Miliioenendans in droombeeld
CLECO
KAPOK
MATROSSEN
ostwald
fratt 50 jaar geïcfrcn
Koe spelen de R.K. clubs?
tli'tonzekianf
AGËi\DA
Hoe rijk aan gebouwen Haarlem over
tien jaar zou kunnen zijn
DE MOORD IN DE
KATHEDRAAL"
DONDERDAG 9 FEBRUARI 1950
PAGINA 2
STAD EN OMGEVING
WIE ZAL DAT BETALEN?
Demonstratie van de
„Wrigley"
SYMPHONFiE-ORKEST
„HAERLEM"
Dirigent: Piet Halsema
Wederom verkrijgbaar
in vooroorlogse afwerking
en kwaliteit s. n
Albert van Dalsam
gehuldigd
Uitspraken rechtbank
Loempia's
WAAR ZIJN DE TROEPEN
SCHEPEN?
Het oorlogsjaar 1799
ZWAKKERE STEMMING
Beurs van Amsterdam
Beurs van New York
op Zondag 12 Februari
VolendamRapiditas
WMHO—IEV
VVSBBSM
WMS—NAS
PVC—DSS
Onze GezellenDRC
KW—Vitésse
GVO—WSV
ASVVelsen
DEC—DEM
Inzendingen tot Zaterdagochtend 9
uur op open briefkaart aan de sportre
dactie van de Nieuwe Haarlemsche Cou
rant, N. Z. Voorburgwal 6573 Amster
dam.
Over de prijsvraag wordt niet gecor
respondeerd. Binnenkomende klachten
over onjuistheden in de' uitslag worden
onderzocht en zo nodig gerectificeerd.
Meent men dat de thuisclub wint, dan
vult men het cijfer 1 in, bezoekende
club is 2, gelijk spel is 3. Voor iedere
goede oplossing wordt één punt toege
kend.
Bioscopen
Rembrandt: Dokter Elisabeth, (18 j.), 2,
4.15, 7 en 9.15 u.; Palace: Jeanne d'Arc
(14 j.), 2.30 en 8 u.; Luxor: Nightstop in
Dakar (18 j.), 2, 4.15, 7 en 9.15 u.; Frans
Hals: Wozzeck (strikt volw.), 2.30, 7 en
9.15 u.; City: Doodlopende straat (18 j.J,
2.15, 4.30. 7 en 9.15 u.; Spaarne-theater:
Butch past op de baby (14 j2.30, 7 en
9.15 uur.
Donderdag 9 Februari
Stadsschouwburg: Toneelgroep Comedia
met ..Harvey", 8 uur.
Gebouw „Irene" te Heemstede: Uitvoe
ring Heemsteedse Fanfarecorps „Excelsior",
9 uur.
Vrijdag 10 Februari
Stadsschouwburg: Lezing van prof. Ro
gier voor „Geloof en Wetenschap", 8 uur.
De Eléctrische Trammaatschappij is
begonnen met het laten dienst doen
van goederentreinen op de lijn Haar.
lemZandvoort.
uitgetrokken. Maar op het grote plan
gaat men eerst in 1952 een bedrag van
f 600.000 uittrekken van de naar schat
ting benodigde twee millioen. Naast dat
politiebureau moet een gebouw voor
Openbare Werken c.s. komen, waarvoor
men maar f 1.300.000 begroot heeft. Waar
om ook niet twee millioen, nu het min
stens tot 1954 zal duren voor er aan
voorbereidingen voor deze bouw gedacht
kan worden?
Alle gemeentelijke gebouwen komen
op dit tienjarenplan voor, óf om ver
nieuwd, óf om uitgebreid, óf om geres
taureerd te worden. En dan die scholen!
Met bosjes zullen ze uit de grond moeten
oprijzen, zowel voor het lager als mid
delbaar onderwijs Twee en twintig zijn
het er totaal, waarvan alleen al een mid
delbare school in Noord een bedrag vaD
meer dan een millioen zal eisen.
Voor riolerings- en bestratingswerk
zaamheden vermeldt het lijstje negen en
een half millioen gulden. Daarbij is de
verdere uitvoering van het centrale rio
leringsplan nog buiten beschouwing ge
laten, want in tien jaar tijds moet er
zeven millioen extra voor worden opge
bracht. Zes bruggen moeten gebouwd of
gemoderniseerd worden. Denkt u zich
maar weer een groot aantal nullen in!
