Echtscheidingen zijn in Rome niet te koop
I
30
HET DOM
DER VROUW
Ontdek de LENTE!
Weehmen u voor 't seizoen
De mannen vinden het niet mooi
Hoge kerkelijke rechtbankde Rota,
procedeert tegen communistische pers
Eén jaar geëist tegen „Prof" Pootjes
^«hkii
BEWIJZEN TOT NU TOE
NIET GELEVERD
H-O geeft U energie en
uithoudingsvermogen
GOOD NIGHT"
Dienstplichtigen
ongunstig beïnvloed
VRIJDAG 17 FEBRUARI 1950
PAGINA 5
Schandaal-propaganda wordt ontzenuwd
't Is heerlijke, gezonde kost,
en in een ommezien klaar I
H-O Havermout
is voordelig
anfntZ stoffen
als nieuw-
tS.kn.itoi» Doo, >r«f
in
Smaad en laster
Paus opperste rechter
Voorbeelden
Ot.
Huurauto's aan de stations
„Bovag" niet bevreesd voor
opslokking door N.S.
(2
Wat doe je met een gele jurk
als het regent?
Pleidooi van mr. Stokvis
SOOO liter room in
een sloot
Vrachtauto kantelde
Canadese „diplomaat"
naar zijn land
terug
OOK IN GOUDA MARGARINE
OORLOG
(Van onze Romeinse correspondent)
Toen de Heilige Roomse Rota nu bijna acht maanden geleden een aan
klacht indiende by de Officier van Justitie van de Italiaanse Rechtbank
te Rome tegen de communistische dagbladen „Unita" en „II Paese",
die haar in een aantal artikelen van corruptie en simonie beschuldigd hadden,
was daarmee de grondslag gelegd voor een proces dat voor de gehele Kerk
van het allergrootste belang is. Want in het goedvoorziene arsenaal van ver
wijten en beschuldigingen, die er sinds eeuwen tegen de Katholieke Kerk
worden ingebracht, is er een, die de ereplaats inneemt en die met een onver
moeibaar optimisme telkens weer naar voren wordt geschovën. Dat namelijk
de kerkelijke rechtbank weliswaar met een braaf gezicht de onontbindbaar
heid van het huwelijk leert, maar dat ze intussen toch maar vonnissen wijst,
waarbij de nietigheid van bepaalde huwelijken wordt vastgesteld. En terwijl
men met een weids gebaar dergelijke juristenhandigheidjes ter zijde schuift,
zegt men, dat dit proces op hetzelfde neerkomt en dat de kerkelijke recht
bank, ondanks haar mooie theorieën, echtscheiding toestaat aan hen, die er
het geld voor over hebben.
dus niet het minste verschil." Het blad
spreekt van de schijnheiligheid, waar
mee de Rota-rechters de portefeuilles
van de partijen weten leeg te krijgen.
Het proces, waarover dit artikel gaat
en waarin de pleidooien op 25 Februari
a.s. zullen worden gehouden, zal thans
duidelijk moeten vaststellen of deze zeer
zware beschuldigingen waarheid bevat
ten. De Heilige Roomse Rota. de hoge
kerkelijke rechtbank, treedt hier op als
civiele partij in een strafproces, dat ge
voerd wordt voor de Italiaanse rechter.
Het proces heeft dus betekenis, omdat
het de eerste maal is, dat er in de rechts
geschiedenis een rechtbank van een staat
als partij optreedt voor een rechtbank
van een andere staat, waaraan interes
sante volkenrechtelijke bespiegelingen
kunnen worden gewijd terwijl het
proces nog onvergelijkelijk veel belang
rijker is voor de positie van de Rota in
Italië, waar haar vonnissen krachtens
het Verdrag van Lateranen rechtskracht
hebben en waar de Rota de enige instan
tie is, die een huwelijk nietig kan ver
klaren, daar het kerkelijk (en dus on
ontbindbaar) huwelijk door de Italiaanse
wet erkend wordt.
Op 9 Mei 1949 publiceerde „II Paese"
een spotprent, waarop men een paar
mensen met elkaar in gesprek zag. Het
onderschrift luidde:
Wanneer staat de Rota eigenlijk een
echtscheiding toe?
Alleen om zeer ernstige redenen.
Maar ik dacht, dat het ook lukte,
wanneer je een paar millioen -lire be
taalde?
Noem je dat dan soms geen ernstige
reden?
