Nieuwe Haarlemsche Courant | 1950 | 5 juni 1950 | pagina 3

HA TTA 'S POSITIE VERS TERKT

DE STILLE

MAX

Eric de Noorman - Ve strijd omAet TjecAt

L

EEN HISTORISCHE DAG
VOOR EUROPA

Geen tekort aan
aardappelen

DEELNEMING DOOR HET RIJK IN
KAPITAAL NED. HOOGOVENS

Z.H. DE PAUS WIJST OP GESEL DER
WERKLOOSHEID EN SOCIALE ELLENDE

Engeland neemt geen
beslissing

Gouverneur Klaassesz
naar ons land

Nederland acht zich nog
niet gebonden

Wij luisteren naar

Vijftig millioen crediet aan de
Djakarta Lloyd

Voorwaarden voor beide
partijen gunstig

T.N.I. schaart zich aan de zijde van de
communistische partijen

„AMBON KAN NU IN
VRIJHEID BESLISSEN"

De ontelbare gezinnen ter wereld rechtvaardige
bestaansmogelijkheid te geven is plicht

SAMENWERKING ZEER
NOODZAKELIJK

122°)

Zes landen zijn bereid enige souvereine rechten
in de toekomst prijs te geven

AMANDELTJESPUDDING

Oud-Gouverneur Huender
Staatsraad?

V.

J

Groep Nederlandse banken zegt hulp toe

Bescherming van het bedrijfsleven
tegen monopolie gevraagd

MAANDAG 5 JUNI 1950

PAGINA 3

NA DE MOTIE-NATSIR

AANVAL OP ROMME

Zelfbeschikkingsrecht
terecht verwezenlijkt

door

PATRICK PURC1LL

RECTOR VAN SPANJE
25 JAAR PRIESTER

A. TH. LAMPING HOGE
COMMISSARIS?

95-15

Voor dringende besprekingen

met nóg meer amandelen:

Passagierslijst

Verlaging van suikerprijs:
verhoging tmn consumptie

De grootste en de beste!

Plan-Schuman

Scheepvaartberichten

De aanvaarding van de motie-Natsir
door het parlement van de V.S.I., waar
van Zaterdag melding werd gemaakt,
heeft de binnenlandse politieke situatie
in Indonesië verduidelijkt, voorname
lijk door het feit, dat de P.N.I. (Partai
Nasional Indonesia) zich heeft ge
schaard aan de zijde der uitgesproken
communistisch gezinde partyen. ue
P.NJ. was bij de stemming eensgezind,
aangezien nu eenmaal de motie-Sakir-
fflan, die een onmiddellijke erkenning
van Viet-Minh vroeg, door haar leden
was ondertekend.

Uitsluitend overwegingen van inter
nationale voorzichtigheid hebben er de
regering der V.S.I. van weerhouden, de
motie-Sakirman te aanvaarden. Hier
bij kwam voor de aanhangers van Nat-
sir een belangrijke overweging van
binnenlands-politieke aard: de angst
voor het binnenlandse communisme,
welke angst thans bij de Masjumi en
andere partijen, evenals bij de partij
van Sjahrir, vrij sterk wordt.

De heer Natsir heeft aan de corres
pondent van het AN.?. verklaard, dat
hij deze duidelijke scheiding tussen
links en rechts toejuicht, doch tevens
grot,, waarde hecht aan de twijfelachti
ge houding van verschillende vooraan
staande leden der P.N.I. Hierin ziet
hij immers de mogelijkheid dat de
scheiding in de P.N.I. zich sneller zal
voltrekken, waardoor wederom de bin
nenlandse politieke verhoudingen zou
den worden opgeklaard voor de vor
ming van het toekomstige kabinet van
de eenheidsstaat.

Politieke waarnemers wijzen er
voorts op, dat deze scheiding tus
sen rechts en links tevens bete
kent, dat Hatta wederom sterk aan
prestige en steun gaat winnen,
waardoor de kansen dat nij minis
ter-president zal worden, beginnen
te stijgen. Het dient echter niet uit
gesloten te worden geacht, dat hij
in het nieuwe kabinet de porte
feuille van Economische Zaken zal
nemen.

Onmiddellijk na behandeling van de
motie betreffende Viet-Minh in 't parle
ment heeft Moh. Hatta een uiteenzetting
gegeven over het verloop der bespre
kingen tussen de V.S.I. en de republiek
Indonesia over de vorming van de een
heidsstaat, waarin geen nieuwe ge
zichtspunten naar voren werden ge
bracht. Wèl legde Hatta er nogmaals de
nadruk op, dat de eenheidsstaat op le
gale wijze tot stand is gekomen, dat de
verhouding tegenover het buitenland
hierdoor niet is veranderd en dat voorts
de resultaten van de Ronde Tafel-Con
ferentie niet zijn aangetast

Tegelijkertijd met de vergadering van
de volksvertegenwoordiging behandel
de de senaat de nota, die de Nederland
se regering bij de Tweede Kamer heeft
ingediend en de daarop gevolgde debat
ten.

Slechts één spreker heeft hierbij het
Woord gevoerd, n.l. de heer Sarino, uit
Middcn-Java, die zich vooral richtte
tegen hetgeen hij noemde een onbe
hoorlijke inmenging van de Nederlan

ders in de interne zaken van Indone
sië, waarbij speciaal de heer Romme
werd aangevallen. „Wij herinneren ons
prot. Romme nog heel goed. Hij was
het, die het succes der besprekingen
tussen Moh. Hatta en minister Stikker
torpedeerde, tengevolge waarvan de
tweeae militaire actie uitDrak", aldus

deze spreker.

