D'
Triest is het leed van velen, die uit
Indonesië repatrieerden
ZORGEN OVER FINANCIERING DER DEFENSIE
DE TIEN van „Radio Anno Santo" zien de Alpen
H'
Démasqué
Het aantal problemen zeer groot en
vaak moeilijk op te lossen
„M
„V.S. moeten Indonesië
niet loslaten"
Tot hoofd en hart
TWEEDE BEDEVAART
GEARRIVEERD
Amerika wenst een commissie met aan het
hoofd een burger
Het weer.
Een reis-epos groeit met iedere honderd meter,
die de trein aflegt
WOENSDAG 17 MEI 1950
74ste JAARGANG No. 24770
annen van Galilea, wat staat gij verwonderd naar de
hemel te staren? Zoals gij Hem hebt zien opstijgen
naar de hemel, zo ook zal Hij wederkomen.
Gij, alle volkeren, klapt in de handen: juicht God toe met
jubelende stem.
EEN TOCHT LANGS
DE GEZINNEN
CONFERENTIE RAAD VAN ATLANTISCH PACT
Portugal pleit voor
opname van Spanje
Donderdag, Hemelvaartsdag,
zal ons blad niet verschijnen.
DE DIRECTIE
JOEGOSLAVIË VOELT ZICH BEDREIGD
Tegenspraak uit Djakarta
Geen stopzetting
der pensioenen
Men was er stil van
Leger vormt gevaar
Goederentrein op
stootjuk gereden
Mgr. Huibers en Mgr.
Baeten in Rome
tiproev
"HU'H a ff «f MW, Ml =1 ;l »M iTT*
BUREAUX: SMEDESTRAAT 5 - HAARIEM
Telefoon: Redactie 21544; Advertenties 21543
Abonnementen 20800 Postqiro 143480
Bijkantoor Beverwijk: Stumphiusstr. 45, tel. 3998
Voor klachten over de bezorqing na 5.30
uur 's avonds 21544
Directeur: J. 3. W. Boerriqter.
Hoofdredacteur: Drs. H. W M. van Rua
Wr»d. hoofdredacteur: W. Severin.
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
'ADVERTENTIETARIEF 28 cents Der millimeter-
hooqte. Inqezonden meoedeiinaen dubbel
tarief. Omroepers 16 cents per m.m.-hooqte-
De administratie behoudt zich het recht voor
advertentiën eventueel zonder opgave van
redenen te weiqeren.
ABONNEMENTSPRIJS 35 cents per week.
f 132 per maand, f 4.55 per kwartaal.
kopstukken van Djocja en de
R.I.S. werpen hun maskers af in
hetzelfde tempo als onze troepen
Indonesië verlaten om naar het vader
land terug te keren. De vriendelijke
glimlach, waarmee de Oosterling zo veel
mogelijk zijn werkelijke gevoelens ver
bergt, verandert in een grijns van min
achting, nu hij zijn macht voelt toene
men met ieder schip, dat de haven van
Tandjong Priok verlaat. Nog luttele da
gen en Djocja kan zijn triomfen vieren
omdat z ij n eenheidsstaat, onder de
grofste dwang en terreur en met uit
schakeling van de Indonesische volken
zelf, tot stand gekomen, een feit is ge
worden. Weliswaar biedt Ambon nog
hardnekkig tegenstand, maar dit eiland,
hoewel de Ambonees een taaiheid en
onverzettelijkheid kent als geen ander,
Nederland heeft hier eeuwen lang
van geprofiteerd zal eens murw wor
den of murw geslagen worden door de
overmacht. Dit zal dan de laatste en
misschien de triestste bladzijde worden
in het boek, dat de historie van Neder
lands smadelijke terugtocht uit Indonesië
zal beschrijven. Smadelijk, omdat het al
zijn vrienden daar in de steek heeft ge
laten, smadelijk omdat het een oppor
tunistische politiek heeft gevolgd, die
vriend en vijand met verachting ver
vuld heeft, smadelijk, omdat de Neder
landse regering en sommige politieke
leiders Indonesië vaak tot een speelbal
maakten van hun binnenlandse partij
politiek, en duldden, dat uiteindelijk de
internationale wereld de grofste chan
tage pleegde, smadelijk, omdat het na
de souvereiniteitsoverdracht zelfs geen
zwak protest liet horen tegen de fla
grante schending van plechtig gesloten
overeenkomsten.
Over enkele dagen zal de R.I.S. de
eenheidsstaat afkondigen. Eerst d a a r-
n a zal de Kamer een nota van de re
gering over de situatie in Indonesië,
welke 23 of 24 Mei zal verschijnen, in
een openbaar debat mogen behandelen.
