Televisie op tentoonstelling
„Besteding Vrije Tijd"?
KAREL TRAUTWEIN, de glazenier
G
'éTi' ji, ff»
f)M>
C. J. v. d. Broek
HAARVERVEN
Voor het behoud van onze mooie
plantsoenen en parken
GESCHIEDENIS VAN ZANDVOORT
Kamperen, wonderen zien, model-kleutertuin,
dieren-liefhebberij
Enorme belangstelling van
deelnemende verenigingen
MOLENDIJK DAMESKAPPER
Het busvervoer
in de stad
Als onderdeel van grote actie wordt de
beste slagzin gevraagd
HERINGA WUTHRICH
AGENDA
Burgerij krijgt een geschrift met interessante
bijzonderheden
SLEUTEL WEG
:^m WÊ
li -m m 4M
V
Commissie voor Nieuw-
Guinea
(iiiqwoeo&is, pxefexexm:
mi/tm
A
ZATERDAG 15 APRIL 1950
PAGINA 2
ZANG EN VRIENDSCHAP
Goed geslaagd opera
concert
Eerste kwartaal 689.818
passagiers minder
Operettegezelschap „Diogé"
BILJARTEN
Burgerlijke Stand
BESOMMINGEN
CENTRALE VERWARMING
JOHNSON OLIEBRANDERS
SCHOOLWEDSTRIJDEN
„DE SLEUTELSPECIALIST"
HEEMSTEDE
Zondagsdiensten
R.K. Verenigingsgebouw
BLOEMENDAAL
Openbare raadsvergadering
SANTPOORT
„Gezinsgeluk"
Auto uitgebrand
Zondagsdienst
Nederlandse leden benoemd
Burgemeester van Duinker
ken naar Amsterdam
KLUIT
DEZE WEEK gunstige aanbieding
Zeisen en Zichten
WAAR ZIJN DE TROEPEN-
SCHEPEN?
Het is alweer geruime tijd geleden,
dat de directeur van „Haarlems Bloei"
mededeling deed van het voornemen
tijdens de feestweek in het Concertge
bouw een tentoonstelling „Besteding
Vrije Tijd" te organiseren. Sindsdien is
de voorbereiding gestaag voortgegaan
en thans kan gezegd worden, dat de
deelneming en de belangstelling zó
groot is, dat er geen vierkante meter
ruimte meer over is, zodat wellicht de
Vleeshal of Vishal nog ingeschakeld
kan worden.
De organisatoren, die tarijke moei
lijkheden moesten overwinnen, hebben
al spoedig moeten besluiten individu
ele inzendingen van zelfgemaakte
„wonderstukken" niet toe te laten, maar
alleen verenigingen in te schakelen. Die
hebben zich dan ook niet onbetuigd ge
laten. Er is geschift en geordend, waar
bij het juist gegeven antwoord op de
vraag: hoe beoefent men een liefheb
berij en hoe begint men ermee? de
doorslag gaf voor toelating op de ten
toonstelling. De hal van het Concert
gebouw, een beetje duister, zal in beslag
worden genomen door de aquarium- en
terrarium-vereniging „De Natuur", die
verleden jaar de zo druk bezochte ex
positie in de Vishal inrichtte. Ter illu
stratie zal o.a. een huiskamer met
aquaria worden opgesteld, waarbij de
bezoeker kan zien wat hij moet doen
om het beste resultaat te verkrijgen en
hoe hij visjes kan kweken.
In de grote zaal zal over de volle
breedte van het toneel een natuurtafe
reel te zien zijn. tegen welke achter
grond kampeerclubs en verenigingen
voor natuurstudie zullen tonen welke
attributen er voor het moderne kam
peren bestaan. De Dienst Hout en
Plantsoenen zal voor echte bomen op
het toneel zorgen en ook een bospaadje
maken.
Aan de linkse kant van de zaal zullen
de vier huishoudscholen en het Insti
tuut voor huishoudelijke voorlichting
demonstraties geven aan weefgetouwên,
kantklostafeltjes en spinwerktuigen. Er
zal daar voortdurend actie heersen en
er worden allerlei inlichtingen ver
strekt over het beoefenen van deze
huisvlijt.
Aan de andere kant van de grote zaal
zal men talrijke technische wonderen
kunnen aanschouwen, aan den volke ge
toond door de Hobby-Club uit Amster
dam. Technische- en natuurwetenschap
pelijke hobbies worden daar prijs ge
geven, zoals moderne geluidsopnamen,
electronenstraal oscilograaf (het zicht
baar maken van stem en muziek) de
electronische stroboscoop (het stil laten
staan van snelbewegende voorwerpen)
bewegende modeltreinen en vliegtuigen,
Ja zelfs hoopt men het klaar te spelen
televisie-uitzeningen te geven.
