Tsjechische politie de schrik van haar omgeving
DEFENSIE IN ALASKA IS NOG
NIET VOLDOENDE STERK
Samenwerking van 4
beroemde geneesmiddelen
Chefarine „4"
VENIZELOS WIJKT VOOR DE
AMERIKAANSE DRUK
m
VAN PARTIJDISCIPLINE IN FABRIEKEN
NAUWELIJKS MEER SPRAKE
Vergaande samenwerking tussen
de landen der Arabische Liga
Geschil over de Duitse
industrie
Moeilijkheden Belgische
textielexport naar Ned.
Slechts zwakke steun
voor Italië
KORSTEN van 1848
Politieleger roept ook over landgenoten de
vloek der beschaafde wereld af
„Souvereiniteit is vaak met bloed en tranen
betaald moeten worden
Piastiras zal coalitie-kabinet vormen
Vele „kameradengeven aan de studie de
voorkeur boven de arbeid
Rakosi lucht zijn hart
Marshall-guldens voor
de Biesbosch?
Sancties bij afzonderlijke vrede met Israël
ZATERDAG 15 APRIL 1950
PAGINA 5
Afschuwelijke martelingen
tijdens het baden
REDE GENERAAL OMAR BRADLEY
Frankrijk bevreesd voor
nationalisatie
Financiering Brussels
pact
De 4 bestanddelen van Chefarine
„4" zijn elk stuk voor stuk al
beroemd voor het bestrijden van
zware hoofd- en andere pijnen,
tegen griep en verkoudheid. Maar
tezamen in één tablet verenigd
werken ze nog beter. Ook in dit
geval dus: Eendracht maakt machtI
VIERVOUDIGE WERKING
«Mm
mmmM'
lilsiiftp
AMERIKAANSE GENERALE STAF
VOOR „KOUDE OORLOG"
In kwestie-Triest
UIT COMMUNISTISCH HONGARIJE
Heerengracht 408 Amsterdam
Binnenkort valt de beslissing
Groninger reders
hebben zorgen
Krasse maatregel van inspec
teur-generaal scheepvaart
Middeleeuwse schilderingen
blootgelegd
In Martinikerk te Bolsward
Resolutie van U.L.O.-
onderwijzers
Als in Nederland de politie iemandaanhoudt en vastzet, dan wordt de
arrestant op z'n minst menselijk behandeld. Dit is anders in het Tsjechoslowakije
van heden. Hier bestaat de volkspolitie grotendeels uit communistische arbeiders,
die na de politieke omwenteling in Februari 1948 zich „een baantje bij de politie"
hebben kunnen verwerven. Jongemannen, eigenlijk nog knapen, dragen de gehate
politie-uniform, zijn uitgerust met een automatische revolver en flaneren door de
straten. Zij zijn de schrik van hun omgeving in elke stad, in ieder dorp. Tezamen
vormen zij een leger, dat een aanklacht is tegen het huidige regime; zij roepen
over zichzelf en hun landgenoten de vloek af van de beschaafde wereld. Een zeer
kleine, communistische minderheid, die ervan overtuigd is, dat zij zich kan hand
haven met behulp'van de Russische opdrachtgevers, overheerst thans een grote
meerderheid van christenmensen, die zich verraden gevoelen door de grote mo
gendheden. Want dit is wel de grootste tragiek van de Tsjechoslowaakse volke
ren: hun geïsoleerdheid van het Westen!
Elk verhoor is een ware marteling;
vooral het bureau in de Bartolomêjs-
ka ul. is legendarisch geworden dqor de
wreedheden, daar verricht. De gevan
gene moet tijdens het verhoor met het
gelaat naar de muur gaan staan en kan
dus niet zien, wat er achter hem ge
beurt. Zelf iets vragen of naar voren
brengen mag hij niet; hij heeft zich te
houden aan het vraag- en antwoordspel,
dat met hem gespeeld wordt. Wil hij
zwijgen, óók goed! Maar dan hebben de
sadisten wel een methode, om hem bij
een tweede, derde of volgende onder
vraging murw te krijgen. De ongeluk
kige wordt zonder meer naar de cel
teruggebracht, want Luitenant Novék,
die in de Bartolomêjské ul. de scepter
voert, samen met Mikula, Prochazka en
Holik, wil niet, dat er gezegd kan wor
den, dat de verdachten tijdens het ver
hoor gemarteld worden. De pijnigingen
en beledigingen bewaart men voor een
latere dag.
Van de uitgewekenen horep zij af en
toe heimelijk, wie hun ware vrienden
zijr.. Al dringt het langzamerhand tot
hen door, dat óók in de landen voor het
ijzeren gordijn de toestanden niet overal
even rooskleurig zijn, toch verkiezen
nog elke dag mensen een armzalig be
staan in een vrij land, boven net ramp
zalige lot in hun volksdemocratische
heilstaat, waar zonen van het eigen volk
als tirannen heersen en bloed vergieten
in de grote gevangenissen in hun vader
land.
Langzamerhand worden deze wreed
aards bekend; hun namen zeggen ons
Nederlanders misschien niets. Maar het
is goed, dat zij toch gepubliceerd en de
daders aan de kaak gesteld worden als
een voorbeeld voor de communisten, die
heimelijk durven.hopen, dat ook zij een
maal wat te zeggen zullen hebben in
Nederland.