Het is weer het oude en bekende re
cept. Over de gebeurtenissen in Indo
nesië heerst onder het Nederlandse volk
grote bezorgdheid. In de pers thans
ook in de socialistische, want de chaos
is niet meer te verbloemen wordt
met klem op een uiteenzetting van het
standpunt der Nederlandse regering te
genover de gebeurtenissen aangedrongen.
Langzaam wordt de Volksvertegenwoor
diging wakker en begint zich te roeren.
De regering, het onweer ziende aanko
men, tracht de gemoederen te kalmeren
door een nota in het vooruitzicht te
stellen. Niet onmiddellijk, maar een dag
of tien later, waarna de Volksvertegen
woordiging gelegenheid krijgt over de
toestand te debatteren. Waarschijnlijk
zal de eenheidsstaat dan reeds een feit
zijn. En niet waar, de regering kan we
derom haar handen in onschuld wassen.
Gedane zaken nemen immers geen keer?
Wat dan volgt is ook niet zo moeilijk
te voorspellen. De leiders der grote
fracties zullen dan hun critiek uiten op
de gestes, of misschien juister, de pas
sieve houding der regering. Een ogen
blik zal het publiek denken: nu wordt
het echt; er komen dreigementen aan
het adres der regering, men gaat vragen
stellen en als die niet afdoende en be
vredigend zullen worden beantwoord,
zal de Kamer haar macht wel eens
tonen. En dan komen de ministers aan
net woord. Zij zullen een „non possu-
mus"> „wij kunnen niet anders", laten
horen, de gestelde vragen worden niet
afdoende en in het vage beantwoord;
nog even zal de V.V.D. doen alsof zij
nog een spaak in het wiel zal steken,
maar dan houdt het vuurwerk op en de
as regent neer. De Volksvertegenwoor
diging rouwt en strooit zich vol droe
fenis met de as, die van het vuurwerk
is overgebleven en alles gaat door alsof
er niets gebeurd is. Ministers glim
lachen en de partijleiders kloppen
elkander weer vriendelijk op de schou
ders. En de regering zit vaster dan ooit
op haar zetel. Zo is het zo dikwijls op
critieke momenten gegaan en het zou
ons zeer verwonderen als de procedure
deze keer anders zou verlopen. Dat an
ders zou betekenen, dat nu 'eindelijk
het fiasco der gevoerde Indonesische
politiek zou worden erkend, dat de
verantwoordelijke instanties een
„mea culpa" zouden uitspreken en daar
uit ook de consequenties zouden
trekken. Wij vermoeden echter dat dit
».mea culpa" niet licht zal worden uit
gesproken.
Als intussen ooit het fiasco der ge
voerde politiek duidelijk tot uiting komt
dan is het wel in de grenzenloze bruta
liteit waarmee de Indonesische leiders
Nederland thans de schuld durven ge
ven van de binnenlandse troebelen. Zelfs
gaan de heren zover, Nederland hiervoor
een rekening van 200 millioen aan te
bieden, die zij bij weigering door de
Nederlandse regering om deze te hono
reren dreigen te verhalen op de Neder
landse pensioenen.
Natuurlijk toonde Den Haag zich weer
„verrast". En even natuurlijk kwam er
uit Djakarta een tegenspraak. De mede
deling over een eventuele stopzetting
der uitbetaling der pensioenen, wanneer
Nederland niet 200 millioen schade
vergoeding zou betalen, zou „onjuist"
zijn. Maar èn deze Haagse verrassing
én dit Indonesische dementi komen in
een eigenaardig daglicht te staan, nu de
correspondent van De Telegraaf te Dja
karta weet te melden, dat over deze
schadeloosstelling de laatste dagen wel
degelijk Nederlands-Indonesische bespre
kingen zijn gevoerd, en wel tussen pre
mier Moh. Hatta, mr. Gieben, de wnd.
Hoge Commissaris, de Indonesische ko
lonel Simatoepang en de Nederlandse
legercommandant, generaal Buurman
Van Vreeden.
Als gevolg van deze besprekingen zou
de R.I.S. thans het voornemen hebben,
Nederland een nota aan te bieden waar
in schadevergoeding geëist wordt tot een
bedrag, dat ergens in de buurt ligt van
'00 millioen gulden.
Verwonder u over niets meer lezer.
Tussen Den Haag en Djakarta is alles
mogelijk.
Wij wachten nu met spanning op een
optimistische verklaring van de Neder
landse regering!
