Kinderboerderij en theehuisje
2.88
J. TB. KORT
NATIONALE zwemwedstrijden
in de Sportweek
De beoordeling bij de vocale en
instrumentale wedstrijden
De kunst der 19e eeuw vertoont
geen algemene stijl
Bloeitijd van onsamenhangende burgercnltnur
Burgers en militairen
onderscheiden
APARTE CRETONNE
MODERNE KLEUREN
C. J. v. d. BROEK
COLD WAVE??
Wellicht Skymaster bij
Korea neergestort
D.W.T. wint
Dames-estafette
Cruquius Hoeve aangekocht
voor „Meer en Bosch"
AGENDA
zullen de „Noorderhout" verrijken
HERINGA S
IMOLENDUK'S KAPSALONS
ZATERDAG 1 JULI 1950
PAGINA 2
FATHER PREYDE 40 JAAR
PRIESTER
Burgerlijke Stand
Kanovaart rondom
de stad
Jeugdvoetbal
„Flora" definitief in
Heemstede
Garantiebedrag van
f 150.000 bijeen
ONS STADSSCHOON
BINNEN ENKELE JAREN EEN
OPENLUCHT-ZWEMBAD
Kinderboerderij
HET „SMIJTEN MET PRIJZEN" MOET WORDEN VOORKOMEN
Rondschrijven van Ned.
College
Nieuw Zwembad
De beoordeling door
de Jury
Nog een ander „College
van Juryleden"
Op het exercitieveld van
Ripperda-kazerne
Zonnebloem-collecte
BILJARTEN
St. Josephschool
Herensingel 75
SANTPOORT
Kerkdiensten
Zondagsdienst
BLOEMENDAAL
Elf-jarig meisje aangereden
PARTIJ
IN'
130 CM BREED
Haarlem Heemstede
Zandvoort
SALON DE COIFFURE
DEZE WEEK gunstige aanbieding
METSELAARSGEREEDSCHAP
iPHiunj Radio Moors
Ja, maar van
HEEMSTEDE
Zondagsdiensten
LAATSTE NIEUWS
De voorlaatste avond is evenals zijn
voorgangers in de Haarlemse Sportweek
uitnemend geslaagd. Een nationaal
zwemfeest in Stoops Bad dat een spe
ciaal tintje kreeg, omdat het hier de
selectie-wedstrijden betrof ter afvaar
diging naar de Europese Zwemkam
pioenschappen. vormde ongetwijfeld de
hoofdschotel van het uitgebreide menu.
Jeugdvoetbal en een kano-singel-race
trachten heel wat toeschouwers op de
been, zodat het Sportweek-comité weer
volop tevreden kan zijn.
In Stoops Bad waren ook heel wat
zwemliefhebbers aanwezig om kennis
te maken met ons materiaal op zwem-
gebied. Jammer blijft het, dat de kwes
tie RobbenKNZB niet tot een oplos
sing schijnt te komen, zodat de Robben-
zwemsters en -zwemmers niet van de
partij waren. Daar bovendien de zware
baan van Stoop niet tot wereldschok
kende prestaties uitnodigt, vielen over
het algemeen de tijden op de diverse
nummers niet mee. Ondertussen hebben
we wel gezien dat de comingman Joris
TJebbes van de Heemsteedse Polo Club
heel wat mans is in het water, want zo
wel op de 200 m. als op de 400 m. was
hij onbetwist de sterkste en klopte o.m.
grootheden als Bollen en Boxem. Irma
Schumacher boekte eveneens twee fraaie
overwinningen. De RDZ-zwemster nam
de 100 m. vrije slag voor haar rekening
in de onder de gegeven omstandigheden
goede tijd van 1 min. 7 sec., waarin zij
V/iesje Vaessen de baas bleef. Ook de
400 m. vrije slag was voor Irma, welke
zij met groot verschil en in goede stijl
wtin.
Twee estafette-nummers voor clubs
van de Kring Haarlem besloten het
zwemprogramma, waarbij de 3 X 50 m.
wisselslag estafette dames een fraai suc
ces bracht aan onze R. K. zwemclub
DWT. In 1 min. 57.2 sec. werd DWT
winnaar voor Haarlem en DWR. De 5 X
50 m. vrije siag estafette heren gaf een
v fraaie zege aan de zwemclub Haarlem
Een polo-wedstrijd tussen een Haar
lems Zevental en het Nederlands Mili
tair Zevental gaf een groot overwicht te
zien van de Haarlemmers, die dan ook
met niet minder dan 143 wonnen. Met
rust was de stand reeds 103. Een de
monstratie met een auto-cabine, waarbij
iemand 12 minuten onder water bleef en
toch ongedeerd boven kwam, viel zeer
in de smaak.
De uitslagen waren:
100 m. vrije slag dames: 1. Irma Schu
macher, RDZ, 1 min. 7 sec.; 2. Wiesje
Vaessen, ZON, 1 min. 8.4 sec.; 3. Annie
Massaar. RDZ, 1 min. 10.2 sec.
200 mr. vrije slag heren: 1. J. Tjebbes,
HPC, 2.20.1; 2. R Bollen, ZIAN, 2.21.6;
3. A. Boxem, DAW, 2.29.
100 m. rugslag dames: 1. R. v d.
Horst, RDZ, 1.16.5; 2. G. Gaillard, ADZ,
1.19.1; 3. J de Korte, ODZ, 1.21.6.
200 m. schoolslag heren: 1. P. Bekke
ring, Sleutelstad, 2.53.5; 2. B. Bonte,
ZAR, 2.53.8; 3. A. de Vries, HPC, 3.1.6.
200 m schoolslag dames: 1. J. de
Groot, ADZ. 3.3.1; 2. R. Schipper, Vi
tesse, 3.5.9; 3. N. Garritsen, RDZ. 3.6.
