KONINKLIJK PAAR ZET ZIJN TOCHT DOOR
PROV. GRONINGEN VOORT
Eric de Noorman - Z>e strijd om TjaAt
„Gezagsorgaan moet verantwoording
afleggen aan Europees parlement"
ZuMet fteuj dippen
nTa
Kt
I
In Winschoten een zwarte merrie als
cadeau aangeboden
Voorstel van Jean Monnet op de
Parijse conferentie
Nederland wil eerst
details uitwerken
„Let altijd
op de blauwe N
bij het kopen
van azijn!"
Waren de vrouwen vroeger
mooier?
Overpeinzingen,s
DE
STILLE
AN
Plechtigheid te Heiligerlee
MIDZOMERNACHTFEEST
VERREGEND
W. M. Frederiks krijgt
Sonnet-prijs
V.d. Hoogt-pri js voor
Leo Vroman
EMIGRATIE NAAR
CANADA
Grootste schoonheidsontdekking sinds 1863
Zuiverheid ten top gevoerd
van Snorrebor f
V
DONDERDAG 22 JUNI 1950
PAGINA 3
LETTERKUNDE-MIJ.
IN NEDERLAND 175 JAAR
Nieuwe leden benoemd
„WILLEM DE ZWIJGER-PRIJS"
Nederland eert Amerikaanse
journalisten
Willem van Otterloo naar
Liverpool
DR. J. BARTSTRA BEKROOND
Sinds 1947 vertrokken al
25.000 Nederlanders
INDONESISCHE LEDEN VAN
NIEUW-GUINEA-COMMISSIE
op Schiphol apngekomen
Naar wettelijke regeling
van cadeaustelsel
Gokkers
Zonderlinge kerseboom
Vasten
door
PATRICK
PURCELL
Een matras voor Staün
Hónds
„Ik heb rooie en witte radijs"
(Van een speciale verslaggever)
De meteorologische omstandigheden, die de tocht van het Koninklijk Paar
door een deel van de provincie Groningen Woensdag begeleidden, waren zéér
afwisselend: dan stond de zon stralend aan de hemel en het volgend ogenblik
hoosde de regen in grijze sluiers over het vlakke land. Van een verbluffende
stabiliteit daarentegen getuigde de door geen enkele weerkundige wisselval
ligheid te beïnvloeden geestdrift van de gulle Groningers, die overal gereed
stonden om Koningin en Prins hartelijk toe te juichen en om op velerlei wijze
te tonen hoezeer zjj zich in het Vorstelijk bezoek verheugden. En zij maakten
daarmee zeer overtuigend de woorden waar, die de burgemeester van Gro
ningen, mr. P. W. J. H. Cort van der Linden, 's morgens in het stadhuis van
de Provinciale hoofdstad had gesproken: „Wij weten hoezeer het Groninger
volk in al zijn schakeringen zijn vertrouwen in U heeft gesteld en hoe uit
het hart de liefde opwelt bij het aanschouwen van U beiden, die op zeldzame
wijze de tradities van eenvoud, plichtsbetrachting en vorstelijke zorg van de
Oranjes voortzet.
Maar de talloze geschenken, die men
op een tafel vóór de tribune had uitge
spreid, waren van allemaal; d.w.z. van
iedereen uit Oldamt, Westerwolde en
Winschoten. Evenals dat cadeau, dat
zoals burgemeester mr. dr. A. J. Romijn
het uitdrukte, „vanwege zijn dimensies
en vanwege physiologische omstandig
heden" niet geschikt was om op die
Met die plechtigheid op het stadhuis
alle leden van het stedelijk bestuur
Werden aan het Koninklijk Paar voor
gesteld eindigde het feest voor de
stad Groningen en begon de tocht door
het Oostelijk gedeelte van de provincie.
In Foxhol, gemeente Hoogezand, bezoch
ten Koningin en Prins de scheepswerf
van de gebr. Suurmeyer. Men had daar
op het vorstelijk bezoek gewacht met
de tewaterlating van- de coaster „Mas
cotte". Precies op de vastgestelde tijd
gleed het schip, dwars liggend, onder
algemeen gejuich, de vaart in. een grote
golf water opstuwend. Koningin en Prins
Waren kennelijk ingenomen met deze
onberispelijke demonstratie van Gro
ningse vaardigheid op het gebied van
de kleine scheepsbouw.
In Veendam brak inmiddels een
hevige bui los; maar dat belette de
duizenden langs straat en weg niet
om geduldig te wachten tot het Ko
ninklijk Paar hun gemeente verliet
en dat belette ook de bewoners van
Meeden, een riant en welvarend
landbouwdorp, niet om de vorstelijke
personen een joyeuze ontvangst te
bereiden; de kinders zongen er in
hun doorweekte jurkjes en pakjes
met ongekend en ongekunsteld
enthousiasme hun Groningse volks
lied.
