de K.A.B.
NEDERLANDSE PELGRIMS
ROME AANGEKOMEN
IN
lÉf®
De cirkel van het leven
s
mÊÈÈ
WMPpipi
Onrust rond
GEERVLIET
Op het plein voor St. Pieter hoorde men in de
avond slechts het ruisen der fonteinen
De treinreis was als
een feest
Kath. vakcentrale van
hoofdarbeiders?
Staatssecretaris voor
Luchtmacht?
wrnmÊÊÈmÈêêÊmmmÊm
LITERAIRE KRONIEK
tand pastei, Zéér gosft?
Weer margarine-oorlog
in Den Haag
Vrachtauto door trein
totaal vernield
ZATERDAG 8 APRIL 1950
PAGINA 3
Zwart geitje geboren
Ook
hoort
hoortoestel
Keizersgracht 411
Amsterdam-C
Liturgische weekkalender
„De straat"
PSBfiil*
Laat ons zingen, laat ons blij zijn,
Laat van alle zorg ons vrij zijn,
Nu dat 3esus is verrezen,
Van de dood ons heeft genezen.
Laat ons zingen, laat ons blij zijn,
Laat van alle zorg ons vrij zijn,
Want de vijand, die ons wondde,
Ligt door 3esus' macht gebonden.
Laat ons zingen, laat ons blij zijn,
Laat van alle zorg ons vrij zijn,
3esus doet de ziel herleven,
Zal haar Zijn genade geven.
Laat ons zingen, laat ons blij zijn,
Laat van alle zorg ons vrij zijn,
Eens ook zullen wij verrijzen,
Eeuwig 3esus zalig prijzen.
Laat ons zingen, laat ons blij zijn,
Laat van alle zorg ons vrij zijn,
Nu dat 3esus is verrezen.
Van de dood ons heeft genezen.
„Aan den groten weg"
Thans 25 cent per pakje
Deelstaten bij Djocja
gevoegd
EREBOOG VOOR KONINGIN
JULIANA
Bij haar aankomst te Parijs
Bestuurder liep geen
letsel op
De eerste asperges
(Van een bijzondere medewerker)
Wanneer in een. ernstig gesprek
discussiërenden het peil gaan
brengen op dat van een school-
jongenstwist, zo in de trant van: jö, kijk
naar je eige, je zuster heb een bochel,
dan heeft een (zich verstandig wanend)
wens de neiging zich geluidloos terug te
trekken. Het kan evenwel ook zijn, dat
de aangelegenheid, waarover het ging en-
gaat, van zo evident belang is. dat se
rieus moet worden gepoogd sociale tin
negieterij aan de kant te doen en het
gesprekspeil te herstellen. Daartoe wil
len we gaarne een poging wagen. En
bierbij interesseert ons geen vergelijking
Wet de linkerhand van een doofstomme,
>,die met doofstommengebaren met de
rechterhand praat". Eerlijk gezegd, is
het voor ons juist een aantrekkelijkheid
op zich, in een nauw aan ..De Tijd" ver
bant blad, dat zeer veel óók door arbei
ders wordt gelezen, inzichten met „De
Tijd" te kunnen wisselen, die mogelijk
Verduidelijkend kunnen werken.
Wat nu de zaak zelf betreft. We zijn
het er volledig mee eens. wanneer Vrij
moedig Commentator stelt, dat de ar
beider nog niet geëmancipeerd is, wan
heer dit wel gezegd kan worden van
Zijn organisatie. Hoogstens kan men dan
Zeggen, dat de vrij-gestelden, die zulk
oen belangrijke plaats in het leiderscorps
innemen, geëmancipeerden zijn. Maar is
de situatie in Nederland nu deze, dat de
K.A.B. bezig is de arbeider te isoleren
®n vóór hem een maatschappij op zich
te scheppen? We menen dit te mogen
ontkennen.
Men vergete nooit, waar het in diepste
tvezen om gaat. Schaepman stelde de
doelstreving aldus: „het gaat niet om een
cent loon per uur meer of een uur arbeid
Per week minder, het gaat ook niet om
goede sociale wetten, het gaat om dat
alles en nog iets meer. En op dat iets
Weer komt het juist aan. Dat iets. dat is
het verkrijgen van een nieuwe, of
juister gezegd, het herstellen van een
oude rechtsorde." Welke is deze rechts
orde?
