ROUW EN VREUGDE TREINVERKEER IN FINLAND LIGT PRACTISCH GEHEEL STIL AMSTERDAM KRIJGT EEN nationaal klokkenspel EINDELIJK KWAM DE BEVRIJDING I Tot hoofd en hart Staking van machinisten plaatst het land voor ernstige crisis Hoge Commissaris spreekt geruchten over aftreden beslist tegen Het weer. Kruideniersbedrijven in moeilijkheden KONINGIN WILHELMINA: „onze taal m&m. „Ik zet mijn werk in Indonesië voort Belangrijke operaties Nieuwe arrestaties in Makassar Indonesië sluit nieuv contract met Fox DONDERDAG 4 MEI 1950 74ste JAARGANG No. 2475V li 1^ I GEVAAR VOOR ALGEMENE STAKING Ook twee minuten stilte bij P.T.T. Biedt geen telegrammen aan Uitkering aan burgerlijk Rijks personeel en leraren Russen nemen Brits schip in beslag 565 zaken in tien maanden opgeheven DR. HIRSCHFELD OP SCHIPHOL Dagelijkse herinnering aan oorlogsleed en -strijd Via de radio zal het iedere dag in de huiskamer te horen zijn HERINNERINGEN AAN VIJF JAAR GELEDEN KENT GEEN WOORDEN VOOR WAT ER IN ONS HART OMGAAT" En we wachtten op de bevrijders - i 'i y Het voedsel viel uit de hemel Capitulatie Nederlander gearresteerd in Oostenrijk In opdracht van de Russen? Koninklijk Paar naar Drenthe en Groningen In badcel gestikt Trygve Lie hoopt Stalin te ontmoeten „Sinds 1945 de wereld in meest critieke situatie Zondag extra-treinen naar Zandvoort Medeplichtigen aan opstand van Aziz? De doodslag te Rotterdam Tót ^«8"Proev BUREAUX: SMEDESTRAAT 5 - HAARLEM Telefoon: Redactie 21544: Advertenties 21543 Abonnementen 20800 Postgiro 143480 Bijkantoor Beverwijk: Stumphiusstr. 45, tel. 3998 Woor klachten over de bezorging na 5.30 uur 's avonds 21544 Directeur: 3. 3. W. Boerriqter. Hoofdredacteur: Drs. H W M. van Run. WncL hoofdredacteur: W. Severin. NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT ADVERTENTIETARIEF 28 cents per miflimeter- hooqte. Inqezonden meoedelingen dubbel tarief. Omroepers 16 cents oer m.m.-hoogte. De administratie behoudt zich het recht voor advertentiën eventueel zonder opqave van redenen te weiqeren. ABONNEMENTSPRI3S 35 cents oer week. f 1.52 oer maand, f 4.55 oer kwartaaL Xï Voordat zich verleden Zaterdag te Amsterdam de plechtigheid voltrok van de bijzetting der tarn, die was gevuld met aarde van de Indonesische erevelden, heeft minister Götzen een korte rede ge houden in de Nieuwe Kerk, waarin hij telkens teruggreep op de reeds in de Griekse oudheid geformuleerde kernspreuk „de geest overwint". Men is wellicht te klein om al wat is gebeurd te zien in de grote lijn ener historische ontwikkeling. Doch wij zijn slechts mensen in de hand van God, die de grote Bouwmeester is van het mozaïek en die de geest zal doen overwinnen. Aldus de woor den van de minister. Het is deze gedachte, die ook van daag, op de" aan bezinning gewijde vooravond van het feest van morgen, het juiste licht kan doen schijnen op het in zijn verwikkeldheid duiste re, somst zinloos schijnende, verle den, waarin zoveel verdriet moest worden geleden vóórdat de vreugde om de bevrijding kon doorbreken. Mensenlevens zijn verloren gegaan bij honderdtallen, bij duizendtallen, de vrijheid werd geknecht, onze wel vaart vernietigd. En de geest? Die overwon; niet alleen tenslotte, na de ellende, maar reeds ten tijde daar van. Want zovaak er ergens een ster felijk leven werd vernietigd, begon onmiddellijk de ongeziene, doch ge lovig geweten, victorie van het. ein deloze leven van de geest. i Iedere barbaar heeft tenslotte een strikt beperkt terrein, waarop hij j zijn misdadigheid kan botvieren; de geest en al het geestelijke ontsnapt san zijn directe greep. Maar