Architecten achten montagebouw ook in
Haarlem onverantwoord
mm
üllu
Geen reclame-verlichting op histo
rische en besloten plekjes
Broodoorlog definitief
beëindigd
Magnetiseur stelde roeping boven wet
hhhéi
ÉftL
f 8.500.- op Haarlems
begroting
Sint Jorisband op het
podium
ftormla flatuur/ijk
LAXEER-AKKERTJES
c
Afscheid W. v. Beek
„Rouw past Electra"
Vijf architecten
ontwerpen modelhuis
fTaf (/oef c/e Schoonheidscommissie?
£S8 Ai
AGENDA'
BK
Mm
In hoger beroep voor Haarlemse rechtbank
DONDERDAG 2 FEBRUARI 1950
PAGINA 2
imê
Het schilderwerk
Aspect van de winkelstraat
Reclameverlichting
Blinde muren
Historische gebouwen
Burgerlijke Stand
Vrybankvlees
R.K. Vereniging E.H.B.O.
werken Uw ingewanden met
teoen verstopping
Als directeur van het
„Pensioenfonds"
Pastoor M. v. d. Eem bediend
Haagse Comedie in Stads
schouwburg
Prijsvraag van „Haarlems
Bloei"
„Het was mijn huishoud
portemonnaie, edelachtbare"
Kleine smokkelzaakjes
GEZELLIGHEID
IN DE L.T.B.
„Onze Gezeltinnen"
Tennisclub T.Y.B.B.
Brand bij Catharijnebrug
Kapitein van rechts
vervolging ontslagen
25-JARIG JUBILEUM VAN
TENOR JAN HENSEN
„Aa Be" en „v. Wijk" dekens
WASSENAAR
WAAR ZIJN DE TROEPEN
SCHEPEN?
Scheepvaartberichten
Waterstanden
PARKETVLOEREN
Taxi? Bel 1.2.3.4.5
Beurs van Amsterdam
Beurs van New York
Iedere stad heeft haar eigen karakter, dat zowel van de aard van hahr be
woners als van de wijze van bebouwing afhankelijk is. Het is voor een stad
van primair belang, dat vooral het bouwkundige kenmerk, dat in de loop der
geschiedenis ontstaan is, in de tegenwoordige tijd en in de toekomst gehand
haafd blijft. Evenals vele andere steden heeft ook Haarlem een zeker rhythme
in zijn bouw en deze vertoont een zeer fijne geleding. Speciaal in de binnen
stad mogen dus eventuele nieuwe gebouwen en herstellingswerken niet uit
de toon vallen.
Daarnaast kan onze stad echter niet achterblijven bij de andere steden in
binnen- en buitenland, die steeds moderner worden ingericht. Er moet
rekening gehouden worden met het zakenleven en de nieuwe vormen van
comfort en outillage. Het is niet mogelijk, om in onze stad een permanente
Zondagstemming te kweken en het hedendaagse leven kunnen wij niet terug
brengen in een geforceerde en onnatuurlijke sfeer. De sierlijke diligences,
die vroeger over de Grote Markt reden, zijn vervangen door hyper-gestroom
lijnde Amerikaanse wagens en de bezadigdheid van vroeger eeuwen moest
plaats maken voor steeds grotere snelheden en een ver doorgevoerde effi
ciency. Wij kunnen de klok nu eenmaal niet terugzetten, ook al waren de
voorbije uren nog zoveel genoeglijker.
grote gevaar, dat de woningbouw zeer
eentonig wordt. Ook in de nieuwbouw
moet zoveel mogelijk variatie gebracht
worden. Een grote handicap vormt in
dit opzicht de montagebouw, die de ge
meente door het Rijk is opgelegd.
Direct na de oorlog had de montage
bouw een effectieve verlichting kunnen
zijn in de woningnood. In die tijd wa
ren er practisch geen materialen voor
handen en men beschikte over zeer
weinig arbeidskrachten. Thans zijn er
voldoende bouwmaterialen en verschil
lende bouwvakarbeiders zijn nu zelfs
werkloos. Beide argumenten zijn nu
dus vervallen en daarbij komt nog het
kleine bouwvolume, dat de gemeente is
toebedeeld. De enkele huizen, die ge
bouwd mogen worden kunnen dan beter
volgens de traditionele methoden ont
worpen worden. Mogelijk zou een fi
nancieel voordeel hier de doorslag kun
nen geven, maar het merkwaardige is,
dat de architecten er van overtuigd zijn,
dat zij het goedkoper en beter kunnen
doen. Het is dus wel van groot belang,
dat dit tere punt, de montagebouw, ter
dege overwogen wordt.
fciSfe IssT
Het dynamische van onze tijd drukt
ook zijn stempel op de architectuur van
de stad en het brengt nieuwe facetten,
zoals reclame en een uitgebreid ver
keer. Het is op de eerste plaats een
taak van de overheid, om evenwicht
tussen de traditie en de moderne eisen
tot stand te brengen en te behouden.
Daarom nu prijkt er op de begroting
van de gemeente Haarlem dit jaar een
bedrag van f 8.500.ten behoeve van
de schoonheidscommissie.
De secretaris van deze commissie, de
architect J. Voogel, heeft zijn perma
nente zetel in het gebouw Openbare
werken aan de Jacobijnenstraat. Als
rechtgeaarde burgers zijn wij benieuwd
naar de wijze, waarop de gemeente met
onze dure belastingcentjes omspringt en
om die reden hebben wij deze man be
zocht, die dagelijks doende is, om onze
stad schoner te maken.
