Koning Leopold spreekt via de Belgische radio Aziz is gevangene en zal voor krijgsraad komen LAAT ROME OP U AFKOMEN, ONDERGA HET Eerste persoonlijk contact met zijn volk sinds de capitulatie In Katholieke kringen heerst ongerustheid Tot hoofd en hart Koningin met Prinsesjes per K.L.M. uit Frankrijk teruggekeerd Het weer Hoewel hy meende als vrij man te kannen terugkeren Drie doden te Wervers hoof Tegenstellingen Britse expeditie naar de Azoren Prins Bernhard vloog met eigen Dakota Jonge Amerikaanse korporaal pleegt verraad De Eeuwige Stad is groots en een eerlijke ontroering een rijke belevenis Bij brand in woning van de burgemeester ZATERDAG 15 APRIL 1950 74ste JAARGANG No. 247^ BRUSSEL, hedenmorgen Naar gisteravond te Brussel door 't Secretariaat des Konings werd bekend gemaakt, zal Koning Leopold zich vandaag via de Belgische Radio met een bood schap tot de natie richten. Deze boodschap zal, zo verklaarde kabinetsformateur Van Zeeland na zijn terugkeer uit Pregny. een nieuw feit van het aller grootste belang vormen in de ontwikkeling van de konings kwestie. De kabinetsformateur, die zoals men weet Donderdag morgen in allerijl op uitnodi ging van de Vorst naar Pregn\ was vertrokken, heeft de gra mofoonplaat, waarop de Ko ninklijke boodschap werd opge nomen, naar Brussel meege bracht. Dit is de eerste maa! sinds 1940 dat de Koning zich weer tot zijn volk zal kunnen richten en deze uitzending zal dan ook niet nalaten diepe in druk te maken. De boodschap zal door de Koning worder. voorgelezen in beide talen. (Naar Reuter uit de omge ving van de Koning in Pregny verneemt zal de boodschap he denmiddag om 5 uur uitgezon den worden). Pétaïn wil vonnis doen herzien op grond van nieuwe feiten Op zoek naar Atlantis Hij kreeg bezoek van ,£ov jet-burgers" Prinses Elizabeth zou tweede baby verwachten Wie Rome zag, zag de wereld ANTI-JOODSE DEMONSTRATIE IN HAMBURG ZWAAR VERGIF VERDWENEN Waarschuwing van de politie LEEUWENTEMMER AANGEVALLEN BUREAUX: SMEDESTRAAT 5 - HAARLEM Telefoon: Redactie 21544; Advertenties 21543 'Abonnementen 20800 Postgiro 143480 Bijkantoor Beverwijk: Stumphiusstr. 45, tel. 3998 Voor klachten over de bezorging na 5.30 uur 's avonds 21544 Directeur: 3. 3. W. Boeriiqter. Hoofdredacteur: Drs. H. W. M. van Rua Wnd. hoofdredacteur: W. Severin. HAARLEMSCHE COURANT ADVERTENTIETARIEF 28 cents per mtllimeter- hooate. Inqezorvden mededelinqen dubbel tarief. Omroepers 16 cents per m.m.-hooqte. De administratie behoudt zich het recht voor advertentiën eventueel zonder opgave van redenen te weiqeren. ABONNEMENTSPRI3S 35 cents oer week. f 152 per maand, f 4.55 oer kwartaal. (Telefonisch van onze Belgische correspondent). Naar wij in doorgaans goed ingelich te politieke kringen konden vernemen, hebben de besprekingen te Pregny alle misverstanden uit de weg geruimd, die gerezen waren door de gelijktijdige on derhandelingen, die door prof. Pirenne, Leopold lil met zijn echtgenote Prinses de Réthy. Heden spreekt de Koning voor de Belgische radio. Zal hij zelf het ini tiatief nemen tot oplossing van de crisis, waarin België reeds weken verkeert? Maarschalk Pétain heeft zijn advocaat opgedragen vernietiging van zijn ver oordeling* wegens hoogverraad te ver krijgen. De advocaat, Isorni, heeft van daag verklaard, dat hij de volgende maand de eerste stappen zal nemen. Pétain is tot levenslange gevangenis straf veroordeeld en zit op het eiland 11e d'Yeu voor de Franse Atlantische kust. Pétain heeft Isorni opgedragen naar zijn rehabilitatie te streven, zelfs wan neer hij overleden zou zijn. Isorni verklaarde, dat het pleidooi voor een nieuw proces gebaseerd zal zijn op nieuwe feiten, die aan het licht ge komen zijn sedert het hof in 1945 zijn vonnis uitsprak, waaronder bepaalde passages vervat in de mémoires van Admiraal William D. Leahy, die