Prof. Romme bespreekt suggestie ten
aanzien van nationaal kabinet
J:
P
akkertjes
t irrur
„Binnenlandse politiek moet niet als
tweederangs beschouwd worden
Bij P.B.O. gaat het om
zedelijke waarden
Y'
Zuster Vincenza zalig
verklaard
Marijke's hartewens vervuld
ftfERMOGÈNE
Vasten- en Onthoudingswet
U1U1 I/U
WESTERLING NAAR
SINGAPORE?
Een poppenwagen van haar zusjes,
poppenhuis van haar moeder
Mr. J. M. L. Th. CALS
J
MAANDAG 20 FEBRUARI" 1950
PAGINA 3
PARTIJRAADSVERGADERING K.V.P. TE UTRECHT
(Van onze verslaggever
„Mei belangstelling en open begrip moei de suggestie
worden ontvangen, die de wijze prof. Anema tijdens de
algemene beschouwingen op de begroting in de Eerste
Kamer deed ten aailzien van een nationaal kabinet. De
politieke partijen hebben echter nog twee jaar de tijd' om
de reële mogelijkheden voor 'n dergelijke samenwerking te
toetsen. Gewapend mei deze ervaring kan men dan na de
verkiezingen in 1952 de wenselijkheid nader onder ogen
zien." Deze woorden vormden zonder twijfel een der be
langrijkste passages van hei beioog, dat prof. mr. Romme
Zaterdagmorgen hield op de 11de vergadering van d»
Partijraad der K.V.P., welke Vrijdag en Zaterdag ie Utrecht
plaats had.
l oor elke schoen
wmmm
llgil
1
JU,"
jpHet
UEBIG10 ets. I
BOUILLONBLOr
0X0 BOUILLONBLOKJE
SPIERPIJN, SPIT...
'i
k 'V'ft
Staatssecretaris voor
O., K. en W.
CONGRES KATH. PERS TE
ROME GEËINDIGD
Graaf Delia Torre voorzitter
Intern. Unie Kath. Pers
Voor de Nederlandse Kerkprovincie
zenuwpijn,kiespijn
GEDWARSBOOMDE
▼ertalïng
JOHANNA PERENBOOM
DE KWESTIE'NIEUW-GUINEA
Onderhandelingen beginnen
spoedig
De hooggeleerde fractieleider onder
streepte deze uitspraak bovendien nog
eens, toen hij op een desbetreffende
vraag tijdens de discussies antwoordde,
dat het op politiek gebied niet vreemd
is iemand gedurende twee jaar met toe
gestoken hand te laten staan.
Te voren had prof. Romme uitvoerig
bij de woorden van prof. Anema stilge
staan. Deze pleitte in de Eerste Kamer
voor 'n nationaal kabinet „in den enig
redelijken zin", waarin geestverwanten
van alle grotere constructieve partijen
zitting zouden hebben. De mogelijkheid
hiertoe achtte hij thans nu de Indo
nesische kwestie is opgelost zeer wel
aanwezig. Prof. Anema zeide 'n derge
lijk kabinet bovendien zeer wenselijk
te vinden, daar het karakter der binnen
landse politiek fundamenteel is gewij
zigd nu deze zo sterk wordt beïnvloed
door overwegingen van. buitenlands-po
litieke aard. De interne staatkunde moet
hierom een sterk compromissoir karak
ter dragen, zonder scherpe tegenstellin
gen.
„Wij komen met toegestoken hand tot
de andere partijen, in de hoop, dat deze
zal worden aanvaard."
Volgens prof. Romme bedoelde de
A.R.-fractieleider geenszins „morgen"
reeds tot 'n kabinetswijziging te komen,
doch wenste hij er slechts tijdig de aan
dacht op te vestigen, dat de Anti-Revo-
lutionnairen thans de practische moge
lijkheid van, 'n nationaal kabinet aan
wezig achten. In dit kader lanceerde hij
de bovengeciteerde woorden, terwijl hij
er tevens op wees, dat de A.R. positie
bepaling gelegenheid biedt tot nader
beraad in den lande op de voor- en na
delen van enerzijds 'n nationaal kabinet
en anderzijds 'n kabinet met 'n loyale
oppositie.
Prof. Romme verwierp voorts de ge
suggereerde stelling, dat men de KVP
op voorhand reeds als regeringspartij
kan beschouwen. Zonder 'n antwoord te
willen geven, wenste hij de vraag te
stellen, of de KVP er niet voor zou
kunnen bedanken om steeds maar re-
sre rings partij te zijn. De lijn, waarmee
prof. Anema zijn aas in de politieke
vijver wierp, is het primaat der buiten
landse politiek, met hieraan verbonden
het voeren van een binnenlandse com
promissen-politiek. De katholieke frac
tieleider wenst dit echter niet te aan
vaarden.