(Van onze redacteur)
Steil, donker en tochtig is de uitgesleten trap. die, in de Jacob van Lennep-
straat nummer zoveel te Amsterdam, naar de tweede verdieping voert. Al klim
mend heeft men moeite zich de tijd voor te stellen, waarin zo'n huis toch wel
als een enigszins presentabele woning moet hebben gegolden maar of de bou
wer van de tachtiger jaren in zqn bestek vercalculeerd had, dat daar op „twee
hoog" die ene kamer met een hok er naast plus een bescheiden keukentje het
onderkomen moesten worden voor acht mensen
Ze leven er boven op elkander. De ouders slapen in een opklapbed en om dat
's avonds neer te laten moet een ware verhuizing van andere meubels plaats vin
den. In de ruimte, die er dan nog overblijft, worden rond het bed van de ouders
slaapgelegenheden geïmproviseerd voor de kinderen. Twee slapen er echter bo
ven elkaar in een bedstede; daarin dringen luizen door van de honden der buren.
kleine kamers met een alcoof en een keu
kentje van, let wel, één meter bij ander
half. In de donkere alcoof ligt één der
kinderen met koorts in bed er is er
telkens weer een ziek >n dit kille, natte
land maar dat is het bed van de
grootmoeder en die heeft een hartkwaal;
's nachts moet zij daar dus slapen en
gaat de zieke jongen op de grond bij de
rest van het gezin.
Introïtus uit de Misgebeden van morgen,
's Heren Hemelvaart
Deze toestanden behoeven geen bijwer
ken met de verfkwast der sentimentali
teit; hoe sober de opsomming ook moge
zijn, zij zeggen meer dan genoeg. Voor
een tafel is geen' plaats in het vertrek
Er zijn zes kinderen tussen zestien en
drie-en-twintig jaar; één heeft er zijn
middelbare studie moeten onderbreken,
omdat in een kleine ruimte met zoveel
mensen studie 's avonds geen doen is:
een tweede mag bij de directeur van zijn
school 's avonds huiswerk komen maken
Een der knapen heeft nu en dan gelegen
heid te slapen bij een vriend thuis. Drie
jaar leiden deze mensen reeds dit mise
rabele, primitieve leven. Zij hadden in
Bandoeng een ruim huis me't zeven ver
trekken en deden in goed vertrouwen
woningruil met een familie in Amster
dam
Gerepatrieerden uit Indonesië. Drie
w.oorden. waarachter meer vraagstukken
liggen, dan in deze krant zijn samen te
vatten, laat staan op te lossen.
In Rotterdam is een militair van het
K.N.I.L. met zijn vrouw en vier kinde
ren ingetrokken by zijn moeder. Zij be
schikken met zijn zevenen nu over twee
De belangrijkste kwestie, die gisteren op de conferentie van de ministers van
Buitenlandse Zaken van de landen van het Atlantisch Pact aan de orde is ge
weest, betrof de financiering van het Atlantische defensieprogram. Men meent te
weten, dat de ministers van de Europese landen ernstige bezwaren hebben geop
perd tegen het door de defensiecommissie van het pact opgestelde bewapenings
program, omdat zü van mening zijn, dat hun landen zich geen zwaardere uitga
ven voor de defensie kunnen getroosten. Acheson zou er echter op gewezen heb
ben, dat de Verenigde Staten een derde van hun begroting aan de defensie be
steden en dat zij verwachten, dat de Europese landen zich grotere inspanningen
zullen getroosten.
De moeilijkheden bij de uitvoering van het defensieprogram hebben geleid tot
een Amerikaans voorstel om een permanente defensiecommissie in het leven te
roepen, die onder leiding zou komen te staan van een burger, waarschijniyk een
Amerikaan. Deze commissie, die de hoogste macht in de organisatie van het pact
zou krygen, zou de coördinatie van de economische en militaire kant van het de
fensieprogram moeten regelen. Hoewel over de besprekingen weinig bekend is,
meent men in goed ingelichte kringen, dat er een mogelijkheid bestaat, dat Eisen
hower, ondanks zijn „militair verleden" zou.kunnen worden uitgenodigd voor de
vervulling van het voorzitterschap van de permanente commissie.
heid in gevaar brengen om tegen 1952
wanneer de Marshall-hulp ophoudt
het economisch evenwicht te verkrijgen
De ministers konden het gisteren niet
eens worden over de programma's en de
financiering van de herbewapening.
In een kert communiqué hebben zij
verklaard de bespreking over deze aan
gelegenheden vandaag voort te zetten.
Het debat over het rapport van de de
fensiecommissie zou gehandeld hebben
over de raming der commissie van de
benodigde manschappen en uitrusting en
over de kwestie van de financiering van
deze behoeften.
