje, lieve
meid!" was voldoende om de waardige
martelares in een kwaadaardige furie te
veranderen. En als het waar Is, dat wij
allemaal in ons leven één keer het aan
zijn geven aan een meesterwerk, dan
schiep Matilda dien avond zonder enige
twijfel haar meesterstuk, een meester
werk van schelden en verwensen.
Ik heb altijd net land gehad aan een
scherpe tong bij vrouwen, maar de fio
len van tante Matilda's toorn goten een
onverwachte rijkdom van scheldwoorden
uit, opgemaakt met een weergaloze ver
scheidenheid van zinsbouw; het meest
grandioze was de onpartijdigheid van
haar visie op de herkomst van ons voor
geslacht en op het lot dat aan hun na
komelingen voorbestemd was het was
eer. litanie van smaadwoorden om maar
één keer te horen en daarna voorgoed
te willen vergeten.
(Wordt vervolgd)
waarin werd vastgesteld, dat de taak
van de veldartillerie in beginsel onver
anderd is gebleven, doch de wijze van
uitvoering daarvan sedert de jongste
oorlog belangrijk is verbeterd. Deze
verbeteringen werden mogelijk door
een vergroting van het kaliber en het
aantal ingedeelde vuurmonden, door
hei invoeren van motortractie. het °P
ruimer schaal indelen van radiotoestel
len en waarnemings- en verkennings
organen. De artillerie vormt de rugge-
graat van alle aan de infanterie te ver
lenen vuursteun.
In het Voorlopig Verslag der commis
sie voor belastingen uit de Tweede
Kamer in wier handen het wetsontwerp
ter verhoging van het bijzonder invoer
recht op benzine en wijziging van de Mo
torrijtuigenbelastingwet is gesteld zijn
enkele leden van oordeel, dat, indien een
verhoging van de benzinebelasting uit
sluitend op grond van de financiële be
hoeften van de schatkist zou worden
voorgesteld, zoals in de Memorie van
Toelichting is geschied, een nader onder
zoek naar de economische gevolgen van
een dergelijke verhoging niet achterwege
zou mogen blijven. Verschillende leden
der commissie vragen of het wel nood
zakelijk is voor de verwezenlijking
van de economische unie met België en
Luxemburg reeds thans tot verhoging
van het bijzondere invoerrecht te komen.
De meerderheid der commissie vraagt
zich af. in hoeverre besparing op deze
deviezenpost noodzakelijk is. Niet zonder
meer kan in het algemeen worden ge
zegd, dat besparing op benzine nuttiger
en nodiger is dan besparing op andere
verbruiksgoederen. Zij menen, dat de
besparing in gebruik ingevolge de verho
ging van de benzineprijs slechts zeer
klein zal zijn, in ieder geval geen 10 pet.
van het totale benzineverbruik.
De sterk verhoogde lasten, die door
oorzaken in ons blad genoemd op de
waterschappen drukken, vormden het
onderwerp van bespreking op het con
gres, dat de Unie van Waterschapsbon
den en de Stichting voor de Landbouw
vandaag in Krasnapolsky te Amsterdam
hebben gehouden, 335 Waterschappen
waren op deze bijeenkomst vertegen
woordigd. In zijn openingswoord be
groette de voorzitter van de Unie, mr.
dr. F. Vonk de Both in het bijzonder
de minister van Waterstaat, de Commis
sarissen der Koningin in de provincies
Utrecht en Zeeland, de directeur-gene
raal van Waterstaat en vertegenwoordi
gers van de ministeries van Binnenlandse
Zaken en Landbouw
Het waterschap, aidus de voorzitter,
neemt-in ons staatsbestel een voorname,
zo niet de voornaamste plaats in, con
ditio sine qua non voor ons volksbe
staan, in letterlijke zin door het weren
van watervloeden en inundaties, in
figuurlijke zin door het behoud van een
groot deel van onze bodemproductie.
Op het congres voerden het woord de
heer H. D. Louwes, voorzitter van de
Stichting voor de Landbouw, mr. dr. Th.
F J. A. Dolk, directeur van de Unie
van Waterschapsbonden en J. M. Bem-
mel van Vloten, oud-lid van Gedepu
teerde Staten van Zeeland.
Het stoffelijk overschot van de lui
tenant ter zee-vlieger-arts dr. A. E.
Schuringa, die Vrijdagmiddag j.l. met
een Firefly nabij Leiden verongelukt is,
is gistermiddag op de begraafplaats Oud
Eik en Duinen in Den Haag met mili
taire eer begraven.
Voorafgegaan door de Marinierskapel
trok de rouwstoet van de Haagse bin
nenstad naar de begraafplaats. Marine
officieren, officieren van de luchtstrijd
krachten, onderofficieren van de Marine
en matrozen begeleidden de omgekomen
Marine-officier op zijn laatste gang. Op
de begraafplaats voegden zich nog zeer
velen bij de stoet. Onder hen bevon
den zich o.m vice-admiraal jhr. J. E.
van Holthe, bevelhebber der zeestrijd
krachten en chef-Marinestaf, luit.-gene-
raal C. Giebel en schout-bij-nacht vlieger
Toen de dochter des huizes in een
iand aan de Willem van Oranjelaan in
Den Bosch Dinsdagavond haar kamer
binnenkwam en het licht aandraaide,
ontdekte zij in een hoek een vreemde
man. Hij trachtte te ontvluchten, maar
zij vloog hem te lijf. Bij een kortstondig
gevecht stiet ze hem met het hoofd te
gen een balk en toen vader en broer
even later toesnelden was het pleit met
een harde „linkse" tegen de kin weldra
beslist. De dochter bleek goed werk te
hebben verricht, want de inbreker was
een „zwaar geval", Hij bad reeds zes
jaren gevangenis achter de rug. De man
bleek zich reeds een aantal gouden en
zilveren voorwerpen te hebben toege
ëigend.
pi
D