In Gods scheppingsplan zijn a.h.w.
twee ordeningen te onderscheiden: één,
Waarvan God zelf de Ordenaar blijft en
Waarbij geen mens vermag in te grijpen.
Het is het Goddelijk geschenk aan de
Wens: de aarde en heel de verdere ge
schapen werkelijkheid. Aan de mens
ovenwei werd het overgelaten de aarde
te beheersen en aan zich (d.i. aan alle
Wensen) dienstbaar te maken. Weliswaar
Werden wetten gesteld, de eeuwige wet
Wgeprent in ieder redelijk schepsel,
Waar tevens kreeg de mens door zijr
Vjije wil het vermogen van deze wetten
te wijken of ze zelfs geheel te negeren.
Deze Goddelijke wetten nu bepalen o.m.
de verhoudingen tussen de mensen on
derling, waarbij als uitgangspunt geldt,
dat voor God de mensen elkanders zede
lijke gelijken zijn. Deze zedelijke gelijk
heid inhaereert geen natuurlijke gelijk
heid. Het verschil in verstandelijke en
andere geestelijke vermogens, het ver
schil in lichamelijk kunnen, differenti
eert uiteraard de mens. Zo groeide die
W zich prachtige verscheidenheid, ge
heel beantwoordende aan de eisen, die
„Wereldbeheersing" nu eenmaal per sé
stelt. Nu heeft de mensheid o.i. deze ge
weldige fout gemaakt, dat zij (de mens
heid) de natuurlijke ongelijkheid ver
eenzelvigde met zedelijke ongelijkheid.
Kwamen niet reeds Griekse wijsgeren
tot de ontdekking, dat slaven óf hele
maal geen ziel óf hoogstens een zeer
minderwaardige bezaten? Kon het daar
door niet zover komen, dat de ene mens
zich in verwatenheid eigenaar in abso-
S ?1^ur'<'e verklaren van een mede-
Eerst moest de vlam van het
Christendom het hart komen verwarmen
en het verstand verlichten, alvorens
men ten minste begon in te zien. dat de
ordening der natuurlijke gedifferen
tieerde mensengroepen wezenlijk fout
was. Dat ondanks het Christendom de
essentieel ,,oude rechtsorde" niet werd
hersteld, is een verwijt, dat zich fel
dient te richten tegen elk mensenkind
We zullen hier niet het lijdensverhaal
van de mensheid pogen weer te geven.
In diepste wezen is heel deze zaak terug
te voeren tot een woord: Godvergeten
heid.
Maar uit het bovenstaande blijkt wel
dat de misgroei in de aan de mens over
gelaten ordening een zaak is van vele,
Vele eeuwen. Het heeft veel, het heeft
alles te maken met de door de erfzonde
verwrongen menselijke natuur. Het zou
meelijwekkend zijn te veronderstellen,
dat de K.A.B. pretendeert iets aan deze
verwrongen natuur te kunnen rechtbui-
gen. Maar zij wil wel de ogen van de
wereld openrukken voor wat eeuwen
tóng misgroeide en voor de ,.kans" die
de wereld kreeg met de komst van het
Christendom, om een in ieder geval
meibewoonbare aarde te maken Op
de allereerste plaats gaat het dus' om
het .ukken van een Christelijke geest
m de mensenharten. Niet alleen bij de
arbeiders, maar bij iedereen En alles
wat wordt ondernomen dient daarop te
zijn gericht; en elk middel, wat in zich
niet verkeerd is, dient te worden aan
gewend. Men zie derhalve duidelijk, dat
noch de K.A.B., noch dezer instellingen
doel op zich vormen. Wel mag gezegd
worden, dat onder de huidige omstan
digheden en zo lang geen beter middel
is gevonden, de K.A.B. een practisch
onmisbaar middel is. Wij kunnen nu de
Vrijmoedige Commentator niet volgen,
Wanneer hij heimelijk veronderstelt dat
bet resultaat van de K.A.B.-werkdadig-
beid zich beperkt tot een gerespecteerde
organisatie, of althans dat de arbeider
ln zijn gerespecteerd zijn zeer ver ach
terblijft bij die organisatie. In dit op-
2i.ch is diepere kennis van deze Bewe-
ff'hg nodig. Dan moet men in arbeiders-
buiskamers zitten en bij arbeidersboe-,
benkasten staan; dan moet men arbei-
uersdiscussies weten te beluisteren; dan
teoet men beseffen wat het betekent
te* het schijnt zo simpel) dat een arbei-
bor in zijn huiskamertje kassier speelt
Van zijn eigen spaarbank en verantwoor-
^fl'jkheid daarvoor draagt; dat hij zelf
kinderuitzending verzorgt en verant
woordelijkheid daarvoor draagt; dat hij
teH plaatselijk „rechtskundige"
adviezen geeft en verantwoordelijkheid
daarvoor draagt.
