De kaderdagen van de
Katholieke Volkspartij
KATHOLIEKE LERAREN BIJEEN
l
ZWARE FABRIEKSBRAND TE
HOOGEZAND
PRINCESSEBOONTJES
Lusteloos
V.S.I. bevestigt de landing
7 op Ceram
Schade tussen een en twee mil Hoen
Twee en halfmillioen
brandschade
Tegen premieverhoging Overpeinzingen
II DE STEM
VAN DE DODE
KAJOTTERS OP DE „HEMELBERGH"
Grote openhartigheid en zeer levendige
belangstelling
Jezuïet en Franciscaan
discussiëren
Filmregisseur of
oplichter?
„Nieuw-Guinea zal worden ingedeeld bij de
provincie der Molukken
Demonstraties
Pater H. Rongen O.C.R.f
KAN0NNADE OP LAKSHEID EN DEFAITISME
van Snorrebor 1
Tweehonderd postduiven brengen boodschap
van hef hoofdbestuur over
MAANDAG 24 JULI 1950
PAGINA 3
OPLICHTER IN ARREST
Vorstelijk leven in hotel
werd hem noodlottig
Jaarvergadering „St. Bonaventura"
Postpakketten voor de
„Evertsen"
Examens
In de maand Juni
I ....hangerig, loom?
Dat ellendige gevoel -vesy-
voor virijivillig verzekerden
Prior van abdij te Tegelen
Katholieke Bond „Voor het Gezin" vergadert
door
MAX MURRAY
Keuring lichting 1952
VIERING EERSTE LUSTRUM
(Van een speciale verslaggeefster)
De Kaderdagen van de Katholieke Volkspartij, die Vrijdag en Zaterdag te
Weert werden gehouden, kenmerkten zich door een grote openhartigheid en een
zeer levendige belangstelling. Van heinde en ver waren de deelnemers gekomen
naar het oude Limburgse stadje. Zowel het hoge Noorden als het uiterste Zui
den, zowel de grote steden als de kleine dorpen waren daar vertegenwoordigd.
Maar ook alle geledingen van ons volk waren er aanwezig: intellectuelen,
werkgevers en werknemers, middenstanders en boeren, Ouderen en jongeren,
vrouwen en mannen. Voor wie er nog aan mocht hebben getwijfeld, of de
Katholieke Volkspartij inderdaad de partij is voor het gehele katholieke volks
deel, vormde deze bijeenkomst daarvan wel een sprekend en overtuigend
bewijs
De partijvoorzitter, de Peer W. J. An-
driessen, had reeds in zijn openingswoord
het doel van deze kaderdagen geschetst
als het zich bezinnen op de zware en
verantwoordelijke taak der K.V.P. en
het zich afvragen of de partij in alle
opzichten aan deze taak beantwoordt.
Drie inleiders hebben, elk op hun
eigen wijze, deze vragen en de antwoor
den daarop aan een ernstig, onderzoek
onderworpen. Mr. Jan Dcrks stelde de
vraag voor wat de binnenlandse politiek
aangaat, pater prof. dr. D. Beaufort
O.F.M. deed zijn licht schijnen over de
internationale politiek en drs. G. J. M.
Horbach onderwierp de partij-organisa
tie aan een critische beschouwing. Geen
der sprekers spaarde de partij zijn critiek
en misschien was dit wel bet meest ver
heugende op deze samenkomst: -de eer
lijke zelfcritiek en de duidelijk gedemon
streerde wil om tot verbetering der te
kortkomingen te geraken.
Maar niet alleen de inleiders bleken
deze problemen aan een grondige studie
te hebben onderworpen. Ook de deelne
mers hadden zich terdege georiënteerd.
Dat kwam wel zeer duidelijk naar voren
tijdens de gedachtenwisselingen, die een
bijzonder levendig karakter droegen. Ook
hier traden weer personen van allerlei
aard in het krijt. De internationale po
litiek mocht zich al in een buitengewoon
grote belangstelling verheugen.
Daar was mej. dr. M. A M. Klompé,
die beminnelijk als steeds, maar vrou
welijk practisch, het betoog van prof.
Beaufort aanvulde met een vruchtbare
suggestie voor de opleiding van des
kundigen op het gebied van de bui
tenlandse politiek.
Wie der aanwezigen betreurde het
niet, dat de geanimeerde discussie, die
zich ontspon tussen de goedmoedig
glimlachende, maar scherp debatteren
de Jezuïet Creyghton en de rustig repli
cerende Franciscaan Beaufort, wiens
ogen plotseling twinkelden achter zijn
brilleglazen, wegens „tijdnood" moest
worden afgebroken? Dat deze „tijd
nood" werd veroorzaakt door de
groeiende interesse voor buitenlandss
zaken, die buiten de reeds genoemden
nog een tiental personen aan de dis
cussie deed deelnemen, noemde prof.
Beaufort een gezond teken.
Had het prof. mr. Romme veel moeite
gekost zich na de beide eerste inleidin
gen niet in de discussie te mengen? Men
zou het bijna moeten concluderen uit
de woorden, waarmee hij als eersté zich
richtte tot de derde inleider. De beide
eerste onderwerpen raakten veelal direct
het terrein van de volksvertegenwoor
diger. Met de inleiding van drs. Horbach
was dit niet het geval, dus richtte prof.
