Zal Russische marine deelnemen aan de actie tegen Formosa? Spoedig meer geen „blokbands in de hoofdstad E' Tweeduizend man van Westerling bij Tjiandjur opgevangen McCloy: „Begin van een sluipende blokkade Besprekingen in Moskou gingen ook over hulp van Sovjet-luchtmacht Rood-China protesteert Siam Schaduwzijde van goedkoper houwen Het weer Geen loonsverhoging onder 23 jaar Militaire hulpverlening Nederland-V.S. Protest van Westelijke commandanten Tot hoofd en hart bij K.R.O. HEEFT THANS 200.000 LEDEN Nieuw passagekantoor van de K.L.M. Geblokt neon-buisje achter voorruit kenteken Bij „vrij" des avonds verlicht AANHOUDENDE VORST ZIJ BEREIDDEN AANVAL OP DJAKARTA VOOR; 200 MAN GEVANGEN GENOMEN Amerikaans cenvooi kon ongehinderd passeren J TURK WESTERLING ACTIE OP JAVA IN VEILIGHEIDSRAAD? VRIJDAG 27 JANUARI 1950 73ste JAARGANG No. 24677 Spionnageproces in New York Geheime Dienst wenst uitgebreider organisatie Tegenover Concertgebouw in de hoofdstad p Iv, I ffejjublicft 99 Temperaturen lopen sterk uiteen Officiële bevestiging Overeenkomst getekend GEEN VELDSPORT Taslkmalaja zou omsingeld zijn DE BELEMMERINGEN VAN HET VERKEER OP BERLIJN 99 BUREAUX: SMEDESTRAAT 5 HAARLEM Telefoon: Redactie 21544 Advertenties 21543 Abonnementen 20800 Posiaifo 143480 Bijkantoor Beverwijk' Stumphlusstr 45 tel 5998 Voor klachten ove< de bezorging na 5.30 uur 's avonds 21544 Directeur: 3. J. W Boerrigter. Hoofdredacteur: Drs H W M. van Run. Wnd. hoofdredacteur) W. Severia NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT ADVERTENTIETARIEF 28 cents oer rnmlmeter- hoogte. Inaezonden meaedelinaen dubbel tarief. Omroepers 16 cents oer m.m.-hooqte De administratie behoudt zich het recht voor advertentiën eventueel zonder opgave van redenen te weideren. ABONNEMENTSPRIJS 35 cents oer week. f 1.52 oer maand, f 4.S5 oer kwartaaL Het Chinese nationalistische ministe rie van Oorlog deelde gisteren mede be richten te hebben ontvangen volgens welke onderhandelingen tussen de Chi nese volksrepubliek en Rusland over in schakeling van Russische marine-een heden en vliegtuigen in de strijd tegen Formosa zo goed als met succes zjjn bekroond. Een Chinese bron deelde mede, dat minister van Buitenlandse Zaken Tsjou En Lai van de Chinese volksrepubliek op verzoek van Mao Tse Toeng naar Moskou is gegaan om aanwezig te zijn hfl besprekingen over „geheime clausu les" in een nieuw Chinees-Russisch ver drag. Hfj meende, dat die clausules zou den inhouden, dat Rusland eenheden van zijn marine en luchtmacht voor de strijd in China ter beschikking van Pe king zal stellen en een staf technici aan de Chinese volksrepubliek zal uitlenen zodra de tijd voor handelend optreden tegen Indo-China en Siam zal zijn aan gebroken. Die clausules zouden voorts Voorzien in detachering van hoogge plaatste Russische adviseurs bjj de Chi nese volksregering en in Russische lei ding hij de training van 5 millioen Chi nese communistische soldaten in Mand- sjoerije. Een andere Chinese bron deelde me de, dat de regering-Peking 200 bommen werpers in Tsjechoslowakije heeft aan gekocht en in Kanton Russische piloten heeft aangeworven voor de Rode Chi nese luchtmacht. Men was het er hier over eens, dat alleen gebrek aan vliegtuigen, piloten, oorlogsschepen en bemanningen oorzaak is van de vertraging in de uitvoering van de verwachte aanvallen op Formosa en Hainan. Chinese nationalistische zee- en lucht strijdkrachten meldden gisteren de ver nietiging van zeven schepen in de haven Van Sjanghai en beweerden tijdens ope- Gisteren is in New York voor het fe derale gerechtshof het proces begonnen tegen Judith Coplon, die vroeger bfl het Amerikaanse ministerie van Justitie werkte, en Goebittsjef, een Russisch ingenieur, die bjj de V.N. werkzaam was. De openbare aanklager. Whearty, zei, dat de beklaagden Amerikaanse defensie-geheimen voor de