D' Triest is het leed van velen, die uit Indonesië repatrieerden ZORGEN OVER FINANCIERING DER DEFENSIE DE TIEN van „Radio Anno Santo" zien de Alpen H' Démasqué Het aantal problemen zeer groot en vaak moeilijk op te lossen „M „V.S. moeten Indonesië niet loslaten" Tot hoofd en hart TWEEDE BEDEVAART GEARRIVEERD Amerika wenst een commissie met aan het hoofd een burger Het weer. Een reis-epos groeit met iedere honderd meter, die de trein aflegt WOENSDAG 17 MEI 1950 74ste JAARGANG No. 24770 annen van Galilea, wat staat gij verwonderd naar de hemel te staren? Zoals gij Hem hebt zien opstijgen naar de hemel, zo ook zal Hij wederkomen. Gij, alle volkeren, klapt in de handen: juicht God toe met jubelende stem. EEN TOCHT LANGS DE GEZINNEN CONFERENTIE RAAD VAN ATLANTISCH PACT Portugal pleit voor opname van Spanje Donderdag, Hemelvaartsdag, zal ons blad niet verschijnen. DE DIRECTIE JOEGOSLAVIË VOELT ZICH BEDREIGD Tegenspraak uit Djakarta Geen stopzetting der pensioenen Men was er stil van Leger vormt gevaar Goederentrein op stootjuk gereden Mgr. Huibers en Mgr. Baeten in Rome tiproev "HU'H a ff «f MW, Ml =1 ;l »M iTT* BUREAUX: SMEDESTRAAT 5 - HAARIEM Telefoon: Redactie 21544; Advertenties 21543 Abonnementen 20800 Postqiro 143480 Bijkantoor Beverwijk: Stumphiusstr. 45, tel. 3998 Voor klachten over de bezorqing na 5.30 uur 's avonds 21544 Directeur: J. 3. W. Boerriqter. Hoofdredacteur: Drs. H. W M. van Rua Wr»d. hoofdredacteur: W. Severin. NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT 'ADVERTENTIETARIEF 28 cents Der millimeter- hooqte. Inqezonden meoedeiinaen dubbel tarief. Omroepers 16 cents per m.m.-hooqte- De administratie behoudt zich het recht voor advertentiën eventueel zonder opgave van redenen te weiqeren. ABONNEMENTSPRIJS 35 cents per week. f 132 per maand, f 4.55 per kwartaal. kopstukken van Djocja en de R.I.S. werpen hun maskers af in hetzelfde tempo als onze troepen Indonesië verlaten om naar het vader land terug te keren. De vriendelijke glimlach, waarmee de Oosterling zo veel mogelijk zijn werkelijke gevoelens ver bergt, verandert in een grijns van min achting, nu hij zijn macht voelt toene men met ieder schip, dat de haven van Tandjong Priok verlaat. Nog luttele da gen en Djocja kan zijn triomfen vieren omdat z ij n eenheidsstaat, onder de grofste dwang en terreur en met uit schakeling van de Indonesische volken zelf, tot stand gekomen, een feit is ge worden. Weliswaar biedt Ambon nog hardnekkig tegenstand, maar dit eiland, hoewel de Ambonees een taaiheid en onverzettelijkheid kent als geen ander, Nederland heeft hier eeuwen lang van geprofiteerd zal eens murw wor den of murw geslagen worden door de overmacht. Dit zal dan de laatste en misschien de triestste bladzijde worden in het boek, dat de historie van Neder lands smadelijke terugtocht uit Indonesië zal beschrijven. Smadelijk, omdat het al zijn vrienden daar in de steek heeft ge laten, smadelijk omdat het een oppor tunistische politiek heeft gevolgd, die vriend en vijand met verachting ver vuld heeft, smadelijk, omdat de Neder landse regering en sommige politieke leiders Indonesië vaak tot een speelbal maakten van hun binnenlandse partij politiek, en duldden, dat uiteindelijk de internationale wereld de grofste chan tage pleegde, smadelijk, omdat het na de souvereiniteitsoverdracht zelfs geen zwak protest liet horen tegen de fla grante schending van plechtig gesloten overeenkomsten. Over enkele dagen zal de R.I.S. de eenheidsstaat afkondigen. Eerst d a a r- n a zal de Kamer een nota van de re gering over de situatie in Indonesië, welke 23 of 24 Mei zal verschijnen, in een openbaar debat mogen behandelen. Het is weer het oude en bekende re cept. Over de gebeurtenissen in Indo nesië heerst onder het Nederlandse volk grote bezorgdheid. In de pers thans ook in de socialistische, want de chaos is niet meer te verbloemen wordt met klem op een uiteenzetting van het standpunt der Nederlandse regering