nog in een andere dan deze bovennatuurlijke zin blijkt telkens weer de eindelijke overwinning voor de geest te zijn weggelegd. Wat is immers doorslaggevend geweest voor het herrijzen van Nederland? De hulp der geallieerden? In zekere zin wel, maar toch niet deze hulp alleen. Want wat zou deze hebben gebaat, wanneer Nederland zijn eer had prijsgegeven in een eensgezinde collaboratie met de bezetter? Dan Zou ons land terecht een bezet land zijn gebleven en weinig kans hebben gehad op een integraal her stel van binnenuit. Neen, in laatste instantie is het aan de geestelijke en zedelijke kracht van ons volk in zijn geheel te danken geweest, dat Ne derland weer kon worden wat het thans is: een vrij land, dat nog lang geen paradijs op aarde is, maar waar in voor ieder goedwillend burger een menswaardig bestaan in de vol ledige zin van dit woord is wegge legd. En van deze geestelijke en ze delijke kracht zijn in die donkere dagen, thans alweer meer dan 5 ja- do" ^wlerf.°ns hggend, al diegenen heldhaftige dragers bij uitstek geweest wier eervol sterven wij dankbaar gedenken, voordat wij morgen de bevrijding zullen vieren welke zij niet meer mochten bele ven. Onze dankbaarheid mag niet be perkt blijven tot een vage aandoening. Zij, die door het brengen van het hoogste offer inder tijd blijk hebben gegeven van hun bereidheid tot het stellen van de Uiterste daad van mensenliefde: het Prijsgeven van het eigen voor een endermans leven, verplichten ons da hun dood tot het verder bouwen ean de verwerkelijking der idealen, Waarvoor zij stierven. En overigens rnag geen gelovig mens nalaten met hen verenigd te blijven naar de mystieke verbondenheid der ziel, zich uitend in een voortdurend ge bed. Het rustig nadenken hierover, tel- kenjare opnieuw, zal voor ons allen bijzonder nuttig zijn om ons bewust te doen blijven van onze persoon lijke en maatschappelijke plichten. De herdenkingsdag krijgt daardoor ^en telkens actuele zin. De vrijheid een hoog goed, waarvan het beste gemaakt moet worden; zij is geen vanzelfsprekend iets, dat alleen zou dienen tot de beveiliging van een sleurleven. Men zie slechts naar de latente dreiging van dat andere machtige gevaar, ten opzichte waar van een hoogste waakzaamheid past. In de herdenking van heden dienen ook zij te worden betrokken, die ginds, in Indonesië, zijn gevallen na dat de Japanse overweldiger was verdreven. Ook zij stierven voor het vaderland; hun offer is daarom geheel gelijkwaardig aan dat van hen die omkwamen onder de terreur van Duitsers of Japanners. Wanneer wij hen allen in diepe erkentelijkheid gedenken, oog heb bend voor de zin en de waarde van hun offer; wanneer ieder van ons bovendien bereid is om, mocht de noodzaak zich voordoen, op eigen wijze te leven naar het voorbeeld dat allen eender gaven, dan zal onze rouw niet uitzichtloos zijn, maar met recht en reden mogen verkeren in de vreugde, waarvan wij morgen uiting zullen geven op de nationale vieringsdag. De staking van de Finse spoorwegmachinisten, die hogere pensioenen wen sen, heeft het land voor een ernstige crisis geplaatst. Gisteren lag het trein verkeer practisch geheel stil. Alleen herstelbetalingsgoederen voor de Sovjet- Unie werden vervoerd, terwijl bovendien enkele locale treinen voor arbeiders- vervoer reden. Doch waarschijnlijk zal ook dit vervoer stilgelegd worden als gevolg van de gisteren door de regering genomen maatregelen. De sta king dreigt bovendien uit te groeien tot een algemene staking, daar het Finse vakverbond de regering een ultimatum heeft gezonden, waarin wordt