Van vermiste Amerika anse bommenwerper
nog geen spoor gevonden
VLIEGTUIG AANGEKOMEN IN
DJAKARTA ZONDER AZIZ
NEDERLANDSE PELGRIMS UIT ROME TERUG
"J
Zweden protesteert tegen vliegen
boven Zweedse marinebasis
m
Hl
1000 man onder
zijn bevel
KONING LEOPOLD WENST STABIELE
PARLEMENTAIRE REGERING
Tot hoofd en hart
DE FINANCIËN
Amsterdammer ging met
autobus op stap
DRUMBAND VOOR APELDOORNS GARNIZOEN
.Het weer
Terugkeer van de koning
voorwaardelijk
Moe van indrukken, ontroeringen en van zes en
dertig uur onafgebroken sporen
Herinneringen, die men
zwijgzaam verwerkt
der provincie
v
Pokken te Surabaja
DONDERDAG 13 APRIL 1950
74ste JAARGANG No. 24741
V.S. wachten met antwoord
op Russische nota
KARDINAAL MINDSZENTY NAAR
RUSLAND GEBRACHT
DEMONSTRATIE IN
NAPELS MISLUKT
Schip met wapens reeds
gelost
Tass maakt opmerkingen
Wegenwacht moest er aan
te pas komen
Aangeboden door burgerij
Begin Juni eerste
nieuwe haring
Haai aangespoeld
Hyacinten Zondag
in volle bloei?
Kabinet-Eyskens komt vermoedelijk
opnieuw aan het bewind
VAN ZEELAND PLOTSELING
NAAR DE KONING
Acht en dertig gevallen
met dodelijke afloop
FOCKEMA ANDREAE WEER
NAAR DJAKARTA
BUREAUX: SMEDESTRAAT 5 - HAARLEM
Telefoon: Redactie 21544; Advertenties 21543
Abonnementen 20800 Postairo 143480
Bijkantoor Beverwijk: Stumphiusstr. 45, tel. 3998
Voor klachten over de bezorging na 5.30
uur 's avonds 21544
Directeur: 3. 3. W. Boerriqter.
Hoofdredacteur: Drs. H W M. van Run.
Wnd. hoofdredacteur: W. Severin.
O f
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
'ADVERTENTIETARIEF cents per millimeter
hoogte. Inqezonden mededelingen dubbel
tarief. Omroepers 16 cents per m.m.-hoogte.
De administratie behoudt zich het recht voor
advertentiën eventueel zonder opqave van
redenen te weigeren.
ABONNEMENTSPRI3S 35 cents per week.
f 1.52 per maand, f 4.55 oer kwartaal.
Een twintigtal Amerikaanse vliegtuigen heeft gisteren de gehele dag weer
tevergeefs gezocht naar het boven de Oostzee vermiste Privateer-vliegtuig,
Waarvan sinds Zaterdagmiddag niets meer is vernomen en dat mogelijk be
trokken is geweest bij het incident bij Libau, waarover in de Russische pro
testnota van Dinsdag wordt gesproken. De bemanning van een der reddings-
Vliegtuigen meende gisterochtend ten Noorden van het Deense eiland Bomholm
een omgeslagen reddingsvlot te hebben ontdekt, waarop zich een rubberpak,
®en z.g. exposure suit, bevond, doch volgens de bemanning van een Deense Ca-
talina-vliegboot, die later een onderzoek instelde, betrof het hier een boei, die
door de Russen gelegd was op de plaats waar zjj op de Duitsers buitgemaakt
toosterdgas in zee hadden gestort.
Later meldden de inzittenden van een Amerikaanse B17, dat zij gele voor-
Werpen in zee hadden waargenomen, die zich gedeeltelijk onder water bevon
den. Zij achtten het mogelijk, dat men te doen had met uitrustingsonderdelen
van een vliegtuig. De zee rondom de voorwerpen was over een afstand van 16
kilometer met olie bedekt. Later op de avond meldde een Deense vissersboot
penter, dat zij een lange gele kist had opgepikt van het type, dat de vissers ge
bruiken om hun aas te bewaren. Mogelijk heeft men hier te doen met de voor-
Werpen, die het Amerikaanse vliegtuig heeft gezien, doch vandaag zal een nader
onderzoek worden ingesteld.
toesteilen strikte orders hebben gekre
gen alleen boven zee te vliegen. Bij het
afzoeken van de Oostzee naar de ver
miste Amerikaanse bommenwerper ko
men sommige Amerikaanse toestellen
echter dicht in de buurt van de Zuide
lijke punt van Zweden, waar deze
vlootbasis ligt.