Landgenoten weten het best, hoe zij
hun volk het hevigst kunnen kwetsen
en angst aanjagen.
De Tsjechische politiemannen doen dit
bij voorkeur in de nacht. Soms staat
een hele stadswijk of dorp in rep en
rcer, omdat enkele communisten er huis
houden. Nu eens even na middernacht,
dan weer tegen het ochtendgloren doen
zij „huiszoeking". Wie of wat er gezocht
Wordt, is vrijwel nooit bekend, maar
meéstal wordt een slachtoffer meege
voerd. Noch de persoon in kwestie, noch
dc huisgenoten weten, wat hem ten laste
zal worden gelegd. Het kan zijn, dat hij
of zij (want men ontziet zich niet, zelfs
vrouwen en meisjes in het holst van de
nacht weg te voeren) iets verkeerd heeft
gedaan op het werk. Dan is sabotage zijn
schanddaad tegen de staat. Misschien
onderhoudt een arrestant corresponden
tie met een vriend in het buitenland en
heeft hij in één van zijn brieven iets los
gelaten, dat de heren niet beviel. In dit
geval is hij een landverrader. Het kan
zelfs zijn, dat hem iets wordt aangewre
ven, waar hij part, noch deel aan heeft.
Toch wordt hij geacht geen goed lid van
cte volksdemocratie te zijn. Hij zal later
op het politiebureau wel horen, wat hij
misdaan heeft!
Op deze wij&e heeft geen enkele Tsje
choslowaakse staatsburger meer het ge
voel. zonder gevaar en veilig te zijn.
Elke arrestant krijgt eerst onderdak
in het politiebureau. In cellen, geschikt
voor 5, hoogstens 8 personen, bevinden
zich thans geregeld 20, tot zelfs 30 ar
restanten. Zij moeten ruggelings op de
naakte, betonnen vloer liggen en soms
een hele dag of langer, wachten, totdat
zij verhoord worden. De gevangene kan
zich niet beklagen, noch verdedigen.
Men kent geen recht in het gebouw van
de S.N.B. (Sbor Narodni Bezpecnosti
het politie-orgaan in C.S.R.). De arres
tant heeft slechts af te wachten, wat de
legen hem ingebracht heb-
Ten aanschouwen van alle mede-ge
vangenen ondergaan de meeste gevan
genen hun martelingen. Daarvoor heeft
men het meest geschikte ogenblik uit
gekozen en wel tydens het baden. Een
maal in de 14 dagen kunnen de stum-
Perds zich wassen, d.w.z. zij MOETEN
zich ontkleden en zich gezamenlijk was
sen met het water uit enkele wasbak
ken. Mannen en vrouwen staan door el
kaar. Het gebeurt, dat men tijdens dit
wanhoopsuur bekenden of buren ont
moet; ja, zelfs zien verloofden elkander
terug in het waslokaal van de gevan
genis. De politie houdt van „verrassin
gen" en arresteert nooit twee of meer
bekenden tegelijk! Er mag tijdens het
baden niet gesproken worden. Des te
beter zijn de uitlatingen te horen van
de surveillanten; altijd jonge commu
nisten, dié toezicht moeten houden.
Bleef het nu bij deze ergerlijke parade,
dan was de straf al zwaar genoeg! Maar
er worden middeleeuwse kastijdmetho-
den toegepast en het zijn vooral zij, die
zwijgzaam waren tijdens hun verhoor,
die het zwaarst moeten lijden.
Nu ik deze wantoestanden beschrijf, over
valt mij een gevoel van walging! Het is
onbegrijpelijk, dat mensen zich zózeer
kunnen verlagen, dat zij er niet voor terug
deinzen, hulpeloze landgenoten te slaan met
stokken, touwen en rijzwepen! De gevolgen
zijn verschrikkelijk! Als een medegevan
gene een uitroep van afschuw, toorn of
medelijden durft uiten, krijgt hij óók zijn
portie. Soms moeten alle baders tegelijk
zich beurtelings wassen met ijskoud, dan
weer met kokend water, waarin de handen
en voelen verbranden. Ook wel worden
uitsluitend de oren gemarteld met verhitte
apparaten. Nagels worden uitgerukt met
tangen; vingerkootjes en tenen afgekneld.
Wie daarna nog durft te zwijgen of ont
kennen tijdens zijn verhoor, is een ware
held! En toch zijn er verminkten, die niets
loslaten! Uitgeput slepen deze martelaren
zich terug naar hun cel. Ontbijt krijgt men
nooit: 's middags wordt er grauwe soep
rondgedeeld en enkele aardappelen. Van
3 ons brood moeten zij twee dagen eten.
In de Wasington ul (gevangenis Z.O.B.)
hebben de wreedaards andere methoden:
Generaal Omar Bradley, dc voorzitter van de Amerikaanse commissie van
stafchefs, heeft gisteren in Chicago in een redevoering verklaard, dat
uien zeker niet moet denken, „dat wij een compleet meesterplan hebben voor een
ondoordringbare defensie van het Noord-Atlantisch gebied, maar we hebben
thans een basis waarop we voort kunnen bouwen."
