PYRRHUS-OVERWINNING OP HET
NEDERLANDS ELFTAL
Verbeten tegenstand Oranje-team
pas na 72 minuten gebroken
R.I.S. heeft te kampen met
grote moeilijkheden
AANTAL STAKERS IN
GROEIT GESTAAG
MR. JAN BERKS VOOR KATHOLIEKE JONGEREN
UIT HAARLEM EN OMGEVING
Toi hoofd en hart
wfóm
Ziende blind
Indonesische illegalen komen thans
het loon voor hun verzet opeisen
Het
weer.
Kraak de beste
Nederlander
„Vul het gebrek aan rechtvaardigheid niet
aan met liefdadigheid"
Vü
Koninklijk Paar in Mei
naar Frankrijk
„Papieren" mobilisatie
oefening
i
m
Het probleem der T.N.I.
Regering keurt anti-sabotagewet goed
VIER UUR DE ARMEN
OVER ELKAAR
Nieuwe sociale verhoudingen
Rector Brans: mensen
z\jn geen kegels
DONDERDAG 23 FEBRUARI 1950
73ste JAARGANG No. 24700
's"'
14
-
Ié
.Democratisch progressief
front" in Indonesië
Gebrek aan discipline
Handelsbesprekingen met
Engeland
WESTERLING ZOU NIET IN
SINGAPORE ZIJN
PALAR NAAR MOSKOU?
Als leider delegatie
van de V.S.l.
Geen „paniekvoetbal"
Rector Brans
Woensdag 22 Maart
I
NASPORING NAAR
K.L.M.-DAKOTA
Vergeefse tocht van de
„President Jan Leis
roer
BUREAUX: SMEDESTRAAT 5 - HAARLEM
Telefoon: Redactie 21544; Advertenties 21543
Abonnementen 20800 Postairo 143480
Bijkantoor Beverwijk: Stumphiusstr. 45, tel. 3998
Voor klachten over de bezorqing na 5.30
uur ;s avonds 21544
Directeur: 3. 3. W. Boertiqter.
Hoofdredacteur: Drs. H W M. van Rua
Wnd. hoofdredacteur: W. Severin.
SCHE COURANT
'ADVERTENTIETARIEF 28 cents per millimeter-
hooqte. Inqezonden mededelingen dubbel
tarief. Omroepers 16 cents per m.m.-hoogte.
De administratie behoudt zich het recht voor
advertentiën eventueel zonder ooqave van
redenen te weiaeren.
ABONNEMENTSPRI3S 35 cents per week,
f 1.52 per maand, f 4.55 per kwartaal.
Niemand zal er de Nederlandse mi-
nister-president, dr. Drees, van
verdenken, dat hij zich gemak
kelijk tot onverantwoordelijke of licht
vaardige uitspraken of beloften zal laten
verleiden. Heel zijn aard en daarbij nog
zijn parlementaire ervaring maken hem
tot een voorzichtig man, die gaarne zijn
woorden wikt en weegt. Toch is hij en
kele dagen geleden in de Eerste Kamer
met ongewone scherpte tegen de com
munisten in het bijzonder tegen het
communistisch Kamerlid Schalker van
leer getrokken En terecht.
Bij de algemene politieke beschouwin
gen over de Rijksbegroting had Schal
ker op de bekende, door Moskou en de
Cc.minform gedicteerde wijze, gefulmi
neerd tegen het Atlantisch Pact, Ameri
ka en Engeland. Steun Wettig Gezag, de
Binnenlandse Veiligheidsdienst enz. enz.
De teneur van zijn betoog was. dat de
Sovjet-Unie het meest vredelievende
land ter wereld was en Amerika en En
geland de ware bedreigers van de vrede.
Dr. Drees heeft op deze aantijgingen
in niet mis te verstane taal geantwoord.
Vooral, omdat de communisten pp het
ogenblik weer een grote activiteit ont
plooien met hun zogenaamde vredes-
comité's, lijkt het ons goed een belang
rijk deel van Drees' rede nog eens let
terlijk weer te geven aan de hand van
het stenografisch opgenomen Kamer
verslag.
„Ieder weet," aldus de minister-presi
dent, ,.dat in Oost-Duitsland, in Polen, in
Roemenië, in Hongarije de communisten
zcuden worden weggevaagd, als er wer
kelijk vrije verkiezingen zouden worden
gehóuden.
Van het afschuwelijke in het systeem,
dat men de wereld wil opleggen, is nog
niet het ergste, dat men zich niet vrij
mag uitspreken, maar dat men gedwon
gen wordt met alle middelen om het om
gekeerde te zeggen van wat men meent.