Romme, volksvertegenwoordiger in
woord en gebaar, zich op om als partijlid
aan de gedachtenwisseling deel te nemen.
Tot slot was daar de jongste spreker,
de heer Ad Knaapen, die met hart-
veroverende spontaneïteit en eerlijkheid
getuigde van de goede wil der jongeren
en pleitte voor hun rechten. Het was
tekenend voor de geest van deze Kader
dagen, dat de vergadering zijn woorden
met een hartelijk 'applaus beloonde.
Want dat was wel bijzonder de geest van
deze dagen: een eerlijke belangstelling
voor de mening van anderen, waardering
voor elkanders werk en de gezamenlijke
wil om iets goeds tot stand te brengen.
Deze geest sprak uit de inleidingen en
debatten, maar ook uit de toegewijde
aandacht der velen, die, zonder op de
voorgrond te treden, aan deze Kader
dagen 1950 hebben deelgenomen. De re
sultaten zullen in de praktijk moeten
blijken, maar wij geloven dat het vol
komen gerechtvaardigd is, te dien aan
zien optimistisch gestemd te zijn. Het
verloop dezer bijeenkomst doet ons het
beste verwachten.
IR Mei j.l. werd na een gevangenis
straf van twee jaar wegens oplichting
de 48-jarige belastingconsulent J. W. K.
uit de Rotterdamse gA'angenis ontsla
gen. Van een familie aan de Schieweg
te Rotterdam, die drie maanden met
vacantie ging, huurde hij dé woning. Hij
vertelde, dat hij zakenman was en pas
terugkwam van een Amerikaanse reis.
De huur voor de woning betaalde hij
vooruit. Diverse winkeliers ontvingen
bestellingen voor luxe- en lijfgoederen
en kleermakers leverden de man cos-
tuums. Hij wist van een arts en een
tandarts f 3500.los te krijgen, omdat
hij hen aan een Amerikaanse auto zou
helpen. Van dit bedrag betaalde hij o.a.
de huur van het huis.
Daarna ging K. met vacantie nóar
Apeldoorn, waar hij vorstelijk leefde.
Na een paar weken werd hem de re
kening groot 1300, aangebcr'cn, waar
voor K. de hotelhouder een chèque van
f 2500 gaf. De blanco-chèque had hij
echter in de Rotterdamse woning ge
vonden. De bank stuurde hij geen ad
vies, zodat de hotelhouder geen beta
ling ontving. Ook wist hij velé Apel-
doornse winkeliers te bewegen hem goe
deren op rekening te leveren en de
autobewaker van het hotel, die geïm
poneerd was door K.'s optreden, be
taalde een benzinerekening van f 25.
voor de man, terwijl hij tevens nog be-
waarloon te goed heeft, omdat K. dit
liever aan het eind van zijn vacantie in
eens wilde voldoen.
K. heeft reeds vele jaren in de gevan
genis doorgebracht en steeds wanneer
hij vrij komt, begint hij weer met zijn
practijken. Vandaag zou hij voor de Of
ficier van Justitie geleid worden.
De politie te 's-Gravenhage heeft een on
derzoek ingesteld naar de papieren van de
Britse filmregisseur Wagner, die zich Mi
chael Howard noemt. Hij had een contract
afgesloten met een Nederlands meisje, nat
op zijn introductie naar Hollywood zou ver
trekken. Dit contract is inmiddels weer ver
broken.
Hij wordt voorlopig vastgehouden in ver
band met het feit, dat zijn identiteit <n twij
fel wordt getrokken. Naar men van de zijde
der politie mededeelde, is zijn status die van
vreemdeling zonder papieren.
De Katholieke Leraren-Vereniging „St.
Bonaventura" hield j.l. Vrijdag en Zaterdag
te Venlo haar 38e algemene vergadering.
De huishoudelijke vergadering van de
eerste dag had een vrij bewogen verloop,
vooral inzake diverse vraagstukken uit de
financiële sector. Onder de genodigden bij
de openbare vergadering op Zaterdagmor
gen merkte men onder meer' op dr. J. Dre-
wes, namens het ministerie van O., K. en
W.f de heer M. van der Weijst, inspecteur
der le Inspectie en afgevaardigden uit
christelijke en neutrale leraren-organisa
ties. In zijn openingswoord memoreerde
voorzitter dr. M. de Haas de gedane aan-
ff
Zoals Zaterdag reeds in een deel
van onze oplage werd gemeld, zijn
federale troepen op Ceram geland.
Bevoegde militaire kringen der
V.S.I. in Djakarta hebben dit beves
tigd, doch wensten geen détails te
verstrekken. Zij verklaarden, dat het
ministerie van Defensie binnenkort
een officiële verklaring over de
situatie in de Zuid-Molukken zal
afleggen.
Naar radio Ambon meldt hebben fe
derale troepen Zondagmiddag een twee
de amphibie-landing uitgevoerd op het
eiland Ceram. De troepen gingen aan
land bij de stad Amaleix aan de Zuid
kust. Er ontstonden gevechten met troe
pen van de republiek Zuid-Molukken,
aldus meldt A.P.
