II lussen neus en Plannen van K.L.M. om emigratie per vliegtuig te verzorgen Drie Serven in Roemenië ter dood veroordeeld Algemene staking in Indonesië? ROND 20 MILLIARD GULDEN EXTRA TE BESTEDEN AAN DE DEFENSIE De rangorde der waarden op verschillende gebieden VAN DE DE STEM DODE Overpeinzingen r Wij luisteren naar Grote mogelijkheden voor straalvliegtuig Verdacht sterfgeval De „Kortenaer" naar Makassar Beroep op de V.S. en Engeland om het leger in Europa te versterken Meer centralisatie m „Wanorde in ordening" Werkloosheid in Juli gedaald Afzet van vroege witte kool za> op catastrophe uitlopen van Snorrebor I J DINSDAG 8 AUGUSTUS 1950 PAGINA Joegoslavische legatie- secretaris gearresteerd AMERIKA WAARDEERT WEST EUROPEES ANTWOORD Op memorandum tot opvoe ring van de bewapening Tradeer de kinderen en LEMCO Na 1952 econ. hulp uit V.S. nodig door Korea-conflict NEDERLANDSE HOR LOGE-SMOKKELAARS in Londen berecht FRANSE REGERING KONDIGT AAN: De studiedagen te Rolduc door MAX MURRAY „Ik bedoel, nou nog niet. Niet voor De pseudo-vogelpest 1,4 PCT.VAN PLUIMVEESTAPEL VERLOREN GEGAAN ONHOUDBARE TOESTAND OP ONDERWIJSGEBIED In Indonesië Baarden Teken des Tijds Bijtijds Zeep Rectificatie (Van onze Haagse redacteur) In aansluiting op hetgeen kortgeleden in ons blad geschreven werd over de mo gelijkheden tot emigratie per vliegtuig naast de emigratie per schip, vernemen wij, dat de K.LM. serieuze plannen heejt om in de nabije toekomst op zo groot mogelijke schaal het vervoer van emigranten te gaan verzorgen. Een bijzondere rol spelen daarbij de emigranten-verblijven, welke men, zoals onlangs werd gemeld, op Schiphol wil inrichten. De K.L.M. stelt zich voor het op den duur hiertoe te leiden, dat de emigranten reeds b.v. de avond te voren op Schiphol onderkomen vinden, zodat een veel grotere service geboden kan worden. Ook kan men zich voorstellen, dat, wanneer met hoge frequentie voor emigranten gevlogen gaat worden, er bij voortduring een zeker „reservoir" van vertrekkenden op het vliegveld aanwezig is, welke mensen rustig geheel klaar worden gemaakt voor het vertrek, waarna zij naar gelang de mogelijkheden worden afgevoerd. Bijzondere aandacht heeft (maar dat is nog toekomstmuziek) het gebruik van vliegtuigen met straalaandrijving. Deze hebben een hoog benzineverbruik, doch men behoeft minder te landen, zodat de kosten van dalen, ontvangst op een vliegveld en weer opstijgen, lager komen te liggen, voorts is het aantal vlieguren geringer en ten derde kan de route, waarlangs gevlogen wordt, rechter ge trokken worden. Dit zijn voor het emigrantenvervoer gunstige omstandigheden. Bij het ge wone vervoer blijft de wenselijkheid bestaan tussen-luchthavens aan te doen. Slaagt men er in toestellen geheel vol te krijgen met emigranten en bij de te verwachten toename van de emi gratie is zulks een heel redelijk per spectief dan gaat het er slechts om zo snel mogelijk een bepaald verafgele gen punt te bereiken. T.a.v. de kosten werd reeds eerder ge schreven, dat de hutprijs op een schip slechts een paar honderd gulden bene den de prijs van een vliegtuig-ticket ligt; dit verschil wordt voor een belangrijk deel reeds gecompenseerd door het ver vallen van de bijkomende kosten tijdens een bootreis van vrij lange duur en door het veel eerder aan het werk kunnen gaan van de emigrant. In luchtvaartkringen schijnt men in middels nog niet de illusie te hebben en men zou het ook voor de huidigye economie van ons land niet wenselijk achten, dat de luchtvaart het vervoer van emigranten van de scheepvaart nu geheel zal trachten over te nemen. Wan neer men zo maar eens een schatting maakt van b.v. 25.000 emigranten per jaar, dan zullen er wellicht een 18.000 zijn, die vanwege de geringere kosten en ook om