De groeiende vertrouwdheid met het
primaat der buitenlandse politiek is in
ons land 'n deviatie. Inderdaad is de
positie van Nederland in de wereld
sterk gewijzigd. In onze hele binnen
landse politiek is de buitenlandse niet
slechts van diepere betekenis geworden,
doch dit zal ook van duurzame aard
blijken. Ook wanneer wij ons weer zelf
kunnen bedruipen, zal naar menselijke
berekening door Nederland een federale
zelfstandigheidspolitiek moeten blijven
gevoerd, dit mede in verband met de
economische ontwikkeling, welke de po
litieke ver vooruit is.
De KVP staat ook zeer positief tegen
over de Benelux, de West-Europese
Unie, het Atlantisch Pact en de Neder
lands-Indonesische Unie. Zij wenst ech
ter de parlementaire uitholling, die van
het voeren van 'n zo geprononceerde
buitenlandse politiek vaak het gevolg
blijkt te zijn, krachtig tegen te gaan.
Anderzijds zal echter een vergroting
van de fracties noodzakelijk blijken om
de veelomvattende problemen naar be
horen te kunnen bestuderen.
De regering heeft reeds toegezegd op
korte termijn een grondwetscommissie te
vormen, die de uitbreiding der Tweede
Kamer zal dienen te bestuderen. Dat
haar voorzitter min. Van Schaik zal zijn,
Wiens lievelingsdenkbeeld het is het
aantal kamerleden op 150 te brengen,
bracht prof. Romme er toe reeds te
speculeren op de toekomstige omvang
en samenstelling der katholieke fractie.
Van een te verwachten aantal van
48—50 KVP-leden zouden er 12—15
moeten zijn, die zich geheel wijdden aan
buitenlandse vraagstukken. Een-derde
der fractie met deze taak te belasten is
geenszins overdreven, daar er op inter
nationaal terrein nog veel weerstanden
tegen de christelijke beginselen zijn te
•verwinnen.
Prof. Romme haalde in dit verband
de woorden van mr. Kropman aan: „De
geest is belangrijker dan macht. Wij
dienen onze invloed te doen gelden door
onze cultuur uit te dragen." Geenszins
betekent dit, aldus prof. Romme, dat wij
de ogen sluiten voor het machtsstreven.
„Laten wij echter niet zo ver uitslaan,
dat we de binnenlandse politiek als twee
derangs gaan beschouwen. Binnen het
faam van het internationale blijft er
ruimte te over voor 'n grote en belang
rijke activiteit. In ons eigen land valt
reel te verrichten en hier kunnen wij
Advertentie
1 ook veel doen, meer dan waartoe wij in
de wereldpolitiek in staat zijn. Aan onze
binnenlandse politiek, die vooral op het
verwezenlijken van recht en rechtvaar
digheid gericht moet zijn, kunnen wij de
trekkracht van 'n voorbeeld aan de we
reld geven."
Er valt thans 'n zekere depressie
te constateren, ook in de rijen van
de K.V.P., welke door de zorgen van
deze tijd en de weinig fleurige voor
uitzichten wordt veroorzaakt. Op de
politieke en maatschappelijke leiders
van ons volk rust de plicht tot waak
zaamheid te prikkelen en de verslap
ping, gevolg van de zorgen van van
daag en morgen, tegen te gaan.
Hiervoor zal de diepgrijpende realiteit
van het wereldgebeuren voor ogen ge
steld mpeten worden, terwijl men voorts
het vertrouwen en 't besef moet laten
doordringen, dat 't streven steeds gericht
dient te zijn op 'n politiek van sociale
rechtvaardigheid.
Prof. Romme achtte het verwonder
lijk, dat de depressie ook bij het katho-
lieke volksdeel merkbaar is, terwijl toch
op politiek terrein zeer onlangs zo'n
uitermate groot succes is geboekt door
het tot-stand-komen van de wettelijke
grondslag voor de P.B.O. Nu deze is be
reikt, wordt er een critiek op gericht,
voortkomend uit 'n zekere mismoedig
heid. Deze mismoedigheid is o.m. te ver
klaren uit het feit, dat men er niet in
is geslaagd de diepe betekenis der P.B.O.
over het voetlicht te brengen. Hetzelfde
geldt voor de wet op de ondernemings
raden.
Men zal meer moeten gaan uitdragen,
dat 't by dit alles allereerst om zedelijke
waarden gaat. De betreffende voorzie
ningen zijn voor de mens een steun om
zich te gedragen en te voelen in zijn
volledige menselijke waardigheid. „Dit
moet toegelicht en er in gehamerd wor
den!"
Er zijn thans wijdere perspectieven ge
opend. De P.B.O.-practijk zal de alge
mene welvaart bevorderen en 'n breed
verspreide bezitsvorming mogelijk ma
ken. De juiste zin der P.B.O. zal men
moeten puren uit Quadragesimo Anno
en de rede, welke Z. H. de Paus verleden
jaar over de sociale maatregelen hield,
terwijl voorts de practische toepassing
terdege overwogen dient te worden.
Na de rede van Prof. Romme maakten
diverse afgevaardigden gebruik van de
gelegenheid tot het stellen van vragen
aan de fractieleider. O.m. werden de dub
bele functie van minister Stikker, de
toekomst van Nieuw-Guinea en de staat,
kundige wenselijkheid van staatssecreta
rissen aan de orde gesteld.