De minister van Voorlichting der V.S.I.,
Mononutu, heeft op een persconferentie
te Djakarta medegedeeld, dat het Indo
nesische Rode Kruis thans hulp ver
strekt aan de bevolking op Buru.
Ten aanzien van de actie tegen de
Zuid-Molukken zei de minister, dat vol
gens officiële gegevens aan de zijde der
A.P.R.I.S. bij de bezetting van Buru ne
gen doden zijn gevallen. „Wanneer de
kwestie der Zuid-Molukken zal zijn op
gelost, aldus de minister, zal dit gebied
worden opgenomen in de eenheidsstaat
met een ruime mate van autonomie.
N.-Guinea zal worden ingedeeld bij de
provincie der Molukken".
Als op 17 Augustus Indonesië een
eenheidsstaat wordt met een sterke
federale regering, bestaat de moge
lijkheid, dat de partijen van de lin-
kervleugel onder leiding van de
communistische Partai Murba de
monstraties tegen de nieuwe staat
op touw zullen zetten, aldus ver
neemt Reuter uit officiële kringen
te Djakarta. Men voegde hieraan toe,
dat de regering op zulke demonstra
ties is voorbereid.
In welingelichte politieke kringen is
hien van mening, dat Hatta, eenmaal
vice-president van de eenheidsstaat ge
worden, mogelijk als minister-president
Van heden at is de mogelijkheid ge-
°Pend om pakketten te sturen aan de
opvarenden van Hr. Ms. „Evertsen".
Deze pakketten moeten aan dezelfde
voorwaarden voldoen als die, welke be
stemd zijn voor Indonesië, met dien ver
stande, dat het maximum toegestane ge-
Wicht een kilogram is. Het adres op
deze poststukken moet luiden: rang/
Waliteit, naam, stamboeknummer, aan
ooord Hr. Ms. „Evertsen", p/a Amster
dam, Schiphol, Marine. De pakketten
yoenen op de plaatselijke postkantoren
e worden aangeboden.
's-GRAVENHAGE. Notarieel ex 2e
MpD w- J- Berendsen, Vierlingsbeek; P.
Boxtel; G. de Bie, Amsterdam;
Sch^ p- J- Buseh> Borsele; E. J.
"Warse, Haarlem.
«ch=MSTERDAM (M.O. A Handelsweten-
®ierhPen': J- Beyersbergen, Den Haag: J.
°°ms, Roosendaal; G. Blommaert, Al-
li. n a- d. Rijn; G. V. Cleef, Doetinchem:
de; Tjmrsink, Almelo; J. Dooper, Kerkra-
Dji-f" Gaemers, Groningen: W. Gerritsen,
Vtreem J' Heessels, Tilburg; W. Hendriks,
zal worden vervangen door Moh. Natsir,
voorzitter der afdeling Djakarta van de
Masjumi, die zou optreden als premier
in een parlementair kabinet.
De twee grootste politieke partijen in
Indonesië, de Masjumi en de Partai
Nasional Indonesia, hébben thans beslo
ten tot samenwerking in een parlemen
tair kabinet en de sqcialistische partij
van Sjahrir heeft hiermede haar instem
ming betuigd. Deze drie genoemde par
tijen hebben zich uitgesproken tegen
een compromis met de communisten en
zullen wat dit betreft samenwerkep, al
dus Reuter.
vallen op het toenemend aantal confessio
nele middelbare scholen en sprak zijn vol
doening uit over het initiatief der Nij
meegse Universiteit tot paedagogische vor
ming van de toekomstige leraren.
Dr. ir. F. Ph. A. Tellegen sprak daarna
een gedachtenrijke rede uit over ..Het
geestelijk leven van de leken". Er van uit
gaande. dat het christelijk leven meer
dient te omvatten dan het persoonlijk-in
wendige. zag spreker de apostolische weg
als de juiste synthese van contemplatie en
actief optreden. Juist nu roept de Kerk se
leken op tot apostolische arbeid in Katho
lieke Actie, charitatieve en sociale instel
lingen. Daarbij is de leek aangewezen op
de actieve deugden binnen zijn leken-
bestaan.
Spreker haalde de woorden van Z. H.
Paus Pius XII aan: „De leken behoren niet
tot de Kerk, maar zij zijn de Kerk". De
Kerk is niet een eenheid van drie gelijk
waardige groepen priesters, religieuzen
en leken maar alle gelovigen worden in
de Kerk bijeengehouden door één Geloof
en één Liefde. Zij verschillen slechts in
het kader van die eenheid.
De leek moet niet trachten de klooster
ling te imiteren, niet de wereld te ver
laten. Hij moet niet voor het Christen
dom een plaats zoeken in de wereld, maar
voor al het wereldse een plaats binnen
het Christendom. De middeleeuwer leefde
als onvolwassen kind in de Kerk, terwijl
de huidige mens zich als volwassene van
Haar heeft losgescheurd.
In een slotbeschouwing werden het indus
triële tempo en de prestatiezucht in het
gebedsleven gehekeld. Daartegenover werd
de bemediteerde lezing, vooral van het
Evangelie, en het mede-beleven van de Li
turgie gesteld. De onthechting dient meer
te omvatten dan de voorgeschreven vasten
dagen.
