BUREN HORLOGES
VAN NIEL
HAARVERVEN
0TTGERING
,,ER0ICA", een film over Beethoven
OLIESTOOK-INRICHTING TECHNB,,K-
tout&Hrbek
Bijgeloof en geestenbezwering
I STOOKOLIE I
TEEIWEN'S I
I Kolenhandel N.v. I
DE HAARLEMMER EN DE DUURT,
WAARIN HIJ WOONT
Damesvoorjaarsbeurs vraagt
geen grote beurs
Modeshow luidt de
nieuwe lente in
Wij vragen:
Nieuw-Guinea op
de agenda
Gëtzen en Van den Brink
vertrekken 16 Maart
HAARLEM
HET NIEUWE GEDEELTE VAN DE DELFTLAAN
Officieel opengesteld door wethouder Geluk
AGE1VDA
HERINGA WUTHRICH
B. en W. hebben open oor, maar kleine beurs
TAXI? Bei= 13000
MOLENDIJK DAMESKAPPER
VAN HET WITTE DOEK
TAXI in Haarlem-Noord?
Bel: 17000
Wandeling door het paradijs van de vrouw
Aannemelijke creatie
van Ewald Balser
De ernstigste ziekte van de Oost-Afrikaanse negers
Binnenkort drie belangrijke
vergaderingen in Den Haag
Radio Moors
SLEUTEL WEG?
-
ZATERDAG 11 MAART 1950
PAGINA 2
OORD
UURWERKEN
GROTE HOUTSTRAAT 86
ZANDVOORT
Aanbesteding
Nieuw plantsoen
Rondom het circus
SANTPOORT
K.A.V. Kring West
CENTRALE VERWARMING
JOHNSON OLIEBRANDERS
Kerklijst
Zondagsdienst
DAG en NACHT
City
Palace
Luxer
Burgerlijke Stand
Spaarne-theater
H.O.V. in Rembrandt-
theater
BEHANGER-STOFFEERDER
voor installatiewerk (tapijten gordijnen linoleum enz.)
0 voor onze tapijtafdeling een
VERKOPER
Zij, die prijs stellen op een prettige werkkring,
solliciteren bij
WONINGINRICHTING BEVERWIJK
De a.s. ministersconferentie
Het Atlantisch Pact
voor huisbrand- en
industriedoeleinden
Vraagt prijsopgaaf
en inlichtingen bij
Raadhuisstraat 23
Heemstede - Tel. 28037 i
DIVANBEDDEK
WASSENAAR
Scheepvaartberichten
„DE SLEUTELSPECIALIST"
Met een fikse bijlslag kapte loco
burgemeester D. Geluk gistermiddag
het touwtje door, waaraan de rood-
wit-blauwe vlag bevestigd was, die de
nieuwe A.N.W.B.-richtingwijzer op de
Rijksstraatweg omhulde. Met deze sym
bolische onthulling werd het nieuwe
gedeelte van de Delftlaan officieel voor
het verkeer opengesteld.
Tevoren had de loco-burgemeester er
in een toespraak op gewezen, dat deze
openstelling voor de gemeente Haarlem
een zeer belangrijke gebeurtenis is.
De aanleg van deze verkeersweg is
het eerste grote openbare werk, dat na
de oorlog verricht is. Tevoren had de
gemeente zich alleen bezig gehouden
met de verbetering van reeds bestaande
wegen. Deze nieuwe weg is een gedeel
te van het uitbreidingsplan, waarin
grote wegen zijn opgenomen, die bui
ten de binnenstad om geleid worden. Dit
plan bestond reeds voor 1940. maar
door de oorlog is er een grote stagnatie
gekomen in de werkzaamheden. De
heer Geluk noemde het een nadeel, dat
er met de aanleg van deze weg weer
een groot stuk open land is opgeslokt.
Met de huidige toename van de bevol
king is dit echter onvermijdelijk.
Advertentie
le klas ZWITSERS FABRIEKSMERK
momenteel voorradig
B. en W. van Zandvoort hebben aan
besteed het slopen en opruimen van 9
bunkers nabij de Burgemeester Engel-
bertsstraat en Brederodestraat. Begro
ting f 32.000. Ingekomen 9 biljetten.
Laagste inschrijver P. van Hoesel te
Zwolle voor f 24.879 en G. Hulsebosch
te Bloemendaal voor f 25.800. Hoogste
inschrijver J. C. v. d. Brink te Heem
stede voor f 47.300. De gunning is aan
gehouden.
De stichting „Touring Zandvoort"
heeft onlangs stappen ondernomen bij
burgemeester en wethouders met het
doel het dorp in de zomermaanden een
fleuriger aanzien te geven door het aan
brengen van bloemen en planten. Mede
naar aanleiding hiervan hebben burge
meester en wethouders besloten een
plantsoen te laten aanleggen op het ter
rein aan de Grote Krocht hoek Hogeweg
en het plantsoen aan de Haarlemmer
straat bij het wachthuisje halte Kost-
verloren een nieuwe beplanting te
geven.