Bradley voerde het woord tijdens een lunch te Chicago. Hjj zeide, dat het de
fensieve verdrag aan ieder deelnemend land de verplichting op zou kunnen leg
gen zich te specialiseren op een bepaald wapen, terwijl andere landen dat weer
op ander gebied zouden doen. „Bijvoorbeeld kunnen wij door het pact gedwon
gen worden, een grotere luchtvloot ter beschikking te stellen dan we zelf zouden
willen doen. Door deze maatregel hebben we natuurlijk iets van onze souvereini
teit prijs gegeven, maar wanneer ik er aan denk hoe vaak reeds nationale trots
en souvereiniteit met bloed en tranen is betaald, ben ik ervan overtuigd, dat wjj
er goed aan hebben gedaan deze maatregel te treffen, waardoor we hand in hand
staan met de bondgenoten voor de gemeenschappelijke defensie."
Ook verklaarde Bradley dat de Ame
rikaanse defensie in Alaska niet zo
sterk was als de militaire leiders wel
zouden wensen. „Wij beschikken daar
over luchtbases die voor de Verenigde
Staten hoogst gevaarlijk zouden wor
den, wanneer die in verkeerde handen
terecht kwamen".
De voorzitter van de gezamenlijke
stafchefs zeide dat de defensieplannen
van het Atlantisch Pact die te Den
Haag waren opgesteld geen verandering
brachten in de Amerikaanse defensieve
De geallieerde Hoge Commissie in
TVest-DuitsIand heeft Vrijdag een wet
goedgekeurd tot reorganisatie van de
West-Duitse steenkolen- en staalindus
trie. De Franse Hoge Commissaris,
André Frangois-Foncet, stemde tegen
een clausule in de preambule, welke be
trekking heeft op de uiteindelijke eigen
dom van deze industrieën. Naar verno
men wordt, zal hij de zaak aan zijn re
gering voorleggen. Dit is de eerste maal,
dat een besluit van de commissie bij
meerderheid van stemmen werd geno
men. Tot dusverre zijn alle besluiten
Unaniem geweest.
Later werd onofficieel medegedeeld,
dat het voornaamste Franse bezwaar is,
dat de mogelijkheid bestaat, dat deze
industrieën genationaliseerd worden,
Waardoor volgens de Fransen al »e veel
macht in een hand geconcentreerd zou
Worden. Het standpunt van Amerikanen
cn Britten was, dat de Duitsers vrij
moeten kunnen beslissen over de toe
komstige eigendom der industrieën en
dat dit geen zaak is, waarin de hoge
commissie tussenbeide moet komen.
De zware Duitse industrieën moeten
Worden gereorganiseerd, daar de gealli
eerden reeds eerder besloten, dat de
vroegere kartels, als b.v. de Vereinigte
Stahlwerke, die meer dan de helft van
de West-Duitse staalproductie omvatte,
entbonden moesten worden. De reorga
nisatie is reeds verscheidene maanden
*an de gang, maar veel vorderingen
Werden nog niet gemaakt.
plannen voor het komende jaar. „Maar
in de komende jaren zullen we er goed
aan doen ons te realiseren waarmede
het gemeenschappelijk belang van de
pactlanden het meest gebaat is alvorens
onze dollars te besteden aan onze de
fensie."
Op een conferentie die Zondag en
Maandag in Brussel gehouden wordt
zullen de ministers van Buitenlandse
Zaken, Financiën en Defensie van de
landen van het pact van Brussel plan
nen bespreken om te komen tot een ge
meenschappelijk militair budget voor
Engeland, Frankrijk, Nederland, Bel
gië en Luxemburg. Er zullen middelen
beraamd worden om het pact van Brus
sel te financieren met zo gering moge
lijke druk op de defensie-budgets van
de betrokken landen.
Op grond van de bestaande schikkin
gen heeft elke natie er mee ingestemd
om de kosten op zich te nemen voor de
strijdkrachten die zjj voor de gemeen
schappelijke defensie van West-Europa
ter beschikking van de Westerse Unie
stelt. Militaire kringen zeggen dat ter
wijl dit systeem betrekkelijk voordelig
is voor Engeland het Frankrijks hulp
bronnen waarschijnlijk zwaar zal aan
tasten, speciaal in verband met de oor
log in Indo-China.
Officiële Belgische kringen zeggen dat
volgens via diplomatieke kanalen ont
vangen inlichtingen de Franse delegatie
zal voorstellen een gemeenschappelijk
fonds in te stellen waaruit elk der vijf
landen zou putten om zijn defensie
strijdkrachten te financieren. Het fonds
zou gevoed worden door elke natie, re
kening houdend met de individuele fi
nanciële en economische mogelijkheden.
Britse kringen in Brussel waren van
mening dat Engeland zich tegen het
Franse plan zou verzetten, omdat an
ders Engeland de grootste financiële
bijdrage zou moeten geven, terwijl
Frankrijk in de eerste plaats de beno
digde militaire installaties zou verschaf
fen.
Kringen van het Belgische ministerie
van Buitenlandse Zaken zeiden dat in
dien het komende weekend een compro
mis gevonden wordt, dit de hoeksteen
zal zijn voor een defensie-budget van
het Atlantisch Pact.
hier wordt gemarteld met electrische appa
raten: men deinst er hier zelfs ook niet
voor terug, arsenicum te gebruiken!