Wie zo initiatieven uit die beweging
durft zien en daarbij de grote lijn niet
Wt het oog verliest en niet vergeet
J^vens wat hieromtrent vorige week op
deze plaats werd geschreven, zal welis-
Waar niet critiekloos, maar toch meer
egrijpend aanvaarden.
Hij de heer D. Willig te Slootdorp is
ddn zwart geitje geboren.
Advertentie
u
weer met
een modern
▼an
draagt grof is brochnr
ROME, Witte Donderdag
(Van een onzer speciale verslaggevers)
Wy zijn in Rome gisteravond laat in onze „Treho Speciale" de H. Stad bin
nengegleden en met nog enkele andere pelgrims, die hun ongeduld niet
konden bedwingen, stonden wij tegen middernacht voor het eerst van
ons leven op het St. Pietersplein. De hemel was donker en buiten het verwijderd
gerucht van de werklieden op de Via della Conziliazione hoorden wij niets dan
het ruisen der fonteinen. Rond onze voeten scharrelde een schuw, gevlekt poesje
en meer dan een uur lang hebben wij gekeken, zonder te spreken.
En nu, de volgende morgen, terwijl wij dit schrijven ergens in een oud huis
aan de Via di Monserrato weten wij nog steeds niet hoe wij onze ontroering
onder woorden moeten brengen. Het is n.l, zo heel anders dan men gedacht heeft.
Want, hadden wij niet twee dagen lang tijdens de reis telkens weer over dit
eerste bezoek gesproken? Wij waren er van overtuigd, ja we rekenden er zelfs
op, dat, zodra wij het St. Pietersplein betraden, de heerlijkheid van Gods
Kerk als door een wonder plotseling in steen voor ons zou gaan leven. En hoe
was het? Wij waren moe en wy naderden de St. Pieter langs de Via della Con
ziliazione. Eerlijk gezegd, wij ergerden ons, dat men daar op dit uur, nu wij in
Rome waren, nog werkte. Dat het plaveisel nog niet gereed en de lampen op de
nieuwe colonnades nog niet brandende waren. En dan kwamen wy dus op het
plein.
Het lag half in het donker en het
wonder, de donderslag by heldere he
mel, bleef uit. Wy stonden en keken. En
eerst na een kwartier, een half uur be
merkten wy, dat ook onze ogen tyd be
hoeven voor hun ontdekkingen. Heel
langzaam begon de St. Pieter, begon het
Vaticaans paleis, begonnen de colonna
des en fonteinen de allure te krijgen
die wij verwacht en verhoopt hadden
Het ging o zo traag, doch tegelijkertijd
ook zo vernietigend en overweldigend
En toen een goede vriend ons naar de
St. Pieter deed opzien, dwars door het
opspuitende water van de fonteinen
toen was het als keken wy door onze
eigen tranen.
Nu is het morgen en boven Rome
koepelt een heerlijk blauwe hemel en
hier achter het huis fluiten de vogels
in de bomen. Op dit ogenblik gaan ai le
pelgrims nadat zij vanmorgen in het
Instituut Leonians een door Mgr. D.
Huurdeman opgedragen pontificale
Hoogmis hebben bijgewoond even
eens het St. Pietersplein op. De klok
ken luiden en ondanks de drukte en
ondanks alle ongewoon rumoer zullen
ze zich plotseling een ogenblik alleen
voelen. Alleen op Jiet plein van de St.
Pieter, op de morgen van Witte Don
derdag, in de vierde maand van het
Heilig Jaar.
Het was begonnen in Maastricht,
Dinsdagmorgen. En begonnen als een
feest. Heel de lieve morgen lang was
de stationsrestauratie gesloten ge
weest, omdat alle restaurateurs druk
in de weer waren om kersvers en
vliegensvlug het lunchpakket voor de
pelgrims in gereedheid te brengen. De
476 pelgrims (tenminste tweemaal zo
veel dames als heren wafen vrolijk
en welgemoed in de trein gestapt en
met de hand op het hart wij ge
loven niet, dat toen op dat ogenblik
er onder ons één was. die iets voel
de van het gewicht en de betekenis
van deze pelgrimage naar Rome. Wij
leken meer een kolossaal gezin, dat
uitgeleide gedaan door vriend en ma
genzich opmaakte voor een verre
en genoeglijke vacantiereis.
