50 MILLIARD DOLLAR VOOR DE GEHELE WERELD DE SOVJET-UNIE BEZIT WATERSTOFBOM REDDINGBOOT KEERT MET SLECHTS KLEINE VONDST TERUG Tot hoofd en hart Politiek bemiddelaar Verschrikkelijke ontploffing te Neerbosch .Het weer In rail voor waarachtigecontrole op atoom- en andere wapens „Ook V.S. schuldig aan huidige toestand" Minister Stikker vroeg „enige armslag' Overweg ruim 7 van de 14 uur gesloten Drie personen gedood Stalin's belofte wordt ingelost Zuiveringsschantiaal in Würtemberg-Baden Vijf postzakkeneen jasrol kaarteneen map en een stak wandbekleding GEEN WRAKSTUKKEN GEVONDEN Versterking marine V.S. in Stille Oceaan VRIJDAG 3 FEBRUARI 1950 73ste JAARGANG No. 24683 VOORSTEL IN AMERIKAANSE SENAAT Commentaar „Osservatore" Blücher naar V.S. ,Jiinnen enkele maanden zullen we heel wat verder zijn" VERENIGDE STATEN VI SHIN SKY VERKLAARDE 19 DECEMBER 1949: Drie doodvonnissen in Hongarije STILLE OMGANG TEKEN H. JAAR Grote diefstal van schilderijen Student meldt zich bij de politie HET ONGELUK MET DE DAKOTA BOVEN DE NOORDZEE Bemanning van Deense vracht boot hoorde geen ontploffing Geen S.O.S.-seinen ipll BUREAUX: SMEDESTRAAT 5 - HAARLEM Telefoon: Redactie 21544: Advertenties 21543 Abonnementen 20800 Postgiro 143480 Bijkantoor Beverwijk: Stumphiusstr. 45, tel. 3998 Voor klachten over de bezorqing na 5.30 uur 's avonds 21544 Directeur: 3. 3. W. Boerriqter. Hoofdredacteur: Drs. H- W M. van Run. Wnd. hoofdredacteur: W. Severin. NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT ADVERTENTIETARIEF 28 cents per millimeter- hooqte. Inqezonden mededelinqen dubbel tarief. Omroepers 16 cents per m.m.-hoogte. De administratie behoudt zich het recht voor advertentiën eventueel zonder opgave van redenen te weiqeren. ABONNEMENTSPRIJS 35 cents per week. f 1.52 per maand, f 4.55 per kwartaal. Zoals men Woensdag in ons blad heeft kunnen lezen, heeft de Raad van de Organisatie voor Europese Samenwerking de Nederlandse minister van Buitenlandse Zaken mr. D. U. Stik ker tot politiek bemiddelaar van deze organisatie benoemd. Men heeft verder kunnen lezen, dat mr. Stikker zijn func tie van minister van Buitenlandse Za ken zal blijven waarnemen. Dat achter de internationale politieke coulissen zich heel wat heeft afgespeeld alvorens deze simpele mededeling wereldkundig werd gemaakt, behoeft nauwelijks betoog voor wie met enig begrip de politieke en economische strijd volgt tussen de Europese landen, die vóór het IJzeren Gordijn liggen. Een strijd, die tussen deze landen onderling gevoerd wordt, min of meer onder de voogdij van En geland, maar heel zeker onder de super voogdij van Anjerika. Zonder op deze strijd, die voor 'een groot deel gevoerd wordt over de systemen van geleide of meer vrije economie, dieper in te gaan, lijkt het ons toch goed in het kort de rol uiteen te zetten, die men onze mi nister van Buitenlandse Zaken in deze doolhof van politieke en economische belangen heeft toebedacht. Het geheel dient men in de eerste plaats te zien in het raam van de Marshall-hulp, wel ker doel is de door de tweede wereld oorlog zo zwaar geteisterde landen weer op de been te helpen. Het is duidelijk, dat hier een zeer ingewikkelde organi satie voor nodig is, ten einde deze hulp zo efficiënt mogelijk te doen zijn. Er zijn drie leidinggevende organisa ties, welke weer tal van kleine organi saties en commissies overkoepelen. Deze zijn: de Economie Corporation Administration, welke de hulp aan de hele wereld omvat, bijv. ook China, Zuid-Korea enz.; verder de European Recovery Program, dat het Marshallplan voor Europa be strijkt en tenslotte de Organisation for European Economie Coo peration, waarin achttien ministers van Buitenlandse Zaken zitting hebben, vertegenwoordigend de achttien