andere redenen met de rui men van een emigrantenschip genoegen nemen, maar dan blijven er toch bij deze schatting een zevenduizend, die door de lucht naar Canada, Australië enz., vervoerd zouden kunnen worden. Men redeneert voorts, dat er een tekort is aan emigrantenschepen en dat met het bouwen van een nieuw schip Wel een 50 a 60 millioen gemoeid zou zijn. Voor dat bedrag zou men wellicht een dozijn vliegtuigen aan kunnen schaf fen, die dan echter tevens h'et vervoer met hogere frequentie zouden kunnen Verzorgert. (Dit is natuurlijk nationnal- economisch bezien en de vergelijking wil nog niet zeggen, dat een scheep vaartmaatschappij om deze reden geen nieuw schip meer zou laten bouwen, temeer, waar, zoals gezegd, het aandeel van de scheepvaart in het emigranten- vervoer aanzienlijk kan blijven). Met deze vliegtuigen zpu Nederland ook de beschikking krijgen over een lucht transportvloot, welke zo nodig voor mi litaire doeleinden gebruikt kan worden. Tenslotte leeft nog deze overtui ging in luchtvaartkringen; de kostprijzen van vervoer per schip zijn reeds vrij lang scherp gecalculeerd; daar kan mis schien nog wel iets van worden afge knabbeld, maar aanzienlijke verlagingen In Grubbenvprst overleed de vorige Week de 64-jarige molenaar G. H., van wie bekend was, dat hij reeds ge ruime tijd met zijn vrouw in onmin leefde. Het feit, dat van dit sterfgeval laat aangifte werd gedaan, waarna de Vrouw reeds binnen een dag een be grafenis wenste, bracht geruchten in omloop, evenals de verklaring van de Vrouw tegenover de dokter, die de lijk schouwing verrichtte, dat haar man aan een besmettelijke ziekte geleden zou hebben. Bij medisch onderzoek is hier van niets gebleken. De Rijkspolitie vond hierin aanleiding het lijk in beslag te laten nemen en verzocht de politiedes kundige dr. Hulst uit Leiden een onder- Zoek in te stellen. Deze heeft de sectie verricht, waarna het lijk Zaterdagavond Is begraven. De uitslag van het onder zoek van dr. Hulst zal over enige dagen Waarschijnlijk meer klaarheid in deze zaak kunnen brengen. Een Roemeens gerechtshof heeft gis teren drie Serven, die ervan werden beschuldigd voor Joego-Slavië te heb ben gespionneerd, ter dood veroordeeld. Zeven andere beklaagden werden tot straffen van drie jaar tot levenslange gevangenisstraf veroordeeld. Be veroordeelden werden ervan be schuldigd in de Banaat een aan Joe- So-Slavië grenzende Roemeense pro vincie, welke gedeeltelijk door Serven 's bewoond separatistische neigingen te hebben aangemoedigd, met het doel inlijving van dit gebied bij Joego.-Slavië te bevorderen. De beklaagden bekenden dat er in het Joegoslavische gezantschap wapens en hiunitie waren opgeslagen, die gebruikt 2ouden worden bij de revolte, welke aan inlijving van de provincie zou voor afgaan. Nadat bekend was dat de wapen- Schuilplaats het werk was van de Joego slaaf Rasai Dravo, eerste legatiesecreta- ris, werd de zitting onderbroken en V/erd de arrestatie van Dravo bevolen, btichael McDermott, woordvoerder Vai? het Amerikaanse ministerie van "ujtenlandse Zaken, heeft gisteren mee gedeeld, dat gedurende het weekend ,an Frankrijk, België, Denemarken, Ne erland, Luxemburg en Noorwegen ant- ™o°rd is ontvangen op een Amerikaans neiporandum, waarin wordt aangedron- j. n °p opvoering van de bewapening. Britse antwoord werd enige dagen ontvangen. int °tt zeide, dat zijn regering de E, banningen apprecieert die de West on, pese landen zich getroost hebben Cr snel tot besluiten te komen. Men is mee ingenomen, dat de beslissingen •Krachtig waren zijn toch niet te verwachten bij de luchtvaart daarentegen is op dit gebied nog heel wat te cijferen en zo is het dus helemaal niet zo'n dwaasheid te ver wachten, dat er een moment komt, waarop de prijzen