In de S.T.B.-gevangenis is Uherskó
Hradistvê sterven de meeste hoogwaardig
heidsbekleders. Laatst bezweek er een be
kend ingenieur. Zijn dood lekte uit. Later
las men in de kranten, dat hij zelfmoord
gepleegd had. In Praha-Pankrac, de meest
bekende gevangenis van C.S.R., is K. Krétlty
de baas.
De militaire gevangenis in Praag is even
eens legendarisch. Daar regeert als een
drijver in een beestenstal: lansier-korporaal
Maulis uit Kladno-Krocehlavy met als hel
pers: Novotny, Knotek, Zoul, Wemer en
enkele anderen. Zij ontvingen allemaal de
rang van officier.
In Leopoldov (Slowakije) regeert: 1ste
luitenant Krsnék. Hij heeft veel geld ver
diend met de verkoop van medicamenten,
bestemd voor de gevangenen. De inspectie
over alle gevangenissen wordt gehouden
door speciale politie-commissarissen.
Wat betreft het uitspreken van een
vonnis: daarvoor heeft men slechts en
kele minuten nodig. In Praha-Pankrac
worden in het geheim reeds om vier uur
in de morgen executies, uitgevoerd; om
zes uur zijn de terechtstellingen in het
openbaar. Van hen, die om vier uur
worden ter dood gebracht, weet nie
mand op welke wijze zij zijn omgekomen.
Zij, die hun „voorarrest" goed door
komen. zijn slachtoffers voor het con
centratiekamp. Daar mogen zij pak
ketten en brieven ontvangen, die ze
meestal niet krijgen. Uithongering,
ziekte en dood regeren in de strafkam
pen.
In de schacht „Pluto" regeert de Duit
ser: Brunner. Tijdens de oorlog werd
hij tweemaal gedecoreerd. Hij woonde
reeds in C.S.R. vóór de omwenteling. Het
blad „Rudi Prava" prees hem openlijk
als „het model" van de partij. Wanneer
iemand tracht te ontvluchten, wordt hij
neergeschoten. De bewakers loeren
daarop evenwel, om hoger in rang te
komen. De slachtoffers worden achter
volgd tot aan de grens. Een goede „van
ger" iê Vaclav Maximov uit Nyrsko. Hij
verkreeg de hoogste rang bij de S.N.B.
De physiek-sterkste mensen kunnen
het meest verdragen. In de Tsjechische
concentratiekampen trachten vermoeide,
verminkte slachtoffers hun leven te rek
ken, door zichzelf en anderen moed in
te spreken, omdat zjj blijven hopen op
bevrijding. Enkele van deze helden zijn
meermalen zózeer gemarteld, dat zij in
een hospitaal ter verpleging werden
opgenomen. Want als de sadistische
slavendrijvers er belang bij hebben, dat
een bepaalde persoon blijft leven, om
dat deze waardevolle inlichtingen zou
kunnen verschaffen, dan wordt hij af
wisselend afgebeuld en in een zieken
huis weer opgeknapt, net zo lang, tot
dat hij vertelt wat zijn belagers wen
sen te weten.
De doktoren kunnen slechts weinig
voor deze zieken doen, want zij mogen
slechts zolang verpleegd worden, als het
de kampbewaarders goeddunkt. Als de
dokter meer doet dan hem is opge
dragen, wordt hij alras medeslachtoffer!
Dat weet by, dat weet de gehele staf
van verplegend personeel!
Een kleine groep sadisten maakt de
Tsjechische, nationale hymne: „Kde
domov muj" (Waar is mijn vaderland?)
lot een bespotting. Want uit duizenden
kelen wordt het hun toegeschreeuwd
door de ontheemde landgenoten: „Ik
weet niet meer, waar mijn vaderland
is, maar zeker niet in deze communis
tische hel!"
JEANNE VAN OERS.
Advertentie
Wereldburger nummer één Garry Davis en zijn bruid Andrey Peters voor het
stadhuis te Ellsworth (V. S.), waar Donderdag hun huwelijk is gesloten.
De Amerikaanse wens, dat Grieken
land een krachtige centrum-regering
krijgt, schijnt in vervulling te gaan. De
door de leider van de liberale partij,
Sophocles Venizelos, op 24 Maart ge
vormde regering trad gisteren af en ko
ning Paul heeft onmiddellijk generaal
Piastiras met de vorming van een rege
ring belast. Venizelos liet doorschemeren,
dat het aftreden van zijn regering ver
oorzaakt was door pressie van de Ame
rikaanse ambassadeur Henry Grady, die
er op gewezen had, dat de minderheids
regering van Venizelos niet in staat was
de maatregelen te nemen, die nodig
waren om de Amerikaanse hulp aan
Griekenland haar volle effect te geven.
Verwacht wordt, dat Piastiras zelf
premier zal worden en een kabinet zal
samenstellen uit de drie sterkste mid
denpartijen. Na dc verkiezingen had
Venizelos al een dergelijke coalitie
regering zullen samenstellen, dit op
grond van een eerder met andere cen
trumpartijen gesloten overeenkomst,
James Reston, de welingelichte Was-
hingtonse correspondent van de New
York Times meldt, dat de Amerikaanse
minister van Buitenlandse Zaken een
„strategische commissie" op het hoogste
niveau heeft ingesteld, die alle aspecten
van de Amerikaanse buitenlandse poli
tiek zal onderzoeken, coördineren en
controleren.
