Op Zondagen alle winkels dicht
AFKOELING SCHIJNT OP KOMST
e
KAPITAALBEHOEFTE VAN K.L.M. BESTAAT
UIT TACHTIG MILUOEN
Verklaringen van Bradley en
van Amerikaanse ministers
X
Tact vereist
Rijk komt tegemoet door middelen
en credieten
Duitse critiek op
De Stem van Amerika"
Zij, die vielen
.Het weer.
Tot hoofd en hart
Ook markt- en straathandel die dag verboden
Bij zwemmen verdronken
Communistisch imperialisme is te keren zonder
dat oorlog nodig is"
Depressies in actie
DRIE BOERDERIJEN TE GAMEREN VERBRAND
Sibajak'met emigranten
naar Australië
WAGTMANS niet in de
Tour de France
TORPEDOJAGER REDT
37 SLACHTOFFERS
Memorie van toelichting
ER ZOU NIETS VAN
DEUGEN
WOENSDAG 7 JUNI 1950
74ste JAARGANG No. 24786
WETSONTWERP WINKELSLUITING
Zwemkunst niet machtig
Ook in Deurne Woning
door vuur verwoest
OMGEKOMEN VLIEGERS
BEGRAVEN
Vertrek op 19 Juli
wanneer de schorsing,
die voor hem was weg
gelegd, ook wordt uit
gesproken
Buitenlandse oorlogsschepen
bezoeken ons land
Van in zee gestort
Amerikaans vliegtuig
PSEUDO-VOGELPEST
IN MARKELO
Twee wagons van goederen
trein ontspoord
BUREAUX: SMEDESTRAAT 5 - HAARLEM
Telefoon: Redactie 21544: Advertenties 21543
Abonnementen 20800 Postairo 143480
Bijkantoor Beverwijk: Stumphiusstr. 45, tel. 3998
Voor klachten over de bezorging na 5.30
uur 's avonds 21544
Directeur: 3. J. W Boeriiqter.
Hoofdredacteur: Drs. H W. M. van Run
Wnd. hoofdredacteur: Vt'. Severin.
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
ADVERTENTIETARIEF 28 cents per millimeter-
hooqte. Inqezonden mededelingen dubbel
tarief. Omroepers 16 cents oer m.m.-hooqte.
De administratie behoudt zich het recht voor
advertentiën eventueel zonder opgave van
redenen te weigeren.
ABONNEMENTSPRIJS 35 cents oer week.
f 1.52 per maand, f 4.55 oer kwartaal.
Bij de Tweede Kamer is ingediend een ontwerp van wet tot regeling van de
Winkelsluiting (Winkelsluitingswet). Hieruit blijkt, dat alle winkels op Zondag
de gehele dag en op werkdagen vóór 5 en na 18 uur gesloten moeten zijn.
Bij algemene maatregel van bestuur kan voor het gehele land of gedeelten
daarvan worden voorgeschreven, dat bepaalde groep,>n van winkels gesloten
moeten zijn op Maandag vóór 13 uur, op Dinsdag na 13 uur of in enkele ge-
Vallen op Zaterdag na 13 uur; hetzelfde kan bij plaatselijke verordening voor
een gemeente geschieden.
De uitoefening van de markthandel, de straathandel en de handel te water is
op Zondag de gehele dag en op werkdagen vóór 5 en na 19 uur verboden.
De uitoefening van andere vormen van kleinhandel dan het winkelbedrijf, de
markthandel, de straathandel en de handel te water volgt de winkelsluitings
tijden.
Verkoopautomaten, die zó geplaatst zijn, dat zij in of van een winkel uit of
oen zijner besloten aanhorigheden kunnen worden bijgevuld, volgen het regime
van de winkel; voor andere automaten geldt gedurende de winkelsluitingstijd
een bijvulverbod.
A. In de wet. Algemene uitzondering
Voor de verkoop van genees-, hulp- en
verbandmiddelen in apotheken, van lec
tuur, eet- en rookwaren in winkels in
stationsgebouwen van alle waren in
Winkels In stationsgebouwen, op lucht
vaartterreinen, opengesteld voor inter
continentaal verkeer, van consumptie
ijs, van nieuwsbladen en tijdschriften,
van brandstoffen en smeermiddelen
Voor het verkeer en van waren ten be
hoeve van schepen.
De verkoop van geringe eetwaren in
de straathandel en de handel te water
is op Zondag na 5 uur geoorloofd.
Brood en melk mogen worden be
zorgt. gedurende de halve werkdag, dat
de winkels, waar deze artikelen worden
verkocht, gesloten moeten zijn.
Enkele dagen vóór Sint Nicolaas en
Kerstmis en op Oudejaar mogen de win
kels tot 21 uur geopend blijven en zijn
de straathandel en de handel te water
tot dat tijdstip geoorloofd.