landen, die in Europa Marshall-hulp ontvangen. Deze laatste organisatie is juist dezer dagen in Parijs bijeengeweest om be sprekingen te voeren over de monetaire en economische samenwerking in Euro pa. Deze bijeenkomst werd ook bijge woond door de Amerikaan Paul Hoff man, de leider van de eerstgenoemde organisatie, de E.C.A., en Harriman, eveneens een Amerikaan, die de leider is van de tweede organisatie, de E.R.P. Van de derde organisatie is de Belgi sche minister van Buitenlandse Zaken Paul van Zeeland voorzitter en de Oos tenrijkse en Deense ministers van Bui tenlandse Zaken vice-voorzitters. In deze laatste organisatie nu heeft minis ter Stikker de functie gekregen van politiek bemiddelaar. Wanneer men nu weet, dat Paul Hoff man de resultaten van de jongste bij eenkomst van de O.E.E.C. een afkor ting van de organisatie, die in het Ne derlands de Organisatie van de Euro pese Economische Samenwerking ge noemd wordt, als „teleurstellend'' kenschetste, dan behoeft het geen ver wondering te wekken, dat Amerika voor zijn millioenen geschonken dollars niet alleen economische maar ook politieke resultaten wil zien. Maar hier juist zien wij de belangen der Europese landen onderling in botsing komen. En niet deze alléén, want ook de belangen van Engeland en Amerika komen herhaal delijk in conflict. Dat hierbij de souve- reiniteitskwestie voortdurend om de hoek komt kijken, een kwestie, die nog steeds dè grote rem vormt voor een werkelijke internationale samenleving en samenwerking, is duidelijk. Want theoretisch mogen de volkeren, hetzij vrijwillig, hetzij min of meer gedwon gen, hun souvereiniteit beperkt hebben, metterdaad en zeker onder de grote mogendheden is van een supernationale grondslag voor het internationale recht en daarmede voor een internationale samenleving helaas weinig te bespeuren. Wel heel openlijk wordt dit gedemon streerd op de grote internationale con ferenties van de reeds eerder in dit artikel genoemde organisaties. Amerika trachtte hieraan onder de Europese Marshall-landen een einde te maken en zocht naar een politicus en diplomaat, wiens gezag en bemiddelingstalent groot genoeg was om al deze botsende belan gen te coördineren. Het dacht hierbij in de eerste plaats aan Paul Henri Spaak, de gezaghebbende Belgische po liticus. Spoedig bleek echter, dat Enge land en nog enkele Europese landen tegen deze figuur bezwaren hadden en daarop werd onze minister van Buiten landse Zaken naar voren geschoven, die dan ook met algemene stemmen tot coördinator of politiek bemiddelaar is gekozen, nadat het Nederlands Kabinet had goedgekeurd, dat hij tevens minis ter van Buitenlandse Zaken zou blijven. Zoals men begrijpt, is het heel moei lijk Stikker's taak precies te omschrij ven. Algemeen is men er echter van overtuigd, dat zijn opdracht weinig kans van slagen heeft. In ieder geval komt hij voor een buitengewoon moeilijke taak te staan. Velen vragen zich dan ook af, of het hem mogelijk zal zijn deze zware taak te combineren met de niet minder zware van minister van Buitenlandse Zaken. Minister Stikker en ook het Kabinet achten dit blijkbaar wél mogelijk. Men schijnt ter verlich ting van Stikker's functie van plan te zijn een Staatssecretaris aan Buiten landse Zaken te benoemen. Wij betwij felen het of dit een gewenste oplossing is. Maar misschien wil Stikker zelf eerst eens zijn kansen in de O.E.E.S. beproe ven. Bovendien wordt in April a.s. een hieuw bestuur in deze organisatie geko zen. Zou het wonder geschieden, dat zijn missie een succes wordt, dan kan Neder land daar des te gemakkelijker van pro fiteren, wanneer hij in het Nederlandse Kabinet zijn hoogst belangrijke functie behoudt. Wij vrezen echter, dat er van succes weinig sprake zal