De vergadering besloot over deze aan
gelegenheid een verklaring op te stel
len en te publiceren en deze aan de re
gering der V.S.I. aan te bieden.

De „Times' van Zondag levert cri-
tiek op het plan' om „de Indonesische
Archipel met zijn vele culturen en ras
sen om te zetten in een unitaristische
staat onder beheer van Java".

„Het gebied der Zuid-Molukken
heeft terecht eigenmachtig het zelf
beschikkingsrecht verwezenlijkt,
hetgeen betekent dat thans de Am-
bonncse bevolking in vrijheid zal
kunnen beslissen in welke verhou
ding zij tot de V.S.I. of tot Neder
land wil komen te staan", aldus mr.
K. van Riickevorsel tijdens een rede
over „Fundamentele menselijke
rechten en vrijheden" Zaterdag in
het gebouw van de Hoge Raad te
Den Haag gehouden, bij de sluiting
van het verenigingsjaar van „De
Jonge Balie".

De heer Van Rijckevorsel kwam tot
de conclusie, dat de rechtswaarde van
de op 10 December 1948 te Parijs afge
kondigde „universele verklaring van de
rechten van de mens" vooralsnog zeer
gering is en die verklaring eigenlijk niet
meer is dan een door alle staten aan
vaard staatkundig program, naar de ver.
wezenlij king waarvan in samenwerking
roet de Verenigde Naties ernstig moet
worden gestreefd.

In de tot heden nog zo onvolkomen
internationale rechtsorde is, aldus spr.,
het zelfbeschikkingsrecht van volken of
bevolkingsgroepen de noodzakelijke
aanvulling van de nog niet door inter
nationale rechtsorganen beschermde
grondrechten der afzonderlijke mensen.
Spr. onderzocht daarbij de practische
vraag of het gebied der Zuid-Molukken
en de daar wonende Ambonnese bevol
king terecht de onafhankelijkheid heb
ben uitgeroepen ter verwezenlijking van
het aan dat gebied toekomende zelfbe
schikkingsrecht.

Hij kwam door een onderscheid te
maken tussen het zelfbeschikkingsrecht
en de wijze waarop dat zelfbeschik
kingsrecht volgens art. 2 der overgangs
overeenkomst behoorde te worden ver
wezenlijkt, tot bovengenoemde con
clusie.

De vertegenwoordiger van de „Repu
bliek Zuid-Molukken" in ons land dr.
Nikijuluw, heeft bericht ontvangen, dat
het hoofdvoedsel op Ambon, n.l. sago,
wordt gedistribueerd, hetgeen hij een
bewijs acht, dat de toestand ernstig is
en men de consequenties daarvan onder
ogen ziet.-

In dit verband heeft hij zich opnieuw
tot het Internationale Rode Kruis te
Ger.ève gewend met het verzoek of deze
organisatie hem op korte termijn kan
berichten oï haar onderzoek gereed is
en op welke wijze zij de bevolking der
Zuid-Molukken kan helpen.

Z. H. de Paus heeft Zaterdag in een
toespraak tot de leden van het Inter
nationale Congres voor Sociale Studiën,
dat te Rome bijeen is, een beroep gedaan
op alle krachten in de wereld, op kapi
taal en arbeid, om een einde te maken
aan de geesel van werkloosheid en so
ciale ellende, die de voornaamste oor
zaken van oorlog zijn.

Slechts samenwerking van alle mensen
van goede wil kan een einde maken aan
deze misstanden, die meer dan enige
andere factor de verderfelijke koude
oorlog aanwakkeren, zo zeide de Paus.

„Een maatschappelijke politiek," zo
sprak de Paus, „die in overeenstemming
is met de leer der Kerk, die gesteund
wordt door organisaties, die de stoffe
lijke en geestelijke belangen van het
volk waarborgt en die is aangepast aan
de huidige levensomstandigheden, be
hoort door iedere ware katholiek, zon
der uitzondering, te worden gesteund.

„De voornaamste oorzaak van de kwa
len, waaraan de moderne maatschappij
lijdt, is de achteruitgang of het ontbre
ken van de geest van rechtvaardigheid,
liefde en vrede," zo vervolgde de H. Va
der.

„Millioenen mensen lijden en een on
metelijke massa ongelukkigen heeft hon
ger of wordt door werkloosheid met
honger bedreigd."

„Het kwaad speculeert op hun ellen
de, hun ontmoediging, om ze in, de
stroom van atheïsme te werpen en ze te
gebruiken in het mechanisme van een
sociale organisatie, die in strijd is met
de door God gestelde orde."

„Deze millioenen armen, verblind door
het licht van schone beloften en door
beweringen van succes, die niet kunnen
Worde» gecontroleerd, worden er toe
Verleid, zich aan ijdele illusies over te
geven."

„Deze illusies kunnen slechts leiden
tot nieuwe verschrikkelijke sociale om-
Wentelingen."

„Het is noodzakelijk, ten volle de
Plicht onder de ogen te zien, de ontel
bare gezinnen ter wereld een rechtvaar
dige bestaansmogelijkheid te geven, al
thans voldoende voor de eisen, die de
menselijke waardigheid stelt."

De H. Vader oefende critiek op de
•■egoïstische, slechts eigen belangen in
het oog houdende gedragingen van na
tionaliteiten en klassen, die een gemeen-
schappelijk streven in de weg staan."