Na woorden van dank door de voorzitter
werd de vergadering gesloten. Tot besluit
van deze dagen hadden de vergaderden
keuze tussen de Passiespelen te Tegelen en
een trip door mooi-Limburg.
rCc erz cte zura-rte ruiter
21. Er viel een doodse stilte na Eric's woorden. Zowel Yark als de Noorman waren
verbijsterd. Maar terwijl de Stijfhoofdige weinig meer wist te doen dan de oude
man aanstaren, werkte Eric's vlugge geest reeds aan de oplossing van het probleem.
Hij had de beurs duidelijk als de zijne herkend. De oude man had verteld dat hij
haar des morgens voor de deur van zijn hut gevonden had en als geboren mensen
kenner voelde de Noorman dat de ander niet loog. Hoe kon het dan dat de feiten
elkander zo scherp tegensprakenEen plotselinge gedachte kwam bp hem op, zo
verrassend, dat hij er het eerste ogenblik niet aan durfde geloven. Vriendelijk vroeg
hij de oude man of dit soort dingen reeds eerder waren voorgevallen. Deze knikte
aarzelend.
Wij de horigen van heer Sigurd, zijn zeer arm. Zware schattingen zijn ons opgelegd,
Maar de laatste maanden is het herhaaldelijk voorgekomen dat de gezinnen die zeer
noodlijdend waren, onverwachts goud of kostbaarheden kregen. Wij weten met waar
ze vandaan komen, maar er wordt gemompeld dat de Zwarte Ruiter deze kostbaar-
heden aan Sigurd's edelen ontneemt om ze ons te schenken
Een grote fabrieksbrand heeft Zon
dagochtend gewoed in de coöperatieve
strocartonfabriek Hooites en Beukema
te Hoogezand. De brand werd te onge
veer drie uur ontdekt in de z.g. kleverü
van de fabriek. In deze kleverij wor
den de verschillende lagen karton op
elkaar geperst. Er bevond zich veel
brandbaar materiaal in deze afdeling
van dc fabriek.
Onmiddellijk werden alle bedrijf s-
brandweren van Hoogezand, Sappemeer
en Foxhol gealarmeerd. Spoedig kon
den de eerste waterstralen op het zich
snel uitbreidende vuur worden gericht.
Men kon evenwel de grote kleverij niet
redden en moest toezien, dat het vuur
oversloeg naar het nabij gelegen stro-
hakselgebouw. Toen ook de andere bij
gebouwen gevaar liepen werd, op ad
vies van <je burgemeester van Hooge
zand, onder wiens leiding aanvankelijk
de blussingswerkzaamheden stonden,
de Groningse beroepsbrandweer ter as
sistentie geroepen.
Ongeveer honderd brandweerlie
den hebben zich toen met volle
energie op <je enorme brand gewor
pen, waarvan men aanvankelijk
veronderstelde dat zij de gehele fa
briek met haar kostbare inhoud aan
machinerieën zou vernielen. Aan
deze brandweerlieden, waarvan de
meeste tot vrijwilligerscorpsen
behoren, is het ook te danken dat
de brand gelocaliseerd kon blijven,
waardóór de Groningse strokarton
industrie voor een grote ramp ge
spaard is gebleven.
Het hakselgebouw brandde van bin
nen totaal uit, terwijl van de kleverij
mets overbleef. Men wist echter door
nathouden uitbreiding van de brand
naar het ketelhuis, waar de machines
nog onder stoom stonden, te voorko
men, door kleine vuurhaarden op het
dak van dit ketelhuis direct te blussen
en het gebouw zowel van binnen als
van buiten onder tien stralen te nemen.
Tegen zes uur was men de brand mees
ter en was het gevaar voor uitbreiding
uitgesloten.
Het hoofdgebouw van de strokarton-
'abriek ging totaal verloren, terwijl ook
ie bankwerkerij en de hollander-loka-
Advertentie
Nu in prijs amnzienlijk verlaagd. Een
verrukkelijke midzomerkbstEn het
is een gezond eten want die malse
zomergroente is één en al vitaminen
en voedingszouten. De kleintjes
lusten ze bijzonder graag!
Wist U dat spereübeentjes in ten
sla-tje verwerkt uitstekend smaken?
Het nat van de beontjes vooral niet
weggooien, maar verwerken in Uw
soep of saus!
len een inrichting waarin het stro
gekookt wordt om tot carton te worden
verwerkt uitbrandden. Men kon voor
komen, dat de vlammen oversloegen
naar de papierbanen, waarin zich enkele
machines ter waarde van ongeveer een
millioen gulden bevonden. Hier wera
slechts waterschade aangericht.
Nader vernemen wij, dat de politie
een onderzoek naar de oorzaak heeft in
gesteld. Men vermoedt, dat enkele las
sers, die Zaterdagavond nog op de hak
selzolder laswerkzaamheden aan een
reservoir hebben verricht, waarschijn
lijk niet bemerkt hebben, dat enkele
vonkjes het stroafval, dat op deze zol
der in grote voorraad aanwezig is, heb
ben doen ontvlammen. Men acht het
niet onwaarschijnlijk, dat dit stroaf
val is gaan smeulen, waardoor de brand
is ontstaan.