B. Bij plaatselijke verordening:
De gemeenteraad kan een later slui
tingstijdstip vaststellen, uiterlijk 20 uur
en voor een dag in de week 22 uur.
De gemeenteraad kan onder goedkeu
ring van de Kroon een andere halve
werkdag als wekelijks sluitingstijdvak
aanwijzen en wel Maandag of Donderdag
na 13 uur.
De gemeenteraad kan voor ten hoog
ste een en twintig werkdagen per jaar
bepalen, dat de verboden in zake de
openstelling van winkels en het drijven
van straathandel, markthandel en handel
te water niet gelden.
De gemeenteraad kan op grond van
bijzondere omstandigheden onder goed
keuring van de Kroon afwijkende rege
lingen vaststellen.
c. Bij besluit van Burgemeester en
Wethouders: B. en W. verlenen aan
winkeliers, die op grond van hun
godsdienstige overtuiging hun winkels
gedurende de Sabbath of de Zevende
dag gesloten houden, ontheffing hetzij
van de voor die winkels geldende ver
plichting tot sluiting gedurende een
halve werkdag per week, hetzij, voor
een vijftal uren per week, van de
algemene verplichting tot sluiting op
werkdagavonden.
Dc Mem. van Toelichting wijst erop,
dat reeds geruime tijd de behoefte wordt
gevoeld aan een nieuwe wettelijke rege
ling van de winkelsluiting. In de eerste
plaats omdat thans' voor deze materie
verscheidene wettelijke regelingen gel
den, die ih de practijk tot moeilijkheden
aanleiding geven.
Het is komen vast te staan, dat de
ondernemers vrijwel algemeen slui
ting van alle winkels gedurende de
Zondag wensen. Het publiek heeft
het feit van de sluiting op Zondag
leren aanvaarden. De organisaties
van het winkelpersoneel hebben zich
eveneens voor het invoeren van een
Bij het baden in een insteekhaven in
de Spaanse polder te Rotterdam kwam
gistermiddag de 27-jarige cartonnage-
werker J. A. Levens, gewoond hebben
de in de Spartastraat te Rotterdam, te
ver van de kant. De man, die de zwem
kunst niet machtig was, verdween plot
seling in de diepte. Een zestienjarige
jongen begaf zich te water en wist, na
tweemaal duiken, de man op het droge
te brengen, maar de levensgeesten wa
ren reeds geweken.
Gisteravond verdronk voorts bij het
zwemmen in de rivier de Waal de veer
tienjarige H. van Echteld uit Wamel.
Dinsdagavond half elf troffen twee
meisjes op het strand te Vlissingen een
bewusteloze jongeman aan, die gekleed
Was in een zwembroek. Drie artsen en
leden van de E.H.B.O. en het Rode Kruis
hebben gedurende twee uur getracht de
levensgeesten op te wekken. Zij slaag
den daarin niet. De betrokkene bleek te
zijn de 28-jarige Labruiere, woonachtig
te Vlissingen, die in de vooravond was
gaan zwemmen. Hij was de zwemkunst
niet machtig.
De zestienjarige N. Kievith is in de
Lek nabij Culemborg verdronken. Het
meisje, dat de zwemkunst niet volledig
machtig was, kwam in een dieper ge
deelte van de Lek terecht en vqrdween
in de diepte.
dergelijke sluiting bij de wet uitge
sproken. Het is dus in overeenstem
ming met de daaromtrent bestaande
opvattingen, dat het ontwerp de slui
ting van alle winkels zonder uit
zondering gedurende de Zondag
voorschrijft.
Ook de dieren hebben het warm, doch gelukkig zijn er ook mensen, die zich hun
lot aantrekken. De man doet het wel beroepshalve, want hij is oppasser in een
dierentuin, maar dat deed voor Jufiibo niets af aan het genot van het frisse bad.
Vandaag zal de ergste warm
te voorbij zijn, tenminste
wanneer de koele lucht, die
Frankrijk is binnengedrongen,
kans zal zien zich ook naar
ons land te verplaatsen. Dringt
deze lucht inderdaad Neder
land binnen, dan mag men re
kenen op plaatselijk onweer
en een afkoeling, die alle mo
gelijkheden voor het omslaan
van het weer inhoudt. Dat het
intussen Dinsdag met de warm
te geen sinecure was, tonen de
temperaturen, die overal in
den lande zijn geregistreerd.
Vliegveld Beek bij Maas
tricht spant met Twente de
kroon. Men registreerde daar
31 graden. Eindhoven en Vlis
singen volgen met 30 graden
op de voet. Ook De Bilt no
teerde die temperatuur. Schip
hol en Groningen hadden het
iets minder warm: 28 graden.