Sovjet-Unie Wilden stelen. PG advocaat van Goebittsjef bestreed, .4® omgang tussen mej. Coplon en Goebittsjef iets met spionnage te ma ken had. Whearty merkte naar aanleiding hiervan op, dat mej. Coplon op de dag van haar arrestatie 34 „blaadjes met aantekeningen" bij zich had, welke uit treksels bleken te zijn van rapporten van de Amerikaanse geheime dienst over de Sovjet-ambassade. Verder werd op haar eeii fictieve boodschap gevonden, welke juiste in lichtingen bevatte over een apparaat, geophone genaamd, voor het meten van ontploffingen. „De inlichtingen over de geophone waren uitgezocht, omdat in dien zij in handen van de Russen zouden vallen, dit geen nadelige gevolgen voor de V. S. zou hebben", aldus Whearty. Deze boodschap was met opzet naar haar bureau gestuurd. De geheime dienst heeft gisteren aan gedrongen op een uitgebreider organi satie tot opsporing van spionnen, ver klarend, dat de taak van bescherming Van Amerika tegen spionnen nu groter la dan tijdens het hoogtepunt van de Oorlog. Naar wij vernemen, heeft de Katho- licke Radio Omroep thans 200.000 leden. laatste honderd abonné's op de *LJt.o.-gids, die het ledental van twee honderdduizend vol moesten maken, zyn •leze week binnengekomen. (Eigen bericht) ro.mnielig Cadi-gebouwtje op het Mu- Coïni"ein te Amsterdam, tegenover het oncertgebouw, zal verdwijnen om plaats va„ jken voor een nieuw passagekantoor dc K.L.M. dat het punt wordt van ankomst en afrijden van de K.L.M.-bussen en ,naaf Schiphol. Deze bussen, die ruiJ?. drukke Leidseplein in de beperkte Reu v. kortdurend in de knel zitten, krij- hleT aan de zijde van de Van Baer- »ie„Üat r,,üne aan" en afrijbanen. In het bpi,^e Kcbouw, dat het aspect ter plaatse Pa«=srïk zaI ve,rbeteren, zijn een ruime '■sagehal, een intercontinentale afdeling k„J.en vrachtkantoor geprojecteerd. Ook terras®r een caf®-restaurant, eventueel met de°~er het Project is tussen de K.L.M. en t>er«,i!:7leente Amsterdam overeenstemming heul, Een betreffend voorstel zal bin- doorl van B' en W uitSaan; wanneer dit SetW gemeenteraad is aanvaard en door de b™ eerde Staten bekrachtigd, kan met lestak een aanvang worden gemaakt. Het 'lijft passagekantoor op het Leidseplein 'Oor ^ohandhaafd en wordt gereserveerd boekingen en informaties. raties langs de Chinese kust meer dan 80 kleine vaartuigen te hebben buitge maakt of tot zinken gebracht. In een officieel communiqué werd ge meld, dat nationalistische bommenwer pers van het type Liberator 20 schepen in de haven van Sjanghai hebben aan gevallen en branden hebben veroor zaakt, die nog hevig woedden toen uren na de aanval nationalistische verken ningsvliegtuigen het resultaat van de aanval kwamen opnemen. Het Chinese nationalistische ministe rie van Defensie heeft medegedeeld, dat het 26ste nationalistische leger de grens van de provincie Yunnan is overgesto ken en naar Indo-China is gevlucht en dat dit leger waarschijnlijk is geïnter neerd. Volgens het ministerie bevinden zich bij de geïnterneerden tien nationa listische generaals. Radio-Peking meldt, dat de onder minister van Buitenlandse Zaken van de regering te Peking bij het ministerie van Buitenlandse Zaken van Siam krachtig heeft geprotesteerd tegen de slechte behandeling en het doden van Chinese onderdanen door de regering van Siam. Het eiland Formosa is van zeker stra tegisch belang voor de verdediging van de Verenigde Staten, doch dit belang is niet groot genoeg om het door Ame rikaanse strijdkrachten te doen bezetten. Dit is de mening, die door generaal Omar Bradley, chef van de generale staf, en door de minister van Landsverdedi ging, Louis Johnson, is geuit in de Se naatscommissie voor Buitenlandse Za ken, zo heeft senator Tom Connally gis teren tegenover journalisten verklaard. Senator Connally voegde er aan toe: „Johnson en generaal Bradley zeiden, dat noch de stafchefs