Het Verbond van Haarlemse Speel
tuinverenigingen, dat jubileert, heeft de
hele tuinzaal tot zijn beschikking ge
kregen. Daar zal men kennis kunnen
maken met specimen van kinderarbeid,
een modelkleutertuin met modern speel
gerei, de baby-wip, een model van een
schuilhuisje etc. De moeders die de ten
toonstelling bezoeken zullen de kinderen
daar enige tijd achter kunnen laten. In
het midden van de tuinzaal zal Veilig
Advertentie
SANTPOORTERPLEIN 1
TELEF 19706
Vrijdagavond gaf de Koninklijke Lie
dertafel Zang en Vriendschap te Haar
lem o.l.v. haar dirigent Jack P. Loory
een groot opera-concert, waaraan mede
werkten de solisten Annie Woud, alt,
en de sopraan Erna Spoorenberg. De
begeleiding berustte bij de H.O.V. Het
nogal uitgebreide programma heeft on
getwijfeld vele voortreffelijke ogenblik
ken gehad in de uitvoering en naarmate
het einde kwam werd de zang over de
gehele linie bij - het koor beter. Zeker
het laatste stuk, het Monnikenkoor uit
„La Forza del Destino" was uitstekend
van klank. Het enige wat jammer hierin
was, betrof een kleine detonatie bij de
inleiding op de Latijnse tekst, die a
capella is. De bas-solo hierin werd op
zéér verdienstelijke wijze door één der
leden van het koor gezongen. Ook het
koor der Romeinen uit „Herodiade" van
J. Massenet klonk goed, en hetzelfde kan
gezegd worden van het Matrozenkoor uit
„Der Fliegende Hollander" van R. Wag
ner. Enkele inzetten waren hierin wat
ongelijk, maar het gehalte der koorklank
bleef verder uitstekend. Vóór de pauze
merkte men in het Jagerskoor uit de
Freischütz van C. M. v. Weber wel de
zwakke zijde van Zang en Vriendschap
n.l. de tenoren-kant. Zo gauw bij deze
hoge stemmen een beheerste p.p.-zang
gevraagd wordt, vermag het deze span
ning niet °P te brengen. Wanneer er
fors uitgezongen kan worden, valt dit
niet zo op. Het pelgrimskoor uit de
„Tannhaüser" was van opvatting iets te
triomphantelijk, terwijl het Edelenkoor
weer dezelfde kenmerken droeg als bo-
venvernoemde bij de Freischütz van
Weber. Overigens heeft Zang en Vriend
schap met dit concert zeker bewezen
dat het in dit genre ook heel wat mans
is. Er werd soms voortreffelijke mannen-
koorzang gegeven. Dirigent Jack Loory
is in zijn bewegingen nog een weinig te
druk, die de nauwgezette inzetten, die
hij er eigenlijk mee beoogd, meer na
delig beïnvloeden. Stuwingen ert cres-
cendi kan men met minder gebaar be
werkstelligen. Ondanks dit, bezit Zang
en Vriendschap in deze dirigent een be
kwaam en artistiek voelend leider, die
weet wat hij met zijn koor kan doen.
Van de solisten bewees Annie Woud spe
ciaal voor de pauze in „Ombra mai fu"
van Handel en in de beroemde aria van
Gluck: Che faro senza Euridice", dat zij
een pracht van een opera-zangeres zou
zijn. Na de pauze, in de aria „Mon
coeur s'ovre a ta voix" uit Samson et
Dalila van Saint-Sacns had ze iets met
de toonzuiverheid te kampen. De ver
rassing van deze avond voor Haarlem
was zeker het optreden van de sopraan
Erna Spoorenberg. De aria „Je suis
Titania la blonde" uit Mignon van
Thomas was technisch zowel als na
tuurlijkheid van klank, van een zeld
zame gaafheid. Deze coloratuur-stijl ligt
haar blijkbaar erg goed, hoewel ook het
zuivere cantilene bij haar prachtig ver
zorgd is.
Voor alles was er veel applaus door
het publiek, dat zelfs bij naspelen in
het orkest niet op het einde, oftewel de af
sluiting van een stuk, kon wachten met
uitbundige bijval. Ten opzichte van de
componist is dit niet juist en ook niet
voor het spelende orkest.'Overigens was
aUe lof verdiend.
JAN LAARVELD
Verkeer een verkeersmaquette opstellen.
Als speciale attractie zullen iedere dag
kinderen in deze zaal op het toneeltje
optreden. Zelfs het beroemde kindercir
cus dat één dag de gast van Haarlems
Bloei zal zijn, zal er een proeve van het
bereikte laten zien.
Op het balcon zullen enige rijen stoe
len verwijderd worden om amateurs
gelegenheid te geven instrumentale
muziek te laten horen. Een commissie
daartoe is nog in voorbereiding.
Ook de tuin zal ten volle benut wor
den. De verenigingen werkende op het
gebied van school- en volkstuinen zullen
de aanleg maken en de dierenliefheb-
berij (konijnen, kippen, duiven) zullen
niet alleen de volwassen exemplaren
maar ook de jonge dieren tonen. Er is
een stand voor bijen en het PEN zal
plastic-modellen van kunstmoeders en
broedmachines in werking brengen.
De personeelsvereniging van de N.Z.
H.V.M. zal met een collectieve inzending
van werkstukken, in vrije tijd vervaar
digd, deelnemen.
Men ziet dus dat de Haarlemmers en
hun zomergasten weer iets heel bijzon
ders geboden zal worden. De tentoon
stelling wordt geopend op Vrijdag 14
Juli en zal tot en met Zondag 23 Juli
voor ieder toegankelijk zijn.
Om de bijzondere aandacht te trekken
is een bloemv er siering met aanduidingen
ontworpen langs de Noordzijde van de
St. Bavo naar de Begijnestraat.
Dat het autobusvervoer van de N.Z.H.
V.M. op de stadslijnen belangrijk zou
teruglopen was te voorzien. De directie
heeft op deze teruggang reeds gewezen
in de dagen dat iedereen om meer bus
sen riep en hogere frequentie.
Waren er in het eerste kwartaal" (dus
in de wintermaanden) van 1949 nog
5.443.256 reizigers (abonnementen en
weekkaarten meegerekend) in dezelfde
periode van 1950 werden er 4.753.438
genoteerd, een vermindering dus van
685.818. Sindsdien is de vervoerprijs
verhoogd (acht ritten voor een gulden)
zodat verwacht mag worden dat de cij
fers er, althans wat het vervoer betreft,
niet beter op zullen worden. Op de au
tobuslijn HaarlemLeiden is weinig
verandering te constateren, maar daar
komt de grote krachtproef op 1 .Mei
wanneer de tarieven belangrijk zullen
stijgen, zoals op de andere intercommu
nale lijnen van de maatschappij.