-De gecompliceerdheid der huidige so
£'»le en economische problemen doet het
belangrijkste, het dringendste probleem
Vergeten. Dat probleem is de dreiging
Van werkloosheid, of anders gezegd het
Probleem van het herstel en de verzeke-
"Pg van een normale productie. Dit
Vraagstuk drukt als een nachtmerrie in

het bijzonder op oude industriële lan
den."

„Industrialisatie," zo verklaarde de
Paus verder, „is soms bewerkstelligd
ten koste van de agrarische economie."

„Zelfs bij een nieuwe industrialisatie
blijft het de vraag, of zij zou bijdragen
tot de gezonde ontwikkeling van de
nationale volkshuishouding."

„Maar al te dikwijls heeft men ge
tracht, een massa-productie te baseren
op de uitbuiting, tot uitputting toe,
van alle hulpbronnen der aarde. Men
heeft al te zeer agrarische volken en
de agrarische volkshuishouding aan dit
streven opgeofferd."

Hij laakte „het bijna bijgelovige ver
trouwen in de wereldmarkt als een me
chanisme voor het in evenwicht brengen
van de economie". Ook het blinde ver
trouwen in een „welvaartsstaat" achtte
hij ongegrond.

De Paus waarschuwde tegen de moge
lijkheid, dat „de arbeidende klasse valt
in de fouten van het kapitaal, dat de
productiemiddelen aan de individuele
producent heeft ontnomen en overge
dragen aan de verantwoordelijkheid van
naamloze collectieve industrieën."

(Van onze verslaggever)

Morgen, Dinsdag 6 Juni, zal het 25 jaar
geleden zijn dat Rector Van Spanje, wiens
naam bij de mannelijke katholieke jeugdor
ganisaties een zeer bekende klank heeft, in
Haarlem tot priester werd gewijd.

Rector Van Spanje, die dit jaar tevens
50 jaar zal worden, was na zijn priester
wijding aanvankelijk werkzaam als kape
laan in verschillende parochies, o.a. te As
sendelft, A'dam en Rijswijk.

Al spoedig echter kwam hij in aanra
king met de katholieke jeugdorganisaties
waar hij een belangrijk aandeel in kreeg en
hoe langer hoe meer zijn werkkracht en
toewijding aan zou geven.

Zo was en is hij een van de leidende fi
guren bij de Kru)svaarders, de Kalh. Jon
gemannen Centrale, in padvinderskringen
en in sportverenigingen.

Naast dit alles heeft rector Van Spanje
ook veel werk verricht voor de kinderbe
scherming. In 1940 werd hij algemeen dioce
saan directeur van het Mannelijk Jeugd
werk van de ICath. Actie. Gedurende de
oorlog bleef het werk voor de jeugdbewe
ging beperkt tot het clandestien laten druk
ken en verspreiden van de organisatie-or
ganen.

Na de oorlog echter werd Rector Van
Spanje in 1949 voorzitter van de inter
diocesane Jeugdcommissie, welke functie
hij ook thans nog bekleedt naast de vele
andere.

Onze ambassadeur in India, de heer
A. Th. Lamping, wordt genoemd voor de
lunctie van Hoge Commissaris van Ne
derland in Djakarta, als opvolger van

dr. H. M. Hirschfeld.

Y

95. Maar tot grote verbazing van de boer luordt Eric door de mededeling volstrekt
niet uit zijn lood geslagen.

Het gebied der Dvergars? Uitstekend," hoort hij de Noorman mompelen. Meteen
geeft hij de mannen een teken hem te volgen en haast zich in de richting van
het dal.

Met de angst in het hart gaan zij hem na, tot zij in de verte de nevelbanken zien
opdoemen, die het rijk van de geheimzinnige dienaren der duisternis aan het oog
der mensen onttrekt.

Laat de mannen wachten tot ik terugkeer," zegt Eric kort tot de Lynx. En voor
deze een opmerking heeft kunnen maken, loopt hij reeds de nevel in. Angstig zien
zij zijn forse gestalte met de grauwe nevel versmelten

Maar Eric weet wat hem te doen staat. Behoedzaam neemt hij het amulet uit
zijn zak en legt de beide helften tegen elkaar. Zal het werken? Zal Orl, de koning
der Dvergars, zich aan de afspraak houden, die hij eenmaal met de Noorman maakte?

Plotseling doemt een kleine, zwarte figuur geluidloos voor hem op en een zachte

stèm vraagt: „Gij hebt mij geroepen, heer Eric? Wat verlangt ge ditmaal van Orl
van de Dvergars

In korte woorden legt Eric hem uit wat er gaande is. Laat mij met mijn mannen
door uw gebied trekken, o Orl. Slechts dan kan ik op tijd komen om Baldon aan
tc vallen. Gij weel zelf hoe belangrijk dit is

Even heerst er een stilte. Alleen - het zachte bewegen van de nevels is merkbaar.
Vast richt Eric zijn blik op de kleine zwarte gestalte voor hem. „Wat iS uw
antwoord, Orl

De felle ogen van de Dv er gar laten de Noorman geen ogenblik los. „Het zij zo,"
klinkt zijn scherpe stem. ,,Ik willig uw verzoek in. Haal uw mannen. Doch zij mogen
een stap wijken van het pad waarlangs ik hun voorga. Mijn onderdanen houden
niet van vreemdelingen