De ..Osservatore Romano" repliceerde
op ieze spotprent en de dag daarop pu
bliceerde zowel „Unita" als „II Paese"
artikèlen, waarboven als koppen stonden:
„Voor een paar millioen lire krijgt men
van de Rota een mooie echtscheiding,
gesteld in fraai curie-latijn" en „De
Heilige Rota staat geen echtscheiding
toe. maar ontbindt wel huwelijken". In
de artikelen werd betoogd, dat men met
een paar millioen lire en een jaartje ge
duld echtscheiding kon krijgen, dat de
procedure voor de Rota de kostbaarste
procedure was, die men zich maar den
ken kan. dat de rijken, door een echt
scheiding te kopen hun ziel kunnen red
den op de dag des oordeels en dat daar
voor natuurlijk geen bedrag te hoog mag
zijn. ,,11 Paese" schreef: „De Rota laat
zich nooit een prooi ontschieten. Ze
spreekt geen echtscheidingen uit, maar
verklaart alleen huwelijken nietig. Maar
na zo'n nietigverklaring kan men weer
opnieuw voor de Kerk trouwen en er is
Wetenschappelijk is vastgesteld, dat een dagelijks H-O
ontbijt U in staat stelt meer te presteren. Het verhoogt
de arbeidslust en houdt U fit en veerkrachtig! H-O
bevat in natuurlijke vorm een keur van onmisbare
voedingsstoffen. Moeders, geeft het uw gezin dagelijks
als ontbijt of toespijs. Het is zo heerlijk en gezond!
Koopt bij uw winkelier vandaag nog een pak en let
vooral op, dat II het originele H-O merk krijgt
Zorg, dat V steeds
originele pakken in huis
hebt. V tast dan nooit mis.
I
ie ragfijnew
Sel spelen- lijden!
Mie5 wat e«r
vtaagt, "LU
HTs
Een Auditor van de Rota, daartoe ge
machtigd door een plenaire zitting van
de Rota-rechters, heeft daarop de 28e
Juni een aanklacht ingediend tegen de
hoofdredacteuren van beide bladen
wegens smaad en laster en hij heeft aan
de Officier van Justitie medegedeeld, dat
zij aan verdachten ampele gelegenheid
zouden geven tot het leveren van de
bewijzen voor hun beweringen.
De zitting van de rechter was bepaald
op 7 November van het vorige jaar, maar
de verdachten vroegen om uitstel, hetgeen
verleend werd, waarna de zitting werd vast
gesteld op 21 November. Op die datum vroe
gen verdachten om een minnelijke schik
king, eventueel om een behandeling van de
zaak met gesloten deuren. Maar de Rota ziet
in dit proces een gelegenheid om tegenover
de gehele wereld haar integriteit te laten
vaststellen door een onpartijdige rechter en
weigerde dus op dit verzoek in te gaan. De
zitting die op 19 Januari was vastgesteld
kon weer niet doorgaan omdat de schrijver
van het artikel in „II Paese" inmiddels over
leden was, na een verklaring te hebben ge
dicteerd, waarin hij zei, nooit de bedoeling
te hebben gehad de Rota te beledigen, maar
alleen een pleidooi te hebben willen leveren
voor het mogelijk maken van echtscheiding.
De Rota heeft inmiddels notariële uittrek
sels overgelegd over haar rechtspraak van
tientallen jaren, gegevens uit haar archief
en haar boekhouding beschikbaar gesteld en
een memorandum ingediend over haar be
voegdheid. haar taak en haar werkwijze.
De Paus is opperste rechter van de ge
hele Kerk. Hij alleen is bevoegd in zaken
betreffende kardinalen, bisschoppen en rege
rende vorsten, hij kan deze rechtsmacht aan
de Rota delegéren, die dan in eerste instan
tie rechtspreekt. Maar de Rota oordeelt in
hoger beroep (of zelfs in hoger beroep voor
de tweede maal ingesteld) in zaken die irj
eerste aanleg onder de bevoegdheid vallen
van de diocesane en regionale rechtbanken
Zo zal een rechtszaak betreffende partijen
die in Amersfoort wonen in eerste aanleg
komen voor de kerkelijke rechtbank van
Utrecht. Van de uitspraak van deze recht
bank kan dan, zo partijen dit willen, ho
ger beroep worden aangetekend bij de ho
ger geplaatste rechtbank van Haarlem. Maar
partijen kunnen ook ineens in hoger be
roep gaan bij de Rota die van alle zaken
ter wereld in hoger beroep kan kennis ne
men. Men denkt wel eens dat de Rota al
leen rechtspreekt in zaken waarin de nietig
verklaring van een huwelijk gevorderd
wordt, maar ook vermogensgeschillen, en
strafzaken vallen onder haar competentie,
hoewel het waar is dat het merendeel van
de processen gaat over de vraag: of een
huwelijk al dan niet geldig gesloten is
Het is duidelijk dat dit iets heel anders is
dan een echtscheidingsproces, waarbij een
werkelijk bestaand huwelijk wordt ontbon
den wegens overspel, mishandeling of in
sommige landen wegens morele wreedheid
of zelfs bij onderlinge toestemming. De Rota
daarentegen kan alleen maar verklaren dat
een huwelijk niet wettelijk gesloten is en
dat het dus nooit bestaan heeft, omdat bijv.
