LIMBURGS WONDERDOKTER STAAT TERECHT
Eric de Noorman - Ve.strijd om
<2
DE STILLE
MAN
Tussen neus en dippen
In 1949 42.791 woningen gebouwd
Oorlogsverliezen nog
niet ingehaald
Overpeinzingen
Enthousiaste getuigenis van genezenen, maar
de wet is onverbiddelijk
„Ik begrijp niet dat ik
strafbaar ben"
Prins Bernhard reikt
zilveren anjers uit
Herdenking Anjerdag
Gewapende actie tegen
Darul Islam
Vrachtauto rijdt twee
jongetjes dood
Indonesië zal tweede vredes
missie naar Ambon zenden
DE BIESBOSCH HEEFT TELEFOON
van Snorrebor
WOENSDAG 28 JUNI 1950
PAGINA 3
Wegens verdiensten in het
vrije culturele leven
Als tien jaar geleden
Nederlander in Surabaja
vermoord
Zuster M. Siebers onder
scheiden
DE RADIO-UITZENDING
VAN DE R.V.D.
Antwoord, aan Weiter
Emigranten naar Australië
vertrokken
Mevrouw Westerling naar
Singapore?
A
VERSLAG OVER MARSHALL-HULP
GEPENSIONNEERDEN
ZIJN TELEURGESTELD
PRINSESSEN MAKEN
SCHOOLREISJE
Ir. Neher brengt bezoek aan de dankbare bewoners
A
door
PATRICK PURCELL
fWordt vervolgd)
Postillon d'Amour
Niet voor een kleintje
vervaard
Ieder z'n dag
Koninklijke Vakvereniging
Niet
zuiver
N.-Hollands K.N.V.B.-elftal
Van 't Hooft onderhandelt
met „Le Havre"
(Van onze redacteur)
Harry Lemmen, vroeger mijnwerker, thans met de gratie van het Limburgse
volk „wonderdokter", stond gisteren in hoger beroep voor de rechtbank van
Roermond. Tenlastelegging: Het onbevoegd verlenen van geneeskundige hulp
en buiten noodzaak verrichten van medische handelingen. Het Roermondse kan
tongerecht had hem op 18 April voor hetzelfde feit veroordeeld tot tweemaal
honderd gulden boete of tweemaal tien dagen hechtenis. Maar Harry Lemmen
vindt dat hfj geen boete verdiend heeft. „Ik begryp niet dat ik gestraft moet
worden", had hjj tegen de kantonrechter gezegd. „Omdat ik zo dom ben een
kracht, die ik van Onze Lieve Heer heb gekregen, te gebruiken om Zijn schep
selen te genezen?" Voor de rechtbank is dit nogmaals herhaald. De publieke tri
bune was helemaal gevuld met patiënten van de „wonderdokter" en vele artsen
volgden dit proces met grote aandacht. Want hier werd een wet van 1865, die
nu bijna 100 jaar later nog steeds van kracht is, in het geding gebracht en kwam
de oude strijd tussen de medische wetenschap en de natuurlijke krachten der
zogenaamde „magnetiseurs" ter sprake.
de balie verschenen. Dr. H. Stapers, in
specteur van de volksgezondheid, wilde
toegeven dat Harry Lemmen en de zo
genaamde magnetiseurs in staat zijn om
sommige mensen die geestelijk oneven
wichtig zijn, voor een bepaalde tijd te
beïnvloeden. Maar het was beslist on
mogelijk dat deze organische ziekten
konden genezen, Harry Lemmen vroeg
hierop of een bepaald lid van de recht
bank, dat door bemiddeling van een
dokter bij hem was gekomen, ook gees
telijk onevenwichtig was.
Zij bevonden zich allen in de zaal!
Al die Limburgers, die jaren lang hun
lijdensweg waren gegaan langs doktoren
en ziekenhuizen. Hun kwalen werden
echter ongeneeslijk verklaard. Maar
Harry Lemmen wist hen er van af te
helpen. Hun vreugde daarover staken zij
vooral de getuigen a décharge onder
hen niet onder stoelen of banken.
Daar was de 70-jarige Louis Habets,
die nog maar één been heeft, maar daar
op niet kon staan totdat Harry Lemmen
hem genas. Harry Cox had acht maai
in het ziekenhuis gelegen om zijn rheuma-
thiek kwijt te raken. Twee en een half
jaar had hij niet meer kunnen lopen en
na een behandeling door Lemmen kon
hij zelfs weer fietsen. Dirk Smorenberg
had ischias en leed ondraaglijke pijnen.
„Wat de doktoren in zoveel jaren niet.
kc-nden, deed Harry Lemmen in tien
minuten. Ik ben er nu al bijna een jaar
van af!" En de metselaar Hendrik Spran.
gen was ook genezen. Mathijs van Mui
ken, die aan epilepsi leed en al zeven
jaar bij de dokter kwam, verklaarde:
„Vanaf de eerste behandeling door Lem
men begon ik weer mens te worden.
Als alles zo doorgaat kan ik mijn inva-
liditeitsrente wel afzeggen!" En Heinrich
Knarren uit Wehr in Selfkant tenslotte
leed van zijn veertiende jaar af aan val
lende ziekte. Zeven jaar lang liep hij
naar de doktoren. Toen hij naar Harry
Lemmen was geweest, was hij een stuk
beter. De „wonderdokter" had hen geen
van allen geld gevraagd. Al deze getui
gen legden hun verklaringen af met
veel vuur en de president, mr. Fran-
cuinet, luisterde aandachtig.
