Amerikaanse ambassadeur
vraagt volledige opheldering
ONVERWACHTE WENDING IN
BELGISCHE REGERINGSCRISIS
Tot hoofd en hart
Misdaad door staatsvijandige
elementen begaan?
Nieuwe verkiezingen onvermijdelijk?
Breuk tussen liberalen
en katholieken
Amerika moet personeel van Praagse
ambassade sterk verminderen
K.N.I.L.-TROEPEN IN KAMP IN DE
BOSSEN VAN CHAAM
TITO VREEST GEEN AGGRESSIE VAN
DE SOVJET-UNIE
Wat is er aan de
hand?
cr
ÉHl i i
Volgens Tsjechoslowaakse nota tot een derde
In totaal zestigtal gezinnen meegekomen
Het weer
Voorlopig zou er geen kans op oorlog zijn
Extra uitkeringen tot
2 pet. toegestaan
Deense vissers vonden
postzak in Noordzee
ZATERDAG 29 APRIL 1950
74ste JAARGANG No. 24755
TWEE AMERIKANEN OP WEST-JAVA VERMOORD
N -••• gggp N
lililiili
HUISVESTING IS
VOORTREFFELIJK
C.A.O. in het grafisch
bedrijf
Grens ziekenfonds
f 4500.-
Grens vrijwillige verzekering
niet boven f 3.750
'BUREAUX: SMEDESTRAAT 5 - HAARLEM
Telefoon: Redactie 21544; Advertenties 21543
Abonnementen 20800 Postqiro 143480
Bijkantoor Beverwijk: Stumphiusstr. 45, tel. 3998
Voor klachten over de bezorging na 5.30
uur 's avonds 21544
Directeur: 3. 3. W. Boertiqter.
Hoofdredacteur: Drs. H W M. van Run,
Wnd. hoofdredacteur: \Xi. Severia
O
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
'ADVERTENTIETARIEF 28 cents oer millimeter-
hooqte. Inqezorvden meaedelinqen dubbel
tarief. Omroepers 16 cents Der m.m.-hooote.
De administratie behoudt zich het recht voor
advertentiën eventueel zonder opqave van
redenen te weiqeren.
ABONNEMENTSPRI3S 35 cents per week.
f 1.52 per maand, f 4.55 per kwartaal.
■.ssjjiis
Morgen is het de verjaardag van
Koningin Juliana. Omdat deze
dag echter op Maandag wordt
gevierd, zullen wij eerst dan kunnen
spreken van „Koninginnedag" in de
van ouds vertrouwde zin van het
woord. Eerst dan zal het weer zijn als
altijd: in de vroege morgen de alar
merende oproep der fanfares om zich
tot het feest aan te gorden, de wel
sprekende instemming der burgers
daarmee door het hijsen der vlaggen,
even later de aubades en défilé's en
altijd weer die verrukkelijke onstui
migheid van stoeten kinderen, nauwe
lijks bedwingbaar binnen het gareel
van een gelukkig steeds wanordelijk
wordende optocht later op de dag
de wedstrijden en volksvermaken, en
ten slotte dat immer verbijsterende
vuurwerk, waarin de feestvreugde
tot nieuwe stilte uiteenspat.
Zo was het altijd en zo zal het ook
-weer zijn. De gestadige voortzet
ting van deze traditie berust op die
andere, zoveel belangrijker continuï
teit, welke wordt gewaarborgd door
het erfelijk nationaal Koningschap,
zoals wij dat hier te lande Goddank
nog altijd kennen. En die continuïteit
krijgt nog een dubbel dierbaar aspect,
nu een Dochter de Moeder opvolgde
als Landsvrouwe. Evenals haar ko
ninklijke voorgangster, wier lang en
zegenrijk bewind wij dankbaar blijven
gedenken, blijkt Koningin Juliana
echter op de eerste plaats een
Landsmoeder te zijn. En als zo
danig beschouwen wij haar ook het
liefst.
Anderzijds zien wij tevens in haar
de Moeder van haar eigen gezin.
Daarom betrekt het Nederlandse volk
ook onwillekeurig dat ganse gezin in
iedere feestviering, die op de Ko
ningin zelf betrekking heeft. Daaruit
spreekt ten duidelijkste hoe wij allen
dit gezin zien als een écht, in zekere
zin als een doodgewoon, gezin, waarin
voorbeeldig belichaamd ligt wat de
beslissende garantie vormt voor onze
nationale volkskracht: de onverbreke
lijke en heilige verbondenheid der
intiemste levensgemeenschap.
Het afgelopen jaar was voor onze
Vorstin een jaar van grote moei
lijkheden en zware beslissingen.