van vervoer door de lucht en over het water elkaar niet veel meer zullen ontlopen. Voor beide par tijen speelt de kwestie van de retour vracht, voor beide ook de subsidie regeling van het emigratie- en het immi gratieland een rol maar het zou in ieder geval niet zo mogen lopen, dat men de emigrant, die zou kunnen en willen vliegen, laat varen. Dit zijn de belangrijkste elementen van het vraagstuk, dat thans aan de orde is; de K.L.M. is thans druk doende uit te zoeken welke factoren de kost prijs kunnen drukken zijn wij wel ingelicht, dan zal binnen afzienbare tijd het vervoer door de lucht van emi granten om zo te zeggen aan de orde van de dag kunnen zijn. Advertentie SUIKERWERK. FABRIEK ROTTERDAM Van bevoegde zijde verneemt Aneta te Bandung, dat onderhandelingen gaande zijn tussen het hoofdbestuur van de Sarbupri (vakbond van werkers op ondernemingen), de regering van de V.S.I. en vertegenwoordigers van land bouwondernemingen inzake verschil lende door de Sarbupri gestelde eisen betreffende arbeidsaangelegenheden op de ondernemingen in Indonesië. Volgens de eisen van de Sarbupri dient 'n alge mene regeling te worden getroffen met betrekking tot de lonen, sociale voorzie ningen etc., welke regeling voor alle ondernemingen in geheel Indonesië zal gelden. Mocht 15 Augustus geen bevredigende overeenstemming worden bereikt, dan zal de Sarbupri overgaan tot het houden van een algemene demonstratie op alle ondernemingen op 17 Augustus en een algemene staking op 20 Augustus uit roepen. Het doel van deze demonstratie en staking, waaraan alle leden der Sar bupri in geheel Indonesië deel zullen nemen, zal dan zijn, steun te verlenen aan de algemene eisen van het hoofd bestuur der Sarbupri. In een communiqué van het Hoge Commissariaat te Djakarta wordt o.m. medegedeeld, dat Hr. Ms. „Kortenaer", ingevolge een instructie van de Neder landse regering, naar Makassar is ver trokken. teneinde direct contact met generaai-majoor Scheffelaar te verze keren. De minister-president van de V.S.I. en de UNCI zijn van deze op dracht op de hoogte gesteld. De Amerikaanse regering is begonnen met het bestuderen en opstellen van nieu we plannen voor de toekomstige economi sche hulp aan het buitenland. Deze her ziening is nodig geworden door de Kore aanse crisis. Men is er van overtuigd, dat de noodzakelijkheid van de versnelling der Europese bewapeningsprogramma's de Ver. Staten zal dwingen om na afloop van het Marshall-plan de economische hulp op gro te schaal voort te zetten. Van hoge officiële zijde is verklaard, dat 1952 als datum voor het afsluiten van be langrijke hulp aan West-Europa in het geheel geen betekenis meer heeft. De twintigjarige Nederlandse zeeman P. is door een Londense rechter veroor deeld tot drie maanden gevangenisstraf wegens het smokkelen van horloges. P. werd, tezamen met een andere Ne derlandse zeeman V. d. R., Zaterdag te Bermondsey gearresteerd. Zij waren beiden opvarenden van het Nederlandse schip Fiat, dat bij de Chambers Wharf te Bermondsey lag. Zij waren beschul digd van een poging om 1278 armband horloges Engeland binnen te smokkelen. V. d, R. kreeg een boete van drie pond, aldus meldt U.P. ri>c e/z cte 2um<rïe rucbsr- De Franse regering heeft gisteren be kend gemaakt, dat zij in de komende drie jaar 2000 milliard francs (rond 20 milliard gulden) extra aan de verster king der defensie zal besteden boven de normale jaarlijkse defensiebegroting. Hef Franse plan werd uiteengezet in een aan de Amerikaanse regering gezonden memorandum, dat gisteren werd gepu bliceerd. Hierin wordt verder bekend gemaakt, dat Frankrijk in het komende jaar 500 milliard aan de defensie zal be steden in plaats van de 420 milliard, die oorspronkelijk waren geraamd. In het memorandum wordt op