te genover de gebeurtenissen aangedrongen. Langzaam wordt de Volksvertegenwoor diging wakker en begint zich te roeren. De regering, het onweer ziende aanko men, tracht de gemoederen te kalmeren door een nota in het vooruitzicht te stellen. Niet onmiddellijk, maar een dag of tien later, waarna de Volksvertegen woordiging gelegenheid krijgt over de toestand te debatteren. Waarschijnlijk zal de eenheidsstaat dan reeds een feit zijn. En niet waar, de regering kan we derom haar handen in onschuld wassen. Gedane zaken nemen immers geen keer? Wat dan volgt is ook niet zo moeilijk te voorspellen. De leiders der grote fracties zullen dan hun critiek uiten op de gestes, of misschien juister, de pas sieve houding der regering. Een ogen blik zal het publiek denken: nu wordt het echt; er komen dreigementen aan het adres der regering, men gaat vragen stellen en als die niet afdoende en be vredigend zullen worden beantwoord, zal de Kamer haar macht wel eens tonen. En dan komen de ministers aan net woord. Zij zullen een „non possu- mus"> „wij kunnen niet anders", laten horen, de gestelde vragen worden niet afdoende en in het vage beantwoord; nog even zal de V.V.D. doen alsof zij nog een spaak in het wiel zal steken, maar dan houdt het vuurwerk op en de as regent neer. De Volksvertegenwoor diging rouwt en strooit zich vol droe fenis met de as, die van het vuurwerk is overgebleven en alles gaat door alsof er niets gebeurd is. Ministers glim lachen en de partijleiders kloppen elkander weer vriendelijk op de schou ders. En de regering zit vaster dan ooit op haar zetel. Zo is het zo dikwijls op critieke momenten gegaan en het zou ons zeer verwonderen als de procedure deze keer anders zou verlopen. Dat an ders zou betekenen, dat nu 'eindelijk het fiasco der gevoerde Indonesische politiek zou worden erkend, dat de verantwoordelijke instanties een „mea culpa" zouden uitspreken en daar uit ook de consequenties zouden trekken. Wij vermoeden echter dat dit ».mea culpa" niet licht zal worden uit gesproken. Als intussen ooit het fiasco der ge voerde politiek duidelijk tot uiting komt dan is het wel in de grenzenloze bruta liteit waarmee de Indonesische leiders Nederland thans de schuld durven ge ven van de binnenlandse troebelen. Zelfs gaan de heren zover, Nederland hiervoor een rekening van 200 millioen aan te bieden, die zij bij weigering door de Nederlandse regering om deze te hono reren dreigen te verhalen op de Neder landse pensioenen. Natuurlijk toonde Den Haag zich weer „verrast". En even natuurlijk kwam er uit Djakarta een tegenspraak. De mede deling over een eventuele stopzetting der uitbetaling der pensioenen, wanneer Nederland niet 200 millioen schade vergoeding zou betalen, zou „onjuist" zijn. Maar èn deze Haagse verrassing én dit Indonesische dementi komen in een eigenaardig daglicht te staan, nu de correspondent van De Telegraaf te Dja karta weet te melden, dat over deze schadeloosstelling de laatste dagen wel degelijk Nederlands-Indonesische bespre kingen zijn gevoerd, en wel tussen pre mier Moh. Hatta, mr. Gieben, de wnd. Hoge Commissaris, de Indonesische ko lonel Simatoepang en de Nederlandse legercommandant, generaal Buurman Van Vreeden. Als gevolg van deze besprekingen zou de R.I.S. thans het voornemen hebben, Nederland een nota aan te bieden waar in schadevergoeding geëist wordt tot een bedrag, dat ergens in de buurt ligt van '00 millioen gulden. Verwonder u over niets meer lezer. Tussen Den Haag en Djakarta is alles mogelijk. Wij wachten nu met spanning op een optimistische verklaring van de Neder landse regering! (Van onze redacteur) Steil, donker en tochtig is de uitgesleten trap. die, in de Jacob van Lennep- straat nummer zoveel te Amsterdam, naar de tweede verdieping voert. Al klim mend heeft men moeite zich de tijd voor te stellen, waarin zo'n huis toch wel als een enigszins presentabele woning moet hebben gegolden maar of de bou wer van de tachtiger jaren