De Zweedse regering heeft gisteren
Formeel bij de Amerikaanse ambassade
Stockholm geprotesteerd tegen vluch
ten van Amerikaanse vliegtuigen hoven
Zweedse marinebasis. De vliegtui
gen, waarop het Zweedse protest be
trekking heeft, maken deel uit van de
groep reddingsvliegtuigen, die zoekt
baar de „Privateer". Het protest was
Vervat in een brief, die op de Ameri
kaanse ambassade werd afgegeven. In
d,t schrijven werd gezegd, dat men de
aandacht van de ambassade wenste te
vestigen op het feit, dat Amerikaanse
Vliegtuigen Zondag en Maandag over de
"Weedse marinebasis Karlskrona had-
*ten gevlogen. Het Zweedse ministerie
Van Buitenlandse Zaken was zich even-
Wel bewust, dat de omstandigheden om
te vliegen op die twee dagen slecht
Waren.
Een woordvoerder van de Ameri
kaanse ambassade deelde mede, dat de
ambassade er bij het begin van het
zoeken naar het vermiste vliegtuig de
Zweedse luchtmacht op attent had ge
maakt, dat Amerikaanse vliegtuigen
misschien zonder opzet binnen de
Zweedse territorriale grenzen zouden
vliegen. De Zweedse luchtmacht had de
ontvangst van deze mededeling beves
tigd en de ambassade had aangenomen,
bat de Zweedse autoriteiten tevreden
waren gesteld. Karlskrona, een stad van
30.000 inwoners, is Zwedens grootste
marinebasis. Het overvliegen van dit
gebied is zelfs aan Zweedse verkeers
vliegtuigen verboden.
De Amerikaanse kapitein Jack Kling-
ier die de operaties boven de Oostzee
leidt, verklaarde, dat de Amerikaanse
Van gezaghebbende Vaticaanse zijde
Wordt gemeld, dat Kardinaal Mindszenty
onlangs uit de Hongaarse gevangenis
waarin hij was opgesloten, naar de
Sovjet-Unie is overgebracht. Het is de
gewoonte van Moskou om hooggeplaat
ste politieke figuren uK de satelliet
staten, die niet ter dood veroordeeld
zjin. weg te voeren, aldus deze bron.
Te Napels heeft slechts twintig procent
Van de arbeiders gehoor gegeven aan de
communistische oproep tot staking, die
was uitgevaardigd uit protest tegen het
lossen aldaar van de eerste, voor Italië
bestemde Amerikaanse wapens.
be marinewerven van Castellamare
dl Stabia, aan de Golf van Napels, heeft
een botsing plaats gevonden tussen sta
kers en niet-stakers, waarbij vijf perso
nen licht werden gewond. De politie ver
spreidde de menigte en verrichtte ver
scheidene arrestaties.
Het Amerikaanse vrachtschip „Exilo-
»a" is naar Triëst doorgevaren, na de
eerste zending Amerikaanse wapens in
recordtijd in Napels gelost te hebben.
Te Rome vergaderde Palmiro Togliatti,
de leider der Italiaanse communistische
Partij, met de 42 leden van het partijbe
stuur (de centrale commissie). De com
munisten bespraken de strategie van
hun „zomer-campagne" tegen het verle
den van economische en militaire hulp
boor de Verenigde Staten aan Italië. Na
afloop werd een lang rapport van sena
tor Scoccimarro gepubliceerd, waarin
geen enkele maal gezinspeeld werd op
be aankomst van Amerikaanse wapenen.
Wel oefende Scoccimarro heftige cri-
tiek uit op premier De Gasperi en diens
Politiek die naar zijn zeggen geleid werd
boor het Amerikaanse imperialisme en
be kerkelijke hiërarchie.
De Zweedse nota volgde op een Tass-
bericht dat Amerikaanse vliegtuigen,
die aan het zoeken naar de vermiste
bommenwerper deelnamen, toestemming
was gegeven over Zweeds grondgebied
te vliegen, met inbegrip van belangrijke
strategische gebieden.