Er heerste een sfeer van algehele, on
middellijke en niet te ontkennen ver
broedering en zo werden ook wij
direct en totaal opgenomen in het ge
zelschap der vijf dames, met wie wij
twee dagen lief, leed, een zakje zuurtjes
en het compartiment moesten delen. Er
werd maar voortdurend geroenen en
gelachen en waren er de K.R.O. niet ge
weest, die van ons vertrek een speciale
reportage verzorgde en die enthousiaste
abonneetjes van „De Engelbewaarder",
die twee winnaartjes van een Reis naar
Rome-prijsvraag (Tym Coppes, Tilburg
en Henny Boeree. Haarlem) toewuifden,
dan zou men zelfs geheel cn al kunnen
vergeten, dat nu de Nederlandse kolo
nie vertrok, die met Pasen Nederland
Rome zou vertegenwoordigen.
En die stemming bleef voorlopig. Het
weer was uitmuntend, de douane niet
lastig en in de bijkans eindeloze trein
begon zich alras een op- en neergaand
voetgangersverkeer te ontwikkelen, dat
de Kalverstraat op Zaterdagavond niet
ontsierd zou hebben. Het was, zo vond
iedereen, gezellig. Echt gezellig. Men
maakte en praatje hier en een praatje
daar en ondertussen sjastc die goede
trein maar voort tussen de mooiste
heuvelen en de schoonste dalen. En het
werd zelfs nog mooier, want op een
goed moment werd namens de geeste
lijke leiding meegedeeld, dat met uit
zondering van Goede Vrijdag voot
ons reizende pelgrims de vasten- en
onthoudingswet niet langer van kracht
was.
En het moge de lezer, die zelf
eerst Zaterdag (vandaag) door de
klokken van twaalf uur van 't vas-
tengebod is ontslagen), wellicht
ietwat heidens in de oren klinken,
maar deze mededeling verwekte
onder de pelgrims een golf van
vreugde. Al moeten wij er ook
ogenblikkelijk aan toevoegen, dat
het nuttigen van Frans vlees, dat
met knoflook was toebereid, .daarop
voor velen een gepaste boetedoe
ning betekende. Er lag trouwens
nog meer zorg in het verschiet.
Want na België en na de lieflijk gol
vende Ardennen, kwamen Metz, Mul
house en Straatsburg en daarmee de
avond en de regen.
tiet ongemak, dat geen restauratie
wagen aanwezig was, deed zich gevoe
len (koud water van vieze, vochtige
perrons blijft koud water van vieze,
vochtige perrons) en de naderende
nacht wierp het probleem op hoe toch
zes mensen enigermate comfortabel
zouden kunnen slapen in de beperkte
ruimte van een toch overigens uitste
kend compartiment. Aanvankelijk was
dat nog een reden voor vrolijke discus
sies en gemoedelijke experimenten. Kan
een volwassen mens een ganse nacht
zonder schadelijke gevolgen in een
bagagenet liggen? Is het mogelijk tussen
twee banken en onder tenminste vier
paar voeten nog iemand languit op de
grond te laten slapen?
Zo neen, kun je dan met drie personen
tegelijk op één zitbank liggen en zo ja,
mag een dame eventueel haar hoofd la
ten rusten op de schouder van een
(vreemde.) man? Nadat iedereen deze
experimenten bij iedereen is komen be
kijken en bespreken en nadat tenslotte
nog een ieder eenmaal de ganse trein
is doorgewandeld om alle oude en pas
(Vervolg op pag. 7, 4e kolom)
De Zoon van {jric deïjofmnait
49. Het raam, waardoor Eric een uitweg zocht, kwam uit op een schuinajlopend
dak. Zo groot was de snelheid van zijn sprong, dat hij geen kans zag zich vast te
grijpen. Uit het raam achter hem steeg een verward geschreeuw van mannen
stemmen op, terwijl hij met steeds toenemende snelheid omlaag gleed. Tevergeefs
deed hij nog een wanhopige poging zich vast te grijpen. Hij zag enkele donkere
vormen langs flitsen. Tot het dak plotseling onder hem scheen weg te zinken en
hij met ecu doffe slag neersloeg op het stenen plaveisel van een smalle gaanderij,
welke als een krans om deze vieugel van het kasteel lag. Verdoofd bleef hij liggen,
niet in staat zich te bewegen
Alics bleef een ogenblik doodstil. Het bleke licht van de maan legde een vreemd
onwezenlijk schijnsel, over de massieve, contouren van de burcht; tintte de grauwe
omwalling der gaanderij met fijne lichtranden.