Deze zaak ging echter veel dieper,
doordat verschillende deskundigen voor
(Van onze verslaggever)
In het gebouw van de Handelmaat
schappij te Amsterdam heeft Z.K.H.
Prins Bernhard Dinsdag de zilveren an
jer uitgereikt aan Nederlanders, die zich
in het vrije culturele leven van Neder
land bijzonder verdienstelijk hebben ge
maakt. De eenvoud en de intimiteit van
de plechtigheid waren symbolisch voot
de bescheidenheid, waarmee het Prins
Bernhard Fonds zoveel en zo goed werk
verricht. De voorzitter van het Fonds
prof. mr. R. P. A. Cleveringa, verwel
komde Z.K.H. Prins Bernhard en her
dacht Thijs Taconis, uit wiens legaat de
zilveren anjers werden bekostigd.
Z.K.H. Prins Bernhard beschouwde het
uitreiken van de anjers in zekere zin als
het markeren van een punt in de loop
baan van het P.B.F. met als nieuw facet,
de samensmelting met het Koningin
Juliana Fonds. De Prins zag in elke zil
veren anjer het offer, dat Thijs Taconis
voor het vaderland bracht. Hij reikte de
anjers uit aan de heren J. H. van Heek,
wegens het vele werk, dat hij gedaan
heeft voor de natuurbescherming en
monumentenzorg, aan de heer P. J. de
Kander, die als voorzitter van het Alg.
Ned. Verbond, naar alle delen van de
wereld litteratuur naar landgenoten
heeft verzonden en daarvoor belangrijk
heeft bijgedragen tot de culturele verzor
ging van Nederlanders buiten het vader
land, en aan de ere-voorzitter van de
Tegelse passiespelen de heer A. J. Thijs-
sen, die als initiatiefnemer van de Tegel-
se passiespelen 600 mensen tot een groot
enthousiasme heeft weten te brengen en
zich daardoor verdiensten van zeer grote
sociaal-culturele waarde heeft verworven.
Daar de heer Van de Wiele afwezig was,
werd de voor hem bestemde zilveren
anjer uitgereikt aan mevrouw van de
Wiele-Donker. De heer van de Wiele
heeft zich in de Zuid-Oost hoek van
Friesland verdienstelijk gemaakt door het
organiseren van de jeugd in clubs en
soortgelijk sociaal-cultureel werk.
Ter gelegenheid van het feit, dat het
Donderdag tien jaar geleden Is, dat in
1940 op de verjaardag van prins Bern
hard bloemen werden gelegd voor het
paleis Noordeinde en felicitatieregisters
werden getekend, roepen zjj, die zich
toen beijverden deze bloemen te rang
schikken de burgerfj op, evenals tien
jaar geleden bloemen voor het paleis
Noordeinde te leggen en de felicitatie
registers te tekenen. Evenals toen zul
len tussen kwart voor negen en negen
uur de oud-burgemeester van de resi
dentie mr. S. J. R. de Monchy en de
luitenant-generaal J. 3. G. Baron van
Voorst tot Voorst, oud-commandant van
het veldleger en tussen half twaalf en
twaalf uur, de generaal H. G. Winkel
man, oud-opperbevelhebber van land
en zeemacht en de It.-generaal H. F. M.
Baron van Voorst tot Voorst, oud-chef
staf van het algemeen hoofdkwartier
zich naar het paleis Noordeinde bege
ven om daar hun handtekeningen in de
registers te zetten.
De Indonesische regering heeft, naar
A. P. uit Djakarta meldt, besloten over
te gaan tot gewapende actie tegen de
Darul Islam, aldus wordt officieel be
kend gemaakt.
Zondagavond is in Surabaja de Ne
derlander MacLennan voor zijn woning
vermoord. De echtgenote van het
slachtoffer hoorde drie schoten en toen
een onderzoek werd ingesteld, werd
MacLennan dood naast zijn fiets voor
het huis gevonden.
Blijkbaar is hier geen sprake van
roofmoord. Twee schoten uit een revol
ver hebben deel getroffen. De fiets
was evenwel nog aanwezig en ook uit
de zakken van het slachtoffer was niets
verdwenen.
Dr. Tenhaeff, docent in de para
psychologie aan de Utrechtse Univer
siteit, moest verklaren dat hij met een
groep medici tot de erkenning was
gekomen dat er onder de magnetiseurs
mensen zijn die iets presteren wat de
aandacht der artsen ten volle waard
is. Er zijn gevallen geconstateerd waar
bij de magnetiseur Gerard Croiset ook
organische ziekten heeft genezen. Met
een film werd dit aangetoond en hier
uit bleek, dat deze Croiset gevallen
van kinderverlamming in hoge mate
wist te verbeteren. Dr. Tenhaeff had
de indruk gekregen dat Harry Lem
men een man is die eerlijk is en naar
het goede streeft en wel iets pres
teert.
De wet van 1865 is ernstig verouderd
aldus deze deskundige. Men moet de
bona-fidc magnetiseurs in de gelegen
heid stellen, desnoods onder controle
van een arts, te werken. Het moet
mogelijk worden, dat een arts zijn pa
tiënten naar een magnetiseur kan sturen
Ook Gerard Croiset, voorzitter van de
„Vereniging tot Practische Beoefening
der para-normale begaafdheden", de
N.W.P., door welke vereniging Lemmen
is erkend, bepleitte erkenning van de
Dona-fide magnetiseurs.