zijn. Daarvoor zou in de eerste plaats Engeland een ahdere houding moeten aannemen te genover de West-Europese samenwer king. Het ziet de Benelux en de Fibenel niet graag, want nauwe samenwerking °P het vasteland zou waarschijnlijk de Positie van het Sterlingbloc verzwakken. Daarom, zolang de mogendheden egoïs tisch eerst en vooral op het behalen van e.igen voordeel uit zijn, zal een inten sieve internationale samenwerking op Politiek en economisch gebied een illu- s'e blijven. Senator Brien McMahon heeft gisteren in de Amerikaanse Senaat voorgesteld dat de Verenigde Staten de gehele wereld een Marshall plan van 50 milliard dollar zouden aanbieden in ruil voor „waarachtige" wereldcontróle op atoom wapens en andere wapens. MsMahon, de Senaat toesprekend, zei: „Hoe is het mogeUjk dat vrije ïnstellin- gen bloeien of zelfs maar in stand blijven in een toestand, waarin de ver dediging, zowel civiel als militair er voortdurend op bedacht moet zijn het hoofd te bieden aan een aanval, waarbij 50 millioen Amerikanen verbranden, niet in één avond, maar in enkele minuten?" McMahon stelde voor. dat Amerika 5 jaar lang 10 milliard dollar per jaar uit geeft voor het bevorderen van de we reldvrede. Hij zou dit verdeeld willen zien over de drie volgende programma's: 1. Het programma van Truman om aan onderontwikkelde landen in de we reld economische en technische hulp te geven. 2. Ontwikkeling van de atoomenergie voor vredelievende doeleinden. 3. Economische', hulp aan alle landen, ook Rusland. Hij zei, dat in ruil voor de jaarlijkse 10 milliard dollar hetgeen tweederde deel is van hetgeen Amerika per jaar aan militaire doeleinden besteedt Amerika een algemeen aanvaarden van e en doeltreffend systeem van controle op de atoomenergie vraagt. Hij verzocht ook de overeenstemming van alle landen doorgezet door mid del van controle dat tweederde deel van hun huidige uitgaven aan construc tieve doeleinden besteed wordt. Het beheer van het geld, aldus spre ker, zou moeten geschieden door dp UNO. McMahon verklaarde, dat er twee punten zijn waaruit men kiezen moet: 1. Het voortzetten van de koude oor log, waarbij wij. om in het leven te blij ven, meer en meer gedwongen zullen worden onze totalitaire rivaal na te bootsen. 2. Hemel en aarde bewegen om de atoomwapenwedloop te doen ophouden, een wereldvrede te scheppen op het ge bied van de atoomenergie en het moge lijk maken, dat door middel van de atoomenergie de mens in overvloed leeft. De senator zei, dat Amerika ook te laken valt voor dc huidige wereldtoe stand „daar het nagelaten heeft de bood schap van vrede en verzoening op de geschikte wijze onder dc aandascht te biengcn van mensen, die een redelijk vrije toegang tot voorlichting hebben". McMahon zei: „Laat mij er voor waar schuwen, dat het bouwen van de H-born voor Amerika geen positieve veiligheid betekent. Het belooft alleen het nega tieve resultaat van het vermijden van een nabije en zekere catastofe voor een paar maanden óf een paar jaar. President Truman heeft gisteren ver klaard, dat hij het niet nodig vond, dat de Verenigde Staten de Organisatie der Ver. Naties kennis geven van het be sluit van dc V. S. om voort te gaan met de productie van de waterstofbom. Het officieuze Vaticaanse blad „Osser- vatore Romano" verklaarde gisteren in een commentaar op Truman's besluit, na tot de fabricage van de waterstofbom over te gaan, dat „de wereld in haar moraal 2000 jaar terug" is gegaan. Het politieke aspect van de kwestie, zc meldt radio-Vaticana, dat het artikel citeert is dat Amerika gedwongen is te blijven zoeken naar wapenen, die krach tig genoeg zijn om de vrede te bescher men. De morele kant van de zaak acht het blad echter ernstiger en verder rei kend. Na twee oorlogen