Advertentie
GED. OUDE GRACHT 52 - TEL. 12762
tegenover de kerk
WIJ VERHUREN STOFZUIGERS
1 4.60 per maand. REPARATIES VRIJ
Jaarlijks lijdt de gemeente Haarlem
een schade van ruim f 40.000.die
wordt aangebracht door de verniel
zucht van haar inwoners. Vooral de
vernielingen in parken en plantsoenen
dragen een zeer onsympathiek karakter.
Niet alleen omdat men hierdoor de
rijkdom van de natuur onherstelbaar
benadeelt, maar tevens omdat men af
breuk doei aan het waardevolle werk,
dat de Dienst Hout en Plantsoenen ver
richt om de naam van bloemenstad on
gerept te handhaven.
Zoals wij reeds eerder berichtten,
heeft men een commissie samengesteld,
die de vernielzucht van de bewoners zal
tegengaan. Op initiatief van deze com
missie zullen er, te beginnen met 24
April, natuurfilms vertoond worden op
de Haarlemse scholen. Niet minder dan
24.000 leerlingen zullen kunnen genie
ten van de verschillende, unieke films,
die betrekking hebben op de schoon
heid van onze duinen, meren, plassen,
parken, bossen en plantsoenen. Boven
dien organiseert het comité excursies
voor scholieren en verenigingen. Tot
slot van deze actie wordt er dan een
opstelwedstrijd onder de leerlingen
uitgeschreven, waarin zij hun belang
stelling en opgedane kennis op schrift
kunnen stellen.
Weet u een mooie slagzin, om dit
streven tot uitdrukking te brengen'
Gaat de schoonheid en bloemenpracnt
van Haarlem u ter harte? Dan hebt u
alle gelegenheid, om uw inspiratie en
liefde voor de natuur tot uitdrukking te
brengen in de slagzinnenwedstrijd, die
georganiseerd wordt door de Dienst
Hout en Plantsoenen en de in Haarlem
verschijnende dagbladen. Deze slagzin
nen, die betrekking moeten hebben op
het streven tot instandhouden en be
schermen van het natuurleven in onze
stad, kunnen tot uiterlijk Dinsdag inge
zonden worden aan onze redactie. De
beste inzending wordt beloond met een
fraai bloemstuk of een sierlijke struik.
De gelukkige winnaar of winnares mag
ronddwalen door de stadskweektuin, om
zijn of haar keuze te. bepalen. Voor de
huismoeder zijn er fuchsia's, geraniums,
begonia's en andere zomerplanten be
schikbaar gesteld, om haar bloemen
weelde in de erker met nieuwe aan
winsten uit te. breiden. De heer des hui-
Op Donderdag 20 en Vrijdag 21 April
a.s. zal door bovengenoemd gezelschap
in de Stadsschouwburg worden opge
voerd „Het Lied der Woestijn", Ameri
kaanse Show-Operette in 2 bedrijven,
muziek van Sigmund Romberg. De re
gie wordt verzorgd door de hr. K. L.
Baars. Het geheel staat onder leiding
van Henk Steenkist.
Uitslagen Hof
van
Holland
en
D.E.S.
laatste gedeelte:
Peterse
40
40
48
4
0.83
Smit
45
39
48
5
0.81
v. Dam
40
37
44
5
0.84
Snip
45
45
44
8
1.02
v. d. Veld
90
90
35
13
2.57
H. v. d. Linden
90
83
35
20
2.37
Hoenderdos
50
46
51
5
0.90
Tuninga
55
55
51
5
1.07
Vernout
75
75
48
8
1.56
Ed. Goedemans
75
69
48
7
1.43
Langenberg
140
140
42
26
3.33
Singers
150
133
42
17
3.16
Scholten
180
172
29
23
5.93
Goedemans
150
150
29
26
5.17
Stand 1410 voor Hof van Holland.
GEBOREN: P. H. M. LasschuitGo-
zeling, z; B. KleinhoutTroost, z; A. L.
WindRemme, z; J. C. van Everdin-
genVermond, z; A. A. A. Beelen—
Horstman, d; G. WeemeringKoppen,
d; P. H. van der WestenBrinkman, d;
C. M. B. VervaartBaur, d; C. P. van
Leerdam—van Rooij, d; J. F. H. de
BruinVaillant, d.
ONDERTROUWD: 13 April: W. J. Ran
en H. L. Kluytmans.
GETROUWD: 13 April: C. J. Feringa
en T. Broekhuis: J. W. Bouman en J.
A. Luiten; H. F. Heidweiller en S. M.
Bos; C. van Langeraad en J. van Paa-
schen; A. Houtman en A. A. ten Hoeve.
OVERLEDEN: J. J. Bos, 79 j., Voor
uitgangstraat; M. HeijdemanIken, 85
jaar, Spruitenboschstraat; C. Stolwijk,
81 jaar, Jansstraat; G. C. van Maas, 81
jaar, Linnaeuslaan.
(Van 12—14 April).
Geboren: C. KosterBlomme, z.: J. S.
Getrouwd: R. E. Busser en R. Smits.
JergersmaVan Feggelen, z.; F. M. van
RoodselaarVan den Heuvel, z.; C. C. Bar-
leensVan Bergen, z.; T. J. van der Lin
denJenner, d.; M. G. van LeeuwenDe
Vos, d.; F. KoekSmit, d.; A. H. Duijndam
Granneman, d.: J. M. W. van Bakkum
Wildschut, d.; M. Maatkamp—Mulder, d.;
M. BrinkmanDavelaar, d.: C. G. H. Stol-
tenborgNowak, d.
Overleden: E. M. Schouten, 56 L Gast-
huisvest.
zes, die op Zaterdagmiddag in zijn tuin
tje spit, zal misschien meer belangstel
ling tonen voor de. rhododendrons of
rozenstruiken, die ook als trofeeën voor
deze wedstrijd zijn uitgeloofd. Voorlo
pig zullen wij iedere week een slagzin
nenwedstrijd uitschrijven; de. beste lim-
merick, die in deze weken binnenkomt,
zal bovendien de leuze worden voor het
bloemencorso in de zomer.