partijen nog niet oud genoeg waren, om
dat ze elkaar in. een verboden graad ver
want waren of omdat een der partijen niet
gedoopt was hetzij omdat er bij de huwe
lijkssluiting een vormverzuim tis begaan
(ontbreken van priester of twee getuigen)
ofwel omdat er bij een van de partijen
geen toestemming was doordat deze krank
zinnig was, niet wist wat het betekende te
trouwen of door geweld en dreigementen
tot het huwelijk gedwongen was.
In één geval staat de Kerk echtschei
ding toe. De Paus kan namelijk krachtens
de hem gegeven macht tot binden en ont
binden een geldig gesloten huwelijk ontbin
den, wanneer het vaststaat dat het huwelijk
nog niet door vleselijke gemeenschap ls
voltooid en wanneer er bovendienernstige
redenen zijn tot ontbinding.
Het zal er nu volgende week om gaan of
het waar is, dat de Rota huwelijken van rij
ken eerder nietig verklaart dan die van min
vermogenden en of het waar is dat de pro
ceskosten bij de Rota werkelijk zo hoog
zijn als beweerd wordt en of iemand, die ze
niet betalen kan, geen recht krijgen kan.
De Rota stelt, dat men het proces kosteloos
kan voeren, wanneer blijkt dat men de kos
ten niet kan dragen. Ook gedeeltelijk kan
men ontslagen worden van de kosten. In
al deze gevallen draagt de Heilige Stoel de
onkosten en het jaarlijks deficit van de
Heilige Stoel bedraagt om en nabij de
twintig millioen lire.
Uit de hierbij gepubliceerde statistiek
blijkt, dat er in het tijdvak van 1936 tot
1948 1030 huwelijkszaken werden behan
deld waarvan 458 of bijna de helft vol
komen kosteloos.
Van de door partijen betaalde pro
cessen eindigde 38.6 pCt. met de ge
vraagde nietigverklaring van het hu
welijk, terwijl/de kosteloos gevoerde
processen in 45.8 pCt. van de gevallen
het gewenste resultaat hadden.
Aan het materiaal, dat Mgr. Staffa, de
vertegenwoordiger van de Rota in het
proces, ons beschikbaar stelde, ontlenen
wij enige voorbeelden, die het niet erg
aannemelijk maken, dat de Rota haar
vonnissen bepaalt naar aanleiding van
de rijkdom of de invloed van de eisende
partij.
Het meest overtuigende voorbeeld, dat
ook na meer dan drie eeuwen nog nooit
overtroffen is: Toen de Kerk weigerde
het huwelijk van de Engelse koning Hen
drik VIII met Catharina van Aragon
nietig te verklaren, hoewel het gevaar
dreigde, dat de Engelse koning, .de „ver
dediger des geloofs", een schisma zou
uitlokken en aan welke uitspraak voor
een groot deel het afvallen van een heel
land moet worden geweten.
Een jonge gravin uit de hoogste finan
ciële kringen van Italië huwde een
grootvor. Het huwelijk werd door een
kardinaal ingezegend en de bruiloft werd
met veel luister gevierd. Maar na enige
jaren begon zij een proces om haar hu
welijk nietig verklaard te krijgen om
dat haar vader haar indertijd tot het
huwelijk gedwongen zou hebben. De
Rota wees de eis af.
Een arme meubelmaker uit midden-
Italië begon een proces omdat hij tot
zijn huwelijk met een boerenmeisje ge
dwongen zou zijn. De Heilige Stoel be
taalde de 72.649 lire proceskosten (onge
veer 450 gulden, een normaal bedrag
voor een Nederlands proces voor de
Hoge Raad) en de eis werd toegewezen.
Een negermeisje werd ondanks haar
weigering door haar vader voor vijf
koeien aan een trouwlustige dorpsgenoot
verkocht, die haar naar het altaar
bracht nadat zij net zo lang met stok
slagen behandeld was, tot zij toegaf. De
missionaris wist van niets en trouwde
het paar. Het huwelijk werd nietig ver
klaard na een kosteloos proces.
Zeer tekenend is ook het voorbeeld
van een lid van een van de oudste
vorstenhuizen van Italië, dat zelfs een
paus onder zijn telgen rekent. De jonge
prins wat buitengewoon rijk. Zijn hu
welijk mef een dame uit de hoogste adel
bleek zeer ongelukkig en tenslotte kwam
het tot een schandaal. Met de grootste
aandrang werd toen de Rota bestormd,
de allerhoogste relaties oefenden hun
invloed uit om toch maar de nietigver
klaring van het huwelijk te krijgen.