De Burgemeester van Alphenweg
(circuit van Zandvoort) is zeer in trek
bij automobilisten en motorrijders, die
over die weg gaarne een ritje maken
door het mooie duinlandschap. Sommi
gen kunnen dan de verleiding niet weer
staan om hun motoren op volle kracht
te laten lopen. De grote snelheden leve
ren echter gevaar op, niet alleen voor
de automobilisten en motorrijders, ook
voor de fietsers en de wandelaars, die
zich op de baan bevinden. Dat bleek j.L
Zondag, toen een Amsterdamse motor
rijder verongelukte en in een zieken
huis moest worden opgenomen. De po
litie te Zandvoort heeft toen de baan
onmiddellijk voor alle verkeer afgeslo
ten. Wij vernemen, dat deze maatregel
a.s. Zaterdag en Zondag zal worden
herhaald. Het bestuur van de stichting
„Touring Zandvoort", dat het beheer
over de baan heeft, is echter voornemens
om op korte termijn maatregelen te
nemen, waardoor deze wordt afgesloten
en alleen voor auto's en motoren zal
worden opengesteld.
Tenslotte bedankte hij de aannemers
en speciaal de Koninklijke Shell, die
waardevolle adviezen heeft gegeven bij
het aanleggen van deze weg.
Voorafgegaan door het muziekcorps
van de politie trok een lange stoet,
waarin onder meer de wethouders van
Haarlem meeliepen, over de nieuwe
weg in de richting van de stad.
Dezer dagen hield de K.A.V. Kring
West haar jaarvergadering in de Leo-
narduszaal aan de Leidsevaart. Het was
jammer dat niet alle leden gehoor had
den gegeven aan de oproep. Na opening
van de voorzitster werden verschillen
de zaken behandeld. De jaarverslagen
van secretaresse en penningmeesteresse
werden onder dank goedgekeurd; er was
een batig saldo in de kas. Het voorlo
pig bestuur werd met goedvinden als
definitief bestuur herkozen. Rector Rut-
te sprak over het onderwerp „Man en
Vrouw".
BIOSCOPEN:
Rembrandt: Eroïca (a. 1.), 2, 4.15, 7 en
9.15 u.; Palace: De Slangenkuil (strikt vol
wassenen), 2, 4.15, 7 en 9.15 u.; Luxor:
The Third Man (14 j.2, 415, 7 en 9.15 u.;
Frans Hals: Bengaalse Lanciers (14 j2.30,
7 en 9.15 u. en Zondag 2, 4.30, 7 en 9.15 u.;
City: Onder het asfalt van New York (14
j2.15, 4.30, 7 en 9.15 u.; Spaarne-theater:
Dolende Ridders (14 j.), 2.30, 7 en 9.15 u.
Zondag 2, 4.15, 7 en 9.15 uur.
TENTOONSTELLINGEN
Huis Van Looy (KI. Houtweg 103): Schil
derijen, pastels en tekeningen van Floris
de Groot, geopend in de week van 1017
u. en Zondag 1317 u.
Leflelaar (Wagenweg 102): Werken van
Jhr. Teding van Berkhout en A. van Taack
Tra Kranen, geopend in de week 1017 u.
Krelagehuis (Leidsevaart): Dames-Voor-
jaarsbeurs, geopend 10 t.m. 17 Maart, in de
week 1017 en 1923 uur en Zondag 1317
en 1923 uur.
APOTHEKEN:
De Zondag-, avond- en nachtdiensten der
Haarlemse apotheken worden van 12 tot
19 Maart waargenomen door: Apotheek
Van Rijn, Kleine Houtweg 15, tel. 10539;
C. G. Loomeijer en Zn., Zijlweg 34, tel.
12495; Nolf's Apotheek, Kruisstraat 25. tel.
11174; Schoterbosch-Apotheek, Rijksstraat
weg 19, tel. 12711.
ZIEKENVERVOER:
Fa. Mathot, Grote Houtstraat 39, telefoon
11990; Margriet, Turfmarkt 10 rd., telefoon
21400; te Heemstede: Fa. Buiteman en Co.,
Raadhuisplein 7, tel. 28523.
Zaterdag 11 Maart
Stadsschouwburg: De Haagsche Comedle
met ,,De Jongen Winslow", 8 uur.
Frans Halsmuseum: Uitvoering „Haarlems
Trio", 8 uur.
Zondag 12 Maart
Stadsschouwburg: De Haagsche Comedie
met „Ik lach er om", 8 uur.
Concertgebouw: Rotterdams Kindertoneel
met „Pietje Bell", 2.30 uur; Showavond met
o.a. „The Ramblers" en „The Kilima Ha-
waiians", 8 uur.
Maanudag 13 Maart
Stadsschouwburg: Prof. mr. Pompe voor
..Geloof en Wetenschap" over „Katholieke
Verdraagzaamheid in nieuwe vormen", 8 u.