IJMUIDEN, 15 April. Trawlers IJm. 71
f 10.600; kustvissers Kw. 189 f 440, Kw. 72
f715, IJm. 213 f465, IJm. 229 f1300, IJm.
11 f 1980. Prijzen per 1 kg.: heilbot f 1.90
f 1.65, grote tong f 2.60—f 2.20, groot
middeltong f 2.45f 2.20, klein middel
tong f2.25—f2.05, tong I f 1.98—f 1.80,
tong II f 1.15f 0.85, tarbot I f 2.20f 1.80;
per 50 kg.: grote schelvis f 38f 28, mid
delschelvis f 42f 36, kleine schelvis f 45
f 34, wijting f26f 13, grote schol f60,
middelschol f 67f 56, schar f 24f 9.
makreel f 11f8. zwarte poon f 14f9,
tarbot II f 96; per 125 kg.: grote bakel-
jauw f 100f 56, groote koolvis f 34f 32,
grote leng f 57, grote wolf f 62f 56.
Aanvoer 1145 kisten, geen haring.
Advertentie
HAARLEM
BIOSCOPEN:
Rembrandt: Mr. Belvedère loopt college
(a. 1.1, 2, 4.15, 7 en 9.15 u. Zondag 16 April:
Op reis door binnen- en buitenland. Popu
lair wetenschappelijke voordrachten door
H. C. Verkruysen (a. 1.), 11 u.; Palace: Bit
tere rijst (str. volw.), 2, 4.15, 7 en 9.15 u.;
Zondag 16 April: Pastor Angelicus (a. 1.),
11.30 u.; Luxor: Manon (str. volw.), 2, 4.15,
7 en 9.15 u. Zondag 16 April: Het verhaal
van de soldaat (18 j.), 11.30 u.; Frans Hals:
Verloren jeugd (18 j.), 2.30, 7 en 9.15 u.
Zondags: 2, 4.30, 7 en 9.15 u. Zondag 16
April: Farrebique (de vier seizoenen) (14
j.), 10.30 u.; City: Keizerwals (18 j2.15,
4.30, 7 en 9.15 u. Iedere morgen 10.30 u.
gevarieerd vacantieprogramma (a. 1.1;
Spaarne: „Spionnage in donker Afrika" en
„Mexico-City" (14 j.), 2.30, 7 en 9.15 u.
Zondags: 2, 4.15, 7 en 9.15 uur.
Zaterdag Is April X,
Frans Hals Museum: Mare. Roselaar, cel
lo, Ans Bouter, piano, 8 u.
Stadsschouwburg: Cab. Wim Sonneveld:
„Iene Miene Mutte", 8 uur.
Krelage-Huis: Gala-bal dansschool Kwek-
keboom met dansorkest Victor Silvester, 8 u.
Triniteitslyceum, Zijlweg: Fancy Fair „Al
liance", 2—5 en 7—11 uur.
Zondag 16 April
H.K.B.: Tempeliersstraat: Accordia o. 1. v.
Herman Teunissen, 8 uur.
Stadsschouwburg: Cab. Wim Sonneveld:
„Iene Miene Mutte", 8 uur.
Concertgebouw: Kindervoorstelling: Sjors
van de Rebellenclub, 2 en 16 u.
Triniteitslyceum, Zijlweg: Fancy-Fair
„Alliance", 25 u. en 711 u.
Maandag 17 April
Stadsschouwburg: Comedia: „Wat iedere
vrouw wel weet", 8 uur.
Concertgebouw: Kinderkoor Inter Nos,
o. 1. V. Jan Booda,. m. m. v. mevr. Van
HekkertVan Eysden, sopraan; Emmy van
Eden, piano; Zwitserse Alphoornblazers, jo-
delclub en vaandelzwaaien, 8 u.
TENTOONSTELLINGEN:
Frans-Hals Museum (Gr. Heiligland 62):
Rondom Frans Hals. Haarlemse meesters
uit de 16e en 17e eeuw, geopend in de
week van 1016 u. Zondags van 13—16 u.
Huis Van Looy (KI. Houtweg 103): Wer
ken van Jacobus van Looy. Geopend in de
week van 10—17 u., 's Zondags van 13
17 uur.
Leffelaar (Wagenweg 102): Ere-tentoon-
stelling Herman Moerkerk. Geopend in de
week van 10—17 u. (t/m 28 April).
APOTHEKEN:
De Zondag-, avond- en nachtdiensten
worden waargenomen van 16 tot 23 April
door Apotheek Van Rijn, KI. Houtweg 15,
tel. 10539; Looymeyer en Zn., Zijlweg 34,
tel. 12495; Nolf's Apotheek, Kruisstraat 26,
tel. 11174; Schoterbosch-Apotheek, Rijks
straatweg 19, tel. 12711.
ZIEKENVERVOER
Fa. Mathot, Grote Houtstraat 39 telefoon
11990; Margriet, Turfmarkt 10 rd., telefoon
21400; te Heemstede Fa. Buiteman en Co.,
Raadhuisplein 7, telefoon 28523.
Er beging nu tekening in de verschil
lende. afdelingen te komen.
In afd. A plaatste M. T. S. 1 zich in
de eindstrijd, waarin zij waarschijnlijk-
het Triniteitslyceum zal ontmoeten,
indien H. B. S. Velsen nog geen spaak
in het wiel zal steken.
In afd. B komen twee Haarlemse en
een Hcemsteedse M.U.L.O.-school in de
halve eindstrijden, alsmede M. T. S. 2.
Afd. C is nog niet zo ver, daar zijn
nog acht elftallen ovër.