Betreffende de opmerking, dat minis
ter Stikker door Engeland blijkbaar als
kneedbaarder wordt beschouwd dan
Spaak, antwoordde Prof. Romme, dat
deze grotere kneedbaarheid uit de wor
dingsgeschiedenis van minister Stikker's
functie nergens is gebleken. Omtrent de
moeilijkheden, die de combinatie van
tuncties oplevert, verwees hij naar de
opmerkingen, die hierover in de Eerste
Kamer zijn gemaakt. „Ik denk, dat een
en ander bij de regering ernstige over
weging is. r
Over de kwestie Nw.-Guinea zeide
Prof. Romme: „Soekarno en Yamin
meenden over de toekomstige status 'van
dit gebied het hunne te moeten zeggen
Het is moeilijk uit te maken, of deze op
merkingen ten voordele zullen ziin van
hen, die ze uitten!"
Het instituut van staatssecretaris achtte
spr. zeer nuttig, daar de taak van een
minister vooral na de oorlog zeer veel
omvattend is geworden. Van iedere be
noeming zal de minister echter te voren
de noodzakelijkheid dienen aan te tonen.
Volgens welingelichte kringen te Dja
karta gelooft men, dat Westerling uit
Indonesië naar Singapore is vertrokken.
Westerling heeft niet om een visum
voor Singapore verzocht, maar men
weet, dat hij contact heeft gehad met
smokkelaars, die tussen Sumatra en de
kust van Malakka hun werkterrein heb.
ben liggen.
.Uit berichten van de geheime dienst
blijkt, dat Westerling's troepen om Ban
dung verstrooid raken en, naar men
aanneemt, zich aansluiten bij guerilla-
benden op West-Java, aldus bericht
Reuter.
Tijdens de discussies vond de ver
gadering gelegenheid tot 'n spontaan
huldebetoon, toen Prof. Veraart de
zaal betrad. Voorzitter W. J. An-
driessen complimenteerde deze voor
vechter van de P.B.O. met de hoge
onderscheiding, welke hem door
,H. M. de Koningin bij het tot-stand-
komen er van werd verleend. Staan
de onderstreepte de vergadering deze
gelukwens met 'n langdurig applaus.
Een ander punt, dat tijdens de vergade
ring herhaaldelijk aan de orde werd ge
steld, was de klassificatie der gemeenten.
Algemeen was men van oordeel, dat 'n
lang uitblijven van 'n herziening zeer
ongewenst moet worden geacht. De gron
digheid, waarmee de commissie-Kruyt
deze kwestie bestudeert, maakt 'n nieuwe
wet op korte termijn onwaarschijnlijk. Mi
nister Teulings bereidt echter 'n nood
voorziening voor, waarvoor de vergade
ring middels 'n motie, voorgesteld door
de kring Maastricht, een suggestie deed.
Aanbevolen werd om in afwachting van
'n definitieve regeling de standplaats
aftrek te halveren en derhalve voor 'n
tweede-klas gemeente van 4 op 2
en voor 'n derde-klas gtemeente van 8
op 4 te brengen.
Tijdens de middagvergadering lichtte
mr. dr. H. J. J. Mes het Provincie-pro
gram 1950 toe. De provincies hebben 'n
steeds groeiende taak en breiden hun
werkingssfeer steeds verder uit zonder
dat de wettelijke bepalingen hiernaar
worden gericht.
Het Provincie-program beveelt aan,
dat de rijkswetgever overeenkomstig het
subsidiariteitsbeginsel er naar streve de
werkingssfeer der provincies uit te brei.
den. Dit brengt mede 'n grotere mate van
autonome bevoegdheden, van zelf
bestuur, vooral ook door eigen zelfstan
dige regeling, en van 'n eigen budget.
Voorts bevat het program 'n aantal
richtlijnei), die de provinciale besturen
voor ogen zullen dienen te houden. Zij
hebben betrekking om de verhou
dingen met de gemeenten, het onderwijs,
de nationale en regionale cultuur, de ge-
gezinnen en de industrialisatie,
zondheidszorg, de belangen der grote
Daar er staande de vergadering 'n be
langrijk aantal amendementen werden
ingediend, die 'n nadere bestudering be
hoefden, kon het Provincie-program
slechts provisorisch worden aanvaard.
De 2oon van
Êwdeïtc
óommn
8. Niet alleen," herhaalt Baldon scherp. „Voor zijn duivels plan heeft Eric zich
de hulp van de stuurman verzekerd." Zijn lippen zijn droog geworden en adem
loos houdt hij zijn blik op het gelaat van de ander gevestigd. Wanneer deze hem
thans niet gelooft is zijn web van leugens en intrigues waardeloos
Doch dan verschijnt er een begrijpende trek op het gelaat van de zeeman. Een
voudig van karakter als hij is vindt hij in de laatste opmerking een bekend punt
dat hem overtuigt.
Dat kan waar zijn," zegt hij geschrokken. „De stuurman is een slecht mens.