in zqn bestek vercalculeerd had, dat daar op „twee hoog" die ene kamer met een hok er naast plus een bescheiden keukentje het onderkomen moesten worden voor acht mensen Ze leven er boven op elkander. De ouders slapen in een opklapbed en om dat 's avonds neer te laten moet een ware verhuizing van andere meubels plaats vin den. In de ruimte, die er dan nog overblijft, worden rond het bed van de ouders slaapgelegenheden geïmproviseerd voor de kinderen. Twee slapen er echter bo ven elkaar in een bedstede; daarin dringen luizen door van de honden der buren. kleine kamers met een alcoof en een keu kentje van, let wel, één meter bij ander half. In de donkere alcoof ligt één der kinderen met koorts in bed er is er telkens weer een ziek >n dit kille, natte land maar dat is het bed van de grootmoeder en die heeft een hartkwaal; 's nachts moet zij daar dus slapen en gaat de zieke jongen op de grond bij de rest van het gezin. Introïtus uit de Misgebeden van morgen, 's Heren Hemelvaart Deze toestanden behoeven geen bijwer ken met de verfkwast der sentimentali teit; hoe sober de opsomming ook moge zijn, zij zeggen meer dan genoeg. Voor een tafel is geen' plaats in het vertrek Er zijn zes kinderen tussen zestien en drie-en-twintig jaar; één heeft er zijn middelbare studie moeten onderbreken, omdat in een kleine ruimte met zoveel mensen studie 's avonds geen doen is: een tweede mag bij de directeur van zijn school 's avonds huiswerk komen maken Een der knapen heeft nu en dan gelegen heid te slapen bij een vriend thuis. Drie jaar leiden deze mensen reeds dit mise rabele, primitieve leven. Zij hadden in Bandoeng een ruim huis me't zeven ver trekken en deden in goed vertrouwen woningruil met een familie in Amster dam Gerepatrieerden uit Indonesië. Drie w.oorden. waarachter meer vraagstukken liggen, dan in deze krant zijn samen te vatten, laat staan op te lossen. In Rotterdam is een militair van het K.N.I.L. met zijn vrouw en vier kinde ren ingetrokken by zijn moeder. Zij be schikken met zijn zevenen nu over twee De belangrijkste kwestie, die gisteren op de conferentie van de ministers van Buitenlandse Zaken van de landen van het Atlantisch Pact aan de orde is ge weest, betrof de financiering van het Atlantische defensieprogram. Men meent te weten, dat de ministers van de Europese landen ernstige bezwaren hebben geop perd tegen het door de defensiecommissie van het pact opgestelde bewapenings program, omdat zü van mening zijn, dat hun landen zich geen zwaardere uitga ven voor de defensie kunnen getroosten. Acheson zou er echter op gewezen heb ben, dat de Verenigde Staten een derde van hun begroting aan de defensie be steden en dat zij verwachten, dat de Europese landen zich grotere inspanningen zullen getroosten. De moeilijkheden bij de uitvoering van het defensieprogram hebben geleid tot een Amerikaans voorstel om een permanente defensiecommissie in het leven te roepen, die onder leiding zou komen te staan van een burger, waarschijniyk een Amerikaan. Deze commissie, die de hoogste macht in de organisatie van het pact zou krygen, zou de coördinatie van de economische en militaire kant van het de fensieprogram moeten regelen. Hoewel over de besprekingen weinig bekend is, meent men in goed ingelichte kringen, dat er een mogelijkheid bestaat, dat Eisen hower, ondanks zijn „militair verleden" zou.kunnen worden uitgenodigd voor de vervulling van het voorzitterschap van de permanente commissie. heid in gevaar brengen om tegen 1952 wanneer de Marshall-hulp ophoudt het economisch evenwicht te verkrijgen De ministers konden het gisteren niet eens worden over de programma's en de financiering van de herbewapening. In een kert communiqué hebben zij verklaard de bespreking over deze aan gelegenheden vandaag voort te zetten. Het debat over het rapport van de de fensiecommissie zou gehandeld hebben over de raming der commissie van de benodigde manschappen en uitrusting en over de kwestie van de financiering van deze behoeften. 