Het maken van gefundeerde bestrating
voor busrouten en hoofdwegen vergt een
kapitaal van meer dan twee millioen.
Tot slot de sport! Vier sportparken,
nieuwe zwembaden, sporthaven, nieuwe
parken, etc.
Lezer, het heeft geen doel in details
te treden. We zitten in een keurslijf, we
zijn afhankelijk en we kunnen beter
rustig afwachten wat er in de komende
jaren misschien tot stand kan worden
gebracht. Het verlanglijstje is zó groot
en zó uitgebreid, dat het gedachten op
roept aan Holle-bolle-Gjjs.
Wilt ge concrete plannen, weet dan,
dat op de kapitaaldienst van 1950 dë
volgende werken staan, waarover de ge
meenteraad straks bij de behandeling
van de begroting in principe zal beslis
sen:
Bouw van de „Prinsenbrug" over het
Noorder Buiten Spaarne f 700.000 de
helft van het benodigde bedrag; uitvoe
ring van baggerwerken in het Spaarne
f 84.000; vernieuwing van walbeschoei-
ingen f 28.000; bouw van een school in
Haarlem-Noord f 450.000; bouw van
twee kleuterscholen in Noord f 140.000;
aanleg van het sportpark „Noord-Aken-
dam" f 180.000, of de helft van het be
nodigde bedrag; restauratie kap stad
huis f 100.000; derde paviljoen voor de
Nazorg aan de Schalkwijkerweg
f 25.000; het maken van gefundeerde
straten (busrouten) f 350.000, of een
zesde deel van het totaal benodigde.
Ook voor de bedrijven moeten grote
kapitaalsuitgaven worden gedaan. Daar
bij het tienjarenplan van Openbare
Werken met deze kapitaalsuitgaven
geen rekening is gehouden, komt het
lijstje nog meer in de verdrukking en
is een zeer onevenwichtig beeld ont
staan
Gistermiddag werd op het Phoenixter-
rein in Haarlem de nieuwe lichtgewicht-
benzinetruck, de „Wrigley", gedemon
streerd. Dit kleine type bestel- of vracht
wagen werd tijdens de oorlog in Enge
land geconstrueerd. De motor van deze
truck heeft een draagvermogen van
6001200 kg. en verbruikt 1 liter op 30
km. Men kan met dit wagentje allerlei
stuurmanoeuvres uithalen, het kan voor-
en achteruit rijden, de bestuurder kan
het aan de ftand meenemen en het mo
torblok, waaraan het voorwiel gemon
teerd is, kan in alle richtingen gedraaid
worden. De fabricatie van deze wagen
is geen confectie, hij 'kan in iedere
gewenste uitvoering besteld worden. De
melkboer, de bakker en de groenteman
kunnen misschien wel voordeel hebben
van deze nieuwe constructie, maar het
is jammer -voor het trouwe groenten-
paard, dat heeft er nu weer een nieuwe
concurrent bij gekregen.
Te Haarlem is opgericht een afdeling
van de Ned. Bond van Burger- en Bouw
vakpatroons, opgenomen in de federatie
van Bouwvakpatroonsorganisaties in Ne
derland.
Enkele jaren geleden gaven enige so
cialistische raadsleden de wens te ken
nen, dat „openbare werken" een tien
jarenplan zou opmaken, met een urgen-
tielijst der uit te voeren werken voor
verschillende jaren. De wethouder en de
directeur van openbare werken rang
schikten als gevolg daarvan de objecten,
die een grote en groeiende stad als Haar
lem tot stand zou moeten brengen, waar
na het plan in de betrokken commissie
in behandeling kwam.
Het is niet moeilijk plannen te regis
treren, maar het is zeker in deze tijd
bijna ondoenlijk om de financiële moge
lijkheden en consequenties te overzien.
Het rapport blijkt nu openbaar te zijn.