De tweeledige aard van zijn functie
doet reeds veronderstellen, dat deze
man niet de gehele dag mooie oude ge
veltjes schildert en vergeelde prenten
van de Bakenessergracht met een loupe
bekijkt. Enerzijds leeft hij in deze pitto
reske sfeer, anderzijds moet hij ook een
open oog hebben voor de commerciële
belangen van zijn klanten.
De schoonheidscommissie bestaat uit
drie leden, die behoren tot de kunstlie
vende Haarlemmers. In combinatie
hiermee werkt de „gevelcommissie", die
gevormd wordt door deskundigen uit
het bouwbedrijf. De beide organisaties
bemoeien zich uitsluitend met bouwwer
ken, die van de openbare weg af zicht
baar zijn Uiteraard wordt er natuurlijk
nauw contact onderhouden met de ver
schillende gemeente-instellingen en
zodra^ men zich op specifieke gemeente-
terreinen begeeft, nemen ook de betref
fende hoofden van diensten deel aan de
commissievergaderingen.
De commissie kan op eigen initiatief
voorstellen doen aan B. en W., maar
over het algemeen houdt zij zich speciaal
bezig met het toezicht op de bouwplan
nen van particuliere of woningbouwver
enigingen.
Naar aanleiding van enkele excessen
in de Haarlemse woningbouw en van
wege de grote opkomst van de „eigen
bouw". werd de schoonheidscommissie
in 1929 opgericht.
De heer Voogel is momenteel onge
veer 20 jaar werkzaam bij deze instan
tie en hij is in dit werk letterlijk en
figuurlijk vergrijsd. Het is druk in zijn
knusse kantoortje, want nu eens klopt
er een architect, dan weer een aannemer
of winkelier op de deur. Gezamenlijk
worden dan de bouwtekeningen bekeken,
de klant somt alle mogelijke voordelen
op en de secretaris oefent daar een des
kundige critiek op uit. Het gaat niet al
tijd even eenvoudig, maar door een soe
pele houding van beide partijen komt
men meestal wel tot een bevredigende
combinatie van het nuttige en het kunst
zinnige.
De winkelstraten in Haarlem hebben
alle een aparte sfeer en standing. Het is
opmerkelijk dat het cachet van een
winkelstraat eens in de tien of twintig
jaar verandert en dat is zuiver een
modekwestie. Twintig jaar geleden was
men alleen gesteld op hoge winkelrui
ten. nu is men van mening, dat kleine
en lage etalages het meest rendabel zijn.
Dit is geen plaatselijke verandering,
want deze mode-gril is ook in het bui
tenland duidelijk waarneembaar. Ook
zijn de winkeliers tegenwoordig buiten
gewoon gesteld op portieken en gale
rijen. daar net publiek hierdoor in staat
wordt gesteld om temidden van de ver
keersdrukte rustig de etalages te bekij
ken. De schoonheidscommissie moet
nauwlettend toezien of deze verbouwin
gen architectonisch verantwoord zijn.
Alle aanvragen voor het aanbrengen
van bepaalde reclames, die het ge
meentebestuur ontvangt, worden door
de commissie beoordeeld. Het mach
tigste wapen van de tegenwoordige
reclame is de neonverlichting en het
is dwaas om deze methode totaal te
negeren. De overheid moet er echter
voor waken, dat er geen schreeuwende
lichtreclames geplaatst worden in stille
straten of op oude grachten, want daar
door zou men de rust verstoren. Voor
de city is de neonverlichting daarente
gen een typisch en effectieve vorm van
reclame.
Het plaatsen van deze lichtbuizen ts
aan bepaalde voorwaarden onderworpen:
o.a. de installatie mag bij daglicht niet
opvallen en het is ook niet geoorloofd,
dat de verlichting boven het dak uit
steekt. De schoonheidscommissie is
voortdurend op de hoogte van de evolu
ties in de zaken- en reclamewereld en
bij haar beoordeling neemt zij de mid
delmatige grootte van onze stad in over
weging.
Dikwijls beslissen de leken over de
kleuren van het verfwerk, terwijl dit
een essentieel onderdeel is van de ar
chitectuur. De commissie houdt hier
tegenwoordig een scherp toezicht op,
daar men anders dikwijls de kans ver
zuimt om het bouwwerk met een juiste
kleurenkeus architectonisch te steunen.
Het is typisch, dat men in Haarlem de
kozijnen en vensters overwegend groen
en geel verft. In andere steden treft
men deze combinatie niet aan, Amster
dam verft in lichte kleuren en dit komt
aan het stadsbeeld ten goede. Vooral de
raamverdeling, die een grote oppervlak
te van de gevel in beslag neemt, kan
een sieraad zijn van onze architectuur.
De practijk wijst uit dat fraaie ramen
en kozijnen veel beter tot hun recht
komen als deze in lichte kleuren zijn
uitgevoerd.
Het stadsbeeld wordt dikwijls ont
sierd door blinde gevels, die niet goed
onderhouden worden. Indien de com
missie een mogelijkheid ziet om deze
muren met een reclameschiidering te
verfraaien, geeft zij daar toestemming
voor. Dit is alleen het geval bij blinde
gevels, die reeds eerder voor reclame
doeleinden gebruikt werden en daardoor
dikwijls in verwaarloosde staat worden
Buitenwijken aangetroffen.
Vanzelfsprekend is het niet mogelijk,
om de bouw in de buitenwijken op
aesthetische wijze te combineren met de
historische bouwtrant van de binnen
stad. Om deze reden worden die wijken
dan ook door de commissie geheel
afzonderlijk behandeld.
Vooral na de oorlog bestaat er het
Het onderhoud en de restauratie van
oude gevels behoort vanzelfsprekend
direct tot het werk van de commissie.