te hebben gevochten „om aan alle oorlogen een einde te ma ken", tracht de wereld op dezelfde wijze als te voren zich een garantie tegen een derde oorlog te verschaffen door wa pens en „voor-christelijke" middelen. „De verschrikkelijke afgrond, waar heen wij ons thans spoeden, moet een tijdige waarschuwing zijn tot zelfbeheer sing en tot internationale controle in plaats van een bewapeningswedloop", zo schrijft de Osservatore. r" Eranz Blücher. vice-kanselier van de west-Duitse regering en bondsminister 00r het E.R.P.zal Zondag a.s. per vlieg- naar dc Verenigde Staten reizen m er een officieel bezoek van tien da- Een af te legden. (Van onze verslaggever) Minister D. V. Stikker, die Donder dagavond met een K.L.M.-toestel uit Pa rijs op Schiphol terugkeerde, verklaar de er prijs op gesteld te hebben dat zijn nieuwe functie die van voorzit ter van de O.E.E.C. niet nauwkeurig omschreven werd, vermits hij van me ning was, dat hu, om iets te kunnen be reiken, „enige armslag" nodig had. In tussen was hy reeds gisteren met zijn werkzaamheden begonnen. In het kader daarvan voerde hij zün eerste bespre kingen met Harriman en met Portugese, Noorse en Duitse gedelegeerden. Minister Stikker achtte zijn minister schap, zulks in volledige overeenstem ming met de opvattingen van het ka binet, zeer wel verenigbaar met de taak, die hij pas op de schouders had geno men. En hij meent zelfs, dat hij als mi nister van Buitenlandse Zaken beter in staat zal zijn zich alle vereiste inlich tingen te verschaffen en ook om poli tieke contacten te leggen. Hij voegde daaraan echter toe, dat de benoeming van een staatssecretaris een kwestie, die Maandag in de ministerraad ter spra ke komt nu meer dan ooit urgent was. „Die zaak zal wel spoedig in orde komen", zo zei hij. Zijne Excellentie sprak vervolgens de mogelijkheid uit, dat hij in de toekomst bij de uitoefe ning van zijn (bemiddelende) taak zou komen te staan voor een tegenstelling tussen een Nederlands en een groeps belang. Hij had bij de aanvaarding van zijn benoeming bedongen, dat hij in dat geval vervangen zou worden door een Nederlands collega. Omtrent de pas beëindigde Parijse conferentie verklaarde minister Stik ker, dat er „ongetwüfeld enige tegenstel lingen vielen te constateren". Neder land, zo zei hy, heeft steeds een zake lijke middenpositie in kunnen nemen. Züne Excellentie schetste de situatie van het ogenblik als niet gcmakkeiyk, maar hy zag toch geen reden tot somberheid en hy was er zelfs van overtuigd, dat „wü binnen enkele maanden heel wat verder zullen zün". Ten aanzien van de uitlating van Paul Hoffman, dat in 1952 de Marshall-hulp zou worden beëindigd, verklaarde de minister: „Het is niet waarschijnlijk, dat tegen dit einde het dollartekort is opgeheven. Maar laten wij eerst die twee jaar maar eens afwachten". Een der drukste spoorlijnen van Ne derland, n.l. die tussen Den Haag en Rotterdam, scheidt de Westelijke stads wijken van Delft van de binnenstad en vormt, mét zijn vier spoorwegovergan gen, ook een ernstig obstakel voor het doorgaande verkeer van het Westland uit. Op verzoek van de Nederlandse Spoorwegen heeft de Delftse verkeers politie gedurende drie dagen een ver keerstelling gehouden. Gisteren was het de lartste dag. Uit de resultaten van de eerste dag is gebleken, dat van de veertien uur, waarop werd geteld, de drukste over weg in totaal gedurende zeven uur en dertien minuten (dus dat is meer dan de helft van de tijd) gesloten is ge weest. Bij de drie andere overwegen schommelde de tijd van het gesloten zijn rond de zes uur. Minister Stikker bij het verlaten van het Chateau de la Muette te Parijs na een zitting van de O.E.E.C. Alvorens hij naar Italië vertrok was minister Bevin in Egypte. Voor