10 pantser- en 20 infanteriedivisies zouden door de militaire deskundigen het De permanente commissie zou, aldus het voorstel, een permanente zetel moe ten krijgen en volmacht moeten hebben 'tot het nemen van verstrekkende beslis singen. Zij zal zich in hoofdzaak moeten bezighouden met de bespoediging van de bewapening van West-Europa en de fi nanciering daarvan. Aangenomen wordt, dat ze gesteld zal worden boven de raad van ministers van Buitenlandse Zaken, de raad van stafchefs en de raad van ministers van Financiën. De oprichting ervan zal ze ker het zwaartepunt van de koude oor log op Europa leggen en in de hand wer ken, dat de achterstand in bewapening ten opzichte van het zich in snel tempo opnieuw bewapenende Rusland te niet wordt gedaan. Waarnemers te Londen zijn van oor deel. dat de inderhaast over de bespre kingen van Dinsdagmiddag geworpen sluier van geheimhouding ten doel heeft de algemene besluiteloosheid te verber gen, waarmede de nieuwe Amerikaanse voorstellen om de militaire en economi sche plannen van de Atlantische gemeen schap te integreren, begroet werden. Het was duidelijk, dat in een verga dering van vier uur de ministers van de elf andere landen niet tot een definitief oordeel over de plannen konden komen Men meent te weten, dat in vele geval len de ministers Dinsdagavond overleg zouden plegen met hun regeringen. Waarnemers geloven, dat louter orga nisatorische veranderingen in de struc tuur van het Atlantisch Pact het funda mentele vraagstuk van de Europese lan den niet kunnen oplossen, n.l., dat de door de defensiecommissie van het At lantisch Pact noodzakelijk geachte ver dedigingsvoorbereidingen de mogelij k- I» een gezamenlijke zitting van de c°Jnmissie voor Buitenlandse Zaken van de beide huizen van het Joegoslavische Parlement, heeft de afgevaardigde Vla- "nir Dedijer, voormalig minister van doorlichting, verklaard, dat in de Bul gaarse hoofdstad (Sofia) bewegingen dan tanks plaats gevonden hebben in e richting van de Joegoslavische grens, a Russische troepen pontons slaan over de Donau tussen Roemenië en Bul- irt n 6n Personen, die kort geleden u' oe,nenië zijn ontsnapt, meegedeeld - en' dat arbeiders bezig zijn mili- e vliegvelden aan te leggen in de buurt van Timiscara (Roemenië) aan de Joegoslavische grens. Hij verklaarde voorts, dat deze feiten zich voorgedaan hebben na de redevoe ringen van Russische afgevaardigden in Praag en Warschau, die een „oorlogs zuchtig en verdacht karakter vertoon den". Dedijer zei verder, dat de Joegoslavi sche diplomaten in de Oost-Europese landen belemmerd worden in het uit oefenen van hun functies, dat de politie de toegang tot de Joegoslavische am bassades blokkeert, dat Joegoslavische burgers worden mishandeld, diploma tieke posten worden geschonden en di plomaten gearresteerd. minimum geacht worden voor de verde diging van Europa. De uitrusting van een dergelijke strijd macht zou ongeveer 2.5 milliard doller eisen, ongeacht de kosten, welke het op de been houden van deze macht met zich zou brengen. Deze kosten zijn speciaal voor gepant serde strijdkrachten zeer groot. Naast deze uitgaven voor de landmacht zouden dan nog die voor de zee- en luchtmacht komen. Sommige Europese landen zyn van mening, dat zo een groot staand leger een te grote belasting voor hen zal bete kenen. Van betrouwbare zijde meent men te weten, dat Portugal het vraagstuk van Spanje's betrekkingen met de pact-lan den te berde heeft gebracht. De reactie zou pover zijn geweest. DePortugese minister van Buitenlandse Zaken, Caeiro da Matta, betoogde, dat Spanje bij dc organisatie betrokken diende te worden zowel uit economisch alsook uit strate gisch oogpunt. Bij plechtigheden ter gelegenheid van de week van de luchtmacht heeft de Amerikaanse stafchef gen. Omar Brad ley gisteren in Baltimore verklaard, dat Spanje een noodzakelijke factor bij de verdediging van West-Europa is. Bestu dering