Advertentie
HAARLEM
SANTPOORT. O. L. Vrouw van
Altijüd. Bijstand. ZONDAG H.H. Missen
7, 9 (Hoogmis) en li uur; 's avonds 7 uur
Lijdensmeditatie. In de week de H.H.
Missen 7 en 8 uur. MAANDAG 7.30 uur
Mariagarde. DINSDAG 7.30 uur Maria-
congregatie (jonge vrouwen). WOENS
DAG 7.30 uur Lof: 8 uur H. Familie
(jeugd). DONDERDAG 8 uur H. Fa
milie (heren). VRIJDAG 7.30 uur Kruis
weg. ZATERDAG 7.30 uur Broeder
schapslof. Biechten Zaterdag 59 uur.
Artsen: A. de Groot, Hoofdstraat 165
tel. 8310.
Apotheken (ook nachtdienst): Bloe-
mendaalse Apotheek. Bloemendaalseweg
85 Bloemendaal, tel. K 230022181.
In het verslag van de afdelingen om
trent de gemeentebegroting 1950 zijn
verschillende vragen gesteld en beant
woord ten aanzien van Openbare Wer
ken, die minder grote objecten betreffen,
maar daarom toch voor velen belangrijk
rijn. Zo lezen wij, dat al het open terrein,
gelegen in het Zuiderhoutpark en eigen
dom van de gemeente, bestemd is voor
de woningbouw. Normaal zal de bouw
geschieden in de vorm van eengezins
huizen, of zogenaamde halfopen bebou
wing, terwijl een enkel terrein voor een
bijzondere bebouwing zal worden be
stemd.
Het gemeentebestuur is van mening,
dat de paviljoens, gebouwd aan de villa
„Costerhout", een geslaagd "geheel vor
men met het hoofdgebouw, dat het as
pect van de westelijke Spaarhe-oever niet
verstoort.
De bestrijding van het grondwater van
de woningen in de Slachthuisbuurt is
bestudeerd en de resultaten zijn in een
rapport, dat nog niet openbaar is, vast
gelegd.
Ook is gevraagd of er iets gedaan kan
worden ter verbetering van het laaglig-
gende terrein tussen Gouwwetering,
Advertentie
Advertentie
SANTPOORTERPLEIN 1 - TELEF 19706
Een goéd uitgeruste vijfde colonne van
nazi's opereert in en onder de wereld
stad New York. Honderden personen
zijn lid van deze organisatie en grote
sabotageplannen worden opgesteld en
uitgevoerd. Door middel van gewone
gangsters, bij wie Humphrey Bogart de
held is, komt de politie deze vijfde co
lonne op het spoor. Het zijn echter
vooral de gangsters, die in deze film de
taak krijgen de bende op te rollen. Er
wordt onbarmhartig geschoten, er wordt
met dure auto's gereden en met geheim
zinnige panelen, luiken, liften en muren
gewerkt. Ten slotte gaat de nieuwe
Amerikaanse kruiser niet de lucht
in en slaagt Humphrey er in de politie
te overtuigen, dat hij niets op zijn ge
weten heeft. Dit gebeurt niet voordat de
bende is opgeruimd. „Onder het asphalt
van New York" is een nogal ruwe film.
(14 jaar).
Anatole Litvak heeft een Amerikaans
krankzinnigengesticht in zijn film „The
Snakepit" vergeleken met een slangen
kuil. Zij, die deze rolprent zien, zullen
hun zenuwen nu en dan moeten span
nen bij het aanschouwen van deze gru
welijke kuil. De vrouw, die de hoofdrol
speelt, wordt met de dag gekker, doch
geneest ten slotte toch, dank zij een
psychologische reconstructie van haar be
levenissen. Men krijgt echter de indruk,
dat zij buiten de muren van het gesticht
minder obstakels op de weg der gene
zing zou hebben ontmoet. Zij zou daar
zeker niet dergelijke demonstraties van
massale krankzinnigheid hebben meege
maakt, die zelfs de normale toeschouwer
op zijn zenuwen werken. Deze film is
meer om de strekking dan om de be
zieling interessant. (Strikt volwassenen).
Wie van een meesterlijke film wil ge
nieten en het Harry Lime Theme wil
horen, kan deze week weer in dit theater
terecht, waar „The Third Man" draait
(14 jaar).
GEBOREN; M. SlagterChoufour z;
A, M. van der Stoop—Streng z; M. J.
LissenburgKlooster z; M. van den Ban
Van den Dool z; J W, van der Linden
Van der Aar z; M. WegmanRepko z;
H. P. J. de Boer-Blokker z; J. Klumper-
Rijkeboer d; S. DalhuisenMeewis d.