De schade is nog niet vast te stellen.
Men heeft evenwel een raming ge
maakt, die tussen de een en twee mil
lioen gulden ligt.
Advertentie
Eric knikte langzaam. Alles was nog vaag en verward, maar toch leek het hem
of hij langzaam iets begon te begrijpen van het raadsel, dat achter de figuur van
de Zwarte Ruiter school. Yark echter worstelde tevergeefs met het probleem.
„Wat voert die Zwarte Ruiter in zijn schild," gromde hij verbaasd. „Aan de ene
kant zuigt hp de armen nog medogenlozer uit dan Sigurd en z'n pacht-inners, en
aan de andere kant ontneemt hij pronkjonkers als jp hun geld om het aan de armen
tc geven' Dit wordt me te verward, jochie! Er moet te veel gepraat worder Dat
is niks voor Yark de Stijfhoofdige! Geef me die Zwarte Ruiter voor m'n goed zwaard
en ik hoef niks meer te weten! Maar dit stille, achterbakse gedoe... Bah! Er moet
wat gebeuren! Zo komen we niet verder
Weinig kon hp vermoeden dat zpn verlangen naar actie sneller ingewisseld zou
worden dan hem lief was. Want noch hp, noch de Noorman zagen de stille zwarte
fiauur die onhoorbaar langs de muur achter hen sloop. Zpn zware boog wera
geluidloos gespannen. En de pijl richtte zich met dodelijke zekerheid op de rug
van Eric de Noorman
„De gezondheid gaat voor". Dat was
de leuze van het „demonstratief" con
gres, dat Zaterdag door de Centrale
Bond van Ziekenfondsen, de federatie
Verenigde Maatschappij Ziekenfond
sen" en de organisatie van Algemene
Ziekenfondsen in Nederland in de Haag
se Dierentuin werd belegd.
Dit congres had, zoals dr. A. J. van
Leusen in zijn openingsrede verklaarde,
ten doel de aandacht te vestigen op de
nood, waarin de groep van vrijwillig
verzekerden verkeert door de ingevoer
de premieverhoging.
Het Tweede Kamerlid, de heer C. J
van Lienden, voorzitter van de Cen
trale Bond van Ziekenfondsen hield
vervolgens een uitvoerige inleiding over
het onderwerp: De nood der vrijwillige
ziekenfondsverzekering. Hij stelde de
volgende maatregelen voor: terugkeer
tot een systeem, waarbij dat deel van
de bevolking dat onder het ziekenfonds
wezen valt, gelijke verstrekkingen ont
vangt bij het betalen van een zoveel
mogelijk naar draagkracht vastgestelde
premie, die door de verzekerden zelf
aan het ziekenfonds wordt betaald. Voor
dat deel van de bevolking, waarvoor
een bijdrage buiten de door de verze
kerden te betalen premie niet mogelijk
is, moet de overheid door een jaarlijkse
bijdrage aan het Centraal Fonds de ge
neeskundige verzorging garanderen. De
werkgeversbijdrage moet gehandhaafd
en Afgedragen worden aan een Centraal
Fonds, terwijl de overheid een overeen
komstige bijdrage moet betalen voor dc
unbtenaren.
Te Tegelen is Zaterdag in de leeftijd
van 53 jaar overleden pater H. Rongen
O.C.R., prior van de Cisterciënser abdij
te Tegelen.
(Van onze correspondent)
Er zijn waarlijk ongezouten opmer
kingen gemaakt op de Centrale Raads
vergadering van de katholieke bond
„Voor het Gezin", welke Zaterdag en
Zondag j.l. te Hengelo is gehouden. De
kanonnade op laksheid en défaitisme
begon al in de rede van de bondsvoor
zitter, de heer J. W. F. van Meegeren
uit Venlo. De bond heeft terrein moeten
prijs geven juist daar, waar het zo nodig
was dit te behouden: zoals in de grote
steden en de katholieke centra in het
Zuiden. Dat verlies weet de voorzitter
voor een groot gedeelte aan eigen schuld
en aan de tegenwerking daar, waar men
die juist het laatst zou verwachten. Ook
acht de bond het noodzakelijk dat er
eens gesubsidieerd wordt.
Een scherpe veroordeling sprak de
heer Van Meegeren uit tegen de ex-
Neo-Malth. Bond, die thans onder de
naam „Ned. Ver. voor Sexuele Hervor
ming" her en der haar funeste „zegenin
gen" rondstrooit. Wat de tegenpartij aan
actie opbrengt, moet de bond voor
een goede zaak nog wel zeker op kun
nen brengen, meende de voorzitter.
Tijdens deze rede was de vraag r.aar
voren gekomen of van de parochie
geestelijkheid meer medewerking ver
wacht kon worden.
