Ernstige straatgevechten in
Zuid-Italiaanse steden
DUIZENDEN POLTTIE-AGENTEN
PATROUILLEERDEN IN ROME
Democratie
op drift
Duitse socialisten verwerpen plan voor
Duitse herbewapening
Tot hoofd en hart
Geschillen tussen
Oost en West
Hier Hollands nieuws van Polygoon"
In San Severo kon de politie eerst na enkele
aren door de barricades breken
Rusland zou moeten antwoorden met een
oorlog om het te voorkomen
Vliegtuigongevallen in
Engeland en V.S.
Pelgrims het slachtoffer van een brandspuit,
die met forse straal gekleurd water spoot
Overal raasden de jeeps
met loeiende sirenes
.Het weer.
„Generale repetitie" in
België begonnen
Rusland niet ongenegen
tot een bijeenkomst
Agent wondt meisje met
revolverschot
Ritman volgende week
in vrijheid
Meer dan een millioen meter celluloid is uit
Polygoon 's droomfabriek gespoten
VRIJDAG 24 MAART 1950
73ste JAARGANG No. 24725
Meer geld voor Tsjechische
veiligheidspolitie
Begroting driemaal zo hoog
als verleden jaar
Katholiek trampersoneel in
Brussel staakt niet
„S"-reizigers protesteren
Nieuwe tarieven voor
„vijfde klas passagiers"
Motor botst tegen
bestelauto
Duopassagier gedood
De Sovjet-Unie is „niet ongene
gen" een speciale bijeenkomst
van de Veiligheidsraad te hou
den om het bijleggen van de
geschillen tussen Oost en West
te bespreken, aldus heeft Trygve
Lie, de Algemene Secretaris
der V. N. hedenmorgen aan de
res niet-permanente leden van
de Raad meegedeeld.
Publiek begon op te dringen
bij een arrestatie
Benevens vele andere
Nederlanders
ONGELUK OF MISDRIJF?
Tweede verdachte in
vrijheid
Baggermolen omgeslagen
DERTIG JAAR OP HET WITTE DOEK
:#«W
BUREAUX: SMEDESTRAAT 5 - HAARLEM
Telefoon: Redactie 21544; Advertenties 21543
Abonnementen 20800 Postairo 143480
Bijkantoor Beverwijk: Stumphiusstr. 45, tel. 3998
Voor klachten over de bezorging na 5.30
uur 's avonds 21544
Directeur: 3. J. W. Boerrigter.
Hoofdredacteur: Drs. H W. M. van Rurt
Wnd. hoofdredacteur: W. Severia
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
ADVERTENTIETARIEF 28 cents per millimeter-
hooqte. Inqezonden mededelingen^ dubbel
tarief. Omroepers 16 cents oer m.m.-hooqte.
De administratie behoudt zich het recht voor
advertentiër. eventueel zonder opgave van
redenen te weiqeren.
ABONNEMENTSPRIJS 35 cents per week.
I 132 per maand, f 4.55 oer kwartaal.
Rondom de Belgische konings
kwestie schijnen alle politieke
hartstochten te zijn losgeslagen.
Het land, dat tot voor kprt in West-
Europa als een voorbeeld gold van
rust en orde, het land ook, dat zich
economisch het snelst herstelde van
de slagen, die de tweede wereldoorlog
had toegebracht, ligt thans ten. prooi
aan de grootste wanorde en bevindt
zich op de rand der anarchie. De ko
ningskwestie wordt als motief ge
bruikt om alle oude veten op te rake
len en het bijna eeuwenoude smeu
lende vuur der verdeeldheid tussen
Vlamingen en Walen tot een laaiende
vlammenzee op te jagen.
De democratie is in België op drift
geslagen. Wij, België's Noorderburen,
zien dit alles met diepe teleurstelling
en zelfs niet zonder een zekere angst.