100 m rugslag heren: 1. T. Bijkerk,
HVGB. 1.13.6; 2. F Pietexs. DWR, 1.13.8;
3. J. Sonneveld, RZC. 1.16.
400 m vrije slag dames: 1. I. Schu
macher. RDZ, 5.42; 2. E. Kemperman,
HZC, 5.53; 3. F. Tholen, Neptunus.
5.57.2.
400 m. vrije slag heren: 1. J. Tjebbes,
HPC. 5 12.2; 2. S. Cabout, GZC, 5.16.9:
rR. Bollen, ZIAN, 5.24.6.
3 x 50 m wisselslag estafette dames:
In de gisteravond te Heemstede ge
houden jaarvergadering van de Christe
lijke Vereniging voor de verpleging van
lijders aan vallende ziekte heeft de
voorzitter de heer H. J. Voors medege
deeld, dat het complex landerijen „De
Cruquius Hoeve" in de Haarlemmermeer,
even over de grens van de gemeente
Heemstede achter het stoomgemaal ge
legen, aangekocht is. Op deze bijna 48
hectaren girote terreinen hoopt de ver
eniging een aantal paviljoens te laten
bouwen, waarin ongeveer 600 patiënten,
speciaal zij, die geruime tijd in een
inrichting moeten worden opgenomen,
gehuisvest kunnen worden.
Op het terrein van „Meer en Bosch"
in Heemstede zal dan dat deel van de
inrichting gevestigd blijven, dat meer
het karakter van een ziekenhuis draagt.
De Koningin Emma Kliniek zal aanzien
lijk worden vergroot en ook de overige
op dat terrein staande gebouwen zullen
uitsluitend voor klinische verpleging
worden ingericht.
Op de op korte afstand van „Meer en
Bosch" gelegen nieuwe terreinen zullen
geleidelijk de tehuizen worden gebouwd
voor patiënten, die langdurig in een
rustige en landelijke omgeving moeten
wonen en werken. Daar het aangekochte
complex daartoe voldoende ruimte biedt
ligt het in de bedoeling naast andere
arbeidstherapie het landbouwbedrijf, dat
thans op de Cruquius Hoeve wordt uit
geoefend, in stand te houden, met het
doel voor een aantal dezer patiënten de
mogelijkheid te scheppen in land- en
tuinbouw werkzaam te zijn. Met deze
aankoop heeft de vereniging een begin
gemaakt met de noodzakelijke vernieu
wing van de huisvesting der patiënten
in aansluiting op de door haar toegepaste
moderne methode van verpleging en ver
zorging.
26 Juli hoopt Heemstede's oudste
Priesterzoon Rev. Father P. G. Prey de
de dag te herdenken waarop hij voor
41 jaren tot Priester gewijd werd.
Deze 40 jaren heeft de missionaris in
zijn geliefde missie in Uganda, behou
dens enkele jaren vacantie in Holland,
doorgebracht.
Zijn voornaamste taak was de oplei
ding van Inlandse Catechisten aan
welk werk hij zijn beste krachten
gewijd heeft. Enige plaatsgenoten zijn
van mening dat deze dag niet onge
merkt voor de jubilaris mag voorbij
gaan zonder de wetenschap dat ook m
Heemstede vele zijner vrienden die dag
met hem mee willen vieren. Besloten
is daarom hem een gift te doen toeko
men te gebruiken voor zijn speciaal
missiewerk. Plaatsgenoten, die hieraan
willen deelnemen worden verzocht hun
giften te bezorgen bij de heer Th. Ver
hoeven, Zandv. Allee 13, Heemstede,
giro no. 160212. Elke gift, hoe klein ook
U welkom. Tot zijn intentie zal op 26
Juli een H. Mis op nader aan te geven
tijd. opgedragen worden.
GEBOREN: M. W. Meesters—Eltink,
C. H. de Vos—de Lagh, z.; N. Vol
kerts—de Leeuw, z.; C. H. Brammer—
Le Noble, z.; G. H. TimmermanStol-
tenborg. z.: N. M. MetselaarKemp. z.;
M. DekelingAlaries. d.; S. Peper
Miolée. d.: A. Rompade Vogel, d.: H
A van TroostBrits, d.: J. J. VosHa-
gebout. d.
OVERLEDEN: G. R. HeidemaFrant-
zen. 84 j.. Dr. Schaepmanstraat; G. J. F.
Kooi, 65 j.. Ramplaan.
1. DWT 1.57.2; 2 Haarlem 1.57.8; 3.
DWR 1.58.
5 x 50 m. vrije slag estafette hexen:
1. Zwemclub Haarlem 2.26.6; 2. HVGB
2.30; 3. DWR 2.34.
Waterpolo: Haarl. ZeventalNed. Mi
litair Zevental 143.
Maar niet slechts het zwemfeest had
talrijke Haarlemmers op de been ge
bracht, de singel-race voor kanovaarders
vormde een aparte attractie, welke door
zeer vele toeschouwers werd bijgewoond.
Het was aan de Nieuwe Gracht waar
start en finish plaats vonden, een drukte
van belang en langs de singels volgde
een grote menigte het aardige schouw
spel. In de A-klasse won Scheringa van
Trekvogels de race in 21 min. 42 sec.
voor A. Bosse, die er 22 min. en 25 sec.
over deed. Bij de B-klassers was het
Reyns van Spaarnevogels die op de
zege beslag legde in 23 min. 12 sec.
Tweede werd hier Van Steyn in 23 min.
49 sec. In de C-klas won A. Kqk van
Spaarnevogels in 23 min. 27 sec. voor
zijn clubgenoten A. van Abs en H. Piek
die er resp. 23 min. 35 sec. en 23 min.
59 sec. over deden. De jongste deel
nemer telde slechts 11 jaar en deed met
een tijd van 26 min. 8 sec., een zeer
knappe prestatie.