En in Winschoten, ja in Winschoten
moesten Vorstin en Prins natuurlijk
naar de „Winthil", een expositie-in-
tenten, waar een mens letterlijk alles
kan aanschouwen omtrent het leven in
Oost-Groningen in verleden en heden,
komen kijken. Want men is daar en
terecht zeer trots op dit evenement.
Dat bij dit bezoek een ruime plaats was
toegewezen aan demonstraties op het
gebied van de paardenfokkerij, wie zal
het verbazen, die weet dat men daarvan
in Oost-Groningen sedert tientallen van
jaren bijna een „cultuur" heeft ge
maakt? Een voortreffelijke bloemlezing
van riante trekpaarden de juist deze
morgen tijdens de centrale keuring ge
kozen kampioenen van 1950 defileer
de op het sportveld voor de eretribune,
Waarop de vorstelijke bezoekers hadden
plaatsgenomen. En heel Winschoten,
verpakt in allerlei regenkleding, was
daarbij tegenwoordig.
Onder voorzitterschap van mr. P. J. Iden-
burg heeft de Maatschappij der Nederlandse
Letterkunde in het academiegebouw te
Leiden haar jaarvergadering gehouden,
waarin het feit werd herdacht dat 175 jaar
geleden de staten van Holland en West-
Friesland aan de Maatschappij octrooi ver
leenden. Aan dit jubileum herinnerde de
voorzitter in zijn openingswoord. Doel van
de stichters, aldus spreker, was tevens re
Maatschappij tot een „volksmaatschappij
te maken, welke gedachte te lang op de
achtergrond is gebleven. Juist in de laatste
jaren komt zij evenwel weer naar voren.
De burgemeester van Leiden, jhr. mr. F.
H. van Kinschot, woonde een deel der ver
gadering bij.
Nadat de jaarverslagen waren uitge
bracht hield dr. J. C. Brandt Corstius eén
voordracht over „letterkundige stromingen
en critiek in Nederland tijdens de eerste
levensjaren van de maatschappij".
Tot nieuwe binnenlandse leden werden
benoemd dr. H. H. J. de Leeuwe, ds. W.
Barnard, Matthijs Vermeulen, mr. M. F.
Hennus, B. Rijdes, Edgar H. Heynen, mej.
dr A. W. Vlam. E. Lefebre, prof. dr. R.
van Lier, Henri A. Ett, mevr. J. Stulreher—
Niènhuis. dr. J. Meyer, Anne S. Wadman,
dr. A. W. IJzerman, dr. Ph. de Vries, J.
Tersteeg. mej. dr. A. TH. C. Kersbergen,
mr. J. J- Fock. dr. F. Ketner, dr. P. Gla-
zema G. A. van Oorschot, Max Nord, W.
F Hermans. J. van Rijen. J. de Kadt, mevr.
R. J. van Baarsel—Van Oven, M. A. Höwe-
ler dr H. Enno van Gelder, dr. T. F. J.
A 'Dolk, mej. Sien Jensema, prof. dr. H.
M J Oldewelt, mr. P. J. Oud, J. Cohen,
w' H Schukking, mevr. dr. Elisabeth du
Perron—De Roos. W. Glasbergen, prof. dr.
G. E. Langemeyer, dr. P. Hoekstra, Gabriël
Smit, J. w. Hofstra, dr. -. G. BomhoH,
jaaVRts°enijEli*s, H. C^J. A bar^n
van Lamsweerde, dr. V. D. W. Schenk en
mevr. A. van EuvenVan
Tot buitenlandse leden werden benoemd,
prof. J. H. Rodrigues (Rio de_Jan'exro),
Charles Wilson (Cambridge), dr. S. T. Bin-
doff (Londen). Shepard D. Clough (New
York), mej. Josepha Mendels (Parijs) en
Aprof.rdr.<Harde>Buck hield een voordracht
over „De Nederlandse taal en letterkunde
tijdens de eerste levensjaren ™n de Maat
schappij". waarna de heer G. M. de Gelder
sprak óver „Culturele aspecten en perspec
tieven in Nederland omstreeks 1775
Hierna werd het huishoudelijk gedeelte
van de vergadering afgetverkt.
(Van onze Amerikaanse correspondente)
NEW YORK, 21 Juni.
Aan de Amerikaanse journalist, die
in de Verenigde Staten het beste artikel
publiceert over een Nederlands pro
bleem, zal voortaan jaarlijks een prijs
worden uitgereikt, de „Willem de Zwij
ger-prijs". Deze prijs bestaat uit een
gouden medaille en vijf en twintig hon
derd dollar. Hiermee wil men allereerst
de nagedachtenis eren van de veertien
Amerikaanse journalisten, die op hun
terugreis van Indonesië in Juli 1949 het
leven verloren door een vliegtuigongeluk
bij Bombay. De Willem de Zwijger-prijs
beoogt voorts in de Verenigde Staten
meer begrip en belangstelling te wekken
voor Nederland.