Een ander hoogtepunt van deze twee
daagse vergadering was de inleiding die
dr. Jos de Boer, inspecteur Middelbaar
Onderwijs in Den Haag, liet horen over
„Verhouding Gezin tot Kerk, Staat en
Schoolbestuur". Na een historische en
gedeeltelijk „geografische" uiteenzetting
Wilks probeerde niet naar het lijk te
kijken, en toen hij het toch deed, tracht
te hij uit te kienen, hoe ze de dader
konden achterhalen. Vingerafdrukken
een ervaren iemand kon uit die dingen
een boel afleiden. Natuurlijk moesten er
vingerafdrukken zijnhet moest
ervan wemelen vingerafdrukken van
het slachtoffer, van de moordenaar, van
juffrouw Tilling. Als hij alleen geweest
was, dan had agent Wilks op dit ogen
blik op zijn dij geslagen. Tussen twee
botsingen van de bij tegen het venster
glas had agent Wilks tot zijn tevreden
heid het probleem opgelost. Hier waren
zc, allemaal bij elkaar in één vertrek.
Het slachtoffer, de moordenaar en de
dienaar van het gerecht en de bij na
tuurlijk. Maar de bij had nergens mee
te maken.
Wat de moord betrof, juffrouw Tillings
aanwezigheid in de kamer behoefde
geen verbazing te wekken, zelfs niet in
dien ze met een stomp voorwerp in haar
hand was binnengekomen. Een huis
houdster droeg doorgaans een of ander
stomp voorwerp bij zich. Maar waarom
zou juffrouw Tilling juffrouw Pewsey
met een stomp voorwerp te lijf gaan?
Misschien was ze ontslagen, of misschien
hield ze niet van volkswijsjes of van
hondehaar. Op de keper beschouwd
hielden de meeste dorpelingen daar niet
van. Trouwens, ze mocht juffrouw
Pewsy niet, want ze liet het zelf door
schemeren.
Agent Wilks begon zich af te vragen
of hij het de brigadier bij zijn komst op
de man af zou vertellen, of dat hij hem
eerst zelf zou laten tobben. Hoe dan ook,
wilde hij lof voor zijn scherpzinnigheid
oogsten, dan lag het voor de hand, dat
hij wachtte tot er een getuige bij was,
eer hij de identiteit van de moordenaar
onthulde. Wilks bezat de sombere over
tuiging, dat niemand beneden de rang
van brigadier ooit ergens lof voor oogst
te. Maar als de inspecteur erbij was,
wanneer hij de sluier oplichtte, dan zou
het een groot verschil maken.
Zo juffrouw Tilling er al enig ver
moeden van had dat de agent zijn
slachtoffer reeds gevonden had, dan liet
ze toch niets blijken. Ze zat nog net
zo, als toen hij binnenkwam, rustig, op
haar gemak, alsof ze onder andere be
dacht hoe prettig het was eens eventjes
uit te blazen.
„Hondehaar", zei ze. „Het zou niet bij
me opkomen mijn hoofd in zo'n vies,
stinkend ding te steken."
„Je weet niet waar je op een goeie
dag je hoofd nog eens insteekt," ant
woordde de agent en keek haar door
dringend aan om te zien of deze vage
toespeling op de strop haar van haar
stuk bracht. Maar juffrouw Tilling was
blijkbaar te dikhuidig voor zulke fijne
geestigheden.
„Mij niet gezien," zei ze. „Hondehaar,
hoe bestaat het." Ze gichelde eensklaps
bij het idee. De agent was erdoor ge
schokt, ofschoon het zijn gëloof in haar
verstoktheid versterkte.
II.
IMaar al werden er in Heit Kraaien
nest diepzinnige problemen uitgebroed,
elders heerste bedrijvigheid van pro
zaïscher aard. De trein kwam binnen,
stipt op tijd, en Ted Mattock, de kruier,
was zo onder de indruk van die zeld
zame gebeurtenis, dat hij nauwelijks
acht sloeg op de enige passagier. Ze
overhandigde hem de helft van een re
tourtje op Londen en verdween. Dat wil
zeggen, ze verdween om niet terug te
keren. En Ted vergat haar, zodra hij
haar gezien had. Het was iets zo onge
woons, dat de trein op tijd was, dat hij
eerst dacht dat zijn horloge achter
moest lopen en dat baarde zorg, want
hqt was altijd een trouw uurwerk ge
weest. Maar de trein was werkelijk op
tijd en daaraan viel niet te tornen. Hoe
het kwam, wist niemand.
Toen de vrouw het station uit kwam,
passeerde ze brigadier Porter op een
paar meter afstand. Ook hij schonk
geen bijzondere aandacht aan haar.
Waarom zou hij ook? Als er een moord
gepleegd is, dan bepaal je je tot de zaak
en op dat ogenblik was hij op weg
naar het toneel van de misdaad. De
vrouwelijke passagier begaf zich, on
opgemerkt, in dezelfde richting als de
brigadier. Het is waar dat Eric Moffat
naar haar keek, toen hij haar in zijn
auto achterop reed, maar hij kon zich
naderhand hoogstens een vage gestalte
herinneren, waaraan hij geen bijzonde
re aandacht had besteed. Er bleef ook
nog een indruk bij hem achter van
blauwe crêpe de Chine, een hardblauwe
kleur, geliefkoosd door bijna alle vrou
wen.
Het nieuws van de moord begon zich
te verspreiden.