Hoe de toestanden in genoemde landen
zijn, blijkt het best uit de eindeloze
stroom vluchtelingen, die vrijheid zoeken
in andere landen, waarbij ook wij zelf
komen te staan voor het probleem van
het asylrecht.
De voorstelling wordt gewekt alsof
van die zijde de vrede wordt nagejaagd
en alsof elders de agressie wordt gewild.
Als men maar in de Veiligheidsraad de
voorstellen van Rusland aannam in zake
de ontwapening en de controle op de
atoombom! Verzwegen wordt echter, dat
het bereiken van overeenstemming ver
hinderd is. omdat Rusland een werke
lijk afdoende controle in het eigen land
niet wilde aanvaarden, omdat het ook
geen afstand wilde doen van de moge
lijkheid van toepassing van het veto
recht, dat elke beslissingsmogelijkheid
ten aanzien van overtreding van het ver
bod zou kunnen tegengaan.
De heer Schalker sprak van het in
schakelen van nationaal-socialisten in
West-Duitsland door de Engelsen en de
Amerikanen om te zamen tegen de
Sovjet-Unie in te gaan, maar hij herin
nert zich niet het feit, dat Rusland van
ziin kant begonnen is de oude nazi-ge
neraals voor zijn karretje te spannen;
hij vermeldt ook niet, dat Rusland bezig
is in Oost-Duitsland een „volkspolitie te
organiseren, die in werkelijkheid een
k'ein leger is. onder leiding van dezelfde
mensen, die vroeger onder Hitier ston
den. Al hetgeen men zelf doet, schrijft
men toe aan anderen. Volgens de laatste
berichten is juist krachtens besluit van
de Hongrarse Regering het Parle
ment in Hongarije dat alleen maar ja
kan knikken, komt er niet eens bij te
pas de dienstplicht in Hongarije ver
lengd van twee tot drie jaren. In Polen
is algemene dienstplicht ingevoerd. Daar-
bii is zelfs de mogelijkheid geopend, nok
vrouwen er bij te betrekken. Dit alles
ter bevordering van de vrede. Maar alles,
wat in veel bescheidener mate_elders tot
afweer wordt georganiseerd, is een te
ken van de oorlogswil. Geen zinnig mens
meent, dat deze smalle strook van West-
Europa, die nog eigen zelfstandigheid
kan handhaven, zich in haar wildste dro
men zou kunnen verbeelden een aan
valsoorlog tegen Rusland te voeren. Dat
men echter middelen zoekt om zich te
weren tegen mogelijke agressie van de
Ziide van Rusland waarvan de macht
zich thans uitstrekt van de Elbe in het
Westen tot Wladiwostok in het Oosten
in Azië, is verklaarbaar. Wij doen dit
alles om de oorlog te voorkomen. Aan
de ene zijde verschaffen wij ons zelf wa
pens en daarnaast worden ons ook wa
pens verstrekt. Terwijl het vanzelfspre
kend wordt geacht in de Oostelijke lan
den. is dat hier een misdaad Buiten de
communisten zal het gehele Nederlandse
volk daaraan echter ziin goedkeuring
geven. De arbeiders in overgrote meer
derheid hebben getoond hier het com
munisme af te wijzen: zij hebben daar
van duidelijk doen blijken: Nu zegt de
heer Schalker: die wapens worden niet
gelost. Ik kan namens de Regering ver
zekeren: die wapens worden we 1
gelost: of de communisten hoog sprin
gen of laag springen, wij zullen ons door
hun terreur niet laten afschrikken, wij
zu'len voor hun terreur niet Bukken."
Tot zover de heer Drees.
Wij kunnen ons voorstellen, dat
Moskou het allerminst prettig
vindt, dat West-Europa zich in
het kader van het Atlantische Pact be
wapent en daartoe van Amerika hulp
ontvangt, ook in de vorm van wapen
materiaal. Overal i,n de West-Europese
havens is de communistische vijfde co
lonne dan ook actief om eventueel het
lossen van wapens te saboteren. Enkele
dagen geleden hebben de communisten
te Nice in Zuid-Frankrijk wapenmate
riaal in zee gegooid, doch de Franse re
gering is niet gebukt en maakt thans
verschepingen van wapens naar Oran
mogelijk door in de havenwijk tanks te
laten patrouilleren.
Schalker zeide in de Kamer, dat
de Nederlandse arbeiders geen wapens
zouden lossen. Interessant in dit ver
band is, dat het hoofdbestuur van de
Centrale Bond van Transportarbeidere
Maandag j.l. bekend maakte, dat in de
ledenvergaderingen te Amsterdam en
Rotterdam was besloten eventueel de
wapens te lossen en „vierkant in te
gaan tegen het streven van de door de
communisten gevormde zgn. vredesco-
mité's om dit doel te verhinderen".
