MALIK WIL ZIJN AGENDA GEHANDHAAFD ZIEN Oppositie acht Korea van meer belang dan kwestie-Rood China AMERIKANEN TREKKEN TERUG OP NIEUWE VERDEDIGINGSLIJN m Dertienjarige Bertha Hertogh in Singapore gehuwd H.M. DE KONINGIN OPENT HET NATIONALE KAMP i: «Ituwt Kinderbijslag kleine zelfstandigen Tot hoofd en hart Zitting verdaagd tot hedenavond „Het weer. Zij verwachten nog één fel offensief Met 21-jarige Maleise onderwijzer Grote ontsteltenis bij haar ouders Terwijl de donder rolt en de regen bij stromen op padvinders en verkenners neervalt Verhoging inkomengrens voorgesteld Waarom niet van eerste kind af? WESTERLING WORDT NIET UITGELEVERD Nieuwe H.C. volgende maand in Djakarta Een vijfde der bevolking in de schoolbanken DONDERDAG 3 AUGUSTUS 1950 74ste JAARGANG No. 248135 NUTTELOZE ZITTING VAN VEILIGHEIDSRAAD Commissie van waak zaamheid Onder Brits bevel Stemming echter opperbest J Rechtsachtergrond TWEEDE KAMER BETUIGT INSTEMMING Seretse naar Londen vertrokken BUREAU: SMEDESTRAAT 5 - HAARLEM Telefoon: Redactie 21544; Advertenties 21543 Abonnementen 20800 Postgiro 143480 Bijkantoor Beverwijk: Stumphiusstr. 45, tel. 3998 Bijkant. IJmuiden: Bonifaciusstr. 27, tel. 5790 Voor klachten over de bezorging na 5.30 uur 's avonds 21544 Directeur: 3. 3. W. Boerrigter. Hoofdredacteur: Drs. H. W. M. van Run. Wnd. hoofdredacteur: W. Severin. NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT ADVERTENTIETARIEF 28 cents per millimeter hoogte. Ingezonden mededelingen dubbel tarief. Omroepers 16 cents per m.m.-hoogte. De administratie behoudt z'ch het recht voor advertentiën eventueel zonder opgave van redenen te weigeren. ABONNEMENTSPRI3S 35 cents per week, f 1.52 per maand, f 4.55 per kwartaal. (Telegrafisch van onze correspondente) LAKE SUCCESS, hedenmorgen. Voordat de zitting van de Veiligheidsraad gisteren begon zat de Sovjet-gede legeerde, Jacob Malik, eenzaam in de overvolle lounge van de gedelegerden. als een symbool van de politieke situatie en de geprikkelde stemming. Ver scheidene cameramensen van de televisie, journalisten, fotografen, radiotech nici en een zeer groot publiek wachtten opnieuw op het grote ogenblik, waarop Rusland zijn bedoelingen kenbaar zou maken. De teleurstelling was groot, toen de debatten werden voortgezet over de Amerikaanse motie, om als eerste punt de klacht wegens agressie tegen de Republiek Zuid-Korea in behandeling te nemen, en men tot geen enkel resultaat kwam. De zitting werd tenslotte weer verdaagd tot hedenavond. Te Lake S'l'ccss wordt algemeen verwacht, dat de Sovjet-Unie in September haar boycot zal hervatten, als de propaganda-pogingen van Jacob Malik op niets •zullen zijn uitgelopen. Van het moment af, dat de zitting werd geopend, om twaalf minuten over acht, totdat de voorzitter, Jacob Malik, de Veiligheidsraad tot vanavond ver daagde, is aan één stuk door over de agenda gediscussieerd. Op een suggestie van Malik, om de kwestie van Rood China's toelating en die van het conflict in Korea te combineren, antwoordde de Britse gedelegeerde, Sir Gladwyn Jebb, dat Engeland deze twee afzonderlijke vraagstukken gescheiden wenst te hou den. De Franse afgevaardigde, Jean Chauvel, verklaarde zich eveneens tegen combinatie van beide agendapunten. Sir Gladwyn zei, dat Korea het ern stigste probleem is, dat de Verenigde Volken ooit hebben moeten behandelen. Dit probleem moet voorrang bóven alle andere hebben, verklaarde hij. De Britse afgevaardigde zei: „Wij allen juichen de terugkeer van Sovjet-Rusland na een boycot van bijna zeven maanden toe." Hij hoopte, dat de Russische afgevaar digde zijn afwezigheid betreurde en thans zou willen samenwerken. Groot- Brittannië zou het eerste land zijn, dat zich verheugde, indien Malik met voor stellen kwam voor een regeling van de Koreaanse kwestie. Hij merkte op, dat Malik van oordeel is, dat de Ver. Sta ten de Koreaanse kwestie