noch de minister van Landsverdediging ooit een bezetting van het eiland Formosa door de Ver. enigde Staten hebben aanbevolen." f" De ministers van Financiën der vijf landen van het Pact van Brussel zijn in Parijs bijeen om de verdeling van de financiële lasten der gezamenlijke verdediging te bespreken. V. I. n. r. de ministers Pierre Dupeng (Luxemburg), Sir Staffqrd Cripps (Engeland), Prof. Isieftinck (Nederland), Maurice Petsche (Frankrijk) en Henri M. H. Liebaert (België). (Van een bijzondere medewerker) Zeer begrijpelijk trekken de plan nen, arbeiderswoningen te bouwen volgens een sterk vereenvoudigde methode, waardoor het exploitatietekort van 400.tot 100.per jaar wördt verminderd, sterk de aandacht. Deels omdat het aantrekkelijk is, dat de lasten van de overheid voor de volkshuisves ting op deze wijze drastisch worden ver laagd, maar vooral omdat de minister van Wederopbouw en Volkshuisvesting heeft toegezegd het exploitatietekort van 100.voor rekening van het Rijk te nemen, maar niettemin de bouw van de ze woningen in de „vrije sector" te doen als de woningnood is gelenigd, zullen de bewoners deze woningen gaan verlaten want de gebreken zullen dan aan het licht komen en als hinderlijk worden gevoeld. Het vele glaswerk zal bijv. tocht en lekkage veroorzaken, de hout en board-constructies gehorigheid, enz. En daar komt dan nog bij de aanmer kelijk hogere huur voor deze woningen. Degenen, die deze woningen exploite ren (particulieren, verenigingen of ga- meenten) zullen dan genoopt zijn de hu ren aanmerkelijk te verlagen, het ex ploitatietekort zal daardoor verhoogd worden, nog afgezien van de ongunstige invloed op de exploitatie van de op de duur abnormaal hoog wordende onder houdskosten. Het Rijk zal dan zijn bij- geschieden, zodat de beperking tot het van joo.per jaar niet verho- aan elke gemeente toegewezen bouw- volume daarvoor niet zal gelden. Geen g wonder dus dat vooral in stedelijke ge- DE GEHEIME ACCOORDEN VAN MOSKOU EN CHARBIN M£OEZEOGEN?.CHAPj |y*M De USSR wee KfgRDEDiGIHG CHIN. VOL ECONOMISCH ONDER INVLOED VAN1 USSR LEGERING VAN SOWJÉT OARNtfOE SUITES -^MONGOLIË S05JWI ZELFBESTUUR) ONDER INVLOED jv&t^ssgHH GEZAMENLIJKE: INVLOED VAN USSR EN CHINESE VOLKSREPUBLIEK hinese' Volks V PELT-P.lBniSBl Op de beschuldiging van de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Acheson, dat Rusland van plan was de drie Noordelijke pro vincies van China te annexeren, heeft Vishinsky heftig geantwoord, dat deze beschuldiging „absurd" moest worden genoemd. Thans maakt het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken echter bekend, dat het op de hoogte is van een „geheim" verdrag dat tussen Mao Tse Tung en Stalin overeengekomen zou zijn en waarbij Hutten -Mongolië de zogenaamde onaf hankelijke volks republiek economisch geheel onder Russische invloed zou komen, terwijl Rusland bovendien nog het recht zou krijgen daar garnizoenen te legeren. In Mandsjoerije zou voorts de geheime politie onder Russische leiding worden geplaatst, en China zou de medezeggen schap van de Sovjet-Unie bij de verdediging van dit gebied erkennen. Over Singkiang werd overeengekomen, dat ruimte zou worden gelaten zowel voor Russische als Chinese invloed. Aan Binnen- M on g olie zou „zelfbestuur" worden verleend, dat echter onder Russische invloed zou staan, zodat er tussen deze provincie en het eigenlijke China slechts een losse band zou overblijven. i (Van onze verslaggeefster) Binnen anderhalve maand zullen in s Amsterdam geen „blokbapdjes" meer rijden. Inplaats daarvan worden alle taxi's voorzien van een wit-zwart-ge- blokt neonbuisje achter de voorruit, dat desgewenst kan worden uitge schakeld. Deze maatregel is genomen ten behoeve van ijdele lieden, die „voor de buren" willen doen of zij in een eigen auto rijden. Het voordeel vap het nieuwe systeem is wel, dat