Deze commissie zal verantwoordelijk
zijn voor de Amerikaanse strategie in
de „koude oorlog". Volgens Reston zal
de commissie onder leiding staan van
Philip Jessup, de reizende ambassadeur.
Verwacht wordt, dat Foster-Dulles, de
nieuwe republikeinse arviseur van mi
nister Acheson, ook aan het werk van
de commissie zal deelnemen, wanneer
hij dit verkiest.
„Het is misschien nog te vroeg om te
zeggen, dat de koude-oorlogvoering dooi
de Verenigde Staten wordt geïntensi
veerd", zo schrijft Reston, „maar in of
ficiële kringen gaat men meer en meer
het idee aanvaarden, dat als deze
oorlog nog jaren zal duren de stra
tegie van het Westen door de Verenigde
Staten zorgvuldiger moet worden be
paald en nagestreefd dan in het verle
den het beval is geweest".
maar op het laatste ogenblik zag hjj
daar van af en stelde een minderheids
regering samen, die voor het merendeel
bestond uit leden van zijn eigen (libe
rale) partij.
Piastiras zal George Papandreou, de
leider van de sociaal-democraten en
Emmanuel Tsouderos in zijn kabinet op
nemen. Verder wil hij proberen Veni
zelos hiertoe te bewegen, ofschoon deze
reeds tegen vrienden gezegd heeft, dat
hij dit niet zal doen. De algemene raad
van de liberale partij heeft besloten aan
de nieuwe regering deel te nemen en
Venizelos vrij te laten persoonlijk een
besluit te nemen.
Het nieuwe Griekse parlement zal
Maandag bijeenkomen en dan waar
schijnlijk dadelijk moeten stemmen over
een vertrouwensvotum. De centrums
coalitie zal een meerderheid van 10 a 15
zetels in het uit 250 leden bestaande par
lement hebben. Het is echter waar
schijnlijk, dat deze meerderheid in de
practijk groter zal zijn. Piastiras heeft
aangekondigd, dat hij zal aandringen op
een grondig onderzoek naar de beweer
de corruptie door regeringsfunctionaris
sen m de afgelopen twee jaar.
In welingelichte Atheense kringen
werd verklaard, dat bepaalde militaire
kringen bezwaar maakten tegen Piastiras
als premier uit vrees, dat hij zou ingrij
pen in de bestaande legerhiërarchie.
In de „Moniteur Textile", het vakblad van
de Belgische textielnijverheid schrijft de
heer Suetens voorzitter van de commissie
voor de buitenlandse handel van de Belgi
sche textielindustrie, dat de Nederlandse
regering de aangegane verbintenissen met
betrekking tot het vrijgeven der textiel
producten in het kader van de voor-unie,
niet is nagekomen. Bepaalde producten
konden met ingang van 1 April namelijk
slechts in Nederland worden ingevoerd on
der overlegging van een invoervergunning,
welke was afgeleverd door de Distex of een
andere bevoegde Nederlandse instantie.
Het argument, dat voor 1 October 1949
steeds door Nederland werd gehanteerd,
namelijk het gebrek aan evenwicht tus
sen de Belgische en Nederlandse betalings
balansen, werd opnieuw gebruikt. De
ondervinding heeft echter bewezen, zo
schrijft hij verder, dat een dergelijke
vrees, voorlopig althans, ongegrond is.
Niettegenstaande de enorme uitvoer van
Belgische producten naar Nederland ge
durende de eerste drie maanden van 1950
kende Nederland immers geen gebrek aan
deviezen om deze invoer in zijn geheel te
betalen.
De heer Suetens protesteert tenslotte
tegen deze „onverklaarbare houding der
Nederlandse regering".
„Hoe de heer Suetens tot zijn opmerkin
gen betreffende de Belgische textielexport
naar Nederland komt is ons een raadsel, zo
verklaarde men officieel te 's-Gravenhage.
De invoer van Belgische textiel is in feite
bijna voor de volle honderd pet. vrij. De
Nederlandse importeur kan doorgaans zelf
zijn invoervergunning uitschrijven.
De diplomatieke vertegenwoordigers
van de V. S„ Groot-Brittannië en
Frankrijk hebben gisteren elk afzonder
lijk met de Joegoslavische plaatsver
vangend minister van Buitenlandse Za
ken Vladimir Popowitsj besprekingen
gevoerd over de kwestie Triëst.
Niettegenstaande Italië herhaaldelijk
bij de V. S„ Groot-Brittannië en Frank
rijk heeft aangedrongen op krachtige
protesten tegen de schending van het
vredesverdrag door «Joegoslavië, be
staande in het opheffen van de tol
grenzen tussen Joegoslavië en de Joe
goslavische zone van Triëst, waren de
demarches van gisteren zeer gematigd
en verdienden zeker de aanduiding
„protest" niet. De drie Westelijke diplo
maten hebben getracht door overleg de
heersende spanningen te doen vermin
deren.