door middel van een oorlog wensen te regelen. „Dit is een voorbeeld van de allerzotste taal, die de Russische gedelegeerden gebrui ken," fcei hij. Sir Gladwyn verklaarde te zullen blijven aandringen op het ver lenen van voorrang aan de Koreaanse kwestie in de raad. Hjj herinnerde er aan, dat er ook in Tsjechoslowakije een „vredelievende" regeling was getroffen en zei: „Dat is net «te soort van vredelievende rege ling, die wjj wensen." Sir Gladwyn, die verklaarde, dat het Verenigd Koninkrijk de Amerikaanse motie om eerst de „klacht wegens agres sie tegen de Koreaanse republiek" in be handeling te nemen, zou steunen, zei dat het „kardinale feit", dat men zich moest inprenten, was, dat de Noord- Koreaanse autoriteiten Zuid-Korea had den aangevallen en dat de toestand her steld moest worden. Hij zei, dat dit feit niet genegeerd of verdoezeld moest wor den. Malik maakte bezwaar tegen de „we zenlijke" aard van enkele van Sir Glad- wyn's opmerkingen. De Rus zei, dat de discussie alleen over de procedure ging en hij verzocht „wezenlijke" opmerkingen niet te ma ken voordat de raad begon met het debat over de merites van de kwestie. Malik's betoog, dat de aanvaarding van de agenda een procedure-kwestie was, was veelbetekenend, omdat een veto van een der grote mogendheden er in dit stadium onmogelijk door werd. De Fransman Jean Chauvel, die zich achter de oppositie tegen Malik's agenda schaarde, zei, dat zijn land de poging om de Koreaanse en Chinese kwestie aan elkaar te koppelen, niet erkent. Hij deed een beroep op de Sovjet-Unie om deel te nemen aan het pogen de agressie tot stilstand te brengen. De Noor Arne Sunde wees er op, dat zijn regering het rode China erkend had en van oordeel is, dat het een zetel in de organisatie der Verenigde Volken be hoort te krijgen. Hij zei echter, dat deze kwestie niet aan het Ko j-anse vraag stuk gekoppeld mag worden. Malik betoogde daarop, dat de raad niet de bevoegdheid bezat de agenda van de voorzitter te amenderen. Hij zei, dat de raad de agenda aanvaarden of ver werpen moet. De Ver. Staten, zo zei hij, trachtten de bevoegdheden van de voor zitter tot zich te trekken door een wij ziging in de agenda voor te stellen. Sprekende over de resolutie, die de Verenigde Staten Maandag bij de raad ingediend hebben en waarin aangedron gen wordt op het nemen van maatrege len om het Koreaanse conflict te loca- liseren, zei Malik, dat „localisering van een conflict" diplomatieke taal was. Wat de woorden in werkelijkheid betekenen, zei hij, is het conflict te vergroten en uit te breiden, evenals de hoeveelheden munitie en de aantallen vliegende for ten. ..Mijn delegatie," zei hij, „heeft een vredelievende regeling geëist." Dean Acheson, de Amerikaanse minis- Verwachting tot Vrijdagavond: Gedurende de nacht meest zwaar bewolkt met vooral in de kustpro vincies enkele buien. Morgen over dag tijdelijke opklaringen en afne mend buiig. Matige, af en toe vrij krachtige Noordwestelijke wind. Aanhoudend koel weer. Zon: 5.05—20.26. Maan: 22.25—12.32 ter van Buitenlandse Zaken, heeft gis teren op zijn wekelijkse persconferentie verklaard, dat de houding van de Sovjet afgevaardigde, Jacob Malik, Dinsdag in de Veiligheidsraad een inbreuk op net Handvest der Verenigde Naties bete kende. Het Handvest werd geschonden door de pogingen der Sovjet-Unie „om het optreden der Verenigde Naties ten aan zien van de Koreaanse oorlog te ver tragen". De Sovjet-Unie, zo vervolgde Ache son, was haar verplichtingen ten aan zien van de V. N. niet nagekomen door van Januari tot Juli niet in de raad te verschijnen. Een woordvoerder van de Amerikaan se delegatie bij de Verenigde Naties ver klaarde Woensdag, dat één van de denk beelden, waarover thans van mening wordt gewisseld door de Verenigde Sta ten, Groot-Brittannië en Frankrijk, het instellen van een semi-permanente „commissie van waakzaamheid" is, die