van 1940 tot 1942 Amerikaans ambassadeur te Vichy was. Deze feiten zijn tot op zekere hoogte door Truman bevestigd. Hij weigerde de betreffende passages te noemen, maar verzekerde, dat het er ongeveer tien zijn. Terwijl wij naar het onzekere stre ven, gaat dikwijls het zekere voor ons verloren. de secretaris van Koning Leopold, met vooraanstaande linkse politici werden gevoerd met het oog op een toenadering tussen de partijen, doch die de heer Van Zeeland belet hebben met de door hem samengestelde regering van wal te ste ken. In katholieke kringen is men hier voor niet ongevoelig geblev.n en de ka tholieke pers heeft de laatste dagen bij herhaling uitdrukking gegeven aanhaar bezorgdheid, dat een mogelijke com promis-oplossing vanwege Koning Leo pold het prestige van de Katholieke Partij ernstig zou kunnen schokken. Het schijnt evenwel vast te staan, dat de Koning geen troonsafstand over weegt, doch dat hy in zijn boodschap in zekere mate tracht tegemoet te ko men aan de bezwaren van zijn tegen standers. Deze concessies zullen het misschien mogelijk maken de huidi ge katholiek-liberale coalitie te handha ven. In zijn boodschap herinnert de Ko ning er echter opnieuw aan, aldus werd ons verzekerd, dat de beslissing in de eerste plaats van het parlement moet komen. Dit ligt voor de hand, daar de Vorst vorige week nog in een toelich ting op zijn standpunt heeft te kennen gegeven, dat men hem eerst in zijn grondwettelijke rechten zal moeten her stellen, alvorens hij enige politieke be slissing zal kunnen overwegen. De heer Van Zeeland werd gister avond na zijn aankomst onmiddellijk door de Prins-Regent ontvangen, doch wegens het belang van de koninklijke boodschap, die een nieuwe wending zal geven aan de politieke verhoudingen, en ook om wille van de bijeenkomst van de ministers van het Atlantisch Pact, die Zondag en Maandag te Brussel wordt gehouden, werd de volgende audiëntie eerst vastgesteld op Dinsdagmiddag. Een Engelsman hoopt een einde te maken aan de controversen aangaande het al dan niet bestaan hebben van het „verloren werelddeel" Atlantis. Hij denkt dit te doen door foto's te maken van de eventuele ruïnes en overblijfse len van deze verdwenen beschaving, welke zich zouden bevinden op de bo dem van de Atlantische Oceaan. De voorzitter van het „Centrum van on derzoek naar Atlantis" te Londen, Eger- ton Sykes, wil namelijk een bedrag van 2000 pond sterling bij elkaar zien te krijgen om er in een Portugees vissers vaartuig op uit te gaan en in de buurt- van de Azoren het onderzoek te begin nen. Sykes zeide: ,,Tk weet zeer goed, waar ik moet zoeken: de heuvels van de Azo ren zijn de bergtoppen van het oude werelddeel Atlantis". Sykes zal fotografen meenemen, ge specialiseerd in het nemen van foto's onder water. Sykes verklaarde voorts: „Als ik maar een of twee foto's of an der materiaal kan krijgen wijzende op een beschaving van duizenden jaren geleden, die thans in de zee is verdwe nen, dan is de zaak bewezen." Maandag zal voor een Amerikaans militair gerechtshof in Berlijn het proces beginnen tegen acht leden der Oost-Duitse „Volks- politie", die in de Amerikaanse sector ge arresteerd werden, omdat zij wapens bij zich hadden. De politiemannen bevonden zich in een vrachtauto en verklaarden ver dwaald te zijn. (Van onze verslaggever) Om half acht Vrijdagavond stapte H.M. Koningin Juliana op Schiphol uit de K.L.M.