Buster Crabbe verschijnt in „Dolende
Ridders" als Billy the Kid, vrijbuiter
van the Far West, op het witte doek. Hij
wordt met zijn vrienden door militairen
gegrepen en dan blijkt dat hij op de
commandant van het fort lijkt. Billy buit
dit uit door in diens uniform te ontvluch
ten. Nog veel meer rare dingen haalt
hij uit en alles speelt zich af in die ty
pische Wiid-West-sfeer, zo welbekend
in dit theater. In het voorprogramma
draait „De Pioniers van de prairie". (14
jaar).
speeltuin Oosterkwartier en Diepen-
brockstraat, hetwelk een broedplaats
van insecten is Destijds zijn daar grep
pels gegraven én is een afwateringsbuis
gelegd naar de Gouwwetering. In theo
rie is het mogelijk het terrein op deze
wijze voldoende te ontwateren. In de
practijk geeft dit echter zeer veel moei
lijkheden, daar de spelende jeugd de
greppels steeds afdamt en de wateraf
voer blokkeert Een afdoende verbete
ring wordt verkregen, als de terreinen
worden opgehoogd, hetgeen moet ge
schieden, als ze voor sport en speldoel-
einden in gebruik worden genomen.
Hiermede gaan evenwel zo hoge kosten
gepaard, dat een voorstel in deze rich
ting wkg niet te verwachten is.
Voor velen is het puin aan de Kle
verlaan tussen dq vcrkeerscirkel en
de spoorbomen nog Steeds een erger
nis. Waarom wordt dit niet opge
ruimd? Omdat de gronden, waarop de
in de oorlog gesloopte huizen hebben
gestaan, op een uitzondering na, nog
eigendom zijn van de oorspronkelijke
eigenaars. De gemeente kan ter plaat
se derhalve nog niets ondernemen.
Een naar ding is de opmerking, dat
het vuil var. de Maandagmarkt dikwijls
Donderdags nog te bespeuren zou zijn.
Wat moeten B en W. daar nu op ant
woorden? Wel heel eenvoudig: de straten
en pleinen, gelegen in het marktgebied,
zijn opgenomen in een vaste veegroute
en direct na afloop van de markten
kernen de vegers.
Voor het aanbrengen van een beplan
ting en het maken van een zandspeel-
plaats op het Teylerplein zijn op de be
groting gelden uitgetrokken.
Vele leden merkten op, dat de toe
stand var,' straten en pleinen in de bui
tenwijken zeer slecht is.
Zal er dit jaar veel verbeterd worden?
Een strakke volgorde van het onderhoud
van de straatdekken is in de huidige
toestand moeilijk te bereiken. Ieder jaar
breidt het stratennet zich uit, ieder jaar
wordt het gebruik door het steeds zwaar
der en sneller wordende verkeer meer
intensief, de materiaalkosten zijn tot het
viervoudige gestegen, zodat een normaal
onderhoud meer vraagt dan de gemeente
kan betalen. In de oudere arbeiderswij
ken zullen de Zuidpolderstraat en de
Haarlemmerliedestraat onder handen
worden genomen.
Advertentie
Onmiddellijk nadat de dames-voor-
jaarsbeurs in het Krelagehuis geopend
was, werd het in de paden tussen de
vele stands een drukte van belang. In
het midden van de grote zaal speelde
onder de lichttoren het Haarlemse Beurs-
orkest als op een eiland. Rondom de
musici is namelijk een miniatuur-
vijvertje gemaakt, waarin goudvissen
zwemmen, die het publiek krachtens
dringend voorschrift niet mag voederen.
Dat zou ook te gek zijn, want gesteld
eens dat de vissen zo dik zouden worden,
dat er'gcen water meer zal overblijven?
De mannen van het Beursorkest speel
den vrolijke semi-klassieke wijsjes, maar
de menigte hoorde er niet veel van en
roezemoesde door over snoezige stoffen,
lekkere hapjes, beeldige dessins en in
teressante snufjes. Er was dan ook in
derdaad van alles en nog wat te zien
en mee te maken. De ene standhouder
had voor zijn heiligdom meer over ge
had dan de ander. Maar over het alge
meen was het decor zodanig gekozen, dat
een provinciaal karakter, een herinne
ring aan een kruideniersbeurs verdwe
nen was. Deze beurs staat dan ook op
een hoog plan. Niet het minst ook
door de expositie „De gedekte tafel" in
de bestuurskamer van het Krelagehuis.
Het is goed daar te vertoeven en het is
verstandig bekeken om de gebruikte ser
viezen binnen de beurzen van zeer velen
te houden. Het is wel aardig om een
kostbaar Meissner-servies te zien, maar
het is aantrekkelijker om mooie servie
zen toch goedkoop te weten.
In de buurt van deze gedekte tafel
staan gemakkelijke fauteuils en in een
hoek van de bar, die gemakkelijk te
verplaatsen is, zodat men hem bij een
of ander groot feest zou kunnen huren.
Zo ziet men, dat het leven hoe langer
hoe meer comfortabel wordt. De keu
ringszaal is ook al zo feestelijk. Op
een podium geuren bloembakken met
hyacinten, op de tafeltjes rondom de
plankiers, waarover de mannequins
van de modeshow schrijden, staan
vaasjes met heerlijke voorjaarsbloe
men en de nare zoldering is groten
deels weggewerkt met groen en guir
landes. Het is daar gezellig in die
keuringszaal.