Maar de Rota deed de uitspraak „non
constat de nullitate", het bewijs voor
de nietigheid van het huwelijk is niet
geleverd, en wees de eis af.
Van enige contra-protectie van be
middelde eisers (men zou het na deze
voorbeelden haast kunnen gaan denken),
blijkt echter evenmin. De cijfers spreken
voor zich zelf.
Het lijdt niet veel twijfel hoe de
uitspraak zal luiden van de Italiaanse
rechter, die zich geplaatst ziet tegen
over een overvloed van overtuigend
bewijsmateriaal, waartegenover de ge
daagden al zeer weinig anders kunnen
stellen dan onbewezen verdachtma
kingen.
Het is te hopen, dat er door het
vonnis van de Italiaanse rechter een
fantastisch sprookje, dat het altijd
v' maar weer goed doet, over de Katho
lieke Kerk uit de wereld geholpen zal
worden.
Of het met andere woorden eigenlijk
wel ooit bestaan heeft.
Statistiek van de huwelijkszaken, die door de Rota behandeld zijn
vanaf 1936 tot 1948 met vermelding van de uitspraak en van eventuele
gratis behandeling.
Aantal
Gratis
Eis
Eis toegewezen
Jaar
vonnissen
behandeld
afgewezen
Totaal
Gratis
Niet gratis
1936
75
38
41
34
19
15
1937
74
40
49
25
17
8
1938
70
39
43
27
21
6
1939
55
25
41
14
10
4
1940
78
33
54
24
14
10
1941
86
39
56
30
19
11
1942
76
38
50
26
13
13
1943
91
40
45
46
20
26
1944
67
30
36
31
14
17
1945
81
38
42
39
13
26
1946
75
36
45
30
17
13
1947
78
18
25
53
13
40
1948
124
44
72
52
'20
32
Totaal
1030
458
599
431
210
221
0«0o f
pak
(Van onze Haagse redacteur)
Tegenover bezwaren, aangevoerd
door de Bond van Bedrijfsautohouders
in Nederland, heeft de Bond van Auto
mobiel- en Garagebedrijven „Bovag",
die volgens eigen zeggen 99 pet. van de
Nederlandse garagebedrijven achter zich
heeft staan, gisteren in Den Haag een
nadere toelichting gegeven op de motie
ven, die geleid hebben tot de geconcipi
eerde samenwerking met de Spoorwe
gen inzake het verhuren aan treinrei
zigers van auto's zonder chauffeur.
Daar het recht en zelfs de plicht zo
wel van het autobedrijf als van de N.S.
om het reizend publiek zoveel mogelijk
te gerieven moeilijk betwist kunnen
worden, was samenwerking tussen de
Spoorwegen en de garages een logische
oplossing, waar men service wilde ver
lenen aan automobilisten, die soms re
den hebben om per trein te reizen en
aan treinreizigers, die soms behoefte
hebben aan het gebruik van een auto.
Wanneer er ongerustheid wordt geuit
over te vergaande bemoeienissen van de
N.S., antwoordt de „Bovag", dat beide
partijen zelfstandig handelen t.a.v. hun
eigen zaken en hun taken uitsluitend co-
ordineren om het publiek te gerieven.
Men is derhalve van deze kant voor
alsnog niet beducht voor opslokking
door de Spoorwegen. De practische or
ganisatie zal niet overhaast op gang
worden gebracht; er is voorlopig meer
sprake van een „agreement" dan van
een contract.
Wat de auto's, die de reizigers ter be
schikking zullen staan, zelf betreft, kan
,nog worden medegedeeld, dat deze qua
grootte van het middeltype zullen zijn.
De kosten ad 22 ct. per km. liggen 3 ct.
per km. lager dan die voor het huren
van een auto met chauffeur. Op het
werkterrein van de taxi s wil men zich
niet begeven.
Vier personen welden gedood en een
zwaar gewond, toen Woensdag in de
rubbertuinen van de gouvernements
rubberonderneming „Vada" ten Noor
den van Tjiandjur een jeep uit een hin
derlaag werd beschoten. De slachtoffers
zijn de planter Gans, een mandur en
twee ondernemingswachters.
De behandeling van de benzinewet, wel
ke op de agenda der Tweede Kamer voor
deze week stond, is uitgesteld tot de ver
gadering, welke in de eerste dagen van
Maart zal worden gehouden.
malen
42 Lm.
dames-pyama van
gestreept flanel, diverse
kleurencombinaties.