-Convair Pieter de Hooch, di rect gevolgd door de prinsesjes Beatrix en Irene. Zy werden op 't platform be groet door mevr. N. Smïtt-Avis, particu lier secretaresse van Hare Majesteit en door de heer F. von Balluseck, direc teur van de K.L.M. Het was de koninklijke reizigsters zeer aan te zien, dat zij een welbestede vacantie achter de rug hadden. Zowel de Koningin, die een kort lichtbruin bontjasje en een wit voorjaarshoedje droeg, als de beide prinsesjes, gekleed in grijze bontmanteltjes, waren zeer ge bruind door de Zuidelijke lentezon in Val d'Isère. Voordat H.M. het platform betrad nam zij met een hartelijke handdruk af scheid van de gezagvoerder van de „Convair", de heer Bolten en van de stewardess, mej. Trix Terwindt. Inmid dels had zich op het dakterras van het stationsgebouw een kleine menigte ver zameld, die het vorstelijk gezelschap hartelijk toejuichte toen het zich naar cie gereedstaande hofauto begaf; Beatrix en Irene onbekommerd zwaaiend met hun rode koffertjes. In de koninklijke wagen nam ook mevrouw Geertsema, echtgenote van de adjudant van de Prins, plaats. In een volgende auto -stap ten jhr. mr. W. F. Röell, secretaris van het kabinet van de Koningin en de se cretaris van Hare Majesteit W. J. baron van Heeckeren van Molecaten, die even eens met de „Pieter de Hooch" uit Ge- nève waren gearriveerd. Prins Bernhard was uit Val d'Isère per eigen gelegenheid met zijn Dakota regelrecht naar Soesterberg gevlogen, Verwachting tot Zondagavond: Vannacht lichte en op droge gron den waarschijnlijk zware nachtvorst en hier en daar ochtendmist Overi gens nog enkele verspreide buien, maar ook flinke opklaringen. Matige tot zwakke wind hoofdzakelijk uit Noordelijke richtingen en iets hogere temperaturen dan vandaag. Zondag: Zon 5.4219.38 Maan 5.24—18.59. Maandag: Zon 5.4019.40 Maan 5.23—20.11. waar Z.K.H. om ongeveer acht uur aan kwam. Toen de Koninklijke familie Val d'Isère verliet, had de schooljeugd uit het Franse wintersportplaatsje en uit de omgeving zich voor hotel „La Savoie" opgesteld met Franse en Nederlandse vlaggetjes om Koningin, Prins en Prin sesjes, die zo langzamerhand alledaagse figuren waren geworden in Val d'Isère, een laatste groet toe te zwaaien. Dr. Pétri, de actieve burgemeester van Val d'Isère, die zijn tijd verdeelt tussen het spalken van gebroken armen en benen en het uitoefenen van zijn functie, bood de Koningin bij haar afscheid een prach tig met gouddraad doorstikt kapje aan, dat behoort bij de nationale dracht van de Savoie. De prinsesjes kregen hals doeken als souvenir aan haar onverge telijk verblijf in het Franse hooggebergte mee. In verband met de tegenstrijdige verklaringen van de woordvoerder van het ministerie van Defensie en de uit Makassar gearriveerde minister Ratulangi en overste Mokoginta t.a.v. de positie van Aziz, heeft de correspondent van Reuter te Djakarta zich tot de minister van Defensie van de V. S. I. gewend met de vraag: „Heeft Aziz vrijgeleide of is hy gevangene?". Hierop antwoordde sultan Hamengko Buwono: „Aziz is gevangene en zal voor de krijgsraad worden ge bracht. Hy heeft enige malen de kans gehad hier als vrij man te komen, maar na de rede van Sukarno kunnen wij hem moeilijk anders dan als gevangene behandelen. Ik heb er geen idee van waarom hij plotseling van gedachte is ver anderd en hier is gekomen." Hierna stelde de correspondent van Reuter minister Ratulangi op de hoogte van het antwoord van de sultan en herhaalde aan hem de vraag: ,.Is Aziz ge vangene of niet?" Ratulangi antwoordde hierop: „Aziz kwam naar Djakarta in de overtuiging, dat hij vrijgeleide had om terug te keren naar Makassar". Volgens Reuter heeft Aziz Vrijdagavond een bespreking tussen de vertegen woordigers van de V. S. L en van Oost-Indonesië bijgewoond. Volgens A. P. is Aziz overgebracht naar een plaats „ergens in Djakarta" Hij zou in Makassar een plaatsvervanger hebben achtergelaten. Niet-officieel wordt gemeld, dat de troepen van Aziz zich thans weer in de kazerne bevinden en de gewone staats politie in Makassar zou patrouilleren. Een woordvoerder van het ministerie van Defensie der V.S.I. heeft medege deeld, dat de huidige militaire gouver neur van Noord-Sumatra, kolonel A. E. Kawilarang, tot opperbevelhebber en