De wethouder van openbare werken, de
heer A. Angenent, met wie wij er over
spraken, maande aan tot grote voorzich
tigheid, omdat dit tienjaren-plan meer
ambtelijke dan reële waarde heeft Om
een voorbeeld te noemen; wat voor 1950
geprojecteerd was. kan slechts voor de
helft uitgevoerd worden. Wat nu minder
urgent geacht wordt, kan over enkele
jaren zeer urgent zijn en omgekeerd;
andere plannen kunnen thans geopperde
op de achtergrond verschuiven; de fi
nanciële positie ven de gemeente kan
dermate verslechteren, dat vele lieve
wensen naar een stoffige stadhuiszolder
moeten verhuizen.
Bijna zes en vijftig millioen vraagt het
tienjarenplan. De verplaatsing van de
groenten- en fruitmarkt naar de Waar-
derpolder men heeft deze week de
ligging op de afgedrukte situatie-teke
ning kunnen zien vraagt zeven mil
lioen in 1955. Maar wie zegt, dat het
niet tien millioen kan worden in 1960?
Op de bedoelde tekening zag men ook
terrein voor een nieuw slachthuis, dat
de eerste tien jaar nog niet aan de orde
zal komen.
Een nieuw politiebureau is wel zéér
urgent Het zal aan de Raaks verrijzen
eq op de begroting van dit jaar is al een
bedrag voor het maken van een ontwerp
Door de vermeerdering der bevol
king moet het aantal leden van de
Haarlemse gemeenteraad van 31 op 33
gebracht worden (thans zijn het er
39).
De omnibusdienst van Heemskerk
naar Beverwijk voldoet niet. Er
wordt gedacht over vervanging door
een paardentram.
Advertentie: Rookt het merk „Kas
teel van Heeswijk", de beste 254-
cent-sigaar. Vleeshouwer Rotteveel
levert 8 pond rookvlees voor f5.20,
of 13 cent per ons.
Haarlem bezit behalve de H.O.V. twee
amateurs-orkesten. Deze twee orkesten
zijn goed bezet (slechts enkele blaas-
partijen moeten gewoonlijk worden
aangevuld), studeren belangrijke wer
ken in en durven daarmede in het
openbaar op te treden.
Eén der amateursorkesten, het
Symphonie-orkest „Haerlem" kan zelfs
bogen op een zeer flink bezette strij-
kersgroep. Deze groep ontwikkelt door
gaans een groot klankvolume, hetwelk
een voordeel oplevert in werken met
een omvangrijke koperbezetting, zoals
in „Finlandia" van Sibelius. Het kan
ook nadelig werkeh in oude werken
die niet op een machtig groot klank
volume zijn berekend en bovendien tot
in het forte een transparante klank ver
eisen, vooral bij Bach.
Bij beroepsorkesten is men langza
merhand zulke wérken met kleine be
zetting gaan uitvoeren en men zou dit
bij „Haerlem" ook kunnen en eigenlijk
ook moeten doen. Want de strijkers
spelen voortdurend met een spontaneï
teit, soms zelfs een tikje overmoedig,
waardoor het klankvolume voor een
Bach-Sinfonia en een Haydn-symphonie
te vol wordt, ook al speelt men in
Haarlems grote concertzaal!
Het zou nog niet zo'n enorm groot
bezwaar vórmen, als de forte-klank
soms maar niet een tikje grof en troe
bel en er evengoed voldoende dyna
misch contrast verkregen werd.
Een fijn, mooi piano- en pianissimo-
spel hoorde men wel enkele malen in
de langzame delen van de werken van
Bach en Haydn (Symphonie met de
paukenslag) en laten we nu meteen de
andere goede eigenschappen van het
spel opsommen: warm gevoelvol, bij
zonder in het middendeel van Finlan
dia, correct rhythmisch tot in de Bach-
muziek en bovendien zuiver! Dit alles
met slechts kleine uitzonderingen, die
van weinig 'invloed waren.
Piet Halsema leidde met beheersing,
trad mede als organist op in een Han-
del-concert, waarbij Frans Eisen het
orkest leidde en speelde als orgelsolo
een Air en Gavotte van Wesley met
welgekozen registratie.
De hobosolo in Bach werd vervuld
door A. Butter, stijl- en smaakvol, al
leen af en toe ietwat scherp van toon.