Hierin wordt zij bijgestaan door de ver
eniging „Haerlem", een zeer nuttige in
stelling, die helaas nog steeds te weinig
Blinde muren ontsieren altijd het stadsbeeld. Slechts als de gevel er fraaier
door wordt, geeft de Schoonheidscommissie toestemming voor een reclameschil
dering, onder uitdrukkelijke voorwaarde, dat deze niet verwaarloosd wordt.
GEBOREN: W. G. te Beest—Smit z.;
J. G. ConsentReekers z.; A. B. Hen-
senvan Es z.; T. KamphuisBeneker
z.; J. OfficierCoert z.; E. M. Blom
Eltink z.; A. P. Schuit—Pekops de Haas
z.; T. HeinsStanthardt z.; E. J. Noor-
damBakker z.: T. H. G. van Loon
Toussaint z.: H. M. van Dijkman
Bezem z.; A. BoukesTerol d.; G. Blom
Roose d.; I. M. RieuGeukers d.; C.
DorgeloVrugt d.; E. H. H. de Wit
Loogman d.; G. PutzesBrugman d.
ONDERTROUWD: B. J. de Graaff en
T. G. F. M. Kilian; H. Bijdemast en H.
Smit: J. J. van Rossum en R. M. Drost;
G. Noom en C. A. Zegwaart; J. Laan
en H. J. Mertens; F. Baanders en M. M.
Mosch; N. Silvis en H. H. M. van den
Bosch; C. H. A. van Leen en C. Schra-
ma; A. J. de Jong en M. H. de Haan;
P. C. Schouten en B. van Wooning; T.
W. P. van Hees en C. van der Linden,
J. A. Leyder Havenstroom en H. W. H.
Halsema; J. W. Hogendijk en E. Visser;
J. J. Schmitt en A. van Alphen; J. Ter.
louw en S. F. van Breukelen; G. Tref
fers en L. J. Kloek; C. Boeklagen en
W. G. Borghols; IJ. Koopman en C. A.
ter Reehorst; B. Schluter en G. I. Ras
poort; M. Kwakkel en B. W. Leen; J.
J. M. Janssen Schmidt en F. G. Tielens:
M. A. M. Brouwer en E. J. C. Dumont;
P. H. Christiaans en A. C. Leising; H.
Vrolijk en P. J. Cuijon; J. Bot en M. G.
Goosens; J. Demoitié en S. Cnossen; L.
G. Hulsman en M. M. Miedema.
GEHUWD: J. H. Henriët en J. M.
Hollander; B. H. van Warmerdam en
P. C. Dam; J T. H. M. van der Valk
en H. A. Huiberts; A. J. Swanevelt en
I. Lurz; D. Baks en G. Hulst; P. Koe
dijker en N. Bakker; J. M. A. Janssen
en G. C. van der Zanden; J. Koster en
M. E. Hoogeveen; J. M. Kales en D.
Schmidt; C. M. van Doorn en M. C.
Derks, P. J. Bachman en P. M. Voss;
C. J. Otter en C. A. Jordaan; H. van
Doorn en P. H. van Kleef; F. D. van
Roode en C. van Dijk; A. A. Rompa en
A. de Vogel.
OVERLEDEN: H. C. WarmelsCryne,
47 j., Indischestraat; C. A. Schreuder,
79 j-. Karei van Manderstraat
De toehoorders, die gisteravond de
grote zaal van het „Sint Bavo"-gebouw
vulden, luisterden om twee redenen met
open mond naar de muziek van de Sint
Jorisband. Op de eerste plaats uit be
wondering voor het frappante spel, maar
tevens en vooral, omdat de bandleider,
vaandrig H. Janus, het publiek had aan
geraden, om de monden open te hou
den, daar anders de trommelvliezen het
waarschijnlijk zouden begeven. Het was
dan ook wel een enorm geluidsvolume,
en de 21 hoornblazers en 24 tamboers
deden de acoustiek van deze zaal veel
geweld aan. Deze verkennersband, die
op nationale feestdagen de Haarlemmers
letterlijk en figuurlijk uit de bedden
trommelt, is een bekende verschijning in
onze stad. Als de troep door de straten
marcheert, kan men slechts een glimpje
opvangen van deze frisse en fleurige
band. Gisteravond hoefde men echter
niet achter de troep aan te hollen, rus
tig zittend, in een gemakkelijke stoel,
kon men dit immobiele korps bekijken.
De bandleider balanceerde met zijn staf,
de hoornblazers stelden hun longen eens
geducht op de proef en met spanning
volgde men de verrichtingen van de
tamboer, met de overslagtrommel, die
met zijn stokjes jongleerde.
De verkenners van de Sint Jorisband
kunnen nog meer dan alleen hoornbla-
zen en trommelen. Enkelen bleken goede
amateur-cowboys te zijn, zij wierpen
lasso's en lieten mysterieuze touwen met
lichtjes boven hun hoofden cirkelen.
Enkele trekkersliedjes en toepasselijke
sketches completeerden deze geslaagde
uitvoering van de Sint Jorisband, waar
bij vele autoriteiten en collega's uit de
verkenners- en gidsenwereld tegenwoor
dig waren.
De Haarlemse bakkerij, die nog.
steeds 27 cent voor het wittebrood Het
betalen, heeft gisteravond in een ver
gadering besloten, evenals alle andere
Haarlemse bakkerijen, de broodprijs
tot 34 cent te verhogen.
Vrijdag 3 Februari zal tussen 2-30 en
3.30 uur in het Openbaar Slachthuis vrij-
bankvlees worden verkocht aan houders
van de knipkaarten genummerd 401 tot
en met 500. Er wordt voor f 1.6 ons
rundvlees of 3 pond Varkensvlees ver
strekt.