Want hetgeen zich in België afspeelt
kan ons hier in Nederland niet onbe
roerd laten. West-Europa, dat meer
dan ooit thans een eenheid behoorde
te vormen en dat de tijd hiertoe
dringt is nog gisteren te dezer plaatse
uiteengezet wordt in zijn activiteit
verlamd door de politieke anarchie,
welke onder een zijner leden hoogtij
viert. Maar er is nog meer, dat ons
met vrees de situatie in België doet
gadeslaan. Er zijn geen remmen meer
voor de politieke hartstochten. Er is
een orkaan over land en volk losge
barsten, welke tussen de hoog op
slaande golven nu en dan afzichtelijk
diepe kolken opent en de laagste sen
timenten blootlegt. Juist dit wekt bij
ons zo'n grote bezorgdheid. Commu
nisten, socialisten en kopstukken uit
de vrijmetselaarsloges hebben elkaar
gevonden in de strijd tegen Koning
Leopold. De tot voor kort meest on
verzoenlijke tegenstanders vormen
een front, dat de democratie recht
streeks in gevaar brengt.
Op een congres van de Belgische
socialistische partij verdedigt oud
minister Spaak de theorie, dat de de
mocratische minderheid volstrekt het
recht heeft zich met alle legale mid
delen te verdedigen tegen de besluiten
van de meerderheid. Deze verdediging
loopt van de parlementaire oppositie
tot algemene staking. De communisten
juichen. „Hoe nu," zeggen zij, „de
minderheid en dat zijn wij commu
nisten mogen dus, de socialisten
geven dit zelf toe, gebruik maken van
politieke stakingen, omdat de beslui
ten der meerderheid ons niet beval
len." „Wij," aldus de communisten,
„willen geen Amerikaanse wapen
leveranties. De socialisten, die ons al
tijd het felst op dit punt hebben be
streden, omdat wij, volgens hen, tegen
de democratische beginselen handel
den, keuren nu zelf het middel der
politieke stakingen goed."
Men ziet, hoe gevaarlijk spel de Bel
gische socialisten thans spelen. Wan
neer de socialisten in Nederland, i.e.
de P.v.d.A., zich achter Spaaks theorie
en in de practijk wordt ze in Bel
gië reeds uitgevoerd zouden stel
len, geraakt de samenwerking tussen
K.V.P. en P.v.d.A. in een wel zeer
précaire situatie. Wij zijn benieuwd
naar de reacties in P.v.d.A.-kringen.
Het Vrije Volk en Het Parool hebben
nu en dan inzake de Belgische ko
ningskwestie geluiden doen horen,
welke in katholieke kring een zeer
onaangename indruk hebben gewekt.
De P.v.d.A. zij er zich wèl van bewust,
dat de katholieken nauwlettend de
reacties van deze partij op de Belgische
kwestie volgen. Voor velen is het een
test-case, want wij voelen er niets
voor, als in Nederland zich ooit eens
'n précaire toestand zou voordoen en
gezien de internationale toestand is
dat niet zo heel onmogelijk het
risico te lopen, dat de socialisten de
eersten zouden zijn om mèt de com
munisten ook hier de democratie op
drift te laten slaan.
In verschillende Zuid-Italiaanse steden, waar gisteren opnieuw gestaakt werd
uit protest tegen de dood van een arbeider bij de demonstratie van Woensdag
in Parma, is het tot ernstige ongeregeldheden gekomen. De wildste taferelen
hebben zich afgespeeld in San Severo, een stadje van 38.000 inwoners bij Fog-
gia, 400 k.m. ten Zuid-Oosten van Rome. In de vroege ochtenduren was het daar
tot felle gevechten gekomen tussen communistische stakers en neo-fascisten, die
de 31ste verjaardag vierden van de oprichting van de fascistische partij. Het
partijbureau der neo-fascisten werd geheel verwoest. Toen de politie trachtte
in te grijpen, werd zy beschoten en met handgranaten bestookt, waarna de sta
kers de straten barricadeerden. Duizenden communisten bestormden het politie
bureau en ontwapenden de politie. Politietroepcn en militairen, die in tanks uit
Foggia te hulp snelden', konden eerst na gevechten van enkele uren door de
barricades breken, waarna de straten werden schoongeveegd en de barricades
werden opgeruimd.