„Ik zeg je, dat ze dood is," zei een
kleine jongen. „Ik heb het gezien. Ze
zit bij het raam. Als je me niet ge
looft, klim dan maar in de boom bij
de muur van het kerkhof, dan zul je
hel zelf zien. Juffrouw Tilling houdt de
wacht bij het lijk. En agent Wilks staat
erbij met zijn helm in zijn hand. Ze
hangt over het spinnewiel."
„Ze is natuurlijk flauw gevallen."
„O ja? Ze heeft een klap gehad met
een stomp voorwerp. Ik ben naar het
raam geslopen en ik heb het ze zelf ho
ren zeggen. Zie je wel, daar komt de
brigadier. Geloof je het nou nog niet?"
„Verdorie, ja. Kom mee, dan klimmen
we in de boom."
III.
Celia Sim mocht dan geen schoon
heidskoningin van Inching Round zijn,
dat was te wijten aan het feit dat men
er nog geen gekozen had. Ze was na
tuurlijk verwend, maar waarom ook
niet? Ze woonde alleen met haar moe
der, maar ze ging erg hartelijk met haar
om. Ze ging dikwijls uit en ze was aar
dig tegen de jongens, die met haar uit
gingen, maar niet tè aardig; vast 'niet
aardiger dan een aardig meisje betaamt
en een aardig meisje was Celia Ze
had er geen spijt van dat ze een dorps
meisje was, want ze kon naar de stad
gaan wanneer ze maar zin had. Maar
ze hield van de gezellige middagjes en
avondjes in het dorp en van de lom
merrijke wegen, waarlangs de huizen
stonden. Ze scheen werkelijk iemand
uit twee werelden te zijn. Als je Celia
in een Londense straat tegenkwam, dan
zag je, dat ze van buiten kwam en je
was er blij om. Haar haar was natuur
lijk blond. Ze had rechte wenkbrauwen
en ze hield haar hoofd een tikje achter
over, zodat haar grijze ogen de einder
afzochten. Als ze boos was, was ze erg
boos, maar dat was doorgaans ander
mans schuld. Als ze lachte, dansten er
lichtjes in haar ogen
(Wordt vervolgd)
van de schoolkwestie (vooral in Frank
rijk) in het algemeen, ging hij bijzonder
in op de positie van de ouders ten aan
zien van het onderwijs. Het kwam er
op neer. dat een schoolbestuur wilde
het goed zijn op zuiver democratische
wijze gekozen diende te worden. Want
de school vormt zovele jaren de opvoe
ding van het kind, een opvoeding welke
a priori toch dê zaak der ouders is.
Tenslotte werden er nog enige harde
noten gekraakt over het orgaan van de
bond, dat men nu aantrekkelijker wil
maken. Er was een overvloed van voor
stellen en wensen.
In het hoofdbestuur werden de aftre
dende leden herkozen en als plaats van
volgende vergadering is Helmond aange
wezen.
Zaterdagmiddag heeft het bestuur
van Hengelo de leden van de Centrale
Raad bijzonder hartelijk ten stadhuize
ontvang^ Wethouder Bulters verving
daarbij ae verhinderde burgemeester.
'tfinifiiiMiimiiiiiiimiiiiiiiiiiitiiitiiititiitiiitiiiitimniiiinilS
„Dat was me wat moois in dé kran
ten" zei Snorrebor. „Op dezelfde dag,
dat op de voorpagina een stukje stond
over de slechte gang van zaken in
Damstadt, stond er achterin een grote
advertentie, waarin werd medegedeeld,
dat Damstadt net als een film vanwege
het overweldigende succes nog tot 1
Augustus zou worden geprolongeerd"
„Advertenties zeggen niet altijd de
waarheid. Gewoonlijk zeggen ze alleen
dat, wat men waar wil makenmerk
te ik op. „De waarheid moet je in de
redactionele kolommen zoeken,j^ehaU
ve natuurlijk in ,JDe Waarheidwant
in die „Vredeskrant" vindt je juist in
het redactionele gedeelte de grofste
leugens".
„Nou, dan hebben de redacties m
ieder geval dit keer het bij het rechte
end gehad", zei Snorrebor, „want
Damstadt is een-reuze sof geworden.
Drie ton te kort. Dat is geen kleinig
heid. De winkeliers van de Kolver-
straat zullen moeten bloeien. Driehon
derd gulden per strekkende meter
winkelpui. Dat had Lieftinck eens
moeten vragen. Dan zou je wat ge
hoord hebben!"
Snorrebor slurpte luiduchtig aan zijn
snorrekop en zoog dan volkomen over
bodig, uit de macht der gewoonte zijn
hangknevel uit.
„Er worden teveel feesten georgani
seerd in ons land", philosofeerde hp
dan.
„Er zijn te veel feesten en er zit
te weinig geld onder de mensen. Ik
ben best voor een lolletje te vinden,
maar als je je entree had betaald en
een biertje of twee had gekocht en
een pakkie nougat voor de kinderen
en je had een kijkje in de poesjenel
lenkelder genomen, en je loerde daar
na in je portemonnaie, nou, dan kon
je je lol wel op. En dan spreek ik nog
niet eens van de champie-tent. Dat was
niks voor mensen als ivp. Het trou
wen in het stadhuis voor één dag, dat
was nog iets. Onze Leida heeft' t gedaan
Met een jongen van de Nieuweaijk. Ik
had hem best als schoonzoon willen
hebben. Maar ja, dat was helaas ook
maar een lolletje. Onze Leida is niet
mooi, dat weet ik best al ben ik de
vader, maar ze heeft een hart van
goud en dat zie je niet in één dag.