De sopraan Ankie van Wickevoort-
CrOmmelin verving Hélène Ludolph en
droeg de imposante scène en aria „Ah!
Perfide" van Beethoven klankrijk en
met goede uitbeelding voor.
De soliste, concertmeesteres en diri
gent ontvingen fraaie bloemstukken; de
talrijke aanwezigen betoonden zich
uiterst voldaan.
OL. KOOP.
De bevolking der gemeente Bever
wijk bedroeg op 1 Januari 1900 5346
zielen.
Advertentie
Het fraai gelegen hotel Duinendaai
met omliggende gronden te Sant
poort zal als villapark geëxploiteerd
worden.
Op 21 Februari is in tegenwoordig,
heid, van bestuursleden en kerkelijke
autoriteiten het verbouwde R. K.
Armhuis aan de Kerklaan te Heem
stede plechtiglijk ingewijd.
netjes wel kan waarderen, maar naast
het idealisme ook wel zakelijkheid wil
zien. Bijna vallen de plannen in duigen
wegens gebrek aan geld (ook al heeft
de gangster de grond geschonken) maar
op dat ogenblik komt er een autobus
vol Franse nonnetjes mitsgaders een
rector aan, zodat de avonturen opnieuw
beginnen. Te langen leste brengt een
jazz-componist uitkomst, zodat de toe
schouwer in zijn fauteuil de inwijding
van de nieuwe kapel en het noodzie
kenhuis nog kan meemaken.
Als film heeft het product weinig
waarde, maar ter ontspanning, spe
ciaal voor ons katholieken, is het bij
zonder aanbevelenswaardig. Het is
geen zoetelijk geval geworden en naar
Amerikaanse begrippen heeft de ré
gisseur van de andere kant zeer
zorgvuldig de grenzen van het toe
laatbaar-humoristische behouden.
Misschien moet U even wénnen aan
nonnen, die in een open jeep over de
weg racen, terwijl zij de rozenkrans
bidden; aan dat geestige moment,
waarop een in een automaat gewor
pen medaille van de H. Judas een
soeplawine op de grond doet klette
ren; aan de zuster in vol ornaat, die
om 500 dollars aan een spannende
tennismatch deelneemt en verraadt
dat zij zes jaar geleden een ster op
de Franse banen was.
Het zou voor de regisseur zo gemak
kelijk geweest zijn wondertjes te
laten zien, terwille van het zo heilige
doel. Regelmatig worden we daarom
trent echter in het ootje genomen,
want een wonder is altijd nog een won
der. Als zuster Margaret op het ter
rein waar de kapel zal worden ge
bouwd een stok in de grond slaat,
spuit er plotseling een bron op. Een
wonder! juichen de zusters en de bios
coopbezoeker denkt hetzelfde. Maar
even later blijkt een hoofdbuis van de
waterleiding getroffen te zijn, zodat de
buurman geen bad kan nemen. De film
is het zwakst waar in de weelderige
kamer van de componist lege liedjes
gezongen worden. Aardig is echter weer
de vondst om de oorspronkelijk ge
waande melodie van een moderne song
terug te brengen tot het Gregoriaans
van het zusterkoor, dat in de stal in
gebed is.
Loretta Young en Celesete Holm stel
len de nonnetjes voor en ze doen het
aantrekkelijk en beheerst.
Wij kunnen ieder aanraden dit „hei
lig geweld" te gaan zien, er plezier aan
te beleven en opnieuw waardering op
te doen jegens de vele religieuzen, die
ook in ons land, door een taai volhou
den en een diep vertrouwen op Gods
voorzienigheid, werkelijk wonderen
verrichten.
De film draait als première voor Ne
derland de komende week in het Rem-
brandt-theater. v. W.
De hulpkerk der R. K. Parochiale
gemeente te Bennebroek is in gebruik
genomen. Met het afbreken van het
bestaande kerkgebouw, in plaats
waarvan een ander zal verrijzen, dat
aan moderne eisen voldoet, is men
begonnen.
De raad stelde de heer<j. A. Sprin
ger tuinbouwarchltect aan als advi
seur voor Hout en Plantsoenen.
1 -persoon»
met kussen
In verschillende winkels zijn bus
sen geplaatst waarin men voor de
werkloze diamantbewerkers zijn ga
ven kan offeren.