Afd. D brengt Maandag ook al halve
eindstrijden. Vermoedelijk zullen de
lste en 2de Centrale scholen met hun
tweede elftallen de eindstrijd wel be
reiken.
In de E-afdeling is de Jacobaschool
sterk favoriet, maar de Kon. Ernma-
school en de Corn. Hoytmanschool laten
zich ook de kaas niet van het brood
eten.
De uitslagen van Vrijdag waren:
Afd. A: HBS B 1—MTS 1 0—2.
Afd. B, 3de. ronde: Klaas de Vries-
school 1Bronsteeschool 1 40. Wim
Gertenbachschool 1—MTS 2 03, St.
Henricusschool 1Triniteitslyceum 3
20.
Afd. C, 3de ronde: Klaas de Vries-
school 4—A. H. Gerhardschool 5 80,
Bronsteeschool 22de Centrale School 1
30, Kennemer Lyceum 2Gymnasium
Aan de jonge kiezers, die de Zand-
voortse burgeravond meemaakten, werd
van gemeentewege een geschrift uitge
reikt van de heer P. van der Mije, chef
van de afdeling Bevolking ter secreta
rie, getiteld: „Van Mulle-voorde tot bad
plaats". Op zeer onderhoudende wijze
wordt daarin verteld van het ontstaan
en de geschiedenis van Zandvoort, als
mede van de invloed welke de burgerij
in de loop der tijden op het openbaar
bestuur heeft gehad.
Zandvoort, oorspronkelijk genaamd
„Sandevoerde", bestond reeds in 1301
Immers in 1304 landde nabij Sandevoer
de Witte van Haems'tede, de natuurlijke
zoon van Graai Floris de Vijfde. Vele
Kennemers sloten zich bij hem aan om
de Vlamingen uit het land te verdrijven
In een geweldige strijd van man te
gen man, waarbij uit de aard der zaak
van zeer primitieve wapenen gebruik
werd gemaakt, werden de Vlamingen
verslagen en op de vlucht gejaagd.
Deze slag met de Vlamingen vond
plaats tussen Heemstede en Bennebroek.
Er vielen in deze slag zoveel doden
dat men de omgeving waar de strijd
geleverd werd de naam „Manpad" gaf.
De naam Sandevoerde geeft een aan-
Advertentle
LANGE VEERSTRAAT 10 TEL. 11493
1 91, Coornhertlyceum 1Lorentzly-
ceum 4 00 (Coornhertlyceum wint)
Klaas de. Vriesschool 3Kon. Wilhelmi-
naschool 3 9—1, HBS B 5Chr. Lyceum 2
11 (Chr. Lyceum wint), RKULO (Hil-
legom)St. Jeroenschool 2 35, St.
Henricusschool 4RKULO 2 (Oude
Gr.) 8—1.
Afd. D. Verliezersafd., 2de. ronde: St.
Franciscus Xaveriusschool 1Trini
teitslyceum 8 110, St. Petrus Cani-
siusschool 1lste Centr. School 3 01,
Coornhertlyceum 4Bronsteeschool 4
20, Juliana v. StolbergschoolLo-
rentzlyceum 5 10.
Afd. D. Winnaarsafd.: Chr. Lyce.um
32de Centrale School 3 00 (2de
Centrale School 3 wint), Bornwater-
schoollste' Centrale School 2 24,
Prinses Ireneschool 22de Centrale.
School 2 03.
Afd. E geen wedstrijden.
Het programma voor Maandag luidt:
Afd. B. Halve eindstrijden:
A. H. Gerhardschool 1Klaas de
Vriesschool 1 2 uur HFC
MTS 2—St. Henricusschool 1
2.15 uur HFC
Afd. C
Klaas de. Vriesschool 4Bronsteeschool 2
2 uur Noorder Sportpark
Kennemer Lyceum 2Coornhertlyc. 1
2 uur Schoten
Klaas de Vriesschool 3—Chr. Lyceum 2
3.15 Noordersportpark
St. Jeroenschool 2St. Henricusschool 4
3.15 Schoten
Afd. D Verliezersafd. Halve eindstrijden:
St. Franciscus Xaveriusschool 1lste.
Centrale School 3 9.15
Coornhertlyceum 4Juliana v.
Stolbergschool 10.30
Afd. D. Winnaarsafd. Halve eindstrijden:
2de Centrale School 3lste
Centrale School 2 2 uur
2de Centrale. School 2
Triniteitslyceum 6 of 7 3.15
Deze wedstrijden worden op het
Haarlem-terrein gespeeld.
Afd. E. Halve eindstrijden op het
Haarlemterrein 's avonds en 's middags.
isteren hebben wij melding ge
maakt van de gedenkdag van de
Haarlemse glazenier Karei Traut-
wein, die vandaag terugziet op een 25-
jarige periode van artistieke werkzaam
heid hier ter stede, een gedenkdag, die
de heer Trautwein zelf het minst bereid
bleek te gedenken. Dit siert de man,
bescheiden als hij is, doch vermocht ons
niet af te brengen van ons aanvankelijk
plan. een korte beschouwing aan zijn tot
grotè belangrijkheid gegroeid oeuvre
te wijden.