Tass schreef over deze aangelegen
heid:
„Met schending van de Deense natio
naliteit, komen Amerikaanse militaire
vliegtuigen zonder voorafgaande ken
nisgeving op een Deens vliegveld aan.
Onder voorwendsel naar een vermiste
bommenwerper te zoeken, heeft de
Amerikaanse luchtmacht een aanzienlijk
aantal militaire vliegtuigen in het ge
bied van de Baltische Zee geconcen
treerd.
De Amerikaanse republikeinse se
nator Styles Bridges heeft er gisteren
bij de Verenigde Staten op aange
drongen gewapende vliegtuigen op
patrouille te zenden in het Oostzeege
bied.
Bridges zeide in de Senaat dat de
Sovjet-luchtmacht een verraderlijke
aanval had gepleegd op een Ameri
kaans toestel en het in koelen bloede
had neergeschoten.
Tezelfdertijd wordt uit Amerikaan
se militaire kringen vernomen dat de
hoogste militaire autoriteiten ook het
plan huldigen de patrouillevliegtuigen
te bewapenen.
De Amerikaanse minister van Buiten
landse Zaken, Dean Acheson, verklaar
de gisteren op zijn persconferentie, dat
hij over meer inlichtingen moet be
schikken voordat hij op de Russische
protestnota kan antwoorden.
In de Wieringermeer bij Slootdorp
werken vele arbeiders uit Amsterdam
in de D.U.W. Ze worden elke dag naar
hun werk gebracht met een bus van de
fa. Slijkerman uit Oude Niedorp. Het
voertuig blijft dan aan de kant van de
weg staan om te dienen als schaft- en
schuilgelegenheid.
Het komt bij de D.U.W. in de Wie
ringermeer wel eens voor, dat een ar
beider van het terrein wordt gestuurd
wegens wangedrag. Ook v. d. B. viel
ait lot ten deel. Hij wandelde naar de
bus, stapte binnen en begon zich te ver
velen. Daarom startte hij de motor en
reed weg. Bij de Hoornse brug stopte hij
om een paar lifters mee te nemen en
snorde toen weer voort over de auto
straatweg.
In de buurt van Hoorn was de pret
echter uit, want de benzine was op.
V. d. B. begreep echter niet wat de
oorzaak kon zijn, dat de wagen niet ver
der wilde en dus toog hij met ondes
kundig oog, en onvaardigc hand aan het
knoeien. Hij bracht het zelfs zó ver, dat
de versnellingshandle afbrak. Een wegen
wacht werd gereguireerd, maar deze
vertrouwde de affaire niet en waar
schuwde de politie. Toen kwam spoedig
een eind aan de rit van de Amsterdam
mer.
(Van onze correspondent)
Op het exercitieterrein van de Koning
Willem Ui-kazerne in Apeldoorn heeft
burgemeester mr. A. L. des Tombe
Woensdagmorgen de instrumenten voor
de drumband van het Apeldoomse gar
nizoen namens een comité uit de bur
gerij aan de garnizoenscommandant luit.-
kol. N. D. Nammensma, commandant van
het depot der Koninklijke Marechaussee
te Apeldoorn, officieel overgedragen. Dit
geschiedde voor het front van de troe
pen van het depot, die onder commando
van luit.-kol. G. J. W. Gelderman ston
den aangetreden. Op de rechtervleugel
dezer troepen stond de nieuwe drum
band opgesteld.
De drumband van het wapen der Kon.
Marechaussee, die 28 manschappen telt.
bestaat uit acht tamboers, twee pauke-
nisten, een overslagtrommelaar, zestien
trompetters en een tamboer-maitre. Met
goedkeuring van de minister van Oorlog
is het personeel der drumband in don
kerblauwe uniformen gestoken, welke
een schenking van het landelijke comi
té Ceremonieel Tenue voor dè Konink
lijke Marechaussee zijn.
Burgemeester mr. A. L. des Tombe liet
in zijn rede uitkomen, dat de geste van
de Apeldoornse burgerij spontaan was
opgeweld na een parade van het garni
zoen, dat zich met een plaatselijk mu
ziekcorps had moeten „behelpen", om
dat het geen eigen corps bezat.