10 pantser- en 20 infanteriedivisies
zouden door de militaire deskundigen het
De permanente commissie zou, aldus
het voorstel, een permanente zetel moe
ten krijgen en volmacht moeten hebben
'tot het nemen van verstrekkende beslis
singen. Zij zal zich in hoofdzaak moeten
bezighouden met de bespoediging van de
bewapening van West-Europa en de fi
nanciering daarvan.
Aangenomen wordt, dat ze gesteld
zal worden boven de raad van ministers
van Buitenlandse Zaken, de raad van
stafchefs en de raad van ministers van
Financiën. De oprichting ervan zal ze
ker het zwaartepunt van de koude oor
log op Europa leggen en in de hand wer
ken, dat de achterstand in bewapening
ten opzichte van het zich in snel tempo
opnieuw bewapenende Rusland te niet
wordt gedaan.
Waarnemers te Londen zijn van oor
deel. dat de inderhaast over de bespre
kingen van Dinsdagmiddag geworpen
sluier van geheimhouding ten doel heeft
de algemene besluiteloosheid te verber
gen, waarmede de nieuwe Amerikaanse
voorstellen om de militaire en economi
sche plannen van de Atlantische gemeen
schap te integreren, begroet werden.
Het was duidelijk, dat in een verga
dering van vier uur de ministers van de
elf andere landen niet tot een definitief
oordeel over de plannen konden komen
Men meent te weten, dat in vele geval
len de ministers Dinsdagavond overleg
zouden plegen met hun regeringen.
Waarnemers geloven, dat louter orga
nisatorische veranderingen in de struc
tuur van het Atlantisch Pact het funda
mentele vraagstuk van de Europese lan
den niet kunnen oplossen, n.l., dat de
door de defensiecommissie van het At
lantisch Pact noodzakelijk geachte ver
dedigingsvoorbereidingen de mogelij k-
I» een gezamenlijke zitting van de
c°Jnmissie voor Buitenlandse Zaken van
de beide huizen van het Joegoslavische
Parlement, heeft de afgevaardigde Vla-
"nir Dedijer, voormalig minister van
doorlichting, verklaard, dat in de Bul
gaarse hoofdstad (Sofia) bewegingen
dan tanks plaats gevonden hebben in
e richting van de Joegoslavische grens,
a Russische troepen pontons slaan
over de Donau tussen Roemenië en Bul-
irt n 6n Personen, die kort geleden
u' oe,nenië zijn ontsnapt, meegedeeld
- en' dat arbeiders bezig zijn mili-
e vliegvelden aan te leggen in de
buurt van Timiscara (Roemenië) aan
de Joegoslavische grens.
Hij verklaarde voorts, dat deze feiten
zich voorgedaan hebben na de redevoe
ringen van Russische afgevaardigden in
Praag en Warschau, die een „oorlogs
zuchtig en verdacht karakter vertoon
den".
Dedijer zei verder, dat de Joegoslavi
sche diplomaten in de Oost-Europese
landen belemmerd worden in het uit
oefenen van hun functies, dat de politie
de toegang tot de Joegoslavische am
bassades blokkeert, dat Joegoslavische
burgers worden mishandeld, diploma
tieke posten worden geschonden en di
plomaten gearresteerd.
minimum geacht worden voor de verde
diging van Europa.
De uitrusting van een dergelijke strijd
macht zou ongeveer 2.5 milliard doller
eisen, ongeacht de kosten, welke het op
de been houden van deze macht met zich
zou brengen.
Deze kosten zijn speciaal voor gepant
serde strijdkrachten zeer groot. Naast
deze uitgaven voor de landmacht zouden
dan nog die voor de zee- en luchtmacht
komen.
Sommige Europese landen zyn van
mening, dat zo een groot staand leger
een te grote belasting voor hen zal bete
kenen.
Van betrouwbare zijde meent men te
weten, dat Portugal het vraagstuk van
Spanje's betrekkingen met de pact-lan
den te berde heeft gebracht. De reactie
zou pover zijn geweest. DePortugese
minister van Buitenlandse Zaken, Caeiro
da Matta, betoogde, dat Spanje bij dc
organisatie betrokken diende te worden
zowel uit economisch alsook uit strate
gisch oogpunt.
Bij plechtigheden ter gelegenheid van
de week van de luchtmacht heeft de
Amerikaanse stafchef gen. Omar Brad
ley gisteren in Baltimore verklaard, dat
Spanje een noodzakelijke factor bij de
verdediging van West-Europa is. Bestu
dering van de kaart, aldus de generaal,
leert, hoe belangrijk dat land voor de
verdediging van de Westelijke wereld
is. Indien er een oplossing gevonden kan
worden voor de Westelijke bezwaren te
gen het Spanje van Franco, dan behoor',
dit land een belangrijk lid van de ge
meenschap der volkeren te worden, al
dus de generaal.