chef-operaties is benoemd van de strijd krachten te land, ter zee en in de lucht van de V.S.I. in Oost-Indonesië. De regering van de V.S.I. heeft, voor de duur van de ontstane situatie te Ma kassar, de „Garuda Indonesian Airways" opgedragen de wekelijkse dienst Dja kartaMakassarBiak v.v. te staken Dientengevolge is het postverkeer Dja karta—Makassar—Biak tijdelijk ge stremd. Ook het rechtstreeks radio-tele foon- en telegraafverkeer van Neder land met Makassar is verbroken. In Garmisch Partenkirchen ln Beieren is gisteren een proces begonnen tegen een 19-jarige korporaal van de Ameri kaanse luchtmacht, die er van beschul digd wordt, pogingen te hebben aan gewend om geheime gegevens over de Amerikaanse defensie in handen te spe len van de Russen. De beklaagde, Gustaf Miiller, zoon van een Zwitserse vader en Britse moe der, staat terecht voor een krijgsraad van zeven officieren. Dit is het eerste proces van deze aard sinds de bezet ting. In de tenlastelegging wordt gezegd, dat hij getracht heeft om aan een ver tegenwoordiger van een vreemde mo gendheid gegevens te verstrekken over de werkzaamheden van de inlichtingen dienst van de luchtmacht, waartoe hij behoorde. Verder wordt hij er van be schuldigd, pogingen te hebben aange wend om een geheim rapport over de Duitse sabotage-activiteit te verstrek ken. Volgens een getuige, een employé van het postkantoor, had Müller in Octo ber van het vorige jaar een telegram naar het Sovjet-consulaat te Bern ge zonden met het verzoek in contact met Sovjet-burgers gebracht te worden. De postbeambte had het telegram niet ver zonden. doch het ter hand gesteld van de Amerikaanse autoriteiten. De Amerikaanse contra-spionnage- dienst had Müller daarop een „tele gram uit Bern" doen toekomen, waarin een bezoek van twee „Sovjet burgers" aangekondigd werd. Toen dezen rem vroegen, waarom hij wilde spionneren, verklaarde Müller, dat hij sinds zijn jeugd overtuigd communist was geweest. Zijn vader had in 1917 aan de zijde van Lenin gestreden. Hij wenste geen geld. Müller had hun geheime en ver trouwelijke documenten overhandigd van het opleidingscentrum voor de ge heime dienst te Oberammergau, waar hij een opleiding genoot. Hij had ook gevraagd of de „Sovjet-agenten" hem niet konden helpen in de Sovjet-Unie te komen om daar te studeren. De ver dediger van de verdachte verklaarde, dat de genoemde Amerikaanse agenten Müller tot spionnage geprovoceerd had den en dat de laatste slechts het doel had gehad „m ideologisch contact met echte communisten te treden". Uit bronnen die in nauw contact staan met de Engelse koninklijke familie, ver neemt United Press, dat kroonprinses Elisa beth deze zomer haar tweede baby ver wacht. In de komende maanden wordt een offi ciële bekendmaking verwacht, vermoedelijk na de terugkeer van de prinses in Mei uit Malta, waar zij thans een bezoek brengt aan haar gemaal, die dienst doet bij de vloot. Buckingham Palace bevestigt dat de prin ses tot half October geen officiële plichten te vervullen heeft. (Van onze speciale verslaggever) Wij zjjn terug-. Vrouw, vrienden en magen hebben wij enthousiast en by her haling ons reisverhaal gedaan en en passant hebben wj| al weer grondig genoten van dc zegeningen van het Nederlands klimaat. In ruil daarvoor meden wtj de lezer-pelgrim-van-morgen een serie tips en wenken aan, die hem hopeiyk nu vermakelijk en op zijn reis naar Rome nuttig zullen blijken. is. Bovendien blijkt ons uit ervaring, dat het verhaal van een oplichting het in ons land uitstekend doet en tenslotte bent u eenmaal bedrogen zijnde des te gevoeliger voor de waarheid, dat waarachtig niet alle Italianen afzet ters zijn. Wjj voor ons tenminste be waren een warme herinnering aan de taxichauffeur, die toen wy hem een fooi volgens Nederlandse begrippen wilden geven (en dat doet men ln