O, zeer slechts. Hij laat ons veel te hard werken. Nimmer gunt hij ons rust. Hij
zal zich zeker voor zo'n onwaardig voornemen lenen. O, zeg mijheer barbaarwat
moet ik doen! Ik heb een afschuw van sterven."
„Luister goed!" zegt Baldon haastig. „Er is slechts één kans om dit schip ooit
levend te verlaten. Licht je kameraden in. Vertel hun dat hun leven op het spel
staat, en dat zij dit alleen kunnen redden door naar mij te luisteren. Begrepen!
En vóór alles: kom naar mijn cel. Ik, en ik alleen kan jullie redden" Hij werpt
de man een indringende blik toe. „Vergeet de rijkdommen niet, waarmee ik je zal
belonen! Denk aan je eigen leven en doe zoals ik je gezegd heb!"
Op dat ogenblik vaart het schip de rotsige inham binnen, welke Eric als eindpunt
van de aangegeven koers heeft uitgestippeld. Verheugd slaat de Noorman de kust
van zijn vaderland gade. Thuis. Eindelijk thuis!
Met een kort gebaar wendt hij zich tot de stuurmandie naast hem staat. „Laat
hier ankeren, stuurman. Ik ben van plan een korte verkenning der rotsen te onder
nemen en daarna zullen wij beginnen met de ontscheping." Plotseling voelt hij een
onberedeneerbaar gevoel van argwaan tegen de man in zich opkomen, en werpt
hem een onderzoekende blik toe. Doch het gelaat van de ander is onbewogen en
niets verraadt wat er in zijn binnenste omgaat
Gisteren heeft in de Sint Pieter te
Rome de derde zaligverklaring van het
Heilig Jaar plaats gevonden, namelijk
van de Spaanse religieuze Vincenza
Maria Lopez Vicuna, die om haar werk
voor de morele en materiële verheffing
van de huisbedienden, ook wel de
engel der bedienden" genoemd wordt.
Zuster Vincenza is de tweede Spaanse
religieuze, die in het Heilig Jaar zalig
verklaard is. Veertien dagen geleden
was het de Spaanse kloosterzuster Ma
ria Desolata Torres Acosta, die zalig
werd verklaard.
Prinses Marijke zag- Zaterdag haar hartewens vervuld:
een mooie poppenwagen. Dolgelukkig was Marijke met
dit geschenk van haar zusjes. Slechts weinig minder
enthousiast bewonderde ze het geschenk van haar moe
der: een draaibaar poppenhuis.
Met honderden prentbriefkaarten en brieven stroomden
tal van cadeaux uit het gehele land naar het Koninklijk
Paleis. Kostbare geschenken doch ook vele aandoenlijke
kleine cadeautjes: een houten beweeglijke hond, een
ketting van schelpjes, eigengemaakte prentenboeken
enz. enz.
Een deputatie van het wapen van de Verbindingsdienst,
waarvan Prinses Marijke petemoei is, heeft op paleis
Soestdijk een geschenk aangeboden: een etui, waarop
het embleem van de Verbindingstjjenst, de naam Ma
rijke en de datum 18-2-1950 waren gegraveerd, en dat
een zilveren lepeltje en vorkje, eveneens met naam en
datum, inhield. Voorts een doos bonbons en een zakje
pralines.
Advertentie
voor 1 liter volle, lichtgekruide
vleesbouillon. Het vermaarde
voor een kop geurige
vleesbouillon.
Prijs per blokje 2 i
wr;r.
oxo
NEDERLANDSE OXO MAATSCHAPPIJ NV
Het Prinsesje, gekleed in een licht
rose jurkje met dito haarstrik, toonde
weinig belangstelling voor het officieel
vertoon. Met de cadeautjes ljep de klei
ne Marijke naar de fotograaf om „het
lichtje" te zien. Vandaar kwam zij bij
de microfoon van de P.C.J., waar zij op
de grond ging zitten,spelen, proberend
met het lepeltje enkele pralines uit het
zakje te scheppen.
Ter gelegenheid van de verjaardag
van Prinses Marijke hebben Zaterdag
de artsen dr. J. de Groot en prof. dr
H. J. M. Weve een bezoek gebracht ten
paleize Soestdijk.
Men heeft ook Prins Bernhard in de
vreugde van de derde verjaardag van
zijn jongste dochter willen laten delen.
De Koningin had goedgevonden dat Za
terdag een microfoon van Radio Neder
land Wereldomroep in de bibliotheek
van het paleis Soestdijk werd opge
steld en dat reporters van de Wereld
omroep een poosje het verjaardagsfeest
bijwoonden. De reportage werd via de
kortegolfzender naar Paramaribo uit
gezonden, waar het programma door de
Avros, de Surinaamse radio-organisatie
werd gerelayeerd. Gehoopt werd dat de
Prins in zijn vliegtuig onderweg van
Rio de Janeiro naar Paramaribo het
programma zou kunnen opvangen. Het
is echter nog niet bekend of dit inder
daad hét geval is geweest.
Advertentie
't Loert overal. De weldadige warm
te van de pijnstillende Thermogène
verdrijft de snerpende pijn.