Wij denken daarbij vooral aan die
aangrijpende regeringsdaad op 27 De
cember 5.1., toen Hare Majesteit de
souvereiniteit overdroeg aan de jonge
staat Indonesië. Hoezeer zal het ook
cnze Vorstin ter harte gaan,, dat de
huidige werkelijkheid zo weinig be
antwoordt aan de hoop en de ver
wachtingen van toen.
Dat het ganse koninklijke gezin
zich, waar en wanneer mogelijk, in
dienst stelt van het landsbelang, heb
ben wij nog eens dankbaar mogen
ervaren, toen Prins Bernhard onlangs
bereid bleek een goodwill-reis te
volbrengen naar het Westelijk Half
rond. En hoezeer het hele volk in al
zijn schakeringen, het hele land in al
zijn gewesten, aan Koningin Juliana
en haar Gemaal evenzeer als aan de
Prinsesjes een grote liefde toedraagt,
wordt bij talrijke gebeurtenissen be
wezen en werd onlangs met Zuide
lijke abundantie gemanifesteerd bij
het Koninklijk bezoek aan Limburg.
Thans bieden wij Hare Majesteit en
heel het Koninklijk Gezin onze op
rechte gelukwensen aan. Moge het
haar gegeven zijn, onder Gods zegen
nog vele jaren als Koningin met
krachtige hand mede het schip van
staat te besturen en als Moeder haar
volle liefde en toewijding te geven
aan Haar Gezin.
/,oals gisteren reeds in een groot deel
van onze oplage is gemeld zyn Robert
Doyle, correspondent van het conecrn
dat „Time" en „Life" uitgeeft, en Ray
mond Kennedy, professor aan de Yale-
universiteit.Donderdag in de nabijheid
van Sumcdan op West-Java vermoord
De slachtoffers werden aangehouden
door vier of vijf in militair uniform, ge
klede personen. Zij werden gedwongen
uit hun auto te stappen en een kam
pong binnengeleid, waar zij met revol
verschoten werden afgemaakt. De kam-
longbevolking werd gedwongen de
slachtoffers te begraven, waarop de da
ders met de auto in de richting van
Cheribon verdwenen. Vrijdagmorgen
heeft de korpschef van de staatspolitie
in Priangan opdracht gegeven, beide
lijken op te graven, waarna pogingen
tot identificatie zijn gedaan.
De Amerikaanse ambassadeur in Dja
karta, Cochran, heeft de regering der
V.S.I. volledige opheldering over deze
moord gevraagd. Hij heeft de Ameri
kaanse consul-generaal in Djakarta, de
heer G. Beam, belast met de leiding
van het onderzoek.
De regering der V.S.I. heeft een offi
cieel communiqué uitgegeven, waarin
wordt gezegd, dat zij met diep leedwezen
heeft kennis genomen van de moord op
twee Amerikaanse burgers, „te meer,
omdat deze beiden twee ware vrienden
waren van Indonesië's nationale strijd"
,.Het is naar de mening van de regering
der V.S.I. niet uitgesloten, dat staatsvij
andige elementen de moorden welbe
wust hebben begaan om de vriendschap
pelijke betrekkingen tussen de Verenigde
Staten en de V.S.I. in gevaar te bren
gen. De regering heeft reeds een miniti-
eus onderzoek gelast naar de toedracht
van deze betreurenswaardige gebeurte
nis", aldus besluit het communiqué.
Naar officieel te Djakarta is mede
gedeeld, hebben de Indonesische po
litie en militairen in geheel West-
Java opdracht gekregen naar de
moordenaars van Doyle en prof. Ken
nedy te zoeken. Generaal Sukanto,
het republikeinse hoofd van politie,
is naar Bandung gegaan om de actie
te leiden. Het dorp aan de hoofd
weg Bandung-Cheribon, in de buurt
waarvan de twee Amerikanen wer
den doodgeschoten, is onder zware
bewaking gesteld, omdat de moor
denaars gedreigd hadden terug te
keren wanneer de autoriteiten ver
wittigd zouden worden.
Ali Sastroamidjojo, de Indonesische
ambassadeur in de Ver. Staten, heeft
gezegd, dat Indonesië door de dood van
Kennedy en Doyle twee goede vrienden
verloren heeft. „De Indonesische rege
ring zal alles in het werk stellen om de
verantwoordelijke personen aan te hou
den en voor het gerecht te brengen", al
dus de ambassadeur.
Professor Kennedy was hoogleraar in
de ethnlogie en sociologie aan de Yale-
universiteit. Hij was een specialist in so
ciale en culturele vraagstukken van
Zuid-Oost-Azië en was zes weken gele
den in Djakarta aangekomen uit Ce
lebes, waar hij gedurende vijf maanden
in een dessa had geleefd om daar de
politieke, economische en sociale struc
tuur te bestuderen van een bijzondere
volksgemeenschap. Prof. Kennedy was
43 jaar. De studenten van Yale noem
den hem „Jungle Jim", gezien zijn liefde
voor ontdekkingsreizen.