Toen verscheen er plotseling een schaduw op de hoek van de stormgang, een
donkere gestalte, wiens blik zoekend rondging. Het doorbrekend licht van de maan
glinsterde in een helm en deed de figuur beter uitkomen. Eén van de wachtposten
was opgeschrikt door het geluid van Eric's val en ging op onderzoek uit
De blikken van de krijger vonden de Noorman, juist toen deze moeilijk het hoofd
ophief. Met een ruk trok de wachter zijn zwaard.
„Wat doet ge hier? Wat hebt ge hier te zoeken
De man scheen geen bijzondere argwaan te hebben. Misschien hield hij de ander
voor een der krijgers van hauri, die per ongeluk omlaag was gevallen. Doch du
Noorman besefte dat het slechts een kwestie van ogenblikken was of er zouden
moeilijkheden komen. Zo snel hij kon krabbelde hij overeind en monsterde de man
oplettend. Deze scheen nu ook zijn aarzeling overwonnen te hebben want zijn toon
was veel dreigender toen hij beval: „Halt! Geen beweging.' Ge zijt mijn gevangene!!"
Een krijger, dacht Eric, terwijl zijn zwaard uit de schede flitste. Met hem zou hf)
het vermoedelijk wel klaarspelen, ook al bonkte z'n hoofd nog van de val. Maar
snel, vóór de anderen
Een schelle stem onderbrak de draad van z'n gedachten. „Daar! Daar! kreet
een rauwe stem en zich omwendend zag Eric de eerste van Uauri s krijgers op het
andere einde van de omloop verschijnen. Ook zij hadden zijn spoor gevonden. En
ingeklemd tussen twee partijen, met aan de ene zijde een onbeklimbaar dak en
aan de andere zijde de diepte, zat hij als een rat in de klem
Ina Boudier-Bakker binnenkort 75 jaar
/na Boudier—Bakker viert 15 April haar vijf-en-zeventigste verjaardag.
Iedere lezer kent haar, de gevierde schrijfster van „Armoede'' en „De klop op
de deur"; lijvige familieromans, opgezet met de Noorse degelijkheid en belang
stelling voor het dagelijkse leven, zoals het verloopt tussen geboren worden en
sterven. Het zijn romans van de cirkelgang van het leven; aantrekkelijk op de
eerste plaats vanwege de vriendelijke weemoed, die ze in de lezer opwekken.
Weemoed om het vergane verleden van de stad Amsterdamom de dagen die
alleen de ouderen onder ons zich nog vaak kunnen herinneren, toen alles nog
zoveel rustiger, vaster, gevoeliger was dan tegenwoordig. Weemoed ook om ie
cirkelgang, die onherroepelijk is, maar die voor het vage christendom van de
schrijfster toch 's levens milde wet betekent.
Die cirkelgang doet zich in het werk
van Ina Boudier-Bakker vooral gevoe
len in de uitersten van geboorte en
dood, van jeugd en ouderdom, die zij
met voorliefde tegenover elkaar stelt.
Jeugd kan slechts bloeien ten koste van
ouderdom en dat is iets zeer weemoe
digs. Maar gelukkig doet de cirkelgang
zich ook anders gevoelen en wel in de
menselijke gehechtheid aan een jeugd
ideaal, dat in de loop van het leven
onder de voet geraakt, m^ar dat toch
eens, hetzij onverwacht, hetzij door stoe
re vasthoudendheid, in vervulling gaat.
Er gaan stemmen op om te komen tot
een katholieke vakcentrale van hoofd
arbeiders. De Algemene R.K. Ambtena
ren-Vereniging stelt dit onderwerp aan
de orde met de vraag: dient een katho
lieke vakcentrale van hoofdarbeiders
waaronder ook ambtenaren begrepen
tot stand te komen en welke binding
met de standsorganisaties behoort zij te
hebben?