Het initiatief is genomen door Albert
Balink, de hoofdredacteur van de
Knickerbocker. Op 28 September zal te
New York de prijs voor de eerste maal
Worden uitgereikt. De jury wordt ge
vormd door vijf Amerikaanse journa
listen.
Een aantal Nederlandse bedrijven en
enkele particulieren hebben reeds een
bedrag in dollars bijeengebracht, dat
gedurende de eerste vijf jaren het uit
reiken van de Willem de Zwijger-prijs
mogelijk maakt.
Een bekende en vooraanstaande Ame
rikaanse autoriteit zal in September a.s.
<ie prijs uitreiken.
tafel te worden neergelegd. Een cadeau
n.L dat op vier ranke maar stevige poten
stond: de vierjarige zwarte merrie van
het Groningse warmbloed-type, gefokt
in de oude Heerlijkheid Westerwolde en
luisterende naar de sierlijke naam „Wen-
tila'". Vooral Prins Bernhard, zoals be
kend een expert inzake paarden, toon
de zich zeer ingenomen met dit waarlijk
vorstelijke geschenk. Deze plechtigheid
op het „WinthiP'-terrein speelde zich
intussen af onder een bijna apocalyp-
tisch-schrikaanjagende melange van ge
luiden: het doffe gerommel van de don
der en het gehinnik via-de-microfoon
van een hevig beduusde merrie....
Van Winschoten naar Heiligerlee,
waar het gebeier van bronzen klok
ken in allerlei toonaarden het ganse
dorp in een intense solemnele sfeer
dompelde. Dat meervoudige klokgelui
was afkomstig van de klokkengieterij
van de Gebrs van Bergen, een nobel
bedrijf, dat uiteraard de vorstelijke
belangstelling trok. De heer A. van
Bergen bood de Koninklijke Gasten
een luidklok voor het Paleis Soestdijk
en voor ieder der vier prinsesjes een
tafelbel, allercharmantste miniatuur
klokjes, aan. En daarna trokken de
padvinders weer met overtuiging aan
de vier in de klokkenstoel hangende
klokken, dat het weergalmde over héél
Groningen.
Precies om kwart voor zeven vertrok
de Koninklijke trein uit de provinciale
hoofdstad naar Baarn, nagewuifd en
nagejuicht door honderden dankbare en
opgetogen Groningers.
Op de tentoonstelling Winthilte Winschoten is aan H. M. de Koningin een vier
jarig 'model merrie aangeboden. Het geschenk wordt voorgeleid
110. Na Eric's woorden valt er een dodelijke stilte. Behoedzaam gaat Baldon iets
achteruit. Hij voelt dat hij niets meer te verwachten heeft. Maar hij zoekt tijd te
winnen. Tijd, die voor hem leven betekent...
,,Ik ben een edelmanzegt hij scherp. „Gij kunt mij niet zonder meer terecht
stellen als een verachtelijke horige. Ik. heb een ander voorstel." Snel grist hij zijn
zwaard van de grond. „Laat de wapenen tussen ons beslissen*, Eric! Toon je moed!"
„Ik zei reeds dat je niet door een eerlijk zwaard gedood zult worden, Baldon"
antwoordt de Noorman snijdend. „Ik vecht niet met eerloze verraders! Je weet wat
je wacht
Langzaam, als totaal ontmoedigd, laat Baldon het hoofd hangen. Maar onder zijn
wenkbrauwen schieten zijn ogen over de hem omringende mannenzoekend naar
een uitweg; een kans
„In dat geval rest mij niets anders dan mij in uw handen te stellenmompelt
hij, en wendt zich om, als wil hij zijn zwaard overreiken aan de boer, die achter
hem staat. Argeloos wil deze het wapen aannemen. Maar met een felle beweging
slaat de roofridder plotseling toe. Dit is de gelegenheid waarop hij gewacht heejt.
De boer slaakt een schorre kreet en zakt in elkaar. Nog voor zijn lichaam de grond
raakt heeft Baldon z'n uitzwaai voltooid en twee andere mannen vallen neer. Een
wild geschreeuw stijgt op onder de mannen. Razend van drift stormen zij vooruit.
Ook Eric springt toe. Doch de roofridder heeft zijn kansen berekend. Van de ver
warring gebruik makend weet hij, als een waanzinnige om zich heen maaiend, een
paard te bereiken, dat niet ver van de slotpoort staat. Hij weet dat hij niets
meer te verliezen heeft. Wild slingert hij zich in het zadel, en zijn sporen diep in
de zijden van het steigerende dier drukkend stormt hij naar de openstaande poort...