We hebben er de modeshow van de
firma Stoutenbeek gezien en zowel ple
zier gehad in de conférences van mevr.
H. Smit, haar vier mannequins, als de
getoonde toiletten. Wij hadden altijd
gedacht, dat zo'n show voor heel rijke
mensen was, die heel bijzondere toiletjes,
volgens ontwerpen van ergens in de
wijde wereld, konden kopen. Deze show
is voor iedereen en het merkwaardige
was, dat het auditorium herhaaldelijk
meer applaudisseerde als de prijs van
een toilet genoemd werd dan als de
mannequin er mee ten tonele verscheen.
Goed gekleed gaan en geen schulden
maken om de kledij te kopen, zal nie
mand onaangenaam vinden. Onze redac
trice van de vrouwenrubriek heeft al
enige malen verteld, wat er zo al op
het gebied van de mode dit voorjaar
veranderd is. Zo hebben we kunnen
zien, dat de wijde rokken wel zo goed
als hebben afgedaan en dat de draperie
steeds meer naar voren komt. Mevrouw
Smit vertelde soms op geestige wijze, hoe
de Nederlandse vrouw binnenkort ge
kleed zal zijn en terwijl zij het vertelde
demonstreerden de mannequins voor-
jaars- en zomerkleding, sportmodellen,
mantels, mantelcostuums, etc.
En de Haarlemse pianist Jan van Ake
bleek tijdens deze show onuitputtelijk
in het improviseren en liet arrangeren
van lieve wijsjes uit vroèger dagen en
van thans.
Laten wc hopen, dat de standhouders
goede zaken doen en dat deze beurs
slaagt. We worden êr allemaal beter van,
want de welvaart van onze stad ligt
toch ook voor een groot deel aan het
slagen van attracties, die hét leven in
die stad meer dynamisch maken.
Advertentie
AMSTERDAMSEVAART 28-32. TEL
De films, die de laatste jaren aan onze
grootste componisten gewijd zijn, waren
meer een zakelijk dan een artistiek suc
ces. Een sprekend voorbeeld daarvan
was de Chopin-film, waar het kennelijk
de flarden muziek waren, die duizenden
naar de theaters trokken om die „onver
getelijke melodie" te beluisteren.
Gelukkig steekt „Eroïca", een Beet
hoven-film, die de komende week in
Rembrandt draait, daarbij in zoverre
gunstig af, dat men het accent niet op
de muziek heeft gelegd ofschoon deze
uiteraard de hele film door de welkome
entourage vormt maar meer gepro
beerd heeft de persoon van Beethoven
in een bepaalde periode van zijn leven
te tekenen.
Het is alsof de camera enige tijd ge
richt is geweest op de eenzaamheid van
Beethoven, welke in diens doofheid
zichzelf volkomen maakte. De camera
heeft zo prachtig werk verricht en de
toeschouwer wordt daardoor direct ge
confronteerd met de problemen van deze
componist en het machtige werk, dat
daaruit veelal groeide.
Zoals gezegd, de muziek is hier meer
illustratief, maar de liefhebber krijgt'
rijkelijk zijn deel met de „Pastorale",
„Pathétique'' en „Negende", waarvan de
muziek bij stukjes en brokken soms
wat ruw doorkomt. Het Weens Philhar-
monisch orkest, het koor van de Weense
Staatsopera en de Wiener Sangerknaben
spelen in deze film hun illustratieve rol,
terwijl Ewald Balser een aannemelijke
Beethoven-figuur schept. H.
Alle leeftijden.
Medewerking aan deze filmvoorstel
ling verleende gisteravond de Haarlemse
Orkest Vereniging, onder leiding van
Toon Verhey, door de ouverture Coriolan
vooraf te spelen. Wat te vrezen viel,
werd bewaarheid: het orkestspel werd
geheel geabsorbeerd door de doeken,
waar het orkest als het ware in gehuld
was. Daar was geen doorkomen aan.
Bovendien was onze plaats een eind-
weegs onder het balcon, hetgeen wel
licht nogeen deel vah hét geluid tegen
hield.
Dé uitvoering zelf kennen wij nog van
het eerste H.O.V.-ledenconcert' van dit
seizoen in de Gemeentelijke Concertzaal.
Hier maakte het stuk een totaal andere
indruk. Overigens zal de H.O.V. zeer
zeker op het podium van het Rembrandt-
theater niet minder gespeeld hebben in
qualitatief opzicht, getuige de dynami
sche schakeringen, die aangebracht
werden. Speciaal echter de ff boetten
zeer veel van hun klank in, terwijl de
pp-gedeelten bij zeer nauwlettend ge
hoor amper doorkwamen.
Intussen valt dit initiatief vanuit een
ander oogpunt te prijzen. Het bioscoop
publiek werd op deze wijze ook eens jin
de gelegenheid gesteld met de prestaties
van de H.O.V. kennis te maken. Wij
zouden er aan toe willen voegen, dat
hetzelfde publiek dit eens herhaalde in
de concertzaal, waar de acoustiek van
zelfsprekend gunstiger is en er voor de
H.O.V. meer eer te behalen is.