In de stad is een onbeperkt uitgaans
verbod afgekondigd en niemand mag
de stad binnenkomen of verlaten.
De politie heeft 70 personen, onder wie
de vrouw van een communistisch se
nator, gearresteerd en houdt de belang
rijkste punten van de stad bezet. In to
taal zouden bij de gevechten tussen op
standelingen en politie veertig perso
nen, onder wie zeven politieagenten,
ernstig gewond zijn.
Volgens politie-autoriteiten is de toe
stand in de stad gespannen, doch rus
tig. Ook in andere steden in het gebied
van Foggia kwam het tot verspreide
relletjes. In Catellana, een stad bij Bari,
moest de burgemeester zich in zijn ka
mer opsluiten om zich te beschermen
tegen demonstranten, die het stadhuis
waren binnengedrongen. In Cerignola
werd door scherpschutters gescholen,
zodat politieversterkingen moesten wor
den aangevoerd.
In de buurt van Villetri, in de pro
vincie Rome, hebben enige honderden
arbeiders een fabriek van springstof
fen bezet naar aanleiding van een be
sluit der directie het bedrijf te sluiten
in verband met de agitatie, die onder
het personeel werd gevoerd.
De algemene staking te Parma, uit
protest tegen het doodschieten van een
demonstrant, verliep rustig. Het open
bare vervoer lag geheel stil en bijna
alle winkels, kantoren en fabrieken
waren gesloten.
Op een persconferentie heeft de Ita
liaanse minister van Landbouw, Antonio
Segni, bijzonderheden bekend gemaakt
over het Italiaanse landherzieningsplan,
dat deze week bij het parlementzal
worden ingediend.
Het plan, dat de regering zal machti
gen bijna 1.400.000 h.a. of ongeveer een
zesde van het totaal aan bouwland te
onteigenen, beoogt een einde te maken
De Tsjechische minister van Binnen
landse Zaken Vaclav Nosek diende gis
teren voor zijn veiligheidspolitie een
begroting in die bijna driemaal zo groot
is als die van het vorige jaar. Nosek
verklaarde, dat zijn hoge aanvrage ten
doel heeft volledig af te kunnen rekenen
met de spionnen, terroristen, moorde
naars en dieven, die het hem dit jaar
zo lastig hebben gemaakt.
Nosek verzocht om 10.673.952.000 kro
nen in vergelijking met het vorige jaar
3.879.893.000 kronen. De aanvrage van de
minister van Binnenlandse Zaken was
nog hoger dan het hele defensie-budget,
dat ruim negen milliard kronen be
draagt.
Nosek verklaarde, dat de veiligheids
politie de S.N.B. klaar moest staan om
de bewering van president Gottwald
waar te maken, dat Tsjechoslowakije
zich zou verdedigen tegen de aanvallen
van de Westerse imperialisten.
Nosek beschuldigde de Verenigde Sta
ten van het organiseren van een „heel
leger van economische spionnen", van
het verstrekken van wapens aan terro
risten cn van het leiden van spionnage
van uit de Westerse ambassades en ge
zantschappen.
De Duitse socialistische party, de
S.P.D., heeft gisteren een verklaring uit
gegeven, waarin gezegd wordt, dat een
herbewapening van Duitsland de zeker
ste manier was om een oorlog te ver
oorzaken In Europa.
„Bewapening van West-Duitsland,
zelfs binnen het kader van een inter
nationaal leger, zoals dat wordt voor
gesteld door Churchill en Adenauer en
tal van andere Westerse leiders, is fout,
omdat Rusland een dergelijke stap zou
moeten beantwoorden met een oorlog
om het te voorkomen.
Ook de uiterst nationalistische gene-
raal-majoor Otto Ernst Remer, die op
goede voet staat met de vroegere Duitse
officieren, heeft in een artikel in de
„Deutsche Reichs Zeitung" geantwoord
op Churchill's voorstel, dat Duitsland
een „positieve bijdrage tot de defensie
van Europa" zou leveren.