Den Helder tenslotte bleef aan
de lage kant: 22 graden regis
treerde men daar.
De storing, die gisteren in
Frankrijk onweer en enige af
koeling veroorzaakte, nam in
betekenis af. Het hogedrukge-
'oied boven Europa wordt
langzaam zwakker.
Een depressie ten Oosten
van IJsland doet de luchtdruk
boven Scandinavië vrij aan
zienlijk dalen. Hierdoor breidt
het gebied met Westelijke
winden zich geleidelijk naar
het Zuiden en Oosten uit.
7 JUNI 1950 1UUR
T
JAN MAYE
AOARANOA
REYKJAVIK
IOIO
rr.
löis
JQ. V (^HELSINKI
OSLO
BERDEEN
75. r1<T 23 72
78 H^5O—y
0BOEDAPEST
PAPIJS
ZUPIC
we ;d! - tMSbomï
MAD
<7; jKHM
1 I^^T-PA
O0NBEW0LKT
©LICHT BEW
HALF BEW
ZWAARBEW
GEHEEL BEW
MIST
SNEEUW
REGEN
4 MOTREGEN
A HAGEL
7 BUIEN
R ONWEER
/^TEMPERATUUR
IOOS isobaar
f/j BELANGRIJK
NEERSLAG-
GEBIED
centra
H HOGE DRUK
L LAGE DRUK
SCHEIDINGSLIJN-FRONT-TUSSEN lucht van
VERSCHILLENDE HERKOMST
STAND VAN DIT TEKEN GEEFT DE WINDRICHTING
AAN- IEDERE HELE DWARSSTREEP IS EEN WlND-
SNELHEID VAN VIJF METER PER SECONDE
Verwachting tot Donderdagavond:
Droog en overwegend zonnig weer
met aan de kust "s middags een koele
zeewind en in het binnenland weinig
wind. Voornamc'ijk in het Noorden
van het land iets minder warm.
Zon: 4.21—20.56. Maan: 1.32—13.27.
In de afgelopen nacht brak brand uit
in de boerderij van P. A. van de Wer
ken te Gameren bij Zaltbommel, die in
een minimum van tijd in lichter laaie
stond. Omdat de dorpshrandspnit niet
bruikbaar was, werd de vrijwillige
brandweer uit Zaltbommel opgebeld, die
spoedig aanwezig was. Toch had de
brand in die tijd ook reeds de boerderij
van II. van den Heuvel aangetast en
ook dit perceel was in een oogwenk een
grote vuurzee. Beide boerderijen brand
den tot de grond toe af, maar nog was
de ramp niet ten einde, want een boer
derij van G. B. van de Werken had
eveneens vlam gevat hoewel deze eerst
dank zij het pannedak was gespaard. De
brand in de twee met riet gedekte pan
den ter weerszijden van deze boerderij
was zó hevig en de hitte zó verzen
gend, dat ook dit derde perceel een
Gistermiddag is te Barendrecht onder
grote belangstelling ter aarde besteld het
stoffelijk overschot van de bij het jongste
vliegongeluk in Twenthe omgekomen
vlieger, de eerste luitenant J. Bakker.
De begrafenis geschiedde met militaire
eer.
Op de begraafplaats in Zegveld is
voorts het stoffelijk overschot ter aarde
besteld - van eerste luitenant-vlieger
waarnemer D. Boer der Luchtmacht
Nederland. De kist, die gedragen werd
door vliegers, werd voorafgegaan door
een muziekkorps van de L.S.K. Vele
kransen dekten de baar.
prooi der vlammen werd.
Enige varkens en kalveren kwamen
in de vlammen om. Van de inventaris
van de drie vrij grote boerderijen werd
zo goed als niets gered. De oorzaak van
de brand is vermoedelijk kortsluiting.
Terwijl de ouders op een bruiloft wa
ren, ontstond gisteravond brand in de
boerderij van de heer Vogels te Deurne,
waar zes kleine kinderen alléén thuis
waren. De boerderij brandde geheel uit.
De kinderen konden allen gered worden.
II
(Van onze Haagse redactie)
Op 19 Juli a.s. zal de „Sibajak" we
derom uit Rotterdam vertrekken met
ongeveer 900 emigranten voor Austra
lië. De Australische legatie zal morgen,
Donderdag, beginnen met het uitreiken
van de ..landingpermits." Over de sa
menstelling van de passagiers kan der
halve nog niets medegedeeld worden.
Wel heeft men ons van de zijde van
het departement verzekerd, dat gezins
hereniging bij emigratie voorrang ver
leend zal worden.
Het is niet waarschijnlijk, dat minis
ter Joekes de emigranten uitgeleide zal
doen, zoals hij dit deed, toen het eerste
schip mei; emigranten naar Australië
vertrok.