De garnizoenscommandant luit.-kol. N.
D. Nammensma dankte voor de schen
king.
Naar kol. W. Kist mededeelde heeft
het pas door de minister goedgekeur
de landelijke comité Ceremoniële
Koninklijke Marechaussee, dat de uni
formen voor de nieuwe drumband
schonk, zich ten doel gesteld een es-
cadron van dit wapen van de donker
blauwe ceremoniële tenue te voorzien,
hetgeen door bijdragen van particu
lieren bekostigd zal worden. Voorzit
ter van het ere-comité voor dit doel
is mr. W. H. Fockema Andreae, Staats
secretaris van Oorlog, en voorzitter
van het werkcomité kol. W. Kist, chef
van de staf van het Wapen der Kon.
Marechaussee.
's Middags maakten de drumband en
het muziekkorps van het Regiment
Stoottroepen met de drie opleidingses-
cadrons onder grote belangstelling een
mars door Apeldoorn.
VS
Luchtfoto van de dokken der N.D.S.M. te Amsterdam, waar momenteel de laatste hand wordt gelegd aan de eerste
revisie van de „Oranje" sinds de oorlog. Maandag gaat het schip weer naar de etablissementen van de Mij. Nederland
Aziz heeft geweigerd naar Djakarta
te komen. Hedenochtend te 10.30 uur
kwam het extra-vliegtuig uit Makassar
aan, dat slechts overste Mokoginta, de
minister van Voorlichting der negara
Oost-Indonesië dr. W. J. Ratulangi en
de vertegenwoordiger van Oost-Indonc-
sië te Djakarta, Andi Pai'epoi, aan
boord had. Aziz heeft aan minister Ra
tulangi twee brieven meegegeven, resp.
voor Sukarno en voor de Sultan van
Djocja.
Dr. Ratulangi zei aan de vertegen
woordiger van Aneta, dat hij vol hoop
is. dat er voor de verwarde situatie te
Makassar een bevredigende oplossing
zal worden gevonden. De regering van
Oost-Indonesië, zei hij, zal alles uitvoe
ren overeenkomstig de orders van de
regering der V.S.I. Het bezoek van dr.
Ratulangi heeft ten doel. de centrale
regering volledig in te lichten over de
algemene situatie in Oost-Indonesië.
Ook hij ontkende dat in Zuid-Celebes
landingen zijn verricht; de toestand is
daar rustig.
Andi Patepoi deelde aan Aneta mede,
dat Aziz bij zijn onderhandelingen met
Mokoginta heeft beloofd, naar Djakarta
te zullen komen, doch dat zulks op het
De redersvereniging voor de. Neder
landse haringvisserij heeft besloten de
helft van de visserschepen, die zullen
deelnemen aan de haringdrijfnetvisse-
rij, uit te zenden op 30 Mei en de twee
de helft een week later. Natuurlijk zal
er, zoals telken jara. gejaagd worden,
d.w.z. de haring, die de eerste nacht
wordt gevangen, zal door enkele snelle
schepen worden overgenomen en zo
vlug mogelijk aan de wal worden ge
bracht. Dit betekent, dus, dat de Hol
landse nieuwe in de eerste week van
Juni aan de markt zal zijn.
Te Oostkapelle is een haai van onge
veer vier meter lengte aangespoeld. De
kop werd van de vis afgehaald en op
gezonden naar het Rijksmuseum voor
Natuurhistorie te Leiden.
ogenblik ongewenst wordt geacht, daar
zijn aanwezigheid te Makassar nood
zakelijk is. Patepoi deelde voorts mede,
dat Aziz te weinig tijd heeft gehad om
uitvoering te geven aan de vier punten
bevattende opdracht van de sultan van
Djocja. Volgens Patpoi heeft Aziz op
het ogenblik 1000 man onder zijn beve
len.
De opstand in Makassar is volgens de
Londense „Times" een duidelijke waar
schuwing voor de politieke leiders die
werken voor de suprematie van de re-
publiek-Djocja, dat er genoeg Indone
sische patriotten zijn, die de onderdruk
king van hun plaatselijke vrijheden
niet willen aanvaarden.