2-persoons
met kussens
in 'n vergadering van Volksweerbaar,
heid te Haarlem werd medegedeeld,
dat de schutterij te weinig beant
woordt aan het grootse doel van
landsverdediging en een wettig volks
leger. Transvaal werd ten voorbeeld
gesteld aan Nederland.
Op zekere dag dat Augustinus hevig
werd aangevochten door de twijfelingen,
welke aan zijn bekering voorafgingen,
had hij zich zo verhalen zijn „Belijde
nissen" in een bosje teruggetrokken
om in zichzelf te keren. Plotseling ver
nam hij een stem, die hem de woorden
toesprak: neem, lees. Zijn blik viel hier
bij op een boek, waarin zijn vriend
Aiypius verdiept zat. Het was een brief
van St. Paulus. die de bekering van de
Kerkvader besliste.
Aan de woorden: neem. lees. moest ik
denken, toer. mij de aanwinstenlijst on
der de ogen kwam van de R. K. Open
bare Leeszaal en Bibliotheek te Haar
lem, bevattende niet minder dan onge
veer 700 titels van boeken en tijdschrif
ten, welke gedurende het laatste jaar
werden aangeschaft. Onwillekeurig ver
anderde ik de woorden in: leen en lees,
en de toepassing hiervan op deze cata
loog moge op het eerste gehoor wat pro
fanerend lijken, zij is dit allerminst voor
wie het groot belang van onze Katho
lieke Leeszaal en.Uitleenbibliotheek be-
«eft.
Ik geloof, of juister gezegd, ik weet,
dat dit besef nog bij al te veel geloofs
genoten ontbreekt. Een uitleenbiblio
theek is voor hen een uitleenbibliotheek,
zonder dat zij zich afvragen of de eerste
de beste instelling van die naam hun
lectuur verschaft, waarvan zij in katho
liek en cultureel opzicht rijker worden,
om _van het tegenovergestelde maar niet
eens te spreken. Waarvoor evenwel werd
dan ten koste van zoveel offers en idea
lisme de R. K. Openbare Leeszaal en
Bibliotheek te Haarlem gesticht, die zo
wel haar predicaat R. K als openbaar
niet zonder reden draagt? Het is een
instelling van allen en voor allen, die
cultureel en katholiek niet bij hun tijd
ten achter willen blijven. Dat ons ka
tholieke volksdeel daaraan zowel op het
een als op het ander gebied nog op geen
stukken na toe is blijkt o.m. juist
uit het tekort aan waardering voor hun
eigen leeszaal en bibliotheek. En nu zou
ieaer, die nog altijd met het vooroordeel
rondloopt, dat zo'n katholieke biblio
theek natuurlijk „bekrompen" is en „je
daar de meeste boeken toch niet kunt
krijgen", eerlijkheidshalve eens een
kijkje moeten gaan nemen op Nieuwe
Gracht 70. Hij zal er zich dan zelf van
kunnen overtuigen, hoe deze bibliotheek
ook volgens het getuigen van alles
zins bevoegde met-katholieke instanties
een der beste en uitgebreidste is van
Nederland. Trouwens, het blijkt al uit
de aanwinstenlijst, welke ik boven
noemde en die. wat de romans betreft,
aansluit bij de omvangrijke romancata
loog in Mei 1949 verschenen.
t Laat ik hier alleen maar een over
zicht geven van de inhoud. Naast een
keur van tijdschriften op allerlei ge
bied, vinden wij er werken over wijs
begeerte. zielkunde en godsdienst, en
wat deze laatste categorie betreft, is
de godgeleerdheid evengoed vertegen
woordigd als lectuur over het geeste
lijk leven, werken over kerkhistorie
evengoed als heiligenlevens en beke
ringsgeschiedenissen of verhandelingen
over liturgie. Voor de studerende en de
vakman zijn er werken over sociale we
tenschappen, rechtswetenschappen, exac
te wetenschappen, terwijl de practicus
zich kan laten voorlichten door ge
schriften over opvoeding, psychologie
en huishoudkunde. Doch er is nog veel
meer voor deze twee groepen van le
zers: boeken over handels- en bedrijfs
wetenschappen, over land- en tuin
bouw, licliamelijke opvoeding, sport en
spel, over toegepaste wetenschappen als
electriciteit. luchtvaart, verkeer e.a.