Een ander geval, waar wij met respect
bij te kijken hebben gestaan, is dat van
een Chinees, die vroeger leraar was in
Batavia. Sedert Juni 1943 zit hij met drie
schoolgaande kinderen op één' kamer,
eveneens in Den Haag. Bovenop de hut
koffers is een bed gezet: daar slapen de
moeder en het oudste meisje in; in een
andere hoek een bed voor het tweede
kind, het derde vindt een huis verder
onderdak voor de nacht. De vader zelf
presteert het voor zijn nachtrust genoe
gen te nemen met een plank, die over
een der bedden ligt; 'zijn voeten rusten
dan wel op een stoel. Ach, het went, zegi
hij laconiek en hij vertelt verder over
de avonden, waarop hij en zijn vrouw
toch nog studeren.
In de Pieter Kiesstraat te Haarlem
moeten wy op de zolder zijn. „Waar
liefde woont, gebiedt de Heer Zijn ze
gen" en „Tob nooit" is er op dë muur
naast een kruisbeeld en voorstellingen
van Maria aangeplakt. Hier ziet men
even wat een eenvoudige Hollandse
vrouw met doorzettingskracht toch nog
uit een moeilijke situatie weet te halen;
de man, een oud-beheerder van een
/ontbedrijfheeft met haar deze zolder
kamer een zekere accommodatie weten
te geven, maar er is een tweede baby
op komst en pas als je geen waterafvoer
hebt en naar beneden moet sjouwen
met emmers, merk je hoe gauw een
emmer vol is.
Telkens weer hoort men bij deze cre-
peergevallen over de urgentielijsten, de
toezeggingen en over de huisvestings-
bureaux.
Onze eerste reactie is: maar deze mi
sère is niet specifiek een bezoeking
voor gerepatrieerden alleen hoevele
jonggehuwden en geëvacueerden zijn
er niet even lamentabel aan toe? Den
ieder kan daar uit zijn eigen omgeving
voorbeelden van aanwijzen.
Het huisvestingsprobleem is echter
slechts één aspect van de nood der ge
repatrieerden; het is dubbel nijpend,
omdat tal van deze mensen met nog zo
vele andere, vaak morele noden te
kampen hebben.
Zij hebben gevangen gezeten bij de
Japanners en niet alleen hun lichame
lijke, maar ook hun geestelijke weer
stand heeft daaronder geleden; „len
hunner hebben verliezen te betreuren
in hun famiie; zij voelden de basis van
hun bestaan in Indonesië onder hun
voeten wegzakken.
Triest is dit leed van de terugkomen
den en het is moeilijk er een oplossing
voor jan te geven. Wil men toch tot
conclusies komen, dan zullen het voor
namelijk deze moeten zijn: dat, dege
nen, die op het punt staan te repatri
ëren, worde duidelijk gemaakt, dat m
zich beter te lage dan te hoge verwach
tingen maken kan omtrent hetgeen Ne
derland vermag te bieden; dat de Indo
nesische of half-Jndonesische vrouwen
zich zoveel mogelijk zullen moeten in
stellen op een Nederlandse levenswijze
waardoor veel onaangenaamheden bij
samenwoning voorkomen kunnen wor
den; dat men in Nederland, ook ten
plattelande, zich los moet zien te ma
ken uit het nog altijd voorkomende
dédain voor een andere huidkleur, op
welk punt deze mensen zeer gevoelig
zijn; dat het een morele plicht van ons
volk is andermaal te speuren naar niet
of onvoldoende gebruikte woonruimten
en dat het zaak is de Dichtingen „Ne
derland helpt Indië" en „Pelita", die
thans samenwerken onder de naam
„Hulp aan gerepatrieerden", te steunen,
opdat zij aanvullende bijstand kunnen
bieden naast die van de overheid, o.a.
door het bouwen van woningen.
Natuurlijk, er zijn ook gerepatrieer
den die zeer wel terecht komen, maar
men zou zich al te gemakkelijk van de
affaire afmaken door de 140.000, die te
rugkeerden naar ons land, juist over
deze kam te scheren.
Het merkwaardige is, dat de belang
stelling voor dit probleem aan het ver
slappen is juist op het moment, dat de
toestand moeilijker wordt. Het schijnt
namelijk wel een uitgemaakte zaak te
zijn, dat er nog 60.000 mensen dit jaar
uit Indonesië naar Nederland komen,
de 8.000 K.N.I.L.-militairen met hun ge
zinnen niet meegerekend.