Verwachting tot Vrijdagavond:
Veranderlijke bewolking met voor
al in het Zuiden van het land en
kele buien. Meest zwakke wind,
voornamelijk uit Westelijke richtin
gen. Vannacht plaatselijk enige
nachtvorst. Morgen overdag on
geveer dezelfde temperatuur ais
vandaag.
Zon: 5.47—19.35. Maan: 5.06—16.36
De narcissen staan in de Bollenstreek
in volle bloei, vooral de latere soorten.
Als het weer niet té koud is, zullen a.s.
Zondag ook de hyacinten in volle bloei
staan. Ook ziet men reeds het vurig
rood van enkele veldjes vroege tulpen.
(Telefonisch van onze Belgische
correspondent)
BRUSSEL, Donderdagmorgen
Hoewel het Nationaal Comité van de
Belgische Katholieke Parlij Woensdag
morgen nogmaals zjjn vertrouwen uit
sprak in de heer Van Zeeland en beslo
ten bleef hem te steunen in zijn pogingen
om een regering te vormen, acht men de
ze pogingen in politieke kringen te Brus
sel niettemin zo goed als mislukt. Het is
inmiddels immers gebleken, dat Koning
Leopold via zjjn secretaris prof. Pirenne
zijn voorkeur heeft te kennen gegeven
voor een stabiele parlementaire regering
en voor het vermijden van nieuwe ver
kiezingen, die onmiddellijk zouden voort
vloeien uit de huidige politieke moeilijk
heden en het land nog wekenlang in een
gespannen toestand zouden houden.
Dit nieuwe gebaar van de Vorst, waar
uit diens bezorgdheid voor het welzijn
van het land duidelijk blijkt, had reeds
Dinsdag aanleiding gegeven tot bespre
kingen tussen de partijen, welke giste
ren de gehele dag werden voortgezet. Zo
immtiittitmiifiiiiiiiiiiiHmitiiHiiimiiiitiiiimiiiiiiimiimi
Koning Leopold heeft kabinetsforma
teur Paul van Zeeland dringend bjj
zich ontboden.
Van Zeeland is hedenochtend per
vliegtuig naar Genève vertrokken.
Cisteren werd in de stad Utrecht een grote straatcollecte gehouden ten bate van
het afgebrande circus Mullens. Van Gend en Loos stelde een wagen beschikbaar,
toaarop het hele orkest van hotel Poll uit. De Bilt had plaats genomen. Padvin
ders en circusliefhebbers collecteerden en zo trok men de stad door.
(Van onze speciale verslaggever)
Om kwart voor acht gisteravond zijn de bijkans vijfhonderd deelnemers aan
de eerste Nationale Bedevaart na 36 uur onafgebroken sporen verrukt en enthou
siast, maar in kennelijke staat van uitputting te Maastricht aangekomen. Moei
zaam hebben zij hun verstijfde ledematen één voor één reehtgebogen en zelfs
op dit ogenblik (het moment dus. dat de lezer deze regels onder ogen krijgt)
moet het onmogelijk worden geacht, dat een van hen reeds uit zijn welverdiende
en te lang onthouden slaap zou zijn ontwaakt.
Rome en Bologna (61). Dan heeft
men geslapen. Hopeloos vaak en
hopeloos kort geslapen in de meest
vreemdsoortige houdingen. Het be
zoek. dat men aan Assisië zou
brengen, werd verkort tot een half
uur en de tijd, die zo werd gewon
nen. verdeed men dan weer met
wachten op kleine, onbekende berg-
stationnetjes. „Pazienzia", zeggen de
Italianen dan.
Natuurlijk zjjn er over deze reis ook
nog prettiger dingen te melden. Bijvoor
beeld: het enorme rozenkransenbezit, dat
door deze pelgrims mee naar huis werd
genomen (ettelijke duizenden zonder
overdrijving), werd door de rcislciding
vermeerderd met een gift van twee ro
zenkransen per hoofd. Juist even over de
Zwitsers-Franse grens werd de pelgrims
het pelgrimsboekje aangeboden, waar
mee zjj in Rome op vele plaatsen korting
zouden hebben kunnen verwerven. Ten
derde: in Bologna vond een Nederlands-
Viaamse pelgrimsontmoeting plaats, die
uitgroeide tot een complete nationale
manifestatie. De fanatieke Vlamingen,
die Bologna in de helft van onze tjjd
bereikt hadden, hieven een frenetiek
„Leopold"-spreekkoor aan, waartegen
over de Nederlanders, met het élan, dat
hen in de Sint Pieter al van alle andere
nationaliteiten onderscheidde, een Wil
helmus inzetten, dat bij geen enkele
internationale voetbalwedstrijd zal wor
den verbeterd.