J. L.
Advertentie
LINDEMAN
KLEVERLAAN 77
BI, OEMENOAAL
(TELEFOON 22155
0 een prima vakman
DE GROOTSTE IN IC E N N EM E R LAN D
Niet zo lang geleden is dr. Melchior
teruggekomen van een reis naar en
door Tangajika, waar hij enige maanden
de gast is geweest van de katholieke
missie. Hij heeft de paters daar op hun
missietochten vergezeld en kwam op
deze wijze in een uitstekende gelegen
heid studie te maken van de levensge
woonten van de negers en hun bestaans-
toestand. Uiteraard heeft dr. Melchior
het voormalige Duitse Oost-Afrika en
zijn bewoners met de ogen van een
dokter bekeken.
Die afstanden daar in Afrika zijn
niet met die van Europa te vergelijken.
Ik vertoefde daar steeds vlak bij zee
en toch was ik er negen of tien uur
sporen van vandaan. Door Afrikaanse
bril bekeken liggen in Europa bijvoor
beeld Keulen en Bonn dichtbij de zee.
Dit zei dr. A. Melchior in het begin
van zijn lezing, die hü Vrijdagavond
onder de titel „Schoonheid en bijgeloof
in Oost-Afrika" voor de Haarlemse
Kunstgemeenschap in het Frans Hals
museum hield.
Op duidelijke wijze gaf hij gisteravond
in het Frans Halsmuseum enige indruk
ken van zijn verblijf aldaar weer. Zo
vertelde hij, dat in het bisdom Baga-
moyo, waar hij geweest is, de stempel
nog goed te zien is van de vroegere
Duitse overheersing. De tegenwoordige
bestuursvorm laat zeer veel te wensen
over. Sinds de eerste wereldoorlog is
Tangajika eigendom van de Volken
bond, thans UNO geheten, en mandaat
gebied van Engeland. In feite is het
echter „no one's baby" met het gevolg,
dat men zich over de gang van zaken in
Tangajika niet bekommerd maakt. Het
verschil in de welstand van dit land en
dat van de omliggende kolonies is dan
ook zeer groot.
Evenals vele Europeanen had ik, zo
vertelde dr. Melchior, voordat ik naar
Afrika ging, de idee, dat die negers
daar in hun natuurstaat maar een para
dijselijk leventje hadden. Toen ik de
toestand met eigen ogen kon beschou
wen bleek mij echter, dat het helemaal
geen zieltjes zonder zorg zijn, maar men
sen, die zwaar gebukt gaan onder het
drukkende bewind van de geesten van
hun voorvaderen, die zij volgens hun
stamgebruik overal bij nodig hebben.
Wij in Europa worden geregeerd, doch
de negers worden getyrannisëerd. De
toverdokters, die overal bij moeten zijn,
zijn de tussenpersonen tussen de negers
en de geesten en zij moeten uitmaken
wat er goed voor hen is. Meestal is dat
goed echter veel meer kwaad dan goed.
Geestenbezweringen zijn bij de negers
aan de orde van de dag.
Bij het beschrijven van het leven van
de neger begon spreker uiteraard bij
het begin van de geboorte. Het geboorte
feest behoort bij de grootste feesten van
de negers. Zij zijn blij, omdat de moeder
gevrijwaard is van de schande van het
kinderloos zijn. Een vrouw, die geen
kinderen krijgt, is bij de negers niet in
tel. Na de geboorte moet worden uit
gemaakt of de nieuwe wereldburger
geen ongelukskind is. Zegt men, dat hij
of zij dat wel is, dan wordt het kind
zonder pardon gedood. Dit eist de stam-
gewoonte. Het Engelse gouvernement
tracht dit verschrikkelijke gebruik uit
te roeien door met strenge straffen te
dreigen, doch veel is er niet te ver
helpen, want alles wordt niet aan het
daglicht prijsgegeven. Is de baby geen
ongelukskind, dan is er nog een grote
kans dat bet niet lang blijft leven, want
de kindersterfte is in Tangajika schrik
barend groot. Het sterftecijfer voor kin
deren is 65 prooent tegen dat van Ne
derland met 4.5 pet. Is het negermeisje
of -jongetje drie of vier weken oud,
dan krijgt het een naam. Die wordt niet
door de vader of de moeder gegeven
maar door de voornaamste oom van
moederszijde. Er is bij deze negers een
matriarchaat, de vrouw heeft de meeste
rechten maar moet ook het zwaarste
werk doen. De familie van de vrouw
is eigenaresse van haar kinderen. Bij
het uithuwelijken van de kinderen moet
toestemming gevraagd worden aan de
voornaamste oom van moederskant.