De heer Trautwein is in de stad zijner
inwoning minder bekend dan hij ver
dient. Dit heeft velerlei oorzaken, welke
binnen het intentionele bestek van deze
beschouwing op de laatste plaats ter
zake doen; zeker is, dat 's mans bekende
Wellicht moet echter zijn werk in de
kapel der Zusters van O. L. Vrouw van
Amersfoort te Alkmaar worden aange
merkt als het sterkste voorbeeld, uit de
na-oorlogse jaren, van zijn tot hoge
gaafheid gerijpt kunstenaarschap. De
hierbij gereproduceerde engel met wie
rookvat vormt van een dezer ramen een
detail, dat als een juweel der heden
daagse glas-in-loodkunst sterk de aan
dacht heeft getrokken op de het vorig
jaar gehouden tentoonstelling „Pro arte
Christiana". In een recensie van het
Katholiek Bouwblad werd het indertijd
aangemerkt als het fraaiste stuk van het
toen geëxposeerde glazenierswerk. An
dere stalen van Trautwein's talent kan
men op het ogenblik ook vinden in de
Benedictijner abdij te Egmond, waarvoor
bescheidenheid bescheidenheid heeft ongeveer een jaar geleden reeds een
vaak een onbedoeld averechtse uitwer- viertal ramen gereed kwam.
king, doordat zij juist tot vermaardheid Maar ook reeds buiten onze grenzen
in dat opzicht kan leiden daarvan een vond zijn werk plaatsing en naar wij
der meest belangrijke oorzaken is. Het
feit, dat men hier ter stede betrekkelijk
weinig werkstukken van hem aantreft,
is een der gevolgen van de afkeer des
heren Trautwein, om bewust naar be
kendheid te streven.
Toen hij zich na de beëindiging der
academie-jaren in Haarlem vestigde, was
hij een beginnend kunstenaar, in de let
terlijke en figuurlijke zin van dit woord,
en zijn eerste werkstukken dragen daar
van het kenmerk. Geen wonder. De gla
zenierskunst heeft een sterk ambachte
lijke zijde en is daarom bij uitstek vat
baar voor gestadige groei in de loop der
jaren. In dit opzicht heeft Karei Traut
wein niet teleurgesteld. Men zie slechts
naar zijn laatste werkstukken; men
luistere slechts naar het oordeel van on
bevooroordeelde critici daarover.
Trautwein, die weet en uit hoofde
zijner religieuze en culturele instelling
ervaart, dat het geestelijke klimaat van
deze tijd gekenmerkt wordt door ver
scheurdheid en niet als weleer door
verbondenheid in één godsdienstig cul-
tuurideaal. heeft bewust aansluiting ge
zocht bij de bloeiperiode der Franse
glazenierskunst. Daardoor ontgaat hij
het gevaar der allicht tot steriliteit of
particulier geëxperimenteer leidende
ontworteldheid, welke de glas-in-lood
kunst minder kan verdragen dan enige
andere beeldende kunst. Anderzijds is
hij echter geenszins vervallen tot slaafse
imitatie, die nog dodelijker zou zijn ge
weest. Integendeel: in zijn werk der
laatste jaren belijdt hij het creatieve ge
heim te hebben gevonden van nieuw te
zijn in het oude, eigen in het eertijds ge
meenschappelijke. Wie zijn ramen ziet
in de kapel der Zusters van O. L. Vrouw
te Lage Vuursche. zal daarin de gloed
herkennen van Chartres, maar tevens
Trautwein zelf daarin vinden in zijn
eigenheid. Zijn verwantschap met de
oude werkwijze schuilt vormelijk vooral
in het afzonderlijk behandelen der ver
schillende figuren, die door hun onder
linge verhouding in hetzelfde vlak één
compositorisch geheel vormen, zonder
dat hij tot naturalistische hulpmiddelen
zijn toevlucht hoeft te nemen.
In Zaandam vervaardigde hij kort na
de oorlog enige ramen in de kapel
van het grote ziekenhuis, waarin de
werken van barmhartigheid werden
uitgebeeld, met een voorstelling van de
hoogste liefdedaad. Christus' kruisdood,
als bekroning en tevens ais naar de
andere ramen terugwijzend sluitstuk.
vernemen, zal hij, voor zover zulks thans
reeds met zekerheid bekend kan zijn,
worden uitgenodigd enig werk in te
zenden op de internationale tentoonstel
ling van moderne religieuze kunst, die
dit jaar te Rome zal worden gehouden.
Wil men tenslotte een algemene
karakterisering van zijn werk, dan kan
men niet volstaan met te wijzen op de
uitgewogen combinatie van eenvoudige
klaarheid, strenge gebondenheid en
gloedvolle kleurenpracht. Met zulke ter
men, betrekking hebbend op de wijze
van uitbeelding, raakt men niet het
wezen van deze bij uitstek spirituele,
immers door en door religieuze, kunst.
Het werk van Trautwein is sterk, klaar
en vroom. Men vermoedt daarachter een
diep gefundeerde intentie, welke zijn
gewijde kunst stempelt tot een toe
gewijde kunst. Hij heeft het naturalisme
niet opzettelijk verdrongen, het verijlde
en viel tenslotte weg in de elevatie naar
de stille hoogten van het alleen maar (Vrij naar het Zandvoorts Volkslied)
religieuze.
Het is ongeveer deze inspiratieve
kracht die tezamen met het licht, dat
God geeft, transpareert in zijn werken.
duiding, dat de plaats was een „vöerde"
door het zand.
De aanduiding „voerde" vinden we
terug in vele Nederlandse plaatsnamen;
denk maar aan: Lichtevoorde, Amers
foort, Koevorden enz. Een „voerde" of
„voorde" was een doorwaadbare plaats.
In de middeleeuwen bestonden de dui
nen voor een groot deel uit moerassen.
De rivieren brachten het water in ons
land en dit water kon vrij zijn loop vol
gen. Het werd niet door dijken of kunst
werken in zijn loop belemmerd. In die
tijden stroomde zelfs een tak van de
Rijn door Bloemendaal. Het bekótide
meertje van Caprera te Bloemendaal
aan de Meer en BergSeweg is nog een
overblijfsel daarvan. Aangenomen wordt,
dat het kasteel Brederode omstreeks het
jaar 900 of 1000 aan deze tak van de
Rijn werd gebouwd.
De Oude Rijn te Katwijk is eveneens
nog een oude uitmonding van de Rijn.
De duinen waren dus niet overal be
gaanbaar of doorwaadbaar. Ter plaatse,
waar Zandvoort is gesticht, bevond zich
een doorwaadbare plek.