Ame rika en Engeland een beroep gedaan om hun strijdmacht op het Europese vaste land te versterken. Frankrijk zal de totale sterkte van zijn leger brengen op 695.000 man, inclusief de militaire poli tie. Frankrijk beschikt op het ogenblik in Europa slechts over 5 infanterie-divi- sies, terwijl 150.000 man in Indo-China strijden. Men verwacht, dat het Franse leger volgens de nieuwe plannen binnen drie jaar met 15 divisies wordt versterkt. De Franse regering wijst er op, dat haar doel uitsluitend is, de vrede te handhaven. Zij is van mening, dat cen trale lichamen voor de uitwerking van plannen en het geven van leiding op politiek en economisch gebied dienen te worden geschapen om het collec tieve wezen van de veiligheidstaak van het Atlantisch Pact tot uiting te doen komen. Het militair gezag dient te worden gecentraliseerd. Bovendien moet een financieel systeem worden uitgewerkt om het grootst mogelijke deel van de door elk der landen voor militaire uitgaven bestemde bedragen te centraliseren en zo goed mogelijk te beheren. De Franse regering is voornemens, haar standpunt ter zake nader toe te ichten, de vereiste overeenkomsten met 4e Verenigde Staten en de regeringen van de overige landen van het Atlantisch verdrag te sluiten en tenslotte het Fran se parlement de maatregelen voor te leggen, die in het kader van de gemeen schappelijke uitgewerkte plannen die nen te worden getroffen. Herve Alphand, de Franse vertegen woordiger in de permanente raad van het Atlantisch pact, heeft er nadrukke lijk op gewezen, dat het nieuwe defen sieprogram van 2000 milliard francs de aanvullende inspanning buiten de nor male Franse begroting vertegenwoordigt. Dit bedrag vertegenwoordigde dus geen specifiek Franse begrotingsinspan ning. 's Lands begroting zou een derge lijke last niet kunnen dragen. Deze inspanning dient dus in geal lieerd verband te worden verricht. Het respectieve aandeel van Frankrijk en van de geallieerden zal in de daarom trent te voeren onderhandelingen moe ten worden bepaald, aldus Alphand. In het Franse memorandum wordt vooral de nadruk gelegd op de nood zakelijke deelneming van de Verenigde Staten en Groot-Brittannië, die in Europa een voldoende aantal divisies op de been dienen te houden. Herve Alphand kon om redenen van militaire veiligheid niet zeggen hoeveel divisies hij nodig achtte. „Wij betogen echter vooral de legering van een aantal divisies in Duitsland", zo zeide hij. 34. Een korte hoofdknik van de Noorman was voldoende om Astara de slinger planten verder terzijde te doen schuivenen achter elkaar gingen zij de geheime gang binnen. Licht drong weldra niet meer tot hen door. Het meisje liep voorop, maar zo groot was de duisternis, dat Eric alleen haar zachte voetstappen voor zich hoorde. Het wilde hem voorkomen, dat de gang tot in het hart van de geweldige rotsmassa's doorliep. Maar eindelijk glom in de verte een zwak licht, en bij het schijnsel daarvan zag Eric een ruwe, in de rotsen uitgehouwen trap voor zich, die in de verte uitkwam voor een zware deur. „Zachtjes!" fluisterde Astara ademloos, terwijl zij de deur opende. Een enkele blik overtuigde Eric, dat zij zich thans in de gewelven onder de burcht moesten bevinden. Oeroude pilaren stutten de zoldering. Vocht droop langs de stenen en een bedompte lucht sloeg hun tegen. Het was doodstil om hem heen, maar toch bekroop een gevoel van onrust de Noorman „Waarheen thans?" vroeg hij gedempt. Daarginds is een trap die omhoog voert," antwoordde het meisje even zacht. „Rechts zijn de cellenwaarin Sigurd diegenen opsluit, die niet met hem mee willen werken! Wij moeten Zij stokte plotseling. In de verte, uit de richting van de trap, gleed eensklaps een lichtstreep over de stenen. Bijna gelijktijdig hoorden zij