van de kaart, aldus de generaal, leert, hoe belangrijk dat land voor de verdediging van de Westelijke wereld is. Indien er een oplossing gevonden kan worden voor de Westelijke bezwaren te gen het Spanje van Franco, dan behoor', dit land een belangrijk lid van de ge meenschap der volkeren te worden, al dus de generaal. Een ander geval, waar wij met respect bij te kijken hebben gestaan, is dat van een Chinees, die vroeger leraar was in Batavia. Sedert Juni 1943 zit hij met drie schoolgaande kinderen op één' kamer, eveneens in Den Haag. Bovenop de hut koffers is een bed gezet: daar slapen de moeder en het oudste meisje in; in een andere hoek een bed voor het tweede kind, het derde vindt een huis verder onderdak voor de nacht. De vader zelf presteert het voor zijn nachtrust genoe gen te nemen met een plank, die over een der bedden ligt; 'zijn voeten rusten dan wel op een stoel. Ach, het went, zegi hij laconiek en hij vertelt verder over de avonden, waarop hij en zijn vrouw toch nog studeren. In de Pieter Kiesstraat te Haarlem moeten wy op de zolder zijn. „Waar liefde woont, gebiedt de Heer Zijn ze gen" en „Tob nooit" is er op dë muur naast een kruisbeeld en voorstellingen van Maria aangeplakt. Hier ziet men even wat een eenvoudige Hollandse vrouw met doorzettingskracht toch nog uit een moeilijke situatie weet te halen; de man, een oud-beheerder van een /ontbedrijfheeft met haar deze zolder kamer een zekere accommodatie weten te geven, maar er is een tweede baby op komst en pas als je geen waterafvoer hebt en naar beneden moet sjouwen met emmers, merk je hoe gauw een emmer vol is. Telkens weer hoort men bij deze cre- peergevallen over de urgentielijsten, de toezeggingen en over de huisvestings- bureaux. Onze eerste reactie is: maar deze mi sère is niet specifiek een bezoeking voor gerepatrieerden alleen hoevele jonggehuwden en geëvacueerden zijn er niet even lamentabel aan toe? Den ieder kan daar uit zijn eigen omgeving voorbeelden van aanwijzen. Het huisvestingsprobleem is echter slechts één aspect van de nood der ge repatrieerden; het is dubbel nijpend, omdat tal van deze mensen met nog zo vele andere, vaak morele noden te kampen hebben. Zij hebben gevangen gezeten bij de Japanners en niet alleen hun lichame lijke, maar ook hun geestelijke weer stand heeft daaronder geleden; „len hunner hebben verliezen te betreuren in hun famiie; zij voelden de basis van hun bestaan in Indonesië onder hun voeten wegzakken. Triest is dit leed van de terugkomen den en het is moeilijk er een oplossing voor jan te geven. Wil men toch tot conclusies komen, dan zullen het voor namelijk deze moeten zijn: dat, dege nen, die op het punt staan te repatri ëren, worde duidelijk gemaakt, dat m zich beter te lage dan te hoge verwach tingen maken kan omtrent hetgeen Ne derland vermag te bieden; dat de Indo nesische of half-Jndonesische vrouwen zich zoveel mogelijk zullen moeten in stellen op een Nederlandse levenswijze waardoor veel onaangenaamheden bij samenwoning voorkomen kunnen wor den; dat men in Nederland, ook ten plattelande, zich los moet zien te ma ken uit het nog altijd voorkomende dédain voor een andere huidkleur, op welk punt deze mensen zeer gevoelig zijn; dat het een morele plicht van ons volk is andermaal te speuren naar niet of onvoldoende gebruikte woonruimten en dat het zaak is de Dichtingen „Ne derland helpt Indië" en „Pelita", die thans samenwerken onder de naam „Hulp aan gerepatrieerden", te steunen, opdat zij aanvullende bijstand kunnen bieden naast die van de overheid, o.a. door het bouwen van woningen. Natuurlijk, er zijn ook gerepatrieer den die zeer wel terecht komen, maar men zou zich al te gemakkelijk van de affaire afmaken door de 140.000, die te rugkeerden naar ons land, juist over deze kam te scheren. Het merkwaardige is, dat de belang stelling voor dit probleem aan het ver slappen is juist op het moment, dat de toestand moeilijker wordt. Het schijnt namelijk wel een uitgemaakte zaak te zijn, dat er nog 60.000 mensen dit jaar uit Indonesië naar Nederland komen, de 8.000 K.N.I.L.