Robert Doyle was 30 jaar en afkomstig
uit Chicago. Hij is oud-student van de
North-Western University. In 1948 werd
hij als correspondent verbonden aan
„Time". Hij werkte in Peiping, Sjanghai
en Hongkong. Vorige herfst ging hij
naar Indonesië.
In een commentaar op de jongste op
stand in Indonesië, schrijft de New
York Times: „De toestand is ernstig,
niet omdat een federale regering beter
is dan een unitaristische of omgekeerd-
doch omdat fundamentele labiliteit her
stel en vooruitgang van dit vitale ge
bied zal tegenwerken. Indonesië heeft
hulp nodig en vraagt om leningen om
zich consumptiegoederen te verschaffen.
Deze moeten worden terugbetaald met
normaal winstgevende exportproducten
van een land, dat rijk is aan een produc
tie van grondstoffen. Doch een funda
mentele voorwaarde voor die export is
stabiliteit. De tegenwoordige revoltes
tegen het program van de republiek wij
zen op politieke zwakte in het regime
en deze zwakte werkt de stabiliteit
tegen."
£>e New York Herald Tribune schrijft:
„De bewijzen nemen toe, dat de serie
opstanden in Indonesië, hun oorsprong
hebben in de vastbeslotenheid van de
centrale autoriteiten in Djakarta om de
gefedereerde componenten van Indonesië
onder krachtig unitaristisch beheer te
brengen. Deze tendenz druist in tegen
de geest van de Haagse overeenkomst
op grond van welke minderheidselemen
ten binnen de nieuwe natie werden ge
bracht op conditie dat het federale
principe zou overheersen."
Wat is overgebleven van de wapenfabriek van Krupp. De machines werden
gedemonteerd en de gebouwen opgeblazen. Het plan bestaat, om op deze vlakte
een plantsoen aan te leggen.
(Telefonisch van onze Belgische correspondent)
BRUSSEL,, hedenmorgen
Terwijl Vrijdagavond alles er op wees, dat de vorming van de nieuwe Belgi
sche regering elk ogenblik verwacht kon worden, en ook de liberale partij
voorzitter zich tegenover de journalisten in die zin had uitgelaten, bleek kort
na middernacht, dat er op het allerlaatste ogenblik, op grond van de liberale
wens om nieuwe onderhandelingen over het verdrag inzake de koningskwes
tie, een breuk was ontstaan met de katholieken. Om één uur 's nachts kwam
dan ook Van Zeeland aan de pers verklaren, dat hij in zijn opdracht mislukt
was eu dat hij rllecn noa versKg kon gaan uitbrengen aan de Prins-Regent,
"ie de laatste beslissing berust. Men verwacht dat het staatshoofd zich
nu verplicht zal zien een besluit tot kamerontbinding en nieuwe verkiezingen
te ondertekenen. De liberalen zouden van de katholieken niet alleen verder
gemarchandeer hebben gevergd, doch bovendien de socialisten opnieuw hier
bij hebben willen betrekken, waartoe de katholieken in geen geval meer ge
negen bleken. s
Tsjechoslowakije heeft plotseling bij de Verenigde Staten een verzoek inge
diend om het aantal Amerikaanse diplomaten in Tsjechoslowakije met twee der
den te verminderen.
Dit verzoek was vervat in een korte nota van het Tsjechische ministerie van
Buitenlandse Zaken die overhandigd werd aan de Amerikaanse ambassade in
Praag en die gisteravond door Radio Praag werd uitgezonden.
In de nota worden de Amerikaanse diplomaten ervan beschuldigd zich in te
laten met acties die tegen de staat zijn gericht en steun te verlenen aan perso
nen die door hun activiteit duidelijk te kennen hebben gegeven de Tsjechoslo
waakse volksrepubliek vijandig gezind te zijn.
Een zegsman van de Amerikaanse
Ambassade weigerde gisteren commen
taar te leveren op de Tsjechische nota.
In de nota wordt gezegd: „Gedurende
het laatste proces is bewezen dat pro
minente ambtenaren van de Ameri
kaanse missie in Tsjechoslowakije de
acties organiseerden van de personen
die terecht stonden en wier werkzaam
heden gericht waren tegen de veilig
heid van de Tsjechoslowaakse staat.
