GEHEIME DIENST VAN TOKIO
richt zich op N.-Guinea
7000 PADVINDERS BOUWEN HUN
KAMP IN STROMENDE REGEN
Vissetsboten de vloot van Mao Tse Tung
r
Met jonken deden Chinezen
aanval op Chousan
Middenstand en
kinderbijslag
Marine-officieren als matroosjes vermomd
„Welkom in .Tokio,
mr. Klaassen!"
Aanval op Zuid-Korea
veroordeeld
Op doorweekte, drassige grond zijn
de talrijke tenten opgezet
mmm
Geen recht meer op doen
van examens?
Leuning van viaduct
neergestort
In Indonesië tekort
aan artsen
Truman heeft de vier milliard dollar
voor bewapening spoedig nodig
WOENSDAG 2 AUGUSTUS 1950
PAGINA
HOE JAPANNERS SPIONNEERDEN IN DE ARCHIPEL (II)
Resolutie van het N.V.V.
ENGELSEN EN SCHOTTEN PER
VLIEGTUIG AANGEKOMEN
Als studenten binnen twee of
vier jaar geen succes hebben
VAN TWINTIG METER
HOOGTE GEVALLEN
Dame dodelijk gewond
VERBINDING MET
BRUSSEL EN PARIJS
ROTTERDAM AHOY
VERLENGD
Haags politie-agent
disciplinair gestraft
Arbeiders weigeren schip
te lossen
R.LS. bestelt 60.000 fietsen
in Nederland
Handelsverdrag Nederland
V.S.I.Tsjechoslowakije
GEHANDICAPT EN TOCH
ZIJN DOEL BEREIKT
Drie en een half milliard voor Noord-Atlantisch gebied
Benoeming
door Resident M. Klaassen
De Japanners, die op Nieuw-Guinea aan wal willen gaan, hebben als vreem
delingen daarvoor vergunning nodig. Zonder grondige reden kan men die de
gasten niet weigeren.
Gelukkig zorgen zij zelf voor een goed argument. Een paar Jappen gaan
passagieren en ondanks het feit, dat ons dorpje tegen het oerbos aange
plakt is en er weinig établissementen van vermaak zijn, ziet een troepje ma
trozen toch kans lichtelijk boven zijn theewater te geraken, hetgeen op zich
zelf een prestatie is. Nu heeft een Japanner als regel een kwade dronk over
zich en in deze stemming doet hij niets liever dan vechten. De veldpolitie
moet er aan te pas komen en een drietal van de bieren draait het cachot in.
De volgende dag komt de inspecteur
Van het incident melding maken.
„De arrestanten zijn een beetje geha
vend, mijnheer. Met die slechte straat
verlichting van u...." grapjast de po
litieman.
Een paar gedeukte Jappen met een
aardig katertje staan beneden aan de
trap van mijn kantoor te buigen en te
knippen elke keer, als ik een blik in hun
richting sla. Tien jaar later zijn de rol
len omgekeerd en kan ik staan buigen
voor elke Jap, die in het internerings
kamp zijn neus om de deur steekt.
„Laadt de godenzonen maar in op de
Nishi Maru"*). Zij sjokken weg, kennet-
lijk opgelucht, dat zij er zo gemakkelijk
afkomen.
Intussen zijn we hun erg dankbaar
dat ze ons een argument aan de hand
gedaan hebben om verdere Japanse
landingen tegen te gaan.
Mr. Kosugi, de directeur van de Nanyo
Kchatsu Kaisha wordt op het kan
toor ontboden.
Ik kan er niets aan doen, maar deze
vent mag ik wel. Hij heeft in Amerika
gestudeerd en is een beetje anders dar.
de rest. Wel heeft hij niet al zijn Japan
se streken afgeleerd, maar hij is niet zo'n
ellendig masker als die andere come-
dianten, waaraan nu werkelijk niets na
tuurlijk is.
Mr. Kosugi is gaan zitten. In jacquet.
Dat vindt hij ondanks het klimaat van
Manokwari de enige dracht bjj officiële
Visites.
Ik steek een zwaarwichtig betoog af
over de plicht, zich als vreemdeling fat
soenlek te gedragen. Na elke tirade
buigt mr. Kosugi diep door, schudt het
hoofd en zegt: „Shameful conduct! Very
bad conduct! mr. Klaassen,"
Twee weken geleden heeft mr. Kosugi
precies zo gezeten.
Dat was toen h ij de kater had en h ij
de avond te voren ons rustige dorp op
stelten gezet had.
Ik heb hem toen zo ver kunnen krij
gen, dat hij geen comedie meer speelde.