Het blijft intussen merkwaardig, dat.
ondanks duidelijke waarschuwingen,
sommigen het camouflage-spel der com
munisten met hun vredescomité's blijk
baar nog niet doorzien. Ons bleek bijv
dat in Zaandam mensen in deze corni
ce's zitting hebben genomen van wie
men toch moet veronderstellen, dat zij
hiet de minste sympathie koesteren voor
het communisme. Natuurlijk snakken
Wij allemaal naar vrede. Welk democra
tisch geregeerd land zou oorlog willen?
immers geen! Wat heeft West-Europa,
dat in deze eeuw reeds twee verschrik
kelijke oorlogen over zich heen zag
Saan, bij oorlog nog te winnen? Niets!
Alleen zijn definitieve ondergang. Het
}s echter juist Rusland, dat een werke
lijke vrede tot dusver onmogelijk maakt,
pet is bewapend, zoals nog nooit een
Jand in vredestijd bewapend is geweest,
"puk voor stuk heeft het naburige lan-
?en aan zijn regiem onderworpen. Is
wonder, dat het Westen zijn v r ij
i
-f-'
NEWCASTLE, 22 FEBRUARI Twee en zeventig minuten heeft het ge
duurd. Twee en zeventig minuten onophoudelijk gevaar van technisch supe
rieure Engelse profs, die telkens opnieuw met de branding van hun onweer
staanbare aanvallen het Nederlandse doel kwatnen bedreigen. Twee en
zeventig minuten lang listigheidjes van Mannion, technische demonstraties
van Shaekleton en duels van Lofthouse met de wat brute onverzettelijkheid
van een sterke Terlouw. Twee en zeventig minuten, waarin elf ten dode op
geschreven amateurtjes een wal van ijzeren wilskracht om hun doel hadden
gelegd en waarin ze onder groeiende bewondering van de meer dan 55.000
Èngelse toeschouwers telkens daar met man en macht opdoken, waar een
penetratie dreigde. En toen eindelijk dat moment, waarin het Britse supe
rioriteitsgevoel gerust werd gesteld maar niet bevredigd door het enige
doelpunt waarin die superioriteit ditmaal zou worden uitgebeeld. Vier weken
nadat een sterke Zwitserse ploeg op Tottenham met 50 door de modder
werd gehaald, leed het oranjeteam vele mijlen naar het Noorden met 10
een nederlaag, die meer het karakter had van een succesje.
Kraak, onze doelman, was gistermiddag de ster van het veld. Nauwelijks had het signaal van het einde van de wedstrijd
in St. James Park geklonken of het publiek stroomde het veld op. Een troepje Engelse jongens drong om Kraak om hem
een handtekening te vragen.
„Nauwelijks twee maanden na de overdracht van de souvereinitcit aan Indo
nesië zien wy ons geplaatst voor zéér ernstige politieke en militaire moeilijk
heden, die de economie van het land onmiddellijk in gevaar brengen", aldus
heeft een hooggeplaatst Indonesiër tegenover de correspondent van het A.N.P.
te Djakarta verklaard. Hiervan vormt de actie-Westerling, die het buitenland
zozeer gealarmeerd heeft, slechts een klein onderdeel.
Een buitenlands waarnemer was van
mening, dat de kern van alle moeilijk
heden bestaat in het probleem van de
T. N. I., het leger van de Republiek In
donesia, dat bij de overdracht van de
souvereinitcit geworden is tot de strijd
macht van de Verenigde Staten van In
donesië. De leden van dit leger zijn de
dragers van de strijdgedachte. Zij heb
ben veel offers gebracht voor de ver
overing van de onafhankelijkheid en zij
zijn zich dit terdege bewust.
Men zou de mentaliteit van vele leden
van de T.N.I. kunnen vergelijken met
die van de „illegaliteit" onmiddellijk na
de capitulatie van Dutisland in vele
landen van West-Europa. Ook de Indo
nesische „illegalen" komen thans het
loon voor hun verzet opeisen in de
vorm van ambtelijke functies of leidende
posities in het bedrijfsleven. De zittende
autoriteiten hebben vaak niet de moed
en de durf om onredelijke eisen van deze
oud-strijders te weerstaan. Het gevolg is,
dat meer bekwame doch minder held
haftige Indonesiërs, meestal afkomstig
uit de gebieden, voorheen onder Neder
lands bewind, voor deze nieuwkomers
uit de republiek Djocja moeten wijken.