De Joegoslavische regering heeft in
middels de Zaterdag j.l. door graaf Car
lo Sforza, de Italiaanse minister v'an
Buitenlandse Zaken, gedane voorstellen
van de hand gewezen. Wladimir Deijer,
de officiële woordvoerder van de rege
ring, deelde op zijn wekelijkse pers
conferentie mede dat Sforza, onder
voorwendsel van een aanbod tot directe
onderhandelingen, Zaterdag in Milaan
heeft gezinspeeld op annexatie van
sommige zo niet alle delen van de Joe
goslavische bezettingszone van Triëst
door Italië. Daarom, zo zei Deijer, wil
Joegoslavië de rede van Sforza niet
aanvaarden als basis voor onderhande
lingen.
In de Hongaarse fabrieken is de toestand niet veel anders dan ift de provincie
waar kleine communistische partijbonzen dictator trachten te spelen. Er ko
men steeds meer klachten over aantasting der partijdemocratie. De organisa
ties houden geen ledenvergaderingen en hebben geen gekozen organen. De par
tijfunctionarissen dulden geen critiek en de partij zelf heeft geen zelfcritiek, zo
zei Rakosi verder in zjjn rede. In een der grootste fabrieken van het land waagde
oen kameraad het om critiek uit te oefenen. Op het directie kantoor kreeg hij
echter onmiddellijk te horen, dat hij als hij zijn mond niet hield spoedig zou
verdwijnen.
behandeld of worden zonder kennis
van zaken afgedaan. Rakosi maakte
bekend, dat de leider van de kader
afdeling deze politiek tot Juli van ver
leden jaar met opzet bedreven had.
Dit was de met Rajk ter dood veroor
deelde en terechtgestelde Dr. Szönyi.
Doch ook na zijn terechtstelling kwam
er geen verbetering in deze situatie.
De fluctuatie van de partijfunctiona
rissen vormt volgens Rakosi een kan
kergezwel in de partij.
Rakosi noemde in zijn rede nog een
hele reeks voorbeelden, waaruit blijkt,
dat er van partijdiscipline nauwelijks
meer sprake is. Integendeel overal ont
staan cliques, wier enig doel het is om
voor Zichzelf goede posities te verove
ren. Kameraden, die men het recht van
critiek ontneemt, maken zich los van
de partij De wurging van de partij
democratie blijft geen geheim en het
gevolg daarvan is, dat de partij haar
werfkracht verliest. Wanneer de een
voudige partijleden het niet meer wa
gen hun stem te verheffen, gaan de
partijfunctionarissen er langzamerhand
behagen in scheppen de rol van on-
feilbaren te spelen. De bureaucratie
viert hoogtij en dit uit zich vaak op
zeer groteske wijze. Zo verklaarde een
partijsecretaris b.v.: „Wij hebben deze
maand reeds drie candidaten in de partij
opgenomen. Tot volgende maand kunnen
wij geen nieuwe leden meer aannemen".
Niet de geschiktheid van de candidaten
is dus beslissend, doch het bureaucra
tische voorschrift. Aanvragen voor op
name in de partij blijven maandenlang
liggen en de candidaten krijgen niet
eens bericht over de beslissing op hun
aanvraag.
De waakzaamheid was'volgens Ra
kosi over de gehele linie minder ge
worden. De functionarissen wisselden
te vaak van plaats. Velen hadden hun
nieuwe functie nog niet aanvaard als
ze alweer naar elders overgeplaatst
werden. Rakosi gaf een reeks voor
beelden, die inderdaad meer dan gro
tesk aandeden.
Deze functionarissen hebben geen
tijd om zich in te werken en dienten
gevolge blijven allerlei kwesties on-
Daarna stapte Rakosi over op een zeer
penibel onderwerp. De weetgierigheid
van de kameraden was onmetelijk geste
gen, zo zei hij. Iedereen wilde leren. Wij
hechtten meer gewicht aan de massa
dan aan de kwaliteit. Met 300.000 leer
lingen werd verleden herfst het partij-
onderricht begonnen, doch reeds kort
daarna moest dit cijfer teruggebracht
worden tot 220.000. De kameraden geven
de voorkeur aan de studie, omdat zij
deze gemakkelijker vinden dan de ar
beid. Het was zeer juist om na de
machtsovername in alle functies prole
tariërs te plaatsen, doch het is een grote
dwaling om te geloven, dat wie prole
tariër is ook een goede communist is,
zo meende Rakosi.
De geest van het nationalisme en van
het anti-scmitisme was in de rijen der
arbeiders binnengedrongen. De over
weldigende meerderheid van de hoofd
arbeiders der partij lijdt aan rassenwaan
en vindt alles wat uit het Westen komt
voortreffelijk. Ook in arbeiderskringen
was een grote belangstelling waarneem
baar voor alles wat in het Westen ge
beurt en tegelijkertijd worden de pres
taties van de Sovjet-Unie gekleineerd.
De onderlijning van onze eigen presta
ties en de kleinering van de aangren
zende volksdemocratieën en van de
Sovjet-Unie is een vorm van het natio
nalisme onzer dagen, waartegen wij met
alle middelen moeten strijden.