Bij die laatste onheilspellende woorden huivert Eric. Want overal om zich heen
ziet hij nu in de nevels de vage gestalten der Dvergars opduiken

„Dit is een historische dag voor Europa. Voor het eerst in de geschiedenis
zijn zes onafhankelijke landen overeengekomen een deel van hun nationale soe
vereiniteit aan elkaar ter beschikking te stellen', zo verklaarde Zaterdag een
woordvoerder van het Franse ministerie van Buitenlandse Zaken, nadat in rarys
het communiqué was gepubliceerd, waarin de regeringen van Frankrijk, west-
Duitsland, Nederland, België, Luxemburg en Italië bekend maakten, dat zij op een
nader te bepalen datum besprekingen zullen beginnen op basis van het Franse
voorstel van 9 Mei over de uitvoering van het plan tot samensmelting van de
West-Europese kolen- en staalindustrie en de instelling van een hoge autoriteit,
waarvan de besluiten bindend zullen zijn voor de bovengenoemde landen en de
landen, die er eventueel later nog mee zullen instemmen.

Intussen heerst In Frankrijk grote teleurstelling over het feit, dat Engeland
niet bereid gebleken is om op basis van het door minister Schuman ontvouwde
plan aan de besprekingen deel te nemen, al doet men officieel aiie mogelijke
moeite om deze teleurstelling te verbergen, teneinde de betrekkingen met Enge
land niet verder te vertroebelen en de deur open te houden. Engeland heeft zich
in allerlei bochten gewrongen om te ontkomen aan de noodzaak om kleur te be
kennen. Frankrijk wilde echter weten waar het aan toe was, doch nadat tien
diplomatieke nota's gewisseld en ontelbare telefoongesprekken waren gevoerd
tussen Parijs en Londen, bleek dat men niet tot overeenstemming kon komen.
Engeland bleek niet bereid ook maar een fractie van zijn souvereine rechten
prijs te geven. Het zal echter volledig op de hoogte gehouden worden van de be
sprekingen.

Van haar kant heeft de Franse rege
ring zich op het standpunt gesteld, dat
de eerste stap voor de verwerkelijking
van haar plan moet zijn een internatio
nale conferentie van landen, die bereid
zijn zich in beginsel te verbinden, hun
kolen- en staalindustrieën té combineren
en een nieuw gezagsorgaan in het leven
te roepen, welks beslissingen voor de
betrokken regeringen bindend zouden
zün.

Naar het oordefel can de Franse rege
ring dienen de onderhandelingen er al
lereerst op gericht te zjjn, een verdrag
voor te bereiden, waarin deze beginselen
zijn vervat, en het genoemde orgaan in
het leven te roepen, onder voorbehoud
van ratificatie door de parlementen.

De Engelse regering acht zich niet in
staat, de beginselen, die aan het Franse
voorstel ten grondslag liggen, noch by
voorbaat te aanvaarden, noch bij voor
baat te verwerpen. Zy acht een in bij
zonderheden gaande bespreking, die
licht zou werpen op dé aard van het
plan en zijn volle politieke en economi
sche gevolgen, een normale en inderdaad
essentiële stap, die aan het sluiten van
een verdrag dient vooraf te gaan.

De gouverneur van Suriname, mr.
J Klaassesz, heeft aan de Staten me
degedeeld, dat hij vandaag, Maandag,
naar Nederland zou vliegen voor
dringende besprekingen in 's lands
"belang. Hij keert 23 Juni terug. Ty-
dens zijn afwezigheid zal mr. De Niet
als waarnemend gouverneur funge
ren.

Advertentie

Zy heeft het gevoel, dat er een wezen-
ïyk verschil tussen de beide regeringen
bestaat ten aanzien van de vraag, hoe
de basis, waarop de onderhandelingen
moeten worden geopend, moet worden
benaderd.

Een moeiiyke situatie zou ontstaan, als
de Engelse regering, na zich aan be
paalde beginselen te hebben gehouden
zonder te weten hoe die in de practijk
zouden werken, zich, als resultaat der
besprekingen, gedwongen zou zien, zich
te onttrekken aan hetgeen zy op zich
had genomen.

Naar aanleiding van bet in Parüs ge
publiceerde communiqué heeft een
woordvoerder van het Nederlandse mi
nisterie van Buitenlandse Zaken ver
klaard, dat de Nederlandse regering
reeds enige dagen geleden aan de Franse
regering heeft medegedeeld, dat zy het
initiatief van minister Schuman toejuicht
en gaarne wenst deel te nemen aan de
besprekingen over dit plan. Zoals In het
gemeenschappelijk communiqué tot
uiting is gebracht, is de Nederlandse re
gering, evenmin als de andere regerin
gen dit ayn, by voorbaat gebonden aan
de uitvoering van het plan, zoals het
thans ter tafel ligt.

Het plan immers geeft nog slechts al
gemene ïynen aan en het is nog niet vol
doende uitgewerkt om de economische
consequenties op dit ogenblik geheel te
overzien. Het ligt in de bedoeling, dat
vertegenwoordigers Van de Nederlandse
ministeries van Eeonomiaehe Zaken en
Buitenlandse Zaken zullen worden aan
gewezen voor deelneming aan de bespre
kingen, welke naar alle waarschijnlijk
heid omstreeks 15 Juni te Parijs zullen
aanvangen.

Dé regering van Suriname heeft de Sta
ten belicht, dat zij oud-gouverneur W.
Huender heeft voorgedragen voor de be
noeming tot Staatsraad in buitengewone
dienst voor Suriname. Volgens de interim-
regeling is de benoeming van een Staats
raad imperatief.