Dr. Melchior bracht nog zeer veel
over de levenswijze van de negers naar
voren, sprak over hun vijandigheid ten
opzichte van hygiëne en over de daaruit
voortvloeiende ziekten. De ernstigste
ziekte van de negers is echter wel hun
bijgeloof en hun gehoorzamen aan de
bevelen van de geesten, hen overge
bracht door de toverdokters. Vergifti
gingen, haat en nijd zijn het gevolg va,n
de practijken van dergelijke lieden. Spr.
geloofde echter wel, dat als er een vol
doende aantal blanke dokters naar dit
land kunnen gaan om de negers me
dische bijstand te verlenen, als de wel
vaart van het land opgevoerd is en de
missie haar vleugels zo wijd mogelijk
kan uitspreiden, een tijd zal aanbre
ken, dat de negers op hetzelfde bescha
vingspeil komen te staan als hun me
demensen in de andere landen van de
wereld.
In verband met de door het Indone
sische parlement aangenomen motie be
treffende de wenselijkheid de kwestie-
Nieuw Guinea op de agenda te plaatsen
van de binnenkort te houden minister
conferentie te Djakarta verneemt het
A.N.P. dat het inderdaad in de bedoe
ling ligt, deze aangelegenheid op voor
melde conferentie tot een punt van be
spreking te maken.
Zoals gemeld, zal de ministerconfe
rentie in Djakarta vijf dagen later,
dan aanvankelijk was bepaald, beginnen,
n.l. op 25 Maart, in verband waarmee
de vertrekdata van de Nederlandse mi
nisters en hoge ambtenaren eveneens
gewijzigd zijn. Thans staat vast, dat de
ministers Götzen en Van den Brink
Donderdag 16 Maart van Schiphol zul
len vertrekken. De ministers Van Maar-
seveen en Lieftinck en staatssecretaris
Blom, die minster Stikker, die ver
hinderd is, zal vervangen (minister
Schokking zal op de conferentie ver
tegenwoordigd worden door staatsse
cretaris Fockema Andreae, die zich reeds
in Indonesië bevindt) zullen 21 dezer
afreizen.
De ministers Götzen en Van den Brink
zullen vergezeld worden door de heren
mr. H. A. M. van den Dries, plaats
vervangend secretaris-generaal van het
ministerie van Financiën, mr. S. Th. J.
Teppema, plaatsvervangend directeur-
generaal van de buitenlandse economi
sche betrekkingen van het ministerie
van Economische Zaken, drs. P. J. Rid
der, plaatsvervangend hoofd der finan
ciële afdeling van Minuor en mr. J. van
Gorkom, secretaris van de minister
zonder portefeuille van dat ministerie.
Nog nader zal worden beslist welke
hoge ambtenaren 21 dezer zullen mee
reizen. 14 Maart vertrekken reeds de
heren mr. Th. H. Bot en H. J. Wijn
malen van het Unie-secretariaat; 21
dezer zal dr. P. J. A. Iedenburg vol
gen.
De verwachting is dat de conferen
tie in Djakarta circa zeven dagen zal
duren.
De derde vergadering van het Noord-
Atlantische Defensie Comité zal op 1
April 1950 plaats vinden in Den Haag,
waar op uitnodiging van de Nederlandse
regering de ondertekenaars van het
Noord-Atlantisch Pact bijeen zullen
komen.
Deze maand zullen bovendien in Den
Haag twee andere belangrijke bijeen
komsten worden gehouden over aange
legenheden betreffende het Noord-At
lantisch Pact.
Generaal Omar Bradley, voorzitter
van de Amerikaanse verenigde chefs van
staven, heeft het Noord-Atlantisch Mili
taire Comité bijeengeroepen voor een
vergadering op 28 Maart 1950.
Op 24 Maart 1950 zal de Noord-Atlan
tische Militaire Voorzieningsraad in Den
Haag vergaderen, onder leiding van Hu-
bert E. Howard, voorzitter van de be
wapen ingsraad. Onlangs werd de heer
Howard benoemd tot vertegenwoordiger
van de Verenigde Staten van Amerika
in de militaire Voorzieningsraad.
De secretaris van de buurtvereni
ging AerdenhoutBentveld vindt
het onbillijk, dat reizigers, die op
het traject AmsterdamRotterdam moe
ten staan omdat er onvoldoende zit
plaatsen zijn, de verhoogde tarieven
even zo goed moeten betalen. Een re
ductie van 50 pet. op de trajectkaarten
en weekabonnementen acht hij niet te
veel gevraagd.
Ik ben het met deze secretaris, de
heer J. de Graaf, wonende aan de Rijne-
gomiaan 35, roerend eens. Wie in het
circus wil staan, betaalt veel minder
dan wie op de eerste rijen gaat zitten.
