Amerikanen uit Taejon teruggetrokken Papoese praet Principieel geschil Stalin verwelkomt Nehru's „vreedzaam initiatief" Enorme verliezen bij de communisten Bergachtig terrein zal defensie vergemakkelijken .Het weer. Tot hoofd en hart Cominform-leiders bijeen moordenaars van Acheson voor moeilijke opgave geplaatst DAVID KELLY WEER BIJ GR0MYK0 GEEN TROEPEN NAAR ZUID-KOREA Toestand zeer ernstig De operaties tegen Zuid-Molukken Ministersconferentie te Fontainebleau Rapport Pari Enquête-commissie DINSDAG 18 JULI 1950 58ste JAARGANG No. 20071 PLANTER GEGREPEN De bemiddelingspogingen van India Nehru in zijn - nopjes Nog meer besprekingen verwacht n du: NIEUWE OPPERBEVELHEBBER VAN RODE LUCHTMACHT? GEEN SCHADEVERGOEDING VG0R WESTERLING-AFFAIRE De credietverstrekking aan Indonesië Doel: Ambon isoleren Wm Zware taak De W.-Europese Unie - BUREAUX: SMEDESTRAAT 5 - HAARLEM [Telefoon: Redactie 21544; Advertenties 21543 ''Abonnementen 20800 Postqiro 143480 Bijkantoor Beverwijk: Stumphiusstr. 45, tel. 3998 (Voor klachten over de bezorging na 5.30 uur 's avonds 21544 Directeur: 3. 3. W. Boertiqter. Hoofdredacteur: Drs. H. W. M. van Run. Wnd. hoofdredacteur: W. Severin. HAARLEMSCHE COURANT 'ADVERTENTIETARIEF 28 cents per millimeter- hooqte. Ingezonden mededelingen dubbel tarief. Omroepers 16 cents per m.m.-hooqte. De administratie behoudt zich het recht voor advertentiën eventueel zonder opqave van redenen te weigeren. ABONNEMENTSPRI3S 35 cents per week. f 1.52 per maand, f 4.55 oer kwartaal. Er is de vorige week in de Tweede Kamer een debat gehouden, dat wij belangrijk genoeg achten om er hier alsnog op terug te komen. Wij doen dit vooral ook daarom, omdat merkwaardigerwijze van zekere katho lieke zijde óf de principiële kant van de kwestie nauwelijks werd gezien, óf daar reeds zover gevorderd is in het nivelleren van de politieke tegenstel lingen. dat zij zelfs markante principi ële kwesties op de achtergrond schuift Zo werd van zulk een zijde zelfs ver- klaard, dat de hele discussie de sop van de kool niet waard was. En toch was juist bij deze kwestie indirect het chris telijk huwelijk, de heiligheid van de op bouw van het gezin, ten nauwste be trokken. De Katholieke Tweede Kamer-fractie ■wenste namelijk bij de bespreking van een wijziging der Kinderbijslagwet te recht, dat de wetgever een onderscheid zou maken tussen wettige en natuurlij ke kinderen. De minister van Sociale Zaken had weliswaar reeds een klein, vaag onderscheid gemaakt, doch het ka tholieke Kamerlid, de heer Hooy, spre kende namens de Kath. fractie, wilde dit onderscheid verduidelijkt zien. Niet dat hij afkerig was om het natuurlijks kind niet eveneens tegemoet te komen door middel van zijn verzorgers, wat in de practijk zou neerkomen op een fi nanciële gelijkstelling met de kinderbij slag voor Het wettige kind, doch in. de wet wenste hij wettige en natuurlijke kinderen niet op één lijn geplaatst te zien. Het behoeft nauwelijks betoog, dat de Anti-Revolutionnairen en de Chr. Hist, er vrijwel precies zo over dachten. Wel vond men over het algemeen, de heer Stapelkamp (A.R.) wees hier op, het amendement van de heer Hooy (De Kort) als wettelijke figuur niet zo fraai de natuurlijke kinderen worden vol gens dat amendement eerst onder de wet gebracht en daarna wordt b ij Al gemene Maatregel van Be stuur de uitkering van de kinderbij slag vastgesteld maar ook deze afge vaardigde moest toegeven, dat het voor stel van de heer Hooy juister de kern raakte dan dat van de minister. Wellicht heeft de parlëmentaire re dacteur van de Msbd. zich door deze fi guur er toe laten leiden het volgend-3 merkwaardige betoog te schrijven, dat achteraf evenwel door zijn hoofdredac- teur op voorzichtige wijze gerectificeerd werd: „Wij kunnen, eerlijk gezegd, de waar de van het onderscheid tussen de oplos sing van de minister en het amende ment-De Kort, dat bijslag voor natuur lijke