Hij voelde zich zo katterig, zo ellendig,
zo beschaamd, dat hij plotseling zijn
hart voor me uitstortte en vertelde hoe
ellendig hij het had. Hoe eenzaam als
Japanner op Manokwari zonder contact,
zonder vrienden, terwijl hij vroeger als
student in Amerika vrienden had, met
hen foof en pret maakte
Dit is de enige Japanner geweest, die
mc ooit in vertrouwen nam. En toen ik
hem een beetje getroost had en de oppas
Anton een tubetje aspirine bij de Chi
nees gekocht had, was mr. Kosugi tot
tranen geroerd toen ik hem de goede
raad gal: twee tabletten en dan direct
"aar bed!
Maar mr. Kosugi is slechts een kleine
pion in het groote schaakspel. Hij wordt
geschoven zoals Tokio wil en niet zoals
hij het zo graag zou wensen. Hij heeft
Amerika gezien en weet wat dit land
kan als het moet. Doch dit in Japan te
Zeggen zou gelijk met zelfmoord staan!
Later komt er een Japanse krui
ser te Manokwari voor een beleefdheids
bezoek. Beleefdheid is voor de Jap een
vrij rekbaar begrip. De hele bemanning
gaat passagieren en daar komt de con
troleur plotseling tot de ontdekking, dat
de een of andere Vereniging voor
Vreemdelingenverkeer een al te vlotte
service is gaan verlenen. Op alle hoeken
Van de straatjes (straten is wel een wat
hl te groot woord voor Manokwari!)
staan kleine bordjes met richtingwijzers:
haar het radio-station, naar het huis van
de Assistent-Resident, naar de politie
kazerne enz. enz.!....
Nog steeds planten de Japanners ka
toen. Elke oogst mislukt, dank zij onze
trouwe bondgenoot, de regen, die ;n
vlagen neerstriemt juist op het moment,
dat de katoen wil rijpen.
Maar Tokio betaalt braaf het jaar
lijkse tekort. De geheime dienst is te
vreden. Elke boot brengt nieuwe Jap
pen, die het vak moeten leren. Het
vak: niet katoenplanten, maar spion
neren!
Na twee, drie maanden sloffen zij de
trap bij ons op om afscheid te nemen.
Zij kunnen niet tegen het klimaat....
sukkelen aan malaria Men moet
deze wolken van gezondheid zien weg
trekken! Een tijdlang lijkt het of de
buitenlandse belangstelling aan het
verflauwen is, maar via een van onze
spionnen horen we, dat alleen de tac
tiek een beetje veranderd is.
De bemanning van de Nishi Maru wis
selt nu elke reis en die beleefde ma
troosjes, die aan de trap staan te buigen
hls we aan boord een kijkje komen ne-
bien....? Takahashi is marine-officier,
Saito naval-attaché, vroeger aan de Ja
panse ambassade in Amerika verbon
dengaat U maar verderVan
Jtfanokwari vaart de boot de Geelvinck-
baai door naar de Japanse concessie te
fabire, waar een tweede strategisch be-
Jangrijkq, post ligt. Controle op deze
kustvaart is er niet.
De Jappen maken daarvan gebruik om
de Papoeas kruit te verkopen in ruil
voor paradijsvogels of kroonduiven.
Dan herinneren zich de Papoeas plot
seling hun oude vetes. Jarenlang heb-
Pen hun verroeste voorlaadgeweren uit
de vogeljacht-tijd daterende, ongebruikt
°e'egen, omdat deze paradijsvogeljacht
gesloten was.en nu hebben zij in
eens weer kruit, waar zij maar niet aan
konden kcmen. Zij gaan hun vroegere
vetes opnieuw uitvechten en streken,
die tijdenlang volkomen .rustig waren,
zijn eensklaps weer in beroering geko
men. Vlak voordat ik met Europees ver
lof ga, komt er zo'n wonderlijke explo
sie onder de rook van Manokwari met
ettelijke doden en gewonden, want het
maakt een groet verschil of men elkaar
met pijl en boog bestrijdt dan wel met
vuurwapens!
De Nishi Maru staat in.voortdurend
radiografisch contact met de Japanse
vissersboten, die onze territoriale wa
teren onveilig maken en de radio
knettert van de code-signalen, die de
schepen met elkaar wisselen. De Ja
panse vloot oefent.
Een der boten wordt cp clandestie
ne visserij binnen onze wateren be
trapt. Dat mag niet! Spionneren mag
ook niet, maar daarover vallen
De consequenties, mijne heren! Bata
via spelt het woord wagenwijd: con
sequenties en dat imponeert na
tuurlijk.
De bemanning vf.n de vissersboot
moet te Hollandia, waarheen de schuit
opgebracht is, aan boord blijven, want
al is er dan op Nituw-Guinea gewel
dig veel ruimte, cmderdak is er heel
weinig.
De vitale onderdelen worden uit de
machinekamer weggehaald en op het
kantoor van de Gezaghebber gedepo
neerd. Tien man veldpolitie wordt op
het schip gelegd. Morgen zal men wel
verder zien. Jaen dan heel ver!