De kustplaatsen, die in de middel
eeuwen aan onze Noordzee-kust zijn ge
sticht, zijn ontstaan als pleisterplaatsen
langs de „Heirweg".
Van oudsher was het strand de Heir
weg. We moeten niet uit het oog Ver
liezen, dat in ons land in die tijden vrij
wel geen begaanbare wegen waren.
Trouwens, de plaatsen die er waren,
zelf ook nog zeer onbeduidend, hadden
weinig onderling verkeer. Het land was
bedekt met grote bossen, veel moeras
sige en waterrijke streken en van ge
plaveide wegen was natuurlijk geen
sprake.
Reeds ten tijde van de regering van
keizer Calligulla, in het begin onzer
jaartelling, trokken zijn legers langs
het Noordzeestrand. Wij kunnen dus
als vaststaand aannemen, dat de oude
kustplaatsen zoals Egmond aan Zee,
Wijk aan Zee, Zandvoort, Noordwijk
aan Zee en Katwijk aan Zee, ontstaan
zijn als pleisterplaatsen langs de oudste
„Heirbaan".
Zandvoort behoorde tot 1679 tot de
heerlijkheid Brederode. Wolfert van
Brederode overleed toen kinderloos en
de Heerlijkheid kwam terug aan de Sta
ten van Holland. In November 1722 werd
de „Ambtsheerlijkheid van Zandvoort"
verkocht aan Paulus Loot voor
f 15442,12.
Na een beschouwing over de belastin
gen en het transport en vervoer in
vroegere eeuwen komt de schrijver tot
de 19e eeuw, toen Zandvoort als bad
plaats opgang maakte. In 1828 stichtte
een combinatie het Groot Badhuis en
legde een straatweg aan van de Leidse-
vaart, door Aerdenhout naar Zandvoort.
Dit is de huidige Zandvoortse laan. Van
strandleven was toen nog geen sprake,
zeebaden kende men niet; in het hotel
was een badkuip en door middel van
een „waterkar" werd zeewater in dit
bad gebracht. Tot het eind van de 19e
eeuw is het gebruiken van zeebaden als
binnenbad in zwang geweest. In 1881
kocht een N.V. de duinterreinen ten
Noorden van de Zeestraat, liet deze
bouwrijp maken en de spoorweg naar
Zandvoort aanleggen. In 1899 kwam de
electrische tram, aanvankelijk tot Haar
lem, later tot Amsterdam. Zandvoort
werd toen ontsloten voor de grote mas
sa. De rampzalige jaren 19421945 wor
den in het kort gememoreerd: 23 Mei
1942 werd de toegang tot het strand
verboden, 6 November 1942 algehele
evacuatie en begin van de sloping. Van
de 2700 huizen werden er 800 afgebro
ken. De overige, onbewoonde huizen
werden beroofd van sanitair, lichtleidin-
gen enz. Afbraak en ruïne, dat was de
aanblik welke Zandvoort op 5 Mei 1945
bood. De wederopbouw werd onmiddel
lijk krachtig aangepakt en als een Phoe
nix verrijst Zandvoort uit de puinho
pen.
Na een overzicht van de veranderin
gen in de bestuursvorm besluit de heer
van der Mije als volgt:
Roemrijk is de historie van Zandvoort
niet.
Fraaie bouwwerken of monumenten
herinnerend aan een Gouden tijdperk
zijn hier niet te vinden.
Toch hebben wij hier veel behouden.
De zee, die er in het grijze verleden
reeds was, is er nog steeds.
Zij was Zandvoorts trots en roem.
En zolang de zee er is zal Zandvoort
blijven groeien en bloeien.
De zee en het strand, ze zijn niet al
leen Zandvoorts trots, maar ook haar
glorfé.
„Gelukkig wij de frisse lucht
Aan 't vrij en open strand
Verkwikt en sterkt ons iedre dag
Ons huis staat hoog op zand.
leven vrolijk en tevree
Omdat wij leven aan de zee".
Advertentie
Jasj
:;'A* '.b-}c
A
■V.:' XA
Detail van een glas in lood-raam van Karei Trautwein in de kapel der
Zusters van O. L. Vrouw van Amersfoort te Alkmaar.
Zandvoort heeft zijn eerste Burgerdag
gehad. In de raadzaal waren meer dan
dertig jonge kiezers op uitnodiging van
burgemeester en wethouders bijeen ge
komen. Zij hadden in het midden van de
raadzaal plaats genomen, terwijl de
raadsleden aan weerszijden gezeten wa
ren. Een passende bloemversiering was
aangebracht. De burgemeester hield een
toespraak tot deze nieuwe en waarde
volle kern voor de Zandvoortse gemeen
schap, die bij het bereiken van de 23-
de ruimste wagen in zijn klasse. Vraagt
inlichtingen.
Haarte mSmedestr. 22. Tel. 11025
jarige leeftijd het kiesgerechtigd burger
schap hebben verworven.
Dit burgerschap wordt verworven door
de verantwoordelijkheid en de rechten,
welke het democratisch bestel hen ver
leent. Die verantwoordelijkheid vraagt
een juist gebruik van het kiesrecht,
waarvoor nodig is zich een inzicht te
verschaffen in de verschillende politieke
stromingen; in dit verband waarschuwde
de burgemeester voor suggestieve leuzen.
Spr. pleitte voor een schoonmaak in de
politieke woordenschat, welke toch een
deel van ons geestelijk bezit uitmaakt.
Na een pauze hield Ir. G. Friedhoff
een causerie over het wederopbouwplan.