-militairen met hun ge zinnen niet meegerekend. Waren zij allen zoals die Chinese leraar, die op een plank slaapt en er nog welgemutst bij blijft, het zou nog wel gaan. Het zou echter wel zeer dwaas zijn dit als norm te stellen. In een groot deel van onze vorige op lage is melding gemaakt van een mede deling van de woordvoerder van het ministerie van Voorlichting der V.S.I., waarin werd gezegd, dat de V.S.I.-rege- ring overweegt van de Nederlandse re gering vergoeding te eisen voor de schade, aangericht door het optreden van Westerling en eenheden van het KNIL in Oost-Indonesië. Deze schade is voorlopig geschat op 200 millioen gul den. Zou deze eis eventueel niet wor den ingewilligd, dan zou de regering der V.S.I. stopzet'ing overwegen van de uitbetaling der Nederlandse pensioenen tot het bedrag der schade bereikt is. Dinsdagavond verklaarde de minis'er van Voorlichting der V.S.I. echter, dat deze mededeling onjuist is. Van bevoegde Nederlandse zijde in Den Haag vernemen wij, dat men daar zeer verrast was over dit bericht, even als over de uitlatingen aangaande een beweerd onvermogen van de zijde der Nederlandse regering om een deel van haar verplichtingen der R.T.C. en met name die. welke betrekking hebben op het KNIL, na te komen. De Neder landse regering is te dezer zake op geen enkele wijze officieel benaderd. In verband met de buitensporige in houd van deze berichten, waarvan men vooralsnog aanneemt dat, zij niet, zoals ze willen doen geloven, van officiële zijde afkomstig zijn, weigerde men op de inhoud daarvan in te gaan. Verwachting tot Donderdagavond: Over het algemeen veel bewolking met later hier en daar enige regen. Weinig wind. Ongeveer dezelfde temperatuur als vandaag. DONDERDAG: Zon: 4.42—20.31. Maan: 4.49—22.50 VRIJDAG: Zon: 4.41—20.32. Maan: 5.25—23.50 ~J~ T et gaat met het bekijken van de Zwitserse Alpen van de trein uit zó, dat J wanneer je er één gezien hebt, je ze ook allemaal wilt zienHetgeen enige moeilijkheid oplevert, aangezien het een mens nu eenmaal niet gegeven is uit twee coupé-raampjes tegelijk te kijken. Een moeilijkheid die de tien van Radio Anno Santo" aan den lijve ondervonden hebben. Van het moment af dat iemand de alarmerende mare verspreidde: „Daar heb je een gletscher", was er geen houden meer aan. Hilde Benders zat geknield op de bank voor het raampje of stond in de corridor, zuchtend van pure emotie om zoveel wonderlijke schoonheid. Maar zelfs de meest joyeuze meisjes-energie houdt het niet uit bij zo'n snelle opeenvolging van de meest luisterrijke natuur-monumenten. Mijnheer Dijkers, die als jeugdleider méér met het paedagogische bijltje heeft gehakt, zei: „Hier zit Ozon in de lucht" en de reisgenoten, die in hun Fallieterse verrukking een zonnebril hadden opgezet, ried hij aan: „Dat moeten jullie niet doen. Er zijn géén kleuren wonderlijker dan die van de natuur." En daar had mijnheer Dijkers gelijk in, vond ik. „Benne dat nou de Zwitserse ber gen?" vroeg Driessen, toen de majes teitelijke Rigi aan zijn coupé-raampje voorbijschoof. En nadat men die geo grafische informatie van alle kanten opgetogen bevestigend had beantwoord, schoof hij zijn hoed achter op zijn hoofd en zei: „Mens, mens". Trouwens Dfiessen heeft het wel be grepen op Zwitserland. Dat is vooral vanwege het hotel, waarin hij in Basel de nacht heeft doorgebracht. „Mens, mens", 's Morgens zat hij voor het open raam te genieten van de zuivere lucht en toen, ja waarachtig, toen „kwamen de lijsters vóór me!" Nee, geef Driessen maar een Zwitsers hotel en een Zwit serse berg. Simon Visser is een dichter. Dat merkte ik toen hij mij tekst en uit leg gaf van zijn schrijverij, die hij tussen twee haakjes niet alleen be drijft ten behoeve van zijn vrouw, maar ook met het oog op de ver halen die hij „voor de parochie" in Breskens zal moeten