hij in Cairo een moskee binnenging moest hij eerst de voor het bezoek vereiste „slippers" aantrekken. F.en verschrikkelijke ontploffing, die zich hedenmorgen te'Neerbosch in Óen smederij voordeed, heeft drie personen het leven gekost. De smid J. P. Haer- kens en zyn 23-jarige knecht Pierlot uit Wijchen werden hierbij op slag gedood. De 22-jarige knecht Van Bremen uit Malden, die vermoedelyk by het aam beeld heeft gestaan, werd onder het val lende puin bedolven. Hy werd een uur later levenloos door brandweerlieden «nder de stenen vandaan gehaald Een neef van de smid. de 20-jarige ,1. Haer- kens. die aan de poort stond, liep zware verwondingen op. De man is naar het St. Canisiuszickenhuis te Nymegen over. gebracht. Tot ver in de omgeving was de ont ploffing tc horen, het leek alsof een bom was ingeslagen. Een gedeelte van het woonhuis ging mee de lucht in, terwijl de voorkant van de tamelijk kapitale woning tamelijk onbeschadigd bleet. Al leen waren overal de ruiten verbrijzeld. Merkwaardig was, dat van de omlig gende woningen zo goed als geen ruit gebroken is. De brandweer, geneeskundige dienst en geestelijke hulp waren onmiddellijk ter plaatse, maar konden weinig hulp meer bieden. Brand is bij deze ontplof fing niet ontstaan. Hat acetyleentoestel dat in een hoek van de smidse stond, was nog onbeschadigd; daardoor kan de ontploffing niet ontstaan zijn. Het kan zün, dat men hier te maken heeft met naweeën van de oorlog. De U.S.A. BESCHERMT HET GEHEIM VAN DE WATERSTOFBOM BOSTON YORK WASHINGTON K R1DGE TEGEN VLIEGTUI GEN EXTRA BE SCHERMDE GE BIEDEN 50134 ELT-PA De Amerikaanse fabrieken, die aan de vervaardiging van de waterstofbom werken, worden uiterst streng bewaakt en beschermd. Vliegtuigen, die binnen een afstand van 160 k.m. van de fabrie ken te Oak Ridge willen komen, zul len van te voren moeten waarschuwen. Hetzelfde geldt voor een strook van 3Z0 k.m. dieptë langs de kust van Norfolk tot Maine, waar de belangrijkste Atlan tische havens zijn. Een en ander vindt men op bovenstaande kaart aangegeven. Verwachting tot Zaterdagavond: Meest zwaar bewolkt met nu en dan enige regen of motregen en later enkele verspreide opklaringen. Ma tige tot krachtige en aan de kust tijdelijk wellicht stormachtige wind, aanvankelijk Zuidelijk, later rui mend naar Zuid-West. Weinig ver andering in temperatuur. Zon: 8.16—17.33. Maan: 19.39—9.18. „Het feit, dat de Sovjetunie niet alleen de atoombom maar eveneens de waterstofbom bezit, betekent niet alleen een enorm succes voor een socialis tische slaat, maar brengt tevens een geweldige slag toe aan de imperialistische oorlogsstokers, die nu genoodzaakt zijn hun toon te matigen en in hun inter nationale betrekkingen meer omzichtigheid aan de dag te leggen," zo heeft Vishinsky, de Russische minister van Buitenlandse Zaken, in een toespraak te Moskou op 19 December j.l. verklaard, ter gelegenheid van de 70ste ver jaardag van Stalin. Deze rede is pas gisteren in het tijdschrift „De Sovjet-staat en de wet" gepubliceerd. Vishinsky zei. dat de Sovjet-Unie Stalin's belofte van 1939 zal inlossen en dat Rusland over 10 a 15 jaar op eco nomisch gebied de moest vergevorderde kapitalistische landen zal overtreffen. Hij stelde eveneens de anti-Russische coalities aan de kaak en legde er de nadruk op, dat alleen dank zij Stalin het EngelsSovjet-Russische—Ameri kaans blok in de tweede wereldoorlog in stand kon blijven, in weerwil van de onwaardige houding van andere coa litieleden ten opzichte van de Sovjet- Unie in verband met de oprichting van een tweede front. De minister verweet vervolgens het EngelsAmerikaanse blok de vernieti ging van de V. N. na te streven en haar taak als vredesinstrument te mis kennen. Vervolgens stelde