Op 29 Januari j.l. schreef de E.H.B.O.-
afdeling te Hoorn, ter gelegenheid van
haar 15-jarig bestaan een wedstrijd uit,
waaraan 31 ploegen deelnamen. In de
seniorenklasse behaalde de R. K. Ver
eniging voor E H.B.O. „St. Bernardus",
de afdeling Haarlem van de Kath Nat.
Bond voor E.H.B.O. in een zeer inte
ressante wedstrijd de eerste prijs.
Advertentie
BIOSCOPEN:
Rembrandt: Verloren grenzen (a. 1.), 2,
4.15, 7 en 9.15 u.; Palace: Jeanne d'Arc (14
j 2.30 en 8 u.; Luxor: Betovering (14 j
2, 4.15, 7 en 9.15 u.; Frans Hals: Een vrouw
bekent (18 j.), 2.30, 7 en 9.15 u.; City:
Oliver Twist (18 j.), 2.15, 4.30, 7 en 9.15
u.; Spaarnetheater: Cassidy keert terug
(14 j.), 2.30, 7 en 9.15 u.
Donderdag 2 Februari
Concertgebouw: Pianoduo André de Raaff
en Jacques Schutte, 8^uur.
Stadsschouwburg: - Toneelvoorstelling
„Bloed en Liefde", 8 uur (voor Triniteits-
lyceum).
Vrijdag 3 Februari
Concertgebouw: Concert H.O.V., 8 uur.
Stadsschouwburg: - Toneelvoorstelling
„Bloed en Liefde" voor Triniteitslyceum,
8 uur.
In een enigszins feestelijke bestuurs
vergadering heeft de Stichting f®*1?
sioenfonds Bloembollenbedrijf afscheid
genomen van de heer W. Th. A. van
Beek. Deze bijeenkomst werd gehouden
in hotel-restaurant „De Nachtegaal" en
stond onder voorzitterschap van de he
ren T. van Waveren en V. van der
Ploeg. De heer Van Beek heeft sinds
1930 de administratieve leiding in han
den gehad en is dus bijna 20 jaar aan
dit pensioenfonds verbonden geweest. In
de jaren 19411945 was deze admini
stratie bij hem thuis ondergebracht,
terwijl het hem gelukt is de gelden van
het fonds uit handen van de bezetter te
houden In het jaar 1945—1946 heeft hij
vooral zijn krachten gewijd aan de tot
standkoming van de verbindingsverkla
ring, die tot zijn grote voldoening in de
Staatscourant van 8 Augustus werd op
genomen. Sinds 1 Maajrt 1946 was de
heer Van Beek directeur van het pen
sioenfonds en nu is hij van deze stich
ting naar het pensioenfonds voor de
landbouw te Scheveningen overgegaan.
De beide voorzitters wensten de heer
Van Beek geluk met deze promotie,
hoewel het hun erg speet, dat het fonds
hem nu zal moeten missen.
De zeereerw. heer pastoor M. v. d.
Eem te Vogelenzang is in de afgelopen
nacht uit voorzorg bediend door pastou:
Wennen uit Nieuw Vennep. Zijn toe
stand was hedenmorgen redelijk wel.
Zo ziet de Schoonheidscommissie graag
de oude Haarlemse gevels.
leden telt. Deze vereniging stelt zich ten
doel, om de historische gebouwen te be
houden en zij tracht bij de Haarlemmers
belangstelling te wekken voor hun stad.
Dat dit toezicht niet overbodig is be
wijst een voorbeeld uit de practijk.
Enige tijd geleden was men begon
nen met het slopen van de Bilderdijk-
gevel, die het restaurant Brinkmann
siert. Op initiatief van de commissie
is dit slopingswerk toen gestaakt en
daarmee bleef een van de meest ka
rakteristieke plekjes van onze Grote
Markt voor het stadsschoon behouden.
Dat deze commissie geen naargeestige
bureaucratische instelling is bewijst wel
de uitstekende samenwerking met ar
chitecten en andere mensen uit de
bouwwereld, die zelf dikwijls dankbaar
zijn voor dit gratis advies. Zij houden
reeds tevoren rekening met de wensen
van de commissie en onderhouden hier
mee een nauw contact. Zelfs buitenlan
ders komen dikwijls advies vragen en
het mag als een compliment voor het
werk van de schoonheidscommissie be
schouwd worden, dat vele bouwkundi
gen uit andere landen hun bewondering
uiten voor het fraaie stadsboeld, dat
Haarlem biedt.
Bijna vijf uur heeft de Haagse Come-
die een uitgelezen schare bezoekers
van de Stadsschouwburg geboeid met
de opvoering van „Rouw past Electra",
een stuk dat Eugene O'Neill schreef
onder de titel „Mourning becomes
Electra", gebaseerd op de trilogie „De
Oresteia" van Aischylos.
Ongeveer een jaar geleden ging reeds
de première van dit zeer geprezen spel,
zwaar als de spelen der oude Grieken,
even indrukwekkend. De schrijver
heeft de parallel met de trilogie zeer
zorgvuldig behouden; de regisseur Cees
Laseur heeft enige bekortingen moeten
aanbrengen en in Haarlem één tafereel
de moord op kapitein Brant om
technische en andere redenen laten ver
vallen, zonder daardoor merkbare
schade aan het geheel te berokkenen.
De toeschouwer wordt verplaatst naar
1865, onmiddellijk na de oorlog tussen
de Noordelijke en Zuidelijke Staten, in
een klein havenplaatsje van New-
England. De ongekroonde koning
van het stadje, generaal Ezra Man
non (Agamemnon) wordt thuis ver
wacht. Zijn vrouw Christine (Cly-
taemnestra) is tijdens zijn afwezigheid
de minnares geworden van de klipper
kapitein Adam Brant (Aegisthus), een
neef van Ezra. Haar dochter Lavinia
(Electra) heeft deze verhotlding be
merkt en onder de invloed van haar
bedreigingen vermoordt Christine ge
neraal Mannon, bij diens thuiskomst,
met vergif dat Brant haar verschafte.