Staanplaatsen kosten in de kerk niets
en daar zijn de zitplaatsen heus niet zo
duur als in de trein. Op het voetbal
veld moet de meneer, die op de over
dekte tribune wil kijken, nu eenmaal
veel meer dokken dan de man, die er
gens langs het lijntje zijn enthousiasme
wil bekoelen. Waarom zouden de spoor
wegen op het voorstel van deze vin
dingrijke secretaris niet ingaan? Waarom
zouden zij niet een heel apart tarief
voor staanplaatsen maken, nu het rei
zen mèt het leven zo verschrikkelijk
duur geworden is. Staanplaatsen half
geld lijkt mij in ieder geval veel aan
lokkelijker dan dat eerst de eerste klas
se hersteld zal worden. Wie het met
de heer De Graaf eens is, make zijn
brievenbus defect door overvloed van
brieven.
Advertentie
Advertentie
JANSWEG t/o Station Telef. 14329
Advertentie
AALSUM 10 n. Karachi. ABBEDIJK 10
bij Bermuda. ADINDA 1 te Haipong, AL-
CHIBA p. 10 Gibraltar. ALCINOUS 9 V.
Cebu. ALDEBARAN 10 bij Lands End.
ALDEGONDA 4 n. Pladju. ALGENIB 10 te
Hamburg. ALHENA 8 te B. Aires. ALK AID
10 bij St. Pauls Roch. ALPHACCA 10 n.
Norfolk. ALWAKI 10 bij Montevideo. AM-
STELDIJK 10 bij K. Race. AMSTELKERK
10 te Revercess. AMSTELVEEN 8 v. Mo
bile. ANNENKERK 10 te FremanUe. AR-
KELD1JK 10 bü Ouessant. ARNEDIJK 10
bij Fiores. BACCHUS 7 te Santiago. BA-
RENDRECHT 10 bij K. Palmas. BEVER
WIJK 10 bij Finisterre. BLITAR 9 te Dja
karta. BOSCHFONTEIN 10 n. Port Amdia.
CERAM 10 n. Colombo. CONGOSTROOM,
10 bij Santander. COTTICA 10 v. Punta del
Gada. DALERDIJK 11 te Christobal. DELF
LAND 10 bij K. Blanco. DELFT 11 v. Cur.
DRENTE 4 te Surabaja. ERINNA 9 te
Singapore. ESSO DEN HAAG 10 bij Mar
tinique. ETREMA 10 n. B. Pappan. FARN-
SUM 10 b Minorca. GAASTEKERK 10 bij
Olifantsbaai. GEORGIC 10 bij Minicoy.
GOOILAND 10 bij St. Pauls Roch. HECUBA
11 te Guadeloupe. HERA 10 bij San Mi-
quel. HERMES 10 n. Tutoya. HERSILLIA 10
n. Paramaribo. HESTIA 10 te Maracaibo.
HUGO DE GROOT 10 n. Duinkerken. HY-
DRA 10 v. Antwerpen. INDRAPOERA p.
10 Minicoy. JOOST v. d. VONDEL 10 tc
Baltimore. KAMERLINGH ONNES p. 10
K. Bonn. KEDOE 10 n. Moelmein. KOTA
BAROE 1 te Le Haver. LAAGKERK p. 10
Perim. LANGKOEAS 11 te Tarakan. LIEVE
VROUWEKERK p. 10 Gibraltar. LINGE p.
10 Finisterre. LOMBOK 10 bij Pontianak.
LUTTERKERK 10 n. Calcutta. MAAS 10 bij
K. St. Vincent. MACUBA 15 v. Abadan.
MODJOKERTO 10 te B. Pappan. MUIDER-
KERK p. 10 Byouga eil. MURENA 11 te
Singapore. MIJDRECHT 10 bij Burlings.
NEDERLAND 10 n. Bahrein. NOORDAM 10
bij K. Race. ORION 10 op de Elbe. OVER-
1JSEL 10 v. P. Said. POSEIDON 10 bij Ca
racas. PRINS ALEXANDER 10 bij Fiores.
PRINS WILLEM VAN ORANJE p. 10 Do
ver. PYGMALION 10 te N. Orleans. RAND-
KERK 10 bij K. Verdi. ROTTI p. 10 Algiers.
RIJN 10 bij Burlings. SALAWATI 13 te
Suez. SCHIEDIJK 10 v. Belawan. SIBAJAK
10 bij Algiers. SLAMAT 10 bij Fiores.
SOESTDIJK p. 10 Malta. STAD MAAS
TRICHT p. 10 Casquets. STUYVESANT 10
bij S. Miquel. TABINTA p. 10 Algiers. TA-
WALI 10 bij Aruba. TERNATO p 10 P. de
Galle. WELTEVREDEN 11 te Menado. WES-
TERDAM 10 bij Ouessant. WILLEM RUYS
10 bij Finisterre. ZEELAND 10 n. Londen.
Advertentie
PHILIPS
pXoTo
Van ouds bekend. Tel. 14609
Officieel Philips-reparateur
Kruisstraat 38 Haarlem
Advertentie
GED. OUDE GRACHT 52 - TELEF. 127ïï
tegenover de kerk
WIJ VERHUREN STOFZUIGERS
t 4.60 per maand. REPARATIES VKW
Advertentie
LANGE VEERSTRAAT 10 SJSlj. U*93