Tenslotte is er dan nog de nacht. En
Deze lange reis heeft hun krachten
gesloopt. Niet dat zij langer duurde of
onpleizieriger verliep dan de heenreis.
Maar wat men op weg naar Rome in de
pleizierige spanning van het komende
accepteert, wordt op de terugreis een
kwelling. Zie. het gaat ongeveer als
volgt; om klokke zes uur in de morgen
wordt men gesommeerd gepakt en ge
zakt aan te treden voor zijn pension.
Daar wordt men dan inderdaad met be
kwame spoed in bussen geladen en ver
voerd naar een van die totaal verlaten
en constant in aanbouw zijnde stations,
die Rome met klaarblijkelijke voorkeur
voor zijn pelgrims reserveert. Daar be
gint de terugreis met een uur wachten.
In de wetenschap echter, dat op dezelfde
dag 22 extra pelgrimstreinen Rome zul
len verlaten, neemt men dat op de koop
toe. Zelfs een Romein is niet almachtig
en na dat uur gaat de trein toch ook.
Dat wil zeggen: enkele kilometers. Dan
staat hij weer stil. laat een andere trein
passeren, vertrekt stopt, Iaat passeren,
vertrekt, stopt enz. Precies 15 uur lang.
Achteraf realiseert men zich nau
welijks, hoe men die tijd is door
gekomen. Natuurlijk, men heeft
gezongen. Men heeft zelfs van pure
ellendigheid de tunnels geteld tussen
nacht betekent voor ons doodmoede
reizende pelgrims: Zwitserland Opnieuw
zijn wij hartje nacht door Zwitserland
getrokken en opnieuw hebben wij de
kleine kans om op dit tijdstip eniger
mate behoorlijk in te slapen opgeofferd.
Weer hebben wij aan het venster ge
staan en zwijgend gekeken naar het
wonder van de besneeuwde bergen in
het maanlicht. Nadien is die zwijgzaam
heid gebleven. Wij waren moe. Moe van
het reizen zonder voldoende gelegenheid
tot drinken 'of vertreding. Moe ook van
vijf dagen vol indrukken en ontroerin
gen. Het woord Rome hebben wij op
onze laatste rondgang door de trein
maar nauwelijks vernomen. En dat is
te begrijpen.
F,r komt een ogenblik, waarop ontroe
ringen en indrukken tezamen vloeien
tot een zo machtige herinnering, dat
men die slechts zwijgend kan verwerken.
En zo is het ook ons vergaan. Wij heb
ben de kelk gedronken tot op de
droesem. Wij hebben Rome gezien en de
Paus, ais Plaatsbekleder van Christus
Zijn zegen gevend aan 500.000 mensen
Wij hebben de Paasklokken horen lui
den van het Vaticaan en gedurende vijf
dagen door het oude Rome gezworven,
dat vreemder en overweldigender bleek
dan men ons ooit in een boek deed ver
moeden.
Deze machtige herinnering vermengt
zich met tal van kleinere. Met het beeld
van een gezelschap Nederlanders, zwoe
gend met een bord spaghetti. Met een
Nederlands meisje, dat in rap Italiaans
een Arabier de weg wijst. Met een kale
gevangenisachtige pensionkamer, waar
van indrukken overladen Nederlanders
een Paasfeest vieren, zoals het toch al
leen maar Nederlanders vieren kunnen.
De reis was vermoeiend, dodelijk ver
moeiend. Maar wij hebben Rome gezien.
Rome, waar menige landgenoot, die voor
het eerst in zijn leven geconfronteerd
werd met een Katholicisme vol over
weldigende dynamiek, zich een ogenblik
heeft moeten afzonderen om alleen te
zijn met zijn gedachten. De Fontana di
Trevi schittert van Nederlandse munten.
vond gistermorgen een bijeenkomst
plaats ten huize van de heer Eyskens.
waaraan door kabinetsformateur Van
Zeeland, Spaak en Devèze werd deel
genomen. terwijl de Prins-Regent, zoals
was aangekondigd, van zijn kant tal van
politieke persoonlijkheden raadpleegde.