De officier van justitie, mr. Pluymae-
kers, concludeerde in zijn requisitoir dat
de tenlastelegging was bewezen en dat
Harry Lemmen uit Maasniel medische
handelingen heeft verricht waartoe hij
niet bevoegd was. De kantonrechter
heeft hem hiervoor veroordeeld en de
rechtbank moet dit vonnis bevestigen.
Onder de zogenaamde magnetiseurs be
vindt zich een leger van kwakzalvers
en die moeten afgeschrikt worden, aldus
de officier.
In zijn pleidooi zeide mr. Van Noppen
dat ondanks vele pogingen daartoe de
wet van 1865 nog steeds niet gewijzigd
is, ofschoon zij hopeloos is verouderd.
Deze wet mag men overigens niet zien
als een bescherming van de medische
stand, maar alleen als bescherming van
de volksgezondheid. De medici zijn zelf
schuld dat magnetiseurs niet onder con
trole kunnen werken door het tucht
college, dat dit ten strengste verbiedt.
Harry Lemmen zei nog: „Ik kan niet
begrijpen dat ik strafbaar ben!"
Uitspraak os 4 Juli.
Zuster M. F. L. Siebers, voorzitster
van de Ned. R. K. Bond van Ziekenver-
plegenden, is bij het neerleggen van
haar werk in dienst van de Provinciale
Federatie „Commissie voor Moeder en
Kind" gehuldigd en heeft uit handen
van Mgr. J. Batenburg, em-Plebaan te
Utrecht, de pauselijke onderscheiding
„Pro Ecclesia et Pontifice" ontvangen.
Dezer dagen heeft de Nederlandse Aardolie Maatschappij na een ingespannen
arbeid van ongeveer zeven maanden bij haar diepboring in Gramsbergen het sta
dium van de productieproef bereikt. Op de diepte van ongeveer 2750 meter moet
zich volgens de genomen gesteenteproeven gas bevinden met een druk van 300
atmosfeer. Zeer binnenkort verwacht men definitieve resultaten. Hoog steekt de
boortoren te Gramsbergen uit boven de twee 30 kubieke meter metende meettanks.
Op vragen van het Tweede Kamer
lid, de heer Welter (K.N.P.), m ver
band met bepaalde uitspraken, welke
zouden zijn gedaan in een radio-uitzen
ding over Nederland en Indonesië in
Unieverband op Vrijdagavond 2 Juni,
heeft de minister-president o.a. het vol
gende geantwoord:
De vraag: Is de regering niet van oor
deel, dat deze uitzending met betrek
king' tot het zelfbeschikkingsrecht in
feite geen voorlichting gaf, maar be
strijding van de critiek op het Indone
sisch beleid, zoals die onlangs werd uit
geoefend in de Tweede Kamer?, wordt
ontkennend beantwoord. In deze uitzen
ding werd in hoofdzaak een positieve
uiteenzetting gegeven van de situatie in
Indonesië met betrekking tot het zelf
beschikkingsrecht en de door de rege
ring geveerde politiek.
Aan het slot werd met een enkel
woord gewezen op het gevaar van de
structieve critiek, waarbij geen andere
weg wordt aangegeven. Het debat, on
langs in de Tweede Kamer gevoerd,
werd daarbij niet ter sprake gebracht.
Met de „Oranje Nassau" zijn Dinsdag
210 emigranten naar Australië uit Rot
terdam vertrokken. Zij gaan eerst naar
Tilbury, Engeland en vandaar met net
Engelse „Ranahi" naar Australië.
In de Van Ostadestraat te Den Haag
zijn Dinsdagmiddag twee jongetjes van
vier jaar door een vrachtauto met aan
hangwagen overreden en gedood. Beide
knaapjes, J. de Zoete en A. P. A. Nep-
veu, zijn toen de vrachtauto met aan
hangwagen wegreed vermoedelijk op
het verbindingsstuk gesprongen en er
even later afgevallen.
De bestuurder, afkomstig uit Breda,
treft blijkens een mededeling van de
politie, geen schuld.
Indonesië zal binnenkort een tweede
vredesmissie naar Ambon sturen om de
republiek der Zuid-Molukken, die zich
onafhankelijk heeft verklaard, te bewe
gen zich bij de federale regering aan te
sluiten, zo heeft minister van Volksge
zondheid van de V.S.I., Leimena, volgens
U.P. medegedeeld.
Volgens A. P. heeft Westerling een
verzoek bii de Indonesische regering
ingediend zijn vrouw toe te staan als
getuige op te treden in het tegen hem
te voexen proces, dat, zoals bekend,
5 Juli begint. Mevrouw Westerling
heeft Indonesië tot dusver niet kunnen
verlaten.
115. Na Orl's woorden gaat er een verward gemompel door de zaal. Lauri maakt
een geschrokken indruk. Maar hij herstelt zich snel. Dat is woordenspelzegt hij
schamper. „Dwaasheid om daaraan veel aandacht te schenken. Bekijk de feiten
zoals zij zijn, o Vala. Deze man beloofde mij zijn zoon, indien hij niet slaagde mijn
opdracht uit te voeren. Niemand anders dan ikzelf kan dus beslissen of die opdracht
naar mijn bevrediging is voltooid!"