Na de korte, vrij hevige
winterperiode, die we
onlangs hebben door
gemaakt, is als een verras
sing een tijdje van zacht
regenweer gevolgd. We
kunnen er natuurlijk uitge
breid over discussiëren of het
een of het ander te verkie
zen is, of droog vriesweer
gezonder is dan nat kwakkel-
weer. Al onze voors en te-
gens vallen echter weg, als
we even tijd kunnen vinden
om op een mooie dag naar
buiten te trekken. Het doet
er helemaal niet toe of dat
„buiten" de wandelpaden
in de duinen, het Gooi of van
het Vondelpark betekenen.
Kijk en zie, hoe de natuur
haar vreugde óver het zach
te regenweertje demon
streert! Kijk, hoe, schuw en
voorzichtig nog, de eerste
groene blaadjes uit de
knoppen proberen te bre
ken. Een zacht groene glans
ligt er al over de twijgjes.
Sneeuwklokjes en crocus-
sen steken ook al hun
nieuwsgierige kopjes boven
de zwarte grond uit, al doet
de soms nog gure wind hen
nog aarzelen om de zo par
mantig begonnen tocht naar
boven onmiddellijk te ver
volgen.
Zie, hoe sieriijk en be
vallig de glanzende elzen-
en hazelkatjes hangen te
bengelen, en hoe de kas
tanjeknoppen zwellen van
leven door de warmte van
de naderende lente, waar
planten en bloemen kenne
lijk veel gevoeliger voor
zijn dan de mensen, die
weggedoken in dikke win
terjassen, die tekenen van
ontwakend leven bezien of
voorbijlopen. Hoevelen van
ons immers komen er niet
toe om al deze voorjaars
herauten op te merken. De
wind is zoel en vochtig en
we merken slechts, dat de
boel in huis zo klam aan
voelt. In het bos heeft het
sneeuwklokje zijn kopje bo
ven de grond uitgestoken,
maar wij zien alleen, dat de
spruitjes bij de groenten-
man nog altijd duur blij
ven. Bruinglanzende katjes
wiegelen aan de hazelaars,
maar wij zien alleen maar
de gaten in de kousen van
Jan en de scheur in Piet's
nieuwe blouse. En dan op
een goede dag bemerken
we met een schok, dat de
kale boom voor ons huis
een fris groen kleed heeft
aangetrokken en dat het
dus weer lente geworden
is, zonder dat we het heb
ben opgemerkt. Wat een
vreugde, wat een innerlijke
blijheid hebben we ons
daarmge laten ontgaan. Hoe
hadden we al wekenlang
kunnen genieten van de ko
mende lente, als we maar
even, tussen ons werk door,
tijd hadden genomen om die
oude trouwe boom in het
oog te houden. Waarom zijn
we niet, toen we toch bood
schappen moesten doen,
even door het park gelopen
om naar het ontluiken van
al dat groen te kijken?
Waarom hebben we niet
één middag onze stop- en
naaimand in de steek gela
ten voor een frisse wande
ling in hef bos? Als een
maal de bomen groen staan,
is het te laat om onze te
kortkoming te herstellen.
Laat ons onze kans grijpen
nu ze er is. Laat ons de
lente gaan ontdekken nog
voor ze arriveert, om daarna
met een hart vol voorjaars
vreugde met hernieuwde
moed aan het werk te gaan.
Zondag: Tomatensoep
aardappelen, vlees, brussels
lof, griesmeelpudding met
stoofperen.
Maandag: Rest tomaten
soep, aardappelen, rest vlees,
gestoofde uien.
Dinsdag: Aardappelen, an
dijvie, grutjes toe.
Woensdag: Aardappelen,
(gebakken lever), rode kool,
custardvla.
Donderdag: Aardappelen,
spek, bruine bonen, appel o'f
appelmoes.
Vrijdag: Aardappelen, ge
stoofde vis, bietensla, vis
saus, drie in de pan.
Zaterdag: Stamppot, zuur
kool, (rookworst), rijst met
boter of margarine en sui
ker of rijstebrij.
Wat eten we in de Fe-
bruari-maand? Laten we
dif weekmenu eens nagaan.
Op Zondag: Soep vooraf
van een blikje tomatenpurée,
bouillon, een gefruit uitje,
boter of margarine en bloem.
Men maakt deze voor twee
dagen tegelijk, zodat op de
drukke Maandag de soep
maar opgewarmd behoeft
te worden. Het vlees kan
's Zaterdags gebraden wor
den en zal, wanneer men er
zuinig mee is, tevens voor
Maandag kunnen dienen.