Waren zij allen zoals die Chinese
leraar, die op een plank slaapt en er
nog welgemutst bij blijft, het zou nog
wel gaan. Het zou echter wel zeer
dwaas zijn dit als norm te stellen.
In een groot deel van onze vorige op
lage is melding gemaakt van een mede
deling van de woordvoerder van het
ministerie van Voorlichting der V.S.I.,
waarin werd gezegd, dat de V.S.I.-rege-
ring overweegt van de Nederlandse re
gering vergoeding te eisen voor de
schade, aangericht door het optreden
van Westerling en eenheden van het
KNIL in Oost-Indonesië. Deze schade is
voorlopig geschat op 200 millioen gul
den. Zou deze eis eventueel niet wor
den ingewilligd, dan zou de regering
der V.S.I. stopzet'ing overwegen van de
uitbetaling der Nederlandse pensioenen
tot het bedrag der schade bereikt is.
Dinsdagavond verklaarde de minis'er
van Voorlichting der V.S.I. echter, dat
deze mededeling onjuist is.
Van bevoegde Nederlandse zijde in
Den Haag vernemen wij, dat men daar
zeer verrast was over dit bericht, even
als over de uitlatingen aangaande een
beweerd onvermogen van de zijde der
Nederlandse regering om een deel van
haar verplichtingen der R.T.C. en met
name die. welke betrekking hebben op
het KNIL, na te komen. De Neder
landse regering is te dezer zake op geen
enkele wijze officieel benaderd.
In verband met de buitensporige in
houd van deze berichten, waarvan men
vooralsnog aanneemt dat, zij niet, zoals
ze willen doen geloven, van officiële
zijde afkomstig zijn, weigerde men op
de inhoud daarvan in te gaan.
Verwachting tot Donderdagavond:
Over het algemeen veel bewolking
met later hier en daar enige regen.
Weinig wind. Ongeveer dezelfde
temperatuur als vandaag.
DONDERDAG:
Zon: 4.42—20.31. Maan: 4.49—22.50
VRIJDAG:
Zon: 4.41—20.32. Maan: 5.25—23.50
~J~ T et gaat met het bekijken van de Zwitserse Alpen van de trein uit zó, dat
J wanneer je er één gezien hebt, je ze ook allemaal wilt zienHetgeen enige
moeilijkheid oplevert, aangezien het een mens nu eenmaal niet gegeven is
uit twee coupé-raampjes tegelijk te kijken. Een moeilijkheid die de tien van
Radio Anno Santo" aan den lijve ondervonden hebben.
Van het moment af dat iemand de alarmerende mare verspreidde: „Daar heb
je een gletscher", was er geen houden meer aan. Hilde Benders zat geknield op de
bank voor het raampje of stond in de corridor, zuchtend van pure emotie om zoveel
wonderlijke schoonheid. Maar zelfs de meest joyeuze meisjes-energie houdt het
niet uit bij zo'n snelle opeenvolging van de meest luisterrijke natuur-monumenten.
Mijnheer Dijkers, die als jeugdleider
méér met het paedagogische bijltje
heeft gehakt, zei: „Hier zit Ozon in de
lucht" en de reisgenoten, die in hun
Fallieterse verrukking een zonnebril
hadden opgezet, ried hij aan: „Dat
moeten jullie niet doen. Er zijn géén
kleuren wonderlijker dan die van de
natuur." En daar had mijnheer Dijkers
gelijk in, vond ik.
„Benne dat nou de Zwitserse ber
gen?" vroeg Driessen, toen de majes
teitelijke Rigi aan zijn coupé-raampje
voorbijschoof. En nadat men die geo
grafische informatie van alle kanten
opgetogen bevestigend had beantwoord,
schoof hij zijn hoed achter op zijn
hoofd en zei: „Mens, mens".
Trouwens Dfiessen heeft het wel be
grepen op Zwitserland. Dat is vooral
vanwege het hotel, waarin hij in Basel
de nacht heeft doorgebracht. „Mens,
mens", 's Morgens zat hij voor het open
raam te genieten van de zuivere lucht
en toen, ja waarachtig, toen „kwamen
de lijsters vóór me!" Nee, geef Driessen
maar een Zwitsers hotel en een Zwit
serse berg.