Naar wij vernemen is de mogelijk
heid niet uitgesloten, dat de bekende
amateur-wielrenner Wout Wagtmans,
die binnenkort naar de rijen der pro-
i fessionals zal overgaan en als zodanig
in de Tour de Franceploeg is gekozen,
I voor die wedstrijd niet zal kunnen star-
ten.
De situatie is namelijk deze dat Wagt
mans, wegens het niet voldoen aan con
tractuele verplichtingen een voorwaar
delijke straf had gekregen van twee
maanden met een proeftijd van één jaar.
Dat jaar was op 1 Juni j.l. verstreken,
maar precies vier dagen daarvóór (28
Mei) was Wagtmans opnieuw in gebre
ke gebleven. De N.W.U. heeft hem nu
een voorlopige schorsing opgelegd van
drie weken en zal volgende week be
slissen of zij die schorsing tot de vast
gestelde twee maanden zal verlengen.
Wanneer dat inderdaad zo is, zal Wagt
mans noch aan het kampioenschap te
Zandvoort, noch aan de Tour de France
kunnen deelnemen. Enerzijds zou dat
natuurlijk een verzwakking moeten be
tekenen van de Nederlandse represen
tatie, anderzijds echter blijft het de
vraag of men tegenover de „groten" een
mildheid kan toepassen, die men tegen
over de „kleineren" naar alle waar
schijnlijkheid niet zou hanteren!
Van 15 tot 19 Juni zal een Belgische
mijnenveger-escorteur een bezoek bren
gen aan Rotterdam. Het Britse moeder
schip van onderzeeboten „Maidstone"
zal van 10 tot 14 Juli met het tweede
flottile onderzeeboten Rotterdam bezoe
ken. Dan zijn tevens in Rotterdam de
Britse kruiser „Cleopatra" en de torpe-
dobootjagers „Solebay" en „Gabbad."
Van 15 tot 18 Juli zullen voorts 4 Engel
se torpedomotorboten in Rotterdam
zijn; van 15 tot 20 Juli zijn de Britse
torpedobootjagers „St. Kitts" en „Loch
Alvie" in Amsterdam aanwezig.
De Amerikaanse lichte kruiser „Co
lumbia" (10.000 ton) met admiraal Ri
chard L. Conolly aan boord, brengt van
20 tot 23 Juli een bezoek aan Rotter
dam. De Noorse torpedobootjager
„Arendal" is van 4 tot 8 Augustus in
Rotterdam.
De Britse mijnenveger-rescorteur
„Truelove" tenslotte, die dienst doet als
visserijpolitievaartuig, brengt van 7 tot
12 Augustus een bezoek aan Amster
dam.
Generaal Bradley, de voorzitter van
de Amerikaanse commissie van stafchefs,
heeft gisteren voor de commissie voor
buitenlandse zaken van het Huis van
Afgevaardigden verklaard, dat, als het
huidige tempo in de uitvoering van het
program tot militaire hulp kan worden
gehandhaafd, West-Europa tegen iedere
vijandelijke aanval zal kunnen worden
verdedigd.
Deze „optimistische schatting" hing
volgens Bradley ook af van het behoud
van de Amerikaanse voorsprong „op het
gebied van wetenschappelijk onderzoek
en ontwikkeling der techniek".
De generaal verklaarde ervan over
tuigd te zijn, dat Zuid-Oost-Azië in 1951
ook militaire hulp zal ontvangen. Ver
zoeken van Zuid-Oost-Aziatische landen
worden thans ontvangen en bestudeerd,
zo zeide hij.
Bradley verklaarde, dat reeds nu
voorwaarden bestonden, die een aggres
sor weerhouden.
Van een zuiver militair standpunt be
zien zou de verdediging van West-Euro
pa worden versterkt door toetreding
van West-Duitsland tot het defensie
stelsel, zo zeide Bradley. Hij geloofde
niet, dat West-Duitsland gemene zaak
met Rusland zou maken.
De Amerikaanse minister van De
fensie, Louis Johnson, heeft gisteren
verklaard, dat hij ervan overtuigd is,
dat het „communistische imperialis
me" kan worden gekeerd, zonder dat
daartoe een oorlog nodig is.
Johnson sprak bij gelegenheid van
oefeningen van de hogere krijgsschool
van Pennsylvania.
„Niemand kan zeggen, of de Ver. Sta
ten uiteindelijk in een strijd gewikkeld
zullèn raken," verklaarde hij. „Ik hoop
en bid, dat dit niet het geval zal zijn en
ik ben er vast van overtuigd, dat wij
inderdaad niet zullen behoeven te vech
ten, indien wij slechts de militaire, eco
nomische, politieke en psychologische
voordelen, waarover wij beschikken,
uitbuiten."