men 's avonds op grote afstand een lege taxi kan zien aankomen. Het was tijdens een persconferentie, die door de directie van de Taxicentrale belegd werd, dat de directeur, de heer F. Houtgraaf, dit nieuwtje uit zijn be drijf mededeelde. Voorts sprak hij over het fooienstelsel, voor vele Amsterdam mers een doorlopende ergernis. Tot voor kort waren én de tarieven en de lonen der chauffeurs landelijk geregeld. Een chauffeur verdiende f 18.per week plus 7 pet. over de opbrengsten. In dat geval waren de taxi-onderne mers verplicht het zgn. „fooienbiljet" in de wagen te hangen, dat de passa giers opwekte tot het geven van de „gebruikelijke" fooi: 10 pet. met een minimum van een kwartje In Amsterdam, waar ook de tarieven gemeentelijk zijn vastgesteld, werd dit veranderd. Hier verdiende een chauf feur f 15.met 10 pet. van de op brengst. Die vijftien gulden zijn- lang zamerhand geklommen tot achttien door de „Joekes"-gulden en de normale 5 pct.-verhoging. Het fooienbiljet is dan ook uit de wagens verdwenen. Het ge ven van fooien is dus absoluut niet ver plicht. Het is echter niet onmogelijk, dat de tarieven binnenkort zullen worden herzien. Door de 5 pet. loonsverho ging is alles, ook voor de taxibedrij ven, duurder geworden. Het is dan ook niet uitgesloten, dat het wagen park zal worden uitgedund. Het ge bruik van taxi's is sinds de eerste ja ren na de oorlog met een derde ver minderd en op deze manier zou de Taxicentrale haar service aan het pu bliek niet kunnen voortzetten. Tot die service behoort in de toe komst ook, dat de chauffeurs beter voorzien zullen zijn van wisselgeld, zo dat de veel voorkomende moeilijkheid van: „Ik heb alleen maar vijf en twin tig gulden" en „Ik kan het niet wisse len" van de baan is. Tenslotte wees de heer Houtgraaf er op, dat het zeer onverstandig is om, als mén de centrale belt en niet direct ge hoor krijgt, de hoorn weer op te hangpn en opnieuw aan te vragen. Na vijf a zes oproepsignalen begint namelijk het lichtje bij de telefoniste te flikkeren en weet zij: „Die klant wacht al een tijd je". Dus niet vérsagen U wördt ge holpen. De aankomst van de premier en mi nister van Buitenlandse Zaken van Rood China, Chou en Sai, aan het Yaroslavl-station t.e Moskou. Links minister Andrei Vishinsky. Direct na zijn aankomst sprak de minister via de Russische radio. mmminiiiiiniiimiiniiiiiiimimiiitMiiiiiiitiiiiiiiiiiiiiiniK (Van onze speciale verslaggever) De vorst houdt aam. Ook in de afge lopen nacht heeft het op verschillende plaatsen in ons land hard gevroren.. Woensdrecht met een minimum van 11 (juist als in de nacht van Woensdag op Donderdag) spant de kroon. Terschel ling verschilde liefst tien graden, daar mat men 1, Den Helder bracht het sléchts tot twee graden vorst: Deelen bij Arnhem, vliegveld Twente, Hoek van Holland en Beek bij Maastricht volgen met 5, Vlissingen en Schiphol noteer den 7, Gilze-Rijen, Groningen, Eind hoven en Valkenburg bij Leiden —8, ae Bilt en Ypenburg registreerden tenslot te —9. Ook in het buitenland vroor het stevig. Berlijn had acht graden vorst, Stockholm zes en Parijs vier. Londen bleef met 3 aan de lage kant. Dat de scheepvaart buiten onze gren zen ook hinder ondervindt van de vorst blijkt wel uit het feit, dat men in Oos tenrijk speciale maatregelen genomen heeft om de bruggen over de Donau en de Inn tegen de ijsgang te beschermen. Schiermonnikoog is nog niet geïso leerd. Wel kan de rijksveerboot niet meer volgens de dienstregeling varen, omdat het ijs en de lage waterstand zeer veel oponthoud veroorzaken, maar de verbinding met het vasteland kan, dank zij het open water aan het Wes- terstrand van het eiland, gehandhaafd worden. Donderdag is bij het schaatsen de elf jarige M. B. te Roden (Drente) verdron ken. Hij schaatste op het ijs van een zwembad, geraakte in een wak en kwam onder het ijs. Na verloop