Rome niet, daar is een fooi inderdaad een fooi) „troppo" (teveel) zei. Wat wij toen gedaan hebben is onze zaak. Wat de Italiaanse taal betreft, leer van ons het woord „capito", hetgeen zoveel beduidt als: ik heb het begrepen, anders houden de Romeinen nooit op met hun uitleggingen. Onthoud ook het woord „quanto" (hoeveel), omdat het noodza kelijk is voor alle financiële transacties. Zeg „buon giomo" en „buona sera", want vriendelyk groeten staat netjes en als de straatventers maar niet ophouden u lastig te vallen, sta dan plotseling stil, kijk hen hooghartig aan en zeg kortaf: „guida" (gids). Het resultaat is verplet terend. U logeert in het Instituto Leoniano, gelegen aan de brede, voorname Via Pompeio Magno, dicht bij de Sint Pieter. Houd er echter rekening mee, dat het wat zijn inrichting betreft het midden houdt tussen een betere tuchtschool en een slecht pensionaat en dat de toiletten er een duidelijke overeenkomst vertonen met die van plattelandspatronaten. De bedden zijn er uitstekend en aan het eten moet u zien te wennen. Ga niet, wat wij u bidden mogen, uit uw koffer hard, oud Nederlands brood zitten eten, want het is beleefd noch lekker. Doe ook niet als die vriendelijke juffrouw, die op een middag naast ons aan tafel zat. Daar kwam de macaroni en met een oneindig vies gezicht nam zij een heel verschrik kelijk klein hapje en schoof daarna ogenblikkelijk met een resoluut gebaar het hele bord van zich af. Doe evenmin als de heer, die. voor het eerst van zijn leven geconfronteerd met artisjokken, Vooreerst de trein. Zo ge met meerde ren gaat, let behalve op goede manieren ook tersluiks op de omvang van uw toekomstige medereizigers. Een coupé met louter gezette reizigers wij heb ben het in een van de vele damescoupé's bij de eerste Nationale Bedevaart met pijnlijke verbazing moeten constateren stélt het humeur vooral des nachts op een te grote proef. Probeert u vervolgens in de trein een soort dagprogramma te scheppen. Alleen kijken houdt niemand vol. Bewaar uw ogen voor de waarachtig schone gedeelten en zoek voor de rest een gezamenlijke bezigheid. Zing bij voorbeeld, maar bedenk dat ge pelgrim zijt en dat ,,Ouwe taaie" en „Daar bij die molen" muzikaal noch aesthetiscb tot de allergrootste scheppingen van de Neder landse liedkunst behoren. Bid ook zo nu en dan. Wij kennen een coupé van onze bedevaart, waar men de moed had tot een gezamenlijk rozenkransgebed te ko men. Achteraf benijden wij die lieden, zoals wij u pelgrim-van-morgen zullen benijden, als ge er aan de hand van deze wenken in slaagt uw treinreis te veraan genamen, want de onze was wat saai. Vervolgens: houd uw coupé en het toilet schoon. Lunchpakketten zijn wel ge schikt, maar niet geëigend voor de her schepping van de Augiasstal. Stel ook een raamwacht aan. Het weer is mooi, maar als ge een tunnel binnenrijdt (en er zijn er wel meer dan tweehonderd tussen Maastricht en Rome) slaat plotse ling de vuile smook van de locomotief plus een kerkhofachtige grondlucht door het geopende raam naar binnen. Ge moet u dan maar nodeloos vaak wassen. Eenmaal in Italië- is het goed, wan neer u zich eerst eens behoorlijk laat afzetten, tl leert daardoor a) met lires omgaan; b) niets kopen zonder eerst de prijs gevraagd te hebben; c) nooit meer geld afgeven dan beslist nodig zijn mond wijd opensperde en met een machtig gebaar de ganse artisjok naar binnen deed verdwijnen. Nog ontbreken ons de woorden om zijn gelaatsuitdruk king van dat ogenblik te beschrijven Kijk Italiaans eten is noch gek noch vies. Het is wat vreemd. Begin er ge woon aan en probeer te ontdekken, waarom de Italianen dit nu juist wel en in vet gedoopte aardappelen niet lekker vinden. Dan, als ge uit gaat, loop niet de lieve lange dag Vnet een gids in de hand. wil niet van elk gebouw, elk beeld en elke fontein