Omdat de activiteit van ambtenaren
van de diplomatieke missie van de
Verenigde Staten in Tsjechoslowakije
volkomen in strijd is met de interna
tionale reglementen en het grote aan
tal Amerikaanse diplomaten dat in
Tsjechoslowakije aan de Amerikaanse
missie is verbonden de verhouding tus
sen Tsjechoslowakije en de Verenigde
Staten alleen maar slechter maakt,
verzoekt de Tsjechoslowaakse regering
aan de ambassade van de Verenigde
Staten in Praag het aantal ambtenaren
van de Amerikaanse ambassade te
Praag met twee derden te verminderen
en dit verzoek geldt eveneens voor het
Amerikaans consulaat-generaal dat ge
vestigd is te Bratislava."
Zoals verwacht .werd, had de kabi
netsformateur zich in de loop van Vrij
dag teruggetrokken als toekomstig eer
ste minister om aldus de vorming van
een regering met de liberalen te verge
makkelijken. Het was de Waalse katho
liek Duvieusart, die deze functie zou
waarnemen, doch de regering zou wel
door Van Zeeland worden gevormd en
aan de Prins-Regent voorgesteld, in
(Van onze speciale verslaggever)
Dit zijn de 26-jarige korporaal van het corps parachutisten Jean Baptiste Dorff
»et zijn 21-jarige echtgenote, zoals wij hen spraken bij een kop koffie in café
„Du Commerce" te Gilze. Zij wonen met hun éénjarig dochtertje in het kamp
„Prinsenbos" in de bossen onder Chaam, een ideale tangsi, zoals zij ons verze
kerden; alleen, het kamp moest in Indonesië liggen, een verzuchting, die zich bjj
de huidige weersomstandigheden laat verklaren. Korporaal Dorff behoort tot de
eerste groep van 350 man speciale troepen van het K. N. I. L„ parachutisten en
commando's, die er de voorkeur aan hebben gegeven deel uit te maken van het
Nederlandse leger. Deze speciale troepen, officieren, onderofficieren en man
schappen waaronder een groot aantal Ambonezen. Timorezen en Menadonezen,
•net in Wtaal een zestigtal gezinnen met kinderen, zijn tijdelijk gehuisvest in
net kamp „Prinsenhof", waar zij voorlopig verlof hebben.
Korporaal Dorff draagt met trots zijn
wing met gouden lauwerkrans, want be
halve de verplichte oefensprongen, heeft
hij vier actiesprongen gemaakt, waar
van twee 's nachts, en wel boven Djocja,
Tjimahi en Djambi. Hier in Nederland
hlJ niet meer springen en dat spijt
r.»f<L„w want voor tenminste één
t j per maand ontving men in
J f3° toclage- Bovendien is
tWiJi sPaargeld geblokkeerd en
?r evfntueel niet meer dan
wnrdt echter" ug' Tot September
wordt echter een detacheringstoelage
uitgekeerd en dat is weer een meevaller.
Onderofficieren en manschappen zullen
in Mei naar Ede vertrekken voor
een Vrijwillige Opleidingscursus die
voor de onderofficieren anderhalf' jaar
duurt, voor de manschappen langer
■want velen van hen moeten eerst nog
Nederlands leren. Uiteindelijk zullen zij
els instructeurs in de Koninklijke Land
macht worden opgenomen.
De animo om in de Koninklijke
Landmacht te worden opgenomen is
onder de Indonesische manschappen
bijzonder groot. Zij immers zouden hier
zeer moeilijk een burgerbetrekking
kunnen vinden en de meesten hunner
hebben al hun familie en vrienden in
de Oost moeten achterlaten. Anders is
T m0t de leden der Koninklijke
■Landmacht gesteld, die in Indonesië tot
de Speciale Troepen behoorden. Het
corps Speciale Troepen wordt immers
opgeheven. Dat betekent, dat zij, wan
neer zij het Nederlandse leger wor-
uen opgenomen, daarin niet meer in
orpsverband zullen optreden. De
8 oene en rode baretten gaan verdwij
nen. Ons leger zal het zonder para
chutisten moeten stellen. Begrijpelijk
is het daarom, dat deze mannen vijf
tig procent .hunner althans het
dienstverband willen verlaten. Zelfs het
feit, dat men de vroegere commando's
en para's zoveel mogelijk in groeps
verband bijeen zal brengen, kan hun
besluit niet ongedaan maken De aar
digheid is er voor hén af. Zij zoeken
maar liever een baan.
Mevebuw Dorff vertelde ons, dat de
huisvesting in het kamp voortreffelijk
is. Men heeft meubelen ter beschik
king gekregen en een bedrag tot f250
per persoon om zich in de kleren te
steken, waarbij men keuze kon maken
uit een uitgebreide collectie dames-
en kinderconfectie; jammer genoeg
waren echter de maten van jurken en
kousen voor de meeste vrouwen, die
tenger en klein van postuur zijn, veel
te groot. Het eten in het kamp, afwis
selend Indische en Hollandse keuken,
wordt centraal verstrekt, al mag
iedereen er natuurlijk bijkoken wat
men wil. Bakker, slager en kruidenier
gaan dan ook geregeld de woningen af.