verwijderde voetstappen, die langzaam nader sloften. Wie kwam daar? Met een ruk trok Eric z'n zwaard. Hij zag hoe het licht bij de trap naderde en hoewel hij niet kon onderscheiden wie het droeg, wist hij bijna instinctief wat hem te doen stond. „Snel," siste hij het meisje toe. En haar meetrekkend snelde h\j met enkele on hoorbare sprongen naar de trap toe. Hij bereikte met enkele stappen de voet der trap een paar seconden eerder dan de drager van het licht, en terwijl hij zich tegen de muur drukte, waagde hij een voorzichtige blik. Een zwaargebouwde krijger, z'n toorts hoog opgeheven, kwam omlaag, en toen hij de kruik ontdekte die de man droeg, twijfelde Eric er niet aan of het was een der cipiers, aangewezen om de gevangenen te verzorgen. De Noorman verstarde, zijn positie was sterker dan wanneer hij zich achter de pilaren verscholen had. Nu bleef de kans om snel de trap op te glippen, wanneer de cipier hun argeloos voorbij ging. En bemerkte hij hen welGelegenheid om alarm te slaan of terug te vluchten zou hij niet krijgen, dacht Eric vastberaden! Met ingehouden adem wachtte hij de zware voetstappen af, die thans zeer dicht genaderd waren (Van een speciale verslaggever) Op de tweede van de Rolducse dagen kreeg men inleiders van zeer uiteenlo pend karakter te beluisteren. Dr. A. Cornelissen uit Nijmegen sprak in een zeer bloemrijk betoog over de „Rang orde der waarden voor vrede en vrij heid", prof. dr. Devolder O.F.M. uit Leu ven gaf een zeer nuchtere maar glashel dere uiteenzetting over „Bedrijfsor ganisatie als verwezenlijking van de rangorde der waarden op economisch gebied", mr. E. M. J, Sassen, oud-minis ter van Overzeese Gebiedsdelen sprak over „Volksgemeenschap als vergelijking van de rangorde der waarde op politiek gebied". Dr. Cornelissen dan stelde zich teweer tegen „schema-achtige ordening van het leven en de vrede en stelde vast, dat ordenen meer is dan tellen en rekenen, n.l een kwestie van wijsheid. De ware „hiërarchische orde", aldus luidde de grondstelling van de inleider, „vertoont een verticale lijn, zij drijft onze gedachte opwaarts en geeft 's mensen leven diepte en hoogte". „Horizontale rangschikking der waarden" leidt tot gelijkschakeling en tot een verkeerd begrepen gelijkheid. De huidige situatie in het maatschappe lijke leven schetste spr. met de woorden: „Er is wanorde in de ordening" en hij vergeleek de moderne mens met een kok „die zich wel houdt aan het kookboek, maar die ongelukkigerwij ze het recept voor het braden van een kip toepast bij het bakken van een taart. Hy bakt wel, maar het resultaat is een misbaksel". Aan het slot van zijn rede, die met hartelijke bijval werd begroet, toonde dr. Cornelissen tenslotte aan dat slechts 't Christendom aan de „Hunkering naar orde" en aan de „roep naar vrijheid en vrede (op bovennatuurlijke wijze)" tege moet komt. Prof. Devolder O.F.M., had zich tot taak gesteld om met argumenten, ont leend aan de sociologie, te bewijzen dat „uit het wezen van de sociale realiteit, van elk sociaal feit, voortvloeit, dat el ke groepsstand, niet zozeer berust op stoffelijke krachten maar op menselijke gesteltenissen, theorieën en ideeën"; en ten tweede stelde hij „de spirituele on- toerijkendheid van elke organisatie". De professor uit Lepven keerde zich in dit verband tegen het sociale posi tivisme, dat, naar hij meende, ook te veel invloed kreeg in katholieke krin gen. Met name waar men een geval van onchristelijkheid van de arbei dersklasse al te zeer zou verklaren van de gezichtshoek der sociale misstanden uit. „Men verwacht alle heil van so ciale" hervorming", aldus spreker, „maar men raakt daarbij ongemerkt in het spoor van het socialisme". .Prof. Devolder zette daarna uiteen, dat zelfs de meest perfecte