Onmiddellijk samenhangend met het
probleem van de T.N.I. is het vraagstuk
van orde en veiligheid. Haar taak is
thans veel meer opbouwend en construc
tief dan vroeger. Zij moet allereerst een
sfeer scheppen van rust en veiligheid,
waarin het normale leven weer kan op
bloeien.
Hierin ontbreekt het vele onderdelen
van de T.N.I. aan ervaring en geschoold
heid. Bovendien zijn hun methoden om
de orde te handhaven nog te veel die
van ondergronds verzet en het spelen
van eigen rechter. Dit alles Is nog aan
merkelijk verzwaard door de actie-Wes-
De linkse Indonesische partijen, waar
onder de communisten, hebben het plan
opgevat een „democratisch progressief
front" in het leven te roepen. Het pro
gramma van de nieuwe organisatie zal,
volgens Antara, uit de volgende twee
punten bestaan: onmiddellijke erkenning
van het communistische China en ver
wezenlijking van twee artikelen uit de
oude republikeinse grondwet, gericht op
de nationalisatie der vitale industrieën.
Het „fropt" zal bestaan uit de arbei
derspartij, de communistische partij en
de socialistische partij, terwijl voorts
deel uitmaken het verbond van vakver
enigingen en de Indonesische socialisti
sche partij (de onder leiding van Sjahrir
staande gematigde vleugel van de oor
spronkelijke socialistische partij). Inmid
dels wordt vernomen, dat ook een
..Islamietisch Front" in oprichting is. Dit
front der verenigde Mohammedaanse
partijen heeft tot doel „de Mohamme
daanse idealen met vreedzame parlemen
taire middelen te verdedigen", aldus
meldt United Press.
h e i d tracht te verdedigen? Des
noods gewapenderhand. De nazi's, die
ook altijd de mond \ol hadden over
„vrede", konden in 1940 het Westen on
der de voet lopen, omdat het Westen
deze wolven in schaapskleren vertrouw
de. Europa voelt er niets voor opnieuw
als schaap te fungeren. En daarom is
het gedwongen, zij het met tegenzin,
zich te bewapenen. Dit is de kern van
de zaak. Het is te betreuren, dat som
migen zo naïef zijn het spel van Mos
kou niet te doorzien. Zij zijn ziende
blind. Tenminste, dat zullen wij maar
aannemen. Of zijn er nu al, die zich
door zich met deze vredescomité's in te
laten, menen te kunnen „dekken"?
terling, die de T.N.I. reeds zo spoedig
voor een al te zware taak stelde.
Een van de grootste schaduwzijden
van de T.N.I. als militair apparaat bestaat
in het afwezig zijn van een effectieve
intendance, waardoor salariëring en ra-
vitailiering van de troepen geheel on
voldoende geschieden. Bovendien ont
breekt een strenge en krachtige disci
pline en mist het Indonesische leger
technici.
„Zolang deze situatie duurt is levering
van bijv. Amerikaanse wapens en mate
riële legeruitrusting geheel zinloos," al
dus verklaarde onlangs een Amerikaanse
autoriteit in Djakarta.
A.F.P. verneemt omtrent de Brits-
Indonesische handelsbesprekingen, wel
ke begin Maart a.s. te Londen zullen
aanvangen, het volgende: Engeland zal
trachten een goederenruil tot stand te
brengen op evenwichtsbasis, waarbij
het uit Indonesië palmolie, copra en
koffie zal wensen in te voeren.
Verwachting tot Vrijdagavond:
Meest zwaar bewolkt met op vele
plaatsen enige regen of motregen.
Minder koud des nachts. Overdag iets
zachter dan vandaag. Zwakke tot ma
tige, later aan de kust vrij krachtige
wind, hoofdzakelijk tussen Zuid en
West.
Zon: 7.38—18.20; Maan: 9.48—1.54.
Naar aanleiding van het bericht, dat
Westerling naar Singapore is gevlucht,
heeft de regering der V. S. I. aan Groot-
Brittannië om hulp verzocht, aldus ver
nam Antara uit officiële, kringen te
Djakarta.
Functionarissen van de Britse ambas
sade te Djakarta hebben naar aanlei
ding hiervan medegedeeld dat de V. S.
I. ervan in kennis is gesteld, dat in
Singapore geen spoor van Westerling of
diens gezin is ontdekt. In welingelichte
kringen werd gezegd, dat het nog steeds
niet zeker is, of Westerling Indonesië
heeft verlaten.
Merdeka heeft uit kringen van het
ministerie van Buitenlandse Zaken ten
aanzien van de samenstelling van de
delegatie der V. S. I. naar Moskou
vernomen, dat vermoedelijk Palar deze
delegatie zal leiden, terwijl als lid
Darmasetiawan wordt genoemd.