Wij hebben een rondgang door het
kamp gemaakt en ons ervan kunnen
overtuigen, dat in de woorden van me
vrouw Dorff niets overdreven school.
Het kamp is indertijd op bevel van de
Duitsers aangelegd. De gebouwen zijn
uit baksteen opgetrokken, bevatten rui
me kamers ieder gezin beschikt over
twee, grote gezinnen zelfs over drie ka
mers en al is het dan ook niet zo
prettig, dat de ramen wel erg hoog zijn
naar buiten kijken kan pas, wanneer
je op je tenen gaat staan er zijn heel
wat slechter woongelegenheden. Men
is niet ongerieflijk, wat kaal volgens
onze begrippen, maar zeker niet pover
tjes of armoedig gehuisvest. Niemand
klaagt.. Integendeel. In Indonesië woon
den de gezinnen, die hier zijn bijeenge-
gebracht, ook al bij elkaar en in heel
wat primitievere omstandigheden.
Alleen heeft kampcommandant
kap. C. J. Trieling op het ogenblik
voor zijn gezinnen zorgen, die hij
wel nooit gedacht heeft te moeten
dragen. Veertig blijde gebeurtenis
sen worden in de eerstkomende
maanden te Chaam verwacht.
Juist Donderdagavond heeft men de
eerste nieuwe wereldburger in het
kamp begroet. Alles was voortreffe
lijk verlopen, maar in de toekomst
zal er heel wat organisatie-talent no
dig zijn om de huisvesting en ver
zorging naar wens te doen verlopen.
En wat de geestelijke verzorging be
treft: Er is een kapelletje ingericht,
waar de aalmoezenier voor de katho
lieken elke dag de H. Mis leest en
's Zondags tweemaal. Een bijzondere
attentie bij aankomst in het kamp was
het mooie speelgoed, dat voor de kin
deren beschikbaar was gesteld. Er is
verder een cantine met gelegenheid tot
biljarten, ping-pong enz. Ook worden
bioscoop- en cabaretvoorstellingen ge
geven en per autobus excursies ge
maakt. Het mooiste wat mevrouw
Dorff tot dusver van Nederland had
gezien, was Artis in Amsterdam ge
weest.
Men kan dus zeggen, dat deze eerste
groep der speciale troepen het getroffen
heeft. Er komen binnenkort evenwel nog
145 man met hun gezinnen en waar hen
te herbergen? Het kamp te Chaam is
vol. We spreken dan nog niet eens van
de 40.000 KNIL-ers met vrouw en kin
deren, die in de loop van dit jaar naar
Nederland afvaren. De DUW-kampen,
waarin men de gezinnen ook zal onder
brengen, kunnen maximaal twintig per
kamp bevatten. Dat zijn problemen, die
zwaar wegen. Wat de speciale troepen
aangaat: hun problemen zijn voor eên
goed deel thans opgevangen. Geleidelijk
nemen de manschappen hun militaire
training weer op. Zij is anders dan vroe
ger. Straks in Ede komt de omschake
ling. Dan wordt dit keurcorps ingelijfd
in de Nederlandse landmacht. En over
diverse onderdelen verspreid, ontmoet
men ze dan, de Ambonezen, Timorezen
en Madoerezen, die het Nederlandse
vaandel hebben willen volgen tot binnen
's lands grenzen.
De collectieve arbeidsovereenkomst
voor het grafische bedrijf, die 6 Mei
afloopt, is verlengd tot 4 Juni,
Wanneer aanstonds de manschap
pen van het regiment Speciale Troe
pen, thans nog ondergebracht te
Chaam, zullen vertrekken naar Ede
om tot onderofficier van de Ko
ninklijke Landmacht te worden op
geleid, heeft in feite het regiment
opgehouden te bestaan. Nederland
kent dan geen bataljon-commando's,
nóch parachutisten meer. De reden?
Geen geld. Iedere maand zouden de
mannen een sprong moeten maken.
Zij hebben parachutes nodig en
vliegtuigen. Die zijn er niet. Ze ko
men ook niet. Tegenwoordig is het
veel gemakkelijker typistes te krij
gen dan een schrijfmachine," aldus
majoor Den Ouden, commandant
van de opleidingsschool der speciale
troepen.
hoofdzaak om verder tijdverlies te voor
komen.
Vrijdagmorgen was eerst de liberale
landsraad bijeengekomen, om de eind
beslissing te nemen over de liberale
medewerking. Dit geschiedde met haast
algemene stemmen voor wat het ver
drag inzake de voorlopige oplossing van
de koningskwestie betrof, doch voor de
regering werd het voorbehoud gemaakt,
dat deze onder, leiding behoorde te staan
van een personaliteit, die bij machte
zou zijn het accoord in een geest van
verzoening en nationale eendracht toe
te passen. De heer Devèze verklaarde
dienaangaande dat Spaak hem verdere
toenaderingsmogelijkheid met de socia
listen had laten doorschijnen indien van
Zeeland zou worden vervangen.