Er zijn toenemende geruchten in «in
loop nopens de benoeming van een
staatssecretaris voor de luchtmacht, en
er zijn zelfs stemmen verneembaar, die
willen weten, dat het naar een ministerie
voor de luchtmacht toe zal gaan. Voor
zover wy kunnen nagaan zyn er onge
twijfeld mensen, die het ene nog liever
willen dan het andere, doch een minis
terie lykt toch wel weinig waarschijn-
lyk, alleen al om deze practische reden,
dat'de stichting van zulk een ministerie
een geweldige reorganisatie met zich
mee zou brengen, waarvoor de minister
van Oorlog en zijn naaste medewerkers
waarlyk geen tyd vrij kunnen maken.
ZONDAG 9 April: Hoogfeest van Pa
sen; Mis v. d. dag; sequentie; Credo;
Paasprefatie; wit.
MAANDAG: Mis v. d. dag; sequentie;
Credo; Paasprefatie; wit.
DINSDAG: als Maandag.
WOENSDAG: als Maandag, behalve:
2 voor Kerk of Paus.
DONDERDAG: als Maandag, behalve:
2 H. Hermenegildus.
VRIJDAG: als Maandag, behalve: 2
H. Justinus; 3 H.H. Tiburtius en gezel
len.
ZATERDAG: als Maandag, behalve: 2
voor Kerk of Paus.
ZONDAG 16 April: Beloken Pasen;
Mis v. (L dag; Credo; Paasprefatie; wvt.
Zo krijgt de cirkelgang tegelijkertijd
een weemoedig cn een blijmoedig as
pect, een pessimistische en een optimis
tische beweging. Misschien is het juist
deze mengeling, die het werk van de
schrijfster zo gevierd heeft gemaakt bij
het publiek. Bij het publiek; maar niet
altijd echter bij de critici, die haar als
„schrijvende mevrouw" betitelden en die
juist haar gevierdste romans het felst
afkraakten.
J
miiüniimnAiiwt'PWffl" 1 "mui 'i imi in "iftij'ifut'w*':»"!-
V
(Naar een 15de ceuws fresco van Piero della Francesco)
„Haec dies quam fecit Dominus
exultemus et laetemur in ea."
J. B.
In een min of meer feestelijke ver
jaardagskroniek is het niet hoffelijk,
die critiek opnieuw met argumenten in
het gelijk te gaan stellen. Wel mag,
zonder oncomplimenteus te worden,
gezegd worden, dat Ina Boudier-Bak-
ker's gevierde romans een paar van
haar minder gevierde en minder om
vangrijke boeken ten onrechte in de
schaduw hebben gedrongen. Met name
de kleine roman „De straat", ontstaan
in de tijd, dat zij te Vianen woonde.
Haar man was daar postdirecteur van
1917 tot '22. Hun huis. het postkantoor,
lag aan de brede, stille Voorstraat; niet
helemaal stijf en niet helemaal rustiek;
echt de naar binnen gekeerde, welge
dane straat van een rustend stadje;
een straat die haar geheimen niet prijs
geeft, doch alleen vermoedens wak
ker maakt. Men moet de sfeer van deze
hechte woonstee aan de Lek, waar ook
de schrijver De Man een tijdlang met
vrucht heeft gewoond en gewerkt, per
soonlijk ervaren hebben, om te begrij
pen hoe de schrijfster hier geïnspireerd
kon worden tot „De straat": een ver
haal van onverwachte, opwindende ge
beurtenissen. die een broeiende atmos
feer van vele ingetogen eeuwen tot
ontlading brengen.
Dit is eigenlijk het gehele thema van
de .roman, of liever gezegd van de no
velle. Want het is een novelle bij uit
stek; dramatisch in haar eenvoud, zon-
dei een opgelegde intrige en zonder die
familieverwikkeüngen, die voor haar
andere boeken kenmerkend zijn. Dirk
Coster noemde „De straat" indertijd een
unanimistisch kunstwerk, naar
aanleiding van de nieuwe kunstrich
ting, die Jules Romains na de eerste
wereldoorlog in Frankrijk propageerde
en waarbij het hem ging om de be
schrijving van een massale gebeurtenis
of een bijzondere toestand, zonder dat
er individuele karakters op de voor
grond traden: het ging om de ziel van
het geheel, waarin al het individuele
was opgenomen.