van enige tijd slaagde men er in hem op te halen maar de levensgeesten bleken reeds ge weken. Verwachting tot Zaterdagavond: Droog weer met plaatselijk veel bewolking en hier en daar mist. Zwakke, af en toe matige wind over wegend tussen Oost en Zuid. Van nacht en morgenochtend op de mees te plaatsen matige vorst en morgen overdag bijna overal temperaturen om het vriespunt. Zon: 8.28—17.19. Maan: 11.07—4.12. Minister Joekes heeft bij hef debat in de Tweede Kamer over de vijf pet. loonsverhoging medegedeeld, dat over de vraag of ook gehuwden beneden 23 jaar en kostwinners beneden 23 jaar in de loonsverhoging volledig zouden moe ten delen, advies zou moeten worden in gewonnen by de Stichting van de Ar beid. Naar wij vernemen is dit advies in middels uitgebracht en was de meerder heid van het Stichtingsbestuur van oor deel dat de toekenning van de loons verhoging van 5 pet. ook aan kostwin ners en gehuwden beneden de 23-jarige leeftijd geen aanbeveling verdient. Naar wfj vernemen zou hedenmiddag te Washington de overeenkomst tot wederzijdse militaire hulpverlening tussen Nederland en de Verenigde Sta ten worden ondertekend. Voor Neder land zal de ondertekening geschieden door de ambassadeur te Washington mr. E. N. van Kleffens. Moeten wij nog vermelden, dat voor Zondag a.s. alle veldsporten stil liggen? Er is geen voetbai, nockey, handbal of korfbal. Net voetbalprogramma is opge schort tot 4 en 5 Februari. meenten de gemeentebesturen en de wo ningbouwverenigingen zich naarstiglijk hebben geworpen op de bestudering van deze mogelijkheid om eindelijk naar men hoopt de woningnood op krach tige wijze te kunnen bestrijden. Bij nadere beschouwing rijzen echter verschillende bedenkingen, welke tot een zeker voorbehoud nopen. Het is algemeen bekend, dat de arbei derswoningen, zoals die tot dusver ge bouwd werden en welke een exploita tietekort van plm. 400.per jaar op leveren, voldoen aan door de minister van Wederopbouw en Volkshuisvesting vastgestelde normen. Het zijn behoor lijke woningen die in overeenstemming zijn met het thans hier te lande bestaan de woonpeil. Zij bevatten geen enkele luxe. De afwerking en constructie is zo danig dat een lange levensduur verze kerd is, zonder dat in de latere jaren voor extra-uitgaven voor onderhoud en herstel gevreesd moet worden. Nu rijst onmiddellijk de vraag, als men de plannen voor de goedkopere arbei derswoningen ziet: hoe bereikt men daar en andere vraag is, of ongelimiteer de aanbouw van deze goedkopere woningen niet ontwrichtend zal werken op het bouwbedrijf. Aanvanke lijk was een volume van 3000 woningen voor de „vrije" sector gereserveerd. Dat was op het moment, dat men bouw in de vrije sector alleen mogelijk achtte voor kapitaalkrachtige personen, die de bouw van hun eigen woning zelf geheel kunnen bekostigen. Het is mogelijk, dat de minister voor het eenvoudige type arbeiderswoningen een extra volume zai toestaan, doch ook hier zullen zekere beperkingen in acht moeten worden genomen. Anders bestaat er groot ge vaar, dat er weer zoals enkele jaren terug het geval was teveel bouwwer ken in uitvoering zijn, waardoor de aannemers in moeilijkheden komen bij het werven van de nodige arbeidskrach ten. Tenslotte willen wij nog waarschuwen tegen het gevaar, dat de goedkope wo ningbouw oplevert voor de handhaving van het huidige woonpeil. Vooral de woningbouwverenigingen, wier taak het is de volkshuisvesting te behartigen, de besparing van ongeveer ƒ3000 op de zullen dit terdege moeten overwegen bouwkosten van één woning? Belang rijke factoren zijn hierbij het ver door gevoerde gebruik van genormaliseerde materialen en het feit, dat deze wonin gen in complexen van minstens 100 stuks gebouwd moeten worden. Deze factoren hebben een prijsverlagende werking, zonder dat daardoor de kwaliteit van het bouwwerk wordt geschaad. Men