Vishinsky het vertrouweh van de Sovjet-Unie in de ingeslagen weg tegenover de „oor logszuchtige hysterie" de waarschuwing van Stalin in 1934: „Zij die willen trachten ons. land aan te vallen, kun nen rekenen op een zo overweldigende repliek, dat zij zich nooit meer tot hier zullen wagen." Drie mannen, beschreven als „rijke boeren" zün in Hongarije ter dood ver oordeeld. zy zouden op instigatie van Joegoslavische agenten een commmunis. iisehe leider in een dorp aan de Joego slavische grens vermoord hebben. Twee anderen werden veroordeeld tot levens lange gevangenisstraf, omdat zy tot de misdaad opgestookt zouden hebben. Volgens de beschuldiging hebben de vijf mannen een terroristenorganisatie opgericht. De openbare aanklager zeide, dat „de misdaden bewijsstukken vormen voor de strijd van de Anglo-Ameri- kaanse imperialisten en hun Titoïstische stoottroepen tegen de groei van het so cialisme". smederij ligt n.l. aan de Agneetenslraat te Neerbosch, waar vele jaren Duitsers en later ook Engelsen gelegen hebben. In de ruïne van de smidse zijn lege gra naten gevonden. Voorts meent men te weten dat de smid dezer dagen van een boer uit de omgeving een paar buizen gekregen heeft. De mogelijkheid wordt niet uit gesloten geacht, dat er trotyl in gezeten heeft. Deze buizen zouden in de sme derij hebben gelegen. Zekerheid daar omtrent bestaat echter nog niet. Het Gezelschap van de Stille Omgang houdt zijn jaarlijkse algemene vergade ring op Zondag 19 Februari a.s. in Bel- levue te. Amsterdam. Als spreker is uit genodigd pastoor H. Drost. De intentie, van de Stille Omgang is dit keer dat de bedoelingen van de Paus met het H. Jaar verwezenlijkt worden in de stad van het Mirakel en in geheel Nederland. De Duitse student, die verdacht werd van de diefstal van kunstwerken uit de voormalige collecties van Duitse musea, heeft zich bij de politie te Kiel aangegeven. Hij is in hechtenis geno men. Deze 25-jarige student heeft naar schatting tweeduizend kunstwerken van wereldberoemde meesters er waren, zoals gemeld, Rembrandts en Dürers onder tot een waarde van ettelijke millioenen marken gestolen. De politie heeft enige dagen geleden een koffer in beslag genomen, die de student bij een bank in bewaring had gegeven, en waarin volgens het Duitse persbureau D. P. A. 1.444 kunstwerken waren ge borgen. Een paar dagen eerder was in de kamer van de student een koffer ge vonden, die 135 werken van Dürer en Rembrandt bevat zou hebben. Karl Ströhle, waarnemend hoofd van het ministerie voor de denazificatie van Württemberg-Baden, heeft zijn functie neergelegd. Dit werd gisteren door mi nister-president dr. Reinhold Maier, in het parlement meegedeeld. Zijn ontslag volgt kort na een bekendmaking, dat de procureur-generaal een onderzoek tegen hem was begonnen wegens beweerde uitoefening van druk in verband met het zuiveringsproces tegen Hitler's fi nanciële „tovenaar", Hjalmar Schacht, en orders, die hij'aan zün ondergeschikten zou hebben gegeven om „onregelmatig heden te begaan" bij de behandeling van zuiveringszaken. Het onderzoek tegen Ströhle werd ge last na de ontdekking van wat, naar men gelooft, Duitslands grootste zuive. ringsschandaal is, waarbij tientallen rijke zakenlieden van Stuttgart, de voorma lige opperrechter voor de zuivering, de officier van Justitie en hooggeplaatste regeringsfunctionarissen betrokken zijn. (Van onze Rotterdamse redactie) Vijf postzakken, een bruin geruite jas, een doorweekte rol kaarten, een navigatieinap en een stuk wandbekleding niet het woord „exit", dat was alles wat schipper Arend Brinkman, die met de „President Jan Leis" gistermorgen om 7 uur was uitgevaren, des avonds aan de wal bracht. Geen wrakstukken, zelfs geen olievlekken, niets is er verder gevonden van de verongelukte K.L.M.