Ter gelegenheid van de opening van
het Avifauna-paviljoen te Alphen a. el-
Rijn zou er een gala-avond gegeven
worden in de open lucht, waar o.a. het
Ballet der Lage Landen zijn medewer
king bij zou verlenen.. Midzomernacht
feest in Avifauna, zo stond het op de
aanplakbiljetten enondanks dat het
weer niets had van wat het pleegt te
hebben in een midzomernacht, is het een
feest geworden. Terwijl buiten op het
podium aan de grote, feëriek verlichte
vijver de regen in vlagen neerkletterde
en de windvlagen door de bomen gier
den, werd binnen in het ruime paviljoen
op de eerste etage het feest, door tal
rijke genodigden bijgewoond, in de
beste stemming verder gevierd. Het
ballet kon na enig schikken toch door
gang vinden in het paviljoen. Opgevoerd
werden „Invitation a la Valse" van
Weber en een ballet uit Faust van
Gounod. De muziek werd uitgevoerd
door Dolf van der Linden en zijn radio
orkest.
De dirigent van het Residentie-orkest,
Willem van Otterloo, is door de Liverpool
Philharmonic Society uitgenodigd voor
het vervullen van enige gastdirecties in
de maand October.
Frankrijk heeft gisteren te Parijs, bij monde van Jean Monnet, de Franse eco
noom, een Europees parlement voorgesteld om het oppertoezicht uit te oefenen
over de werkzaamheid van de kolen- en staalpool.
In een verklaring, die Monnet voor de aanvang van de eerste werkzitting van
de conferentie aflegde, heeft hij er de nadruk op gelegd, dat het nieuwe orgaan
collectief verantwoording moet afleggen aan een gemeenschappelijk parlement.
Monnet sprak meer dan twee uur over zijn project, dat door Robert Schuman
gebruikt werd als basis voor zijn voorstel.
Hij verklaarde tegenover afgevaardigden uit Nederland. België, Luxemburg,
Frankrijk, Italië en West-Duitsland, dat zij moeten trachten een formule te vin
den voor een democratische controle op het nieuwe overkoepelende orgaan, dat
richting zou geven aan de productie van de kolen- en staalindustrieën van West-
trfj MonnU sie.lde v(?or' dat het ParIement samengesteld zou worden op een
'v'Jf.a's .^schied is met de samenstelling van de Europese Raadplegende Ver-
gaaenng m straatsburg.
Hjj stelde verder voor, dat dit parle
ment een jaarlijkse zitting zal houden
met openbaar debat over de rapporten
die door de overkoepelende autoriteit
ingediend zullen worden.
Monnet sprak tijdens een besloten
zitting en door een woordvoerder van
het Franse ministerie van Buitenlandse
Zaken werd een overzicht aan verslag
gevers gegeven.
Monnet heeft volgens de woordvoer
der verklaard, dat het uiteindelijke doel
van het Plan-Schuman is de vestiging
van een enkele markt in alle deelne
mende landen met zo laag mogelijke
prijzen en een zo hoog mogelijke levens
standaard. Dit is ook altijd het doel van
het Marshall-plan geweest.
De rede van Monnet. nam de gehele
zitting in beslag. Daarna kwam men
Aan dr. J. Bartstra te Haarlem, his
toricus, is, op voorstel van de commissie
voor geschied- en oudheidkunde, de
prijs voor meesterschap (f 1.000) van de
Mij. der Ned. Letterkunde toegekend.
Deze prijs is toegekend voor de periode
1944—1949.
Het advies der genoemde commissie
zegt o.m.: Bartstra is in Nederland de
baanbreker geweest op het terrein van
de internationale politieke geschiedenis.
In al zijn geschriften toont Bartstra een
gelukkige combinatie van geschiedvor
sing en geschiedschrijving, waarbij hij
critisch en consciëntieus onderzoek paart
aan eigen visie en aantrekkelijke voor
dracht. Het vierdelige „Handboek tot de
staatkundige geschiedenis van onze be
schavingskring van 1648 tot heden"
waarvan het eerste deel in 1948 en het
tweede in 1949 verscheen en waarvan
de andere delen nog in bewerking zijn
acht de commissie de kroon op zijn
werk.
Namens het bestuur heeft mr. F.
Bordewijk op de jaarvergadering der
Maatschappij dér Ned. Letterkunde een
toelichting gegeven op de uitslag van
de door de Maatschappij uitgeschreven
sonnetprijsvraag (er was f 300 uitge
loofd). Bekroond werd het gedicht „In
memoriam" van W. M. Frederiks, dat
door de secretaris der Maatschappij,
mr. F. P. Huygens, werd voorgedragen.
Het is niet bekend of de naam Frede
riks al of niet een pseudoniem is.
Het stemt tot blijdschap, aldus mr.
Bordewijk, dat de oproep weerklank
heeft gevonden in het gehele land en
bij onze Zuiderburen, hetgeen al blijkt
uit het aantal van 575 inzendingen.