kinderen wilde vaststellen bij al gemene maatregel van bestuur, niet zeer hoog aanslaan. De uitkering wordt ook flan gegeven op grond van dezelfde wet en uit dezelfde middelen. Wij kunnen het met net beginsel eens zijn, maar minder met de verwerkelijking van dit beginsel op deze wijze". Wij juichen het toe, dat de Kath. frac tie deze kwestie niet en bagatelle be handeld heeft en krachtig principieel in deze samen met de aridere chr. partijen, stelling heeft gekozen. Het komt ons dan ook onbegrijpelijk voor, hoe som migen hiér zo gemakkelijk over heen hebben kunnen wandelen. Prof. Romme schreef daags na het Ka- -röebrrr-m ton uitstekend artikel over het Christelijk Huwelijk: „Wie zou willen afzien van een onder scheid in de wettelijke regeling, begeeit zich op het pad van verdoezeling van het wettige en het onwettige kind. het pad waarvan het einde is de opheffing van wettelijk verschil tussen beiden. Te genover deze dreiging van ondermijning van het huwelijk, met zijn fundamen tele waarde voor de samenleving,^ past de wetgever een „principiis obsta", een wcersta-in-den -beginne". Zo liggen de zaken heel precies. En daarom werd deze keer in de Kamer, toen het op stemmen aankwam, een dui delijke scheiding tussen Rechts en Links getrokken. Aanvankelijk poogde de P. v. d. A. bij de debatten er de nadruk op te leggen, dat het voorstel van de mi nister toch niet zo heel veel verschilde van dat van de heer Hooy, maar toen dit amendement (De Kort) met 45 tegen 36 stemmen was aangenomen, kwam bij de fractieleider van de P. v. d. A. en bij de V.V.D. de aap uit de mouw. De heer v. d. Goes van Naters ver klaarde: „Met open oog voor de belang rijke materiële verbeteringen, die dit ontwerp brengt, meen ik. met enkelen van mijn vrienden, dat het na de aanneming van het amendement-Ds Kort c.s. toch niet meer de morele grondslag bevat van duidelijke oprecht heid, waarop een Nederlandse wet moet steunen. Op die grond zal ik mijn stem aan het wetsontwerp niet kunnen geven En de V.V.D.-vertegenwoordigster. mevr. Fortanier-De Wit, zeide het nog iets duidelijker: „Na aanneming van het amendement-De Kort is in dit ontwerp de rechtsgrond voor de uitkering van kinderbijslag ten behoeve van natuur lijke kinderen veranderd. In plaats van een recht op grond van de wet is getre den de vërzorgingsgedachte op grond van een algemene maatregel van be stuur. Dit principiële verschil wordt in mijn fractie zeer zwaar gevoeld door alle leden. Door een aantal leden van mijn fractie wordt dit zó zwaar gevoeld, dat zij tegen het ontwerp zullen stem men". Er was dus wel degelijk een principi eel verschil en juist om dit te doen uit komen, was de Kath. fractie zo diligent Zegslieden van het Oostenrijkse mi nisterie van Binnenlandse Zaken deel den gisteren mede dat zij berichten hebben ontvangen welke zeer sterk het vermoeden wekten dat op het ogenblik een conferentie van hooggeplaatste Cominform-functionarissen plaats vindt Waaraan ook wordt deelgenomen door drie kopstukken van de Oostenrijkse communistische partij. Zij zeiden dat de drie Oostenrijkers Karl Hollitscher, Martin Hornek en Karl Hexman de vorige week in allerijl, naar Hongarije zijn vertrokken. Zij wezen er op dat Hexman doorgaat voor verbindingsman Lussen de Oostenrijkse communistische Partij en de Cominform. Zij zeiden niet Le weten of Hongarije het einddoel van ue reis van het drietal was. He twee moordenaars van de planter Van der Zee van de in het Sukabumische gelegen onderneming Tjisalak zijn ge presteerd. Zij hebben bekend het slacht offer te hebben vermoord nadat zij op heterdaad betrapt waren bij het stelen Van rubber. Het officiële Russische persbureau Tass heeft vanmorgen Stalins antwoord op Pandit Nehru's boodschap gepubli ceerd. De boodschap van de Indiase pre mier, die ook door Tass bekend gemaakt werd, luidt: „In de besprekingen, die onze am bassadeur met het departement