De socialisten hebben intussen voor
Maandag 1 Mei een grote betoging aan
gekondigd op het plein voor het Noord
station te Brussel, waar Spaak het
woord moet voeren. In het socialistische
blad „Le Peuple" werd deze dag in het
teken van het anti-Leopoldisme gesteld.
De betoging is dan ook om wille van de
openbare orde door de burgemeester
verboden, doch de socialisten schijnen
zich niet aan dit verbod te willen sto-
ren. Hel is daarom niet onmogelijk, dat
het een rumoerige eerste Mei zal wor
den.
Verwachting tot Zondagavond:
Aanvankelijk zwaar bewolkt met
plaatselijk enige regen, later opkla
rend en zachter. Meest matige wind
draaiend naar Zuidelijke richtingen
Zondag: Zon 5.15—20.00, Maan 16.27
—4.12.
Maandag: Zon 5.1320.02, Maan
17.58—4.24.
De Amerikaanse ambassade te Stockholm
heeft gisteravond vastgesteld dat het vlieg
tuigwiel dat Dinsdag in de Oostzee werd
opgevist toebehoord heeft aan een priva
teer vliegtuig.
Maarschalk Tito heeft gisteren te Belgrado tijdens een persconferentie, die voor
buitenlandse journalisten was georganiseerd, verklaard, dat er voorlopig geen
kans op een oorlog was. „Ik geloof dat de Sovjet-Unie in geen geval het risico
zou willen nemen agressor te zijn", aldus Tito. Op deze bijeenkomst besprak hij
ook de kwestie-Triëst. Intussen komen uit Athene en Wenen officiële reacties
op de Donderdag door Tito afgelegde verklaringen, waarin hij toenadering zocht
tot Griekenland, Oostenrijk en Italië.
Op een onder de genoemde perscon
ferentie gestelde vraag, of hij Ameri
kaanse hulp in de vorm van wapens zou
toejuichen, antwoordde Tito, niet de
indruk te hebben, dat Amerika Joego
slavië wapens zal aanbieden. Wij kunnen
zelf wapens maken. Ik zie geen drin
gende noodzaak voor oorlogsvoorberei
dingen, daar ik geen onmiddellijk oor
logsgevaar zie.
Over de moeilijkheden met de Sovjet-
Unie zei Tito, dat deze waarschijnlijk
nog wel enige tijd zullen voört-duren.
maar dat zij tenslotte opgelost moeten
worden, zodat tenminste normale of
draaglijke betrekkingen geschapen wor
den. Hij sprak voorts nog eens uitdruk
kelijk als zijn overtuiging uit. dat „Rus
land geen aanval op Joegoslavië voor
bereidt".
Maarschalk Tito heeft by deze gele
genheid voorts opnieuw verklaard, dat
hij de kwestie-Triëst niet van ogenblik
kelijk belang acht, maar hy zei, dat
Joegoslavië bereid is over deze kwestie
te onderhandelen op grondslag van zijn
overeenkpnist met de Italiaanse com
munistische leider Palmiro Togliatti.
De overeenkomst, die Tito met Tog
liatti had gesloten, bestond volgens
Togliatti hierin, dat Triest als auto
noom gebied aan Italië zou terugkomen,
indien Italië Goriza aan Joegoslavië zou
afstaan. Tito had Togliatti verzekerd, dat
de Italiaanse inwoners van Goriza gelij
ke rechten als de Joegoslaven zouden
krijgen.
De Griekse premier, generaal Piastiras,
heeft intussen gisteravond te Athene in
het parlement meegedeeld, dat Grie
kenland een ambassadeur naar Joego
slavië zal zenden. Hij sprak de hoop uit,
dat „nauwe samenwerking tussen de
twee landen zal bijdragen tot de pacifi
catie van de Balkan".
De Oostenrijkse regering heeft gisteren
te Wenen verklaard, dat de meeste van
de 147 Oostenrijkers, die in Joegoslavië
gevangen gehouden worden, in de naaste
toekomst zulen worden vrijgelaten. Vol
gens een nota van de Joegoslavische
regering zullen de doodvonnissen, die
tegen enige Oostenrijkers zijn uitgespro
ken in verband met oorlogsmisdaden, in
levenslange gevangenisstraf worden ge- j
wijzigd.
Het College van Rijksbemiddelaars
heeft, evenals het vorige jaar, bepaald,
dat het geoorloofd is, zonder vooraf
gaande afzonderlijke toestemming van
het college, in de loop van 1950 een of
meer uitkeringen toe te kennen tot een
totaalbedrag van maximaal twee pCt.
van het jaarloon van de betrokken
werknemer.