Door Duitsland in het Atlantisch Pact
op te nemen, aldus Remer, zou men
zonder twijfel een preventieve oorlog
van Rusland uitlokken. Duitsland stond
niet meer voor de keuze tussen Oost en
West. Zijn enige kansen lagen in een
nauwgezette partijloosheid. Het enige
middel om burgeroorlog te voorkomen
was gelegen in neutraliteit.
Duitsland kan zich niet veroorloven,
zo vervolgt het artikel, deel te nemen
aan de Raad van Europa. De leden van
de raad lagen immers in een latente
strijd met Duitslands machtigste buur
man en zij konden Duitsland geen mili
taire of economische garanties geven
voor het geval de spanning tussen -Oost
en West zou toenemen. „En waarom,"
zo vraagt Remer zich af, „zouden wij
voor het Westen sterven?"
De enige kans voor het Westen, om
Duitsland en Oost-Europa binnen zijn
invloedssfeer te brengen, lag indertijd
in de aanvaarding van het aanbod van
admiraal Carl Doenitz, toen deze in de
laatste dagen van de oorlog de herbe
wapening van het Duitse leger voorstel
de ter bestrijding van de Sovjet-Unie.
Generaal Remer onderdrukte de op
stand in Berlijn, welke gecoördineerd
was met de bomaanslag op Hitler in
Juli 1944.
Een Amerikaanse B 50 langeafstand-
bommenwerper is gisteren in Arizona
in de lucht ontploft. Van de veertien
inzittenden kwamen negen personen
om het leven.
Twee schroefloze vliegtuigen zijn
Woensdag bij Charleston (V.S.) in de
lucht met elkaar in botsing gekomen.
Beide piloten werden gedood. De stuk
ken van een der toestellen viel op een
huis, doch er werd niemand gewond.
Een militaire Dakota is gisteren bij
de start van de luchtbasis Griffiss, in
de staat New York, in een sneeuwstorm
neergestort. De piloot werd gedood. De
vier andere inzittenden liepen lichte
verwondingen op.
Een tweemotorig lesvliegtuig van de
R.A.F. is gisteren in een veld bij Ayles
bury (Engeland) neergestort. De zes in
zittenden, allen leden van de R.A.F.,
kwamen om het leven.
j De klank van het geld. is vaak een j
verdovingsmiddel voor het verstand
aan de grote sociale onrust onder de
bezitloze Italiaanse boeren.
Het land zal verdeeld worden over
ruim 200.000 boerengezinnen, die hier
voor in aanmerking komen.
Gedurende de algemene staking van 12 uur, welke de communisten in Italië hadden geproclameerd, wilden de stakers het
stadsverkeer lamleggen. Politie in jeeps moest er aan te pas komen om de autobussen, die werden tegengehouden, te ontzetten.
(Van onze Romeinse correspondent)
ROME, 22 Maart.
Rome heeft vandaag weer eens een
ouderwets dagje meegemaakt.
Sciopero generale, algemene staking.
De wrakke vrachtwagens, die de
dienst van de stakende autobussen on
derhielden. zyn weer volgestampt met
mensen langs de stratdn gehobbeld en
wierpen bij elke halte weer hun ladder
tjes uit waarlangs men zich in de surro
gaatvervoermiddelen kon hijsen.
Er waren juist zo weinig autobussen
dat de communisten konden uitroepen,
dat de arbeiders, de werkers van Italië,
waren opgestaan als één man om tot het
laatste toe te strijden tegen de wanke
lende regering, die de democratische
vrijheden en de rechten van de werkers
met voeten treedt en er waren er toch
ook weer juist genoeg om de rechtsen
gelegenheid te geven tot de welluidende
verklaring, dat de staking mislukt was
en dai het gezond verstand van de Ita
liaanse arbeiders sterker geweest is dan
het hitsen van door vreemde landen ge-
dirigeerdè extremisten, die het gemunt
hebben op de democratische vrijheden.