Meer nog dan voor
alle cadeaux legde
prinses Marijke Za
terdag op haar der
de verjaardag grote
belangstelling aan
de dag voor de ap
paratuur van foto
grafen en radio
technici. Hier on
derwerpt zij de
kabelverbinding van
de radio aan een
nader onderzoek
Mr. J. M. L. Th. Cals is, zoals reeds in
een deel van de vorige editie bericht, met
ingang van 15 Maart benoemd tot Staats
secretaris van Onderwijs, Kunsten en
Wetenschappen.
Sedert 1941 is mr. Cals als advocaat in
zijn geboorteplaats gevestigd. Tot voor
kort was hij assistent in de faculteit der
rechtsgeleerdheid aan de R.K. Universi
teit, van welke functie hij enkele dagen
geleden op zijn verzoek werd ontheven.
Voordien was hij leraar in staathuishoud
kunde, staatsinrichting en handelsrecht
te Roermond.
Mr. Cals is voorzitter van de Mijn-
tholieke Jeugdraad voor Nederland. Se-
industrieraad en voorzitter van de Ka
dert 19 Augustus 1948 is mr. Cals lid van
de Tweede Kamer voor de Katholieke
Volkspartij.
Graaf Delia Torre is na afloop van de
werkzaamheden van het Internationaal
Congres der Katholieke Pers met algemene
stemmen gekozen tot voorzitter van de In
ternationale Unie der Katholieke Pers. Ga
bel, hoofdredacteur van het dagblad ,£,a
Croixis gekozen tot voorzitter van de
commissie van uitgevers, met als onder
voorzitters o.m. de heren Kuypers (Neder
land) en Michel (België).
Mare Delforge (België) is gekozen tot
voorzitter van de Bond van Journalisten.
De heren Bringmann (Duitsland), Ber-
trand (Canada), Gonzales (Spanje) en Ca-
rite (Frankrijk) zijn tot onder-voorzitters-
benoemd. De heren Dyckgraaf (Nederland),
Giodani (Italië) en Brena (Uruguay) zullen
deel uitmaken van het bestuur. Tenslotte
zal de Unie van Katholieke Nieuwsbureaux,
die kortgeleden is opgericht en deel uit
maakt van de Internationale Unie, gepre
sideerd worden door Herman Haek, direc
teur van het nieuwsbureau „Fides" (Bel
gië).
Vastendagen zijn:
Alle dagen van de veertigdaagse
vasten, uitgezonderd de Zondagen en
Paas-Zaterdag na 12 uur 's middags.
2. De Quatertemper-Woensdagen,
-Vrijdagen en -Zaterdagen door het
jaar.
3. De Vigiliedagen van Pinksteren,
Maria ten Hemelopneming, Allerheiligen
en Kerstmis, behalve wanneer zij op
een Zondag vallen.
1. vrouwen, die in verwachting zijn of
een kind zelf voeden;
2. allen, die zich beroepshalve wijden
aan de verpleging in ruimere zin (reli
gieuze en leken-verlpegers en verpleeg
sters van zieken, vroedvrouwen, kraam
verpleegsters en kraamverzorgsters),
doch alleen op de dagen (etmalen)
waarop zij nachtdienst hebben.
V
Vervolgens verlenen Wij krachtens
Pauselijke volmacht voor dit jaar dis-
Op al deze dagen z0n verplcht te pensatie alleen in de ont hou
vasten alle gelovigen ^e de leeftijd van dings wet alle d van het ar
21 jaar bereikt hebben en nog geen 59 behalve Goede vrijdag, aan de vol-
jaar oud zijn, behalve wanneer zij om de on ook zi- buiten Ne_
een ernstige reden daarvan wettig zijn verhliivpn
ontslagen. Zij mogen op J<*tend«gen j. Aan de samenwonende familie-
slechts ééns per dag een volle maalti d het lnwonend dienstpersonee), de
nemen en daarbij ook vlees gebrul- dagbedienden en genodigden van de ar
ken, uitgezonderd wanneer die dag te- befders, die hierboven op grond van
vens onthoudingsdag is. Bij de overige hun arbeid reeds
in de onthoudingswet
der- gedispenseerd zjjn; doch alleen voor de
echter aanmerkelijk beperken en der
halve minder voedsel gebruiken, dan zij
gewoon zijn,
houden.
hoofdmaaltijd. Het is echter niet ver
en zich van '"vlees"" on£ eist- dat zij deze maaltijd gezamenlijk
en zich van vlees o met de bedoe]de arbeiders gebruiken.
2. Aan de militairen en aan alle ove-
II rigen, aan wie in dienstverband door de
Onthoudings- of vleesloze dagen zijn: burgerlijke Overheid of de leiding van
au «.«j.... neutrale of niet-katholieke inrichtingen
1. Alle Vrijdagen van het jaar, be- maaltijden worden verstrekt, doch alleen
voor zover zij van de hun verstrekte
maaltijden gebruik maken.
Eveneens aan de zeevarenden, wan
neer zij zich van de scheepskost be
dienen.
3. Aan de samenwonende familia
leden, het inwonend dienstpersoneel, de
dagbedienden en genodigden van de
halve wanneer daarop een ter plaatse
verplichte feestdag valt.