Op de bureaux van ons blad ligt de
passagierslijst ter inzage van het troe-
pentrantsportschip „Hellevic" Prince,,'
vermoedelijk 17 Juni te Amsterdam
zal arriveren, en van de „General A.
W. Greely", die vermoedelijk 19 Juni
te Rotterdam verwacht wordt.

Bij de Tweede Kamer is ingediend een
nota van wijzigingen betreffende de
begroting van het Landbouw-Egalisatie-
fonds voor 1950. Uit de toelichting biykt
o.m„ dat voor zover veehouderypro
ducten worden geëxporteerd, het in
beginsel in het voornemen van de minis
ter ligt, by deze export een heffing op
te leggen ten bedrage van het gedeelte
der veevoederssubsidie, dat daaraan
moet worden toegekend. Met mone
taire en handelspolitieke gezichtspunten
zal daarbij rekening worden gehouden.

Aangaande de in de toekomst te ver
wachten ontwikkeling wordt opgemerkt,
dat in de begroting thans een post voor
komt, als subsidie op suiker, ter grootte
van f'29.580.000. Deze subsidie zal kun
nen worden beëindigd zodra hier te
lande de suikeraccijns zal worden ver
laagd overeenkomstig de thans in be
handeling zijnde voorstellen. Bij hand
having van de huidige consumenten
prijs na deze accijnsverlaging zou de
suikerbietenproductie echter zodanig
voordelig worden, dat deze een omvang
zou kunnen aannemen, welke zowel uit
landbouwtechnisch als uit landbouw-
economisch oogpunt ongewenst moet
worden geacht.

De minister is derhalve van me
ning, dat deze uit de accijnsverla
ging voortvloeiende extra-winst
niet aan de telers moet worden uit
gekeerd, doch dat deze door middel
van een heffing ten bate van cate
gorie I der inkomsten van het Fonds
dient te worden weggenomen, aan
gezien een verlaging van de suiker
prijs voor de consument zou leiden
tot een verhoging van de suikercon
sumptie waarvoor invoervan
suiker tegen dollars nodig zou zijn.

Voor de handhaving van de in uit
zicht* gestelde gemiddelde basisprijs voor
melk is overgegaan tot het vormen van
een. Zuivelfonds binnen het Landbouw-

Egaïisatiefonds. De inkomsten worden
verkregen uit een heffing van één cent
per kg. over alle melk.

Wit de consumptie-aardappelen be
treft merkt de minister tenslotte op, dat
ondanks de geringe oogst in 1949 niet
voor een tekort behoeft te worden ge
vreesd. Wel is er, hetgeen eehter nor
maal is, een tekort aan klei-aardappelen.
Daar evenwel voldoende voorraden con
sumptie-aardappelen van de zandgron-
demaanwezig zyn, wordt er aandacht
aan geschonken, dat ook deze tegen re
delijke prijzen in de grote eonsumptie-
eentra tér beschikking zyn.

MAANDAG

HILVERSUM I, 402 m. NCRV: 18.05
fouten langs de weg, verkeer, 18.20 ge
mengd koor, 19.00 nieuws, 19.15 Engelse
les, 19.30 gram., 19.40 radiokrant, 20.00
nieuws, 20.05 Sinfonia concertante van
Donizetti, L'Invitation au voyage van
Debussy, Adagietto uit de 5e v. Mahler
Morgen en Salomè's Tanz v. Strauss,
20.55 Het verlaten huis, hoorspel. 2l.4<
amusem.muz., 22.10 koor, 23.00 nieuws
23.15 Grand Canyon suite en Rhapsodn
v. Gershwin.

HILVERSUM II. 298 m. AVRO: 18 f
nieuws, 18.15 gram., 18.30 strijdkr., 19.ct
film, 19.30 inleiding tot muziekbegrip
19.45 landbouw, 20.00 nieuws. 20.05
gram., 20.15 radioscoop, 21.45 Comman
do, hoorspel, 23.00 nieuws, 23.15 swing.

DINSDAG

HILVERSUM I, 402 m. KRO: 7.00
nieuws, 7.15 lichte muz., 7.45 Morgenge
bed* 8.00 nieuws, 8.15 amusem.muz., 9.00

vrouw, 9.35 Lichtbaken, 10.00 kleutex
10.15 strijkkwartet in f kl. t. v. Beetho
ven. 10.40 schoolradio, 11.00 vrouw, 11.30
Introduzione Agamemnone v. Pizetti,
11.50 St. Norbertus. 12.00 Angelus, 12.03
politiekapel. 12.55 zonnewijzer. 13 00
amusem.muz., 14.00 sonatine v. Tarp-
Schultz, Mazurka v. Henriques, 14.30
werk v. Beethoven, 15.00 schoolradio
15.30 operettefragm.. 16.00 zieken. 16.30
Lof, 17.00 jeugd. 17.15 felicitaties, 17.45

nusementsmuziek

HILVERSUM li, ïr AVRO: 7.00

nieuws, 7.15 gymn 7.30 gram. VPRO:
7.50. AVRO: 8.00 nieuws. 8.15 gram., 8.55
vrouw, 9.00 klass. muz., 9.30 gram., 10.15
amusem.muz., 10.50 kleuter. 11.00 so
praan en piano. 11.30 zieken. 12.00 Ma
ria Zamofa en ork., 12.30 platteland,
12.40 piano. 13.00 nieuws, 13.15 fin. weetc-
overz., 13.25 Tom Erich. 14.00 naailes.
14.30 klass. muz., 16.30 jeugd, 17.30
gram., 17.45 Het eiland Lombok.