Wanneer men daarbij een
flinke hoeveelheid jus maakt,
kan die tot en met Dinsdag
dienst doen. Brusselslof is
gauw klaar en de toespijs
kan ook de dag tevoren wor
den bereid (op de kachel la
ten stoven).
Maandag: Soep en vlees
zijn klaar en uien zijn ge
makkelijk te bereiden. De
uien schoonmaken. door
snijden, in weinig water met
zout gaarkoken (in pl.m. Va
uur) en ze afmaken met pe
per, azijn en wat boter of
margarine. Men kan de
groente binden met iets
bloem.
Dinsdag: De andijvie op
zetten met aanhangend wa
ter en kort koken (pl.m. V4
uur). De groente geven in
een melksausje. De grutjes
in melk gaarkoken (125
gram per liter). Dit gerecht
is in 14 uur gaar. Eventu
eel kan men er een ei bij
geven, doch ook zonder dat
is dé maaltijd (door de melk)
volledig.
Woensdag: Gebakken le
ver, een zeer goed voedings
middel, wordt bereid door
pl.m. 1 cm. dikke plakken
in te wrijven met peper en
zout, door bloem te halen
en vervolgens in de koeken
pan in hete boter of mar
garine langzaam bruin te
bakken. De baktijd mag niet
langer zijn dan 14 uur daar
de lever anders taai en hard
wordt. De jus kan afge
maakt worden' met wat ge
fruite ui.
Donderdag: Voor t gaar-
maken van bruine bonen is
de hooikist nog altijd een
geschikt hulpmiddel. Men
bespaart er brandstof mee
en men hoeft niet naar het
gerecht om te kijken.
Vrijdag: Visdag. Gestoof
de vis heeft het voordeel, dat
het vocht, waarin de vis ge
stoofd is, tot saus bijgebon
den kan worden met wat
bloem of maizena. Daar het
hoofdgerecht snel klaar is,
ls er wat meer tijd beschik
baar om de voedzame drie
in de pan te bakken.
Zaterdag: Stamppot, zuur
kool met rookworst alles
in één pan gekookt; onder
in de zuurkool, hierop de
worst, dan de aardappelen. In
pl.m. 14 uur is het gerecht
klaar. Men kookt het ge
recht met weinig water en
stampt het zo kort mogelijk.
Wat melk en boter of mar
garine kunnen de stamppot
smeuïg maken. Is de rook
worst te kostbaar, dan geeft
men rijstebrij in plaats van
droge rijst toe.
Het is de Engelse vrou
wen verboden, zich in
Parijs te kleden. Doet
een enkele harer dit toch en
treedt ze het Britse zelfbe
wustzijn met voeten door bij
Patou of Piguet binnen te
gaan om er een model te be
stellen, dan gebeurt dat met
de vingers op de mond en
geheimzinnig gefluister. In
derdaad, er is een ijzeren
gordijn, maar er zijn ook
gouden of liever gezegd de-
viezengordijnen, waar me
vrouw Mode verstoppertje
of kiekeboe achter speelt
naar gelang de welgesteld
heid der nationaliteiten.
Mevrouw Mode lijdt ..een
beetje aan bloedarmoede, en
bij gebrek aan élan teert ze
op de oude halve eeuw die
voorbij is. Haar belangstel
ling voor de rok. die over
dreven was en zich uitleefde
in de meest ondraagbare en
onmogelijke gekronkelde
plooisels, gaat nu enigszins
over op het lijfje en laat de
rok, die sluik en glad is, met
rust. Acht en dertig a veertig
centimeter is de rok van de
grond, voor de avond soms
wat korter, alleen op de
voet voor groot gala. De kor
te avondrok heeft echter een
los waaierend pand of is on
gelijk aan de zoom als in 1926.
Boven de taille hebben de
japonnen wat meer souples
se en er is een neiging tot
licht blousen in de rug.. De
zomerjurkjes hebben korte
mouwtjes of geen mouwen en
zoals een vorige maal reeds
gemeld, heeft, tot onze on
uitsprekelijke verontwaardi
ging, de hemd-jurk in een der
collecties de kop durven op
steken. De mode is toch
ook eigenlijk niet wijs, óf he
melhoog juichend of ten do-
horen mompelen, dat 2e een
Anti-hemdjurk Vereniging"
willen oprichten. Onmiddel
lijk hebben wy ons als lid
opgegeven.
Maar het is reeds eerder
geconstateerd, de behaag
zucht van de vrouw wordt
doorkruist door haar heime->
lijk verlangen, haar zusters
de ogen uit te steken. En
dat bereikt ze slechts als ze
de nieuwe mode aan haar rok
Eenvoudig katoen jurkje voor
zomer 1950 naar Engels
ontwerp
de bedroefd. Of één en al
new look-romantiek met sier
lijke middeltjes, idyllen van
strookjes en rhythme van
rokken, of nuchter, zakelijk
met die ellendig gladde,
mouwloze zakjurk, waarvgn
de ceintuur nog op de nor
male plaats mag zitten. Maar
de hemel weet hoe snel het
middel wellicht denatureert.