Lavinia ontdekt de misdaad, zij wil
haar vader wreken en wacht in span
ning op haar broer Orin (Orestes), die
ook in de oorlog was en door een ver
wonding langer werd opgehouden. Als
hij eindelijk komt, brengt zij hem er
toe Brant te doden. Christine pleegt
zelfmoord. Orin voelt zich schuldig aan
haar dood en volgt zijn moeder ten
slotte na. Met morele moed, die haar
van het begin af kenmerkte, versmaadt
Lavina deze oplossing. Zij blijft alléén
verder leven met de dode Mannons en
hun vloek.
Dit heidense thema is bij O'Neill
die later tot de Moederkerk terug
keerde een enkele maal doorbroken
met een eeuwigheidsoverweging.
Het spel concentreerde zich op drie
personen omgeven door een keur van
andere spelers: Paul Steenbergen,
Caro van Eyck en Fie Carelsen. De
eerste kon mij als de jonge Orin de
klassieke Orestes meer bekoren dan
als de vader, die door vergif gedood
werd. Fie Carelsen, die wij in onze stad
maar zelden zien, stelde de vrouw van
brigade-generaal Ezra Mannon voor,
met alle afgrijslijkheid, haat en moord
lust die ook Clytaemnestra van Ai
schylos bezielde. Misschien was haar
spel een enkele maal meer technisch
dan innerlijk beleefd.
Het meest kon mij Caro van Eyck
als de dochter Lavinia bekoren. Haar
stem, houding en expressie riepen her
haaldelijk een huivering op; zij incar
neerde de wraak, de jalouzie en de
straf, stond daar met brandende ogen
en schorre stem als een levend nood
lot.
Een prachtige voorstelling, waarvoor
wij de directeur van de schouwburg
dankbaar moeten zijn, omdat hij de
Haagse Comedie op eigen risico uit
nodigde. De zaal was uitverkocht,
waaruit weer eens blijkt, dat wij hier
vele toneelliefhebbers bezitten.
De toneelknechts hadden geen ge
makkelijke avond: dertien maal binnen
redelijke tijd chargeren is geen klei
nigheid.
Langdurig applaus in' het midder
nachtelijk uur was de beloning voor het
zeldzame toneelgebeuren.
v. W.
Advertentie
In verband met de voorgenomen bouw
van het modelhuis van „Haarlems Bloei"
is een uitnodiging tot het maken van
een ontwerp verstrekt aan een vijftal
architecten, die gezamenlijk de voor
naamste bouwrichtingen vertegenwoor
digen. Het zijn- de heren K. J. Aanstoot,
G. Brakels, ir. W. Th. van Harreveld,
prof. G. H. Holt, N. J. Muylaert.
De ontwerpen worden onder motto
ingewacht op het bureau van „Haarlems
Bloei" vóór 20 Maart a.s.
Voor de jury zijn aangezocht de ar
chitecten B. J. J. M. Stevens (voorzit
ter), Huib Tuninga (lid), H. W. van
Kempen (lid en rapporteur).
Als adviserende leden van de jury
zijn uitgenodigd: mevr. J. van Nispen-
Van Weiy, mevr. R. v. d. Noord-Magré,
mevr. M. C. D. Wesstra-Mackay.
Het ligt in de bedoeling, na goedkeu
ring van het raadsbesluit door Ged.
Staten, zo spoedig mogelijk mét de bouw
van het huis volgens het dan uitverko
zen ontwerp te beginnen en t.z.t. de
ingekomen ontwerpen te publiceren of
te exposeren.
Het modelhuis wordt een normaal
woonhuis, waarin zoveel mogelijk al die
gemakken voor de huisvrouw en ande
re leden van het gezin zijn toegepast,
die ook in de normale woningbouw zijn
te verwezenlijken.
De uitgenodigde bouwmeesters zullen
volgens de bepalingen van de prijsvraag
rekening dienen te houden met de
resultaten van de enquête, welke des
tijds onder de huisvrouwen is gehouden
en waarvan, de ingekomen antwoorden
en een uittreksel daarvan ter beschik
king zijn gesteld.
„U had f 43.50 zonder vergunning bij
u, toen u de Belgische grens naderde.
Waarom poogde u de wet te ontduiken,
verdachte?" Mevr. v. d. B. antwoordde
de Haarlemse politierechter, die haar
Woensdag deze vraag stelde: „Die f43
zaten in mijn huishoudportemonnaie,
edelachtbare!" „Wat heeft dat te bete
nen?" vroeg de rechter. Verdachte: „Ik
bemerkte bij de grens plotseling, dat ik
twee portemonnaie's bij me had: mijn
luxe beursje met weinig geld er ip en
mijn gewone huishoudportemonnaie met
f 43.50". Rechter: „In welke portemon-
naie uw geld zit, doet niets terzake.
U kunt ook nog wel een keuken-, een
huiskamer- en een slaapkamerportemon-
naie bij u gehad hebben. Het geld blijft
hetzelfde. Het is wel toevallig, dat het
altijd in de nabijheid van de grens is,
dat men plotseling een geheimzinnige
portemonnaie ontdekt".
De officier van justitie was van me
ning, dat de lezing van verdachte met
een korreltje zout genomen moest wor
den. Hij eiste wegens overtreding van
het deviezenbesluit een geldboete van
f 20 subsidiair 10 dagen. De verdachte
vertelde, toen zij het laatste woord ver
kreeg, dat zij meende, dat zij onschul
dig was. De politierechter vonniste con
form de eis van de officier.