Advertentie

per rol

„Wij varen binnen het jaar; een groep
Nederlandse banken heeft ons vijftig
millioen crediet toegezegd. Ik hoop bin
nen een maand goedkeuring van de
RIS-regering op onze plannen te heb
ben en dan kan ik terug om in Neder
land bestellingen te plaatsen," aldus
verklaarde de heer Darwis Djamin, di-
recteur van de nieuwe Indonesische
Scheepvaartmaatschappij Djakarta-

Lloyd Zaterdagavond te Scheveningen.

Hy vervolgde: Wij willen gaarne sa
menwerken met de Nederlandse scheep-
vaartmaatschappyen, die wij in geen
enkel opzicht concurrentie willen aan
doen. De toekomstige economische ex
pansie in Indonesië zal meer scheeps-
ruimte vergen, dan de Nederlandse en

Verschenen »s het voorlopig verslag
van de commissie van rapporteurs uit
de Eerste Kamer over het ontwerp van
wet tot deelneming in het uit te breiden
kapitaal van de Koninkiyke Neder-
iandsche Hoogovens en Staalfabrieken
te IJmuiden, alsmede deelneming in de
financiering ener Nederlandse naam
loze vennootschap, welke zich ten doel
stelt de oprichting en exploitatie van
een breedbandwalsery en van een blik-
fabriek.

Er klonk een afgemeten, kort klopje
op de deur en de dokter kwam binnen,
kiem, beweeglijk en rumoerig. Laat
mij de eerste zijn om u te feliciteren,
Mr O'Dea want u bent vader gewor
den van een flinke, mollige, gezonde
zoon. Over een minuut of twee zal de
verpleegster u komen roepen en dan
kunt u uzelf overtuigen, iioe goed moe
der en kind het maken.

Peter glimlachte, een glimlach die
begon om zijn ogen, die over ging naar
zijn lippen, en die spoedig recht uit
zijn hart aan scheen te golven. Onstui
mig schudde nij de dokter de hand.
„Dank u, dokter! Dank u! Oh, maar dat
is prachtig nieuws' Groot nieuws!" Hij

gaf Fintan Fogarty de hand. „Groot
nieuws. Fintan Ik heb een zoon. Fin-
tan! Een zoon! Ik ben Vader, Fintan,
jongen. En verdraaid, ik vergat het bij
na, jij bent oom nu! Oh, maar dat moet'
gevierd worden!" en hij ging in de kast

„Het is een groot ogenblik in iemands
leven," lichtte de kleine dokter Fintan
rommelen,
in.

„Hoe zo?" vroeg Fintan. die de dok
ter persoonlijk niet mocht en evenmin
diens politieke overtuiging.

„Wanneer een man vader wordt na
tuurlijk."

„Oh," zei Fogarty gerustgesteld. „Ik
dacht, dat u mijn oomschap bedoelde.
Ik heb al vier of vijf neefjes en het is
moeilijk al hun namen precies te ont
houden, want zij schieten als padden
stoelen na een herfstbui rond mij op."

„O," riep de dokter, vrolijk, maar nog
steeds uit de hoogte, „wacht maar tot je
zelf getrouwd bent, beste kerel. Wacht
tot je er zelf een paar hebt en dan zul
je het verschil zien."

„Dan kunt u lang wachten, dokter,"
verzekerde Fintan grimmig.

Peter O'Dea kwam grinnikend op
hen toe, een glas whiskey in iedere
hand. „Laten we op de gezondheid
drinken van de nieuwaangekomene."
beval hij en reikte hun de hartverster
king over.

Nog eens ging hij weg om met een
kleinere hoeveelheid voor zich zelf te
verschijnen. „Indien ooit. dan heb ik
deze keer het recht een slokje van het
sterke goedje te drinken."

De plechtstatige dokter hief zijn glas
op. ..Wel, daar gaat hij dan op de ge
zondheid van de allerjongste O'Dea.
Dat hij nooit minder gelukkig moge
zijn dan hij nu is en dat hij menig
broertje en zusje moge krijgen, om
hem in de komende jaren gezelschap
te houden."

„O, die dokter! Solliciteert u alvast
naar toekomstig werk voor het geval de
tijden moeilijk worden?" schertste Pe
ter. „Probeert u nu reeds minstens één
vaste klant aan te werven?"

„Wel, de donkere dagen komen! De
donkere dagen! Wij moeten allemaal de
donkere dagen in het oog houden." De
dokter balanceerde zijn gédrongen ge
stalte op ziin goedgeschoeide voeten
heen en weer. „God mag het weten,
maar met de wrede oorlog boven ons

hoofd, zou men profeet moeten zijn
om te kunnen voorspellen hoe gauw
die harde tijden zouden aanbreken."

„Het is een vreselijke geschiedenis."
Peter O'Dea schudde zijn hoofd en trok
een wrang gezicht naar de pure whis
key. „Oorlog is een verschrikkelijk
iets." „Het is een bloedige geschiede
nis, mijnheer," verbeterde de dikke
dokter, een hoge borst opzettend en hij
plantte zijn voeten stevig uit elkaar.
„Oorlog is een bloedige zaak, maar er
zijn gevallen dat het onvermijdelijk is;
waarin het een noodzakelijk kwaad
wordt. Wij moeten Kaiser Wilhelm le
ren, zijn eens gegeven woord te respec
teren. Wij moeten hem tonen, mijn
heer, dat zelfs hij niet straffeloos de
rechten der kleine naties kan vertrap
pen. Wij zullen spoedig het dappere,
kleine België te hulp snellen en. bij de
de Hemel, vóór de bladeren vallen op
Unter den Linden, zal je onze flinke
kerels trots door Berlijn zien mar-
chèren."