Ruimer kans nog is er op het gebied
van kunst: beeldende kunst, muziek,
film en fotografie. De ruimste keuze
evenwel blijkt voorhanden op roman-
gebied, hetzij in oorspronkelijk Neder
lands. hetzij vertaald uit Frans, Duits
of Engels. Zelfs vermeldt de cataloog
enkele werken op dit gebied in Espe
ranto. En zoals op ieder gebied is ook
hier met evenveel smaak als kennis
van zaken gekozen. Een aparte vermel
ding verdient dat de R. K. Leeszaal
er zelfs niet voor teruggeschrokken is
de nieuwste en belangrijkste verzen
bundels aan te schaffen. Ten slotte kan
men zijn hart nog ophalen aan reis
beschrijvingen en geschiedenis, land
en volkenkunde, folklore en costuum-
kunde. Zoals blijkt: een uitgebreide
collectie, die ongetwijfeld en alleen
in het belang van Katholiek Haarlem
nog uitgebreider zou zijn, mocht het
ledental van de R.K. Leeszaal en Biblio
theek in hetzelfde tempo toenemen als
het afgelopen jaar. Daarom: wie nog
geen lid is, geve zich als zodanig op,
niet het minst ook uit welbegrepen
eigenbelang.
Het ligt in de bedoeling een drie
maandelijkse lijst van aanwinsten uit te
geven. Men kan zich de toezending
hiervan garanderen door zijn naam en
adres op te geven aan het Uitleen
bureau van de R.K. Openbare Leeszaal
en Bibliotheek. Nieuwe Gracht 70. Tel.
13778.
P. CLIMACUS BAYER O.F.M.
In het Bloemendaalse park brand
den 26 Februari de eerste electrische
lantaarns langs de wegen.
„Wij mogen wel erkennen, dat U Ne
derlands grootste toneelspeler bent en
de voorganger van de jongere generatie".
Met deze woorden huldigde wethouder
D. J. A. Geluk namens het gemeente
bestuur en toneellievend Haarlem gis
teravond Albert van Dalsum in de Stads
schouwburg ter gelegenheid van diens
veertigjarig toneel-jubileum.
Nog maar kort geleden Werd Van Dal
sum gehuldigd na een besloten voorstel
ling voor „Geloof en Wetenschap" maar
ook gisteren was het weer een enthou
siast publiek, dat na de voorstelling van
„De moord in de kathedraal" hem een
hartelijke ovatie bracht. Wethouder Ge
luk herinnerde in zijn toespraak aan
een artikel van Ben van Eijsselstein, dat
deze vijftien jaar geleden schreef naar
aanleiding van Van Dalsum's zilveren
jubileum en waarin de vraag werd opge
worpen, of net toneel niet afgedaan had,
bij de snelle groei van de film. Toen
reeds kon men echter wijzen op de figuur
van Van Dalsum, hy is het geweest, die
de jongeren de weg heeft gewezen en
hen met zijn spel immer heeft geïnspi
reerd. De wethouder bood tenslotte de
jubilerende acteur een fraaie mand met
bloemen aan. Een tweede mand werd
aangeboden namens het Nederlands To
neelverbond, afdeling Haarlem.
Met enkele eenvoudige woorden dank
te Van Dalsum voor de prettige huldi
ging en mooie bloemstukken) hij was er
zijn publiek dankbaar voor, dat het in
zo'n groten getale was opgekomen om het
stuk te zien „dat hem zo dierbaar was".
Wat het stuk zelf betreft, mogen wij
kort zijn. Uitvoerig schreven wij daar
over reeds na de eerste voorstelling
voor „Geloof en Wetenschap". Ook nu
weer was Van Dalsum de alles beheer
sende en toch bescheiden figuur, die als
de Aartsbisschop van Kantelberg rustig
en waardig de religieuze toon wist vast
te houden en het martelaarschap van
Thomas Becket voor iedereen aanvaard,
baar maakte. De reecjs prominente ac
teurs en actrices, die met hem het spel
van Eliot alle recht deed wedervaren
mocht overigens terecht in bet langdu
rige applaus delen.