De Bloemendaler C. B., die daarna in
het bankje stond, had in Juli van het
vorige jaar met zijn vrouw en twee
schoonzusjes een uitstapje gemaakt naar
Brabant, waar een bezoek werd ge
bracht aan zijn schoonvader. „Mijn
schoonvader kwam die dag met het
voorstel", zo vertelde deze verdachte,
„om met ons allen eens naar Baarle
Nassau te rijden". Toen B. zover met
zijn verhaal gekomen was, vroeg de
rechter: „Wat wilde de goede man in
dit grensplaatsje zoeken?" Verdachte:
„Hij is daar in de eerste wereldoorlog
als militair geweest en zodoende
De rechter haalde zijn schouders op en
vervolgde: „In ieder geval is het zo,
dat daar in Baarle-Hertog, in België dus,
textielgoederen werden gekocht, welke
naderhand over de grens werden ge
smokkeld. Het betrof hier vier bad
handdoeken, een paar tafellakens en een
herenonderbroek. De officier vroeg een
boete van f 20 of 10 dagen met verbeurd,
erklaring. Het vonnis was conform.
De Haarlemse L.T.B.-afdelingen or
ganiseerden een gezellige avond voor
eerst in de Haarlemse L.T.B.-geschie
de leden en hun huisgenoten. Voor het
denis werd zoiets ondernomen en met
succes. Ondanks het barre winterweer
en de haast onbegaanbare wegen pres
teerden de L.T.B.-ers het toch de mu
ziekzaal van restaurant Brinkmann te
vullen.
In een kort openingswoord merkte
de waarnemend voorzitter op, dat de
opkomst een zeer verblijdend teken was
en dat agrarisch Haarlem hiermede
bewees in staat te zijn een avond als
deze met succes te organiseren. De ge
zamenlijke besturen zullen zeker gezien
dit succes op dit terrein voortgaan.
De Geestelijk Adviseur van de afde
lingen, Kap. P. Riep, richtte zich met
enkele opwekkende woorden tot de
vergadering. Hierin beklemtoonde hij
in het bijzonder de noodzaak en het
grote nut principieel "georganiseerd te
zijn als straks de P.B.O. een feit zal
zijn. Ook de jongeren werd een hart
onder de riem gestoken.
De besturen boden de aanwezigen
een consumptie aan, waarna het twee
de gedeelte van de fraaie kleurenfilm
„Hollands Glorie" werd vertoond.
Ondanks het slechte weer en 'n
technische storing is deze schuchtere
poging van de gezamenlijke besturen
zeker als geslaagd te noemen. De 150
aanwezige L.T.B.-ers met hun huisge
noten zijn zeker voldaan huiswaarts
gekeerd met de overtuiging in samen
werking met de besturen de volgende
ontspannings-avond(en) nog gezelliger
en geslaagder te doen verlopen. In
ieder geval, het begin was een succes.
Op 5 November 1949 werd opgericht
als onderafdeling van de R.K.S.V. Onze
Gezellen, een dameshandbalafdeling on-
nder de naam „Onze Gezellinnen". Per
25 Jan. 1950 is deze afdeling door de
Haarlemse District Sportcentrale erkend
en aangesloten bij de Diocesane Hand-
balbond Het bestuur is samengesteld
uit de dames R. de Vries, Jan Gijzen-
kade 269; T. Koekoek, Vondelweg 28
zw Het secretariaat wordt tijdelijk
waargenomen door Jos. Gelissen, Cam-
nefatenstraat 59.
Hedenavond is de oprichtingsvergade
ring afdeling tennis van de R.K.S.V.
„T.Y.B.B Deze vergadering wordt ge
houden in café-restaurant Brinkmann,
Grote Markt en begint om 8 uur. Belang
stellenden zijn welkom.
HELGA ZOLCH (t) verwit de vrou
welijke hoofdrol in de film „Wozzeck",
die deze week in het Frans Huis
Theater wordt vertoornd.
Door een aanvaring met een teerschip
ontstond op 18 Augustus van het vorig
jaar de brand bij de Catharijne Brug. De
kapitein van het convooi. waartoe het
teerschip behoorde stond veertien dagen
geleden voor de rechtbank terecht. De
officier verweet verdachte, dat hij niet
tijdig zijn snelheid verminderd had en
eiste f 25 boete. De rechtbank deelde
hedenmorgen mede, dat het feit bewe
zen is, maar het is niet door de wet
strafbaar gesteld. De kapitein werd der
halve van rechtsvervolging ontslagen.
Tegen de heer W. P. van D. uit Lisse,
die twee schoten aan de Manpadslaaq
gelost had, was door de Officier van
Justitie een maand gevangenisstraf en
vernietiging van de in beslag genomen
buks en munitie geëist. Hedenmorgen
deed de rechtbank uitspraak in deze
zaak en veroordeelde deze roekeloze
schutter tot 6 weken hechtenis en ver
nietiging van vuurwapen en munitie.
De populaire tenorzanger Jan Hensen
trad in 1923 voor de eerste maal als
solist op bij Gemengd Koor „Polyhym
nia". In 1948 had men zijn 25-jarig jubi
leum willen vieren, doch een langdurige
ziekte was spelbreker. Hensen is her
steld en heeft zijn stem gelukkig be
houden.