weten wanneer, waarom en dooi wie ze gemaakt zijn. Laat Rome op u afkomen, onderga het Proef de sfeer en geneer u niet wan neer plotseling, ergens in de hoek vaa een kerk, u de tranen in de ogen schieten. Rome is groots cn een eer lijke ontroering een rijke belevenis. Durf ook maar eens te verdwalen Geen ontdekking zo goed als die u zelf doet en er is altijd wel iemand, die u verstaat en de weg terug wijst. Bij ons was het een Arabier en hij sprak Duits. Aan de andere kant: leef niet te intensief. Rome heeft meer dan ge in vijf of tien dagen aankunt. Proef het met mate. Doe mee aan de Jubileumaflaat. Nog nooit zyt ge de Litanie van Aile Heiligen zingend een kerk binnengegaan. Nog nooit hebt ge zo maar plechtig op de drempel geknield en nog nooit heeft een Credo zo mooi geklonken ais hier in Rome, gezongen in een van de vier Jubileumbasilieken ter verkryging van de aflaat. Tussen haakjes: Dames, neemt een hoed mee. In Italië komt ge in geen geval blootshoofds de kerk binnen. En wat de Italiaanse meisjes met zoveel gratie kunnen, namelijk doodgewoon een zakdoek op het hoofd leggen, dat gaat u toch niet af. Trouwens u zou zich maar gek vinden. Tenslotte: leg tevoren een lijstje aan van hen. aic een ansicht van u verwach ten. Wij hebben al ruzie gehad. Hebt ge ridderorden of een folkloristisch cos- tuum. draag ze gerust, het valt hier nie mand op. Maak u niet angstig voor de douane. Italië kent een vrije uitvoer van souvenirs tot tweeduizend lires, doch ze kijken niet op honderd lires en als ge het niet te gortig maakt of bijzonder geheimzinnig doet, zijn ze zo soepel als zij. Ga naar Rome. ge zult er verrukt en ontroerd worden en als ge er terug in Holland weer aan denkt, zal u een warm gevoel doorstromen. Wie Rome zag, zag de wereld. Vroeg in de morgen kan men in Rome reeds jeugdige „kunstenaars" aan het werk zien. Knapen van negen tot veer tien jaar buigen zich dan ijverig over de straat en tekenen met kleurkrijt afbeel dingen van heiligen of, zoals hier, het Heilig Hart. Is de tekening voltooid, dan incasseren zij de lires, waarmee de voor bijgangers hen wensen te bedenken. Op velerlei manieren trachten de inwoners van Rome te profiteren van de toevloed van pelgrims, die doorgaans met milde hand geven. Zaterdagnacht om één uur is door nu toe onbekende oorzaak brand uit gebroken in de woning van de burge meester, de heer N. J. H. Raat. De 20-jarige dochter van de burge meester en twee logeetjes, nichtjes van resp. zestien en zeven jaar uit Medem- blik, kwamen in de vlammen om. Het vuur greep zo snel om zich heen, dat de burgemeester en diens vrouw zich, toen zij de brand ontdekten, nog slechts met moeite konden redden. Hun poging om de kamer van de meisjes te bereiken, mislukte. De verslagenheid in Wervershoof over het tragische ongeluk, dat de fami lie Raat heeft getroffen, is algemeen Vanmorgen, bij het gloren van de dag, dromden zwijgend de bewoners van het kleine plaatsje nabij Medemblik op de weg langs de ruine, die van het ver brande huis rest, bijeen. Over de toedracht van de tragi sche gebeurtenis is weinig bekend. De burgemeester en zijn vrouw, die slie pen in een kamer vlak bij het vertrek, waarin de meisjes zich bevonden, zijn gewekt door angstig gillen. Hoewel al les gedaan is wat mogelijk was, lukte het niet de meisjes te bereiken. Deze moeten trouwens door de grote hitte en rookontwikkeling spoedig het be wustzijn hebben verloren. De stoffelij ke resten van de slachtoffers zijn nog in de ruine. Deze zullen eerst na het gerechtelijk onderzoek worden vrijge geven. Bij het (nieuwe) proces tegen Veit Har lan, de maker van de Nazi-film „Jud Süss", heeft zich een incident -voorgedaan. een half-«Joodse vrouw, een vroegere secretares se aan het Nazi-ministerie van Propaganda, was namelijk als getuige tegen Harlan op geroepen. Toen