Men tracht thans uit de impasse te gera
ken door een plan, dat zou bestaan in de
vorming van een nieuwe katholiek-libe
rale regeringscoalitie, een enke'e maan
den uitgestelde terugkeer van de Ko
ning, en intussen nieuwe verkiezingen,
waarvan de uitslag beschouwd zou wor
den als een interpretatie van de resulta
ten van de Volksraadpleging. Het schijnt
echter, dat deze voorstellen in hun hui
dige gedaante niet werden aanvaard,
doch dat men nu op zoek is naar andere
modaliteiten. Zo was er ook sprake van
een soort nationale commissie, bestaan
de uit vooraanstaande personaliteiten
van de drie partijen, die volmacht zou
krijgen om met de Koning te onderhan
delen, terwijl men anderzijds de bijeen
roeping van het parlement aan de voor
zitters van de beide Kamers zou overla
ten via een initiatief van de katholieke
Senaatsfractie.
Dat deze besprekingen een redelijke
kans van slagen hebben, kan men opma
ken uit de situatie, waarin de verschil
lende partijen zich thans bevinden. De
katholieken zijn, afgezien nog van het
feit dat zij bezwaarlijk over de wensen
van de Koning kunnen heenstappen,
door de liberalen in de onprettige positie
gedrongen, dat zij alleen de verantwoor
delijkheid voor 's Konings terugkeer op
zich zouden moeten nemen. Het Kabinet,
dat de heer Van Zeeland klaar had, was
inderdaad zo góed als homogeen katho
liek en had tal van bezwaren, die de an
dere partijen in geval van verkiezingen
zeker zouden hebben uitgebuit. De libe
ralen van hun kant konden niet zonder
ongerustheid verkiezingen tegemoet zien,
die het gevolg zouden zijn van hun on
wil om de parlementaire meerderheid in
de gelegenheid te stellen zich uit te
spreken voor de terugkeer van de Ko
ning. En de socialisten tenslotte konden
hun vooruitzicht van een jarenlange hef
tige oppositie a! evenmin aanlokkelijk
vinden.
Zoals de zaken nu staan ziet het er
naar uit, dat het demissionnaire Kabinet
Eyskens opnieuw aan het bewind zal ko
men en dat de terugkeer van de Vorst
voorwaardelijk zal zijn. Vandaag verga
deren verschillende parlementsgroepen
en de kans op een beslissing in de eerst
volgende uren is niet uitgesloten.
(Van een bijzondere medewerker)
De financiën van de provincie laten
zich van verschillende zijden be
lichten. Men kan het oog in de al
lereerste plaats richten op wat men zou
kunnen noemen de „balans" van de pro
vincie: aan de ene zijde daarvan ont
waart men haar activa (gebouwen, hui
zen, terreinen, bruggen, wegen, bedrij
ven, ziekenhuizen, vorderingen, enz.)
en aan de andere zijde haar schulden,
zowel haar vlottende als haar geconso
lideerde debita.
Daar evenwel de waardering in geld
althans op een economisch verant
woorde basis van vele harer bezittin
gen. zoals bruggen en wegen niet wel
mogelijk is, zal men er niet in slagen
een min of meer nauwkeurige preci
sering van het saldo der activa en pas
siva van het gewest en dus van zijn
vermogenstoestand op te stellen. Voor
lopig zal men daarom het oog voorna
melijk op een andere sector van het
provinciaal terrein moeten richten, met
name op de absolute cijfers van en de
verhouding tussen de inkomsten en uit
gaven van het gewest.
Ten aanzien van de inkomsten nu is
het enerzijds van belang te weten uit
welke bronnen deze vloeien en ander
zijds in welke mate zij tot de betalings
capaciteit van de provincie bijdragen.
Van niet minder gewicht is het voorts
de meerdere of mindere zekerheid te
kennen, waarmede op bedoelde inkom
sten te rekenen valt.
Ten aanzien van de uitgaven is voor
de beoordeling van de richtigheid van
het te voeren financieel beleid nodig de
te verrichten uitgaven te ramen binnen
het kader van de beschikbare of te ver
wachten middelen en anderzijds deze
middelen zo harmonisch mogelijk over
de diverse behoeften van de gewestelijke
huishouding te verdelen.