Want 's nachts steekt er een storm op.
Hollandia heeft in die tijd nog geen
haven en de vissersboot ligt op de ree
te bonken van je welste. De ene agent
na de andere wordt zeeziek. Dat
is onze kans! denken de Jappen.
De politie wordt overmeesterd en de
agenten voelen zich te beroerd en te el
lendig om een vinger uit te steken. De
vitale onderdelen zijn blijkbaar niet zo
erg vitaal, want 's morgens ligt de boot
er niet meer en tegen de avond komen
de agenten, maloe-verlegen-doodmoe en
kletsnat aansloffen. De Jappen hebben
hen 's nachts overboord gezet in water
waarin zij tot aan hun nek ondergingen.
Daar moesten ze wachten tot het licht
was en de kust zichtbaar werdNa
dit experiment is er een speciale circu
laire uitgegaan wat men onder vitale
onderdelen dient te verstaan
Voor ik naar Europa ga maak ik een
rondreis door Japan en China.
Te Singapore ben ik op een Engelse
boot overgestapt en reis dan via Sjang
hai, Kobe en Yokohama naar Tokio.
Waar stapt iemand anders af dan in
het Imperial Hotel, een geweldig bouw
werk in Japanse stijl opgetrokken.
Ik ben nog niet op mijn kamer gear
riveerd of de telefoon rinkelt al.
„Welcome in Tokio, mr. Klaassen".
.Here Saito speaking".
Een kwartier later staat hij voor mij.
Keurig in jacquet. Saito, hoofd-directeur
van de Nanyo Kohatsu Kaisha, neef van
de minister-president, die bij de mili
taire Putsch in Februari 1936, dan twee
maanden geleden, in zijn woning dood
geschoten is. Komt zijn opwachting ma
ken bij mij, jong controleurtje bij het
binnenlands bestuur
De maand, dat ik in Japan reis, ben ik
geen ogenblik alleen geweest. Het was
de ene keer mr. Saito, charmant als
geen tweede, een ander maal een spion,
die de hele dag achter me aanschoof,
dan weer de kamerjongen, die trouw
In nevenstaand artikel vertelt Resi
dent M. Klaassen andermaal (hij deed
dit ook in ons blad van 22 Juli j.l.)
over de spionnage der Japanners op
Nieuw-Guinea vóór de laatste oorlog.
De heer Klaassen, die in die dagen
het bestuur over het ressort Mano
kwari in handen had, spreekt uit
eigen ervaring. Hij was er getuige
van hoe allerlei argeloos uitziende
handelslieden, kappers, ethnologen,
planters en vissers (bien étonnés
op Nieuw-Guinea aanzwermden, om
er onder het mom van de uitoefening
van beroep of bedrijf zoveel mogelijk
te spionneren in dienst van Tokio,
dat reeds lang zijn imperialistische
plannen gereed had.
Bijgaande schets bevat weer nieuwe
opzienbarende onthullingen over de
Japanse spionnagetactiek en een bij
zonder interessant relaas van een
bezoek, dat de heer Klaassen als jong
controleur van het binnenlands be
stuur bracht aan het even gastvrije
als verraderlijke Japan.
mijn koffers doorsnuffelde, waaruit ik
nooit iets miste.
En als ik een paar jaar later in een
Hollands blad een paar artikelen schrjjf
over de Japanse katoencultuur op
Nieuw-Guinea en besluit met de con
clusie, dat katoen nooit en te nimmer
op Nieuw-Guinea zal gedijen, krijg ik
kort daarop een keurige bedankbrief uit
Tokio van mr. Saito voor de loffelijke
wijze, waarop "ik in Nederland propa
ganda gemaakt heb voor de samenwer
king tussen Nederland en Japan in Pa-
poealand!
Een Japanse boot, die een veer
tiendaagse dienst onderhield tussen Ma
nokwari op N.-Guinea en Tokio.
De Nanyo Kohatsu Kaisha was een
Japanse handelmaatschappij, die over
eenkomstig haar naam gericht heette te
zijn op „de ontwikkeling der Zuidzee-
gebiedenX doch in feite slechts de ver
raderlijke voorbereiding van de verove
ring van Zuid-Oost-Azië in haar schild
voerde.
Op een Dinsdag in Amsterdam gehou
den vergadering hebben de hoofdbestu
ren van de bij het N.V.V. aangesloten
organisaties de huidige internationale
toestand besproken en een resolutie aan
genomen, waarin o.m. de volgende con
clusies zijn opgenomen:
„Het Nederlandse volk in zijn over
grote meerderheid verafschuwt, evenals
alle andere democratische volkeren, oor
log en militairisme. De communistische
beschuldiging, als zouden de democrati
sche volkeren agressieve bedoelingen
ten opzichte van het Sovjet-blok koeste
ren, moet daarom als onwaarachtig en
demagogisch worden teruggewezen.