En als de mannen die nare
nuchtere hemdjurken nu
aardig vonden, dan was het
nog enigszins te begrijpen
en te vergeven. Maar de
meesten haten ze en zien
een vrouw veel liever in de
gratie van de wijde rok. Wij
hebben enigen van hen al
vasthoudt. Ook als die kort
en strak en onflatteus is.
De mantel schijnt voor
deze zomer tot inkeer te zijn
gekomen. Hij neemt zijn
overdreven ruimte terug en
boet voor de enorme kraag
met iets wat nauwelijks
meer kraag is. Als altijd is er
in de voorjaarscollecties veel
marine, nog steeds met veel
wit gegarneerd, maar daar
naast is er een overwoeke
ring van geel, van citroen,
rijp en onrijp tot sinaasap
pel. Geel is heerlijk voor don
kere vrbuwen. maar geef
hoort bij een zonnig land.
Wat doe je met een jurk.'die
de kleur van de zon heeft,
als het regmt?
(Van onze verslaggeefster)
Gekleed in een beige, militair aan
doend pak, met hoge kraag, waarboven
het magere gezicht met de ruige baard
nog bleker leek dan het waarschijnlijk
was, stond Donderdagochtend „Profes
sor Pootjes" voor de Amsterdamse
Rechtbank terecht.
Johannes Willem Pootjes, zestig jaar
oud kunstnijveraar uit Hilversum, werd
ten laste gelegd, dat hij in de zomer van
1946 dienstplichtigen, die naar Indonesië
zouden vertrekken, zou hebben overge
haald, zich na hun inschepingsverlof niet
te melden. Hij zou dit gedaan hebben
door middel van advertenties, waarin
verdachte zich uitgaf als Professor in
hoge Jurisdictie. Hij had 17 jaar een
studie van de grondwet gemaakt en be
toogde tot de vele militairen, die op al
lerlei manieren zijn adres gekregen had
den, dat uitzending naar Indonesië, tegen
hun wil in, in strijd met de grondwet
was. Wensten zij zich hiertegen te ver
zetten, dan moesten zij hun uniform
naar het ministerie van Oorlog zenden
en onderduiken, daar zij anders tóch
zouden worden gestuurd. Tevens wordt
hij ervan verdacht financiële steun te
hebben verstrekt aan deze onderduikers
en verdere steun, die zij nodig hadden
te hebben verleend.
Vervolgens wordt hem ten laste ge
legd, dat hij in de „Vredestichter", een
tijdschrift, dat Pootjes in 1949 samenge
steld en, volgens zjjn zeggen, gestuurd
heeft naar de ministers, Kamerleden,
rechterlijke macht en politie-autoriteiten,
een artikel geschreven heeft, waarin hij
zich op zeer beledigende wijze uitliet
over Koningin Juliana en Prinses Wll-
helmina.
Hij betoogde o.a., dat de .geest des
Konings" niet in H.M. Koningin Juliana
is overgegaan, maar op hem, Pootjes.
Tijdens het eerste verhoor ontkende
verdachte ten stelligste militairen tpt
desertie te hebben overgehaald. Slechts
zij, die reeds van plan waren zicj} na hun
inschepingsverlof niet meer te melden
heeft hij gewezen, hoe zij hun plannen
konden uitvoeren.
Ongeveer 500 militairen heeft hij in
zijn huis in Hilversum ontvangen en
over deze zaak gesproken. Drie van hen
legden een getuigenis af.
De 32-jarige v. d. G„ die inderdaad is
ondergedoken en later door de krijgs
raad tot drie jaar werd veroordeeld, be
vestigde de verklaring van verdachte.
De getuigenverklaringen van de twee an
deren bewezen duidelijk de grote in
vloed, die Pootjes op hun besluit had uit
geoefend.
Het verhoor van prof. dr. L. v. d.
Horst, die over verdachte een psychia
trisch rapport heeft uitgebracht, nam
geruime tijd in beslag.
In zyn rapport had getuige ver
klaard, dat verdachte niet ontoereke
ningsvatbaar was. Hierbij had hij ech
ter vele restricties gevoegd en, die voor
leken in vrij onbegrijpelijke termen ge
steld. Het duurde dan ook wel even
voor dat de president, mr. Meihuizen,
uit de mond van prof- v. d. Horst
had gehoord, dat verdachte een „hyste
rische psychopaat" is.