van Buitenlandse Zaken te Moskou heeft gevoerd, heeft hij India's houding ten opzichte van het conflict in Korea uiteengezet. India's doel is het con flict te localiseren en bij te dragen tot een snelle en vreedzame régeling ervan, door de huidige impasse in de Veiligheidsraad op te heffen, zodat de vertegenwoordiger van de Chinese volksregering zijn plaats in de raad kan innemen, de Sovjet-Unie er in kan terugkeren en de Sovjet-Unie, de V.S. en China met bijstand en samen werking van de andere vreedzame staten in het kader van de Veilig heidsraad, of er buiten, door onoffi cieel- contact, een basis kunnen vin den voor het doen ophouden van het conflict en voor de uiteindelijke op lossing van de Koreaanse kwestie. In het volste vertrouwen van uwer excellenties vastbeslotenheid om de vrede te schragen en daardoor de saam horigheid van de Verenigde Naties te handhaven, verstout ik mij dit persoon lijk beroep op u te doen uw hoog gezag en invloed aan te wenden om dit gemeenschappelijke doel te bereiken, waarvan het welzijn der mensheid af hangt". Stalin heeft Nehru, volgens het Rus sische persbureau, 't volgende antwoord doen toekomen: „Ik verwelkom uw vreedzaam initiatief. Ik deel ten volle uw standpunt met betrekking tot de noodzaak ener vreedzame regeling van de Koreaanse kwestie door de Veilig heidsraad met verplichte deelneming van de vertegenwoordigers der vijf gro te mogendheden, met inbegrip van de Chinese volksregering. Ik geloof, dat het voor een spoedige regeling van de Koreaanse kwestie noodzakelijk is de vertegenwoordigers van het Koreaanse volk in de Veilig heidsraad te horen". Nehru's antwoord op deze boodschap luidt volgens Tass: „Ik ben zeer dankbaar voor uwer ex cellenties prompt en bemoedigend ant woord. Ik onderneem onmiddellijk stap pen bij de andere betrokken regeringen en hoop spoedig uwe excellentie op nieuw te kunnen berichten". De ambassadrice van India in de Ver. Staten, mevr. Vidjafa Laksjmi Pandit, heeft gisteren een afschrift van het ant woord van Stalin op de nota van Pandit Nehru overhandigd aan de minister van Buitenlandse Zaken, Dean Acheson. Een zegsman van het departement van Buitenlandse Zaken verklaarde, dat het antwoord van de Verenigde Staten op de nota van Nehru vandaag of in ieder geval binnen zeer korte tijd gegeven zou worden. Acheson ziet zich geplaatst voor de moeilijke opgave het gevaar te vermij den, dat India van de V.S. worden ver vreemd op een moment, waarop de Ver. Naties zich maar al te zeer bewust zijn van de belangrijke rol, die de Aziatische landen in de huidige crisis spelen. Men verwacht, dat in het antwoord van Amerika aan Nehru de eisen van Wash ington duidelijk zullen worden omschre ven, doch op zodanige wijze, dat de deur voor Nehru wordt opengelaten om zijn bemiddelingspogingen voort te zet ten, mocht hij daarvan enig succes ver wachten. Verwacht wordt, dat de V.S. in elk geval zullen eisen, dat Noord-Ko- rea zijn troepen zal terugtrekken alvo rens tot'besprekingen kan worden over gegaan. De Britse ambassadeur in Moskou, sir David Kelly, heeft gistermiddag op het ministerie van Buitenlandse Zaken een bespreking met onderminister van Bui tenlandse Zaken Gromyko gehad. De bespreking werd op verzoek van Gromyko gehouden. ZU was een voort zetting van eerder gevoerde besprekin gen over het Koreaanse vraagstuk. Het onderhoud duurde een kwartier. Het was het vierde bezoek van Kelly aan het ministerie van Buitenlandse Zaken sedert het uitbreken van het Koreaanse conflict. DE AMERIKANEN TREKKEN TERUG Noord rW or.ea BwCEOTC GPAAC •PJOMGO Eerste ver de. digin£s_lin£ Tweede verde. diqings lini e -tafIjo Derde verde. igings linie 3»°-* BPEEOTE NIEUWE HOOFDSTAD Aanvoerhaven\z Verwachting tot Woensdagavond: Aanvankelijk over het algemeen veel, later echter geleidelijk afnemen de bewolking. Overwegend droog weer. Zwakke tot matige Zuid-Wes telijke wind. Iets