Simon Visser is een dichter. Dat
merkte ik toen hij mij tekst en uit
leg gaf van zijn schrijverij, die hij
tussen twee haakjes niet alleen be
drijft ten behoeve van zijn vrouw,
maar ook met het oog op de ver
halen die hij „voor de parochie" in
Breskens zal moeten vertellen als hij
weer terug is. Simon Visser ontdek
te dan dat hij tijdens het schrijven
„vanzelf gaat fantaseren"; wat on
miskenbaar wijst op een spontane
dichterlijke scheppingsdrift. Maar bij
hem heeft die poëtische inslag een
zéér gevaarlijke zijde: zijn vrouw
zegt toch al dat hij zoveel fanta
seert
Hoe dan ook: U begrijpt dat Simon
Visser ongeveer iedere alp, die voor zijn
(veelomvattende) horizon opdoemde, op
schreef; iedereen bestormend met de
vraag: „hoe hoog-ie wel zou zijn", of
„hoe diep men die ravijn daar zou kun
nen schatten." Simon Visser's reis-epos
groeide met iedere honderd meter die de
trein aflegde. Maar. weet u, een mens
is maar een mens; ook de meest onver
moeibare is niet in staat in enkele
uren tijds heel het Zwitserse Bergland
schap in een notitieboekje (met fantasie)
te administreren. Waarmee ik maar zeg
gen wil, ,dat na verloop van tijd Simon
Visser met een verhit gezicht als een
koortslijder in een hoek van de coupé
neerzonk en zijn machteloosheid uit
drukte in deze kernachtige zin: „Ik mag
lij en dat er maar een tunnel van een
kwartier komt."
Toen bleek zelfs Simon Visser het
verloren te hebben van de Zwitserse
Alpen.
et hoeft u niet te verbazen dat om
streeks die tijd de andere>- van
de tien het bijltje er al lang bij
hadden neergelegd. Driessen zat al veei
stevig en onwrikbaar op zijn plaats,
Hilde Benders leunde met heur zwart-
gelokt hoofd op de schouder van juf
frouw Andringa, die het Limburgse
meisje zo stiekumweg een beetje bemoe
dert; Tony Timmers had het inmiddels
opgegeven van alle mogelijke gezichts
hoeken uit hetnatuurschoon fotogra
fisch te fixeren en juffrouw Smeets
was waarachtig de eerste die het open
lijk durfde zeggen: „Ik wil nu wel weer
eens wat laags zien." Uitgeput van het
majesteitelijke Zwitserland waren de
tien in een dommelstemming geraakt. Op
dat moment kréég Simon Visser zijn
tunnel van een kwartier: de Gotthard.
Toen ben ik wagon 2 gaan opzoeken,
waar Joaneke Schoenmoakers temidden
van de boerenmeskes in de avond-ver-
lichte coupé druk zat te keuvelen; over
de Zwitserse bergen natuurlijk. Hoe zij
ze vond? Joaneke hief beide armen ten
hemel: ,JOa had ik niet kunnen denken,
zó hoog en zó diep. Ik ben er stil van.'
En in een niet te identificeren stemmen
gegons vielen de andere meskes haar bij
dat ze er óók stil van waren."
Of Joaneke zin had om even mee te
gaan naar de anderen? Wis en waar
achtig had ze dat. Ze hóórde er toch
zeker bij en bovendien ze vond het zo
leuk dat je door de trein kon lopen.
Coupé vijf (compartiment acht) was
net ontwaakt toen Joaneke binnen
kwam; het meisje werd met een solida
ristisch gejuich ontvangen. Ze mocht
naast Driessen zitten. En dat werd toen
een heel opwindende conversatie tussen
die twee, tussen Monster en Den Bosch.
„Die moeten goed gebekt zijn, die han
delsmannen." zei Joaneke; maar ze was
het zelf ook, want toen Driessen zich
al te zeer charmeur toonde zei ze reso
luut: „Ik maak 't goed bij m'n bisschop
en gij bij oewen vrouw".
Maar het eindigde er toch mee dat
Joaneke en Driessen jolig de handen op
elkaar kletsten. Joane had 'n (Monsters)
„verken" gekocht. In de Gotthard-tun-
nel.
Chiasso lijkt een beetje op Chian
ti; en bij Chiasso, het Zwitsers-Itali
aanse grensplaats) e, maakten wij
Het hationale katholieke weekblad
„America" bevat een artikel van pa
ter H. Th. Bastiaanse, die 25 jaar mis
sionaris in Indonesië is geweest.
De schrijver ziet een zekere mate van
gevaar in het huidige Indonesische le
ger, dat samengesteld is uit door de
Japanners opgeleide rimboesoldaten,
jongens, die in de tweede wereldoor
log dienst moesten nemen in verband
met een mogelijke invasie door de
Amerikanen. Met de Japanse wapens,
die zij behielden, vochten zij als gueril
la's door tijdens de strijd om de onaf
hankelijkheid. Hun opvoeding bestond
slechts uit vechten. Roof en plundering
zit hun in het bloed. Nu zij hun onaf
hankelijkheid bereikt hebben, weige
ren zij naar het platteland terug te ke
ren. Het communisme zou gemakkelijk
een beroep op hen kunnen doen.