De Officier v»n Justitie, mr. Kist
hield 'n requisitoir, dat uitmuntte door
mild begrip voor de verdachte. Hij eiste
een jaar gevangenisstraf met aftrek en ter
beschikking stelling van de regering. Hij
kenschetste Pootjes als goedhartig man
niet geheel normaal, op wie dat is
in zijn leven reeds meer bewezen mi
litaire dienst werkt als een rode lap op
een stier,
In het eerste gedeelte van zijn plei
dooi, dat in het geheel meer dan drie
uur duurde, trachtte mr. Stokvis aan
te tonen, dat verdachte in het geheel
geen professor-van-de-koude-grond is
maar wel degelijk recht had op deze
titel. Mr. Kist ontzenuwde echter deze
verklaring.
Vervolgens behandelde de verdediger
het tweede punt van de ten laste leg
ging, n.l. de majesteitsschennis. In zijn
tijdschrift „De Vredestichter" had ver
dachte namelijk artikelen geschreven,
die beledigend waren voor het Konink
lijk Huis. Ook deze uitingen van Poot
jes zijn, evenals de affaire met de de
serteurs, terug te voeren tot verdach-
te's bezwaren tegbn het Staatsnoodrecht,
dat hij in strijd met de grondwet acht.
Mr. Stokvis wees er op, dat verd. met
deze opvatting niet alleen stond ën las
enkele passages uit geschriften van pro
fessor Gerretson voor, die parallel lie
pen met de woorden van Pootjes. Voorts
toonde hij aan, dat verdachte wel de
gelijk een grote verering en liefde voor
het Oranjehuis koesterde.
„Hij beschouwt de koningin als zijn
Zuster in Christus, die dank zij de
Grondwet Haar hoge positie kan be
kleden. Van majesteitsschennis, dus
het opzettelijk beledigen van de per
soon der Vorstin, is geen sprake".
Vervolgens viel verdediger de Of
ficier van Justitie aan, waar hy in
zijn requisitoir gezegd had. Pootjes op
grond van in de dagvaarding opge
nomen artikelen, veroordeeld te wil
len zien. „De meeste geschriften van
Pootjes' hand zijn volkomen onbegrij
pelijk", zo betoogde mr. Stokvis en
hij citeerde enkele passages daar uit
waar inderdaad geen touw aan vast te
knopen was.
„Maar", zo vervolgde verdediger, „men
wordt niet veroordeeld alleen omdat
Een van de vrachtauto's van de Roer-
mondse melkinrichting „Hygia", die da.
gelijks tonnen zuivelproducten naar het
buitenland vervoeren, is in de omgeving
van Schaik (N.-Br.) gekanteld. De wa
gen was geladen met 5000 liter slagroom
en was op weg van Brabant naar Luxem
burg. In een scherpe bocht moest de
chauffeur uitwijken voor een tegenlig
ger. Hierbij raakte hij in het zachte ge
deelte van de wegberm, kantelde en be
landde vervolgens met zijn wagen in een
beekje. In een oogwenk was dit beekje
gemetamorphoseerd in een zacht kabbe
lende stroom van slagroom,, die by de
toeschouwers luilekkerland-ideeën op
riep. Persoonlijke ongelukken deden zich
niet voor. De schade wordt door verze
kering gedekt
De Canadese „diplomaat", die verle
den week door de marechaussee te Bu-
del' is aangehouden, en die een Apel-
doornse autohandelaar voor f 2.000 heeft
opgelicht, blijkt ook in het buitenland,
o.a. België, Frankrijk en Italië te zijn
gesignaleerd.
Daar de man bovendien een niet on
gevaarlijke psychopaath blijkt te zijn,
zal hij naar Canada worden terugge
stuurd.
Sedert enige weken werd Donderdags
op de markt in Gouda margarine vier
cent per pakje beneden de normale pjys
verkocht. De Goudse middenstanders
hebben het er Donderdag niet bij laten
zitten. Zij huurden ook een kraam en
verkochten de margarine zes cent goed
koper dan gebruikelijk. Het gevolg was;
drukke klandizie bij de een en een lege
kraam bij de ander. Het pleit schijnt
hiermede reeds beslecht te zijn, want de
concurrenten gaan nu met elkaar praten.
men volkomen duistere betogen op
schrift stelt".
In verband met de wankele gezond
heid van verdachte vroeg de verdedi
ger, na tot vrijspraak te hebben gecon
cludeerd, onmiddellijke invrijheidstel
ling. Het verzoek werd echter afgewe
zen.
Na het laatste woord van verdachte,
waarin deze nogmaals zjjn visie op het
staatsrecht had gegeven, bepaalde de
president de uitspraak op Donderdag 2
Maart a.s.