De jeugdelftallen van de afdelingen
Haarlem en Noord-Holland welke elkaar
tijdens het vierbonden-tournooi niet had
den ontmoet, bekampten elkaar thans op
het Haarlem-terrein. Noord-Holland, de
kampioen van het Vierbonden-tournooi
waarin de Haarlemmers de derde plaats
bezetten, nam onmiddellijk de leiding,
maar al spoedig was het gelijk, maar
opnieuw verkreeg Noord-Holland een
voorsprong- Het technisch uitstekende
voetbal van de jeugdige Haarlemmers
was een genot om te zien en nog voor
rust konden de Haarlemse jongens hun
achterstand in een 32 voorsprong om
zetten. In de tweede helft werd Haarlem
steeds sterker. Technisch stond het spel
der Haarlemmers op een hoog peil en
met twee goede doelpunten werd de
eindscore tot 52 opgevoerd en deze uit
slag was geenszins geflatteerd. Zo won
nen de Haarlemmers dus verdiend deze
zeer geslaagde voetbalwedstrijd, welke
een. flink aantal kijklustigen had ge
trokken.
Hedenavond het sluitingsfeest, met als
hoofdnummer de stedenvoetbalweöstrijd
HaarlemDen Haag. Kraak en Clavan
zijn van de partij.
BIOSCOPEN:
Rembrandt: Maria Goretti (18 j.) 2, 4.15,
7 en 9.15 u.; Palace: Gestolen leven (18 j.l
2, 4.15, 7 en 9.15 u.; Luxor: Geld maakt toch
gelukkig (volw.) 2, 4.15, 7 en 9.15 u.; Frans
Hals: Achterdocht (18 j.) 2.30, 7 en 9.15 u.;
Zo 2, 4.30, 7 en 9.15 u.; City: Ontsnapt van
het duivelseiland (14 j.) 2.15, 4.30, 7 en 9.15
uur; Spaarne: De strijd om de zilvermijn
(14 j.) 2.30, 7 en 9.15 uur; Zo. 2 4.15, 7 en
9.15 uur.
Zaterdag 1 Juli
De Stompe Toren: Lee S„n San, piano
en Lim Kek Tsjang, viool met begeleider,
8 uur
OpenluchttheaterMidsummemightsdream,
half 9.
Zondag 2 Juli
Zondag 2 Juli. Paramentententoonstel
ling in Bisschoppelijk Museum: geopend
van half 46 en van 710 uur.
OpenluchttheaterMidsummemightsdream,
half 9.
City: Lassie komt thuis (14 j.), 11 u.
Maandag 3 Juli
Maandag 3 Juli. Paramentententoon
stelling in Bisschoppelijk Museum: ge
opend van 1012.30, van 26 en 710 u.
OpenluchttheaterMidsummemightsdream,
half 9.
TENTOONSTELLINGEN
Huis Van Looy (KI. Houtweg 103): Wer
ken van de schilder-schrijver Jacobus van
Looy. Open op werkdagen van 1017 u.;
Zo. 1317 uur.
ZIEKENVERVOER
Fa. Mathot, Grote Houtstraat 39 telefoon
11990; Margriet, Turfmarkt 19 rd., telefoon
21400; te Heemstede Fa. Buiteman en Co.,
Raadhuisplein 7, telefoon 28523.
SPORTWEEK
Zaterdag 1 Juli
16.00 Bosloop in de Haarlemmer Hout.
Start en finish Spanjaardslaan.
19.00 Sluitingsfeest op het terrein „Haar
lem" aan de Jan Gijzennvaart.
19.00 Handbal, 19.20 turnen.
19.35 Handbal, 19.55 athletiek.
20 30 Voetbal. 21.10 Turnen, 21.35 Voetbal.
Thans staat vast, dat de internatio
nale tentoonstelling van het bloembol
len vak in samenwerking met de Neder
landse bloemisterij en boomkwekerij,
onvoorziene omstandigheden voorbe
houden, zal plaats vinden in 1953 op de
terreinen van het wandelbos Groenen-
daai te Heemstede. Er is reeds een fun
datie- of garantiebedrag van 150.000.
bijeen.
De bewoners van Haarlem-Noord bewe
ren wel eens. dat ze erg stiefmoederlijk
bedeeld zijn met ontspanningsoorden. Het
is inderdaad juist, dat het stadsvertier
in de binnenstad gevonden wordt, maar
daar tegenover kunnen de Noorderlingen
meer van het buitenleve.n genieten.
Vooral het Noorder Sportpark is bij
uitnemendheid een recreatieoord in de
openlucht De bewoners van het noor
delijk stadsdeel waarderen deze unieke
gelegenheid ten volle, en iedere vrije
middag en Zondag krioelt het op cte
speelwei van de dartele kinderen en op
de bankjes keuvelen de moeders, die de
wastobbe verwisseld hebben voor de
kinderwagen.
In de toekomst zaJ het er waarschijn
lijk nog drukker worden, want binnen
korte tijd zal de „Noorder Hout'"
zoals het park dikwijls genoemd wordt
verrijkt worden met originele attrac
ties. In het noordelijk gedeelte van het
park ligt een rustieke boerderij, die van
Zwitserse makelij is. De gemeente heeft
deze boerderij gekocht met de bekende
bedoeling, om er een theeschenkerij in
te vestigen. Dit landelijke souvenir uit
de Alpen zal dus op aantrekkelijke
wijze productief gemaakt worden voor
de duizenden omwonenden. De moeders
kunnen hun theekransjes zonder veel
financiële offers naar .de frisse buiten
lucht verplaatsen en menig huisvader
zal er Zondags na de spannende voet
balwedstrijd bij een glaasje bier op
adem komen.
Niet alleen de ouderen, maar ook <le
kinderen wacht een nieuwe verrassing.
Het is een van de hartewensen van de
heer Dorresteijn, de directeur van Hout
en Plantsoenen, dat er in het begin van
het volgend jaar bij de theeschenkerij
een kinderboerderij wordt aangelegd.