Wat de houding jegens het leven be
treft ontbreken de accenten van bitter
heid en sarcasme niet, maar zij wetti
gen geenszins de stelling van een alge
meen verscheurd zijn. Niet enkel be
rusting, ook vertrouwen en optimisme
overheersen.
overeen, dat de leiders van de delega
ties vandaag in een kleinere, geheime
zitting bijeen zouden komen om hun
eerste bezwaren tegen de voorstellen
van Monnet kenbaar te maken.
In een gemeenschappelijk communi
qué, aan het einde van de zitting van
gisteren uitgegeven, werd verklaard,
dat de andere leiders van de delegaties
een uiteenzetting zullen geven van de
principiële moeilijkheden die de confe
rentie zal hebben te overwinnen. Frank
rijk beloofde met hun commentaren re
kening te houden en een tweede „wor
king paper" binnen drie of vier dagen,
gebaseerd op deze reacties, te overleg
gen.
Hoewel de zes-landenconferentie, die
mogelijk vijf of zes weken zal duren,
nauwelijks begonnen is, zijn reeds teke
nen waargenomen, dat sommige deel
nemende landen bezwaren tegen het
Franse plan koesteren.
In het bijzonder schijnt het dat Ne
derland weinig ingenomen is niet de
Franse gedachte om eerst 'n ontwerp
verdrag op te stellen en pas later over
de technische details te gaan praten.
Gezegd wordt, dat de Nederlanders de
voorkeur geven aan het uitwerken van
concrete details, voordat men een be
gin maakt met het opstellen van een
ontwerp-verdrag. Franse functionaris
sen stellen hiertegenover dat het daar
door tot meningsverschillen in de con
ferentie zal komen.
Het Franse ontwerp, zo betogen zij,
is uitsluitend een „werk-document" en
het is geenszins de bedoeling het aan
de vijf andere delegaties in deze vorm
op te dringen.
Van betrouwbare zijde wordt door
U.P. vernomen, dat de Franse rege
ring gunstig staat tegenover een
voorstel van de Franse boerenleiders
voor een soortgelijke schikking ten
aanzien van de voedselproductie. In
regeringskringen werd echter opge
merkt, dat alle andere plannen voor
coördinatie der Europese industrie
nog in hun „beginstadium" verkeren
en dat op dit gebied pas iets onder
nomen kan worden, wanneer men de
„pool" voor de zware industrie heeft
kunnen verwezenlijken.
De Franse minister van Buitenlandse
Zaken, Robert Schuman, heeft het
Franse kabinet gisteren ingelicht over
de laatste ontwikkelingen in het Fran
se project. Het kabinet keurde tevens
de tekst goed voor een ontwerp-over-
eenkomst voor het hoge gezag, dat aan
het hoofd van de „pool" zal komen te
staan.
Advertentie
adviseert Mevrouw Lotgering - Htlltbrand
Aan Leo Vroman is door de Maat
schappij der Nederlandse Letterkunde,
op voorstel der commissie voor schone
letteren, toegekend de Lucie B. en C.
W. v. d. Hoogtprijs, een aanmoedigings
prijs voor de periode 19491950.
Deze prijs is Vroman toegekend voor
zijn „Gedichten,' vroegere en latere", een
bundel die in 1949 verscheen, en die
verzen bevat uit de jaren 19351940 „In
Holland", 19401941 „In Indië" en 1946
1948 „In Amerika".
Bij haar besprekingen heeft de com
missie met leedwezen geconstateerd, dat
de oogst der beide afgelopen jaren op
het gebied der jonge poëzie piet bijzon
der rijk is geweest. Weinig oorspronke
lijke geluiden deden zich horen. Juist
Leo Vroman maakt daarop een uitzon
dering in gunstige zin. Zijn werk is
origineel omdat zich bij hem een eigen
aardige en boeiende combinatie voor
doet van aandachtige waarneming van
de werkelijkheid en uiterst vrije, wel
haast surreële verbeelding.
Van 1947 af tot heden zijn niet minder
dan 25.000 Nederlanders naar Canada ge-
emigreerd. Voor 1951 Is opnieuw een
schema opgezet voor de emigratie van
10.000 Nederlandse „settlers". Dit aantal
is in 1950 niet bereikt, zo deelt men ons
van de zijde der Centrale Stichting
Landbouwcmigratie mede. Dit is voorna
melijk het gevolg van het feit, dat de
meeste gegadigden zich te laat hebben
aangemeld.
Advertentie
Er is altijd een strijdvraag geweest
of de vrouwen vroeger mooier waren dan
nu. „Mooi" is natuurlijk ook een kwestie
van smaak en van tijd. Indien men afbeel
dingen ziet van eertijds beroemde schoon
heden, vraagt men zich soms af, waaraan
deze vrouwen hun faam te danken hadden.
Zeker is het. dat de moderne vrouw over
schoonheidsmiddelen beschikt, die haar
zusters van weleer niet kenden. En één
van de beste schoonheidsmiddelen is een
goede, doof en door zuivere zeep. Dobbel-
man in Nijmegen bezit thans een z.g.