2. Alle Quatertemper-Woensdagen en
-Zaterdagen.
3. De bovengenoemde Vigiliedagen, be
halve wanneer zij op een Zondag vallen.
4. As-Woensdag, alsmede Paas-Zater-
dag tot 12 uur 's middags. u.6u™c„uu, Sc„uu,Su™ van ue
i-aii u I. 7 ï?-,. «c huisgezinnen, waarvan de vader of enig
verplicht allen, die 7 jaar of ouder zun hoofd niet-katholiek is rinch alleen
tot-aan het einde van hun leven, be- ™zov«"™^e^Hdf°maaltijdln
SeaiV da™^etL°Sin eonntrian|enee «ebruSTmakl als heT^nfetTathJhlk
den daarvan wettig zijn ontslagen. hoofd zii het dan nnk- nipt ppTrffc-tiirlfa
vlf£ 'spëk'1 ofPji» uit"viees gebruüren1 Wanneer Vze personen ondl/de^ten^
SjSJzcti echter mlt"dierlijk letberlu
en alle overige voedingsmiddelen zijn dagen' !?ulte.n de hoofdmaaltijd, van
op alle dagen van het jaar, zelfs op
Goede Vrijdag, voor iedereen geoorloofd.
vlees onthouden.
VI
III
Krachtens Pauselijke volmacht ver
lenen Wij voor dit jaar dispensatie in
het vasten- en onthoudings
gebod op alle dagen, behalve op
Goede Vrijdag, aan dé volgende perso
nen, ook als zij buiten Nederland ver
blijven:
1. Aan de arbeiders, die doorgaans
zeer aware lichamelijke arbeid ver
richten, zoals:
ondergrondse mijnwerkers en anderen,
die in het mijnbedrijf zeer zware arbeid
verrichten;
arbeiders in cementfabrieken, die met
de verzorging van de ovens belast zijn
(b.v. stokers) of hiermede in zwaarte
gelijk te stellen arbeid verrichten (bv
hoorders en cementladers); arbeiders in
Volgens de algemene kerkelijke wet
zijn alle Zaterdagen van de veertig-
daagse vasten tevens onthoudingsdagen.
Op grond van een bijzondere volmacht
ontslaan Wij alle gelovigen voor dit jaar
echter van de onthoudingswet op deze
Zaterdagen, met uitzondering van de
Quatertemper-Zaterdag en van Paas-
Zaterdag tot 12 uur 's middags.
Zij echter, die van deze laatste dis
pensatie gebruik maken, zullen op elk
dier Zaterdagen, waarop zij dit doen,
driemaal het Onze Vader en het Wees
Gegroet met één keer de Twaalf Ar
tikelen des Geloofs bidden of met Paser»
minstens 25 cent offeren.
VII
De gelovigen, die niet behoren tot de
genen, die in het voorafgaande door
Ons rechtstreeks zijn gedispenseerd, ei»
mergelgroeven, die onmiddellijk bij het van mening zijn, dat de onderhouding
kalkblussen betrokken zijn; van de vastenwët of van het onthou-
stokers op schepen of op locomotieven; dingsgebod voor hen onmogelijk of al
arbeiders, die in steenhouwerijen te bezwaarlijk zou zijn, kunnen zicb
zwaar hakwerk verrichten; del vers, voor het verkrijgen van volledige dis
kruiers en steenbakkers in de klei- pensatie of van verzachting wenden tot
warenindustrie; sommige veenarbeiders, de pastoor der parochie of een andere
zoals turfstekers, -kruiers en -laders: daartoe bevoegde priester,
caissonarbeiders, die onder water fun- VTTT
deringen maken; dijkwerkers en griend-
hakkers in natte grienden. Tenslotte vermanen Wij alle aan Onze
Aan de arbPidprc die zware z°rgen toevertrouwde gelovigen, om dour
lichamelijke arbeW verrichten. wanneer SdS loed? werk™^ fe vnlfcn"wal
Af „nrtov andere goede werken aan te vullen, wat
door het gebruik maken van de door
zij bovendien óf voortdurend onde
kunstmatig hoge of lage temperatuur
moeten werken, óf bij hun werk voort-
de kerkelijke Overheid ingevoerde ver
moeien wemen, or Dij nun wei-K vuon-
durend in aanraking komen met voor boetedoend» J
de gezondheid schadelijke stoffen (gif
tige arbeid) óf aanmerkelijk langer dan
boetedoening en versterving ontbreekt
De offers en aalmoezen zullen ge
stort worden in een bus. welke daar-
normaal moeten werken, óf in de nacht- WnPoLri I Urt
ploeg werken - deze laatsten uitslui- Sen geplaatsh
tend in de perioden, waarin zij tot de
nachtploeg behoren.