zij begon te spreken begon het duidelijk anti-semietische publiek in de zaal te jouwen en scheldwoorden te roepen. De president gelastte de ontruiming van de zaal. Toen genoemde getuige, zekere Tarina Niehoff, de zaal verliet, werd zij door een agressieve menigte opgewacht. De politie slaagde er echter in haar te be schermen en de menigte te verspreiden. De politie heeft verklaard een onderzoek inge steld te hebben. Uit 'een apotheek in het Westelijk stadsdeel van Rotterdam zijn Vrijdag middag drie zgn. zetpillen verdwenen. Vermoedelijk zijn zij door kinderen weggenomen. Deze pillen, die torpedo vormig zijn en lichtbruin van kleur, be staan uit zware vergiften, o.a. cocaïne en belladonna. Het eten ervan kan de dood tengevolge hebben. De politie richt een ernstige waarschuwing tot het pu bliek. (Van een bijzondere medewerker) Enkele weken geleden werd op deze plaats begrip gevraagd voor de grote betekenis van het beroeps- keuzewerk. Er speelde toen als het ware een zoeklicht over de vele kanten, die dit voor ons volk zo belangrijke werk heeft Niet onwaarschijnlijk werd dat artikel bedoeld als een voorbereiding op bet Beroepskeuze Congres, hetwelk de zer dagen te Utrecht is gehouden. Zon der twijfel behoort dit Congres tot de belangrijke gebeurtenissen van de laat ste week. We durven dit te zeggen ondanks het feit, dat op verschillende punten de besprekingen een onbevredigend gevoel achterlieten. Het slotwoord van de voor zitter, de heer Smeer.k, vatte de belang rijkste punten, waarover men het was eens geworden, samen. Hij concludeerde, hoe zeer dit vraagstuk particulier initia tief eist. De overheid heeft niet op de allereerste plaats tot taak in de plaats- van de ouders te treden. Wat deze zelf niet kunnen, dienen zij op de eerste plaats te delegeren aan door hen zelf gestichte vrije verenigingen, waardoor zij rechtstreeks mede-verar.twoordelijk- heid blijven dragen. Verheugend was het ook, dat slechts met een enkele uit zondering werd vastgesteld, dat dit vraagstuk sterke principiële kanten heeft en ten nauwste verband houdt met levens- en wereldbeschouwing. Logi scherwijze volgde uit deze beide consta teringen, dat de Overheid gehouden is ook, en wij hebben de neiging te zeggen vooral, het particulier initiatief met be hoorlijke subsidies te steunen. Hier nu ligt een van de twee tegen stellingen, die we op dit Congres heb ben moeten constateren. Sinds 1 Janu ari, 1948 is de Overheid zelf begonnen met beroepskeuze-adviezen te verstrek ken. Over de kwaliteit van dit werk zullen we hef. aanstonds hebben. In 1948 werden volgens mededelingen van de heer ir. de Wolf op dit Congres, 16000 adviezen uitgebracht. In 1949 steeg dit arntal reeds tot over de 21000. Al deze adviezen werden gratis verstrekt. Ir. heide jaren moest hiervoor op de Rijks begroting een bedrag van rond een kwart millioen worden uitgetrokken. Aan het particulier initiatief werd geen cent besteed. Wel ontvingen de bureaux gratis een abonnement op de documen tatie van het Rijksarbeidsbureau, maar dit was ook de enigste steun welke het particulier initiatief ondervond. Onder sterke aandrang van het Centraal Comi té van Samenwerking inzake voorlich ting bij Beroepskeuze is 't Rijksarbeids bureau per 1 Maart 1950 eveneens tot tariefheffing overgegaan. Een tariefhef fing evenwel die de kosten van het onderzoek slechts dekt voor 70%. Aldus wordt althans beweerd. Er is alle reden om aan de waarde var. deze becijfering ernstig te twijfelen. Het einde van het jaar zal moeten aantonen in hoeverre de berekening van het R.A.B. juist is gebleken. Inmiddels staat er in de bepaling om trent de tariefheffing dat de Directeur- Generaal steeds vermindering, ja zelfs vrijstelling kan verlenen van betaling bij financieel onvermogen Voorts wordt geen betaling gevraagd indien de te