„Sharples"-instai:atie. die de zuiverheid
van Castella Schoonheidszeep ten top
voert met een kracht, 14000 maal werk
zamer dan de zwaartekracht. De ze instal
latie vormt de grootste vooruitgang in de
zeepindustrie sinds 1863 en zet grote kracht
bij aan het motto, dat zo sterk verbonden
is aan Castella: Iedere vrouw kan mooi
zijn. De nieuwe Castella-kwaliteit, onzeg
baar zuiver en zacht, bereid met de fijnste
huidverjongende oliën, doet zelfs een ver
waarloosde huid binnen de zeven dagen
duidelijk opleven.
De Indonesische leden van de gemengde
commissie voor Nieuw-Guinea, de heren
Latuharhary, Papare en Makaliwy, zijn
gisteravond op Schiphol aangekomen. Op
een desbetreffende vraag antwoordde de
heer Latuharhary, te hopen, dat de Neder
landers en Indonesiërs er in zullen slagen
één gemeenschappelijk rapport uit te bren
gen. Hij verklaarde echter, gezien de ver
schillende zienswijzen, er niet zeker van
te zijn of men hierin zal slagen.
De heren begaven zich na aankomst naar
Den Haag, waar zij ln de komende dagen
hun bevindingen met die der Nederlandse
commissieleden, die reeds op 11 Juni in
ons land arriveerden, zullen vergelijken.
De Staatssecretaris van Marine, schout
bij-nacht Moorman, is in Hollandia aange
komen, waar hij besprekingen heeft ge
voerd met de marine-commandant.
jiiiui
"iitiiiiiiimiiiRiiiiiimiiitiiiiiiiiiiiiiiiiNiiiiiiiiiiiiiiimmimifi
„Die nikkers zijn bij jullie geweest,
niet?" informeerde Snorrebor belang-
stellend.
„Welke nikkers?"
„Wel, die zwarte priesters en die
stamhoofden en zo."
„Ja, die hebben we ontmoet en we
hebben zelfs met hen gegeten."
„Leuk, met dat ei."
„Wat voor 'n ei?"
„Nou, dat ivoren ei in die ivoren
hand op de staf van het stamhoofd
als teken, dat je voorzichtig moet zijn
met de uitoefening van het gezag. Het
stond in de krant, dat het dat bete
kende." Snorrebor's ietwat waterige
ogen kregen een meewarig peinzende
uitdrukking.
„Hier in het land is het ei maar een
kneusje", zei hij dan.
Heus niet hier alleen", merkte zijn
zoon Jan op, die kortgeleden uit In
donesië is teruggekomen.
„Die nikkers zijn benijdenswaardige
mensen" peinsde Snorrebor verder.
„Ik zeg maar zo, beter zwart van bui
ten dan van binnen."
„Moet je bij ons in Indië komen"
schamperde Jan. „Daar is het maar
een bruin geval."
„Dat ligt er maar aan, hoe je het
bekijkt, zeg ik met de K.V.P." grin
nikte Snorrebor.
Tijdens het tweedaags congres van de
Koninklijke Nederlandse Middenstandsbond,
dat te Arnhem werd gehouden, is een mo
tie goedgekeurd, inhoudende een opdracht
aan het hoofdbestuur om, bij voorkeur
in samenwerking met de andere midden
standsbonden, bij de Regering en het
Parlement aan te dringen op een spoe
dige wettelijke regeling van het z.g. ca
deaustelsel, te regelen door de organen van
de nieuwe P. B. O.
Volgens „Life" is Amerika het land.
waar het meest gegokt wordt. Jaarlijks
worden daar door 50 millioen personen
weddenschappen afgesloten tot een ge
zamenlijk bedrag van 30 milliard dollar,
waarvan bookmakers en anderen een
winst van 6 milliard dollar per jaar op
strijken.
Ook in de wereldpolitiek gokken de
Amerikanen wel eens, maar dan strij
ken anderen soms de winst op. Kijk
maar naar China
In een plaatsje in Italië zagen carabi
nieri (politieagenten) op een goede dag
een kerseboom vol vruchten staan op
een plek, waarvan ze zeker wisten, dat
er de dag tevoren nog geen stond. Zij
riepen niet „Mirakel", maar stelden een
onderzoek in en vonden onder de boom
een clandestiene opslagplaats van wa
pens. Vier communistische planters wer
den gearresteerd.
Het is slecht kersen eten met de cara
binieri, als je communist bent.