In de vakbonden zijn syndicalistische
tendenzen merkbaar. Dé bureaucratie
der vakbonden wordt steeds ondraag
lijker. Tenslotte wees Rakosi op een ge
vaar, dat niet alleen Hongarije, doch ook
de andere volksdemocratieën bedreigt:
op de kleinburgerlijke invloed. De
arbeiders streven ernaar een klein
burgerlijk leven te leiden en huldigen
ook alle vooroordelen en tradities, wel,
ke daarmee verbonden zijn. Het percen
tage arbeiders in de partij bedraagt
slechts 55, terwijl de rest bestaat uit
kleine middenstanders, intellectuelen en
huisvrouwen. Deze situatie maakt het
voor de vijanden gemakkelijker hun in
vloed in de partij te doen gelden.
W(j konden hier slechts in grote trek
ken een klein deei van de verklaringen
van Rakosi weergeven. Merkwaardig is,
dat de partij met twee gevaarlijke vleu
gels te kampen heeft. Met een links-
extremistische vleugel in de provincie
en met een rechtse vleugel in de ste
den en de fabrieken. Daar waar de ar
beiders door zeer grote vlijt een pas
send loon verdienen willen zij ook de
burgerlijke gemakken genieten. Deze
verburgerlijking beschouwt Rakosi als
een der grootste gevaren, niet slechts
voor Hongarije, doch ook voor de an
dere volksrepublieken en met name
voor Tsjechoslowakije. Om de in de
communistische partij heesrende ge
vaarlijke situatie af te wenden heeft
Rakosi bevolen, dat er in het gehele
land voor alle partijfuncties nieuwe
verkiezingen moeten worden gehouden.
Deze partij verkiezingen zullen worden
gehouden tussen 15 Maart en 1 Juni. Zij
hebben ten doel het grootste gedeelte
van de huidige partijfunctionarisseen
uiï te schakelen en door jonge en be
trouwbare elementen, vooral vrouwen,
te vervangen.
Niet zo heel lang geleden noemde men
de jeugd onbetrouwbaar. Nu wil men
deze jeugd de partijambten geven om
haar de weldaden van de voederkrib
deelachtig te laten worden. Nu volgen
de oude kameraden niet meer trouw ge
noeg de partijlijn. Eens zal blijken
waartoe de ontevredenheid van de af
gedankte oude partijgenoten zal leiden.
De communistische partij bevindt zich
in Hongarije in een ongelofelijke crisis
en het is zeer de vraag of Rakosi de si
tuatie nog meester zal worden. Mis
schien zal na Rakosi een ander, b.v.
Gerö of een echte Rus proberen van
de Hongaren goede bolsjewieken te
maken-
Een deputatie van de V. V. V. te
Doesburg heeft Vrijdag in het Pa
leis Soestdijk een aantal gekleur
de Paaseieren aangeboden voor H.
M. de Koningin en de Prinsesjes.
De aangeboden Paaseieren zijn de
bekroonde exemplaren van een
groot aantal inzendingen van
leerlingen van lagere scholen in de
Achterhoek, voor een wedstrijd
georganiseerd door de V. V. V. te
Doesburg. Prinses Margriet had
veel bewondering voor de kunstig
tot poppenhoofden omgetoverde
Advertentie
Telefoon 37132 37133
CENTRALE VERWARMING
OLIESTOOKINSTALLATIES
Op de vragen van het Tweede Kamer
lid Van Vliet (K.V.P.) in verband met
het beschikbaar stellen van een gedeelte
van de tegenwaarde-rekening der
Marshall-guldens voor uitvoering van de
z.g. Biesboschwerken, heeft minister
Spitzen geantwoord, dat de verschillen
de aanvragen voor het bescHlkbaar stel
len van z.g. Local Currency-gelden ach
tereenvolgens met de E.C.A.-autoriteiten
worden behandeld. Voor uitvoering van
de Biesboschwerken is een aanvraag
ingediend tot een bedrag van 2.5 mil-
lioen gulden. De besprekingen over deze
aanvrage hebben nog niet tot een beslis
sing geleid. Verwacht wordt, dat deze
thans binnenkort zal vallen.
Het is inderdaad zéér wenselijk, zo
gaat de minister voort, dat de werken
voor de indijking van de Biesbosch, de
daarmee onverbrekelijk verband hou
dende werken tot watervrijmaking van
de gebieden van de Donge en het Oude
Maasje en de noodzakelijke dijksverho-
gingen op de Brabantse oever van Ame-
ren, Bergsche Maas en langs de Nieuwe
Merwede met kracht zullen worden aan
gevat, hetgeen tot heden nog niet mo
gelijk was.
Door een maatregel van de Inspecteur-
Generaal voor de Scheepvaart ziet de
toekomst er voor een vijftig Groninger
reders op het ogenblik donker uit. Het
betreft hier de zgn. Beltvaarders, eige
naren van kustvaartuigen van maximum
200 bruto register ton, welke schepen
een certificaat B I., BII of C hebben.
Een dergelijk certificaat van de Scheep
vaartinspectie veroorlooft de Beltvaar
ders niet om de voornaamste havens in
Noorwegen en Zweden aan te doen, want
die liggen buiten het vergunde vaarge-
bied, doch tot dusver werd voor iedere
reis, die de kleine coasters naar die
havens wilden maken, dispensatie ver
leend.
De Inspecteur-Generaal heeft thans
evenwel bepaald, dat dispensatie slechts
bij hoge uitzondering zal worden gege
ven. De inspecteur voor de Scheepvaart
te Groningen heeft prompt alle bij hem
ingediende verzoeken geweigerd.