Behalve als zanger is Hensen opgetre
den als koordirigent, bovendien com
poneerde hij enkele liederen en zelfs een
operette, „Volendam verdwijnt" ge
naamd. Vervulde de jubilaris dikwijls
de tenorpartij in oratoria, o. a. Elias,
Paulus van Mendelssohn, in Bach's Met-
thauspassie en in grote koorwerken, het
programma van dit jubileumconcert be
vatte louter operafragmenten. Voor dit
genre voelde Hensen blijkbaar het meest,
doch de tijdsomstandigheden waren voor
hem en voor zovele artisten niet
gunstig. Meermalen zong hij de titelrol
in Gounod's Faust en bij de Radio kreeg
hij gelegenheid de Belmontepartij uit
Mozart's „Die Entführung aus dem Se
rail" te vervullen. Deze gelegenheid tot
optreden zal de zanger althans nog enige
voldoening hebben geschonken.
Een opera-programma, doch niet door
de jubilerende zanger alleen. Niet min
der dan zes vocalisten hadden zich op
spontane wijze bereid verklaard mede
te werken. Daarnevens werkten het da
meskoor „Arcis" en Beynes' Mannen
koor, die beide onder leiding staan van
Hensen, mede in de koorfragmenten en
de begeleiding geschiedde aan orgel of
vleugel door de gevierde radioaccom-
pagnateur Johan Jong. Door deze com
binatie was het mogelijk een grote va
riatie op dit terrein te bieden. Behalve
solo's, duetten en koren, hoorde men als
slotnummer het vermaarde Sextet uit
„Lucia di Lammermoor" van Donizetti!
De koren zongen muzikaal en met een
bijna ongekend enthousiasme, dat soms
enige schade aan de doorgaans zeer
mooie klank berokkende. De totaal
indruk van de koren bleef echter toch
nog ver boven de middelmaat uitsteken.
Voelen deze amateurkoristen ook het
meest voor het opera-genre? Zo ja, dan
zich maar daarop specialiseren.
Alle 16 solo-nummers vermelden gaat
niet. Alleen de hoogtepunten? Evenmin,
want de meeste solo's brachten het pu
bliek in verrukking, niet het minst de
aria uit „La Favorite" van Donizetti
door de mezzo-sopraan Hermine Preyer.
het „Smartlied" uit Paljas door de ju
bilaris en een aria uit „Macbeth" van
Verdi door de bas Henk Weimar. En
het slotnummer? Het Sextet was een
weelde van klank, die jammer genoeg
niet gedragen werd door het spel van
een orkest, al was de begeleiding van
Joh. Jong nog zo superbe.
Ook de overige solisten, de sopraan
mej. Leonie Smits en de tenoren Henk
Koene, Cor Rijswijk en de bariton Georg
Spijkstra, gaven fraaie zang te genieten.
De jubilaris werd gecomplimenteerd
namens de koren, de directie van Beynes,
het Jubileum- eri Ontspanningsfonds, de
directie van het Contcertgebouw en de
collega's van de Radio. Talrijke bloem
stukken en geschenken bood men hem
aan.
Een feestavond, die een ieder: jubilaris,
medewerkenden en bezoekers, grote vol
doening schonk!
OL. KOOP
IR Ei S
De Haarlemse Boekverkopersver
eniging heeft een prijsvraag uit
geschreven, waaraan iedereen,
die kan lezen, uitgenodigd wordt deel
te nemen. De vraag is: welk boek heeft
U in het afgelopen jaar het meest ge
troffen en waarom?
Ik heb hier en daar mijn licht eens
opgestoken, om te weten te komen
waarom er nog zo weinig antwoorden
zijn binnengekomen, zodat de datum
van inzending tot 13 Februari ver
schoven is.
„Als ik tijd over heb" verklaarde een
ingezetene, „dan neem ik een boek,
zodat er dan geen tijd tot schrijven
overblijft."
„Ik lees alleen het feuilleton in de
krant", vertrouwde een ander me toe,
„en het is economischer een film naar
een boek te gaan zien, dan het boek
te lezen."
„Mijn inzending is er al" zei een
derde enthousiast.
„Maak geen reclame voor méér lief
hebbers, want dan wordt de spoeling
bij de prijzenverdeling te dun."
Komt, lezers, moeten we deze uitge
kookte de prijs gunnen?
Advertentie
JANSWEG t/o Station - Telef. 14329
JOH Y. OLDEBARNEVELT. pass
2 Febr.' Minicoi n Amsterdam.
KOTA INTEN. pass. 2 Febr. K.
Guardefui n. Djakarta.
SIB AJAK, 2 Febr v. Aden n. Dja
karta.
TABINTA, pass. 1 Febr. K. Guarde-
frui n. Amsterdam.
ZUIDERKRUIS, pass. 2 Febr. de
Maladiven n. Rotterdam.
AALSDIJK 1 bij Scillys. ABBEDIJK 2
te Victoria. ALBIREO p. 1 Fern. Noronha.
ALDABI 2 te Montevideo. ALDERAMIN
1 bij K. San Rogur. ALPHARD 1 bij Las
Palmas. ALWAKI 1 bij Ouessant AM-
STELDIJK 2 te Rott. AMSTELKERK 1 n.
Lajos. ANDIJK 1 v. Bermuda. ANNEN-
KERK 1 v. Marseille ARMILLA 1 n Sai
gon ARNEDIJK 2 n Londen. AVERDIJK
1 n. Norfolk. AXELDIJK 1 bij Ouessant
BACCHUS 1 bij Morantpt BEVERWIJK 1
n. Golf v. Biskaje. BLITAR 1 bij Flores.
BLOEMFONTEIN 1 bij Kaapstad. CONGO-
STROOM p. 1 Kan, Eil. CORILLA 1 te Cu
racao. CORYDA 1 bij Recife. DORDRECHT
1 bij Walvisbaai. EDAM 1 bij K. Race.
IJMUIDEN. Donderdag 2 Februari.
Hoog water: 3.26 u. en 15.40 u.