De Zwitserse boerderij kan dus gedeel
telijk weer haar oude functie vervullen,
want in de stallen zullen de dieren hun
onderdak vinden.
X>e toekomstige bewoners verschillen
nogal in geaardheid en. hot Js. te hopen,
dat zij het'goed met elkaar kunnen vin
den. Een balkende ezel krijgt gezelschap
van een knorrende zeug. Deze krul
staart komt niet alleen, want zij stelt
er prijs op ook haar man en een uit
gebreide biggenschaar in dit kinder
paradijs te introduceren. De schapen
uit de Hertenkamp zullen met de vee
wagen naar de Jan Gijzenvaart ver
huizen en ook de kalkoenen uit de
Hout zullen een tak van hun nageslacht
in het noorden voortzetten. Waar de koe
vandaan zal komen is nog niet bekend,
want deze betrekking is nog steeds va
cant. Tenslotte zullen er tevens een
aantal kippen, konijnen en een geit ge
huisvest worden.
De kinderen zullen zo al vroeg met
het boerderijleven vertrouwd raken,
want ze kunnen naar hartelust met de
dieren spelen en stoeien. Ook vaders
en moeders zullen wel eens een kijkje
gaan nemen in deze merkwaardige
„Ark van Noë." De boerenwagen met
melkbussen zal op het erf geparkeerd
worden en de kinderen kunnen „no~
geschool rijden" op een ponnypaard.
Deze droom zal waarschijnlijk nog
vóór de zomer van het volgend jaar
verwezenlijkt worden.
In de omgeving van deze boerderij
zal in diezelfde tijd een piasvijver
worden aangelegd, waarin de peuters
Uit Vak- en Dagbladen heeft men
de oprichting kunnen vernemen
van twee Colleges van Juryleden
bij muziekwedstrijden. Nu is dit tot
stand komen van dergelijke Colleges
geen nieuw verschijnsel in de muziek
wereld. Reeds tientallen jaren geleden
meenden een aantal toonkunstenaars,
die veelal als jurylid bij die wedstrijden
fungeerden, zich te moeten verenigen
om huhne belangen bij het vervullen
van deze speciale taak beter te kunnen
behartigen. Door oorlogsomstandighe
den, alsmede door de dood van vele le
den, o.a. van de leider van deze groep
kunstenaars, de bekende componist J
P. J. Wierts z.g., is als het ware dit col
lege automatisch ontbonden. Daar zich
in het wedstrijdwezen steeds gevallen
voordoen, waarin het reglement voor
een wedstrijd niet voorziet, ook niet kan
voorzien, is het van groot belang, dat
die gevallen niet alleen in de kringen
van muziekverenigingen, hunne bonden
en federaties, maar ook in die van jury
leden kunnen worden besproken. Wij
verwonderen ons daarom geenszins over
de oprichting van zulke colleges (de
kwestie of men met één college had
kunnen volstaan, laten we hier buiten
beschouwing), juichen het initiatief
daartoe zelfs toe.
Het Nederlands College van Juryleden
voor vocale en instrumentale wedstrij
den zond de Redactie van ons blad een
zijner circulaires toe, welke gericht is
aan de Leden van Zang-, Orkest-, Har
monie- en Fanfaregezelschappen, met
het verzoek daaruit het een en ander te
publiceren.
Al menen we, dat deze kopij beter
geschikt is voor de vakbladen op dit
gebied, toch willen we enkele onder
delen er van, die de wedstrijdbezoe-
kende courantenlezers wel zullen in
teresseren, vermelden en bespreken.
In genoemde circulaire veronderstelt
het Ned. College, dat men van de ex
cessen op dit terrein volkomen bekend
is. Het ligt niet in zijn bedoeling „orn
deze in het publiek aan de kaak te
stellen, maar de weg aan te wijzen,
kunnen rondspringen. Dikwijls komen
de jongens op warme dagen in de
verleiding, om in' de vijver van het
Sportpark te duiken, maar dit is,
vanwege de gevaarlijke diepte, streng
verboden
Op langere termijn koestert men
plannen, om bij de Jan Gijzenvaart een
zwembad te bouwen. Dit openluchtbad
zal binnen enkele jaren verrijzen in
het Npord-Oostelijk gedeelte, dat nu nog
braak ligt en vroeger gebruikt werd als
exercitieveld voor de cavalerie. Deze
zweminrichting zal in opzet vel gelij
ken op het zwembad aan de Kleverlaan,
alleen met een veel steviger en com
fortabeler constructie.
In zijn huidige vorm trekt het Noor
der Sportpark reeds veel belangstelling.
Op de speelwei kan men zonnebaden en
picknicken en vele malen een wandeling
lang de mooie vijverpartijen maken. Het
is niet geoorloofd om op de speelwei in
clubverband enige balsport te beoefenen,
want dan worden er in de grasmat le
lijke gaten getrapt.
Na het overlijden van dr. De Liefde
heeft men in dit park ter nagedachtenis
aan hem een herinneringsbank geplaatst.
Onder de fraaie pergola staat het monu
ment van mr. Jan Gerrits, die als wet
houder veel geijverd heeft, om dit park
tot stand te brengen. Het is jammer, dat
de jeugd steeds verhindert, dat deze
pergola aan haar doel beantwoordt. De
klimplanten, die over de houten balken
heengroeien, worden alle afgerukt, zodat
er een naakt staketsel van houten balken
overblijft.
In de perken vinden we veel botani
sche rozen, wilde kers, sneeuwbessen,
hazelaars, kornoeljes en prunus-soorten,
in de bomenstand worden vooral veel
wilgen, elzen, populieren en essen aan
getroffen.
De sportvelden zijn geheel ingepast in
het park en verschillende daarvan zijn
verhuurd aan de voetbalclub E.D.O. Het
sportpark is ruim 25 hectare groot en
aan de Zuidkant zijn school- en werk-
tuinen aangelegd. Op het Westelijk ge
deelte van deze tuin zal een huisje ge
bouwd worden, waar de schoolkinderen
lessen kunnen krijgen en tevens zal het
dienen als bergplaats voor tuinmateriaal.