..Er zijn meer kleine naties dan Bel
gië," beet de onverzoenlijke Fintan
hem toe, „en er is menig dagje over
heen gegaan, sinds hun rechten voor
het eerst vertraDt werden."

„O, maar die rechten zijn zo mild
dadig hersteld door onze magnifieke
Home-Rulewet, dat wij de wereld eens
zullen laten zien welk een fijn ras wij
Ieren zijn." De dokter zette zijn glas
neer. „Mijn vriend John Redmond zal,
waarschijnlijk vgndaag. in het Parle
ment spreken, en voorzover ik hem
kon, wetend wat voor een fijne kerel
hij is, ben ik er zeker van. dat datgene,
dat hij gaat zeggen, een gloed van op
rechte trots zal brengen op het ge
zicht van elke fatsoenlijke Ierse man
en Ierse vrouw; en een golf van in
stemming zal door het Empire gaan,
ja zelfs rond de wereld, wanneer de

volkeren der aarde zien, hoe eervol
Ierland zich Engeland'* vertrouwen
waardig getoond heeft."

„U hoort ginds in Westminster thuis,
om, met de rest van onze beroemde
Ierse kamerleden, uw onzin uit te kra
men," zei Fintan, wiens grootste deugd
niet het geduld was. „Als men sommi
gen van jullie thans hoort praten, zou
men gaan geloven, dat John Redmond
en John Buil de wereld hadden ge
schapen.

Wel dokter, u kunt voor mijn part
een vriend van John Redmond zijn,
maar ik ben het niet, en. onverschillig
wat die John Redmond in het Lager
huis, of welk ander huis dan ook, te zeg
gen heeft, hij spreekt nóch namens
mij, nóch namens veel van mijn geest
verwanten

„Juist." 'Het kwieke doktertje nam
Zijn glas. „Mag ik vragen, wie dan de
eer heeft uw mening weer te geven?"

„Mijn opinie wordt verkondigd door
iets, dat geen tong. maar desondanks
een stem als eea klok heeft, en er is
geen man, die niet weet wat het zeg
gen wil, als het begint te spreken. Be
grijpt u mij, dokter?"

„Ik zou graag de twee staatslieden
eraan willen herinneren," onderbrak
Peter, „dat jullie niet op een politieke
vergadering zyn, maar in mijn huiska
mer, om op de gezondheid van mijn
zoon en erfgenaam te drinken."

Er werd bescheiden geklopt en de
deur ging juist ver genoeg open om
het hoofd van Mary Kate Gannon door
te laten.

„Meneer O'Dea," begon ze, „Zuster
Cummins zegt dat u, als u Mevrouw
en de baby nog wilt zien, direct naar

boven moet komen."

Peter hief zijn lege glas op. „Op het
Godsgeschenk van een zoon," zei hy.

(Wordt vervolgd)

Bij de overweging van dit wetsont
werp in de afdelingen der Kamer ga
ven verscheidene leden uiting aan hun
instemming met de in het wetsontwerp
voorziene uitbreiding van de Neder
landse staalindustrie door middel van
een belangrijke deelneming in het ka
pitaal door het rijk.

Sommige leden vroegen, welke garan
tie de regering kan geven, dat de alge
mene belangen van de Nederlandse eco
nomie niet zullen worden achtergesteld
bij de speciale belangen van Hoogovens-
breedband. Het zal noodzakelijk zijn,
dat de basis-industrieën inderdaad ba
sis-industrieën blijven en zich in haar
afzet beperken tot de producten, die zij
zelf produceren. De regering zal het
Nederlandse bedrijfsleven dienen te be
schermen tegen monopolistische ont
wikkeling.

Gaarne zonden enkele leden nader
door de regering worden ingelicht over
het veronderstelde verband van dit
wetsontwerp met het voorstei-Schuman.
Ook ronden zy er dan prijs op stellen,
te mogen vernemen, hoe het tot stand
komen van een Frans-Duits staalkartel
ten goede zon komen aan de Nederland
se economie.

Enige leden uitten de hoop, dat het
voorstei-Schuman niet zou interfereren
met de plannen, neergelegd in dit wets
ontwerp.

Andere leden merkten op, dat Neder
land in betrekking tot het plan-Schu-
man geen andere positie zal innemen na
de uitbreiding van het Hoogovencom
plex te Velsen dan daarvoor. Zij acht
ten het dan ook onjuist, de plannen om
de Franse en Duitse staalbelangen met
elkaar te verzoenen tot een onderwerp
van debat by dit wetsontwerp te ma
ken.