Precies vijftig jaar geleden gaven
B. en W. van Haarlem te :ennen, dat
de bestaande fontein in de Hout niet
meer aan haar bestemming beant
woordt. Daarovx werd voorgesteld 'n
rustieke fontein te doen oprichten in
de Hertenkamp tegenover het gras
veld voor het Paviljoen „Welgele
gen." Wanneer daarvoor een bassin
wordt gemaakt, zoals dat van de fon
tein op het Frans Halsplein, met
rotswerk van natuurlijke steen, ge
wone bestrating, enz., zal er voor
f 700 iets goeds verkregen worden.
De raad besloot echter de fontein
te laten waar zij was.
Een halve eeuw later wordt er ge
delibereerd over de plaats van het
Hildebrandmonument in de Hout,
waarbij ook het paviljoen „Welge
legen" ter sprake komt.
De oude fontein is tenslotte toch
afgebroken, zodat er misschien
aanleiding is om te veronderstellen
dat het Hildebrandmonument er op
een goede dag in het ver verschiet
zal worden onthuld.
KRUISSTRAAT 11
HAARLEM TELEFOON 11401
Twee weken geleden stond de 22-ja-
rige carrosseriebouwer B. de K. uit
Aalsmeer terecht voor de Haarlemse
rechtbank wegens overtreding van de
vuurwapenwet. Hedenmorgen werd uit
spraak gedaan en deze man, die een
wapen-arsenaal in zijn huis verborg,
werd veroordeeld tot 20.boete.
Het onderzoek tegen J. C. v. d. L. uit
Barendrecht, die telmachines gestolen
had, achtte de rechtbank niet volledig.
In afwachting van het psychiatrisch
rapport moet de verdachte nu zijn
voorarrest in het huis van bewaring te
Utrecht doorbrengen.
J. P. uit IJmuiden, die regelmatig
winkelbonnen had weggenomen, werd
veroordeeld tot een jaar hechtenis met
drie maanden voorwaardelijk. De heler
kreeg tien maanden met aftrek van
voorarrest.
DE specialiteit van de
Advertentie
Stationsplein 6 - telef. 21750 S
uiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiip
Advertentie
Advertentie
De rookworst met
de fijne, zachte
rooksmaak
ATLANTIS. 9 Febr. 650 mijl t~> Z.O
van Ceylon op weg naar A'dam.
KOTA INTEN, 13 Febr. te Djakarta.
SIBAJAK, 13 Febr. te Djakarta.
TABINTA, 18 Febr. te Amst.
WATERMAN, pass. 9 Febr. K. Bon.
ZUIDERKRUIS, 9 Febr. te Suez.
In winkels mei
onsreambillell
Het overzicht van de geschiedenis
der 18e eeuw wordt in" bijgaand ar
tikel besloten met een anecdotische
beschrijving van het oorlogsjaar 1799,
dat in midden-Kennemerland zulke
diepe sporen heeft achtergelaten. Een
monument te Beverwijk herinnert er
nog aan, het „Huis met de kogel" te
Castricum, het „Russische Vlak" in
het Heemskerkerduin. Een verhaal
als dit wekt reminicenties op aan
hetgeen we zelf enkele jaren gele
den meemaakten. De geschiedenis
herhaalt zich steeds.
Amsterdam, 8 Febr. 195Ö.
De aandelenmarkt heeft vandaag me
rendeels beperkte koersverliezen te zien
gegeven. Kopers hielden zich min of
meer afzijdig, terwijl een betrekkelijk
gering aanbod de koersen drukte De
handel maakte echter over het geheel
een kalme indruk. De Indonesische lond-
sen hadden enigszins van winstnemingen
te lijden en boekten koersverliezen in de
leidende soorten van circa 3 pCt.