Het sportpark, dat in de oorlog zo
grondig vernield werd, prijkt thans weer
in volle fleur en kleur. En binnenkort
zal het nog aantrekkelijker worden.
De negentiende eeuw is, in de be
schavingsgeschiedenis van West-
Europa, eigenlijk de eerste ge
weest, die geen algemene stijl
meer bezat. De zestiende eeuw had in
de renaissance, de zeventiende in het
barok en de achttiende in het rococo
een algemene kunst- en levensstijl beze
ten, die welhaast onbewust alle cultuur
uitingen overheerste, zowel in het da
gelijkse leven als in de hogere sferen
van godsdienst, kunst en wetenschap.
In een tijdperk als bijvoorbeeld het ro
coco is alles als het ware in eenzelfde
melodie opgenomen, hebben alle dingen
des levens een vorm gevonden, die zich
voegt in een groter geheel. Hetzij de
klederdracht, mode, meubilair, hetzij
de muziek, de bouwkunst der parken,
paleizen en kloosterkerken, hetzij de
omgangsvormen der salons, hun bouta
des en conversatietoon, het zijn alle de
duizenderlei variaties van dat ene vorm
en levensgevoel.
Van een werkelijke stijlperiode kan
men spreken wanneer het kleinste ge-
Druiksvoorwerp hetzelfde rhythme heeft
als 't grootste oouwwerk, wanneer de ge
wone en de buitengewone, de onaanzien
lijke en de kostbare dingen bij elkan
der horen en in hun grondtoon aan ei
kaar verwant zijn. Wanneer men in de
deksel van een snuifdoos iets terugvindt
van de gevel van een paleis, wanneer
ze van dezelfde noemer blijven, hoewel
de teller enorm in grootte verschilt, dan
kan men er zeker van zijn, dat er een
„stijl" in die periode was. Het laatste
'tijdperk waarin het vormvermogen
zulke triomfen vierde, was het rococo.
In de Franse Revolutie en sedertdien
is dat verdwenen. De guillotine, die het
Ancien Regime het hoofd van de romp
hakte, heeft ook hieraan een einde ge
maakt. De Kunst van de negentiende
eeuw, die, zoals alle Kunst de spiegel
is van het leven en de omgeving waar
uit en waarvoor zij ontstond, is dan ook
niet meer onder één naam en harmonie
te brengen. Wie een museum van ze
ventiende eeuwse kunst beschouwt en
weer verlaat, cehoudt allereerst in zijn
herinnering uit alles wat hy daar ge
in nevenstaand, artikel geeft een
gastschrijver m de .serie „Onze
Musea" zijn visie weer op het ge
brek aajn stijl-eenheid tn de 19de
eeuw. Onze medewerker voor beel
dende kunst heeft hierover reeds
geschreven met betrekking tot de
schilderkunst dier dagen, waarvan
meerdere opmerkelijke specimina te
vinden zijn in het Teylermuseum.
Het bleek echter gewenst, daarnaast
enige aandacht te wijden aan de
cultuurhistorische achtergrond van
deze schilderkunstige uitingen om
het onderling verband tussen beide
aan te tonen.
Nu bevat het artikel van vandaag
weliswaar geen „beknopte bescha
vingsgeschiedenis der 19de ëbuw",
omdat deze nu eenmaal niet binnen
het bestek van een krantenartikel le
geven is, maar het stelt althans in
grote trekken in het licht hoe de on
samenhangendheid der 19de eeuwse
cultuur zich scherp aftekent tegen
de grote daaraan voorafgaande ho
mogene stijlperioden.
zien heeft een algemeen grondbeelct,
waarin de grote meesterwerken en de
kleinere prestaties slechts graduele ver
schillen zijn.
Maar wie een museum van negentien
de eeuwse kunst aanschouwt, ziet geen
algemeen gronübeeld meer, maar een vat
vol tegenstrijdigheden. De grote mees
ters zijn dan, veel meer dan vroeger,
eenzame individuen soms zelfs outcasts,
wat weleer uitzondering was is dan min
of meer regel geworden; het geniale
en bijzondere ontstaat niet meer in over
eenstemming met, maar vaker in protest
tegen zijn omgeving. „Les peintres mau-
dits" is een term, die eerst toen ontstaan
kon.
In handel, politiek, wetenschap, indus
trie en ook in haar kunst was de 19e
eeuw de bloeitijd der bourgeoisie, der
burgercultuur. Zij heeft in al deze ge
bieden grote dingen gedaan. Die eeuw
is als weinige, óók in de kunst, een tyo
geweest van geniale persoonlijkheden,
maar het blijkt daar wel duidelijk, dat
de eenheid, zoals men die vroeger in de
grote stijlperioden gekend heeft, niet da
som der delen is. Aan buitengewone
kunstenaars heeft het de vorige eeJ->w'
allerminst ontbroken. En toch is het
spiegelbeeld van die cultuur in duizend
scherven gebarsten en haar schilder
kunst evenzo. Een Nederlands cultuur
historicus heeft het kort maar duidelijk
gezegd: de burgermaatschappij der 19s
eeuw was foeilelijk. Een bevredigende
vorm (zoals de Middeleeuwse Kerk of
de 18e eeuwse adel) heeft de burger
cultuur niet gevonden. Daarom bezat
zij ook niet het vermogen om een eigen
stijl voort te brengen. Zij wist, dat zo
goed. dat zij aan niets dacht dan aan
het navolgen van vroegere stijlen.