gezegd, dat Maandag a.s. een algemene staking zal worden uitgeroepen, tenzij vóór Zondag-middernacht aan de looneisen der leden „op bevredigende wijze" tegemoetgekomen wordt. Een algemene staking zou de herstelbetalings industrie stil leggen, evenals de leveringen aan de Sovjet-Unie. Hierdoor zou een schending van het vredesverdrag ontstaan. Het P.T.T.bedrijf zal er gezien de nationale betekenis van deze manifesta tie gaarne aan medewerken om de nationale stilte zo volkomen mogelijk te doen zijn. Daar het bedrijf echter afhankelijk is van de mate, waarin het publiek een beroep op zijn diensten doet, verzoekt de directeur-generaal de gebruikers dringend vanavond van 20 uur tot 20 uur 2 minuten geen tele grammen aan te bieder! of telefonische oproepen te doen. De regering heeft besloten ook over 1950 aan burgerlijk Rijksperso neel, de onderwijzers en de leraren, allen voorzover hun salaris een be drag van f 4560 per jaar niet te boven gaat, een uitkering te doen, overeenkomende met 2 pet. van hun jaarsalaris met een maximum van f 50. Gisteren heeft de Finse rechtse (agra rische) regering 2.000 van de 4.500 sta kende leden van het locomotief-perso neel onder de leeftijd van 40 jaar in militaire dienst geroepen en bevolen de locomotieven te bedienen onder mili taire discipline en met militaire soldij. Tot nu toe hebben slechts weinigen aan de oproep gehoor gegeven. Lehtonen, de voorzitter van de vak vereniging, verklaarde, dat de regering het recht had de mannen op te roepen, doch zij had niet het recht hen aan het werk te zetten. De grondwet gaf hun het recht tot staken. Kort voor de afkondiging van het regeringsbesluit diende de regering een wetsontwerp in tot verhoging der pen sioenen van alle werknemers in rege- ringsdienst tot 60_ procent van het ba- sisloon. De stakers eisen een pensioen van 66 procent. De Standard Steam Fishing Cy., eige naar van de Britse trawler „Etruria", heeft bekend gemaakt, dat dit schip Maandag door de Russen in de nabijheid van Scandinavië gepraaid is en naar Moermansk opgebracht. De „Etruria" was 19 April uit Grimsby naar de Witte Zee vertrokken. Een andere trawler heeft een radio boodschap van de „Etruria" opgevangen, waarin meegedeeld werd, dat het schip door een Russische bemanning overgenomen werd. Verwachting tot Vrijdagavond: Over het algemeen veel bewolking met plaatselijk enige regen en in de nacht en ochtend hier en daar tijde lijk mist. Zwakke tot matige wind uit Noordelijke richtingen en weinig verandering in temperatuur. Zon: 5.04—20.10. Maan: 0.15—6.38. (Van onze correspondent) Op de jaarvergadering van de Neder landse Kruideniersbond te Arnhem heeft de secretaris van de Vakgroep Detail handel in Kruidenierswaren, H. Post medegedeeld, dat in de laatste tien maan den 565 kruidenierszaken opgehouden hebben te bestaan. Driehonderd daarvan hadden een om zet van minder dan vierhonderd gulden per week. Met de K.L.M.-Constellation „Amsterdam" is gisteravond de Hoge Commis saris van Nederland in Indonesië, dr. H. M. Hirschfeld, voor een kort bezoek in ons land op Schiphol gearriveerd. Te zijner begroeting waren aanwezig de Hoge Commissaris van Indonesië in Nederland, Mohammed Bum, en de ministers Van Maarseveen, Götzen en prof. Rutten. Hij deelde aan journalisten mede, dat zijn bezoek aan Nederland tot doel heeft met de regering een aantal vraagstukken van algemene aard betref fende de verhouding NederlandIndonesië te bespreken, Dr. Hirschfeld denkt, dat hiermede ruim een week gemoeid zal zijn „en dan keer ik naar Indonesië terug en zet daar mijn werk gewoon