-Dakota, de P.H.T.E.U. Meer dan twaalf uren heeft de tocht geduurd. Vyf uur lang heeft de reddingboot van de Kon. Zuid-Holl. Mij. tot Redding van Schipbreukelingen heen en weer gekruist over de vermoedelijke plaats van de ramp en heeft de bemanning, die uit zes koppen bestond, bij slecht zicht en een koppige zee uitgezien naar overlevenden of wrakstukken. Het enige wat zij hebben kunnen doen was een verankerde boei leggen met de vlag van de maatschappij. daarna stortte het toestel neer. Een ontploffing heeft men niet gehoord. De „Rigmor" is toen direct van koers veranderd om op te stomen naar de plaats waar men dacht, dat het toestel in zee gestort was. Ook een Belgische viskotter, de „Zeebrugge", bevond zich in de buurt en heeft evenals de „Rig mor" enige postzakken opgevist. Twee ervan waren Zwitserse zakken, één was afkomstig van het Centraal Station in Amsterdam, van twee andere zakken was de herkomst onbekend. Om onge veer 2 uur is de „Rigmor" doorgevaren naar Esbjerg, de eigenlijke plaats van bestemming. Van de uit Nederland en Engeland op gestegen vliegtuigen heeft de bemanning van de reddingboot er slechts twee ge zien. Met enigen heeft men radiografisch contact gehad. Men was niet in staat ze zelf op te roepen. „Om half vijf zijn wij weer weggestoomd en meer kan ik u niet vertellen heren", zo besluit Arend Brinkman zijn sober relaas. Zeven jonge mensen zijn wederom het slachtoffer geworden van een ramp, waarvan de oorzaak waarschijniyk wel nooit bekend zal worden. Geen enkel wrakstuk, dat misschien een aanwijzing zou kunnen geven, is gevonden. Een jas, kaarten, een navigatietas cn enige post zakken, dat is alles. En buiten, voor het gebouw van het Loodswezen, stond de rode bestelwagen van de P.T.T. om de De spanning in Hoek van Holland was gebroken toen gisteravond kwart voor acht de reddingboot aan de ponton meerde De bemanning werd bestormd door K.L.M.-officials, vertegenwoordi gers van de Kon. Mij„ ambtenaren van de Postrecherche en een legertje jour- nalisten en fotografen. De bemanning was kennelijk zéér vermoeid en eerst nadat zij in het gebouw van het Loods wezen wat op verhaal gekomen waren, kregen wij schipper Arend Brinkman te spreken. Zijn verhaal was kort en sober. „Wij kwamen eerst om half twaalf bij de Deense vrachtboot „Rigmor" aan", vertelde hij. „Het zicht was slecht en wy moesten afgaan op een gegiste positie. Wü zijn langszy ge komen en hebben toen om bijzonder heden gevraagd. Er was niet veel te vertellen". De eerste stuurman, die de wacht had, heeft een vliegtuig horen aankomen, waarvan dc motor een eigenaardig geluid maakte. Er was geen hoogte te bepalen. Plotse ling zag hij echter een felle vuur gloed; aan boord van het vliegtuig scheen een geweldige brand uitge broken te zpn. Vrüwei onmiddellijk vertraagde post op te halen. Het leven gaat door. De Mitchells, die gisteren van Valken burg uit waren opgestegen, hebben in de loop van de middag hun opsporingswerk moeten staken in verband met het zéér slechte zicht. Zij keerden naar het vlieg veld terug. Luitenant-ter-zee-vlieger Haan rapporteerde, dat hij de omgeving van de opgegeven plaats van het onge luk had afgezocht. Hij en leden der be manning zagen over een oppervlakte van enige -vierkante mijlen verspreid drij vende stukken o.a. roerklampen (die, zoals men weet rood geschilderd zijn), kussentjes en lichtblauwe bekledings- stof. Dit zou er op kunnen wijzen, dat de romp van de Dakota opengescheurd is. De „Pres. Jan Leis" werd op de plaats van de ramp afgelost door de sleepboot „Maas". De positie van de „Maas" werd opgegeven als 52.07 N.B. en 3.22 O.L. In de late namiddag vertrok van Schiphol nog de K.L.M -Dakota PH TEW om alsnog in samenwerking met de „Maas" opsporingswerkzaamheden te verrichten. Deze moesten later weer worden gestaakt. Hoewel er slechts geringe hoop bestaat, dat opsporingen nog tot re sultaat zullen leiden, is hedenmor gen 8 uur een K.L.M.