De niet uitgelokte aanval met over
machtige strijdkrachten der door Rus
land bewapende en militair getrainde
Noord-Koreanen op de republiek Korea
bewijst, dat de communisten en de
Russische machthebbers in het bijzon
der van zins zijn de strijd der me
ningen met wapengeweld uit te' vechten
Het N-V.V- betuigt zjjn instemming
met de besluiten van de Veiligheidsraad
en met de militaire en andere bijstand,
die ingevolge deze besluiten aan de aan
gevallen republiek Korea wordt ver
leend. Een nieuwe wereldoorlog kan
slechts worden voorkomen, indien de
uitdaging, die het gewapend optreden
der Noord-Koreanen, onder de stilzwij
gende of uitdrukkelijke instemming van
de Russische nHchthebbers, voor alle
vredelievende en vrijheidlievende vol
keren betekent, door de vastberaden wil
tot weerstand en tot het brengen van
de zwaarste offers der volkeren wordt
beantwoord."
De hoofdbesturenvergadering droeg
voorts het verbondsbestuur op, over te
gaan tot het beleggen van een aantal
grote demonstratieve vergaderingen, om
v..* -*
<y'
Schotten met hun onafscheidelijke doedelzakken zijn ook op het Nationale
Kamp der Nederlandse verkenners en padvinders te Ommen vertegenwoordigd.
9
(Van onze redacteur)
a stromende regen, bij bulderend onweer en vervaarlijke bliksemflitsen, zijn
gisteren 7000 padvinders en verkenners uit binnen- en buitenland in Ommen
gearriveerd. Allen deelnemers aan het Nationale Kamp, dat daar ter viering
van het veertigjarig bestaan van de Padvindersbeweging in Nederland van 2 t.m
10 Augustus gehouden yiordt. Op doorweekte, drassige grond, terwijl de regen
bijna voortdurend op hen neerplensde, hebben zij hun tenten opgezet en hun
keukens gepionierd. En zij hebben die wispelturigheid van de natuur, waardoor
elke vacantieganger in deze weken dagelijks bij de neus genomen wordt, getrot
seerd met een lach en een grap. Want in de beste stemming zaten zij gisteravond
in hun tenten hun natte shirts uit te wringen en bij een knetterend vuurtje te
drogen.
Per boot, per trein, per fiets of te voet
zijn ze gearriveerd. Vele. autobussen
raakten hopeloos vast in de modder. De
Engelsen en Schotten kwamen zelfs per
vliegtuig. Twee Finnen hadden een hele
reis gemaakt. Bij aankomst in Ommen
hadden ze drie dagen niet geslapen. En
het kostte hun heel wat tijd om dat te
vertellen, want er was niemand in het
Nationale Kamp te vinden, die een
woord Fins verstond. Totdat er een
Zweed kwam opdagen, die als tolk kon
fungeren.
Ommen heeft dit Nationale Kamp'met
vreugde begroet. Practisch veertig jaar
lang bestaat er een nauwe samenwer
king tussen deze gemeente en de Neder
landse Padvinders, die daar hun buiten
centrum hebben. 'Die samenwerking uit
te zich in een officieel bezoek van een
deputatie Ommense ambachtslieden aan
het hoofdkwartier van het Nationale
Kamp. De handwerksmannen kwamen
daar een antieke roomemmer en een
waterketel aanbieden, ter verfraaiing
van depadvindersboerderij „Ada's Hoe
ve". De burgemeester van Ommen is al
evenzeer in zijn schik met dit grote
kamp. Zijn gemeente heeft hierdoor dit
jaar een toeloop van wellicht 20.000 tou-
risten, die in of om Ommen hun vacan-
tie komen doorbrengen.
Een werkkamp van een paar honderd
voortrekkers heeft een maand lang ge
werkt om de uitgestrekte terreinen rond
Ommen vQOr dit nationale kamp in ge
reedheid te brengen. Gistermiddag heb
ben zü hun werk officieel opgeleverd.
Dat geschiedde met een korte plechtig
heid. De beide toegangen tot het markt
plein „De Brink", waar de Voortrekkers
een achtentwintigtal tenten hebben op
gezet, waren afgesloten met een lint, dat
aan beide zijden tegelijkertijd werd
doorgeknipt door de Hoofdcommissaris
sen van de N.P.V. en K.V. De aalmoe
zenier van het werkkamp, die al de ge
hele voorbereidingstijd op een paar gym
nastiekschoenen door de modder had
moeten lopen, kreeg uit waardering een
paar waterlaarzen.