Want het zit 'm voornamelijk in trams,
autobussen en trolley-bussen, hoe de
zaken lopen
De algemene staking, die vandaag om
drie uur 's middags zou zijn begonnen,
werd hedennacht vervroegd op zes uur
's morgens, omdat er in Chieti twee do
den gevallen waren. En vroeg in de
morgen waren overal de plakkaten' aan
geslagen. die alle arbeiders van Rome
opriepen tot een massale protestverga
dering op Piazza Esedra (dicht bij het
grote station). Om kwart voor tien was
er al geen doorkomen meer aan. In de
straten naar het plein heerste een ge
weldige chaos van auto's en door de
bestuurders verlaten autobussen. Van
sommigen daarvan waren de ruiten in
gegooid. Duizenden politie-agenten pa
trouilleerden door de straten en toen wij
eindelijk aan Piazza Esedra waren geko
men, stuitten wij op drie cordons solda
ten met het geweer in de hand. die geer
sterveling doorlieten. De meeting was
verboden. En vanuit alle straten, die op
het plein uitkwamen, trokken grote
groepen arbeiders met rode vlaggen naar
de plaats van samenkomst. En overal
raasden de jeeps van de Celere rond met
gierende banden bij hun snelle wendin
gen en met loeiende sirenes. De ene
charge volgde op de andere en elke
groep werd binnen twee minuten uit
elkaar geslagen.
Zeer grote groepen demonstranten
trokken toen naar Piazza Santa Maria
Maggiore, waar zij in de schaduw van de
oude basiliek hun bijeenkomst wilden
houden. Van alle kanten stroomden de
communisten toe en weldra zag het plein
zwart van de mensen. Maar even gauw
waren de jeeps van de Celere weer op
gecommandeerd. Met twintig tegelijk
raasden de wagens naar het midden van
het plein en begonnen eerst kleine,
daarna steeds grotere» cirkels te rijden.
Dan op een gegeven ogenblik sprongen
alle agenten er uit en deden hun gum
miknuppels neerdalen op hoofd en
schouders van iedereen, die niet vlug
genoeg weg kon komen. Vrachtauto's
met soldaten volgden en binnen enkele
ogenblikken begon men arrestanten te
maken en ze op vrachtauto's te laden, die
daarna met grote snelheid juist weer
naar Piazza Esedra reden, het volkomen
afgezette en verlaten plein, waar de bij
eenkomst eerst gehouden zou zijn. En
toen men later de arrestanten weg
bracht naar kazernes en politieposten,
vond men de grond bezaaid met ver
scheurde lidmaatschapskaarten van de
communistische partij.
Er zullen wel weer vele 'onschuldige
slachtoffers gevallen zijn, maar de meest
onschuldige en meest beklagenswaardige
waren toch wel de pelgrims die tijdens
dit alles in de Basiliek van Santa Maria
Maggiore hun jubileumbezoek brachten.
Want terwijl .zij binnen hun gebeden
verrichten, waren groepen betogers, ach
terna gezeten door knuppelende agenten,
de trappen van de basiliek opgevlucht.
Toen kwam een nieuw wapen van de
politie in actie: een krachtige brand
spuit die gekleurd water spoot met een
armdikke forse straal. En terwijl de
trappen van de ene kant werden leeg-
gespoten. trad uit een poort aan de
andere kant een groep pelgrims naar
buiten .Komende uit de donkere basiliek
en niet wetend wat er allemaal gaande
was op het plein aan hun voeten van
waar het geschreeuw van vluchtenden
en achtervolgers opklonk, bleven ze een
ogenblik beduusd staan. En dat was
juist genoeg voor de spuitgasten om hun
de volle laag te geven.
Later op de morgen begonnen de wilde
taferelen zich meer te verspreiden over
de stad. Op Piazza Venezia, op de Via
Nazionale en natuurlijk weer op Piazza
Colonna werden verschillende charges
uitgevoerd tegen de demonstranten.
In elk geval hebben de Amerikaanse
ambassadeurs, die hier vandaag vanuit
Londen, Parijs, Berlijn en Moskou naar
Rome zyn gekomen voor hun tweede
bijeenkomst, een warm welkom gehad
van de communisten. Over enige weken
zuilen ze bijeenkomen in de Westelijke
zone van Berlin en wellicht, dat dan de
communisten daar ook weer hun beste
beentje voor zuilen zetten.