voort." De geruchten omtrent zijn eventueel spoedig aftreden sprak hij beslist tegen. Over de aanstaande vierhoeksconfe rentie tussen de regering van de V.S.I., Oost-Sumatra, Oost-Indonesië en de re publiek Indonesia kon hij niet veel zeg gen, omdat hierover weinig bekend is. „Misschien zal deze conferentie op korte termijn verhelderend werken ten aan zien van de binnenlandse politieke ver wikkelingen in Indonesië en wat betreft de staatkundige structuur van het land," (Van onze Haagse redacteur) Iedere avond op een vaste tijd wordt te Yperen de „Last Post" bij de geval lenen geblazen; een dergelijke dage lijkse herdenking wordt ook in andere landen gehouden. Aan deze voorbeelden heeft een „klokkencommissie" uit de commissie Nationale Herdenking ge dacht, toen zij op verzoeken, van ver schillende zijden gedaan, besloot ook voor Nederland te komen tot een dage lijkse herinnering aan oorlogsleed en -strjid. De bevrijding van Nederland was een lang en pijnlijk proces. Niemand die op de befaamde ,£)olle Dinsdag" probeerde nuchter te blijven, d.w.z. zich vrij te houden van ongemotiveerd optimisme, heeft kunnen denken, dat er tussen de voorbarige vreugde van die dag en de bevrijding de afschuwelijkste winter zou liggen, die ons volk moest doorleven. Pas tegen de lente laaide de nooit-gedoofde hoop weer op. Koningin Wilhelmina bezocht de bevrijde gebieden; op de 13e Maart betrad ze voor het eerst sinds 1940 weer Nederlandse bodem. Ze overschreed de grens bij Eede (Zeeuws-Vlaanderen); in de bevrijde gebieden van Zeeland, Noord-Brabant en Limburg werd de Koningin met grote geestdrift begroet De besprekingen werden gevoerd na mens een College van Vertrouwensman nen der Nederlandse Regering en na mens de Commandant der Binnenlandse Strijdkrachten. Seyss Inquart had ver klaard te willen capituleren met als enige voorwaarde, dat hij en zijn mede werkers niet voor een krijgsraad, maar voor een reële rechtbank zich zouden mogen verantwoorden en voorts dat de illegaliteit zou ophouden met aanslagen. De Vertrouwensmannen achtten dit aanbod terecht niet in strijd met de po litiek der geallieerden, die onvoorwaar- waardelijke capitulatie eisten. Maar op 9 April boden de Duitsers iets heel an ders aan. Ze wilden enkel toezeggen, zich voor de resterende bezettingstijd aan de regels van het volkenrecht te zullen houden, geen represailles dus en geen terreurdaden, geen vernietiging van kapitaalgoederen en geen overbo dige inunderingen. Dit alles boden ze aan in ruil voor het stopzetten van het geallieerd offensief, van alle illegale activiteit en» voor een aandeel in het door de geallieerden aan te voeren voed sel. De capitulatiezaal in Hotel „De Wereld" te Wageningen. Alles is er authentiek, de stoelen en de tafels; en ook de Amerikaanse, Engelse, Russische, Canadese en Nederlandse vlaggen: verschoten herinnering aan de tijd dat al die landen nog bond genoten waren. Veertien dagen later begonnen be langrijke operaties. Op 29 Maart werd de Nederlandse grens bij Dinxperlo over schreden en dat was liet begin van de bevrijding van Oost-Nederland. Canadese en Britse troepen rukten op in de Gelderse Achterhoek en Twente. Op de eerste Paasdag, 1 April, bereikten ze Enschede. Eindeloze Duitse cdlonnes trokken in het gebied tussen het IJsel- meer en Arnhem naar het Oosten. Bij Enschede stroomden ze over de grens. Maar de geallieerden bedreigden hun fiank. Enschede werd zonder noemens waardige strijd bevrijd. Hengelo en Al melo werden in de beide daaropvolgen de dagen van de vijand gezuiverd. Even eens op 3 April vielen Goor