onderzoeken persoon als werkzoekende bij de afdeling arbeidsbemiddeling staat ingeschreven. Deze twee bepalingen nu betekenen in de praktijk dat zeer velen toch gratis zullen worden geholpen. Op Z'ch hebben we daar geen bezwaar te gen. De financieel minder draagkrach- tigen hebben zeer zeker evenveel recht op een goed advies als zij die wel in staat zijn hiervoor een bedrag uit te trekken. Het lijkt ons dan evenwel alleszins billijk, indien ook de particuliere bu reaux tot deze zelfde prestatie in de gelegenheid worden gesteld. Het is ons bepaald tegengevallen, dat de heer ir. de Wolf op deze kant van de zaak prac- tisch niet is ingegaan. Zelfs niet. nadat hij had medegedeeld, dat classicaal onderzoek vanwege het R.A.B zou kun nen plaatsvinden tegen een vergoeding van f 0.75 per onderzoek. Een der debat ers stelde de vraag hoe dit in 's hemels naam mogelijk was. Zelfs bij een een voudig onderzoek overtreffen de kosten van het verbruiksmateriaal de gevraag de vergoeding. „Moeten wij", aldus deze vragensteller, ..particulieren het daar heen leiden dat een onderzoek word' verricht van zodanige kwaliteit dat het ook voor f 0.75 kan?" „Natuurlijk niet", antwoordde de heer de Wolf, „maar het eenvoudig klassikaal onderzoek wordt dan ook zo nodig aangevuld door ee» psychologisch onderzoek". Wie dit be taalt vermeldde hij er niet bij. Het ligt voor de hand dat dit onderzoek zonder meer voor Rijksrekening komt. Er schijnt nu een toezegging te zijr, dat het volgend jaar een minimale sub sidie aan de particuliere beroepskeuze- bureaux zal worden verstrekt. Het zal dienstig zijn dat een volledige gelijk berechtiging tussen het subsidiëren van het Rijkswerk in dit opzicht en het par ticuliere initiatief wordt bevorderd. Een tweede tegenstelling die zeer duidelijk is gebleken betrof de kwaliteit van het werk. Ir, de discussie R.A.B particulier initiatief legde de heer de Wolf er de nadruk op dat de beroeps keuze-adviseur zich had te onthouden van 't geven van paedagogische adviezen. Wij kunnen or,s dit indenken, waar hij be doelde de adviseurs van 't Rijksarbeidsbu. reau. Deze adviseurs zullen, gezien hun opleiding, zeker niet in staat zijn pae dagogische adviezen te verstrekken We vragen ons dan af of men zich niet de zeer ernstige waarschuwing van prof. Waterink in zijn wetenschappelijk be toog moet aantrekken: Beter geen on derzoek en geen advies dan half werk. Telkens en telkens is op dit congres her haald, dat de persoonlijkheid in haar totaliteit aan de adviseur bekend moet zijn alvorens deze een volledig verant woord advies kan uitbrengen Het komt ons voor, dat het particulier initiatief v°or zover het in handen is van ver enigingen of stichtingen, een zeer dui delijk voorbeeld geeft aan het Rijks werk in dit opzicht We kunnen ons met geen mogelijkheid aan de indruk onttrekken, dat hier het particulier ini tiatief veel verder is en dat een veel groter gevoel voor verantwoordelijkheid werkt. De Overheid beseffe in dit op zicht haar taak: Slechts op te treden daar waar het particulier initiatief te kort schiet en nauwlettend toe te zien, dat wat in dit opzicht gebeurt, goed ge beurt. Het toezicht zal dan evenwel dienen te zijn toevertrouwd aan eerste klas vaklieden. Een ernstige fout die bij het beroepskeuze-werk op het ogenblik v.-ordt gemaakt is zonder twijfel en hiervan getuigde ook dit Congres dat er nog te veel over deze zaak wordt gepraat door mensen, die er onvoldoen de verstand van hebben. De Nederlandse leeuwentemmer Jean Michon. uit Maastricht, die vorig jaar met zijn leeuwen bij circus Strassburger optrad en thans te Hamburg in een cir cus werkt, is gisteravond door een van zijn leeuwen aangevallen en zó ernstig gewond, dat hij voorlopig niet meer kan werken.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1950 | | pagina 1