Weer valt de kleine Dvergars-vorst scherp in. „Dwaasheid! Indien wij dat beginsel
aannamen zou er nimmer van recht sprake kunnen zijn! Zo stelt ge uzelve boven
de wet, heer Lauri! Misschien zonder het zelf te beseffen, hebt ge hiermede uzelf
bloot gegeven. Niemand anders dan gijzelf heeft te beslissen, zegt ge. Maar eerst
hebt ge toegestemd in een rechtszitting, die zou uitmaken, wie gelijk heeft. Wat
ge met de ene hand geeft, neemt ge met de andere. Niemand anders dan een dubbel
hartige kan zoiets beproeven. Laat mij de zaak anders inkleden. Wie stelde de voor
waarde dat Eric naar Goudland moest gaan om daar een scheepslading van het
kostbare metaal te roven!"
„Hij!" Eric wijst naar Lauri.
O wijze vrouw!" gaat Orl zacht verder. „Zal degene, die anderen tot roof aanzet
zelf voor roof terugdeinzen? Zoals wij weten dat de vogel, die wij eenmaal op de
kuikens neer zien duiken, een kiekendief is, zo weten wij immers ook dat degene
die eenmaal de grote wet van rechtschapenheid overtreedt, altijd weer tot roof,
leugen en bedrog zal terugkeren. Is hier dan nog verder bewijs nodig? Heeft het
uitwegen van woorden en details nog zin wanneer wij de levensweg van de beide
partijen met elkander vergelijken. O Vala?"
Peinzend kijkt de wijze vrouw voor zich uit.
„Gij legt de beslissing in mijn handen?" vraagt ze dan. Lauri doet driftig een stap
vooruit. „Er is geen beslissing nodig. Het recht is aan mij! Erwin komt mij toe."
„En gij, heer Eric?"
Vast richt zich de blik van de Noorman op haar. „Ik heb altijd in rechtvaardigheid
geloofd," zegt zijn heldere stem. „Steeds heb ik daarvoor gastreden! Laat thans dan
ook de rechtvaardigheid beslissenDoet uw uitspraak! Ik zal mij daarbij neerleggen...
hoe zij ook mag zijn!"
Het zevende verslag' van de Nederlandse Regering aangaande de werking
van het Europese Herstel Programma heeft thans het licht gezien en
heeft betrekking op het eerste kwartaal van 1950. Ofschoon de inhoud
van dit geschrift uiteraard niets spectaculairs bevat, heeft het daarom 'n
bijzondere betekenis omdat het E.H.P. twee jaar geleden In Werking trad.
Het verslag geeft dan ook enige markante cijfers, welke de economische
ontwikkeling van Nederland sindsdien weergeven, ontwikkeling, die immers
voor het grootste gedeelte te danken is geweest aan deze hulp.
Zo steeg het reële nationale inkomen
per hoofd der bevolking in de eerste
twee jaren van de Marshall-hulp, dus
van 1947 tot 1949, met niet minder dan
17 percent en verleden jaar was het
reeds 10 percent hoger dan in 1938. Ex
clusief de bouwnijverheid steeg de in
dustriële productie in hetzelfde tijdvak
met 32 percent en deze overschreed in
1949 reeds het niveau van 1938 met 25
percent. Ook andere cijfers stemmen tot
optimisme. Werden in 1947 9.243 wonin
gen voltooid, in 1949 steeg dit cijfer tot
42.791, dus met 362 percent! De waarde
van de export steeg in hetzelfde tijds
verloop met 104 percent, waarbij het
percentage van de invoer, gedekt door
uitvoer, steeg van 44 tot 72 percent.
De conclusie mag hieruit echter niet
worden getrokken, dat Nederland de
door de oorlog geleden verliezen, wel
ke op f 25 milliard worden geraamd,
reeds zou hebben ingehaald. Er is een
prachtig begin gemaakt, maar op deze
weg dient te worden voortgegaan en
hiertoe zal de inspanning van de ge
hele Nederlandse gemeenschap nog
nodig zijn.
In verband met de exportbevordering
constateert men het verheugende feit.
dat de Amerikaanse importeurs in toe
nemende mate blijk geven van hun be
langstelling voor het Nederlandse fabri
kaat, zoals o.a. gebleken is op de Utrecht
se Jaarbeurs en de „Holland Fair", wel
ke door Z. 'K. H. Prins Bernhard te Phi
ladelphia werd geopend.
De technische hulpverlening blijkt In
het eerste kwartaal van 1950 een be
langrijke ontwikkeling te hebben onder
gaan.
Waarschijnlijk voor de laatste maal
wordt Indonesië in het E.H.P.-verslag
besproken. Intussen heeft dit land tot
de datum van de souvereiniteitsover-
dracht in tot. ruim 100 mill. Marshall
hulp genoten, waarvan 17.2 mill, in de
vorm van een lening. Bovendien'ontving
het een aandeel van de aan Nederland
verleende indirecte hulp (trekkingsrech
ten) tot een tegenwaarde van bijna
30 mill. De aan Indonesië toegewezen
hulp was per einde Maart nog niet ge
heel gerealiseerd.