Daarom is een groot deel van de schil
derkunst dier dagen historisch gericht
en geïnspireerd, niet in de zin, dat men
zgn. historie-schilderijen maakte op
onderwerpen uit de geschiedenis, maar
zó, dat men in zijn uitdrukkingsmidde
len, in de peintuur en opvatting zelf,
zich vroegere grote voorbeelden als ide
aal en richtsnoer voor ogen hield. De
ze navolging werd bij de sterke natu
ren soms een bron van grote en oor
spronkelijke scheppingskracht, men
denke aan de besten der Haagse Scho-
lers. Zij deden waarlijk de nieuwe wijn
in oude zakken.
Maar zo aangenaam en betrekkelijk
gemakkelijk als het is om de cultuur
historische achtergrond van de kunst
der grote stijlperioden in kort bestek,
althans in zijn hoofdlijnen, enigermate
nauwkeurig te karakteriseren, zo moei
lijk is dat voor de kunst der 19e eeuw
Juist omdat die hoofdlijnen ontbreken,
of althans in zeer verschillende en te
genstrijdige richtingen verlopen. Wie
dat binnen deze kleine krantenkolom
toch zou pro Deren, die zou, al peinzend
over wat hij te zeggen had, wellicht de
kans lopen het kleine engeltje van wij
len Sint Augustinus te ontmoeten, dat
de zee in een kuiltje trachtte te schep
pen. H. P.
waarlangs deze in de toekomst te
voorkomen zijn".
Met excessen bedoelt men wellicht
niet alleen onderstaande gevallen in
verband met de jury, maar ook enkele
vroeger veel voorkomende ontduikin
gen van het wedstrijdreglement, zoals
b.v. het z.g. geleende krachtenstelsel,
het medewerken van beroepszangers en
spelers, het met opzet iets te hoog in
zetten van het toonpeil om het dalen er
van te voorkomen (hiermede hebben we
naturlijk het oog op zangverenigingen),
om over andere dingen, zoals hét door
dirigenten aan de componisten ontlok
ken van gegevens omtrent de opvatting
van de door hen speciaal voor een wed
strijd geschreven werken, maar te zwij
gen.
En dit alles ondanks strenge wed-
strijdbepalingen en de geëiste onderte
kening door het bestuur van de mede
dingende vereniging van een verklaring
inzake „eigen leden" en „geen beroeps
zangers". Hierop zouden wij willen op
merken: de bepalingen zo streng moge
lijk handhaven en zo nodig niet terug
deinzen voor uitsluiting van overtreders
of inhouding van aan hen toegekende
prijzen.
In de circulaire wijst het Ned. Col
lege verder op een veel voorkomende
misstand bij de beoordeling door de
Jury, het wil deze zoals het behoort
„objectief volgens wetenschappelijke
normen doen geschieden". Het ligt niet
in de bedoeling van dit College te in
sinueren tegen personen of instellin
gen. „Het zijn er gelukkig vele, die van
goede wil zijn en er niet aan denken
zich te lenen voor onsportieve praktij
ken". Maar het meent toch de vraag te
moeten stellen: wat zijn de oorzaken
van die wantoestand? „Is het moeilijk
aa®te voelen", zo gaat de circulaire dan
verder, „dat musici, die zich bekwaam
achten en meestal over kwaliteiten
beschikken in dwangpositie zich ge
noodzaakt voelen vriendelijk te moeten
waarderen, ondanks dat zij er zich cul
tureel door bezwaard gevoelen? Want
wie beschermt het jurylid?"
Als men hiermede bedoelt, dat een
niet „vriendelijk waarderend" jurylid
daardoor een wraakneming moet vre
zen, dan zouden we opmerken: in zo'n
geval moet een dergelijk toonkunstenaar
een benoèming als jurylid weigeren.
Maar het Ned. College wil het jurylid
beschermen, zodat hij volkomen onaf
hankelijk de prestaties kan waarderen.
De aanwijzing van Juryleden voor een
bepaald concours zal door niets en nie
mand kunnen worden beïnvloed, daar
het College een bepaald systeem volgt,
waardoor de Jury automatisch wordt
aangewezen. Hieruit volgt dus, dat
de wedstrijd-uitschrijvende vereniging
voortaan geen bepaalde juryleden kan
aanwijzen.
Een andere vraag rijst bij het College
op: Is het jurylid als zodanig compe
tent en acceptabel, is hij wel in staat de
prestaties te beoordelen? Hierbij zou
den wij willen opmerken, dat als de ver
eniging zelf de juryleden aanwijst, de
mogelijkheid bestaat, dat men personen,
al zijn ze erkend toonkunstenaar, als
jurylid overschat.
De taak om goede juryleden aan te
wijzen, neemt het College nu geheel op
zich en daarmede ook de volle verant
woording er van. Het zal dus vermoe
delijk bij opneming van leden in het
College een strenge maatstaf aanleggen.
Men verwacht tegenstand van Mu
ziekgezelschappen, die liever de keuze
van juryleden voor hunne te houden
wedstrijden liever in eigen handen
honden, maar het College is overtuigd,
dat er een nieuwe weg moet worden
Advertentie
„BIJ ZM.TE IN HUIF HET WIT-GELE KRUIS"
Leden hebben recht op kosteloze wijkverpleging
ALLE INLICHTINGEN: KENAUPARK 15, HAARLEM, TELEF. 16391
bewandeld willen de wedstrijden me
dewerken tot verheffing van het cultu
reel peil van het Nederlands Muziek
leven. En hiermede zal men het wel,
over het geheel genomen, eens zijn. Met
belangstelling zien we de resultaten
van dit nieuwe stelsel tegemoet.
Daar in de circulaire van het Ned.
College niet over het systeem van Be
oordeling wordt gesproken, voegen we
aan bovenstaande beschouwing de ziens
wijze hieromtrent van het andere „Col
lege van Juryleden" toe. Dit College,
waartoe, behalve prominente figuren
zoals Hubert Cuypers, Fred. J. Roeske,
Frans van Amelsvoort en Alphons Vran-
ken. de navolgende toonkunstenaars uit
Haarlem en omgeving behoren: Ant.