De journalist Kosak. die in de nacht
van 23 op 24 Januari werd gearresteerd,
is hedenmorgen vrijgelaten.
Uit tijdens zuiveringsacties tegen de
Darul-Islam in beslag genomen docu
menten blijkt, dat de Darul-Islam een
regeringsapparaat gereed heeft om in
bepaalde gebieden het bestuur dex V. S.
I. te vervangen.
Om alle misverstand weg te nemen:
Er is geen sprake van, dat deze com
binatie door zijn succes nu opeens de
personificatie betekent van het ideale
nationale team. Zeker niet. Daarvoo*
heeft zij uiteindelijk te weinig kans
gezien om het gevaar, dat ze op de
eigen helft met zoveel moeite bedwong,
in gelijke mate op de andere helft te
produceren. Daarvoor waren er nog
te veel zwakke plekken en gemiste
kansen en misschien onder invloed
van tegenstander en omgeving te
weinig doelbewustheid. Maar de eens
gezindheid, de onverzettelijkheid, de
manier waarop men met onafgebroken
geestdrift de handen in elkaar sloeg
en het hoge tempo wist te verdragen,
dat alles dwingt ons, vóór een secure
ontleding vanspel en spelers, deze
Nederlandse ploeg in haar geheel een
reus van een pluim op de hoed te
steken voor haar moedig en onver
moeid volhouden.
En niet alleen daarvoor. Al bleek ten
slotte dan inderdaad, dat deze beroeps
artiesten het spel in al zijn onderdelen
beter kenden, beheersten en aanvoelden
en dat zij een beter voorzien arsenaal
hadden van kostelijke trucs, wanneer
men de balans opmaakt van het resultaat
dezer meerderheid en van het totale
wedstrijdbeeld, dan moet men toch vast
stellen, dat het teamverband van de
onzen zeker niet inferieur was. Dat
Oranje op het vrij zware veld tenslotte
alleen maar de wapens strekte, omdat
de dóór en dóór getrainde profs méér
adem hadden dan de elf amateurs.
Hoewel het Engelse B-elftal, vooral
als ploeg ongetwijfeld tegenviel, was de
technische overmacht van de Britse
profs toch groot genoeg voor het be
halen van een ruimere overwinning.
Dat de Engelse voorhoede er niet in
slaagde meer dan één treffer te plaatsen,
heeft twee oorzaken: ten eerste het
slechte schieten en in de tweede plaats
het uitstekende spel van de achterhoede
van het Nederlandse elftal. De beide
backs, Potharst en Van der Sluys, ver
waarloosden nogal eens de dekking van
de Britse vleugelspelers dit zou, in
dien Walters en Muilen beter in vorm
waren geweest, noodlottig geworden zijn
maar verder speelde onze defensie
een partij voetbal, die, ook in het En
gelse kamp, groot respect afdwong. Meer
malen bracht een redding van Kraak
Terlouw of Stoffelen de handen op
elkaar. Ja, ook Stoffelen, want zowel
de aanvoerder als zijn clubgenoot Van
der Hoeven dook telkenmale in de
defensie op, op critieke momenten zelfs
nog bijgestaan door Rijvers en Laken-
berg.
Even opvallend als verheugend was
hierbij, dat vrijwel geen enkele maal
sprake was van paniekvoetbal. Dit wil
echter niet zeggen, dat bij het wegwer
ken altijd even goed werd geplaatst
want ook in deze wedstrijd bleek het
plaatsen en afgeven een zwak punt in
hei spel.
De Nederlandse voorhoede had door
het defensieve spel van de binnenspelers
natuurlijk weinig stootkracht. Toch wér
den nog talrijke aanvallen ondernomen,
waarbij ook Rijvers en Lakenberg waren
ingeschakeld en de ruggesteun van de
kanthalves Stoffelen en Van der Hoe
ven evenmin ontbrak. Dat dit mogelijk
was tot in de laatste minuut van de
wedstrijd pleit voor de prachtige licha
melijke conditie, waarin dit oranje-team
verkeerde. Natuurlijk deed de vermoeid
heid zich in het laatste kwartier danig
gelden, maar men zette de tanden op el
kaar en vocht door.
De Nederlandse aanval was, ook wan
neer zij uit drie man bestond, soms nog
gevaarlijk genoeg om het de Britse ver
dediging danig lastig te maken. Vooral
de linkervleugel ClavanRijvers sloot
goed, terwijl Roosenburg weer zeer
beweeglijk zich hierbij goed aansloot.