warmer. Zon: 4.42—20.50. Maan: 9.34*—22.44. Volgens de „Manchester Guardian" is Zondag in uitzendingen van de Sovjet- Russische luchtmacht bekend gemaakt, dat kolonel-generaal Fedorowitsj Zhi- garef, „opperbevelhebber van de lucht macht van het ministerie van oorlog der Sowjet-Unie". de gebruikelijke rede op luchtvaartdag heeft gehouden. Tot nog toe was niet bekend, dat Zhi- garef maarschalk Constantin Versjinin, die bijna vier jaar opperbevelhebber is geweest, als luchtmaarschalk vervangen heeft. Luchtmaarschalk Versjinin woonde dit jaar de plechtigheden van lucht vaartdag niet bij en heeft ook geen der artikelen geschreven, die de laatste tijd van de hand van vooraanstaande per sonen der luchtmacht verschenen. De „Manchester Guardian" voegt hier aan toe, dat uit de betiteling van Zhiga- ref blijkt, dat in de Sowjet-Unie de luchtmacht nog via het ministerie van oorlog onder het leger valt en geen eigen onafhankelijk bestaan heeft. Zhigaref werd in 1941 benoemd tot luitenant-generaal van de luchtmacht, doch werd niet algemeen als waarschijn lijke candidaat voor een hoge post be schouwd. In de Mem. v. Antw. op het voorlopig verslag der Tweede Kamer over het Wetsontwerp credietverstrekking aan Indonesië wordt o.m. opgemerkt, dat met betrekking tot de vraag of mag worden aangenomen, dat de verplichtin gen van de R.I.S. door een nieuwe een heidsstaat zullen worden erkend en ge honoreerd, kan worden geantwoord, dat eventuele veranderingen in de staatkun dige structuur van Indonesië uiteraard geen verandering kunnen brengen in de verplichtingen, welke de rechtspersoon Indonesië tegenover Nederland bij over eenkomst heeft aangegaan. Met betrekking tot de volgens de pers berichten door een officiële Indonesische instantie afgelegde verklaring over een voorgenomen schadeveigoedingseis van de R.I.S. aan Nederland in verband met gebeurtenissen zoals de Westerling- affaire, kan worden medegedeeld, dat de regering hieromtrent opheldering heeft gevraagd. Het hierop verkregen ant woord kan als bevredigend worden be schouwd, aangezien dit inhield, dat de verklaring van de bedoelde Indonesische voorlichtingsinstantie, onjuist was. Naar het A.N.P. verneemt, heeft de kwestie van het zenden van troepen naar Zuid-Korea een onderwerp van regeringsberaad uitgemaakt. De rege ring zou daarbij tot de conclusie zijn gekomen, dat het technisch onmogelijk is grondstrijdkrachten naar Zuid-Korea te zenden in verband met de eisen, welke gesteld worden^ door de weder opbouw van de weermacht in Neder land. De Amerikaanse hoofdmacht aan het Westelijk front in Korea heeft zich gis teren uit Taejon, waar een tijdlang de Zuid-Koreaanse regering gezeteld heeft, teruggetrokken en men verwacht, dat de Noord-Koreanen de stad binnen 24 uur in handen zullen hebben. De rode legers voerden gisteren een omsingelende beweging uit tegen Taejon, waardoor de Amerikanen zich gedwongen zagen op nieuwe verdedigingslinies terug te trekken. De Amerikanen bezetten nu een Noord-Zuid lopende linie ten Oosten van Taejon. De toestand van het terrein wordt hier gunstiger voor de verdediging, dan in het vlakke en moerassige land ten Noorden van Taejon. Ten Zuiden en ten Oosten van deze stad wordt het bergachtig en door deze streek 'lopen de verbindingswegen met Taejon en Pusan. In zijn middagcommuniqué heeft generaal MacArthur, de opperbevelhebber van de strijdmachten der V. N. in Korea, Maandag bekend gemaakt, dat de Amerikanen posities ten Noorden en ten Westen van Taejon nog in handen hebben. De 24e Amerikaanse divisie die de toegangswegen tot de stad bezet houdt „zag weinig vijandelijke activiteit", aldus het communiqué. Generaal MacArthur schatte de verliezen van de Noord-Koreanen tot dusver op 11.000 man. Verder wordt in het communiqué melding gemaakt van de aan wezigheid van drie niet-geïdentificeerde duikboten voor d(r kust van Noord- China. Een correspondent