(Nlet-offlclëlc «oersen i
Vorig Opening
slot 9/2
154 Neden 1948 100%
Ï-3V, Nederland 1947 98ft 98ft
3 Ned. 62-84 del tac 100
msciir Grtbk 46 3 nCt 9 8%
Ned. Handel MB een lt>4
A.K.U 18274 182%
Jan Berkels Patent 117%
Jalvê-Delft eert 140%
van Geidei 1551/,
Kon. Hoogovens eert 194
Unilever eert 223% 22214
Ned. Kabel 296:/,
Philips 230% 22954
Kon Petroleum 291% 290
Amsterdam' Rubbei 151 14954
Holl Amerika L4)n 160
Kon N. Stoomb Mn 136% 137%
Ned Schéepv Ome i52Vi 152'A
H.V.A 159%. 158
Dell MB cert 148% 146(4
Tegen het einde van de achttiende
eeuw hing oorlogsrumoer in de lucht en
Franse soldaten doorkruisten met Hol
landse collega's de kuststrook, omdat
men een landing van Engelsen en Rus
sen vreesde. Vreemd volk was voort
durend op de wegen en de Heemskerkse
municipaliteit moest al eens scherp op
treden tegen burgers, die deze elemen
ten in hun woningen logeerden. Zo werd
op 31 Mei 1798 zekere Cornelis Hoge-
boom „op 't Hoogdorp" ter verantwoor
ding geroepen, „sorgvuidlgst" moest hij
het „logeeren" van enige vreemdeling
vermijden. Het waren bewogen dagen
voor Kennemerland.
In Mei 1799 zetten de Engelsen voet
aan land op de rede van Texel om de
Fransen uit het land te verdrijven. De
Fransen voerden steeds meer troepen
aan om de vijand tegen te houden. On
der de Franse generaal Brune was een
legermacht van 25.000 man bijeen, waar
onder 14.000 Fransen.
Langs Grote Houtweg en Hoogdor-
perweg trokken zij "haar het Noorden,
over Noorddorp. Wegens „de groote pas
sage" was de stenen heul in de Grote
Houtweg, waardoor de Kerkbeek
stroomde, ingestort en omdat er geen
tijd voor herstel was, werd een houten
bruggetje met leuningen aangebracht,
slechts drie ellen breed. Ook de bewo
ners van de Hoogdorperweg hadden het
twijfelachtige genoegen de troepen her-
vecht geweest. Op 2 October leden zij
bij Bergen een zo zware nederlaag, dat
generaal Brune zich genoodzaakt zag
zijn troepen tot Beverwijk en Purmer-
end terug te trekken. De Engelsen en
Russen lagen ten Noorden van Castri
cum, de Fransen en Hollanders te Uit
geest en Heemskerk, maar de meesten
te Bakkum. ,,'t Hooft quartier" was ge
vestigd in Assumburg, waarvoor de ge
meente 50 pond kaarsen verstrekte. En
gelse voorposten waren van Limmen
via Castricum langs de Hollaan voorbij
de Malleweg tot aan het bos van Deutz
doorgedrongen, terwijl vooral Russische
voorposten van Noord-Bakkum langs de
zeeduinen tot in Heemskerkerduin, ja
zelfs tot aan „De Vlotter" op Noord
dorp waren gekomen. „Dit is zeker",
schrijft pastoor N. Bommer in zijn dag
boek over de slag bij Castricum in 1799,
dat er Russen onder Heemskerk en op
Noorddorp zijn, want twee of drie Rus
sen waren in het gevecht gebleven en
op een buitenplaats begraven; dóg we
derom opgegraven en buiten die plaats
in 't duyn begraven". Waarschijnlijk
wat dit in het bekende „Russische vlak",
waar nog dikwijls resten van beenderen
van mensen en paarden worden ge
vonden alsmede van wapens.
Het spreekt vanzelf, dat in die kri
tieke dagen grote onrust onder de be
volking heerste. Sommigen verlieten
have en goed. Jacob Velt uit „Het bonte
Paard" bijvoorbeeld ging naar Marquet
te, anderen zochten een onderkomen op
Assumburg. Wijlen de 95-jarige Adria-
nus Schipper heeft meer dan eens ver-
Anaconda Coppei
Bethlehem Steel
Jhrysler Corp.
General Electric
General Motore
Hudson Motors
Kennecott Copper
Montgomery Ward
North American Co
Radio Corp
Republic Steej
Shell Union Oil
Southern Pacific
Southern Railway
Tidewater
US Steel
ex dividend
Aaverténtte
AMSTERDAMSCHE RIJTUIG MIJ.