zich zou moeten bezig houden met het onderzoeken van alle gebieden ter we reld, waar een aanval mogelijk zou zfln. De commissie zou een organisatie in het leven moeten roepen, die zich met aanvalsdreigingen zou moeten bezig hou den, vóór dat deze zou geschieden. Thans moet met het instellen van een onderzoek worden gewacht, tot het slachtoffer van een aanval een klacht heeft ingediend. Zo zou een „commissie van waakzaamheid" voortdurend het oog kunnen houden op de ontwikkelingen in Perzië, Indo-China, Joegoslavië en Grie kenland. Indien dit plan doorgang vindt, zal worden gepoogd de commissie te doen fungeren onder toezicht van de Veilig heidsraad. De Amerikaanse strijdkrachten in Korea hebben zich vanmorgen langs het gehele Westelijk front teruggetrokken op defensie-posities, die zijn klaar gemaakt om de laatste poging der communisten om de geallieerden uit Korea te verdrijven op te vangen. De nieuwe Amerikaanse linie voor de misschien laatste phase van de geallieerde defensieve actie wordt beschreven als de sterkste natuurlijke barrière, die de Amerikaanse strijdkrachten tot dusverre tot hun beschikking hadden. Terwijl de Amerikanen zich ingroeven voor het verwachte .elle communistische offensief om naar Pusan door te breken, vertrokken eerste marine-divisie, de tweede infanterie-divisie en het vijfde regiment naar het binnenland uit de havengebieden waar zij aan land waren gegaan. De United Press-correspondent ter plaatse meldt, dat de mariniers niet, bij stukjes en beetjes zullen worden inge zet, doch in actie zullen komen als een eenheid, die door de eigen luchtmacht der mariniers gesteund wordt. De eerste cavalerie-divisie trok zich Woensdagavond uit Kumchon terug op posities langs de Naktong en andere strijdkrachten verder naar het Zuiden trokken vanochtend terug. Nog verder naar het Zuiden, in het Chinju-gebied, waar Amerikaanse eenheden Woens dag een tegenaanval endernamen, werd gedurende de nacht onophoudelijk strijd gemeld. Bepaalde gegevens over de stand van zaken aldaar zijn niet be schikbaar, dooh gemeld wordt, dat de Amerikaanse eenheden zich niet in ernstige moeilijkheden bevinden. De ontwikkelingen wijzen er op, dat het Amerikaanse tijdschema, waarbij ruimte tegen tijd wordt ingeruild, vol gens de plannen verloopt. Het terug trekken op de linie van de Naktong- rivier, wordt vrijwillig genoemd en was al Woensdagmiddag voorspeld door een woordvoerder van het algemeen hoofdkwartier, die zeide dat men bezig was met een algemene terugtocht op een nieuwe peripherie, die zelf was uit gekozen. Men poogt niet de ernst van de toe stand te bagatelliseren, doch indien de linie van de Naktong-rivier deze week stand houdt, gelooft men, dat de ver sterkte geallieerden een offensief kun nen gaan voorbereiden. De oorlogsschepen van Frankrijk, Nederland, Canada en Nieuw-Zeeland, die deel uitmaken van de strijdkrach ten der V.N. voor Korea, zullen onder bevel staan van een Britse admiraal, die op zijn beurt handelt op instructies van de bevelhebber der Amerikaanse marine. Het Amerikaanse legerbericht van he denmorgen meldt ondertussen de her overing van Yongdok, een havenstad aan de Oostkust, door de Zuid-Kore- aanse troepen, die tot 5 km ten Noorden van de stad zijn opgerukt. De Zuid-Ko- reanen werden gesteund door het vuur van Amerikaanse schepen. Yongdók is reeds enige malen van bezetter verwis seld. rrrrmr De twee fregatten „Jan van 'Amstel" en „Foeter de Bitter", de eerste oorlogs schepen, die Amerika in het kader van het militaire hulpprogramma aan ons land heeft afgeleverd, zijn Woensdag in Den Helder aangekomen. De staats secretaris van Marine, schout bij nacht H. C. W. Moorman, sprak tijdens het „Alle hens aan dek" van de „Jan van Amstel". Zoals wij in een deel van onze vorige editie meldden is de dertienjarige Ber tha Hertogh, het Nederlandse meisje, dat ingevolge de