van Associated Press meldde vannacht uit Korea, dat het in- Taejon, welke stad normaal 100.000 inwoners telt, akelig stil was. De stad lijkt vrijwel verlaten. Er is geen militaire bedrijvigheid. De journa listen, die Zondagavond uit Taejon zijn vertrokken, hebben er Maandagavond nog eens een kijkje genomen. Er waren weinig tekenen van leven. Achter de luiken van hun huizen en winkels wachten de Koreanen gelaten af. wat de toekomst hun zal brengen, Een frontcorrespondent schrijft: „Met het verlies van Taejon gaat de Amerikaanse terugtocht in Oostelijke in plaats van in Zuidelijke richting, waar door het snelle slinken van de beschik bare ruimte voor de verbonden mo gendheden in Korea tot uiting komt. In dien de Amerikanen zich te Oktsjon le geren, zullen de verbonden strijdkrach ten zijn samengebracht op een gebied van ongeveer 25.000 km2". De communiqué's van generaal Mac Arthur behouden een optimistische toon. maar waarnemers zijn van mening, dat de ernst van de toestand der verbon den mogendheden niet kan worden ver bloemd. De Noord-Koreanen hebben ongetwijfeld zware verliezen geleden, in het bijzonder door luchtaanvallen, gedurende hun opmars van Honderd km. in de afgelopen veertien dagen, maar niets wijst er op dat hun overweldi gende superioriteit wat infanterie en tanks betreft, is verminderd. Aan de andere kant waren de Amerikanen gedwongen de 24ste divisie vrijwel op te offeren. Grote rode troepenconcentraties zijn waargenomen in de buurt van Tsjotsji- won. Men verwacht dat een Noord-Ko- riaanse divisie zal trachten de Amerika nen in hun Noordelijke flank aan te vallen In de streek van Taejon. Volgens berichten is Tongjoe in de nacht van 16 op 17 Juli overgegaan in vijandelijke handen. Een grote gemoto riseerde colonne met tanks rukt op in de richting van Poenggi. Het communiqué meldt verder dat de communisten aan de Oostkust terugge trokken zjjn, nadat herhaalde aanvallen in de buurt van Kiomdang door de Zuid-Koreanen afgeslagen waren. Gevechtsvliegtuigen en lichte bom menwerpers van de vijfde luchtvloot hebben hun superioriteit in de lucht ge handhaafd en hebben krachtige steun verleend aan de luchtstrijdkrachten. De blokkade van de Koreaanse kust wordt onveranderd voortgezet, aldus besluit het communiqué. F. en Amerikaanse soldaat, die aan de strijd op Korea deelneemt, laat een ka meraad zien hoe hij ternauwernood aan de dood is ontsnapt. Een Noord-Kore- aanse sluipschutter wist hem een kogel door zijn helm te jagen. De Amerikaan kwam er echter zonder een schramme tje af. De operaties tegen de Zuid-Molukken zijn begonnen, aldus heeft een woord voerder van het ministerie van Defensie van de V.S.I. hedenmorgen aan Aneta medegedeeld. Er hebben, gevechten plaats gehad op het eiland Buru, in de baai van Namlea, waar de Apris-troepen zijn geland en op tegenstand zijn ge stuit. „Er hadden gevechten plaats, doch de landing is gelukt", aldus ging de woordvoerder verder. Het is te verwach ten, dat binnenkort ook een actie tegen Ceram, evenals tegen de andere eilan den rond Ambon zal worden ingezet. Uit betrouwbare bron wordt vernomen, dat dé actie staat onder leiding van overste Slamet Riyadi. Het aantal opererende troepen wordt geheim gehouden. Waarne mers zijn van mening, dat de aotie voorlopig tot doel heeft: isolering van het eiland Ambon door bezet ting van alle omliggende eilanden. OMSINGELING VAN AMBON I* Troepen concentraties OH OTAI HALMüMËRA NIÉUW m;dcol IjOtlA EIL AMBON tgevoerd landing Vermoedelijk e I landing De oorlog in Korea is nu drie weken oud. Tot dusverre waren de V.N. aan de verliezende hand. In Washington meent men, dat het een kwestie van zes maanden of langer, en van 6 tot 8 milliard dollar zal worden om te win nen. Doch waarom hebben de strijdkrach ten der Verenigde Staten, strijdende voor de V.N., het er zo slecht afgebracht? De Koreaanse oorlog was zes dagen aan de gang vóór