Als een paard heeft de midvoor uit
Sneek gewerkt en de switches, die hij
met zijn rappe linker huurlieden onder
nam, maakten het het trio Milburn-Leu-
ty-Eckersley danig lastig. Lakenberg had
als rechtsbinnen aanvankelijk eveneens
goede steun van zijn buitenman
Schrumpf, maar na de hervatting zakte
de SVV-er bedenkelijk af.
Prachtig was steeds de wijze, waarop
de Engelsen hun aanvallen opbouwden.
Ragfijn waren de passes in het midden
veld, waar de blonde Mannion en zijn
collega Len Shaekleton de voetballief
hebbers deden watertanden met hun
prachtig spel. Goed werden zij hierbij
gesteund door de beide kanthalves van
wie vooral Quested zeer actief was.
Maar ln het strafschopgebied gekomen
wisten de Britten zich niet meer los te
werken uit hun ingewikkelde combina
ties en daar ook de vleugelspelers Mui
len en Walters gedurende de gehele
wedstrijd min of meer naar hun vorm
bleven zoeken, kon de Nederlandse ver
dediging steeds, op tijd ingrijpen.
(Veroolt) op pop 3}
De arbeiders in de Franse automobiel- en de staalindustrie hebben gisteren
tezamen met een grote groep middenstanders vier uur gestaakt, bij wijze van
protest tegen de steeds toenemende belastingdruk. De stakingsgolf, die her
inneringen wekt aan de grote stakingen van einde 1947, dreigt zich thans ook
uit te breiden tot de genationaliseerde gas- en electriciteitsbedrijven, het ver
voerswezen in Parjjs en zelfs tot de staats-radio-omroep.
In de automobiel- en metaalindustrie hebben ongeveer 50.000 personen het
werk neergelegd. In de grote genationaliseerde Renaultfabrieken bij Parijs sta
ken alleen al 30.000 man, welk aantal met het uur groter wordt.
het laden van Franse uitrusting voor In-
do-China te saboteren. De regering heeft
namelijk haar goedkeuring gehecht aan
een anti-sabotagewet, ondertekend door
de minister van Justitie, Réné Mayer,
bedoeld om de veiligheid van de staat te
beschermen.
Artsen, advocaten, architecten en an
dere ambtsbeden, benevens zakenmensen
en kleine winkeliers staakten gistermid
dag gedurende vier uur met „gekruiste
armen" bij wijze van protest tegen de
hoge belastingen. Het „economische
front", dat de actie georganiseerd had,
beweert tien millioen leden te tellen,
maar het is niet precies bekend hoeveel
personen in totaal bij deze demonstratie
betrokken zijn geweest. In verscheidene
districten van Parijs en de voorsteden
had minstens 75 procent der winkeliers
hun deuren gesloten. Op de etalages wa
ren gedrukte biljetten geplakt met de
reden van de sluiting erop vermeld
Het kabinet heeft thans scherpe
maatregelen aangekondigd om het hoofd
te kunnen bieden aan de stakingsbewe
ging en de instructies der communisti
sche partij aan de haven- en spoorweg.-
arbeiders om het lossen van voor Frank
rijk bestemde Amerikaanse wapens en
Mr. Jan Derks en rector H. Brans zagen gisteravond in het Sint Bavo-gebouw
een enthousiast gehoor voor zich, toen zjj daar spraken over de nieuwe sociale
verhoudingen. Het is waarlijk geen overdrijving hier neer te schrijven, dat de
zaal te klein bleek om alle katholieke jongeren te bevatten, die uit Haarlem
zelf en de omgeving gekomen waren om zich te bezinnen op de inhoud van het
vastenmandement-1949 van onze bisschoppen.
Deze bezinning moge dan in zekere zin passief heten, waar het slechts een
luisteren betreft naar wat een eminent spreker heeft te zeggen, maar het grote
aantal vragen, die na de woorden van mr. Derks loskwamen, bewees wel, dat
het onderwerp en vooral de gedegen behandeling daarvan de jongeren wakker
hebben geschud. En zo moge verwacht worden, dat de activiteit de kostbare
vrucht zal zijn van wat gisteravond besproken is. Het vuur, dat uit de woorden
van beide sprekers opvlamde, ontstak in ieder geval bij de jongeren een hevig
enthousiasme, dat gelukkig niet een kortstondig plezier bleek te zijn als bij het
afsteken van een vuurwerk.
Want al vonkten de woorden van mr.
Derks en onderbrak zijn gehoor hem
dientengevolge verschillende keren met
luide bijvalsbetuigingen, de diepe bezin
ning ontbrak evenmin als een concrete
Conclusie, die iedereen tenslotte uit zijn
betoog kon trekken.