En terwijl heel Rome gonsde van de
opwinding, is de Heilige Vader naar de
Sint Pieter gegaan en heeft daar 15.000
pelgrims uit Italië en uit Alexandrië
Amerika, Spanje, het Saargebied, Zwit
serland, Oostenrijk, Duitsland en de El-
zas in massa-audiëntie ontvangen. De
pelgrimsdiensten naar de vier basilie
ken werden volledig onderhouden door
ter beschikking' gestelde autopullman-
bussen. Men behoeft voor een algemene
staking zyn oelgrimstocht naar Rome in
eik geval niet af te gelasten.
Verwachting tot Zaterdagavond:
Overwegend droog weer roet flinke
opklaringen, maar in de nanacht en
ochtend plaatselijk nevel of mist.
Zwakke, later tot matig toenemende
en naar Zuidelijke richtingen draaien
de wind. Iets koudere nacht. Overdag
iets hogere temperatuur dan vandaag.
Zon: 6.33—19.01. Maan: 8.452.04.
Vanmorgen is in alle vroegte in Bel
gië de 24-uursstaking begonnen, die be
doelt is als een generale repetitie voor
de algemene staking, die is aangekon
digd voor het geval, dat Koning Leopold
terug zou komen. Voorlopig kan die
„generale repetitie" niet helemaal ge
slaagd genoemd worden. In Brussel was
de staking vanmorgen niet algemeen,
aldus meldt U. P., hoewel 95 pet. van
het trampersoneel staakte. Van de 1500
trams reden er ongeveer 150. die be
stuurd werden door trampersoneel, dat
lid is van de katholieke vakbond. De
door de socialisten geleide bond van
transportarbeiders heeft echter te ken
nen gegeven, dat men er desnoods voor
zal zorgen, dat de stroomtoevoer van
de tram wordt afgesneden, indien de
katholieke stakingsbrekers om elf uur
nog niet van de straat zouden zijn.
Bij de Belgische spoorwegen is de
toestand bevredigend, aldus meldt de
directie. Met uitzondering op de lijn
Doornik—Brussel, vertrekken en arri
veren de treinen op de vastgestelde
tijden.
Slechts één van de drie tramweg
maatschappijen te Luik staakt. Op
vier grote machinefabrieken wordt
eveneens gestaakt.
De employé's van de Belgische lucht-
vaartmatschappij Sabena staken even
eens. De dienst op de continentale lij
nen is stopgezet; de dienst op de lijnen
BrusselCongo en BrusselNoord-
Amerika kan nog gehandhaafd blijven.
Op de ijzer- en staalfabrieken te
Charleroi wordt niet gewerkt, er rijden
slechts enkele trams en bij de gas- en
electriciteitsbedrijven werkten juist zo
veel mensen, dat de voorziening door
gang kan vinden.
Volgens A.P. bedraagt het aantal ar
beiders, dat vanmorgen in staking is ge
gaan een half millióen.
De heer J. de Graaf, uit Aerdenhout,
is onlangs een actie begonnen voor ta
riefverlaging bij de N. S. ten behoeve
van de passagiers, die moeten staan in
de. treinen. Deze voorvechter van de zo
genaamde „S" (staande) -reizigers heeft
reeds vele adhaesiebetulgingen ontvan
gen, niet alleen van reizigers op het
traject Amsteidam—Dordrecht, maar
ook van andere lijnen o.a. Amsterdam
Utrecht, De binnenkomende klachten
over het staan in spoorwagens zijn niet
gering in aantal en belangrijkheid. Deze
ondraaglijke vervoersomstandigheden
veroorzaken bovendien veel onhebbe
lijkheid onder de reizigers. Dikwijls
ontstaat er ruzie op het balkon, waarin
meer dan dertig mensen plus dé nodige
bagage opeengehoopt zijn, terwijl op het
bordje, een maximum van twintig reizi
gers staat aangegeven. De .^"-passa
giers stellen voor om nieuwe tarieven
vast te stellen, die overeenkomen met
hun comfort °P de reis-
Een grote „S" op hat biljet of een
speciale kleur van de trajectkaart zou
den volgens de heer De Graaf de con
trole op deze staande reizigers zeer ver
eenvoudigen. De adhaesiebetuigers,
waaronder ook de Forensenbond is op
genomen, zijn 'niet tevreden met het
commentaa# van de N. S., waarin gezegd
wordt, dat er geleidelijk een eind zal
komen aan het staan in de treinen. Alle
„vijfde klas passagiers", die met dit
„geleidelijk" geen vrede willen nemen,
kunnen hun instemming betuigen bij de
heer J. de Graaf. Reinegomlaan 35,
Aerdenhout.