Deense vissers hebben Vrijdag een
postzak met brieven uit de Noordzee
opgehaald. De mogelijkheid bestaat dat
deze zak, die is gemerkt met „Holland-
West-Afrika" afkomstig is van het
K.L.M.-postvliegtuig dat enige maanden
geleden voor de Nederlandse kust ter
hoogte van Hoek van Holland in zee
is gestort. Van de zijde der K.L.M.
wordt dat echter betwijfeld daar dit
vliegtuig waarschijnlijk geen post
voor West-Afrika aan boord had.
Het ministerie van Sociale Zaken
deelt het volgende mede: De loongrens,
welke in sommige sociale verzekerings
wetten gesteld is, wordt met ingang van
2 Mei verhoogd van 3750 tot 4500 gulden
per jaar. Het maximum dagloon, waar
de premies en de uitkeringen naar wor
den berekend, wordt van 10 op 12 gulden
gebracht.
Werknemers, op wie het ziekenfonds-
besluit van toepassing wordt, dienen
zich vóór 11 Juni aan te melden bij een
algemeen ziekenfonds.
Wat de vrijwillige ziekenfondsverzeke
ring betreft, kan worden medegedeeld,
dat verhoging van de weistandsgrens
boven 3750 per jaar voorlopig niet mo
gelijk is, zolang voor verschillende bij
die verhoging bestaande moeilijkheden,
o. a. van financiële aard, geen oplossing
is gevonden.
Er zijn mensen, die in hun jeugd
zó verstandig waren, dat zij thans
over hun onverstand berouw
hebben.J
(Van een bijzondere medewerker)
Ruim twee jaar geleden (26 Jan. '48>
verschenen in de Nederlandse Pers
de eerste publicaties over het
wetsontwerp Werkloosheidsverzekering.
Het ging met dit ontwerp in het ver
heugend snelle tempo, dat over het al
gemeen de na-oorlogse parlementaire
arbeid heeft gekenmerkt. Op 7 Septem
ber 1949 passeerde het ontwerp de Eerste
Kamer en twee dagen later reeds volgde
de ondertekening.
Sindsdien zijn tal van uitvoeringsbe
schikkingen gepubliceerd en iedereen
leefde in de stellige overtuiging, dat op
1 Juli 1950 met de uitvoering van de
wet voor wat de premie-inning betreft
zou worden begonnen. Zelfs waren er
aanvankelijk optimisten, die een invoe
ring op 1 April 1950 niet onwaarschijn
lijk achtten. Thans worden de geruchten
steeds sterker, dat er van een begin van
uitvoering dit jaar nog niets zal komen.
Hebben we het betreffende persverslag
goed gelezen, dan zou de voorzitter van
het Prot. Christelijk Werkgeversverbond
in Utrecht zelfs hebben verklaard, dat
het in werking treden van de wet op
de wachtgeld- en werkloosheidsverzeke
ring voorlopig een jaar is uitgesteld.
Terecht vragen velen zich af wat er
nu eigenlijk met deze wet aan de hand
is. Wij mogen ons bij deze vragenstellers
voegen, omdat de noodzaak van wette
lijke voorziening ener uitkering bij on
vrijwillige werkloosheid met de dag
urgenter wordt. In verschillende bedrijfs
takken neemt de werkloosheid toe. Het
heeft geen zin kiekeboe te spelen,
en met cijfergegoochel aan te tonen, dat
het nog zo erg niet is.
Bij het vertrek van de „Sibajak" naar
Australië verklaarde minister Joekes,
dat er „slechts" rond 80.000 werklozen
waren in Nederland. Ongeveer tegelijker
tijd constateerde de voorzitter van de
K.A.B. het ernstige feit, dat er „reeds
weer" ruim 80.000 werklozen waren.
C'est le ton qui fait la musique. het
ligt er maar aan, hoe men het bekijkt.
Ongetwijfeld zal dit aantal werklozen
voorlopig niet stijgen, ja zelfs door sei
zoensinvloeden afnemen. Wie evenwel
herinneringen heeft aan de morele en
materiële ellende, die werkloosheid met
zich brengt, vermenigvuldige die eigen
ervaring met 80.000 en hij weet dan dat
elke maatregel, die de gevolgen van
werkloosheid kan verminderen, zo snel
mogelijk dient te worden genomen.
Hebben we de zaak goed gevolgd, dan
komt het ons voor, dat er twee moeilijk
heden zijn, die de uitvoering van de wet
vertragen, te weten de wijze waarop de
wet moet worden uitgevoerd en de hoogte
van de premie.