De Amerikaanse minister voor het
Legér, Frank Pace, heeft in een toe
spraak tot afgestudeerden van de mili
taire academie te West-Point de hoop
uitgesproken, dat de revolutionnaire
nieuwe wapens, die „in een niet al te
ver verwijderde toekomst" gereed zullen
zijn, de Verenigde Staten en de geal
lieerden in staat zullen stellen te voor
komen, dat vijandelijke grondstrijd
krachten West-Europa onder de voet
lopen.
Pace zei, dat „de tankoorlog, zoals wij
die gekend hebben, waarschijnlijk spoe
dig volkomen verouderd zal zijn".
Hij verklaarde, dat de nieuwste wa
pens de betekenis van de gemechaniseer
de „Pantzer-Blitzkrieg" zeer hebben
doen afnemen.
Hij waarschuwde de kadetten echter,
dat „de nieuwe wapens, waar hij over
sprak, nog niet alle in handen Van onze
troepen zijn. Het zijn echter zeer zeker
de wapens van de toekomst, naar wij
hopen van een niet al te verre toe
komst".
De Amerikaanse torpedojager „Sau-
fley" heeft gisteren 36 passagiers en de
piloot opgepikt van het tweemotorige
Amerikaanse chartervliegtuig, dat
Maandagavond ten Westen van Florida
in zee was gestort nadat een der moto
ren begon te haperen. Later op de dag
heeft een schip vijf lijken opgevist en
men heeft weinig hoop de overige 23
passagiers, die thans nog worden ver
mist, te vinden.
Het verongelukte vliegtuig vervoerde
seizoenarbeiders uit Porto Rico, die zou
den gaan werken op landbouwbedrijven
in de Amerikaanse staat Michigan. Een
tweede chartervliegtuig, dat de zelfde
vlucht maakte, zag het toestel langzaam
hoogte verliezen, totdat het tenslotte in
zee dook. Tevoren had de piloot de
kustwacht gealarmeerd, doch door de
invallende duisternis kon weinig meer
worden uitgericht. Gisterochtend begon
echter in alle vroegte het reddingswerk,
waaraan vliegtuigen van de Ameri
kaanse kustwacht en een groot aantal
schepen deelnamen. In de namiddag
werden drie reddingsvlotten opgemerkt,
waarop zich de 37 geredde passagiers
bevonden.
Het verongelukte vliegtuig had zeven
reddingsvlotten aan boord en 65 zwem
vesten. De zee wemelt in dit gebied
echter van de haaien en er bestaat dan
ook weinig kans. dat de vermisten van
daag nog gevonden zullen worden.
De Belgische Christelijke Volkspartij
blijkt, nadat een vrij domme
vergissing gecorrigeerd werd, een
absolute meerderheid van vier zetels be
haald te hebben bij de parlementsverkie
zingen, die Zondag gehouden werden.
Met een totaal van 108 zetels tegen de 104
van alle andere partijen samen, heeft zij
meer dan de helft van alle plaatsen in
het parlement bemachtigd. In katholie
ke kringen is men met deze overwinning
uiteraard zeer ingenomen. De meer cri-
tische C.V.P.-aanhangers beseffen echter
maar al te goed. dat eigenlijk nauwelijks
van een overwinning gesproken kan
worden. De socialisten, de voornaamste
tegenstanders der C.V.P boekten name
lijk een winst van niet minder dan tien
zetels. De C.V.P. heeft nu besloten een
kabinet van alleen katholieken samen
te stellen. Maar deze regering zal zowat
de kleinst mogelijke meerderheid van
het parlement achter zich hebben staan.
Het kabinet zal zich bijgevolg slechts
met de grootste moeite in dit labiel even
wicht staande kunnen houden.
Wij hebben de laatste tijd voortdurend
kunnen zien hoeveel inspanning de Brit
se Labourpartij zich moet getroosten om
niet ten onder te gaan nu zij een zo
krachtige oppositie tegenover zich weet.
Welnu de nieuwe' Belgische regering zal
er nog slechter voorstaan; ieder ogen
blik zal zij ten val gebracht kunnen
worden en de leiders van de C.V.P. zul
len van grote stuurmanskunst blijk moe
ten geven.
Nu wat de koningskwestie betreft: Ko
ning Leopold komt terug, zoals de Chris
telijke Volkspartij haar kiezers immers
beloofd heeft. Maar op welke wijze dit
zal geschieden is nog niet bekend ge
maakt. Wel wordt algemeen verwacht
zo verneemt onze Belgische correspon
dent in Brussel, dat de koning nogmaals
„een verzoenend gebaar" zal maken.