Het communisme, aldus gaat pater
Bastiaanse verder, zal slechts de kans
hebben Indonesië aan zijn reeks slacht
offers in het gebied van de Stille Oce
aan toe te voegen, indien de regering
in gebreke zou blijven werkelijke voor
uitgang naar verbetering op sociaal ge
bied en op het terrein van de volksop
voeding te weeg te brengen en indien
zij niet de huidige lage levensstandaard
zou verhogen. Zij heeft reeds om eco
nomische en culturele bijstand verzocht.
De Ver. Staten moeten acht slaan op
dit verzoek. Indonesië werd door Ame
rika niet aan zijn lot overgelaten op
zijn weg naar de onafhankelijkheid. Het
moet ook niet aan zijn lot worden over
gelaten bij zijn ernstige pogingen om
voorspoed te verkrijgen, die de onaf
hankelijkheid veilig kan stellen.
(Van onze correspondent)
Dinsdagavond tegen middernacht is
een goederentrein met acht wagens, ko
mende uit de richting Utrecht, bij Dui-
vendrecht op het rangeerterrein, door
een onveilig signaal gereden en tegen
een stootblok gebotst. Het stootblok
werd twintig meter weggedrukt en de
trein kwam in het zand tot stilstand.
Een wagen werd totaal vernield,
twee andere zwaar beschadigd. Er zijn
geen gewonden. Het verkeer van
Utrecht naar Amsterdam werd ge
stremd, dat van de hoofdstad naar het
centrum oes lands kon voortgang vin
den. Vanochtend was de treinenloop
weer normaal.
Ten tweeden male is een school walvissen naar het strand van Dunbar (Engeland)
teruggekeerd, en nu voor het laatst. Ruim een week geleden kwamen circa 147
walvissen achter hun leider aan naar de kust gezwommen. Hoewel de kustbewo
ners met zeer veel moeite de beesten naar diep water sleepten, keerden zij naar
hun leider, die ziek op het strand lag, terug. Plaatselijke autoriteiten zagen als
enige oplossing de walvissen dood te schieten en daarna door schepen naar volle
zee te laten brengen.
onze ik begin mijzelf bijna als de
elfde van „de tien" te beschouwen
joyeuze entrée in Italië; ik weet
niet welke van beide omstandighe
den er toe verleidde, rnaar voor ik
er zelf goed en wel van doordron
gen was, stond ik met zo'n dikbui
kige in gestyleerd riet verpakte fles
van de nationale Italiaanse wijn in
mijn handen. Een klein feest in de
corridor van de expresse-trein, dat
ik a raison van enkele Zwitserse
francs had overgenomen uit de han
den van een helemaak niet feeste
lijke, maar zéér transpirerende per-
ron-kellner.
Maar ik had de consequenties van
mijn daad niet overzien. Driessen ver
hief zich langzaam van zijn bank, mon
sterde met goedkeurende blik mijn ver
lokkelijke fles Chianti en zei kort maar
vastberaden: „Hoeveel kost dat?"
Ik schrok, maar wat moest ik doen?
„Dan moet ik ook zoiets hebben," zei
Driessen, vastberaden als ging het om
de koop van een riant zwijn.
Even later morste juffrouw Andringa
rode wijn op naar witte blousje, wat
niet erg was omdat hef niet vlekte; en
Hilde Benders nam enkele ferme slok
ken en „kon er haast niet van ophou
den".
Toen waren wij in Italië....
HERMAN HOFHUIZEN.
j Woede is eer. zwaard, dat men bij
het scherp vasthoudt.j
Onder uitbundig gejubel van een groot
deel der Nederlandse kolonie is heden
avond om kwart over acht de tweede
nationale bedevaart in Rome gearriveerd.
Toen de trein binnenstoomde, stonden
de vierhonderd sociale werksters en ge
zinsverzorgsters uit Bouvigne, die mo
menteel in de Heilige Stad verblijven,
met vlaggen op het station Tibortina
opgesteld. Mgr. Olav Smit. mgr. Eras,
mgr. Daams en jhr. van Weede, gezant
bij de H. Stoel, waren op het station
aanwezig en verwelkomden de Neder
landse bisschoppen Huibers en Baeten
hartelijk. De grote reis over Bazel en
Vallombrosa was volbracht. Mgr. Hui
bers vertelde ons, dat hij de reis buiten
gewoon prettig gevonden had. De pel
grims waren enthousiast.
Advertentie
ANNO 1690
WAT LEVERT LEVERT IS GOED'