dat de Verenigde Sta ten de eerste infanteristen op het be trokken schiereiland hadden. En zonder Amerikaanse tussenkomst zou het een gemakkelijke overwinning voor de ro den geworden zijn, want ze waren al flink op weg. Aanvankelijk kon MacArthur slechts één divisie grondtroepen inzetten, de 24ste. En zelfs toen MacArthur's eerste een- Om grote moeilijkheden te verdrij ven is slechts een kleine vreugde nodig. heden aan het front kwamen, konden zij niets anders doen dan een vertra gingsactie uitvoeren. Vele soldaten wa ren groen. Zij hadden zelfs nog nooit deelgenomen aan manoeuvres, waarin met scherp werd geschoten. En hun tanks, bazooka's en andere anti-tank-wapens bleken niet opgewas sen tegen de taak de Russische tanks der communisten buiten gevecht te stel len. wélke, naar alle militaire deskun digen beamen, de beste van de wereld zijn. De Verenigde Staten hebben thans nieuwe strijdkrachten op weg naar Ko rea. De eersie marine-divisie heeft de Westkust verlaten, doch er zullen er meer moeten komen. Het grootste deel der versterkingen en voorraden moet verplaatst worden uit de Verenigde Staten naar Korea. Japan, hoewel dicht bij Korea liggend, is geen onuitputtelijk militair depot. Doch een troepentransportschip heeft er drie en een halve week voor nodig om de reis van 7000 mijl van San Fran- sisco naar Korea te maken. Zelfs indien de Verenigde Staten klaar waren geweest om schepen van de Westkust te laten vertrekken op het ogenblik, dat de communistische aanval werd ingezet, zouden die schepen thans nog op enige dagen afstand van de Zuid-Koreaanss haven Pusan varen. Een paar ci/fers kunnen een indruk geven van wat er voor nodig is om een leger in het veld te zetten en daar in de strijd te houden. Wanneer men een man naar het front zendt, moet men tot 12 ton uitrusting met hem naar her voorste gebied sturen. Om hem daar te houden moet men hem elke maand nog een ton materiaal achterna zenden. Om één divisie en de uitrusting daar van over zee te sturen, kunnen wel 25 schepen van elk 10.000 ton nodig zijn. Doch de oorlog geeft meer dan een transportprobleem. De moderne strijd is een veelvraat van materiaal -t- kanon nen, tanks, vliegtuigen. Donderdag zal in Fontainebleau de zevende bijeenkomst van de ministers van Defensie der West-Europese Unie gehouden worden. Een woordvoerder van het Foreign Office verklaarde, dat het hier een ge bruikelijke vergadering gold, die in Fon tainebleau het hoofdkwartier van het comité van opperbevelhebbers van de landen van het pact van Brussel ge houden werd om de ministers in staat te stellen zich persoonlijk een oordeel te vormen over de commissie. A.F.P. meldt, dat generaal De Lattre de Tassigny, opperbevelhebber van de landstrijdkrachten der Westelijke Unie. gisterochtend uit Brussel in, Londen is aangekomen. Hij zal overleg plegen over kwesties aangaande de West-Europese Defensie. De conferentie zal vijf dagen later ge volgd worden door de eerste zitting van de speciale plaatsvervangers der minis ters van Buitenl. Zaken, die de 12 lan den van het Atlantisch pact vertegen woordigen. Deze vergadering zal in Lon den worden gehouden. De ministers van Oorlog, Marine en Luchtmacht der Verenigde Staten heb ben bekendgemaakt, dat zij beraadslaagd hebben over vergroting van de Ameri kaanse militaire hulp aan West-Europa. (door resident M. Klaassen) De geschiedenis van Nieuw-Guinea heeft enkele trekken gemeen met het sprookje van Assepoester. Liggend in een vergeten uithoek van de aardbol, bleef het eeuwenlang onbe roerd door invloeden van buiten. Een enkele ontdekkingsreiziger zond misschien eens een sloep naar de wal, maar de ontvangst was dusdanig on vriendelijk, dat men spoedig weer de steven wendde, weg van het barre land, dat met zijn ondoordringbare bossen, zijn stinkende moerassen en zijn steile bergkammen de toegang barricadeerde. Langs de kust komen er een paar be