Waaruit dat gebaar zal bestaan wordt nu
met spanning afgewacht. Van het optre
den van de monarch is nu veel afhan
kelijk. Weet hij een tactische oplossing
te vinden voor het probleem want
een probleem blijft het van zijn te
rugkeer, dan bestaat de mogelijkheid,
dat zijn terugkomst de verdeeldheid in
zijn land niet zal doen toenemen En
dat is uiteraard de wens van koning
Leopold, die immers juist symbool der
eenheid zou moeten zijn.
Intussen vertoont de ontwikkeling van
de politieke tweestrijd een hoopgevende
wending. De socialisten gaven Maandag
in een. communiqué in bedekte termen te
kennen, dat zij tot overleg bereid zijn
en inzien, dat er een einde moet komen
aan de koningskwestie, die het land nu
al zoveel jaren in steeds heviger mate
verscheurd heeft. De verdeeldheid van
België vormt in wezen een onoplosbaar
probleem Te veel eeuwen heeft het con
flict doorgewerkt. De kloof is vooral
de laatste jaren te breed en te diep ge
worden. Wellicht treedt nu echter een
kentering in. Een zekere eenheid zal
spoedig tot stand moeten komen. Want
hoe kan een in zich zelf verdeeld land
anders wezenlijk bijdragen tot de eenheid
van West-Europa?
Bij de Tweede Kamer is ingediend een wetsontwerp tot wijziging van de begro
ting van Verkeer en Waterstaat voor 1949 (tegemoetkoming aan K.L.M. voor ge
leden verliezen).
Aan de memorie van toelichting van de minister van Verkeer en Waterstaat
ontle&en wij het volgende:
Het is begrijpelijk, dat een luchtvaartbedrijf dat nog niet over voldoende re
serves beschikt en ziich in verband met zijn opbouw en snelle ontwikkeling voor
grote investeringen en hoge aanloopkosten gesteld ziet, onmiddellijk en ernstig
getroffen wordt door invloeden, welke een onverwachte vermindering van de
inkomsten tengevolge hebben. Zodanige invloeden hebben zich bij de K. L. M.
gedurende 1949 in belangrijke mate doen gelden, zodat, in tegenstelling tot de
resultaten van voorgaande jaren, in 1949 een verlies van ca. f 39,5 millioen
werd geleden, zoals blijkt uit een rapport, dat bij de griffie van de Tweede Ka
mer der Staten-Generaal ter vertrouwelijke kennisneming door de leden is gede
poneerd.
De regering is van mening, dat de billijkheid gebiedt de K. L. M. terzake
van dit verlies in belangrijke mate tegemoet te komen.
K.L.M. bestaat uit 80 millioen, te weten
38.5 millioen ter consolidatie van reeds
aangetrokken kortlopende credieten,
ƒ26.5 millioen ter financiering van de
voor de komende jaren beoogde uitbrei
ding en 15 millioen ter deelneming in
de Garuda Indonesian Airways N.V.
Het grootste gedeelte van het verlies
moet worden toegeschreven aan de
bijzondere omstandigheden op de Am
sterdamDjakarta-route, waarvan de
nadelige gevolgen in 1949 op ƒ28.2
millioen kunnen worden gesteld; het
resterende verlies van ƒ11.3 millioen
is te wijten aan de ongunstige ont
wikkeling yan het kostenniveau, de
invloed van twee vliegtuigongevallen
op het vervoer in de zomermaanden en
aan de gevolgen van de devaluatie.
De nieuwe kapitaalbehoefte van de
Üet Italiaanse internationale voetbal-team is door Z. H. de Paus in speciale
Audiëntie ontvangen, waarbij de aanvoerder, Amadeo Amadei, de H. Vader twéé
zilveren kandelaars aanbood
99'
Het Amerikaanse propaganda-appa-
raat van „De Stem van Amerika", cl. w.
z. van de Amerikaanse radio-uitzendin
gen voor Europa heeft in Duitsland op
zijn beurt eens het oor te luisteren ge
legd bij degenen, die hun oor aan de
uitzendingen lenen. Het wilde weten,
wat de Duitsers van deze uitzendingen
denken, en schreef een openbare dis
cussie uit. Het Duitse luisteraarspubliek
heeft zich niet onbetuigd gelaten en
vrijwel alles tot op de grond toe afge
broken, van het neusgeluid der Ameri
kaanse commentators tot de Amerikaan
se berichtgeving over de Berlijnse com
munistische jeugdbetoging toe.