beslissing van het Hof van Appèl te Singapore bij haar Maleise pleegmoeder Aminah m oet blijven, Dinsdagavond gehuwd met de 21-jarigie Maleise onderwijzer Hanssor Abibï. Het huwelijk is volgens de Mohammedaanse ritus voltrokken. Uit gewoonlijk 'betrouwbare bron ver neemt Reuter, dat Bertha pas 24 uur voor de huwelijksceremonie aan haar toekomstige echtgenoot werd voorge steld. Men had haar medegedeeld, aldus deze bronnen, dat het huwelijk zou ver hinderen, dat de beslissing van het Hof van Appèl door een beroep van haar ouders in Nederland ongedaan gemaakt zou worden. De dertienjarige leeftijd is de huwbare leeftijd voor Maleise meis jes. Bertha's pleegmoeder verklaarde Woensdagochtend, dat zij een brief had ontvangen van advocaten, die de Neder landse consul-generaal te Singapore vertegenwoordigden, waarin werd ge- eist, dat Bertha ter beschikking zal wor den gesteld van de consul-generaal. „De brief kwam enige uren te laat", zo zei Aminah „Mijn kind is nu gelukkig en veilig getrouwd". Het bericht over het huwelijk van hun dochter Bertha vernam de fami lie Hertogh voor het in Nederland al gemeen bekend werd. Begrijpelijk was de ontsteltenis zeer groot. „Ik zie mijn kind nooit meer terug", was de reactie van mevr. Hertogh, wier gezondheidstoestand door de gebeurte nissen van de laatste maanden sterk achteruit is gegaan. Toch is de heer Herthog, hoewel zeer ernstig teleurgesteld, niet geheel zon der hoop. Hij hoopt, dat voor hem de mogelijkheid wordt geschapen zelf naar Singapore te gaan. Deze moge lijkheid wordt ernstig overwogen. Tegenover het A.N.P. uitte de vader van Bertha zijn grote verontwaardiging over de gang van zaken, in het bijzonder over het feit, dat de ouders in deze aan gelegenheid in het geheel niet zijn ge hoord. i (Van onze redacteur) Om kwart over vier gistermiddag heeft H. M. Koningin Juliana het Nationale Kamp in Ommen van de Nederlandse Padvinders en de Katholieke Verkenners officieel geopend. Daaraan is voorafgegaan een groots défilé van alle deelnemende padvinderstroepen voor Hare Majesteit op het Marktplein in Ommen. Hier hadden zich duizenden inwoners en touristen verzameld, die allen even enthousiast dit Verkennersfeest meevierden. Want Ommen en de Padvindersbeweging zijn zeer nauw met elkaar verbohden. En terwijl die duizenden jongens met hun vaandels en vlaggen langs hun vorstin trokken, barstten verschillende malen geweldige regenbuien los. Dan rolde de donder door de luchten en viel het hemelwater in stromen op hen neer. De duizenden langs de kant vluchtten dan in de huizen en portieken en onder de bomen. Of zij staken de parapluies op, die in deinende tijen het marktplein omzoomden. Maar al die padvinders en verkenners liepen maar door. Stram it de houding, het hoofd naar rechts geheven. En de bands uit Arnhem en Enschede en het doedelzakcorps van de Schotten speelden, maar tegen of geen regen in wedijver met de donder erg pittige marsen. Er waren vele autoriteiten bij deze Plechtigheid tegenwoordig. Daar waren *^Kr. Hanssen, Coadjutor van het Bisdom Roermond, mr. Cals, Staatssecretaris van K. en W., ir. J. Ridder de van der ?chueren, Commissaris van de Koningin Lh Overijssel, Commander W. Eames, ®rits Marine-attaché, Burgemeester Ne- ring Bögel van Ommen en verschillende ^an diens ambtgenoten uit de omliggen- öe Plaatsen. Daar waren bovendien zeer ^eel leiders uit de Nederlandse Padvin- "srsbeweging en de Katholieke Verken- ^et's en de leden van de Nationale Pad- Vlndersraad. Even voor drie. uur arriveerde H. M'. ®e.. Koningin, die gekleed was in licht ïF'is mantelpak en een zwart hoedje lila-rose rozen droeg, aan de grens an Ommen, waar zij reeds hartelijk werd toegejuicht door de velen die zich langs de weg hadden geschaard. Al de hele dag heerste er een nerveuze span ning in het stadje. In allerijl werden versieringen aangebracht en de winkel straten