3. Aan de gevangenen en aan degenen,
die in neutrale of niet-katholieke in
richtingen verpleegd worden
IV
Wij verlenen voorts in gevolge Pau
selijke volmacht voor dit jaar dispen
satie al leen in de vasten wet
(zodat de betrokkenen derhalve zpnder
meer niet ontslagen zijn van de ont
houdingswet) aan:
Gegeven te Utrecht, 15 Januari 1950
t JOH. KARD. DE JONG,
Aartsbisschop van Utrecht
t Dr. J. H. G. LEMMENS,
Bisschop van Roermond
t J. P. HUIBERG
Bisschop van Haarlem,
t W. P. A. M. MUTSAERTS,
Bisschop van 's Hertogenbosch,
t J. W. M. BAETEN.
Bisschop-Coadjutor van Breda,
Advertentie
Tergende pijnen..duldeloos,maar niet hope
loos, want AKKERTJES'verslaan alle
pijnen snel en zeker. Weiger namaak.
he!pen direct.'
(tlkltlliU
door
PATRICK PURCELL
55.
Esther nam dankbaar de sigaret aan,
die ik haar toestak, en boog haar be
koorlijke hoofdje om vuur. Toen inha
leerde ze diep, zette haar ellebogen op
de tafel, steunde haar kin in haar han
den en begon een nieuwe aanval, door
de dunne blauwe nevel van de tabaks
rook heen.
„Maakt u het zich nu eens gemak,
kelijk, mijnheer de ambassadeur met
speciale opdracht, en vertel mij het een
en ander over de Corcorans. Wat is het
voor een soort huis, hoe zou mij «het le
ven daar bevallen, wat zijn Meehawl's
geheime ondeugden, als hij die heeft, en
hoe denk je dat ik met de oude lui zal
kunnen opschieten? Ik heb over die
twee rare geruchten gehoord."
Ik gaf haar antwoord, maar als ik
het deed, was het toch alleen maar door
een grimmige inspanning van mijn wil.
„Eén vraag tegelijk nu, jonge dame.
Probeer me niet tot overhaaste mede
delingen te verleiden vóór ik mijn ge
dachten bij elkaar heb."
„Verdraaid", zei de moeder, „üe heeft
plotseling de grootste haast om ons al
lemaal te verlaten!"
Esther zette een pruilmondje en
schokte brutaal met haar bevallige
schouders.
„Mag een meisje niet eens vragen, in
wat voor huis ze komt? Het kan wat
mij betreft wel een varkenskot zijn,
want ik heb er nooit meer fian rook
uit de schoorsteen van gezien. Ik zou
bovendien wel de zekerheid willen
hebben, dat Malachy en Matilde me
niet in moten hakken en opeten op de
dag, dat ik er over de drempel kom."
Ik vlamde op om mijn familie te ver
dedigen.
„De boerderij van Corcoran is geen
varkenskot," zei ik scherp. „Er is geen
mooier huis in de parochie en geen
mooiere boerderij, en als de lui, die de
twee oudjes bekladden, maar half zo
goed en half zo fatsoenlijk waren ais
Malachy en Matilde, zou deze streek
een geschikter oord zijn om in te wo
nen."
„Zo," antwoordde ze koel, „kruipt
het bloed nog altijd waar het niet gaan
kan, Joe?"
„Het zou beroerd zijn, als het niet zo
was. En ofschoon Meehawl O'Connor
geen druppel van ons bloed in zijn ade
ren heeft, blijf ik er toch bij, dat je ver
zou moeten zoeken, eer je een betere
man vindt."
„Toegegeven," antwoordde ze vinnig.
„Denk je dat ik met hem zou trouwen,
als hij niet alles was wat jij van hem
zegt?"
Ze had me telkens weer te pakken.
„Om nu meteen tot de kern van de
zaak te komen, Joe", zij blies een
wolk rook naar boven „ik weet dat
het een heel ongebruikelijke vraag is
van de kant van de jong& dame, maar
ik ben toch heel benieuwd naar het
antwoord. Hoeveel bruidsschat willen
ze met me mee zien komen?"
Haar moeder zat met open mond van
beschaamde ontsteltenis. Dat vervloekte
gestudeer, zei ik bij mezelf, want zon
der dat zou ze nooit de brutaliteit ge
had hebben om zich zo met de gelde
lijke kapt van dit aanzoek te bemoeien.
Pas op dat ogenblik drong het volledig
tot me door, dat ik een nieuwe Esther
Hanrahan voor me had, of liever dat
een zeer helder denkende en ver voor
uitziende jonge vrouw mij voor zied had.
Zij keerde zich tegen mij nog voor ik
geantwoord had, en er lag een gevaar
lijke glans in haar smeulende ogen.
„Kom. Joe", zei ze ongeduldig, „er is
geen reden om zo schuchter over die
kwestie te doen. En, moeder, zegt u niet
zo verbaasd „O!" U weet even goed als
ik dat deze kwestie van mijn fortuin
het punt is, waar de hele zaak om draait.
Of jullie het geloven of niet, in ben het
die gaat trouwen. Het is énkel en alleen
mijn zaak. Het is mijn plicht om er
voor te zorgen, dat beide partijen fi
nancieel tevreden gesteld worden. Ik
verkies niet. dat er mij in de toekomst
iets over een geldelijke kant van de
zaak verweten kan worden."