moet echter om tot de beoogde be zuiniging te komen nog andere maat regelen nemen en deze tasten de deug delijkheid en de bruikbaarheid van de woningen wel degelijk aan. Wij hebben verschillende plannen ge zien en het bleek ons dat men de be zuiniging algemeen zoekt door de uiterste beperking van het metselwerk, waartegenover veel glas, board en hout wordt gebruikt (hout zelfs in de bui tenmuur); in beperking van het aantal stookgelegenheden, het weglaten van erfafscheidingen, enz. De inhoud wordt uiteraard ook zo veel mogelijk beperkt (woningen met 1 woon- en 3 slaapka mers, inhoud 220 a 250 M3). De finan ciële berekeningen wijzen uit, dat on danks de rijksbijdrage van f 100 per jaar, de huren van deze woningen ongeveer f 1.— per week hoger zullen zijn dan die van de normale woningwetwoningen. Zeker, de woningzoekenden zullen nu dankbaar zijn met deze, zij het ook enigszins primitieve, woningen. Maar Als de gemeenten en de woningbouw deze vereenvoudigde bouw op grole schaal gaan toepassen, dan ontstaat het gevaar, dat het Rijk (en wij denken hierbij in de eerste plaats aan de mi nister van Financiën!) de bijdragen voor de normale arbeiderswoningbouw zoals wij die tot dusver kennen zal stopzetten en uitsluitend financiële steun zal verlenen aan de op een aan merkelijk lager peil (wat indeling en constructie betreft) staande vereenvou digde woningen. Het gevolg daarvan zai zijn, dat de arbeidersstand geleidelijk zal worden gedrongen naar een woning type, dat onvoldoende waarborgen biedt voor een behoorlijke, duurzame bewo ning. Het financieel belang mag het so ciale niet gaan overheersen! Indien er, buiten het van overheids wege zorgvuldig voor alle gemeenten gedistribueerde bouwvolume, in ons land nog vrij bouwvolume beschikbaar is (en als men de activiteit ziet om tot de eenvoudige woningbouw over te gaan, moet dit nog vrij omvangrijk zijn!) behoort dit ook over de gemeenten te worden verdeeld opdat de volkswoning bouw krachtiger en op verantwoorde wijze ter hand kan worden genomen. Het grote sociale belang van een goede woning, ook voor de arbeiders, recht vaardigt onzes inziens een financieel offer van de overheid. Naar U. P. uit Djakarta meldt, is het Indonesische leger achter een plan van Westerling gekomen om Djakarta aan te vallen. Republikeinse strijdkrachten hebben een deel van Westerling*® strijdmacht van tweeduizend man, die langs de weg van Bandung naar Djakarta oprukte, bij Tjiandjur opgevangen en en kele honderden gevangenen gemaakt. „Hierdoor is verhinderd dat Djakarta een tweede Bandung werd", aldus een woordvoerder van het republikeinse leger. De inlichtingen over deze voorgenomen aanval zijn verkregen uit het verhoor van de acht mannen, die Donderdag gevangen genomen zijn bij de actie in Djakarta. voren had de waarnemend premier aan gekondigd, dat, indien de motie zou wor den aangenomen, de te Bandung aan wezige ministers hun portefeuilles ter beschikking zouden stellen. Reuter bericht uit Bandung, dat troe pen van Westerling tezamen met leden van de Darul Islam vandaag in een hal ve cirkel rond Bandung zijn geconcen treerd. Ook zou de Darul Islam een cor don hebben getrokken rond Tasikmalaia. Een van de aanvoerders van het leger van Westerling, Van der Meulen, die deelnam aan de aanval op Bandung, heeft zich Woensdagavond gemeld. Hij bevindt zich thans in arrest bij de poli tie en de T.N.I. te Tjiandjur. Donderdagochtend heeft het parlement van Pasundan in geheime zitting een motie van wantrouwen aangenomen. Te- De drie westelijke commandanten van Berlijn hebben hun Russische collega, generaal-majoor Kotikof, een schrijven gezonden, waarin wordt geprotesteerd tegen het ophouden van het verkeer van vrachtauto's aan de grens bij Mariën- borg, tussen de Westelijke zones en de Sovjet-zone van Duitsland. De comman danten uiten in deze brief de