vertellen als hij weer terug is. Simon Visser ontdek te dan dat hij tijdens het schrijven „vanzelf gaat fantaseren"; wat on miskenbaar wijst op een spontane dichterlijke scheppingsdrift. Maar bij hem heeft die poëtische inslag een zéér gevaarlijke zijde: zijn vrouw zegt toch al dat hij zoveel fanta seert Hoe dan ook: U begrijpt dat Simon Visser ongeveer iedere alp, die voor zijn (veelomvattende) horizon opdoemde, op schreef; iedereen bestormend met de vraag: „hoe hoog-ie wel zou zijn", of „hoe diep men die ravijn daar zou kun nen schatten." Simon Visser's reis-epos groeide met iedere honderd meter die de trein aflegde. Maar. weet u, een mens is maar een mens; ook de meest onver moeibare is niet in staat in enkele uren tijds heel het Zwitserse Bergland schap in een notitieboekje (met fantasie) te administreren. Waarmee ik maar zeg gen wil, ,dat na verloop van tijd Simon Visser met een verhit gezicht als een koortslijder in een hoek van de coupé neerzonk en zijn machteloosheid uit drukte in deze kernachtige zin: „Ik mag lij en dat er maar een tunnel van een kwartier komt." Toen bleek zelfs Simon Visser het verloren te hebben van de Zwitserse Alpen. et hoeft u niet te verbazen dat om streeks die tijd de andere>- van de tien het bijltje er al lang bij hadden neergelegd. Driessen zat al veei stevig en onwrikbaar op zijn plaats, Hilde Benders leunde met heur zwart- gelokt hoofd op de schouder van juf frouw Andringa, die het Limburgse meisje zo stiekumweg een beetje bemoe dert; Tony Timmers had het inmiddels opgegeven van alle mogelijke gezichts hoeken uit hetnatuurschoon fotogra fisch te fixeren en juffrouw Smeets was waarachtig de eerste die het open lijk durfde zeggen: „Ik wil nu wel weer eens wat laags zien." Uitgeput van het majesteitelijke Zwitserland waren de tien in een dommelstemming geraakt. Op dat moment kréég Simon Visser zijn tunnel van een kwartier: de Gotthard. Toen ben ik wagon 2 gaan opzoeken, waar Joaneke Schoenmoakers temidden van de boerenmeskes in de avond-ver- lichte coupé druk zat te keuvelen; over de Zwitserse bergen natuurlijk. Hoe zij ze vond? Joaneke hief beide armen ten hemel: ,JOa had ik niet kunnen denken, zó hoog en zó diep. Ik ben er stil van.' En in een niet te identificeren stemmen gegons vielen de andere meskes haar bij dat ze er óók stil van waren." Of Joaneke zin had om even mee te gaan naar de anderen? Wis en waar achtig had ze dat. Ze hóórde er toch zeker bij en bovendien ze vond het zo leuk dat je door de trein kon lopen. Coupé vijf (compartiment acht) was net ontwaakt toen Joaneke binnen kwam; het meisje werd met een solida ristisch gejuich ontvangen. Ze mocht naast Driessen zitten. En dat werd toen een heel opwindende conversatie tussen die twee, tussen Monster en Den Bosch. „Die moeten goed gebekt zijn, die han delsmannen." zei Joaneke; maar ze was het zelf ook, want toen Driessen zich al te zeer charmeur toonde zei ze reso luut: „Ik maak 't goed bij m'n bisschop en gij bij oewen vrouw". Maar het eindigde er toch mee dat Joaneke en Driessen jolig de handen op elkaar kletsten. Joane had 'n (Monsters) „verken" gekocht. In de Gotthard-tun- nel. Chiasso lijkt een beetje op Chian ti; en bij Chiasso, het Zwitsers-Itali aanse grensplaats) e, maakten wij Het hationale katholieke weekblad „America" bevat een artikel van pa ter H. Th. Bastiaanse, die 25 jaar mis sionaris in Indonesië is geweest. De schrijver ziet een zekere mate van gevaar in het huidige Indonesische le ger, dat samengesteld is uit door de Japanners opgeleide rimboesoldaten, jongens, die in de tweede wereldoor log dienst moesten nemen in verband met een mogelijke invasie door de Amerikanen. Met de Japanse wapens, die zij behielden, vochten zij als gueril la's door tijdens de strijd om de onaf hankelijkheid. Hun opvoeding bestond slechts uit vechten. Roof en plundering zit hun in het bloed. Nu zij hun onaf hankelijkheid bereikt hebben, weige ren zij naar het platteland