geleken op de Kalverstraat op Zondag. Want Ommen herbergt enige tienduizenden mensen in deze dagen. H. M. werd begroet door de voorzitter van de Nationale Padvindersraad, H. F. M. Baron van Voorst tot Voorst. Van een overdekt podium af sloeg Zij ver volgens het défilé gade, dat in de. stro mende regen aan haar voorbij trok. Dan heeft de Koningin zich te voet naar de kampmarkt „De Brink" bege ven, waar de officiële openingsplechtig heid plaats vond. Op het open terrein hadden alle aanwezige verkenners zich in een groot carré opgesteld. De ruimte was echter te klein om allen te herber gen. Zij klommen daaromin de bomen, die weldra zo vol waren dat zij ver vaarlijk begonnen te zwiepen. Alle vlaggen van de vrije wereld omzoomden het terrein. Daar was ook de vlag van Verenigd 'Europa bijPlechtig werd de vlag gehesen en Baron van Voorst tot Voorst sprak een kort gebed uit om God te danken voor alle goeds dat uit de beweging is voortgekomen en Zijn Ze gen af te smeken voor de nieuwe pe riode die na dit veertig-jarig bestaan ingaat. De vijftienjarige Piet Kalkman, P. L. van de. Van Dillenburggroep uit Am sterdam, mocht de wet opzeggen. Hij deed dat fier en trots. Daarna is het „Hoort, zegt het voort" gezongen en heeft Baron van Voorst tot Voorst een rede uitgesproken. Hierin schetste hij in het kort de groei en de waarde van de verkennersbeweging, de. betekenis van het „spel van Verkennen" van Baden Powell in het jongensleven en hij dankte allen die aan de totstandkoming van dit Nationale Kamp hun medewer king hebben verleend. In het bijzonder Hopman Spijkerman, leider van het buitencentrum in Ommen, en de voor trekkers van he.t werkkamp. Tenslotte heeft de Vorstin het kamp voor ge- Listigheid houdt tegenover oprecht- heid niet lang stand. H. M. Koningin Juliana betreedt het kamp te Ommen. Links van de vorstin H. F. M. Baron van Voorst tot Voorst, voorzitter van de Nationale Padvinders- raad. Rechts van de Koningin W. C. Roest van Limburg, vice-voorzitter van de Nationale Padvindersraad en hoofd commissaris van de Nederlandse Pad vinders. opend verklaard. De klokken in de klokketoren begonnen te luiden en alle scouts juichten om het hardst. Het re gende niet meer en tijdens de plechtig heid op „De. Brink" brak zelfs zo nu en dan de zon door. En nu gaat het padvindersleven in Ommen pas met recht beginnen. Al is het weer bijzonder slecht, de stemming is opperbest. De jongens polderen door he.t kletsnatte gras en de modder. Op nat hout moeten zij hun potje koken. Maar zij doen dat opgewekt en blij Vanmiddag zal Prins Bernhard komen teneinde zich óp de hoogte te stellen van het leven in de kampementen van de jongens. Dat zal voor vandaag het hoogtepunt van de Nationale Padvin- dersgemeenschap in Ommen zijn. Mor gen wordt he.t grote gezamenlijke kamp vuur in het speciaal aangelegde open luchttheater „De Wolfskuil" de clou. In het défilé konden de aanwezigen de verklede jongens, die aan dat kamp vuur hun spel „Vreemde ajuinen in Ommens tuinen" zullen opvoeren, reeds zien. En die. dwaas uitgedoste mannen trokken ieders belangstelling. „Ons kind", zegt de heer Hertogh, „is Katholiek gedoopt, is christen, en zij kan niet zonder onze toestemming overgaan tot de Mohammedaanse godsdienst. Dit gedwongen huwelijk kan dus niet geldig zijn en wij kunnen het niet erkennen. Wij zullen blijven vechten tot onze laatste snik om haar terug te krijgen". Dienaangaande door onze verslagge ver ondervraagd, kon mr. J. Verzijl, hoogleraar in het internationaal recht aan de Rijksuniversiteit te Utrecht, geen uitsluitsel geven in de kwestie Bertha Hertogh. Het is onmogelijk, zei prof. Ver zijl, om zich aan de hand van de tame lijk vage krantenberichten hierover een oordeel te vormen. Evenals dit bij de zaak Westerling het geval was, zou men daarvoor de stukken in de hand moeten hebben. Bovendien is de Britse wetge ving