Verhey, Nico Hoogerwerf, Jac. Bonset
en ondergetekende, zou gaarne wensen,
dat op de grote stadsconcoursen de
prijzen, evenals vroeger, alleen na
stemming door de Juryleden werden
toegekend, zoals het dus op de onlangs
gehouden wedstrijd van Polyhymnia
geschiedde. Dus een soort vergelijkend
examen, waarbij slechts één en niet el
ke vereniging een eerste prijs kan be
halen.
Alleen bij zeer uitmuntende, weinig
uiteenlopende prestaties kunnen de
prijzen in een andere volgorde worden
gerangschikt. B.v. bij toekenning van
vier prijzen. 1ste, 2de A, 2de B en 3de
prijs. Twee precies gelijkwaardige prij
zen bestaan er dan toch nog niet.
Wat het puntenstelsel aangaat, stelt
het College zich op het volgende stand
punt. Zo dit stelsel op de z.g. platte
landswedstrijden nog niet kan worden
gemist, zal tenminste de indeling van
de puntenaantallen. benodigd voor toe
kenning van prijzen, moeten worden
gewijzigd. Thans geldt algemeen 300
punten, (gemiddeld 8 4- goed) levert
reeds een eerste prijs op, terwijl 420
punten het hoogste aantal punten is.
Wij achten dit een foutieve indeling.
Wij stellen het ons ongeveer aldus
voor: 380 punten (gemiddeld 9 zeer
goed): een eerste prijs met onderschei
ding; 340 punten (gemiddeld 8 goed):
een eerste prijs; 280 punten (gemiddeld
7 ruim voldoende): een tweede prijs;
en 220 punten (gemiddeld 6 voldoen
de): een derde prijs. Op deze wijze ko
men de verenigingen niet zo spoedig in
een hogere afdeling, kunnen zij zich
langzamer en regelmatiger ontwikke
len. De nadere betiteling van de waar
deringscijfers zijn die, door de Rijksin
specteur vastgesteld voor de Rijksmu-
ziekexamens: 10: uitmuntend, 9: zeer
goed, 8: goed, 7: ruim voldoende, 6: vol
doende, 5: bijna voldoende, 4: onvol
doende, 3: zeer onvoldoende. 2: slecht,
1: zeer slecht.
Wij stellen ons geenszins voor, dat
genoemde nieuwe regeling zonder slag
of stoot door de wedstrijduitschrijvende
verenigingen en bonden wordt aan
vaard, maar er dient toch een andere
regeling te worden getroffen, opdat
„het smijten met prijzen" eens ophoudt.
Mede zal het College voor de grote
stadswedstrijden het initiatief nemen,
nieuwe koorwerken als verplicht
te stellen. Deze nieuwe werken
hebben altoos, wat de opvatting
er van betreft, als de beste waarde
meter gegolden. Bovendien is 'n keu
ring van de vrij gekozen nummers
niet overbodig. Deze werken moeten
eveneens voldoonde kunstwaarde be
zitten. Iets, wat al bij sommige bon
den is ingevoerd.
Dat spoedig na gemeenschappelijk
overleg een beter beoordelingssy
steem tot stand kome!
OL. KOOP
Voor het front van de troepen, die
in carréformatie op het exercitieveld
van de Ripperda-Kazerne stonden op
gesteld, reikte de garnizoenscommandant
Lt. Kol. J. W. A. Stout onderscheidingen
uit aan 76 personen uit Haarlem en om
geving.
Deze oorlogsherinneringskruisen met
en zonder gesp werden uitgereikt aan
verscheidene personen, die zich in de af
gelopen oorlogstijd voor het vaderland
bijzonder onderscheiden hadden, o.a. bij
de koopvaardij, visserij, luchtmacht, krijg
te lande en verzetsbeweging.
De plaatselijke adjudant van Lt. KoL
St.out, de eerste Lt. G. de Vries, las na
de inspectie van de troepen het K.B.
voor. In zijn toespraak tot de manschap
pen herinnerde de garnizoenscomman
dant aan de voorbije oorlogstijd, waarin
deze gedecoreerden, zowel burgers als
militairen, een voorbeeld hadden gege
ven voor de komende generatie. Als deze
manschappen onverhoopt in dezelfde om
standigheden zouden geraken, dan
zo zei de garnizoenscommandant stel
ik u deze mensen tot voorbeeld.
Tenslotte vroeg hij een minuut stilte
ter nagedachtenis van een sportinstruc-
teur, die eveneens gedecoreerd zou bor
den, maar inmiddels bij een motoronge
val om het leven was gekomen.
Nadat de garnizoenscommandant de
onderscheidingen had opgespeld, defi
leerden de troepen van het eerste regi
ment A.A.T. en de School K-troepen
voorbij de gedecoreerden.
A.s. Zondag zal aan de uitgangen van,
alle kerken van ons Bisdom, in verband
met het Zonnebloem jaarfeest een speld
je worden aangeboden, voor het werk
van de Zonnebloem.
Dit werk is speciaal een landelijk
werk van katholieke zijde voor onze
ziêken en thuiszittende patiënten, dat
vooral bekendheid heeft gekregen door
bet „Radioziekenbezoek de Zonnebloem
van de K.R.O.
strijd om het biljart-
„Het Noord-Westen"
klein 1949/50, dat te
gehouden, luidt als
De stand in de
kampioenschap
hoofdklasse libre
Heemstede wordt
volgt:
A. Kalkwarff
H. Stolp
J. Willemse
Ty velijn
C. Brandjes
J, Doves
j' Burger,
Den Helde
J. Burger,
Uitslagen van de op 30 Juni gespeelde
partijen van het kampioenschap van het
gewest „Het Noord-Westen" in café-
restaurant „Het Hof van Heemstedé" te
Heemstede:
500
50
48
10.—
4 pt.
500
50
71
10.—
4 pt.
408
27
71
15.11
2 pt.
361
26
94
13.88
2 pt.
500
38
62
13.15
2 pt.