Op 7 September 1949 verklaarde mi
nister Joekes in de Eerste Kamer: „Het
is duidelijk, dat de unificatie van de
sociale verzekering in wezen een zeer
ernstige leemte zou vertonen, indien de
uitvoeringsorganen van de verschillende
verzekeringen niet in één hand zouden
komen te liggen. Daarom wordt er naar
gestreefd de bedrijfsverenigingen, die zeer
belangrijke organen van uitvoering der
wet op de werkloosheidsverzekering zul
len zijn, dezelfde te doen zijn als die van
de ziekteverzekering en van de kinder
bijslagverzekering. Het overleg ook
daarover is geopend." We hebben zo de
indruk, dat dit overleg niet zo vlot is
gegaan als werd verhoopt. Maar mag
dit een reden zijn om de hele tenuit
voerlegging van de wet hierdoor op te
schorten? Het belangrijke stuk sociale
zekerheid, dat door deze wet wordt ge
diend, heeft er recht op, dat men dan
in plaats van het ideaal genoegen neemt
met de geleidelijke groei naar dat ideaal.
En dit laatste lijkt ons zonder enige
twijfel mogelijk.
Was men niet reeds het vorig jaar
onder meer in de land- en tuinbouw
druk doende verschillende bedrijfsver
enigingen samen te voegen? Laat aan
vankelijk voor één bedrijfstak maar meer
bedrijfsverenigingen bestaan, geleidelijk
aan kunnen die, wanneer dat gewenst
is, toch tot één uitvoeringsorgaan wor
den samengevoegd. Wij willen ons gaarne
voorstanders bekennen van een bedrijfs
organisatorische uitvoering der sociale
verzekeringswetten. Maar indien dit een
ernstige hinderpaal vormt, dan moet, zij
het tijdelijk, met het minder goede ten
koste van een groter goed worden ge
noegen genomen. Het lijkt ons mogelijk,
dat dit wettelijk wordt vastgelegd door
overgangsbepalingen met speciale be
stuursmaatregelen.
De tweede moeilijkheid, die naar het
ons voorkomt bestaat, is die van
de premieheffing. In de eerste
publicatie van de regering werd gezegd:
„De omvang van een min of meer nor
male werkloosheid in de toekomst wordt
geschat op gemiddeld 6 pCt. Berekenin
gen leiden tot de conclusie, dat voor
wachtgeld- en w*erkloosheidsverzekering
ttzamen door de werkgevers en werk
nemers en het Rijk in totaal ruim 6 pCt.
van het loon moet worden opgebracht.
Totaal zal dit een jaarlijks bedrag van
de werkgevers, de werknemers en het
Rijk vormen van rond ƒ240.000.000."
Even had Nederland geduizeld van dit
bedrag, maar op 7 September 1949 wer
den aan de Eerste Kamer cijfers voor
gelegd, die een zucht van verlichting
deden ontsnappen. De totale uitgaven
zouden niet meer vorderen dan rond
ƒ86.000.000, zodat de percentages konden
worden teruggebracht op 0.6 voor de
^rkgever!' vo°r de werknemers en
0.72 voor de Overheid.
Wij hebben ons destijds reeds ver
baasd over deze enorme daling in de
geschatte cijfers. En het Kamerlid Mo
lenaar heeft het rondweg gejongleer met
cijfers genoemd, die hij niet meer serieus
kon achten. Letterlijk zei hij: „Het on
toelaatbaar te achten, dat in een zo
korte spanne tijds de Kamerleden cijfers
werden voorgelegd, die zo enorm van
elkaar verschillen."
En thans komt de heer Borst ver
klaren, dat de te heffen premie in plaats
van 4 wel 6 pCt. zal bedragen. Voor de
landbouw zelfs meer. Ook het geraamde
bedrag van de regeringssteun ad
20.000.000 zou verre worden overtroffen
en wellicht het vier- of vijfvoudige van
dit bedrag kosten. En hiermede zijn we
dan weer bij de aanvankelijke cijfers
teruggekeerd.
Wanneer we zouden veronderstellen,
dat aan de Kamer destijds cijfers zijn
voorgelegd, die bewust laag werden
gehouden om de wet er door te helpen,
dan zou men ons misschien kwaadwillig
heid kunnen verwijten. Wij willen daar
om alleen zeggen, dat het ons hogelijk
verbaasd, dat de regering kennelijk
weinig serieus met dit cijfermateriaal is
omgegaan. Reeds meerdere malen be
klaagde zich de Nederlandse Pers te
recht over de incomplete en vaak zelfs
onjuiste voorlichting die van regerings-
zijde wordt gegeven.
Het wordt tijd, dat aan het Neder
landse volk duidelijk wordt gezegd, wat
er met de wet op de werkloosheidsver
zekering aan de hand is.