voor een niet ingewijde tamelijk ingewikkeld. In hoeverre Bertha's hu welijk, volgens de Islamietische wet met een Maleier gesloten, invloed op haar positie uitoefent, kan men slechts bepa len, wanneer men de verhouding tussen de Brits-Maleise en de Mohammedaanse wetgeving op Malakka kent. In het boek van wijlen prof. Juynboll, in leven hoogleraar in de instellingen van de Islam aan de Rijksuniversiteit te Utrecht, getiteld „Handleiding tot de kennis van de Mohammedaanse wet", leest men in hoofdstuk 6, handelend over het huwelijk: „Geen huwelijk kan volgens de wet geldig tot stand komen zonder medewerking van de wali der bruid, dat is haar naaste mannelijke bloedverwant van vaderszijde". Ditzelf de geldt ook voor adoptieve kinderen. Verder is in dit verband de uitspraak van Mohammed van toepassing: „Wie zijn afstamming afleidt van iemand, die niét werkelijk zijn vader is, dien zullen Allah en de Engelen benevens alle men sen vervloeken". Bertha Hertogh en haar bruidegom, de onderwijzer, die haar op school Engels leerde. Daarnaast blijft het natuurlijk voor de kwestie Bertha Hertogh van belang of zij op dit ogenblik nog de Nederlandse nationaliteit bezit. De Nederlandse wet kent geen adoptie. Bovendien kunnen minderjarigen geen huwelijk sluiten zonder toestemming der ouders terwijl voor een huwelijk van een dertienjarig meisje zelfs de bijzondere toestemming „des konings" nodig is, die slechts in geval van de hoogste noodzaak gegeven pleegt te worden. In het Voorlopig Verslag van de com missie van voorbereiding uit de Tweede Kamer, die voor de behandeling van het wetsontwerp „Noodregeling kinder bijslag kleine zelfstandigen" is benoemd, wordt van verschillende zijden warme instemming betuigd met het denkbeeld ook de kleine zelfstandigen voor kinder bijslag in aanmerking te doen komen. De gedachte, dat kinderzegen een ver zekerbaar risico zou zijn, zoals b.v. on geval, ziekte, invaliditeit of werkloos heid, is op zich zelf reeds hoogst aan vechtbaar, maar afgezien daarvan ach ten vele van deze leden een kinderbij slagverzekering voor zelfstandigen reeds op practische gronden niet te verwezen lijken. Het inkomen van de zelfstandige is aan sterke schommelingen onder hevig. Bovendien is het moeilijk con troleerbaar en pas aan het eind van een jaar via de belastingaanslag vast te stel len en dan vooral tegenwoordig met grote vertraging. Modernere opvattingen omtrent het begrip sociale verzekering maken het echter volgens hen wel mogelijk tot een bevredigende en definitieve oplossing te geraken. Een wettelijke kinderbijslag regeling, waarvoor de middelen bij wijze van bestemmingshèffing worden geput uit het rechtvaardig arbeidsinkomen van de collectiviteit der verzekerden, moet, volgens de stellingen, door prof. Romme verdedigd op een bijeenkomst van de ARKA, welke 22 April 1950 op Draken- burgh werd gehouden, ook als verzeke ring worden aangemerkt. Uitspraken van andere erkende deskundigen gaan in dezelfde richting. Met instemming hebben ook vele an dere leden kennis genomen van de, na rijpe overweging en diepgaande oriën tatie. bij de regering gevestigde over tuiging. dat een kinderbijslagregeling voor de gehele groep der zelfstandigen steeds meer als sociaal wenselijk en ge rechtvaardigd moet worden beschouwd. Zeer vele leden zijn met de regering van mening, dat, in afwachting van de totstandkoming van een definitieve wet voor alle zelfstandigen, de grote nood, die bij de kleine zelfstandigen met bo- venmiddelmatige gezinnen heerst, een noodvoorziening op korte termijn ver eist. Zij vragen zich voorts af waarom de regering niet bij het eerste kind kan beginnen. Vele leden bepleiten zodanige wijzigingen in het wetsontwerp, dat de inkomensgrens zal wor den gebracht op minstens f 3000, voor alle kinderen beneden 16 jaar van de in aanmerking ko mende zelfstandigen kinderbijslag wordt verleend