483
40
115
12.07
1 pt.
380
48
52
7.91
1 pt.
366
51
37
7.17
0 pt.
A
Kalkwarf
250
21
68
11.90
2
H.
Stolp
143
21
46
6.80
0
,T
Willemse
173
14
65
12.35
0
C.
Brandjes
250
14
44
17.85
2
J
Burger. D.
Held. 250
37
33
6.75
1
J.
Tyveleijn
250
37
57
6.75
1
J. Burger, Alkm.
159
i—
18
38
8.83
0
J. Doves
250
18
70
13.88
2
C. Brandjes
152
15
53
10.13
0
H. Stolp
250
15
126
16.66
2
J. Willemse
196
21
47
9.33
0
A. Kalkwarf
250
21
37
11.90
2
J Burger, D.Held.
250
15
106
16.66
2
J. Burger, Alkm.
174
15
41
11.60
0
J. Doves
250
17
68
14.70
2
T. Tyveleijn
217
17
89
12.76
0
Ranglijst na de tweede dag:
1. A. Kalkwarf
1000
92
68
10.88
8
2 H. Stolp
893
86
126
10.38
6
3. J. Doves
983
75
115
13.11
5
4. C. Brandjes
902
67
62
13.46
4
5. J. Burger, D. Held. 880 100 106
8.80
4
6. J. Tyveleijn
828
80
94
10.35
3
7. J. Willemse
777
62
71
12.53
2
8. J. Burger Alkm. 699
84
41
8.32
0
Voor het Lingerie-examen van de
R. K. Vereniging St. Anna te 's-Hertó-
genbosch slaagden de volgende leerlin
gen van de St. Josephschool aan de He
rensingel: Tiny v. d. Aar, Netty v. Beek,
To v. Hazebroek, Willy Koster, Hannie
Peper voor diploma B; Nelly v. d. Aar,
Corry Blom, Coby Coeleman, Ria Dijk-
zeul, Annie Franken, Jo de Geus, Jo
Hoff, Tiny Horeman, Tiny de Jong,
Tiny Lemmers Truus Lippers, Willy
Loerakker, Truus Raves, Corry Schil
der, Hanny Stolwijk, Jo Schoorl, Rie
Veerkamp en Jo Weyers voor diploma A.
Afgewezen één.
O. L. Vrouw v. Altijdd. Bijstand: Zondag
Aanbiddingsfeest en sluiting van de Maria-
Novene. H.H. Missen 7, 9 (plechtige Hoog
mis) en 11 uur; 's middags half een aan
bidding H. Familie jeugd-afd. en 4 uur aan
bidding kinderen, 's Avonds 7 uur plechtig
sluitings-lof met processie. In de week de
H.H. Missen 7 en 8 uur. Maandag 7.30 uur
Maria-Garde I. Woensdag 7.30 uur H. Fa
milie jonge mannen. Donderdag 78 uur
biechten, 8 uur H. Familie heren. Vrijdag
6.30 uur extra H. Mis, 's avonds 7.30 uur
Lof. Zaterdag 5—9 uur biechten; 's avonds
7.30 uur Broederschaps-lof
Artsen: D. R. Mansholt, Vinkebaan 23, te
lefoon 8320.
Apotheken (ook nachtdienst): Bloemen-
daalse Apotheek, Bloemendaalseweg 85,
Bloemendaal, tel. K 250022181.
Gisteravond omstreeks half zes is
een elf-jarig meisje op de Kleverlaan
aangereden. Het kind is op advies van
een Haarlemse dokter per ziekenauto
naar het Marinehospitaal in Overveen
vervoerd. Zij had een diepe vleeswond
aan de linkerarm en schaafwonden aan
handen en voeten. Nadat deze aldaar
verzorgd waren, kon zij naar huis wor
den gebracht.
De oorzaak van het ongeval was, dat
een auto, die in de richting Haarlem
reed en een voor hem rijdende wagen
wilde passeren, te veel naar links uit
week. Het meisje, dat juist vanaf het
Kinheimplein de Kleverlaan opfietste,
haakte met haar rijwiel in de achter
bumper van de auto. De fiets werd
meegesleurd, doch zij viel op de weg.
Het rijwiel werd totaal vernield.
Advertentie
Advertentie
Muziel
instrumenten
KRUISWEG 34-36 HAARLEM
TEL. 10281 - 14S85
Advertentie
Onze NIEUWE PERMANENT
is een groot succes;
tast het haar niet aan.
Geschikt, ook voor het moeilijkste haar.
Tel. 19157 GR. HOUTSTR. 71 rood
ingang Ged. Oude Gracht.
Advertentt'
HAARLEM
CENTRALE VERWARMING
JOHNSON OLIEBRANDERS
Advertentie
Advertentie
Van ouds bekend. Tel 14609
Officieel Philips-reparateur
Kruisstraat 38 Haarlem
Advertentie
SANTPOORTERPLEIN L Tel. 19706
Advertentie
de ruimste wagen In zijn klasse. Vraagt
inlichtingen.
Haarlem. Smedestr. 22.Tal. 11028
De Zondagsdiensten op 2 Juli voor
artsen worden waargenomen door: Dr.
K. L. Kout, Herenweg 197, tel. 26224; Dr.
J. J. v. Luin, Bronsteeweg 76, tel. 15533;
Dr J. L. Tombrock, Burg. v. Lennep-
weg 1, tel. 28032.
Geopende Apotheek, Apotheek Schots
man, Binnenweg 206—208, tel. 28320.
Wijkverpleging: zuster P. Mantz,
Camplaan 17.
Volgens onbevestigde berichten die
binnenkwamen op een luchtbasis In Ja
pan is een Amerikaanse C-54 Skymaster
die op weg was naar Zuidkorea in de
nabijheid van de Zuidkoreaanse haven
stad Pusan, neergestort.
Over het lot van passagiers en be
manning kon niets worden bekend
gemaakt.