In het eerste kwartaal van 1950 steeg
zowel het volume van de invoer als
van de uitvoer met 22 percent ten op
zichte van het overeenkomstige kwar
taal van het vorige jaar. Het percen
tage van de invoer, dat wordt gedekt
door uitvoer, bedroeg 64.6 percent tegen
63 percent in hetzelfde kwartaal van
1949 en 83.7 percent in het laatste kwar
taal van dat jaar. De daling ten op
zichte van het voorafgaande kwartaal is
in hoofdzaak aan seizoensinvloeden toe
te schrijven. Vergeleken met een jaar
terug was de uitvoer van bacon practisch
verdubbeld, die van boter meer dan ver
dubbeld en die van eieren bijna vervier
voudigd.
De industriële productie geeft even
eens een bevredigende ontwikkeling te
zien met 'n indexcijfer van 127 (1938:100)
tegen 121 in hetzelfde kwartaal van 1949
en 137 in het laatste kwartaal van 1949.
Deze daling is ook in hoofdzaak aan
seizoensinvloeden toe te schrijven. Het
economisch herstel heeft trouwens
allengs een stadium bereikt, waarin het
tempo van de toeneming der productie
minder wordt.
De aardolieproductie bereikte in Maart
1950 het recordcijfer van 65.600 ton, meer
dan het dubbele van Maart 1949. Ver
wacht kan worden dat de steenkool
productie over 1950 voor het eerst sinds
de oorlog het gemiddelde van 1931 tot
1940 zal overtreffen.
De dalende tendenz in de consump
tieve uitgaven, die in 1949 is begonnen,
zette zich in het eerste kwartaal van
1950 voort. Tezelfder tijd steeg het na
tionale inkomen. De omzet van alcohol
houdende en alcoholvrije dranken daal
de van 119 in December 1949 (1947:100)
tot 89 in Maart 1950 en die van choco
lade en suikerwerken bleven ook verre
ten achter bij de cijfers over het over
eenkomstige kwartaal van 1949.
Op een vergadering in Utrecht hebben
de gepensionneerden, die georganiseerd
zijn in de Ned. Katholieke Bond van
Vervoerspersoneel „St. Raphaël" de
wetsontwerpen inzake de verhoging van
de pensioenen met een bijzondere toe
slag en de kinderbijslag voor gepen
sionneerden besproken. Er werd een motie
aangenomen, waarin de gepensionneer
den hun teleurstelling uitspraken over
de materiële inhoud van het wetsont
werp. Zij protesteren tegen het niet
verlengen van verdere terugwerkende
kracht voor de toeslag van f 40 en tegen
het stellen van een limiet van 10 pet. in
het wetsontwerp. Voorts tegen de be
paling dat het pensioen, de toekenning
ingevolge de wet van 5 November 1948
en de bijzondere toeslag als een eenheid
worden beschouwd.
De motie is ter kennis gebracht van
de Unie Vervoer, de personeelraad van
de Ned. Spoorwegen en van de K. A. B.
De „Werkplaats" van Kees Boeke
heeft Dinsdag met 130 leerlingen, onder
wie de Prinsesjes, per bus een school
reisje naar Den Haag gemaakt. Hier
werden o.a. het planetarium en de ten
toonstelling „60 Jaar Koninklijke'' in de
Dierentuin bezocht. Voorts maakte een
groepje nog een deel van de vergadering
der Tweede Kamer mee.
(Van onze Brabantse redactie)
Zo gemoedelijk en hartelijk of hij een
goede huisvriend is, hebben de bewoners
van de Zuidelijke Biesbosch gisteren de
heer L. Neher directeur-generaal van
de P.T.T. ontvangen.
Veertien bewoners van dit gebied zijn
sedert enige maanden in het bezit van
een telefoonverbinding met de gehele
wereld, om met de heer Neher te spre
ken en men moet dit gebied kennen om
de betekenis van deze woorden ten volle
te kunnen begrijpen. Voor deze telefoon
verbinding tot stand kwam, was de post
bode met zijn felrode motorbootje de
enige vaste, dagelijkse verbinding met
de wal. De postbode nam wel eens een
boodschap mee als het hem daags te
voren gevraagd werd. Voor spoedgeval
len echter was er geen andere oplos
sing dan zelf met de boot naar Drim-
melen gaan, eventueel doorreizen naar
Made. waar toch al op zijn minst een
paar uur mee gemoeid waren.
Nu is er telefoon en kunnen de boeren
bellen naar de smid om een machine,
waar ze op wachten, naar de leveran
ciers van benzine, petroleum en butagas
om de goederen klaar te zetten, zodat
men ze kan meenemen als men aan de
wal komt, naar de dokter als er soms
plotseling medische hulp nodig is.
„Wat dat laatste betreft, is het eigen
lijk, nog het belangrijkste", zo zei ons
de lieer P. Booymans, die optrad als ver
tegenwoordiger der Biesboschbewoners,
„dat de dokter me nu tenminste direct
kan zeggen, wat ik moet doen of laten
als er eens iets gebeurt."
Het heeft de P.T.T, 12 km. kabel en
50 km. telefoondraad gekost om deze
veertien aansluitingen tot stand te bren
gen en vijf mannen hebben er zeventig
dagen aan gewerkt. Iedereen zal dus
begrijpen, dat de heer Neher geen holle
frase bezigde, toen hy zeide, dat hier
niet gekeken was naar economisch ren
dement.
De bewoners van deze streek hebben,
om hun dankbaarheid te uiten, de di
recteur-generaal Neher met een gezel
schap andere hooggeplaatste P.T.T.-
ambtenaren uitgenodigd voor een bezoek
aan de uit haar isolement verloste Bies
bosch. Gisteren zijn zij geweest. Op de
Ganzenwei, de boerderij van de heer C.