klacht, dat geen antwoord is ontvangen op een brief van 24 Januari, waarin geprotesteerd werd tegen de aanhouding van 11 vracht auto's aan de Westgrens van Berlijn. Intussen zijn de gevallen van Russi sche inmenging in het verkeer tussen Berlijn en de Westelijke zone talrijker geworden „en het is niet langer mogelijk aan de conclusie te ontkomen, dat deze incidenten een weloverwogen poging zijn om de normale beweging van per sonen en goederen te beperken", aldus de brief. De commandanten uiten de klacht, dat de Russische autoriteiten bij het controlepunt Mariënborg „voort durend een andere uitleg aan hun in structies geven" en telkens voorheen erkende documenten ongeldig verklaren. „Dit optreden is kennelijk zo onge rechtvaardigd en de redenen, die de Sovjet-functionarissen daarvoor op. geven, zijn zo onbenüllig, dat wjj de indruk krijgen, dat het de Sovjets er om te doen is, het besluit van de mi nisters van Buitenlandse Zaken van Juni 1949, om de normale beweging van personen en goederen tussen Berlijn en de Westelijke zones volledig te herstel len, te dwarsbomen". De commandanten verzoeken de onmiddellijke uitvaardi ging van orders „ter opheffing van deze abnormale beperkingen." Volgens het West-Duitse persbureau D.P.A. heeft een Amerikaans convooi van 50 wagens, dat op weg was naar Berlijn, gisteren de Sovjet-contrölepost bij Mariënborg ongehinderd kunnen pas seren, doch is de toestand voor het Duitse vrachtautoverkeer slechter ge worden. Er worden slechts drie vracht wagens per uur doorgelaten. De Oost- Duitse politie heeft de laatste vijf dagen haar toevlucht genomen tot een zeer grondige inspectie van de papieren der wagens. Voordien konden 20 vracht auto's per uur de controlepost passeren. Volgens een Engelse automobilist, die dit punt Donderdagavond passeerde, stonden aan de Westkant bij Mariënborg bijna 300 vrachtauto's te wachten, aan de Oostkant 120. De chauffeur aan de kop van de Westelijke queue verklaarde sinds Dinsdagavond op doorlating te hebben gewacht. Uit kringen, die in nauwe betrekking staan met John McCloy, de Amerikaanse Hoge Commissaris voor Duitsland, wordt vernomen, dat naar de mening van McCloy de toenemende beperkingen van het verkeer naar en van Berlijn het be gin betekent van een „sluipende blok kade". De Hoge Commissaris zou van oordeel zfjn, dat de nieuwe beperkingen 'n poging vormen om te voorkomen, dat de Westelijke sector te welvarend wordt. McCloy dacht niet, dat de Russen een blokkade in dezelfde vorm als verleden jaar zouden invoeren, maar hfj meende wel, dat zij een nieuwe tactiek in de zelfde lijn zouden proberen, aldus deze ringen. Wapen u met tevredenheid; gij wordt een onneembare vesting, Naar thans blijkt, heeft slechts een gering aantal manschappen ongeveer tien man Donderdagmiddag de aan val op de politiepost in het centrum van Djakarta ondernomen. Acht van hen zijn gearresteerd, twee zijn omgekomen b« het vuurgevecht cn ook zijn vijf mi litairen van het republikeinse leger ge sneuveld. De belangrijkste straten in het cen trum van de stad waren afgezet, doch na enkele uren was de afzetting reeds opgeheven. Voor een groot deel van de bevolking van Djakarta is de gebeur tenis ongemerkt voorbij gegaan. Bij het invallen van de duisternis was het in de stad tamelijk rustig. Er werd ijverig gepatrouilleerd door politie en T N.I Het tramverkeer was reeds in de loop van de middag gestaakt. Des avonds deed zich een incident voor op het Koningsplein West, toen de bestuurder van een personenauto geen gevolg gaf aan het bevel van een con trolepost om te stoppen. Er werden op de wagen, die een nummerbord droeg gemerkt „K. M." (Koninklijke Marine) doch waarvan het nummer niet kon worden gelezen, enkele schoten gelost De auto is doorgereden. De militaire gouverneur van Dja karta, overste Jahja, heeft enkele veiligheidsmaatregelen