Misschien zonder dat zij van dit una-
nimisme iets wist, had Ina Boudier-
Bakker deze nieuwe kunstrichting bui
tengewoon gaaf in haar werk vorm ge
geven. en zodoende in Nederland geïn
troduceerd Niettemin verschenen van
De straat" (eerste druk van 1924)
slechts twee herdrukken, terwijl „Ar
moede" (van 1909) het tot dertien druk
ken en „De klop op de deur" (van 1930)
het zelfs tot vijftien drukken bracht.
Een onrechtvaardig ongelijke belang
stelling!
In 1931 publiceerde dr. P. H. Ritter
Jr een dik boek „De vertelster weer
spiegeld. Leven en werken van Ina Bou
werBakker", waarin hij de levensloop
van de toen vijf-en-vijftig-jarige om
standig verhaalt. Uit dit boek weten wij
o.a„ dat haar grootouders van moeders
zijde van Noorse afkomst waren, zo
dat de Noorse trek in haar romans zijn
oorsprong wel zal hebben. Dr. Ritter
heeft de familie Boudier in de tijd, dat
Advertentie
Mevr. Ina BoudierBakker in de huis
kamer van haar woning te Utrecht.
zij te Utrecht woonde, goed gekend en
waar hij herinneringen aan het verleden
ophaalt is zijn boek het aardigst. Even
als Ritter leeft ook Ina BoudierBak
ker graag in het verleden terug. Het
verleden, dat door het heden wordt ge
kruist, is een thema dat in bijna al haar
romans terugkeert, ook in haar laatste
roman „Aan den groten weg" 1) kort
voor de oorlog verschenen en thans ter
gelegenheid van de 75e verjaardag van
de schrijfster herdrukt. Omdat er door
de oorlogsomstandigheden weinig aan
dacht aan besteed is kunnen worden en
omdat het een van haar beste familie
romans is, willen wij er hier wat nader
op ingaan. Verrassingen brengt het the
ma niet, maar het boek heeft toch iets
gekregen van de wijsheid en de rijpheid
van de ouderdom, dié beminnelijk
maakt. De cirkelgang van het leven
wordt hier weer getrokken op onvermij
delijke wijze: met een vleugje pessimis
me en een vleugje optimisme. Bloeiende
jeugd en eerbiedwaardige ouderdom
zoeken er troost bij elkander. In een Ve-
luws dorp, vér van het stadsgewoel,
drijven een grootmoeder en haar pittige
kleindochter Corrie samen een familie
pension. Ze hebben het zwaar te halen
en verduren daarbij de concurrentie van
de rijke buurman, die een naar dorpse
maatstaven koninklijk hotel exploiteert.
Bittere tegenstelling, te meer, daar de
buurman een zoontje Bart heeft, die op
het einde van de roman met de klein
dochter zal trouwen, maar waar voorlo
pig niets van kan komen, gezien het
verschil in stand. De rollen zullen eerst
moeten worden omgedraaid. De rivali
teit tussen de beide buren moet eerst
zinloos gemaakt worden, hetwelk als
Advertentie
tOTIUMM
KOM. MfUIElfAltIK
KUIWE&244 TB. 84764
Meubelen ea
betimmeringen voor:
Directiekamers
Vergaderzalen
Hotels
Woningen
Schepen
Adviezen voor
binnenhuisarchitectuur
TOONKAMERS
Utrechts Binnenhuis
MnsenmUaa Z»Utrecht
TeU 17285
volgt uitvoerig in zijn werk gaat: Bui
ten het dorp om wordt een grote ver
keersweg aangelegd, die rechtstreeks
het Noorden met het Westen des lands
verbindt.
Hierdoor komt het florerende hotel
buiten de route van het snelverkeer te
liggen; het raakt uit de roulatie en
verdwijnt tenslotte. Maar ook het fami
liepension moet het loodje leggen.
Grootmoeder en kleindochter gaan een
sombere tijd tegemoet. Maar door de
energieke werkkracht van Corrie en
door een financieel gelukje, dat haar in
de schoot valt (een erfenis van een on
bekende, rijke oom uit het vooroorlog
se Indië) gelukt het haar een hyper
modem hotel te gaan beginnen „aan
de grote weg" en nu is de situatie rijp
om met Bart de toekomst te delen.
Grootmoeder mag dit geluk echter niet
meer beleven; zij is kort tevoren ge
storven. De cirkel is weer gesloten.
Zo schetsmatig is het gegeven opge
legd pandoer. Maar toch, hoe veel cri-
tische aanmerkingen men er ook op kan
maken, heeft het boek zijn verdienste.