Glerum lieten zij zich de koffie met
koek goed smaken. Bij de boerderij van
Brooymans spraken burgemeester Crul en
de heer Brooymans; de laatste dankte
voor de bereidwilligheid, waarmee de
P.T.T. dit besluit had genomen, maar
ook voor de service die de post nu reeds
60 jaar met haar dagelijkse postbestel
ling door weer en wind de Biesbosch
bewoners heeft geboden. Hij sprak er
zijn vreugde over uit, dat hij nu aan
deze dankbaarheid uiting kon geven en
bood de heer Neher een Delfts blauw
bord aan, waarop de totstandkoming van
deze telefonische verbinding is weerge
geven.
De heer Neher aanvaardde dit ge
schenk gaarne, en gaf uitdrukking aan
zijn bewondering voor het fiere, stoere
type Nederlander, dat hier dagelijks zijn
strijd om het bestaan voert.
Toen het gezelschap na een overvloe
dige koffietafel in huize Brooymans weer
op de kade te Drimmelen arriveerde,
stond daar de bijna 84-jarige eerste
postbode uit de Biesbosch. Hij kwam zijn
„baas", mijnheer Neher, een hand geven.
siim
mil mum tuut iiiiiiiiiiiiiti hui iiitiiiiiiiiiiiHiiiiiiiii Hm imriE
Snorrebor zat over de potten met
geraniums in de vensterbank te' kij
ken naar het platje met de volle was
lijn. Snorrebor heeft veel van Ger-
brandy, dat is te zeggen de snor. Te
gen de snor van vader Drees heeft
hij iets. Die doet hem denken aan de
bijgeknipte knevel van Stalin. Ik heb
hem niet van dat idee kunnen afbren
gen, want Snorrebor zweert bij zich
zelf.
„Wat is dat voor een krant de
„Daailie Worker?" vroeg hij opeens.
„Dat is de Engelse „Waarheid"," zei
ik.
„Zoveel als de Russische „Waar
heid" in het Engels dus," conclu
deerde hij. „Heb je gelezen van die
staking, die er is geweest?"x
lk had het niet gelezen, maar al
had ik het wel gelezen, dan zou ik
toch gezegd hebben, dat ik het niet
had gelezen om Snorrebor niet de
kans te ontnemen te vertellen, wat
hij op zijn hart had.
„Het hele personeel van de expedi
tie-afdeling van de „Daailie Worker
heeft gestaakt, omdat er een opzich
ter werd benoemd, die God betere
het communist was. Gek, hè?" Snor
rebor keek me aan, of ik het gek
vond. Dus vond ik het ook gek.
„Hel is eigenlijk niet zo gek, als
je denkt en toch ook weer veel gek
ker," verklaarde Snorrebor raadsel
achtig.
„Je moet n.l. weten, dat het hele
personeel van de expeditie-afdeling
en van het magazijn van die Russi
sche krant in het Engels niet commu
nist is Ze hadden twee niet-commu-
nisten voor dat opzichtersbaantje
voorgedragen, maar de directie lapte
de voordracht aan haar Moskouse
laars en benoemde een communist.
Dat namen ze niet, want volgens hen
moest vakbekwaamheid en niet poli
tieke gezindheid de doorslag geven,"
legde Snorrebor uit.
„Een mooi bericht," zei ik. „Hoe
meer de directie naar de politiek en
hoe minder ze naar vakbekwaamheid
kijkt, hoe eerder de boel in de soep
zal lopen."
„Ik vind het helemaal geen mooi,
maar een triest bericht," wierp Snor
rebor tegen en de laatste horizontale
zonnestralen legden een roodkoperen
gloed over zijn schedel. Het leek bijna
een aureool.
„Vind je het soms niet treurig, dat
zoveel vakbekwame niet-communist en
hand- en spandiensten verrichten
voor de verspreiding en de propa
ganda van Itet communisme in Enge
land? Weet je, hoe ik zulke lui noem?
Collaborateurs zijn het en niet an
ders. En wat dat zeggen wil, hebben
we indertijd zelf ondervonden."
Toen zette Snorrebor de vooroor
logse radio aan, die hij zelfs tegen de
wil van z'n vrouw nooit had ingele
verd
57
Toch bleven de zorgen en moeilijkhe
den ver genoeg van het rustig-voortle-
vende Carriglea verwijderd. Geen inval
lers kwamen de kleine kring, die zich
's avonds om het haardvuur van de
schoolmeester verzamelde, verstoren, en,
als Ned Gorman en Packey Regan daar
zelden aangetroffen werden, sprak nie
mand een woord over hun afwezigheid.
Fonsy, ofschoon de jaren hem gro
tendeels getemd hadden, en Ritchie
Roughane, de wijze koster, en Packey
Mc. Keown, de smid, en Jamesy Hearn,
de boer, die juist tegenover de gemeen
tewei woonde, plachten aan te wippen
om een uur of twee bij 's meesters
haard zoek te brengen. Zelfs Andy
Gorman was een meer regelmatig be
zoeker geworden sinds de oorlog zich
uitbreidde, en Ned ging steeds vaker en
vaker er op uit met de vliegende bri
gade in de heuvels, want hoewel Andy
het niet eens was met de politieke
overtuiging van zijn broer, het bloed
kruipt nog steeds waar het niet gaan
kan, en bij de O'Dea's in Carriglea
kwam meestentijds hét bericht, dat Ned
in veiligheid was.