Ik duwde mijn stoel achteruit. Ik had
geen volmacht om deze kant van het
huwelijk te behandelen en ik wenste dat
ook niet. Bovendien had ik, net als
Thady Hanrahan, ten minste genoeg
verstand om te weten, wanneer ik ver
slagen was. Maar de blinde woede in
mijn hart was te heftig om zich er on
der te laten houden.
„Esther," zei ik langzaam, „ik weet
niets en wens niets te weten over de
fortuin die gevraagd moet worden. Mijn
rol in de hele transactie was enkel om
na te gaan, of jij genegen was met
Meehawl te trouwen. Ik ben geen hu
welijksmakelaar van beroep, die kwart
jes en veren bedden en roeden land
doormidden deelt en •pingelt over de
melk van een koe en het. gras van een
vaars. Bjj God," en in de hitte van
mijn woede sprak ik de waarheid
„als het mijzelf betrof, zou ik geen
stuiver vragen."
In Esther's klaterende lach klonk iets
schrils.
„Waarom geeft u me niet aan mijn
heer Doyle, moeder? Hij heeft een spor
tief aanbod voor jullie. Jullie krijgen
nooit meer de kans om zo goedkoop van
me af te komen!"
Ik stond op om te vertrekken. Nog
maar een kleine dosis erbij en ik zou
de eerstvolgende aspirant zijn voor het
roodbakstenen gebouw aan de weg naar
Dublin, waar de gekken van het graaf
schap Kilkenny ondergebracht worden.
„Ik vrees, Mevrouw Hanrahan, dat ik
nu moet opstappen. Ze gaan bij Corco
ran vroeg naar bed en ik wil niet dat
ze lang voor mij blijven opzitten. Ik ge
loof dat ik mijn oom kan vertellen, dat
ledereen hier genegen is om over het
aanzoek verder te praten?"
Statia Hanrahan fronste haar wenk
brauwen. Er was nog iets, waarover zij
het niet met zichzelf eens was. Van de
schoorsteenmantel keek mij De Valera
aan. strak en zonder een glimlach.
„Ja," zei ze tenslotte. „Ik geloof dat we
het best de afspraak kunnen maken om
eens spoedig met hem te praten. Of
zouden we dat misschien aan hem moe
ten overlaten?"
„Het beste zou wel zijn. het nu maar
af te spreken," opperde ik, met de hand
op de deurklink.
„Nu goed, als Malachy zo'n haast
heeft, zouden we misschien allemaal in
de stad bij elkaar künnen komen en de
zaak bepraten. Zaterdag zou een ge
schikte dag zijn."
„Zeker," viel Esther haar bij. „Hoe
eerder hoe beter, wat mij betreft."
Ik spande me in om mijn stem opge
ruimd te laten klinken.
„Me dunkt dat Zaterdag iedereen wel
schikt. Hoe laat zullen we zeggen?"
„Och, zeg maar om één uur in hotel
Dawney. We zullen daar een kamer
bespreken. Het zou niet prettig zijn om
de zaak voor de ogen van iedere voor
bijganger te behandelen."
Haastig nam ik afscheid, maar bij de
deur verraste Esther mij weer door me
mee te delen, dat ze me tot de poort
uitgeleide zou doen.
(Wordt vervolgd)
Op een pers-conferentie heeft de se
cretaris-generaal van het ministerie van
Voorlichting der VSI, Abdulgani, t.a.v.
Nieuw-Guinea gezegd: „Gedurende de
besprekingen tussen Suparmo en Hirsch-
feld, benevens de gouverneur van
Nieuw-Guinea, welke voor het vertrek
van de commissie-Suparmo naar Nieuw-
Guinea plaatsvonden, werd het duide
lijk, dat de Nederlanders de bevolking
van Nieuw-Guinea beschouwen als Ne
derlandse onderdanen, terwijl de Indo
nesiërs zich op het standpunt stellen dat
de Irianen Indonesische burgers zijn.
Beide partijen hebben besloten dit
vraagstuk op hoger niveau te behande
len. De onderhandelingen hierover zul
len zo spoedig mogelijk beginnen."
Ten aanzien van de Darul Islam deel
de hij mede, dat een commifsie van de
VSI door onderhandelingen zal trachten
te bereiken, dat troepen van de Darul
Islam in het leger van de VSI worden
ingeschakeld.
Voorts sprak hij de mededelingen van
prof. Koningsberger over de ontmanteling
van de suikerfabrieken in Midden-Java
tegen. De faprieken waren, volgens Ab
dulgani, al vernield als gevolg van de
Japanse bezetting, de politionele acties
en de politiek der verschroeide aarde.
Er zou alleen van een sloping kunnen
worden gesproken. De regering heeft
maatregelen getroffen ter voorkoming
van verdere plundering.
Te Eindhoven is na een korte onge
steldheid overleden de zeereerw. heer
A. J. M. Soossens, rector van het pen
sionaat „Eikenburg" te Eindhoven.
Te Venray is in de ouderdom van 59
jaar overleden pater Casimirus Nijland
O.FJM.. leraar aan het gymnasium Im-
maculatae Conceptionis te Venray.