en derhalve met het oplopen van de inkomensgrens niet telkens de kinderbijslag voor een kind komt te vervallen en ook bij slag zal worden verstrekt over het eerste en tweede kind. Het oplopen der inkomensgrens van f 100 zal worden gebracht op f200. De uit keringen zullen worden bepaald op 32 en 37 cent in plaats van 23 en 28 cent. Daar de zelfstandigen geen enkele sociale voorziening genieten behalve die op grond van de noodwet Ouder domsvoorziening, komt een aanzienlijke verbetering van de voorgestelde rege ling deze leden allerminst onredelijk Het opperste gerechtshof te Singapore heeft het verzoek van Westerling, om diens uitleveringsprocedure aan de V.S.I. geen voortgang te doen vinden, toege staan. Deze beslissing betekent, dat Westerling niet aan de V.S.L kan wor den uitgeleverd. Dit zou thans alleen kunnen geschie den als in hoger beroep de „Privy coun cil" de beslissing van het hoogste hof te Singapore te niet zou doen. Deze Privy council", "in Engeland gevestigd, is de hoogste raad van beroep in het Britse Gemenebest. Tot dusver zijn er geen tekenen, die er op wijzen, dat de regering der R.S.I. de zaak bij de „Privy council" aanhangig zal maken. Westerling, die twee dagen met een verveeld gezicht had zitten te luisteren naar de juridische disputen, lachte over zijn hele gezicht toen president Evans het besluit van het hof meedeelde. Hij drukte lachend de hand van zijn advo caat mr. F. Massey. Toen hem gevraagd werd, waar hij na zijn vrijlating naar toe zou gaan, ver telde Westerling aan de verslaggever van A.P. „Ik weet het werkelijk niet waarschijnlijk naar Nederland". De heer A. Th. Lamping, thans bui tengewoon en gevolmachtigd ambassa deur te New Delhi, die benoemd zal worden tot Hoge Commissaris te Dja karta. zal omstreeks medio September op zijn nieuwe standplaats aankomen. Na het vertrek van dr. H. M. Hirsch- van het U. C. bij zijn eerste plaatsver-; van het H. C. bij zijn eerste plaatsver vanger, mr. A. H. C. Gieben. (Van een bijzondere medewerker) Het heeft wel lang geduurd, maar dezer dagen is dan toch ver schenen het Gedenkboek van het R. K. Centraal Bureau voor Onderwijs en Opvoeding, waarin de herinnering aan de glorieuze onderwijstentoonstel ling „Schoolstad" in 1948. weer opleeft. We krijgen nog wel eens gelegenheid op de rijke inhoud van dit keurig ver zorgde boekwerk nader in te gaan. Dit keer willen wij, vooral m aan sluiting aan onze artikelen over de op leiding van onderwijzers, even de aan dacht vragen voor een getallenstatistiek, die wij in dit gedenkboek aantroffen. Deze getallen kunnen in ieder geval de buitenstaanders een beeld geven van de belangrijkheid van ons onderwijs, ter wijl ook in onderwijskringen menigeen nog verbaasd zal staan over de omvang van eigen werk. Om te beginnen met de eindstand van het onderwijs in 1948, lezen we, dat niet minder dan 1.976.283 leerlingen in dat jaar een plaats in de schoolbanken innamen. Dat wil zeggen, dat een vijfde deel van Neerlands bevolking onderwijs genoot van kleuterschool tot univer siteitsonderwijs. Wel een bewijs, dat onderwijszorg in ons land geen sinecure is. Het overzicht van het gedenkboek, dat zijn gegevens ontleent aan de publikaties van het Centraal Bureau voor Statistiek. gee{t voor alle soorten van scholen het aan tal op, daarnaast het getal der bezoe kende leerlingen, terwijl ook de split sing in openbaar, bijzonder en katholiek onderwijs is aangebracht. Voor de belangstellende lezer delen we eerst mede, dat ons land niet minder dan zeven soorten van scholen telt. En wel scholen voor kleuteronderwijs, lager en uitgebreid lager onderwijs, kweek- schoolonderwijs, nijverheidsonderwijs, land- en tuinbouwonderwijs, voorberei dend hoger en middelbaar onderwijs en tenslotte hoger onderwijs. We zullen onze getallenstatistiek be perken tot enkele, voor ons doel de be langrijkste, soorten. Zo telt het