Mr. Derks herinnerde er allereerst
aan, hoe iedereen een jaar geleden met
gespannen aandacht naar de vastenbrief
van de bisschoppen luisterde, een brief,
die treffend was om de buitengewone
openhartigheid en eerlijkheid. Want
zonder aanziens des persoons werd een
ieder gewezen op zijn plichten in het
maatschappelijk bestel. Dat boeide ons.
„De liefde is de kern van Christus'
blijde boodschap aan de wereld; zij is
ook de ziel van de sociale rechtvaardig
heid, niet om haar te vervangen of te
verdringen, maar om ze ten volle te ver
werkelijken en ze aan te vullen door
vrijwillige werken van sociale liefde."
Zo staat het er letterlijk in de bisschop
pelijke brief en op deze woorden bouw
de spreker zijn betoog verder voort, waar
hij teruggreep naar de dertiger jaren,
toen de katholieke jongeren een ware
revolutie ontketenden in hun strijd te
gen het sociaal onrecht, dat overal woe
kerde. Toen reeds was de ondertoon van
vele pamfletten en artikelen: ga niet
roet liefdadigheid het gebrek aan recht
vaardigheid aanvullen.
In de laatste twintig jaar, en vooral
na de oorlog, is er zeer veel ten goede
veranderd, zozeer zelfs, dat de vasten
brief voor ons eigenlijk niets nieuws
bevatte, daar de dingen, waarover ge
sproken werd, ons reeds lang ver
trouwd waren geworden. Desondanks
ziet men over de gehele linie een te
ruggang en rijst de vraag op: waar
is de geestdrift, die de jeugd van twin
tig jaar geleden bezielde? Waarom is
er zo'n gebrek aan belangstelling?
Mr. Derks meende als oorzaak aan te
moeten wijzen, dat wij thans bij het or
denen van de sociale structuur aan het
positieve toe zijn. Twintig jaar geleden
werd er gezegd: zo hoort het niet en
het was prettig met „bombliksems" te
werpen naar personen, die verantwoor
delijk waren voor die wantoestand, en
het scheef-getrokken sociale beeld dier
dagen te hekelen. Hoe het dan wèl moest
worden, daarvan had men vooralsnog
een vaag begrip. Thans kan men ech
ter positief werken in een daadwerke
lijke opbouw en reconstructie van het
maatschappelijk leven.
Bij dit laatste kan men zich weer af
vragen, of bij die opbouw de jeugd nu
wel nodig is. Kan men dat niet beter
overlaten aan politici en mensen van de
vakbeweging?
De beantwoording van deze vraag
bracht mr. Derks vanzelfsprekend op
het terrein van de Publiekrechtelijke
Bedrijfsorganisatie. Hij bracht daarbij
het oude liberalisme in herinnering,
waaruit natuurlijkerwijs de klassenstrijd
geboren werd. Tussen die twee polen
van liberalisme en marxisme kwam de
christelijke leer van de solidariteit van
alle werkers. Werkgever en werknemer
toch hebben één doel: in hun le
vensonderhoud te voorzien. De econo
mie mag niet overgelaten zijn aan het
spel der vrije krachten, maar zij moet
in de goede zin van het woord
geleid worden door werknemers en
werkgevers. Zo krijgt men geen toe
stand van heersers en slaven, maar een
groep van mensen, die verantwoorde
lijkheidsbesef hebben en met elkander
samenwerken.
Maar dan dient er ook geestdrift en
enthousiasme te zijn, want anders is het
gevaar niet denkbeeldig, dat de pu
bliekrechtelijke bedrijfsorganisatie het
domein van bonzen wordt en als zoda
nig ook tot mislukking gedoemd is. Dan
wordt zij inderdaad een systeem méér,
een ding, dat nog meer banden legt en
afbreuk doet aan de vrijheid.
Een ware geest moet dus in de P.B.O.
vaardig worden over allen, waarin de
menselijke waardigheid primair wordt
gesteld. Die geest verzet zich niet tegen
verschil in aanleg of stand (die overi
gens niet bepaald wordt door geld,
maar door capaciteit) en is echt-chris-
teiyk.
Het zal allereerst de jeugd moeten
zijn, zo betoogde mr. Derks tenslotte,
die zich deze geest eigen moet maken.
Verdiep n er in en verzadig n er aan.
Dan komt de ware strijdvaardigheid,
die zo broodnodig is.
Rector Brans stelde de nieuwe sociale
verhoudingen op een meer boven
natuurlijk plan en haalde de Evan
gelie-woorden aan: „Wie zijn naaste be
mint, draagt God in zich." Hij wees er
öp, hoe de liefde tot God en die tot de
naaste eigenlijk verbonden zijn met een
„is-gelijkteken", maar dat in onze dagen
,,'t Doet mij goed zoveel jonge
mensen aanwezig te zien", zeide de
ken J. J. A. Kuilman tot de jonge
ren, die gisteravond aanwezig waren
in het gebouw Sint Bavo.