stuursposten. Missie en Zending werken tientallen jaren onder de ellendigste om standigheden zonder enig resultaat te zien. En dan plotseling! hoort men niets anders dan jubelende fanfares over dit machtige brok wereld, dat door zijn mysteriën en zijn ligging aan de rand van de Zuidzee ineens op de verbeel ding van de mensheid is gaan werken. Wanneer het daarna teleurstelt, zinkt het jarenlang opnieuw weg in een mist van vergetelheid. Niemand heeft dan meer belangstel ling voor Papoealand. Er wordt geen enkel goed woord over gehoord. En toch heeft Nieuw-Guinea één goed ding: Het is woest en wild maar eerlijk. Het heeft zich nooit beter voorgedaan dan het is en ook nu nog toont het zich in zijn ware aard: een stuk primitieve aarde, dat zich hardnekkig blijft verzet ten tegen de pioniers, die zijp- geheimen willen ontsluieren en de strijd tegen de rimboe, tegen woeste zeden en gebrui ken begonnen zijn. De ons bekende feiten over dit gebieds deel zijn voorlopig nog onvoldoende om daarop een gevestigd oordeel te kunnen baseren. Dit deel tropisch Nederland is zeker geen land. dat het middel zal zijn tegen die éne grote kwaal, die ons volksbe staan bedreigt: overbevolking. Het is nodig te waarschuwen tegen de tendens, welke in sommige kringen heerst om mogelijkheden, waarschijnlijk heden en zelfs onwaarschijnlijkheden te kleuren tot een schoonschijnend plan voor een grootscheepse openlegging van N ieuw-Guinea. In het begin van de twintiger jaren heeft de toenmalige Nederlands-Indische regering dit ook eens gedaan. Men stortte zich in een avontuur, want men kan het niets- anders noemen. Er was geen voorbereiding, geen exploratie en geen critische beoordeling van de plannen geweest. Het werd een drama, gevolgd door een sauve qui peut. De millioenen zon ken weg in het Papoese moeras. De mogelijkheden, waarvan men ge droomd had. bleken nooit bestaan te hebben. Bepaalde fouten hebben de nei ging zich na een zekere periode van on derduiken in veilige vergetelheid op nieuw te demonstreren. Dat gevaar is ook voor Nieuw-Guinea niet denkbeeldig en daarom kan het geen kwaad in deze Papoese Praet eni ge nuchtere waarheden te verkondigen. Wanneer we Nieuw-Guinea op de kaart van Europa projecteren, reikt het van de zuidpunt van Engeland tot in de Kaukasus. Het geweldige gebied bezit gietschers met eeuwige sneeuw, die bij helder weer te zien zijn vanaf de Zuidkust, wanneer men in een tropische hitte daar langs stoomt. Diep in het binnenland treft men zeer tegen de algemene verwachting in Zaterdag j.l. hebben wij een uit voerig excerpt gepubliceerd uit het rapport van de Parlementaire En quête-Commissie, waarin vooral het England-Spiel werd besproken. Vandaag geven wij op pag. 5 aan de hand van dit rapport een relaas van de opbouw en werking van de Inlichtingendienst in Londen, waarop terecht ernstige critiek is uitgeoefend. Eeuwige sneeuw op Nieuw-Guinea. Papoese stammen, die op een vrij hoog beschavingspeil staan; hier en daar in de kustgebieden zwerven nog primi tieve nomaden rond, koppensnellers en menseneters. Er is een verscheidenheid van talen, zeden en gewoonten en be volkingstypen. die verbijsterend is en tot bedachtzaamheid moet stemmen. Er is niet één grote waarheid over land en volk van Nieuw-Guinea. Voor elke streek cn iedere «tam gelden weer andere conclusies. Engeland en de Kaukasus kan men niet over één kam scheren en zo is het ook op Nieuw-Guinea. Het is goed dit voor ogen te stellen, wanneer men leest, hoe het op Austra lisch Nieuw-Guinea is en daarop de con clusie baseert, dat het dus op ons deel ook wel zo zijn zal of worden kan. Op ons gedeelte zijn er, in tegenstel ling met de situatie bij onze buren, geen vulkanen. Vandaar, dat de grond op Ne- derlands-Nieuw-Guinea veel minder vruchtbaar is. Bij ons is de regenval te groot en een uitgesproken droge tijd ontbreekt, waar door de kracht uit de bodem als het ware