De opmerkingen kwamen uit een
Duits publiek, dat naar het ..Amerika
Haus", het Amerikaanse voorlichtings
centrum, was genodigd, om daar com
mentaar te geven op de laatste uitzen
ding van de Stem van Amerika, die
op gramofoonplaten was vastgelegd. De
„Stem van Amerika" spreekt over veël
onderwerpen, over te weinig onderwer
pen, is te eenzijdig en kiest niet genoeg
partij, zo luidden de meningen van di
verse sprekers. Bijna allen waren hét
erover eens, dat een van de voornaam
ste bezwaren van de Stem de slechte
technische kwaliteit van de korte-golf
overbrenging naar de Duitse lange-golf
stations was.
Sommige commentators spreken met
een nasaal geluid, dat er op wijst, dat
zij minstens twintig jaar geen contact
meer met Duitsland hebben gehad, zei
een bejaarde Duitse burger.
Ik stem af op de Stem van Amerika
en luister naar de kapitalisten, die zeg
gen dat alles van achter het IJzeren
Gordijn leugen is, zeide een ander. Dan
stem ik af op de communistische radio
en hoor dat alles wat de Stem van
Amerika zegt leugen is. Wat moet ik
geloven?
De Stem van Amerika moet proberen
meer de stem van Amerika te zijn, in
plaats van te proberen de stem van
Duitsland te zijn, meende een andere
criticus.
Vertel ons meer over wat er gebeurt
in de keuken van de Amerikaanse huis
moeder, hoe de Amerikaanse moeder
haar kinderen straft, meer van de kleine
dingen van alle dag, in plaats van zo
veel politiek, meende een vrouw.
Ik zou graag eens horen, dat sommige
Amerikanen ook in moeilijkheden zit
ten, vertelde een jonge vrouw. Alles
wat we horen is hoe mooi alles in
Amerika is.
Verscheidene Duitsers lieten een wei
nig malse critiek horen op de Ameri
kaanse berichtgeving van de commu
nistische jeugdbijeenkomst in Berlijn,
spéciaal op de Amerikaanse pogingen
om die een mislukking te noemen.
Ze hebben zelfs geprobeerd ons te
vertellen, dat de Freie Deutsche Jugend,
die naar Berlijn ging, niet genoeg te eten
had, aldus een Duits burger, en ik weet,
dat, dit niet waar is. Misschien hadden
ze minder snoep en koek dan ze zouden
willen, maar ze hadden genoeg te eten.
De bijbel zegt: Laat uw ja ja zijn en
uw neen neen. Laat de Stem van Ame
rika daar een les aan nemen, meende
weer een andere Duitser. Indien de stem
ons alleen maar propaganda wil geven,
iuisteren we niet. We willen feiten, fei
ten die niet door de communistische
radio kunnen worden tegengesproken.
Deze spreker wees er op, dat bij de
behandeling van de aankondiging uit
Rusland over beëindiging van de repa
triëring van Duitse krijgsgevangenen,
de Westerse verslaggevers en officiële
bronnen zichzelf als dwazen aan de
kaak hadden gesteld door het feit, dat
iedere bron een ander cijfer voor het
aantal Duitse krijgsgevangenen, dat nog
in Rusland zou zijn, opgaf. De cijfers
varieerden van een paar duizend tot an
derhalf millioen. Wie moet ik nu gelo
ven, indien de communisten kunnen be
wijzen dat u het mis hebt met uw eigen
cijfers, aldus de spreker.
Het is een gewoon verschijnsel, dat
men ook elders kan waarnemen, dat
iedereen vol critiek steekt, zodra een
radioprogram ter sprake wordt gebracht.
Voor- en tegenstanders winden zich op.
en elk luisterend hoofd pleegt een zin
te zijn. De voor radio-uitzendingen ver
antwoordelijke instanties verweren zich
gewoonlijk met de dood-doeners, dat
critiek nu eenmaal gemakkelijker is dan
de kunst en dat men nu eenmaal niet
iedereen tevreden kan stellen. Opmer
kelijk echter in deze Duitse critiek is,
dat de Russische communistische pro-
paganda-uitzéndingen als volkomen ge
lijkwaardig tegenover de Amerikaanse
radiouitzendingen worden uitgespeeld,
terwijl men van de Amerikanen geen
propaganda en geen onwaarheden tole
reert, maar van de Russen min of meer
als vanzelfsprekend schijnt te slikken.
Indirect hebben de critiserende luister
aars „De Stem van Amerika" daarmee
een groot compliment gegeven. Zij is
ondanks alles toch blijkbaar niet geheel
die eens roepende in de puinwoestijn.
Bij de vraag, op welke wijze de
K.L.M. de benodigde nieuwe middelen
zal aantrekken, is uiteraard over
wogen, in hoeverre die middelen door
een publieke aandelenemissie zouden
kunnen worden verkregen. In het sta
dium, waarin de K.L.M. thans verkeert,
wordt daartoe nog geen mogelijkheid
aanwezig geacht.