De pessimisten, die meenden, dat
deze actie slechts weinig kans van
slagen had, zijn in het ongelijk ge
steld. Was de opkomst deze tweede
avond veel groter dan de vorige
keer, de meeste voldoening gaf het
ongetwijfeld, dat ook die groepen
acte de presence gaven, die in Ja
nuari verstek hadden laten gaan.
Het lijdt nu geen twijfel, of ook
de twee komende avonden zullen de
volle belangstelling hebben en wel
licht kan men er nu reeds rekening
mee houden, dat de volgende bij
eenkomst wordt gehouden op Woens
dag 22 Maart.
dat teken omgevallen is en zo als het
ware een dubbele scheidingsmuur vormt
en een scheiding maakt tussen gods
dienst en leven.
Men denkt aan zijn plicht van naas
tenliefde voldaan te hebben door een
kleine of grote gift aan een liefdadige
instelling, maar door alles over te
dragen op een charitatieve instantie
ontluisteren wij onze persoonlijke
waardigheid. En daarom noemde spr.
het een dwaasheid iemand te huldi
gen, die naastenliefde „pleegt te doen".
Sprekend over de sociale verhou
dingen, betoogde hij, dat de mensen
geen kegels zijn. Kegels kun je plaat
sen en verplaatsen naar eigen believen,
maar mensen niet. Tussen hen zweeft er
als het ware een geestelijke spanning,
die niet straffeloos kan worden verbro
ken.
Standsverschillen wegnemen is een
taak voor de jongeren. Hier mag men
niet wachten op de ouderen. Wanneer
de jonge middenstander respect heeft
voor de jonge arbeider, voor de jonge
boer en omgekeerd, dan staat men open
voor elkaar. Dat zal echter alleen mo
gelijk zijn bij een alles overheersende
liefde.
De tegenstroom is vaak zo krachtig,
dat in het vermoeide en ontgoochelde
hart niets overblijft dan het schuim-y
Met „eenzame opsluiting" worden die
Fransen en buitenlanders bedreigd, die
schuldig worden bevonden aan het ver
wekken of Organiseren van gewelddadige
en gemeenschappelijke actie tegen de
Franse staat. Soortgelijke straffen staan
diegenen te wachten, die zich schuldig
maken aan het ondermijnen der moraal
van het Franse leger of het Franse volk
met de bedoeling afbreuk te doen aan de
nationale verdediging. Gesanctionneerd
wordt de bestaande wet, welke maxi
maal de doodstraf stelt op sabotage of
vernietiging van militaire uitrusting. De
regering hechtte tevens haar goedkeu
ring aan een wetsontwerp, dat uitgevers
verantwoordelijk stelt voor al hetgeen in
hun uitgaven geschreven wordt.
H. M. de Koningin en Z. K. H. de Prins
der Nederlanden hebben het voornemen
een officieel bezoek te brengen aan de
president der Franse republiek. Zij zul
len 23 Mei in Parijs aankomen en 26 Mei
de Franse hoofdstad weer verlaten.
Dezer dagen zullen verschillende niet
onder de wapenen zijnde dienstplichti
gen van de Koninklijke Marine een op
dracht krijgen van het ministerie van
Marine om een speciaal toegezonden
kaart volgens daarbij gevoegde aanwij
zingen in te zenden. Om misverstand te
voorkomen, wordt er de aandacht op
gevestigd dat dit een oefening betreft,
waarbij geen dienstplichtigen zullen
worden opgeroepen. De bedoeling is
alléén te controleren of het systeem
van oproepen in de praktijk voldoet.
Gistermorgen om zeven uur is de
reddingboot „President Jan Leis" uit
Hoek van Holland uitgevaren om na
sporingen te doen naar de onlangs in
de Noordzee verongelukte KLM-Dakota,
omdat vliegtuigen olievlekken op zee
hadden gezien. Om half acht was een
vliegtuig van Schiphol opgestegen om
de reddingboot behulpzaam te zyn.
Op de Noordzee trof men vele olie
vlekken aan, doch de K.L.M.-deskundige,
die zich aan boord van de „President
Jan Leis" bevond, heeft de olievlekken
als niet afkomstig van het verongelukte
vliegtuig gekwalificeerd.
Advertentie
ZEER OUDE GENEVER
ANNO »4ÖO
WAT LEVERT LEVERT IS GOED'
hnmMa.tuuu.1