Zij, die moeilijkheden en bezwaren
hebben gehad tegen het herstel van de
vastenvoorschriften in hun vroegere,
algemeen aanvaarde en geldende vorm.
mogen een voorbeeld nemen aan de
Duitse ex-bokser Willi Schmitz, die voor
een heel wat geringer belang dan zijn
zieleheil 53 dagen ononderbroken in een
verzegelde glazen kooi te Frankfort heeft
gevast. Schmitz viel 60 pond af en moest
onmiddellijk naar een ziekenhuis wor
den overgebracht. Tijdens zijn vasten
52
Hij had de patiënt even, bijna vluch
tig, onderzocht. Hij had haar zeer wel
willend de hand gedrukt. Zijn zware
motorhandschoenen aantrekkend, was
hij voorzichtig de nauwe trap afgeko
men. Hij was Peter gevolgd naar de
vierkante huiskamer, bedaard over
koetjes en kalfjes pratend, over de
lange, stoffige, kronkelwegen, die tus
sen hem en Dublin lagen; over de grote
afstand die hij af moest leggen voor hij
zijn grote huis op Fitzwilliam Square
terug zou zien. Van het gesprek over de
wegen dwaalden ze af naar een praatje
over de oorlog, vroegen zich af of het
al of niet afgelopen zou zijn tegen
Kerstmis. Q
„Als de oorlog morgen voorbij was,
Mreh....
„O'Dea," zei Peter dadelijk.
„Als de oorlog morgen voorbij was,
Mr. O'Dea, en als de reismogelijkheden
de dag daarna hersteld werden zou ik
uw vrouw een redelijke kans geven
over een jaar, gerekend van vandaag
af, er weer geheel bovenop te zijn. Een
jaar in de Zwitserse zon, of zes maan
den in de droge woestijnen van Cali-
fornië, of, zeg op zijn minst, twintig
weken in een klein sanatorium, dat ik
ken in de Kaapprovincie van Zuid-Afri-
ka. Elk van deze plaatsen zou wonde
ren voor haar doen. Wonderen!" Hij
had het door Peter aangeboden glas
met een vriendelijk handgebaar gewei
gerd. „Maar, MrerO'Dea, de
oorlog is niet afgelopen. De zeewegen
zijn nog gesloten. De Zwitserse zon en
de Californische woestijnen en mijn
klein sanatorium in de Kaapprovincie
zijn even. ver van ons ver#ijderd, als
lagen ze op een andere planeet".
De beroemde man had even gezwegen,
gezucht en een ogenblik strak in Peter's
door vrees verwilderde ogen gekeken.
„Mr. O'Dea", had hij zachtjes gezegd,
"ik zou u een verbloemd antwoord kun
nen geven en ik zou u valse hoop kun
nen geven. Maar dat is niet mijn roeping,
zoals ik haar zie. Naar mijn mening zal
uw vrouw nooit meer de volgende
lente zien. Vanzelfsprekend zijn wij
allen in Gods hand, maar de medische
wetenschap kan niets meer voor haar
doen."
Peter O.Dfea had zijn ogen neergesla
gen, had de ongeopende whisky-karaf
met bevende hand neergezet. „Een recht
streeks antwoord is een rechtstreeks ant
woord, dokter. In de gegeven omstan
digheden is het het vriendelijkste ant
woord van allemaal." Hij had diep adem
gehaald. „Bestaat er geen enkele hoop?"
„Met een Ierse winter in het vooruit
zicht? Met beide longen bijna verteerd?
Met ieder ziekenhuis en sanatorium
overbevolkt? Terwijl de oorlog elke me
dische hulp voor burgers belemmert?"
De specialist had eindelijk zijn hand
schoenen dichtgeknoopt en zich omge
draaid naar de gang. „Zo lanu er leven is,
Mr. O.Dea, is er nog hoop. Maar hoop
komt uit het hart, niet uit het hoofd.
U zult zien, denk ik, dat uw eigen dokter
het volkomen met mijn oordeel eens is",
en hij was de deur uitgelopen naar de
gang, waar de kleine huisdokter stond
te wachten, terneergeslagen.
Peter O'Dea schudde die herinnering
van zich af, liep van het fornuis weg en
sloeg door het keukenraam de witte
lijkwade van de Octobermist gade, die
vanuit de rivier het dal inkroop. Vlug
keerde hij terug naar het vuur, toen de
bleke mistvlagen hem te sterk deden
denken aan wapperende lijkkleden. Hij
spitste zijn oren om het minste of ge
ringste geluid uit de kamer daarboven
op te vangen, en de stilte van de keuken
overweldigde hem. „God, het huis is al
een dodenhuis," zei hij tot zichzelf. Om
deze grijze koepel van vrees en zwaar
moedigheid uit zijn gedachten te ver
jagen, wendde hij zich met een ruk naar
Fintan Fogarty, die bij het vuur zijn
pijp zat te roken; naar Packy Regan, die
zich, lui hangend in de grote stoel, hard
op spellende, door de krant worstelde.
„Wat voor nieuws is er vandaag over
de oorlog, Packey?"
„Wat voor nieuws, dan altijd hetzelf
de,', antwoordde Packey, „de geallieer
den overal in opmars. Iedere duimbreed
grond veroverend waar de Duitsers
krampachtig stand proberen te houden."