Uitgaande van de bovenomschreven,
voorshands beperkte, financierings
mogelijkheden, stellen de ministers van
Verkeer en Waterstaat en van Finan
ciën voor in de behoefte aan nieuwe
middelen op de volgende wijze te
voorzien:
a. Het rijk verstrekt 15 millioen
nieuwe middelen.
Hiermede zal de K.L.M. haar deel
neming in de Garuda Indonesian Air
ways kunnen financieren. Daarenboven
is het gewenst, dat het rijk, door om
zetting van het bestaande rijkscrediet
ad 50 millioen in aandelen, zijn deel
neming in het aandelenkapitaal van
de K.L.M. verhoogt.
De omzetting van het rijkscrediet
van ƒ50 millioen in aandelen is, nu
geldleningen of credieten tot een be
drag van 50 millioen zullen worden
aangegaan, nodig, met het oog op een
goede verhouding tussen z.g. eigen en
vreemdkapitaal.
b. Het rijk verstrekt voor een bedrag
van 15 millioen nieuwe leningen of
verstrekt garanties daarvoor.
De vorm van deze credietfaciliteiten
is gekozen in verband met de in de
praktijk geldende betalingswijze bij de
aankoop van vliegtuigen.
c. Onderhands zullen geldleningen
of credieten tot een bedrag van ƒ50
millioen, met garantie van het rijk,
worden geplaatst.
De kapitaalsstructuur van de K.L.M.
geeft dan het volgende beeld (tussen
haakjes zijn opgenomen de huidige be
dragen).
Aandelenkapitaal in handen van het
Rijk 116 millioen (51 mill.), aandelen in
j Imitatie kan men het best met de I
achterkant van een gobelin vergelijken J
handen van derden J millioen (7 mill.).
Door het Rijk te verstrekken leningen
c.q. garanties 15 millioen (50 mill.), door
middel van bij derden op te nemen geld
leningen of credieten met rijksgarantie
50 millioen (nihil).
De regering bljjft inmiddels bereid
om, indien te eniger tijd de mogelijkheid
daartoe aanwezig blijkt te zijn en de
goede vorm daarvoor kan worden ge
vonden, de deelneming van particuliere
zijde in het kapitaal van de K.L.M. te
bevorderen, mede door de overdracht
van een deel van de aandelen, thans in
het bezit van het Rijk.
De Inspecteur van de Veeartsenijkun-
dige Dienst te Epe heeft pseudo-vogel-
pest geconstateerd op een bedrijf met
180 hennen in de gemeente Markelo.
Naar aanleiding hiervan heeft de bur
gemeester van Markelo gelast in zijn
gemeente alle pluimvee en honden en
katten op te sluiten
Twee gevallen van vogelpest hebben
zich thans ook in Velp voorgedaan.
Vannacht omstreeks twee uur zijn
nabij Gilze-Rijen twee wagons van een
goederentrein ontspoord. Het baanvak
BredaTilburg kan hierdoor slechts
enkelsporig worden bereden. Reizigers
van Vlissingen, bestemd voor Nijme
gen, moeten met vertraging rekening
houden.
De regering maakt- bekend, dat
tot haar leedwezen de volgende
verliezen in Indonesië zijn gerap
porteerd:
Kon. Ned.-Ind. Leger:
Gesneuveld 16 Mei 1950: Amo.
sold. Ie kl. infie J. Lekatompessij,
leger- en oud-stbnr. 121308001 en
25001; Amb. korp. infie M. J. Sa-
hureka, 221025006 en K 5482; Jav.
sold. 2e kl. infie Soejoed, 21130151
en 42176: Soend. sold. Ie kl. infie
Soelaman, 221303373 en K 24821528;
Jav. serg. infie Raden Soetjaki,
041806001 en K 9068; Eur. sold. Ie
kl. infie F. J. Trouwerbach, 162122002
en K 11468376.
Gesneuveld 17 Mei 1950: Jav. sold.
Ie kl. infie Djojosentoto, 011301008
en 13754; Amb. sold. Ie kl. M. Mail-
lissa, 271715004 en 7467060; Amb.
korp. J. J. Reawaroe, 181421000 en
3139; Soend. sold. 2e kl. infie Soe-
parman, 291301757 en K 104716267;
Jav. sold. 2e kl. infie Toekirin,
101301241 en 24636.
Overleden 23 Mei 1950, aan zijn op
16 Mei bekomen verwondingen:
serg. infie A. A. Denekampe, leger-
nr. 112002002, oud stbnr. 87091.
Gesneuveld, datum onbekend:
Man. sold. 2e kl. infie J. F. Tang-
kere, legernr. 201716006, oud-stbnr.
K 34713007; Amb. sold. 2e kL infie
N. R. Umteh, 221302470 en K
24714026.
Dat zij rusten in vrede.