Dat nationale kamp is een gemeen
schap op zich. Een klein dorp, maar dan
met speciale privileges. Er is een eigen
uitdrukking te geven aan de vastbera- i poststempel, alle delen zijn per radio en
den wil tot—verdediging van de vrede telefoon met elkaar verbonden, er is een
en de vrijheid." eigen krant in een oplage van 12.000
Niet met stormboten of moderne lan
dingsvaartuigen deden de troepen van
M«o Tse Tung de aanval op de Chousan
Archipel, de reeks kleine eilanden bui
ten de mond van de Jangtse, maar met
een vloot van houter. vissersvaartuigen.
Gok het grootste eiland, dat Chiang Kai
Sje'. als vliegbasis gebruikte, werd
veroverd door generaal Chen Ji met
houter, jonken, die als de vaartuigen
van zeerovers de rivier kwamen afzei
len. Door de verovering van deze
eilanden verzekerden de Chinese com
munisten zich van een uiterst belang
rijk strategisch punt voor de aanval op
Formosa. Eefst thans zijn wij in staat
foto's van de aanval der primitieve
schuitjes, welke reeds enige tijd gele
den plaats vond, tc publiceren. Boven:
Door de modder worden stukken ge
schut aan boord' van de vaartuigen ge
bracht; Links: in de vroege ochtend be
gon de mysterieuze vloot de aanval.
en een redactie van acht vakjournalisten,
tekenaars en fotografen en wat al
niet meer.
H. M. de Koningin zal vanmiddag om
twee uur dit Nationale Kamp komen
openen. Daar zullen vele leden van het
Corps Diplomatique en vele autoritei
ten bij tegenwoordig zijn.
Enige tijd geleden heeft de senaat van
de Technische Hogeschool de wenselijk
heid betoogd van een wijziging der wet
op het Hoger Onderwijs. Deze wijziging
zou aan studenten, die twee, resp. vier
jaren na de datum van eerste inschrij
ving hun eerste resp. tweede examen
niet met gunstig gevolg aflegden, het
recht tot het afleggen van examens
moeten ontzeggen.
De Delftse studentenraad, sprekende
namens de Delftse studentenverenigin
gen, heeft zich nu tot de minister van
O. K. en W. gewend met het verzoek bij
een eventuele beslissing ter zake niet te
willen vooruitlopen op de ontwikkeling
als gevolg van de aanstaande reorgani
satie van het gehele hoger onderwijs,
waardoor waarschijnlijk in het komen
de jaar, veranderingen van ingrijpende
aard zijn te verwachten. Het invoeren
van deze maatregel zou aldus de
Delftse studentenraad verder een
principiële wijziging in de grondslagen
van het Nederlandse hoger onderwijs
betekenen.
Na uitvoerig op de consequenties van
de voorgestelde verandering te zijn in
gegaan, meent de raad te kunnen con
cluderen, dat het sorterend effect ge
ring zal zijn. daar de meeste studenten
reeds uit eigen beweging de hogeschool
verlaten, indien zij binnen de genoem
de termijn geen succes hebben mev hun
examen.
De 48-jarige hulpmonteur A. Verha
gen uit Gorinchem, die werkzaam was
bij het in aanbouw zijnde pand van het
Gemeentelijk Energie Bedrijf aan de
Galileëstraat te Rotterdam, viel Maan
dagmiddag van een hoogte van twin
tig meter op een betonnen vloer.
Met zware inwendige kneuzingen
werd de man naar het ziekenhuis Cooi-
singel vervoerd, waar bij aankomst
bleek, dat hij inmiddels was overle
den.
Arbeiders van de Ned. Spoorwegen
waren Dinsdag bezig met het verrichten
van herstelwerkzaamheden aan een ijze
ren leuning van het spoorviaduct over
de Hommelsestraat te Arnhem, toen dit
gevaarte, dat een lengte heeft van on
geveer tien meter, met een donderend
lawaai omlaag stortte. Daardoor werden
twee voetgangsters ernstig getroffen.
Een van hen, die 72-jarige mevr. E. Lam-
merts van Bueren, kreeg een hoofdwon
de en enige gekneusde wervels. Het an
dere slachtoffer, mevr. H. Lodewijk, is
vanmorgen aan haar verwondingen over
leden. Een bloemenkoopman, die bij de
Hommelse poort een standplaats had,
kon nog tijdig op zij springen, maar zijn
marktkraam werd vernield.
Het treinverkeer tussen Amsterdam
en Brussel is, naar wij van de directie
der Belgische Spoorwegen vernemen,
sedert Dinsdagmiddag hervat met dien
verstande, dat de reizigers slechts tot
het station Schaerbeek kunnen komen.
De stations Noord en Zuid te Brussel
zijn op dit ogenblik nog uitgeschakeld.
De trein AmsterdamParijs doet
thans weer Schaerbeek aan, dcch blijft
voor het verdere traject omgeleid over
Gent en Rijsel.