„Met Kerstmis is 't afgelopen! Ik heb
altijd beweerd, dat het met Kerstmis
afgelopen zou zijn," zei Peter schor, zich
vastklemmend aan een nieuwe hoop.
„Als het...." en zweeg plotseling.
„Ik betwijfel het, of het zo is", rede
neerde Packey.
„En waarom? Omdat het best mogelijk
zou kunnen zijn, dat dit alles een voor
uit berekend plan is van de kant der
Duitsers. Zij zijn in volle terugtocht op
de Rijn! Ze trekken terug op de Rijn,
om daar stand te houden en te wachten,
terwijl zij de rest van hun legers uit
het Oosten terugroepen en zich klaar
maken om hun laatste veldslag uit te
vechten." Maar Peter luisterde niet lan
ger. Hij had voetstappen op de trap ge
hoord, en was al halfweg naar de keu
kendeur.
Kitty Fogarty kwam op haar tenen
binnen vanuit de gang.
„Hoe is het met haar?" fluisterde Pe-
ter.
Zij slaapt, maar God weet, hoe zwak
zij" is En ze vraagt voortdurend naar
Markie. Moeder was van plan vanavond
zelf naar huis te gaan, maar nu zegt ze,
dat Fintan direct met het karretje daar
heen moet gaan en het kind mee terug
nemen, omdat mijn vader die hem thuis
zou brengen, het misschien helemaal
niet goed zou vinden hem te brengen.
En als Fintan hem onderweg tegen zou
komen, kan hij hem des te vlugger hier
hebben."
Fintan had zijn overjas al aan voor
dat zij uitgepraat was. „De merrie staat
klaar," zei hij. „Zij is opgetuigd en in
gespannen. Zelfs al moet ik de hele weg
afleggen, dan heb ik toch niet langer
dan een uur nodig." Hij ging vlug naar
buiten, rustig, zonder om te kijken.
Kitty liep naar de trap, Peter draaide
zich om, met de bedoeling haar te vol
gen, „Zal ik met je mee naar boven
gaan?" vroeg hij.
„Och nee," zei ze. „Blijf maar waar je
bent. Wat voor nut heeft het, naar boven
te komen terwijl zij slaapt? Je zou je
maar ongerust maken. Blijf maar bene
den. Daar is Packey bij je, om je ge
dachten bezig te houden." Ze ging de
trap op; haar zwager, gezeglijk als een
kind, geestelijk verdoofd door de smart,
slenterde terug naar het vuur
(Wordt vervolgd)
dronk hij alleen soda-water en rookte
meer dan 2600 sigaretten. De medici
weten nu niet, wat zij merkwaardiger
moeten vinden: dat de man zo lang ge
vast heeft of dat hij geen nicotine-ver-
giftiging heeft gekregen.
Een beddenfabriek in Chicago is op
het bedenkelijke denkbeeld gekomen
aan Stalin een moderne matras toe te
zenden, omdat laboratoriumonderzoe-
kingen hebben uitgewezen, dat psycho
logische spanning en vrees door een ge
zonde slaap kunnen worden overwonnen.
„Hoewel Stalin's agressieve geest", aldus
verklaarde de president van de bedden-
briek, „vermoedelijk veroorzaakt wordt
door meer ingrijpende factoren dan een
ongemakkelijke matras, is het mogelijk,
dat een slecht bed hem toch parten
speelt."
We weten niet, of het hier gaat over
de matras, die onder de naam „Sleeping
Beauty'' in de handel wordt gebracht,
a
s
maar wij vrezen wel, dat Stalin nog uit-
geslapener zal worden dan hij al is en de
Amerikanen nog meer slapeloze nachten
zal bezorgen.
Toen de referee voor de aanvang van
een rugby-wedstrijd te Auckland in
Nieuw-Zeeland met een „florin" (Engel
se munt ter waarde van ongeveer één
gulden) tosste om te bepalen hoe de
twee clubs zich op het terrein moesten
opstellen, kwam een hond aanlopen, ving
het muntstuk op, "vóór het de grond had
bereikt, en slikte het in. Ofschoon de
hond daarna door een speler werd vast
gehouden, waagde de referee nog maar
een penny aan de toss.
De rugby-club heeft de verloren ge-
gane florin voor haar rekening genomen,
en waarschijnlijk de hond gegijzeld, tot
dat hij tol aan de natuur betaalde.
In verband met de plannen voor een
Europese Unie heeft professor G. Rei-
nier, hoogleraar in de Nederlandse ge
schiedenis aan de Universiteit van Lon
den, in een redevoering in Suffolk de
volgende verklaring afgelegd: „Wij zul
len afstand doen van souvereine rechten,
als u er ons economische werkelijkheden
voor teruggeeft. Maar vraag ons niet één
land en één parlement te vormen, zolang
u niet bereid zijt onze radijsjes vrij jullie
land te laten binnenkomen."
We hebben altijd wel geweten, dat
Henriëtte Davids haar tijd ver vooruit
was.