Laag water: 11.24 u. en 23.46 tL
Maanstand: volle maan 23.16 u.
Vrijdag 3 Februari:
Hoog water: 4.10 u. en 16.22 tl.
Laag water: 12.10 u.
Advertentie
IÜ9S9
in PERPLEX vanaf 4.30 p.m.1
in HOUT vanaf 9.75 p.m.1
TOONKAMER
PLEIN 18
HAARLEM TEL.^0879
Voor de sectie „Beeldende Kunst"
van de Haarlemse Kunstgemeenschap
houdt Ewoud de Kat Vrijdag 17 Febr.
om 20.15 uur in de tentoonstellingszaal
van het Frans Halsmuseum een lezing
met lichtbeelden over het onderwerp:
„19001950, 50 jaar Nederlandse Schil
derkunst"
i In hoger beroep van een vonnis
van de kantonrechter stond heden
morgen voor de Haarlemse Rechtbank
terecht de 63-jarige Haarlemse magne
tiseur E. H. B., aan wie ten laste werd
gelegd, dat hij in de periode van Juli
1948 tot April 1949 onbevoegd genees
kundige raad heeft gegeven o.a. aan
mej. E. O. Deze dame klaagde over
pijn in haar rug en had schimmels op
haar handen. Verdachte had deze dame
gemagnetiseerd en daarna een diagnose
gesteld en haar poeders en zalf voor
geschreven en verkocht. Naderhand
werd deze patiënte in verdachte's „in
richting" verschillende keren door een
medewerker van B. behandeld, nadat
verdachte aanwijzingen had gegeven.
Toen B. ter zitting het woord ver
kreeg, vertelde hij, dat hij zich tot dit
werk geroepen voelde en dat hij van
mening was, dat hij de wetenschap
aanvulde op die gebieden, waar de wev
tenschap niets kon uitrichten. „Ik zou
zelfs kankergevallen kunnen voorko
men", ging B. verder en hij verklaar
de, dat zijn eerste proefneming op dit
gebied, naar zijn mening, voor 100 pCt.
was geslaagd. De president van de
rechtbank bracht hem daarna onder
ogen, dat hij door zijn praktijken de
wet overtrad. „Het is een oude wet, die
nog steeds niet gerepareerd is", voerde
verdachte aan.
Het psychiatrisch rapport, dat de
president daarna voorlas, vermeldde
0.51. dat B. aan waan-ideeën lijdt,
onder grootheidswaan gebukt gaat
en een psychopathische persoonlijk
heid is. De conclusie is, dat B. min
der toerekeningsvatbaar is te achten
en dat hij voortdurend onder toe
zicht moet worden gesteld, omdat hij
zich door een hogere roeping gedron
gen voelt zijn werk voort te zetten.
De Officier van Justitie zei, dat B. de
idee had, dat hij niet strafbaar was, om
dat hij zich in een soort overmachts
positie zou bevinden, en dat hij aan
zijn roeping ondanks alles gevolg zou
moeten geven. Spr. ging hier met mee
accoord, hoewel hij meende, dat bij
verdachte een goede bedoeling voor
zit. De zaak wordt zeer bedenkelijk als
verdachte, die een ontstellend groot
gebrek aan medische kennis heeft en
wanneer hij over geneeskunde gaat
praten, aldus de Officier, alleen maar
wartaal uitkraamt, zich op moeilijk en
dus gevaarlijk terrein begeeft. In dit
verband wees spreker op de dood van
een Voorburgse patiënte van verdach
te. Ook in dit verband kan verdachte
geen kwade bedoeling worden ver
weten. Spr. haalde daarna het psychia
trisch rapport aan en wees met na-
drufc op het grote gevaar, dat aan zijn
practijken vastzit.
De Officier vroeg bevestiging van het
vonnis van de kantonrechter dat luidt:
twee geldboeten van ƒ300.subs, twee
maanden hechtenis.
Daarna werd nog een schriftelijke
verklaring van een medicus voorgele
zen waarin deze zeide, dat B. naar zijn
mening geen diagnotische gaven heeft.
Volgens de verdediger komt de zaak
hierop neer, dat zijn cliënt zijn roeping
eerder wil gehoorzamen dan de wet.
Uitspraak over veertien dagen.
Advertentie
AMSTERDAMSCHE RIJTUIG HU.
(Nlet-offlclële Koersen)
3% Neden. 1946
3-3% Nederland 194.
3 Ned. 62-54 oei. tac
InschiGrtbk '46 3 pCt
Ned. Handel Mil een
A.K.U
Van Berkels Patent
Calve-Delft eert
Van Gelder
Kon. Hoogovens eert
Onliever eert
Ned. Kabel
Philips
Kon Petroleum
.Amsterdam" Rubbei
Holl Amerika Lijn
Kon. N. Stoomb Mn
Ned. Scheepv. Unie
H.VA
Dell Mij. cert
Vorig
Opening
slot
2/2
101'/a
98%
98#
100%
98%
164
183%
183%
116%
141%
154
196
228%
221
296%
230%
234
295%
295%
153%
153
163
135
134%
153%
153
163%
164
141%
152%
25/1
Anaconda Coppei
29
Bethlehem Steel
32%
Chrysler Corp.
63%
General Electric
42%
Genera) Motors
72
Hudson Motors
14%
Kennecott Coppei
53%
Montgomery Waro
55%
North American Co
19
Radio Corp.
13%
Republic Steel
24
Shell Union Oli
35
Southern Pacific
51%
Southern Railway
35%
Tidewater
24
U.S. Steel
27%
1/3
29-%
33-%
6414
44
73%
14%
54'4
57
20%
14
25%
36
51%
33%
23%
29%