Spr. gaf een historisch overzicht van de
bemoeiingen van de overheid met het
bouwen, de ongebondenheid welke op
dit punt in de vorige eeuw nog bestond
maakte plaats voor een geleidelijk toe
nemende regelende en verordende be
voegdheid van de overheid. Er zijn nu
sanerings-, uitbreidings- en wederop-
bouwplannen, met het doel om een
systematische indeling in woon- en in
dustriewijken te verkrijgen, zorg te dra
gen voor recreatiegebieden en rekening
te houden met verkeerseisen De stede-
bouwkundige moet tientallen jaren voor
uitzien, opdat wij het nageslacht een be
hoorlijke stedebouw kunnen nalaten.
Aan de hand van de maquette lichtte spr.
daarna het Zandv. wederopbouwplan toe.
Hierop volgde een levendige gedach
ten wisseling tussen, inleider en de jonge
kiezers. In een slotwoord wees de bur
gemeester op het verfrissende van het
gesprek met deze constructief ingestelde
jonge mensen. Het kernvraagstuk voor
Zandvoort is het vertrouwen in de toe
komst van de badplaats. Dit vertrouwen
neemt toe. De gemeente doet het uiterste
om de wegen in het kustgebied weer aan
te leggen. De butlin-plannen zal spr.
trachten te verwezenlijken in de vorm
van een bruikbaar toeristisch centrum
voor kleine beurzen. Van de benodigde
3y2 millioen heeft spr. een half millioen
bijeen. Voor een deel van het restant
bestaan er wat spr. noemde Amerikaanse
perspectieven.
Aan alle aanwezigen werd uitgereikt
een door de heer P. van der Mij voor dit
doel geschreven boekwerkje, getiteld:
„Van Mulle-voorde tot badplaats".
De Zondagsdiensten voor artsen wor
den waargenomen door: dr. J. Reurink,
Aerdenhouts Duinweg 8, tel. 26035; dr.
J. Laeijendecker, Raadhuisplein 9, tel.
28103; dr. A. G. Degenaar, P. de Hoogh-
straat 11, tel. 19920.
Wijkverpleging: Zuster B. G. Badings,
Jac. de Witstraat 9. tel. 17662.
Geopende apotheek: Heemsteedse Apo
theek, Binnenweg 98, tel. 28197; Aerden
hout Apotheek. Zandvoortselaan 164.
tel. 26772.
Zondag 3 u. en 8 u. opvoering van
„Pinokkio".
Maandag: 8 u. Melodia, 8 u. Missie
Naaikrans, 8 u. Bestuur H.B.C.
Dinsdag: 8 u. R. K. Harmonie „St. Mi-
chaël", 8 u. Laudate Dominum, 8 u. Kath.
Gemengd Koof?
Woensdag: 2.30 u. Kath. Kinderkoor.
7.30 u. Damclub „St. Bavo".
Donderdag: 8 u. St. Vincentius, 8 u.
Dameskoor „Vive Maria".
Vrijdag: 8 u. repetitie „Door Eendracht
Sterk".
Zaterdag: 8 u. Kath. Gemengd Koor.
De raad van de gemeente Bloemendaal
komt Donderdag 20 April om 14.15 in open
bare vergadering bijeen ten raadhuize te
Overveen.
Dinsdag 18 April wordt des avonds 8
uur in de Zustersschool te Santpoort een
buitenkerkelijke vergadering gehouden
van de beide Maria-congregaties en de
Katholieke Vrouwenbeweging. Tijdens
deze bijeenkomst zal een pater van het
retraitehuis te Bergen (N.-H.) spreken
over .Gezinsgeluk".
In de vroege ochtenduren rukten po
litie en brandweer in Santpoort uit voor
een ontvlamde auto op de Middendut-
nerweg. De verwoede bluspogingen
mochten niet baten; de auto brandde
geheel uit.
Artsen: D. R. Mansholt, Vinkebaan 23,
tel. 8320.
Apotheken (ook nachtdienst): Santpoort-
se Apotheek, Bloemendaalsestraatweg 145,
tel. 8249.
Van officiële zjjde wordt hét volgende
medegedeeld:
Op de te Djakarta gehouden eerste Unie
conferentie is besloten, dat een commissie
zal worden ingesteld, die de onderhande
lingen, die ingevolge de beslissingen der
Rondetafel-Conferentie tussen Nederland en
Indonesië moeten worden gevoerd met be
trekking tot het vraagstuk van de staatkun
dige status van Nieuw Guinea, zal voorbe
reiden. In deze commissie moeten door Ne
derland en Indonesië vóór 15 April 1950 drie
leden worden benoemd.
Van Nederlandse zijde zijn als leden voor
deze commissie aangewezen: prof. dr. G.
H. van der Kolff te Amsterdam, oud-hoog
leraar in de Economie aan de Rechtshoge
school te Batavia; prof. dr. J. M. Pieters,
buitengewoon hoogleraar aan de Kath. Eco
nomische Hogeschool te Tilburg; prof. dr.
R. van Dijk, hoogleraar aan de Vrije Uni
versiteit te Amsterdam, deze laatste onder
voorbehoud van goedkeuring door de di
recteuren van deze Universiteit.
De burgemeester van Duinkerken, de
heer Robelet, zal op 20 April a.s. een
bezoek brengen aan de hoofdstad. Na
een officiële ontvangst ten stadhuize
door burgemeester d'Ailly, zal hij met
zijn gezelschap, een groep van circa 30
architecten en stedebouwkundigen een
tocht maken langs de laatste stadsuit
breidingen en de werken in de Sloter-
dijkermeerpolder.
Advertentie
om zijn heerlijke, zuivere smaak
en zijn hoog vitamine-gehalte
Advertentie
CAMERONIA (Nederl.), 13 April van
Djakarta; 11 Mei te Amst verw.
DUNDALK BAY (R. Lloyd), pass. 14
April Minicoi n, R'dam.
GENERAL C. C. BALLOU (Nederl.),
pass. 14 April Ceylon n. Amst.
GENERAL C. H. MUIR (R. Lloyd),
14 April te Suez.