Ook de treinen uit Antwerpen en
Gent komen nog niet verder dan het
station Schaerbeek. -
Daar de belangstelling voor Rotter
dam Ahoy, zich in een steeds stijgende
lijn beweegt, heeft het bestuur besloten
de tentoonstelling, die aanvankelijk op
15 Augustus zou worden gesloten, te
verlengen tot 1 September.
Enige weken geleden reed een Haag
se politiejeep het trottoir van de Prin
segracht te Den Haag op om een groep
mensen, die voor een aldaar gevestigd
dagblad (De Waarheid) de bulletins
stonden te lezen te verspreiden. Daarbij
kwam een der omstanders zodanig te
vallen, dat hij een beenfractuur be
kwam.
De hoofdcommissaris, die een onder
zoek naar het gebeurde gelastte, heeft
thans de hiervoor verantwoordelijke
politie-agent disciplinair gestraft.
Enige Temëuzense havenarbeiders, die
waren aangewezen om het Zweedse s.s.
„Undem", dat met een lading papier aan
boord, met bestemming Antwerpen, in
verband met de stakingen in België de
haven van Terneuzen aandeed, hebben
gisteren geweigerd aan de lossing mede
werking te verlenen. De lossing van het
schip geschiedt thans met een ploeg
werkwilligen.
Dr. O. Veenbaas, de adviseur-generaal
van het Indonesische ministerie van
Gezondheid, verklaarde Dinsdagmorgen
bij zijn aankemst met de Indrapoera te
Rotterdam, dat in Indonesië een zeer
groot tekort aan artsen bestaat. Er wer
ken momenteel duizend artsen in geheel
Indonesië. Het gemiddeld aantal patiën
ten per arts bedraagt dus 65.000.,,
Dr. Veenbaas zal in ons land bespre
kingen voeren en trachten de Neder
landse artsen te bewegen in groten getale
naar Indonesië te gaan. Tevens zal hij
trachten verplegend personeel te wer
ven. De animo schijnt niet erg groot
te zijn.
Naar Aneta var welingelichte zijde
verneemt heeft de regering van de RIS
in Nederland een order geplaatst voor
60.000 eerste-klas rijwielen, bestemd
voor hoognodige aanvulling van het rij-
wielvervoer in overheidsdiensten, ook
buiten Java. Deze rijwielen zullen niet
in particuliere handel worden gebracht,
doch de ambtenaren, die voor een rij
wiel in aanmerking komen, zullen de
kostprijs moeten betalen.
In totaal is met deze order een bedrag
van bijna 5 millioen gulden Ncrt. ge
moeid. hetgeen uitwerkt op een stuks
prijs van circa f 60: Ncrt
De gehele order zal voor het eind 1950
geleverd moeten zijn.
Naast deze import van. fietsen voor
regeringsrekening zullen, naar Aneta
verneemt, bovendien nog vergunningen
worden uitgegeven aan de particuliere
handel voor import van 60 000 rijwielen.
Van Nederlandse zijde wordt verno
men, dat over ongeveer een week een
handelsverdrag tussen Tsjechoslowakije,
Nederland en de V.S. van Indonesië ge
sloten zal worden.
De handelsovereenkomst zal de eerste
zijn, welke voorziet in rechtstreekse
handel tussen Tsjechoslowakije en de
VSI.
Dit zal het vierde handelsverdrag na
de oorlog tussen Nederland en Tsjecho
slowakije worden.
Het verdrag zal lopen tot 1 Aug. 1951,
aldus de zegsman van de Nederlandse
legatie in Praag.
De enige Nederlander die levend het
grote verzetskruis heeft ontvangen is
Gerard Tieman, zoon van een vooraan
staande plaats in de verzetsbeweging
innemende Utrechtse politie-inspecteur.
In het voorjaar 1947 reikte Koningin
Wilhelmina de bijzondere onderschei
ding aan de toen 20-jarige Gerard Tie
man uit in het Blindeninstituut te Bus-
sum, want de jongeman had zijn moe
dig verzetswerk bekocht met het ver
lies van zijn gezichtsvermogen.
De jonge Tieman heeft zijn handicap
weten te overwinnen door Dinsdag met
zeer behoorlijke cijfers het diploma
M. O.-Engels te behalen.
President Truman heeft het Ameri
kaanse Congress gisteren meegedeeld,
dat de wereldvrede door de Koreaanse
crisis in gevaar gebracht wordt en hij
verzocht het Congress snel te stemmen
over de 4 milliard dollar, die hij aan
gevraagd heeft voor bewapening van de
anti-communistische geallieerden.
Bespoediging van de productie van mi
litaire uitrusting is gebiedend, aldus
Truman in een brief aan de Speaker van
het Huis, Sam Rayburn, waarin hij for
meel om het geld vraagt. Uit de reactie
in het Congress bleek, dat men in het
algemeen geneigd was Trumans verzoek
in te willigen.