Daar, temidden van de ouderen,
placht Markie 's avonds op zijn stoeltje
te tronen, plechtig en wijs luisterend
naar het diepzinnig geredeneer, dat
eigenlijk ver boven zijn verstand be-
hoorde te gaan. Zodat de tantes Fogarty
nog meer het hoofd schudden en nog
ijselijker voorspellingen deden over de
uiteindelijke toekomst van hun moe
derloos neefje. Maar Peter O'Dea kon
het geen steek schelen, hij liet de jon
gen maar begaan, en als Fonsy Farrell
hem opstandige ljedjes leerde, en hem
aanmoedigde om ze in Andy Gorman's
en Roughane's bijzijn te zingen, om hun
sympathie voor de goede zaak op te
wekken, dacht Peter: „Mij best, het
kind heeft toch al zo weinig vertier en
hij kon erger dingen leren dan wat
Fonsy de poëet hem bijbrengt".
Maar zelfs tot in dat rustige dorp bo
ven de rivier, drongen de echo's van
het oorlogsrumoer door, ja, het oorlogs
geweld zelf ontbrandde er af en toe. Er
kwam een rauwe, gure winteravond, toen
Peter, aanstalten makend om naar bed
te gaan, werd tegengehouden door een
klop op de voordeur, weer naar bene
den ging, en daar districtsinspecteur
Lalor van de Koninklijke Ierse Politie
aantrof die, gekleed in een wijde man
tel, ongeduldig stond te wachten op de
drempel.
„Je bent nog laat op pad, inspecteur",
zei Peter, met zijn hand de flikkerende
kaarsvlam beschermend.
„Beter laat op stap, dan niet in staat
te zijn, er tussen uit te komen", ant
woordde Lalor grimmig. „Het spijt me
je op een dergelijk tijdstip te storen.
Ik heb een fietspomp nodig. Ik was
met een flinke gang op weg naar W»
terford en natuurlijk moest mijn ver
domde fiets lek worden, nog voor ik
hier was".
De schoolmeester bukte zich, diepte
een pomp op uit het allegaartje, dat in
de parapluiestandaard rondslingerde,
„Is je auto niet in orde?" vroeg hij.
„Loop naar de maan O'Dea", bitste
Lalor, „bemoei je met je eigen zaken. Je
bent al net zo'n goeie spion en zo'n be
moeial als de rest".
O'Dea kreeg een rode kleur, maar zijn
trage aard reageerde niet fel.
„Ik heb niet de bedoeling gehad, mijn
neus in je privézaken te steken. Ik be
doelde het goed", zei hij bedaard toen
zij naar de plaats wandelden, waar de
kapotte fiets tegen het hek stond. „Het
was maar een vriendelijke vraag ter
tijdpassering, om een gesprek aan te
knopen".
Lalor voelde naar het ventiel aan het
achterwiel, pompte een paar minuten
en sprak niet voordat hij zich oprichtte,
om met zijn duim de hardheid van de
band te proberen. „Nu goed," begon hij
vergoelijkend, ..ik veronderstel, dat ik
een beetje hatelijk ben geweest. Het spijt
mij Peter. Mijn zenuwen lijken tegen
woordig wel vioolsnaren. Ik word van
het kastje naar de muur gestuurd, tussen
rebellen en Sinn-Feiners," hij zuchtte
diep, „ja, en bankiers en dienders, tot
ik niet meer weet waar ik het zoeken
moet." Hij hield op met pompen, en ging
weer met Peter terug naar het huis. Bij
de deur knoopte hij zijn zware, zwarte
jas dicht, trok de opzichtige, geruite pet
nog verder over zijn ogen. Impulsief
stak hij z'n hand uit. „Vaarwel Peter,
jij mag nu evengoed weten, wat de rest
van het land morgen zal horen, ik knijp
er tussen uit, met heel mijn hebben en
houden. De bankiers leggen beslag op
Moonbawn en ik kan niets anders doen,
dan hen hun gang laten gaan."
Zij schudden elkaar de hand. Peter
zei langzaam: „Het spijt me, zulk slecht
nieuws te horen, inspecteur. Maar je
verlaat toch zeker de dienst niet?"
Lalor draaide zich om. „Jawel Peter,
ik trek er bijtijds tussen uit, nu ik me
nog in veiligheid kan brengen. Mijn
leven lang ben ik een trouw dienaar van
de Kroon geweest, mijnheer, maar ik
weet zeer goed uit welke hoek de wind
waait, en ik denk dat in de komende tijd
het leven in dit land niet al te plezierig
zal zijn voor een dienaar van de Kroon.
Ik zal ongetwijfeld geld verliezen door
mij nu terug te trekken, maar een klei
ner pensioen, er tijd van leven om er
van te genieten, is een beter vooruitzicht
dan een kogel in de rug op de een of
andere donkere avond van Ned Gorman
of Packey Regan."
Hij ging het hek uit, toen Peter, nog
steeds trachtend medegevoel te tonen, zei:
„Ik zal het erg jammer vinden, de kleine
Gregory te verliezen. Ik had geen jon
gen daarboven in school die meer pien
ter was dan hij. Ik vind het even erg,
hem te zien gaan, alsof hij er een van
mijzelf was."
„Voor hem is het beter zo," besliste
de politieman. „Hij zou hier niets anders
te slikken krijgen dan verwijten en on
beschaamdheden van mensen, die er niet
voor zouden terugschrikken de zoon aan
te doen, wat ze de vader niet durfden
te leveren."