en Diepen- heim in Engelse handen. Op diezelfde dag begon ook de strijd om Zutfen, dat door SS-troepen taai werd verdedigd. Het duurde tot 8 April vóór Zutfen, dat zwaar geleden had. werd bevrijd. Op 10 April volgde Deventer. Reeds op 6 April hadden de bevrijders Coevorden bereikt, Zwolle en Meppel volgden en op 13 April Assen. Op 14 en 15 April werd er nog om Groningen gevochten; Leeuwarden en Dokkum werden de 15e April bevrijd. De geallieerden bereikten de Dollart, 16 April waren Sneeh en Harlingeri vrij. De Duitse troepen in het Westen wa ren afgesneden! Maar het bezette deel van het land bevond zich nog steeds in de greep van de reeds verslagen Duit sers. Generaal Blaskowitz, de Duitse com mandant van de sector Noord-West, liet zich ontvallen, dat de Wehrmacht weinig animo had om zich in Holland dood te vechten. Hiertoe zou men beter op de S.S. kunnen rekenen. De Duit sers echter waren met hun plannen om het land onder water te zetten en om zich zo lang mogelijk te verdedigen nog niet gereed. Dit moet Seyss Inquart er toe gebracht hebben voorlopige bespre kingen over capitulatie te openen. Vit de Meidagen van 1945. Canadese troepen steken in amphibie- tanks de IJssel over. Inmiddels waren de Canadese troepen op 11 April de IJsel gepasseerd en na men op 18 April Apeldoorn. Ook Kam pen viel enige dagen later, terwijl het leeggeroofde Arnhem zonder strijd van betekenis kon worden bezet. Onder de invloed blijkbaar van de besprekingen met de Duitsers kwam toen de opmars van de geallieerden tot stilstand. De Canadezen stonden toen nog 10 k m van Harderwijk, ze hadden de weg Apel doornAmersfoort in de omgeving van Voorthuizen afgesneden. Maar ze kwa men niet verder.,.. Inmiddels waren de Duitsers met hun voorbereidingen gereed gekomen. Het inundatie-gebied tussen IJselmeeer en Utrecht werd ver groot, de Duitsers openden de sluis bij Muiden, waardoor een nog groter ge bied tussen Naarden en Utrecht onder water liep. De omgeving van Weesp stond blank. Ook in Friesland, waar de Duitsers nog op enkele plaatsen stand hielden, lieten ze het gebied, dat toe gang gaf tot de Afsluitdijk, onder wa ter lopen. Van de Grgbbelinie stond het - f i-• r j'V'l u...v.luf gedeelte tussen Amersfoort en het IJsel- meer onder water.... Op 19 April bliezen de Duitsers de dtf- ken van de Wieringermeerpolder op, waardoor dit pas gewonnen vruchtbare gebied weer aan het water werd over geleverd. Op 20 April lieten ze de Beemster en de Schermer onderlopen en daags daarna lieten de Duitsers de sluizen bij IJmuiden in de lucht vliegen. Het zoute water liep het land binnen Op 28 April werden er in het Ve- luwse dorpje Achterveld besprekingen gevoerd tussen geallieerde generaals en Duitse bevelhebbers. Het plaatsje lag op de grens van bevrijd en bezet gebied. Het front was hier tot stilstand geko men. De ene dag werd de kerk, van Amersfoort uit. door de Duitsers geno men, de volgende morgen kwam er uit Barneveld een kleine tank, waarvan de bemanning de kerk dan weer tot de avond bezet hield. Nu, op 28 April, wer den hier geblinddoekte Duitse generaals naar de plaats der besprekingen op het Kerkplein gebracht. Deze besprekingen golden 't neerlaten van voedsel. Er werd „volledige overeenstemming" bereikt en reeds des Zondags de 29ste April wier pen de geallieerde vliegtuigen voedsel pakketten uit op het vliegveld Valken burg bij Den Haag. Op Duindigt, Ypen- burg, Valkenburg, in Kralingen, Gouda Utrecht, Vogelenzang, Alkmaar, Hilver sum en Amsterdam werden de voedsel pakketten afgeworpen. Ieder sprak over de inhoud: margarine, spek, suiker, cho colade, thee, melk in blik!" 30 millioen rantsoenen had de geal lieerde legerleiding voor de bevolking van Nederland beschikbaar gesteld. In de volgende dagen bleef het voedsel uit de hemel vallen. Op de 4e Mei eindelijk 's avonds om kwart over acht, meldde Radio Oran je, bevestigd door de B. B. C., dat de Duitse legergroep Noord-West, onder welk commando ook de troepen van generaal Blaskowitz behoorden, die de vesting Holland moesten verdedi gen, had gecapituleerd. In een oog wenk was het bericht algemeen be kend en hoewel de capitulatie pas de volgende ochtend om acht. uur van Men bedriegt zichzelf als men zijn l eigen voortreffelijkheid afmeet naar het gedrag van anderen. kracht zou worden, kwamen de men sen op straat, ze achtten het verbod der Duitsers, om niet na achten op straat te komen, niet meer. De vlag gen werden uitgestoken, men danste rondom vreugdevuren, totdat de „Grüne Polizei", voor het laatst nog, ingreep en, onder de bedreiging van te schieten, de mensen de huizen weer in dreef. Op Zaterdag 5 Mei eindelijk hadder. de capitulatiebesprekingen plaats in het zwaar gehavende hotel „De Wereld" te Wageningen. Het Duitse leger in West- Nederland, dat 120.00 man sterk was, zou de volgende dag, Zondag 6 Mei, om vier uur de wapens neerleggen. „Onze taal kent geen woorden voor hetgeen er in ons hart omgaat", aldus verklaarde Koningin Wilhelmina in een radio-toespraak. „Eindelijk zijn we weer baas in eigen erf. verslagen is de vij and, verdwenen zijn de gevangenissen en martelkampen, voorbij is de namelo ze druk. die u vijf jaar heeft gekweld, voorbij is ook de verschrikking van de hongersnood In de nacht van 6 op 7 Mei 1945 werd te Reims de overeenkomst getekend, waarin de onvoorwaardelijke overgave van alle Duitse strijdkrachten werd be krachtigd. In Europa was de oorlog geëindigd. Dit zal, naar gisteren te Den Haag werd medegedeeld, geschieden door een klokkenspel carillon acht men niet het juiste woord dat iedere dag een maal zal doordringen tot in iedere Ne derlandse huiskamer via de radio. Het zou natuurlijk eenvoudig zijn hiervoor een gramofoonplaat te maken, doch de omroepverenigingen hebben zich bereid verklaard medewerking te' verlenen aan het tot stand brengen van een verbin ding met de plaats, waar het klokken spel wordt opgesteld, zodat men het levende geluid zal horen. Dit zal zijn in Amsterdam, doch niet in of nabij het Nationale Monu ment op de Dam. Welke plaats precies gekozen zal worden, is nog niet uit gemaakt. Het spel zal bestaan uit veertien klokken, waarvan de grootste, behou dens goedkeuring van Hare Koninklijke Hoogheid, de naam „Wilhelmina" krijgt; deze klok zal op bijzondere gedenkdagen ook .afzonderlijk kunnen luiden. Twee andere klokken krijgen, eveneens wan neer Hare Majesteit en Zijn Koninklijke Hoogheid hun goedkeuring hiertoe ver lenen. de namen van Koningin Juliana en Prins Bernhard; de elf andere zullen genoemd worden naar de provinciën. De Nederlander Herman Vogt, die werkt voor een Oostenrijks bureau voor opinie onderzoek, is Maandagavond in opdracht van „een vreemde mogendheid" door de Oostenrijkse politie gearresteerd, aldus werd van Amerikaanse zijde medegedeeld. Men denkt dat hij in Russische handen is. Herman Vogt vroeg huisvrouwen in de Russische sector van Wenen hoe zij dach ten over de „Stem van Amerika" en het Marshall-plan, toen hij door de politie ge arresteerd werd. Het ministerie van Binnenlandse Zaken heeft verklaard niets van de arrestatie af te weten. Vogt werkt sedert December van het vo rige jaar voor het