Donderdagavond omstreeks half zeven
gebeurde op de Rijnzichtweg te Oegst-
geest een verkeersongeluk, dat aan de
23-jarige J. A. van der Hoeven uit Lei
den het leven heeft gekost. Var. der Hoe
ven zat als duopassagier op een motor,
die bestuurd werd door de negentien
jarige W F. Derogee, eveneens uit Lei
den. Vermoedelijk tengevolge van slip
pen kwam de motor op de linkerhelft
van de weg terecht, waar hij in botsing
kwam met- een bestelauto Van der Hoe
ven was op slag dood, Derogee werd in
zorgwekkende toestand naar het Acade
misch ziekenhuis te Leiden gebracht
Donderdagavond heeft een agent van
politie te Amsterdam, die zich moest
verdedigen tegen een opdringende me
nigte, een schot uit zijn dienstpistool
gelost en daarbij een zeventienjarig
meisje aan de hand verwond. Het meisje
ken, na in het Binnengasthuis verbon
den te zijn, op eigen gelegenheid naar
huis terugkeren.
De agent had in de Kamperfoeliestraat
in Amsterdam-Noord een wielrijder ge
zien. die zonder licht reed. De man had
op de sommatie te stoppen geantwoord:
„Kom morgen maar terug". Later slaag
de de agent er echter in de man toch
aan te houden.
Hg wilde de arrestant meenemen naar
het politiebureau, doeh het publiek, dat
van alle kanten toeschoot, wilde dit de
agent beletten. Er klonken dreigende
uitroepen en plotseling kwam een man
naar voren met een stuk Ljzer in zyn
hand. De agent, die zich bedreigd voel
de, loste een schot, dat het meisje, dat
niets met het relletje te maken had, in
de hand trof. Zowel de wielrijder, als de
man, die de agent bedreigde, wist te
ontsnappen id de ontstane verwarring.
Naar Aneta uit Djakarta meldt, heeft
de sultan van Djocja medegedeeld, dat
de journalist Retman en vele andere
Nederlanders de volgende week zullen
worden vrijgelaten.
Een tweede verdachte in de zaak van
de raadselachtige dood van de Haar
lemse schilderspatroon O., de Amster
damse chauffeur L. T. B., is op vrije
voeten gesteld.- De vrouw S. blijft nog
in hechtenis.
Donderdag is door tot nu toe onbe
kende oorzaak de baggermolen „IJssel-
stroom". eigendom van A. J. van Haat
ten te Den Haag, omgeslagen, toen bij
het bunkerbedrijf van de Staatsmijnen
te Dordrecht kolen werden ingeladen.
Er waren twee personen aan boord die
toezicht hielden op het bunkeren. Zij
zagen het ongeval aankomen en konden
zich bijtijds in veiligheid brengen.
Hier Hóllands nieuws van Polygoon
Haarlem.... Polygoon spant de kroon,
ook in toon... ziedaar de oude kreten,
waarmede certyds het Nederlands jour
naal in de bioscoop werd aangekondigd.
Zo is het jaren geweest, maar tegen
woordig is het minder de kreet, die
aandacht vraagt dan het journaal zelf,
waarvan publiek, bedryf en pers het er
nu wel over eens zijn, dat het vrij
wat fleuriger groeit en bloeit dan in de
tyden vóór de oorlog. De goede dingen
evolueren langzaam en tot de goede din
gen behoort de laatste jaren het Neder
lands filmjournaal, dat lewendiger en
pittiger en zakelijker is dan wat men
doorgaans in de buitenlandse actualitei
ten te zien krijgt.