Plotseling, terwijl hij zijn rijwiel van
de dam afreed, lachte Din Lalor hardop.
„Kun je je nog al die keren herinneren,
Peter, dat de oude Jer Coady binnen
voor de haard stond en bij God zwoer,
dat hij en zijn rebellen mij uit Moon
bawn zouden verdrijven? En niemand
van ons had destijds kunnen vermoeden,
dat het niet de rebellen, doch de ban
kiers waren, die mij in het holst van de
nacht uit Moonbawn zouden jagen." Hij
liep een pas of twee naast zijn fiets,
keerde terug, en zei weer: „Neem een
laatste goede raad van mij aan, Peter
O'Dea. Blijf uit de buurt van de effec
tenbeurs! Als je je geld wilt kwijt raken,
zijn er een dozijn prettiger manieren
om dat doel te bereiken. En hier is
waarschuwing nummer twee. Indien je
ooit zo onfortuinlijk bent, land te bezit
ten, neem er geen hypotheek op bij de
bank! Het zou voordeliger en een aan
genamer vooruitzicht zijn, je ziel aan de
duivel te verkopen."
In Luebeck werd dezer dagen een jon
geman gearresteerd, omdat hij aan de
postwagen van de nachttrein naar Ham
burg had staan prutsen. Hij liet de poli
tie zien, dat hij op de achterkant van de
postwagen de volgende boodschap had
gekalkt: „Hou je nog van me? Ben je
Zondag vrij? lk tel de uren. Zend ant
woord."
De politie vertrouwde het zaakje ech
ter niet. Geheime codes munten immers
altijd uit door schijnbare onschuldigheid.
Ze hield de jongeman tot de volgende
morgen vast. En toen kwam de post
wagen uit Hamburg terug en stond er
het woordje „ja" opgekalkt met een hart
eromheen.
De jongeman vertelde, dat zijn meisje
in Hamburg bij de spoorwegen in dienst
was en dat zij op deze ivijze al geruime
tijd op de goedkoopste en snelste manier
correspondeerden.
De politie stelde hem in vrijheid met
de beste wensen voor de toekomst.
Als nu zijn voorbeeld maar geen na
volging vindt, want dan zouden er af
schuwelijke misverstanden kunnen ont
staan.
Er gingen geruchten, dat mevrouw
Dionne, de moeder van de vermaarde
Canadese vijfling, weer in verwachting
zou zijn en de publieke sensatie-zucht
meende al te moeten veronderstellen,
dat het wel weer een vijfling zou kun
nen worden. Mevrouw Dionne heeft ech
ter categorisch tegengesproken, dat er
iets aan de hand is. „Als het zo was,"
zei ze, „zou ik het met evenveel trots
als iedere andere aanstaande moeder be
kendmaken."
Bravo! Dachten alle aanstaande moe
dersen vaders er maar zo over.
Op Zaterdag komen in Londen de
meeste verkeersongevallen voor. Vrij
dags gaat het grootste aantal voetgangers
eraan en voor fietsers is de Maandag
een zwarte dag. Alle andere dagen van
de week zijn waarschijnlijk voor motor-
i voertuigen gereserveerd.
Ook in het Verre Oosten zit de klad
in de vorstelijkheid. In Birma hebben
zelfs personen van koninklijken bloede
een vakvereniging moeten stichten om
te trachten het hoofd boven het water
te houden, dat hun al tot aan de lippen
staat. Leden zijn de afstammelingen van
de eens zo machtige koning Mindon die
vóór de Engelse heerschappij over Birma
heerste. De koninklijke vakbond heeft
een commissie van zes benoemd om met
de regering te onderhandelen over ver
hoging van de pensioenen, die op grond
van de slechte financiële toestand van
het land zodanig werden besnoeid dat
ze er niet meer mee rond kunnen komen
Machtsmiddelen als staking staan de
vorstelijke vakverenigingsleden niet ten
dienste, want zij werden al gestaakt.
De vleesdistributie in Israël is een
week lang stopgezet, omdat het Israëli
sche rabbinaat een vleeszending uit Po
len ervan verdacht niet „kosher" (zui
ver) te zijn. Het Israëlische rabbinaal
vertrouwt de Poolse rabbijnen niet hele
maal. We kunnen het ons indenken.
Sinds Polen achter het IJzeren Gordijn
aan het blote oog werd onttrokken,
schenken ze er zelfs geen zuivere koffie
meer.
Het Noord-Hollands K.N.V.B.-elftal,
dat Woensdag 5 Juli op het Mosveld te
Amsterdam een wedstrijd zal spelen
tegen een Volewijckers-DWV-combina-
tie. is als volgt samengesteld: doel: Stadt
(KFC); achter: Kuiper en Kabel (beiden
ZFC); midden: Van der Horst (ZFC),
Roggeveen en Kok (beiden KFC); voor;
Hillemus (WFC). Stelling (West-Frisia),
Simons (West Frisia), Van der Meulen
(Helder) en Schmidt (Alcmaria Victrix).
Arie van 't Hooft, de midvoor van
Maurits, heeft een schrijven van de
Franse voetbalclub „Le Havre" ontvan
gen met de vraag om in het komenae
seizoen voor deze club uit te komen.
Onderhandelingen tussen „Le Havre" en
Van 't Hooft zijn gaande.