Onmiddellijk heeft het Zeemanscollege
„De Groninger Eendracht"-, tezamen met
de betrokken scheepsbevrachters zich
tot de Inspecteur-Generaal gewend, met
het dringend verzoek wederom aan de
Beltvaarders dispensatie te verlenen. Te
meer omdat het hier gaat om betrekke
lijk geringe hoeveelheden hout (ruim
10.000 st.) en omdat de grote coasters
van de kleine schepen geen concurren
tie ondervinden. Tot dusver is evenwel
dit verzoek zonder resultaat gebleven.
Het laat zich thans aanzien, dat, indien
deze maatregel van kracht zal blijven,
vele reders verplicht zullen zijn hun be
drijf te liquideren, want slechts een ge
ring deel is geschikt voor de binnen-"
vaart.
Onlangs is bericht, dat bij de restau
ratiewerkzaamheden van de Martini
kerk te Bolsward muurschilderingen
waren ontdekt. Thans zijn al de zich in
da noord-beuk bevindende schilderin
gen blootgelegd.
Het zijn middeleeuwse voorstellin
gen van fragmenten uit het leven van
Christus, zoals de geboorte in de stal,
de opdracht in de. tempel, de twaalf
jarige Jezus in de tempel, de doop
in de Jordaan door Johannes de Do
per enz. Sommige van deze schilde
ringen zijn vrij gaaf. andere, zeer ge
schonden. Ontstane scheuret^ in de
gewelven, waarin de schilderingen
zijn aangebracht, zijn b.v. met stuk
ken dakpan dichtgestopt.
De schilderingen komen alleen voor
in .het Oostelijke gedeelte, het oudste
doel der kerk. Het westelijk deel be
vatte alleen decoratieve schilderingen.
Oude funderingen, die zich vermoe
delijk in het middenschip bevinden en
die gedeeltelijk werden blootgelegd bij
het verzwaren van de fundamenten van
de pilaren, zullen door de. rijksdienst
voor oudheidkundig bodemonderzoek
worden onderzocht.
De raad van de Arabische Liga heeft
gisteravond te Cairo het ontwerp van
een collectief verdedigingsverdrag,
waardoor een politieke, militaire en eco
nomische alliantie van zijn zeven leden'
staten (Egypte, Jemen, Saoedi-Arabië,
Irak, Trans-Jordanië, Syrië en Libanon)
tot stand wordt gebracht, goedgekeurd.
De raad besloot tevens politieke en
economische sancties te nemen tegen elk
lid, dat een afzonderlijke vrede met Is
raël tekent.
Hij besloot de annexatie van Arabische
delen van Palestina door Trans-Jordanië
als „onwettig" te beschouwen.
De raad keurde de oprichting goed van
een Arabisch gerechtshof, overeenko
mend met het internationaal gerechtshof
te Den Haag.
De sancties, die tegen een lid, dat han
delt in strijd met de besluiten van de
liga, zullen worden genomen, omvatten
o.m.: verbreking van de diplomatieke
betrekkingen, sluiting van de grenzen,
stopzetting van de economische en han
delsbetrekkingen en verbod van alle di
recte of indirecte financiële contacten
met hét betrokken lid.
Met betrekking tot Palestina besloot
dc raad de resolutie van de politieke
commissie te bekrachtigen, waarin
werd betoogd, dat de Arabische legers
op Palestijns gebied voorlopig gehand
haafd zullen blijven en dat na de be
vrijding het land aan zijn bewoners zal
worden teruggegeven.
De Egyptische minister van Buiten
landse Zaken, Mohammed Saleh el Din
Bey, heeft namens de Arabische Liga of
ficieel tegenover de voorzitter der ver
zoeningscommissie voor Palestina ver
klaard, dat de Arabische landen bereid
zijn met Israëlische vertegenwoordigers
onder toezicht der V.N. besprekingen te
voeren mits Israël zich houdt aan het
voorstel der V.N., dat aan Arabische
vluchtelingen zal worden toegestaan naar
hun woningen terug te keren of dat hun
eeiji schadevergoeding zal worden uitge
keerd.
Israël heeft echter reeds geweigerd
aan deze besprekingen deel te nemen.
Het congres van de vereniging voor
Mulo, dat in Dordrecht is gehouden,
heeft een resolutie aangenomen, waarin
wordt gezegd, dat het voornemen van de
minister van Onderwijs, Kunsten en
Wetenschappen om in zijn aangekondigd
wetsontwerp tot reorganisatie van het
V.H. en M.O. een vierjarige algemene
middelbare school te projecteren, heeft
het congres ernstig verontrust.
Het congres stelt vast, dat het 4-jarige
U.L.O. gedurende de laatste dertig jaren
in toenemende mate in een behoorlijke
voorbereiding tot lagere en middelbare
administratieve beroepen heeft voorzien.
Het biedt bovendien een intellectuele
ontwikkeling, waarop in velerlei rich
ting wordt voortgebouwd, al is het con
gres er van overtuigd, dat het U.L.O.
voor verbetering vatbaar is. Het in
schuiven van een nieuw 4-jarig school
type tussen het te vernieuwen U.L.O.
en de H.B.S. met 5. of 6-jarige cursus
acht het congres schadelijk voor een
hernieuwde onderwijsorganisatie.