De voornaamste inkomsten van de
Provincie bestaan uit:
a. 50 opcenten op de hoofdsom van de
grondbelasting van de gebouwde en on
gebouwde eigendommen;
b. 50 opcenten op de hoofdsom van
de personele belasting;
c. een uitkering uit 's Rijks kas.
De provincie Noord-Holland is er tot
dusverre in geslaagd het aantal opcen
ten op de hoofdsom van de grondbelas
ting tot 50 beperkt te houden, ofschoon
het wettelijk toegelaten maximum 60
bedraagt.
De uitkering uit 's Rijks kas is door
de wet afhankelijk gesteld, van de op
brengst van een zeker aantal conjunc
tuurgevoelige Rijksbelastingen.
De uitgaven van de provincie Noord-
Holland bewegen zich in uiterst belang
rijke sectoren, als: openbare orde. vei
ligheid, zedelijkheid en volksgezondheid,
waterstaat, verkeer en vervoer, econo
mische aangelegenheden, arbeid, maat
schappelijke steun en voorzorg, volks
ontwikkeling en opvoeding.
Van de provinciale zorg voor de
volksgezondheid c.a. valt o.m. te
noemen de financiële steun, welke de
provincie geeft: aan de bestrijding van
de tuberculose, de kanker, de malaria
en de geslachtsziekten, aan de opleiding
van vroedvrouwen, aan de moeder-
schaps-, zuigelingen- en kleuterzorg,
aan het geneeskundig schooltoezicht en
aan de recreatie in de provinciale duin-
terreinen.
Wat de sector waterstaat, ver
keer en vervoer betreft, valt o.a. te
wijzen op de aanleg en het onderhoud
var. zeeweringen, strandhoofden en
dijken, de bemoeienis met rivieren, ka-
nalen, bemalingsinrichtingen, sluizen,
duikers en bruggen, de aanleg en het
onderhoud van wegen, rijwielpaden, het
aanbrengen van waarschuwdngs- en
plaatsnaamborden enz.
In de sector van de economische
aangelegenheden trékken b.v.
onze aandacht de verlening van credie-
ten aan bepaalde soorten bedrijven en
de uitgaven voor de agrarische voor
beeld- en demonstratiebedriiven.
In de categorie arbeid, maat
schappelijke steun en voor
zorg beijvert de Provincie zich voor
de werkverruiming en voor de verple
ging van behoeftige geesteszieken,
steunt zij de werkinrichtingen voor
zwakzinnigen, de verpleging van zwak-
ke kinderen, schoolgaande op buiten-
of openluchtsehblen, de kinderuitzen
ding enz.
In de afdeling volksontwikk e-
11 n g en opvoeding nemen subsi
dies als die aan het voorbereidend en
buitengewoon lager onderwijs, aan de
huisvesting van schoolgaande schippers
kinderen. aan orkestverenigingen en
musea, alsmede bijdragen zowel ten
behoeve van leeszalen en bibliotheken
als ten bate van de instandhouding van
monumenten met geschied-, oudheid
kundige of kunstwaarde een belangrijke
plaats in.
Tenslotte moge gewezen worden op
de uitermate gewichtige plaats die de
Provinciale Ziekenhuizen, het Provin
ciaal Electriciteitsbedriif en het Provin
ciaal Waterleidingbedrijf in het geheel
van de provinciale huishouding en daar
door van het provinciaal budget inne
men.
I Een klein
lek doet vaak
schip zinken.
een groot
Uit Surabaja worden vele gevallen
van pokken gemeld. In totaal hebben
zich reeds 202 gevallen voorgedaan,
waarvan 38 met dodelijke afloop. De
medische autoriteiten verplichten per
sonen, die Surabaja binnenkomen of
verlaten, zich te laten inenten, aldus
U. P.
Staatssecretaris voor Oorlog, mr. W.
F Fockema Andreae zal binnen enkele
dagen naar Djakarta vertrekken om
opnieuw te trachten de zaken van het
vroegere KNIL te regelen, zo verneemt
A;P. te Den Haag.
Advertentie
ZEER OUDE GENEVER
Ttorlam
ANNO 1 $90
X WAT LEVERT LEVERT IS GOED'