De 4 milliard dollar, waarom Truman
heeft gevraagd, vormt een aanvulling
op de 1.222.500.000 dollar, bestemd voor
het 2e jaar van het militaire hulppro
gramma, waarvoor reeds machtiging is
verleend. Truman gaf in zijn brief de
volgende specificatie van de aanwending
der nieuwe fondsen:
3.504.000.000 dollar „voor versterking
van de veiligheid van het Noord-At
lantisch gebied".
193.000.000 dollar „voor bespoediging
en uitbreiding van de belangrijke pro
gramma's voor militaire hulpverlening
aan Griekenland, Turkije en Perzié"
303.000.000 dollar* „voor uitbreiding
en bespoediging van de militaire hulp
aan de Philippijnen en andere landen
in Zuid- en Oost-Azië".
President Truman legde er de nadruk
op, dat de toestand het noodzakelijk
maakt, dat het Congress het geld zo spoe
dig mogelijk voteert. Hij verklaarde, dat
het grootste deel ervan gebruikt zal
worden voor de beschikbaarstelling van
militaire uitrusting, die een lange pro
ductietijd vergt. Hoewel de president
zei, dat het voor de Ver. Staten noodza
kelijk zou zijn het leeuwenaandeel van
de uitrusting te vervaardigen, zullen de
andere landen naar vermogen in de las
ten moeten bijdragen. „Een belangrijk
deel van de wapens, die nodig zijn, kun
nen in het buitenland worden geprodu
ceerd," aldus de president.
(Van een bijzondere medewerker)
Naar aanleiding van de rede van
Prof. Romme over de noodrege-
ling kinderbijslag voor kleine
zelfstandigen cp de buitengewone kring
vergadering van de Kath. Volkspartij te
Leiden (zie ons verslag in het blad van
Maandag) ontspon zich een levendige
discussie, waarbij men zich niet slechts
beperkte tot het stellen van vragen,
maar enkele afgevaardigden zelfs wen
ken gaven over de wijze waarop men
meende de regeling te kunnen uitvoe
ren. Uit een en ander bleek wel de in
tense belangstelling die men in deze
kringen voor het besproken vraagstuk
heeft.
Waar aangenomen mag worden dat
Prof. Romme in zijn uiteenzetting (in
het bijzijn van een tweetal andere ka
merleden) de stemming en het stand
punt van de katholieke 2de Kamerfrac
tie aangaf, lijkt het ons evenzeer be
langrijk een beschouwing te wijden aan
de daarop gevolgde reacties van de par
tijleden, niet omdat de voorgestelde
noodregeling al of niet werd veroor
deeld, dan wel om de interessante
„meningspeiling" omtrent het aangesne
den onderwerp. Deze meningspeiling
(om dat woord dan maar te gebruiken)
was op zich zeker niet het minst be
langrijke van deze bijeenkomst, al wil
len wij vanzelfsprekend daarbij het be
toog van Prof. Romme niet te kort doen.
Immers, juist uit de discussie, is wel
gebleken, hoe noodzakelijk het was dat
de fractievoorzitter het juiste licht op
de voorgestelde noodregeling heeft la
ten vallen, omdat deze uit onwetend
heid (of uit teleurstelling) in de be
trokken middenstandskringen al te zeer
werd aangezien als een toegeworpen
kluif of, zoals men dat in zekere krin
gen wel noemt, een „zoethouder".
De vragen waren zowel van practi-
sche als principiële aard, waarbij we
enkele suggererende opmerkingen bui
ten beschouwing willen laten.
Belangrijk was de vraag hoe men in
katholieke kringen in het algemeen
staat tegenover het vraagstuk van de
kinderbijslag. Prof. Romme knoopte
hieraan een gedegen beschouwing vast.
In 1938 stond men in Nederland nog
buitengewoon vreemd tegen een kin
derbij slagre-geling en eerst daarna :s
men er meer vertrouwd mee geraakt.
Over het algemeen kan gezegd worden,
dat het katholieke volksdeel bij het
voeren van z.g.n. gezinspolitiek geen
slecht figuur slaat, al zal men in het be
lang van land en volk steeds op dit
aambeeld moeten blijven hameren. Over
de vraag of uitkering moei geschieden
vanaf het eerste of derde kind, heeft
de K. V. P. geen uitgesproken stand
punt. Hier komt de kwestie relatief of
absoluut gezinsinkomen in het geding.
Hierover zijn de katholieke sociologen
hei niet eens. Dr. Cass. Hentzen verde
digt in zijn commentaar op Quadragesi-
mo Anno het stelsel van het relatieve
gezinsloon, anderen daarentegen gaan
uit naar het absolute. Wèl vindt men in
Nederland de meeste aanhangers van
het absolute gezinsinkomen, volgens
prof. Romme ook bij de K. V. P.