genomen. Hiertoe behoorde klaarblijkelijk ook het schrappen voor radio-uitzending van de bekende verklaring, die dr. Hirschfeld en de legercommandant hebben uitgegeven. Kolonel Simatupang heeft verklaard, dat de troebelen in Djakarta te wijten zijn aan het feit, dal er nog te veel zich in de stad bevindende Indonesiërs tot het K.N.I.L. behoren. „Dat is een gevaarlijk verschijnsel", zei hij, „want de Nederlandse leger- autoriteiten, die het K.N.I.L. jaren lang voor hun doeleinden hebben ge bruikt, laten er zich nu niets mPer aan gelegen liggen. Dit is immoreel," aldus de kolonel. „De Nederlanders hebben deze manschappen nog niet eens naar ons leger doen overgaan. De troepen van de K.N.I.L. zijn nog steeds trouw verschuldigd aan Neder land." Ongeveer ter zelfder tijd vaardigde het Nederlandse legerhoofdkwartier een communiqué uit, waarin het Nederlandse leger een overzicht geeft van de voor lichting, die het aan de troepen van het K.N.I.L. over de nieuwe toestand heeft Turk Westerling is dertig jaar oud en heeft Turkse, Nederlandse en Griekse voorouders. Zoals bekend bezit hij de Nederlandse nationali teit. Als zijn adres geeft hij op: Istanbul. Westerling spreekt Engels met een Canadees accent. Aanvankelijk maak te. hii deel uit van een Nederlandse brigade in Wolverhampton, maar weldra zag hij kans overgeplaatst te worden naar Burma. Daar was hij lid van de lijfwacht van Lord Mount- batten. de Geallieerde opperbevel hebber in Zuid-Oost-Azië. Vervol gens kwam hij terug naar Engeland en werd boven Nederland gg-„drop- ped". In 1945 maakte hij een para chutesprong boven Sumatra en sloot zich vervolgens aan bij het Britse bezettingsleger. In 1946 stond hij aan het hoofd van een Nederlandse le gereenheid en streed hij'tegen Indo nesische guerilla's. Nadat hij gede mobiliseerd was vormde hij zijn eigen leger, de A.P.R.A. verstrekt. Hierin wordt gezegd, dat er op dit ogenblik niet een enkele soldaat van het K.N.I.L. kan zijn, die niet tot in bijzonderheden de feiten kent, betref fende de overgang naar het nieuwe fe derale leger. Er zijn verdere voorberei dende maatregelen getroffen en de man schappen verkeren in afwachting van een definitieve regeling. Intussen heeft thans de minister van Defensie der V.S.I. bekend gemaakt, dat de overgang van het Indonesisch perso neel van het K.N.I.L. haar de strijd krachten der V.S.I. is begonnen en bin nen zes maanden zijn beslag zal krijgen. Het Indonesische personeel van het K N. I.L. zal, zei hij verder, met open armer worden ontvangen, indien het zijn kunde en zijn inspanning loyaal ten dienste wil stellen van de strijdkrachten der V.S.I. Volgens het te Surabaja verschijnende blad „Javapost" is in Surabaja een anti- Westerling-comité opgericht, dat zich volgens mededeling in het blad ten doel stelt „het streven van buitenlanders om in Indonesië rust en orde te verstoren", te bestrijden. Naar U. P. uit Lake Success meldt, heeft de perschef van de Indonesische delegatie verklaard, dat, als de situatie op West- Java geschapen door het optreden van Westerling verergert, de V.S.I. zich tot de Veiligheidsraad zullen wenden. Dit zal ook geschieden als men in Indonesië dc indruk krijgt, dat de Nederlanders niet samenwer ken in de geest van de Unie. Hij beweerde, dat de actie van Wester ling deel uitmaakt van een „samenzwering onder Nederlandse legerofficieren". Hij verklaarde voorts, dat de Indonesiërs de Nederlandse regering geenszins er van be schuldigen, bij dit complot betrokken te zijn. Wel geniet volgens hem de samen zwering de steun van „hoge Nederlandse officieren". In Indonesische kringen tc Lake Success is men van mening, dat de situatie op West-Java beslist zal worden in een groot treffen, dat vermoedelijk in de omgeving van Bandung zal plaats hebben.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1950 | | pagina 1