uitgeloogd is. Geringe vruentbaarheid betekent wei nig voedsel. Het gevolg hiervan is een zwakke bevolking, laag geboorte-over schot. geringe bevolkingsdichtheid.... en tenslotte weinig arbeiders. Het is een benauwende vicieuze cirkel, die om ons gebiedsdeel ligt. Geen enkel plan, dat verhoging van de volkswelvaart beoogt en de rimboe wil gaan ontsluiten, is uit te voeren zonder arbeiders. We dienen eerst te zorgen voor werk krachten, dan kunnen we bos gaan kappen, wegen aanleggen, bestuursposten oprichten, scholen bouwen, hospitalen gaan inrichten, op grote schaal het chris tendom gaan verbreiden. Dit is allemaal dringend nodig, want Nieuw-Guinea is geen paradijs. In zijn boek Jungle Pimpernel licht Anthony van Kampen een tipje van de sluier op en onthult enkele bijzonder heden over de gruwelen, die nog steeds in donker Nieuw-Guinea's binnenlanden bedreven worden door Papoea's, wier gehele leven beheerst wordt door bijge loof en angst voor boze geesten en de monen. Na lezing realiseert men zich, dat er nog een grote taak op ons te wachten ligt. Sommigen willen Nieuw-Guinea al leen maar zien als een hinderlijke lastpost, een gebied, dat niets was. weinig is en hoogstwaarschijnlijk wel nooit iets worden zal. Het is te hopen, dat het Nederlandse volk er van door drongen wordt, dat t.o.v. Nieuw-Guinea nog wel andere motieven mogen gelden dan alleen maar overwegingen van fi- nantiële aard. Er is ook nog zo iets als nationale plicht. Niemand zal willen ontkennen, dat Nederland de plicht heeft het Papoese*" volk de weg te wijzen naar een betere toekomst. Weinigen zullen er zijn, die durven te ontkennen, dat Nederland het bekwaam ste is om Nieuw-Guinea te gaan open leggen en de bevolking op te heffen. Tenslotte is er dan ook nog de Papoea zelve, die op ons rekent. We zijn lid van de Verenigde Naties. Deze mag niet alleen over de rechten van de mens en over ontwikkeling van achterlijke gebieden praten, maar heeft ook de plicht door daden te tonen, dat er te Lake Success nog iets.anders uit gedragen wordt dan leuzen. En hier komen we aan het belangrijke punt: Nederland heeft een plicht maar ook een recht. Het heeft getoond de Verenigde Naties te willen zien als iets levends, dat tot wat groots kan uitgroeien door onder ling vertrouwen. In dit vertrouwen accepteerden wij destijds inmenging in een zuiver binnen landse aangelegenheid. Het kwam ons duur te staan. Veel ver loren we en wat we er voor terug kregen is voorlopig bitter weinig: een wankele Unie in ruil voor een gordel van sma ragd Deze tragedie geeft ons ongetwijfeld recht van spreken en recht om te eisen. En wel, dat Nederland, arm en be rooid, een zwaar gehavend koninkrijk, alle middelen van de Verenigde Naties krijgt om zijn taak op Nieuw-Guinea te vervullen. Er is gemompeld, dat dit aan onze nationale waardigheid te kort zou doen. Dan doet de Marshall-hulp dit cok! Laat on* hopen, dat de regering zich in dezen riief door valse schaamte laat weerhouden. Op Nieuw-Guinea is wat groots te doen. Dat kan. Met hulp van Nederland en onder Nederlandse leiding. Daarvoor zijn geen millioenen nodig, geen tientallen millioenen maar honder den. Daarmee is van Nieuw-Guinea wat te maken. Geen paradijs, geen oord met vruchtbare landouwen en rijke opbreng sten, maar wel een stukje wereld, dat door zijn strategische ligging van emi nent belang kan zijn voor de handhaving van de wereldvrede. Papoealand is nog in vele opzichten een groot vraagteken. We zijn nog steeds bezig het land te ontdekken. Maar temidden van het waas van on zekerheden, welke over het eiland hangt, is er een opening, die ons duidelijk de weg wijst. Dat is dezelfde weg, die wij volgden, toen we samen met de Indonesiërs er in slaagden de Indische Archipel tot een der welvarendste gebieden van Azië te maken. Twee Papoease lady-killers.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1950 | | pagina 1