Hoe de regering komt aan een kosten-
becijfering van 15 millioen is niet be
kend, wellicht zal de Memorie van Ant
woord daar opheldering over geven,
maar de vraag werd gesteld, of. wan
neer dit bedrag juist is, dan bij een de
finitieve regeling alle kosten wel door
het bedrijfsleven zouden kunnen wor
den opgebracht. Hierop antwoordde
prof. Romme ontkennend. Een deel der
kosten zal moeten worden gedragen
door de consumenten door middel van
doorberekening in de (rechtvaardige)
prijzen. M
Als middel tot premie-inning werd
aanbevolen de «weg langs het belasting
biljet. Theoretisch is deze weg simple
comme bonjour en ogenschijnlijk voor
de hand liggend. Het feit echter, dat
de regering, deze weg toch zeker óók
wel kennende, hem niet volgt, bewijst
voldoende, dat zij de mogelijkheden
daarvan verwerpt. Trouwens, grote be
volkingsgroepen maken tegenwoordig
geen kennis meer met het inkomstenbe
lasting-biljet Er wordt voorts gewezen
op België, waar men reeds een regeling
als de hier aanhangig gemaakte heef-.
Waar echter bij onze Zuiderburen de
regeling is doorgevoerd, zonder dat men
de moeilijkheden aan de uitvoering ver
bonden, voldoende onderkende, kan ge
zegd worden, dat de regeling in Bel
gië mislukt is.
Overwegend was men het er over
eens, dat de gestelde inkomengrenzen
..miserabel" waren en één afgevaardig
de ging zelfs zó ver het alternatief te
stellen „alles of niets". Daar „alles"
door de bergen moeilijkheden, voorlo
pig althans, nog onbereikbaar blijkt
zou dus het „niets" overblijven, waarop
zeer terecht werd geriposteerd, dat met
dit „niets" ook en vooral de allerergste
noodgevallen zeker niet gebaat zijn.
Typisch was voorts de boutade van een
oud-gediende (die het overigens wel
goed zeggen kon), die bedankte voor
een „bedeling". Met God en met ere zal
hij zijn kinderen dan wel zelf groot
brengen. Dit was weer eens een uiting
van de spreekwoordelijke invidualiteit
van de middenstander, waarmee men
echter, als de nood aan de man komt.
weinig gebaat zal zijn, hoe loffelijk het
standpunt overigens ook is. Deze af
gevaardigde ging zelfs zó ver om te
spreken van een half ei en een lege dop,
waarbij hij zeide toch maar de voor
keur te geven aan een lege dop boven
een kwalijk riekend half ei.
De al te dikwijls geuite gram over
grote inkomens van werknemers, die
kindertoeslag krijgen, deed bij een en
kele spreker weer eens opgeld. Dit kan
echter alleen gelden voor de 0.1 pet. zeer
grote inkomens. Dat de middelgrote in
komens ook onder de bijslag-regeling
vallen, rechtvaardigde prof. Romme met
een beroep op de katholieke emancipa
tie. De statistiek van onze bevolkings
opbouw wijst uit, dat de grote gezinnen
te vinden zijn bij het katholieke volks
deel.
Hierdoor zijn de opvoedingsmogelijk
heden van de kinderen, ook bij gezin
nen met grotere en middelgrote inko
mens, nadelig tegenover die in gezinnen
met andere geestelijke instelling en
veelal kleiner kindertal. Bovendien zou
de aan uitschakeling verbonden admi
nistratieve rompslomp duurder blijken
te zijn dan kinderbijslag aan een klein
percentage zeer grote inkomens.
Ook het oude paard Rooms en Rood
werd van stal gehaald. De vraag of on
ze rode landgenoten mee zouden willen
helpen betalen aan Roomse kindertjes
lijkt thans echter min of meer uit de
tijd. Zelfs al moge het dan waar zijn,
dat op geestelijk terrein anders inge-
stelden over kinderbijslag inderdaad
wel eens anders denken dan wij katho
lieken. dan is er nog het feit, dat men
in zekere conservatieve katholieke
kringen ook nog altijd niet zo hoog met
kinderbijslag wegloopt. Prof. Romme
meende dan ook in dit verband „Rooms
en Rood" niet tegenover elkander te
moeten stellen.
Tot zover enkele der voornaamste ge
sprekken op deze nuttige bijeenkomst,
waarvan men het alleen maar kan be
treuren, dat zij niet beter was bezocht.
De aartsbisschop van Utrecht, Z.Em.
Joh. Kardinaal de Jong, heeft benoemd
tot ere-kanunnik van het metropolitaan
kapittel de hoogeerw. heer J. de Vries,
pastoor van de St. Antonius-parochie te
Ulft (Gld.).