-Dakota van Schiphol opgestegen teneinde alsnog opsporingswerkzaamheden te ver richten in de omgeving van de plaats waar de PH—TEU is verongelukt. De K.L.M. heeft van het Kon. Ned. Meteorologisch Instituut opgave gekre gen van de invloed die stroom, wind en tijd kunnen hebben op het verplaatsen van eventueel nog in de Noordzee drij vende overblijfselen. In Hoek van Hol land ligt een sleepboot gereed om even tueel op het eerste sein van het vlieg tuig uit te varen. Het lag in de bedoeling om de opspo ringspogingen met geregelde tussen pozen ook in de loop van de middag voort te zetten. Op Schiphol houdt men zich uiteraard bezig met de vraag wat er gebeurd is in de betrekkelijk lange tijd, dat het vliegtuig in de lucht is geweest. Uit het feit, dat het toestel zich om 4.40 uur bij het verlaten van het Nederlandse ver keersgebied op Schiphol heeft afgemeld, meent men te moeten afleiden, dat het De „President Jan Leis" bij aankomst te Hoek van Holland. Stuurman G. Bijl en schipper G. Brinkman met pijp) bij de gevonden postzakken en losse stukken uit de verongelukte Dakota. toestel buiten de Nederlandse zone in het ongerede is geraakt. Zover men ech ter heeft kunnen nagaan heeft de ver keerstoren in Londen geen contact met het toestel gehad. Uit de omstandig heid, dat het toestel is neergestort bin nen het Nederlandse verkeersgebied, meent men te moeten afleiden, dat de piloot wilde terugkeren naar Nederland en dat daarna het vliegtuig is neerge stort. Nu men geen enkel contact met het vliegtuig heeft gehad, nadat het zich had afgemeld, kan over de oorzaak van het ongeval zeer moeilyk een oordeel worden gevormd. Vast staat, dat noch op Schiphol noch in Engeland enig S.O.S.- sein van de Dakota is ontvangen. De heer Sillevis van de technische dienst van Schiphol heeft op de vraag, of hij het mogelijk achtte het wrak te lichten, verklaard: „Dit lijkt mij vrij onwaarschijnlijk, ten eerste in verband met de diepte, die ter plaatse ongeveer dertig meter oedraagt en ten tweede door de sterke stroming". De bij het ongeval omgekomen stewar dess, mej. Lamers uit Venlo. zou 2 Maart a.s. de K.L.M. verlaten. Zij had namelijk per die aatum haai ontslag gevraagd in verband met haar voorgenomen huwelijk met een Australische piloot. I Er is geen middenweg tussen deugd en ondeugd.I De V.S. zullen hnn marinestrydkrach- ten in de Stille Oceaan versterken, aldus heeft de chef van de Amerikaanse marinestaf, admiraal Forrest Sherman, gisteren te Tokio verklaard. „Wij zullen minstens twee vliegdekschepen hebben en enige reorganisaties uitvoeren, waar door wij kruisersterkte in het Westeiyk deel van de Stille Oceaan zullen hebben. Enige torpedobootjagers zullen eveneens worden overgebracht, welke dan zullen worden onttrokken aan de Atlantische vloot", zo voegde hij er aan toe. Gister avond laat meldde het hoofdkwartier van de Amerikaanse marine, dat aan de Stille Oceaan-vloot nog een derde vlieg- dékschip zal worden toegevoegd, n.l. de 11.000 ton metende „Sicily". De Amerikaanse stafchefs, onder lei ding van generaal Omar Bradley, inspec teerden de marine-basis Yokosoeka, nabij Yokohama, welke, zo geloven waarne mers, zal worden gemaakt tot een be langrijke basis in het Noordelijk deel van de Stille Oceaan. Generaal Bradley ver klaarde, dat de stafchefs niets wisten van een voorgestelde militaire alliantie tussen de V.S. en Japan, welke zou wor den gekoppeld aan het vredesverdrag

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1950 | | pagina 1