Het heeft sfeer. Het heeft ondanks de
uitgesponnenheid, waar de schrijfster 50
bladzijden nodig heeft eer het leven een
stap verder is, toch. onmiskenbaar de
ontroeringskracht van de liefde. De
liefde voor het jonge mensenleven, dat
dapper vasthoudt aan een jeugdideaal
het hotel), net zo lang tot dat ideaal
in werkelijkheid kan worflen omgezet.
Het is de liefde voor de zedelijke moed
om aan een beginsel vast te houden.
Deze taaie liefde, die zij zelf eens „ver
standshardnekkigheid" heeft genoemd,
vindt men in haar werk terug. Als een
sterkte, die haar als kunstenares voor
sentimentaliteit, heeft behoed, en die
aan haar werk karakter heeft gegeven.
Een oer-degelijk, burgerlijk karakter,
zonder gepassionneerde of religieuze
diepten of hoogten; een karakter, dat
zich zonder enig onbehagen in het bur
gerlijke thuis voelt, maar dat haar in
staat stelt, de onontkoombare cirkel rxm
het leven moedig onder ogen te zien.
NICO VERHOEVEN
P. N. van Kampen Zn.,
dam.
Amster-
Advertentie
De margarineoörlog in Den Haag is
opnieuw begonnen en aan de afspra
ken, die kruideniers en zuivelhandela
len onlangs maakten, om de margarine
niet beneden 30 cent per pakje te ver
kopen, kon men zich twee dagen later
niet meer houden. Enige grote winkel
bedrijven gingen de margarine name
lijk aanbieden voor 28 cent per pakje.
Daarop Jjesloot een Haagse inkoopver-
eniging.^die ruim honderd bedrijven
omvat, geholpen door een bijzondere
afspraak met de margarinefabrikanten,
de margarine te gaan verkopen voor 25
cent per pakje. Talrijke winkeliers heb
ben dit voorbeeld nagevolgd.
Men beoogt hiermede te bereiken, zo
verzekerde men ons, dat niemand voor
deel zal behalen bij het aanbieden van
goedkope margarine. Alle pogingen van
een jaar lang zijn dus tevergeefs ge
weest; de margarineoorlog is er weer
en zal in de naaste toekomst waar
schijnlijk nog scherper worden gevoerd
dan voorheen. Het aantal detaillisten,
dat nu onder de overeengekomen prijs
verkoopt, is belangrijk groter en na
dert reeds de 300.
Het behoeft geen betoog dat dit ver
kopen onder een winstgevende prijs van
een product, dat zulk een belangrijke
rol speelt bij de totale omzet van de
winkeliers, voor de middenstand funest
is en tot ernstige gevolgen kan leiden.
By besluit van de president van de
V.S.I. zijn de gebieden Bandjar. Dajak
Besar. Z.O.-Borneo, Bangka, Billiton,
Riouw en het zelfbestuursgebied Kota-
waringin bij het grondgebied van de
Republik-Indonesia (Djocja) gevoegd.
A.F.P meldt, dat besloten is ter ge
legenheid van het officieel bezoek, dat
Koningin Juliana aan Parijs zal bren
gen, volgens de vroegere traditie bij de
„Porte dTtalië" een ereboog zal worden
opgericht, waardoor de Koningin na aan
komst per vliegtuig te Orly, op 23 Mei,
haar intrede in de stad zal doen.
Toen de electrische trein Den Bosch
Utrecht Vrijdagmiddag om circa vier
uur een onbewaakt overweggetje tus
sen Den Bosch en Orthen passeerde,
naderde juist op dat ogenblik een
vrachtauto, bestuurd door de 20-jarige
J. van der Heyden uit Schijndel. De
vrachtauto werd gegrepen en totaal
vernield. De bestuurder liep geen let
sel op. Na door een arts te zijn on
derzocht kon hij huiswaarts keren. De
trein had een half uur vertraging.
Vrijdag zijn de eerste Bergen op Zoom-
se asperges van dit seizoen gestoken en
aan de veiling van de R.K. Boerenbond
geveild. Het waren nog slechts enkele
kleine bosjes, in totaal 3 a 4 kg., die voor
de eerste maal per 100 gram geveiid
werden. Ze gingen van 36 tot 54 cent pes
100 gram, dus van 13.60 tot f 5.40 per kg.
Ook werd de eerste bloemkool van d«
warme grond ter veiling aangevoerd.
Deze gingen 60 per stuk.