terug te ke ren. Het communisme zou gemakkelijk een beroep op hen kunnen doen. Het communisme, aldus gaat pater Bastiaanse verder, zal slechts de kans hebben Indonesië aan zijn reeks slacht offers in het gebied van de Stille Oce aan toe te voegen, indien de regering in gebreke zou blijven werkelijke voor uitgang naar verbetering op sociaal ge bied en op het terrein van de volksop voeding te weeg te brengen en indien zij niet de huidige lage levensstandaard zou verhogen. Zij heeft reeds om eco nomische en culturele bijstand verzocht. De Ver. Staten moeten acht slaan op dit verzoek. Indonesië werd door Ame rika niet aan zijn lot overgelaten op zijn weg naar de onafhankelijkheid. Het moet ook niet aan zijn lot worden over gelaten bij zijn ernstige pogingen om voorspoed te verkrijgen, die de onaf hankelijkheid veilig kan stellen. (Van onze correspondent) Dinsdagavond tegen middernacht is een goederentrein met acht wagens, ko mende uit de richting Utrecht, bij Dui- vendrecht op het rangeerterrein, door een onveilig signaal gereden en tegen een stootblok gebotst. Het stootblok werd twintig meter weggedrukt en de trein kwam in het zand tot stilstand. Een wagen werd totaal vernield, twee andere zwaar beschadigd. Er zijn geen gewonden. Het verkeer van Utrecht naar Amsterdam werd ge stremd, dat van de hoofdstad naar het centrum oes lands kon voortgang vin den. Vanochtend was de treinenloop weer normaal. Ten tweeden male is een school walvissen naar het strand van Dunbar (Engeland) teruggekeerd, en nu voor het laatst. Ruim een week geleden kwamen circa 147 walvissen achter hun leider aan naar de kust gezwommen. Hoewel de kustbewo ners met zeer veel moeite de beesten naar diep water sleepten, keerden zij naar hun leider, die ziek op het strand lag, terug. Plaatselijke autoriteiten zagen als enige oplossing de walvissen dood te schieten en daarna door schepen naar volle zee te laten brengen. onze ik begin mijzelf bijna als de elfde van „de tien" te beschouwen joyeuze entrée in Italië; ik weet niet welke van beide omstandighe den er toe verleidde, rnaar voor ik er zelf goed en wel van doordron gen was, stond ik met zo'n dikbui kige in gestyleerd riet verpakte fles van de nationale Italiaanse wijn in mijn handen. Een klein feest in de corridor van de expresse-trein, dat ik a raison van enkele Zwitserse francs had overgenomen uit de han den van een helemaak niet feeste lijke, maar zéér transpirerende per- ron-kellner. Maar ik had de consequenties van mijn daad niet overzien. Driessen ver hief zich langzaam van zijn bank, mon sterde met goedkeurende blik mijn ver lokkelijke fles Chianti en zei kort maar vastberaden: „Hoeveel kost dat?" Ik schrok, maar wat moest ik doen? „Dan moet ik ook zoiets hebben," zei Driessen, vastberaden als ging het om de koop van een riant zwijn. Even later morste juffrouw Andringa rode wijn op naar witte blousje, wat niet erg was omdat hef niet vlekte; en Hilde Benders nam enkele ferme slok ken en „kon er haast niet van ophou den". Toen waren wij in Italië.... HERMAN HOFHUIZEN. j Woede is eer. zwaard, dat men bij het scherp vasthoudt.j Onder uitbundig gejubel van een groot deel der Nederlandse kolonie is heden avond om kwart over acht de tweede nationale bedevaart in Rome gearriveerd. Toen de trein binnenstoomde, stonden de vierhonderd sociale werksters en ge zinsverzorgsters uit Bouvigne, die mo menteel in de Heilige Stad verblijven, met vlaggen op het station Tibortina opgesteld. Mgr. Olav Smit. mgr. Eras, mgr. Daams en jhr. van Weede, gezant bij de H. Stoel, waren op het station aanwezig en verwelkomden de Neder landse bisschoppen Huibers en Baeten hartelijk. De grote reis over Bazel en Vallombrosa was volbracht. Mgr. Hui bers vertelde ons, dat hij de reis buiten gewoon prettig gevonden had. De pel grims waren enthousiast. Advertentie ANNO 1690 WAT LEVERT LEVERT IS GOED'

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1950 | | pagina 1