Nee, Damstadt is geen succes geworr
den, ook niet voor het Kankerinstituul.
Het is zelf een kankerinstitu.ut gewor
den en daar hadden we nu nét geen
behoefte aan".
Arnhem heeft aan z'n Mijlpaal 1950
een nög grotere strop en in Rotterdam
zullen ze blij mogen zijn als ze met
hun „Ahoi" kiele-kiele spelen", zei
ik om hem te troosten.
„Het is in ieder geval verstandig,
dat ze de Damstadt-put gedempt hebben,
vóórdat de Kalverstraat verdronken
is" zei Snorrebor. „Het is een mijlpaal
geworden, die de Kalverstraters nog
lang zal heugen".
De keuring van de ingeschrevenen
voor de dienstplicht 1952 zal 29 Augus
tus beginnen en zoveel mogelijk slechts
één dag in beslag nemen.
(Van onze redacteur)
Op de „Hemelbergh", het buitencen-
trum van de Aartsdiocesane Bond van
de KAJ, heeft de Katholieke Arbeiders
jeugd van Nederland gisteren het eerste
lustrum van haar eigen organisatie,
feestelijk gevierd. Tijdens de plechtige
herdenkingszitting, die regen en storm
ten spijt in de openlucht werd gehouden,
zijn tweehonderd postduiven losgelaten,
die een boodschap van de Nationale Lei
ding van de KAJ naar alle delen van
ons land hebben gedragen. In deze
boodschap worden de Kajotters van Ne
derland opgewekt om hun persoon in
dienst van alle jonge arbeiders te stel
len, zichzelf tot een persoonlijkheid te
vormen, die houvast geeft aan de massa.
's Morgens heèft de nationaal aal
moezenier, H. W. M. v. d. Bergh in de
openlucht een plechtige Hoogmis met
assistentie opgedragen tot welzijn van
alle jonge arbeiders in ons land.
Tijdens de Nationale Raadsvergade
ring die volgde, hebben de Kajotters
in een manifest hun mening over ver
schillende sociaal-economische vraag
stukken kenbaar gemaakt en aan alle
bevoegde instanties hun bezorgdheid
geuit over de omstandigheden, waar
onder de arbeidersjeugd van Neder
land in het bedrijfsleven tewerkge
steld is en wordt. Zij zijn van mening
dat verschillende toestanden een har
monische uitgroei tot geestelijke en li
chamelijke volwassenheid belemmeren
en bepleiten de verwezenlijking van
een aantal sociale wensen.
De lagere school mag voor geen enkel
kind, wat de vorming tot levens- en vak
bekwaamheid betreft, een afsluiting
zijn. De vorming tot levensbekwaamheid
en vakbekwaamheid van de arbeiders
jeugd na de lagere school, behoort al
tijd principieel te zijn en minstens ge
durende de eerste twee jaren plaats te
vinden onder bescherming van een leer
verplichting. De vorming voor beide be
kwaamheden dient te geschieden op een
en dezelfde N. O. school.
De arbeidsgerechtigde leeftijd dient
verhoogd te worden tot 16 jaar. De op
name van jonge arbeiders in het be
drijfsleven dient geleidelijk te verlopen
door voor jongere arbeiders langere va
cant ies vast te stellen. De gespeciali
seerde vakopleiding dient voorts tijdens
bedrijfstijd te geschieden, teneinde over
matig avondwerk te voorkomen. De
loonvorming dient gebaseerd te zijn op
prestatie en behoefte. In daarvoor in
aanmerking komende bedrijven tenslot
te, dienen jeugdondernemingsraden te
worden gevormd met afgeleide bevoegd
heden en paedagogische tendenzen.
Tevoren is veel en uitvoerig gepraat
over de decentralisatie en overdracht
van bevoegdheden van de nationale lei
ding op de Diocesane bondsbesturen.
Deze gewijzigde organisatievorm is aan
leiding geweest dat de nationale voor
zitter, A. v. d. Horst om principiële re
denen zijn ontslag nam. Hem werd dank
gebracht voor het vele dat hij in de eer
ste en moeilijke vier jaren voor de KAJ
heeft gedaana Een radiotoestel vertolkte
deze dank. De vergadering was critisch
gestemd over deze decentralisatie en
meende dat dit niet buiten haar beslist
had mogen worden. Er was nog geen ge
schikte candidaat voor de voorzitters
plaats gevonden, zodat de secretaris,
Wiro Pennings, voorlopig nog als vice-
voorzitter zal optreden. Vele huishou-
lijke kwesties kwamen ter sprake.
Op de plechtige herdenkingszitting,
die werd bijgewoond door vertegen
woordigers van de KAB, geestelijkheid
en jeugdbeweging, is gesproken over de
idealen en taak van de KAJ en over
de resultaten van de eerste vijf jaren.
De apostolaatsgedachte is levend ge
worden onder de Katholieke Arbeiders
jeugd.