Beckert-instituut voor opinie- en marktonderzoek. Zijn verloofde probeerde hem gisteren te bezoeken, maar dit werd haar door de Oostenrijkse politie geweigerd. Het enige antwoord dat zij ont ving was „dat een buitenlandse mogendheid zich voor Vogt interesseerde". H. M. de Koningin en Z. K. H. de Prins der Nederlanden hebben het voor nemen 1 en 2 Juni een officieel bezoek te brengen aan de provincie Drenthe en op 20 en 21 Juni aan de provincie Gro ningen. Te Wijk aan Zee is de 13-jarige zoon van de fam. v. W. in de badkamer door gasverstikking om het leven gekomen. Het bad was provisorisch gemaakt. Toen de ouders des avonds de woning aan de Zeestraat verlieten hebben zij hun zoon ervoor gewaarschuwd, voorzichtig te zijn bij het nemen van een bad. Bij hun thuiskomst troffen zij de jongen in bewusteloze toestand in de badkamer aan. Een geneesheer heeft nog getracht de levensgeesten weer op te wekken, echter zonder resultaat. Tijdens een persconferentie te Parijs heeft Trygve Lie, de secretaris-generaal der Verenigde Naties, zoals wjj in een gedeelte van onze oplaag van gisteren reeds meldden, medegedeeld, dat hij Donderdag a.s. naar Moskou zal gaan ten einde besprekingen te voeren met Sovjet-autoriteiten. Zijn tocht naar Mos kou heeft in de eerste plaats ten doel te pogen een einde te maken aan de koude oorlog, die momenteel tussen het Oosten en het Westen woedt. Alvorens te vertrekken uit Amerika voerde hij besprekingen met Truman en Acheson, in Groot-Brittannië ontmoette hjj de premier Attlee en andere autori teiten en ook in Frankrijk voerde hij besprekingen met de hoogste regerings autoriteiten. Lie verklaarde, dat zqn besprekingen met de regeringsleiders van vertrouwe lijke aard waren geweest, doch hü vond het niet nodig te verhelen, dat twee kwesties (de lege Russische zetels in de organen der V. N. en de vertegenwoor diging van China) besproken zijn. Geen regering had echter beloften gedaan, of zich in enig opzicht gebonden. Lie verklaarde dat hij hoopte een on derhoud te zullen krjjgen met Stalin tijdens zjjn bezoek aan Moskou. „Ik verwacht geen directe resultaten van mijn bezoek aan Moskou en ik heb alleen maar een hoop, dat de bespre kingen, die ik in de verschillende hoofd steden gevoerd heb, nieuwe gezichts punten zullen openen, die wellicht in de komende twee of drie maanden een ander licht op de zaken zullen werpen. Sinds 1945 is de wereld dit jaar in de meest critieke situatie beland, niet al leen voor de toekomst van de Verenigde Naties, maar voor de toekomst van de gehel, werld," aldus Lie. In verband met de motorraces op Zondag 7 Mei te Zandvoort zullen de N.S. op deze dag zowel te Amsterdam- C.S. als te Zandvooft-Bad enige trein stellen in reserve houden. Deze trein stellen zullen de normale dienst voor zover nodig aanvullen om extra lange wachttijden te voorkomen. zo zei hij. Ook over het lot van Sultan Hamid II kon dr. Hirschfeld geen in lichtingen geven. „Hij is in Djocja en of er een openbare rechtszititng zal zijn weet ik niet," merkte de Hoge Commis saris op. „Op Ambon," zo vertelde hij, „zijn nog steeds Nederlandse bestuurs ambtenaren. Het is erg moeilijk met hen contact te onderhouden. Maar zij weten wat hun houding moet zijn," zo voegde hij er aan toe. „De twee Nederlanders, die gearresteerd zijn in verband met de zaak-Westerling, zijn door een vertegen woordiger van het Nederlandse Hoge Commissariaat bezocht. De behandeling was goed. Wat de besehuldigingen aan hun adres betreft verwijs ik u naar de beschuldigingen aan Hamid II. Zij werk ten nauw samen met de Sultan." „Wat