kleuteronderwijs in ons land momenteel 2374 scholen, met een totaal van meer dan 260.000 leerlingen. Ruim de helft van deze leerlingen be zoekt de 1100 katholieke kleuterscholen. Zouden al deze kindertjes katholiek zijn, wat zeker niet het geval is, dan zou dus de helft van Neerlands jongste jeugd tot de Katholieke Kerk gerekend moe ten worden. Hoe groot het procent wer kelijk katholieke kleuterkinderen is, valt uit deze statistiek niet te conclu deren, omdat op katholieke kleuter scholen ook niet-katholieke kinderen gaan, terwijl daarnaast ook nog tal van katholieke kinderen niet-katholieke kleuterscholen bezoeken. Maar dat dit procent stukken hoger ligt dan het pro cent van de katholieke bevolking in Ne derland, staat vast. Hier blijkt duidelijk de groei van het katholieke bevolkings deel. Het zogenaamde algemeen vormend lager onderwijs, dat dan scholen voor gewoon 1. o. en v. g. 1. o., voor vervolg onderwijs, voor ulo en buiten 1. o. om vat, bezat in 1948 tezamen ruim 8000 scholen met ruim 1.300.000 leerlingen. Het katholiek onderwijs eiste daarvan op: 2500 scholen voor gewoon L o., 345 ulo-scholen en voor de hele groep te zamen ruim 560.000 leerlingen. In deze afdeling stijgt het aantal katholieke leerlingen niet boven de 44 pCt. Natuurlijk gaat, na wat wij schreven over de kweekschool, onze belangstel ling bijzonder uit naar de toestand in die tak van onderwijs. Er wordt onderscheid gemaakt in kweekscholen voor kleuteronderwijze ressen, zogenaamde vormscholen en kweekscholen voor lagere-schoolleer- krachten. In 1948 waren er 58 vormscholen en 88 gewone kweekscholen. Op die 58 vormscholen bevonden zich ruim twee duizend leerlingen, van wie 629 katr o- lieke op 26 katholieke vormscholen. Vergeleken met de aantallen leerlingen van het kleuteronderwijs, blijkt hier een tekort te bestaan aan katholieke leer krachten voor dat onderwijs. In procen ten uitgedrukt, zou 31 pCt. van het aan tal leerkrachten onderwijs moeten geven aan 51 pCt. van het aantal kinderen. We weten wel, dat deze vergelijking niet helemaal op gaat, maar een zeker tekort valt toch niet te ontkennen. De 88 kweekscholen voor onderwijs telden in 1948 ruim 6500 leerlingen. Hier is de verhouding katholiek-algemeen veel beter: de veertig katholieke kweek scholen telden 3100 leerlingen. Dat is 47 pCt. van het totaal, wat weer aardig overeenstemt met de 44 pCt. van het aantal katholieke leerlingen der lagere scholen. Bij de andere soorten van onderwijs is' de toestand voor de katholieken niet zo gunstig. We zullen ons tot slechts enkele cijfers beperken. Van de 57 gymnasia in ons land zijn er slechts 16 katholieke. Van de 129 H.B.S.-en zijn er maar 22 en van de 101 lycea maar 32 katholieke. Daar staat echter weer tegenover, dat van de 138 seminaria en theologische scholen er 125 katholiek zijn. Al met al biedt deze statistiek, die maar twee bladzijden van het lijvige gedenkboek beslaat, voldoende stof tot overwegen en besluiten. Dit doen wij dit keer ook, met nog maals onze verwondering uit te druk ken, dat bij een totaal van 40 katholieke kweekscholen in ons land. een stad als Amsterdam een dergelijke school voor mannelijke leerlingen niet bezit. Zowel voor dit soort van onderwijs, als voor het voorbereidend hoger en middelbaar onderwijs, heeft Amsterdam nog wel wat goed te maken. Seretse Khama, zijn vrouw Ruth en hun baby moeten Beetsjoeanaland bin nen twee weken verlaten. Dit is hun aangezegd, nadat „het onmogelijk was gebleken met hen tot overeenstemming te komen", zo is door het Britse voor lichtingsbureau te Johannesburg mee gedeeld. Seretse. die door de Britse regering voor vijf jaar uit zijn stamland is verbannen, mocht terugkomen voor de geboorte van zijn kind. Hij zal 16 Augustus met zijn gezin per vliegtuig naar Londen vertrekken. Advertentie

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1950 | | pagina 1