Nu dit van andere zijden wel was ge
schied, wezen zij er op. dat huns inziens
samenwerking in de geest van het plan-
Schuman zowel mogelijk is op de basis
van particuliere ondernemingen als op
die van genationaliseerde. Een geza
menlijke politiek laat zich ook zeer '■vel
verstaan tussen gedeeltelijk particuliere
en gedeeltelijk genationaliseerde onder
nemingen. Deze leden achtten voor een
klein productieland als Nederland een
kartelverhouding met de grote Duitse
ondernemingen meer aangewezen dan
een gezamenlijk bestuur, dat productie,
prijspolitiek enz. bij meerderheid van
stemmen zou vaststellen. De grootste
voorzichtigheid is hier geboden.

buitenlandse rederijen zullen kunnen
verwerken. By twintig procent verho
ging van de export is reeds 250.000 ton
scheepsruimte meer nodig, dan heden
voorhanden is. Wij starten met 50.000
ton nieuwbouw, s-hepen tussen 100 en
1C.OOO ton.

Binnen 2 jaar moet dit programma zijn
afgewerkt. De Djakarta-Lloyd zal zich
uitsluitend bepalen tot kustvaart en gro
te- vaart. Het intersulaire verkeer zal
aan de KPM voorbehouden blijven."

Op welke voorwaarden zal de Neder
landse bankgroep de vijftig millioen
gulden crediet in Nederlands courant
verstrekken? Op deze vraag kon de heer
Darwis Djamin geen uitsluitsel geven,
aangezien deze voorwaarden in zyn rap
port aan de Indonesische regering zyn
vervat. „De voorwaarden zyn voor bei
de partijen gunstig" zeide hy.

Toen de opmerking gemaakt werd,
dat het ongebruikelijk is om een cre
diet van vijftig millioen te geven op
een bouwplan van hetzelfde bedrag,
zeide de directeur van de Djakarta-
Lloyd, dat men dit niet zo moet op
vatten. Het Nederlandse crediet zal
niet op korte, evenwel ook niet op
bijzonder lange termijn gegeven wor
den. De garanties zullen zodanig zijn,
dat de deelnemende banken tevreden
zullen zijn. Meer wilde hij niet zeg
gen.

De heer Djamin ontkende ten stel
ligste, dat Amerikaanse of Philipijnse
belangen bij de Djakarta Lloyd be
trokken zouden worden.

Binnenkort opent de Lloyd een kan
toor in Amsterdam. Wij zullen ons aan
deel in de Indonesische vrachtenmanct
veroveren, namelijk de markt die gaat
ontstaan uit onze grotere economische
activiteit. Zijn maatschappij, zo zeide
hij, zal tal van Nederlandse adviseurs in
dienst nemen. Een kern van acht voor
advies aan de hoogste leiding is reeds
gevormd. De schepen zullen onder be
vel van Nederlands» officieren staan,
die tevens als instructeurs zullen optre
den voor 2000, reeds ten dele getrainde
Indonesische zeelieden.

Op de vraag wie de kosten van de
maatschappij draagt totdat de aande
len geplaatst zijn, luide het antwoord:
„De Indonesische Staatsbank."

AAGTEDIJK 3 bij Bermuda. AALSDUK
3 by Cape Race. AALSUM 4 v. Suez n.
Aden. AGAMEMNON 3 v. La guaira n.
Puerto Cabello. AKKRUMDIJK 4 te Bre
men. ALAMAK 3 v. Londen n. R'dam.
ALCHIBA 4 te Bahia. ALCOR 3 bij Bahia.
ALCYONE 5 te R'dam. ALDABI 4 bij Las
Palmas. ALDEBARAN 3 te Brunsbuttel.
ALDEGONDA 3 v. Singapore n. Bangkok.
ALDERAMIN 4 te Chittagong. ALETTA 3
V. Pladju n. Penang. ALGEN IB 3 te Cabi-
delo. ALMDIJK p. 3 Key West. ALMKERK
5 te Aden. ALNATI p. 4 Ouessant. AL-
I'HACCA 3 n. Trinidad v. New. York. AL
PHERAT 3 v. R'dam n. New York. ALWA-
KI 4 v. Nicochea. AMSTELDIEP 4 bij Ter-
schellingerbank. AMSTELKERK 3 v. Lobi-
to n. Amboin AMSTELSTAD 4 bij Hebri-
den ARIADNE 4 te Pladju. ATLAS 3 v.
R'dam n. Bahia. BAARN 3 bij Sombrero.
BALI 4 te Port Arthur. BORNEO p. 3 Don-
drahead. BOSCHFONTEIN 4 v. Port Sudan
n. Aden. BREDA 3 v. Manta n. Balboa.
CALTEX PERNIS 5 te P. Said. CALTEX
Leiden p. 4 Ouessant. CALTEX THhe HA
GUE n. 3 Malta. CELEBES 5 te Palembar.g.
CHESHIRE 13 te R'dam. CLEODORA 3 te
Pladju n. Miri. COTTICA 4 bij San Miguel.
CUANZA p. 3 Ouessant. DUIVENDIJK 4
te Cristobal. EEMLAND p. 4 Fernando No-
ronha. ENA 3 v. Cochin n. Miri ERINNA 4
te Miri v. Singapore. ESSO DEN HAAG p.
4' Sombrero. GANYMEDES 4 te R'dam v.
Cuba. GOYA 3 te Djakarta. HECUBA 4 v.
Barbados n Trinidad. HELDER 4 te Bar
ranquille. HERSILLIA 3 te Trinidad. IT-
TERSUM 3 bij K. Race. JAARSTROOM p.
3 Lissabon n. Dakar. JAPARA 3 v. Makas
sar n. Luwick. JAVA 3 v. Belawan n. P.
Said. JOBSHAVEN 4 te Tabon. KEDOE 3
v. Diakarta n. Makassar. KOTA BAROE
5 te Sydney. KATO INTEN 3 te Semarang.