is de rol van de UNCI op dit ogenblik in Indonesië?" zo luidde de volgende vraag. Het antwoord van dr. Hirschfeld was: „De taak van deze commissie is toe te zien op de uitvoering van de besluiten van de R.T.C. Het standpunt van de UNCI is slechts dan een onderzoek in te stellen als een der partijen klaagt." De vraag werd ten slotte gesteld of dr. Hirschfeld deelde in het gebruikelijk optimisme van de Nederlandse minis ters, die een bezoek aan Indonesië had den gebracht. Hij antwoordde hierop: „Toen ik op 27 December in Singapore arriveerde, voorspelde men mij een Bar- tholomeusnacht. Anderen stelden zich op het standpunt, dat na de souvereini- teitsoverdracht alles bergopwaarts zou gaan. Beide verwachtingen zijn niet uit gekomen. Het ligt er maar aan op welk standpunt men zich stelt. Of men opti mistisch of pessimistisch is." Reuter meldt, dat volgens een be richt van Antara, de demissionnaire minister-president van de negara Oost-Indonesië, ir. P. D. Diapari. en enige ministers van zijn kabinet te Makassar in hechtenis zijn geno men, onder verdenking van mede plichtigheid aan de opstand van Aziz. Ten tijde van de opstand in Makassar verklaarde Diapari in een radiorede, dat hij het optreden van Aziz betreurde en dat de Oost-Indonesische regering in geen enkel opzicht bij zijn actie was betrokken. Intussen melden andere berichten uit Makassar, dat de sultan van Enrekang in Midden-Celebes door zijn volk ont troond is omdat hij „de strijd voor de onafhankelijkheid bemoeilijkt heeft en geholpen heeft bij de Nederlandse acties van 1946 tegen de republikeinen". De leiders van de afscheidingsbewt? ging op Ambon wensen dat de Verenigde Naties hun aanspraken op onafhanke lijkheid bestuderen zo meldt Reuter. De separatisten, die weigerden de federale missie op Ambon te ontvangen, wilden alléén in tegenwoordigheid van de com missie der Verenigde Naties voor Indo nesië over nun toekomst spreken. Van de zijde van de republiek der Zuid-Molukken werd nog medegedeeld dat men eveneens voornemens is een eigen vertegenwoordiger in de Verenigd- Staten aan te wijzen. In het volkscongres, dat te Medan bijeen is gekomen om de status van Oost-Sumatra te bespreken, is een reso lutie aangenomen, waarin als eis wordt gesteld, dat de centrale regering zo spoe dig mogelijk de negara zal opheffen en het gebied zal terugbrengen in de re publiek Indonesië (Djocja). - heer E. Agerbeek, employé van de rubberonderneming „Bajabang" bij Tjikalong Wetan. is Dinsdag door een 20 tot 30 man sterke bende vermoord. Gepoogd werd zijn jeep in brand te ste ken, doch dit mislukte. De heer Ager beek was gehuwd en laat een vrouw en twee kinderen achter De Indonesische regering heeft aan geboden aan Mathew Fox uit New York handel te drijven, maar niet op exclu- siefbasis, aldus deelde premier Hatta mede. In 1947 heeft Fox reeds een handels overeenkomst gesloten met de Indo nesische republiek in Djokjakarta, maar door het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken werd dit con tract niet erg gunstig opgenomen, daar het op een geheel monopolistische leest was geschoeid. Hatta deelde mede dat Fox erin had toegestemd de vroegere contracten te vernietigen, daar die meer van politie ke dan van economische aard waren. De Rotterdamse politie heeft de vrouw en de zestienjarigee zoon van de bij een twist om het leven gekomen donkeyman J. H.. gewoond hebbende in de Rubroekstraat te Rotterdam, weer in vrijheid gesteld. Advertentie ANNO 1690 WAT LEVERT LÉVERT IS GOED'

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1950 | | pagina 1