Dertig jaar geleden werd Polygoon
opgericht met acht man, onder wie één
operateur. Thans komen by grote ge
beurtenissen soms twaalf operateurs in
Polygoon maakt opnamen aan een der
Amsterdamse grachten voor de film
„Moeder des Lands".
actie en waar vroeger de opnamen van
die ene man toch alleen maar opnamen
mochten genoemd worden kan men
tegenwoordig wel spreken over een
verantwoorde filmcompositie, die een
bewustere taal spreekt dón vroeger
mogelijk was.
De zaken zijn geweldig uitgebreid.
Terwijl voorheen één copie het land in
ging, lopen er nu honderd tegelijk en
eigenlijk nog meer, want Polygoon ruilt
met buitenlanders, die dan op hun beurt
weer belangrijk Nederlands nieuws in
het buitenland laten zien.
Op het ogenblik spreken we van Po-
lygoon-Profilti en dat danken we aan
een bombardement, waarbij Profilti zo
zwaar getroffen werd, dat voortzetting
van het bedrijf onmogelijk scheen. Er
kwam een samenwerking tot stand tus
sen beide firma's, die thans een groot
geheel vormen en vaste voet gekregen
hebben in Indonesië, dat het Nederlands
nieuws vertoont, 48 uur nadat het in de
Nederlandse bioscopen te zien was.
Voor wie gevoel heeft voor cijfers zij
hier medegedeeld, dat tot dusver meer
dan een millioen meter celluloid uit
Polygoon's droomfabriek is gespoten.
Daarin zijn begrepen de kilometers van
verschillende grote en kleine documen
taires, die niet tot het journaal behoren,
films van Nederland en de overzeese
gebiedsdelen. De titels „20.000 mijlen
over zee", en „Walvis in zicht" roepen
voldoende herinneringen aan die films
op.
De jongste grote onderneming van
Polygoon is de speelfilm De dijk is
dicht", geregisseerd door A Koolhaas.
Op een vraag ter persconferentie, hoe
het met deze film stond, antwoordde de
heer B. Och.se, directeur van Polygoon,
dat er twee oorzaken waren aan te
wijzen van een zekere vertraging. Ten
eerste moesten de werkzaamheden nu en
dan wijken voor de actuele wekelijkse
zaken, die geen uitstel konden lijden en
ten tweede waren zowel Polygoon als
Koolhaas nieuwelingen op het gebied
van de dramatische film.
Polygoon bezit thans een archief van
enige millioenen meters film, waarop
een stuk Nederlandse geschiedenis staat,
dat dertig jaar omspant. Een kostbaar
bezit van culturele waarde, veilig ge
borgen in brandvrije kluizen.
Op 30 Maart zal Polygoon dan zijn
Het filmbedrijf Pblygoonte Haarlem. Boven: De afdrukkamer, waar de jour.
naals van het Polygoon-wereldnieuws en het Nederlands nieuws worden afgedrukt.
Woensdagsavonds begint men hiermee, en in tweemaal 24 uur is men gereed
met de wekelijkse productie van 50.000 meter film. Onder: Het archief, waar de
films op een betonnen zolder in blikken bussen op ijzeren stellingen zijn opgebor
gen, zodat brandgevaar practisch is uitgesloten. Toch staat er op last van de
brandweer by iedere stelHng een emmer water gereed.
dertig jaar bestaan-vieren met een voor
stelling voor genodigden, waarbij prof.
dr. G. van der Leeuw een inleiding zal
houden over de betekenis van het film
journaal. De onderneming staat thans
onder leiding van de heren B. Ochse en
C. van der Wilden, de redactie van het
filmjournaal wordt geleid door de heren
J. Levi en Ph. Bloemendal. wiens
stem wij wekelijks door de luidspreker
in de bioscoop horen by de commen
taren van het journaal. Het bedrijf om
vat in totaal meer dan honderd mede
werkers, die allen in vaste dienst zijn.