organisatie on bekwaam is om de geest van een sociale realiteit adequaat uit te drukken en levendig te houden. Een en ander toepassend op het in stituut van de bedrijfsorganisatie con stateerde de inleider: Deze bedrijfsorga nisatie is niet enkel het resultaat van feiten, maar bovenal een uitdrukking van doel en ideaal; zij is gegroeid uit menselijke opvattingen. Men ziet erin het natuur-rechtelijk ideaal van het Christendom, waarin de persoonlijkheid van de mens als hoogste natuurlijke waarde geldt De professor besloot zijn toespraak met de woorden: „Er is in Nederland en België in de bedrijfsorganisaties niets, dat in gaat tegen de door de H. Vader gestelde voorwaarden. Het komt er echter op aan, in welke zin het organisme wordt uitgewerkt". Mr. Sassen constateerde na een korte inleiding dat de propaganda van het communisme ook in ons land „haar ver woestende werking" heeft gehad. „Wij zijn", aldus spr., „daaraan mede schuldig omdat wjj tekort schoten in liefde en rechtvaardigheid". Nochtans achtte, de inleider het com munisme en marxisme niet de enige en zelfs niet de voornaamste gevaarlijke collectivismen. „De opvatting dat de staat", aldus spr., „een geheel van pu blieke diensten is, maakt niet alleen in het vlak van de theorie opgang". Mr. Sassen stelde voorts vast dat de collectivistische tendenz in de staat wordt opgedist „als een smakelijke welvaartsschotel" en hij voegde daar aan meteen toe: „welvaart scheppen is niet dan bij uitzondering de taak van de overheid". De collectivistische „welvaartsstaat" werd vervolgens door de oud-minister aan een grondig onderzoek onderworpen, naar aanleiding waarvan hij o.m. con stateerde, dat in Engeland de lasten aan de arbeider opgelegd op ongeveer 40 pet. van zijn inkomen komen te staan. Een rechtvaardig „uitsmeren" vah de lasten en van de armoede onder de ge hele bevolking, zo ging mr. Sassen ver der, is de dure plicht van de overheid; niet echter de herdistributie van goe deren, die tot koude socialisatie leidt. In het vervolg van zijn rede stelde de inleider vast dat de economieën in het Westen „niet kunnen volstaan met het verdelen van de koek onder de eigen mensen van vandaag"- Het algemeen welzijn, zo zette hij uiteen, eist het kwe ken van overschotten. En in dit ver band wees hij er op, dat in Indonesië enkele honderden millioenen dollars ex veel toe zouden kunnen bijdragen het communisme aldaar de wind uit de zeilen te nemen. Enkele woorden wijdde de inleider aan „de nog steeds nijpende actuele kwestie Indonesië", zeggende dat „bre de lagen van ons volk in een stemming geraken waarin zij liever slecht dan goed nieuws uit Indonesië horen". Hij noemde deze instelling „onchristelijk" en pleitte er met nadruk voor dat Ne derland zich in de gewijzigde omstan digheden van Indonesië „als een vriend in de nood" zal doen kennen. Gedurende de maand Juli daalde het aantal geregistreerde mannelijke werklozen van 60.643 tot 56.443, t.w. 42.531 geheel werklozen (vorige maand 42.647), 13.687 te- werkgestelden bij een object van de D.U.W. (17.734) en 225 wachtgelders (262). Wegens het zomerseizoen daalde de werkloosheid in nagenoeg alle bedrijfstak ken. Het aantal werklozen In de land bouwsector daalde van 6672 tot 4818. We gens grotere bedrijvigheid in de bouwvak ken daalde de werkloosheid hier van 5751 tot 5195. Het aantal werklozen in de voe- dings- en genotmiddelenindustrie daalde van 3067 tot 2614. Het aantal ingeschreven metaalarbeiders nam toe van 4972 tot 5332. Het aantal werkzoekende handels- en kantoorbedien den nam van 7846 toe tot 8294. Het aantal werkloze losse ongeschoolde arbeiders daalde van 9529 tot 8547. Regionaal bezien blijkt de werkloosheid het grootst in de provincie Drenthe met 35 werklozen per 1000 mannelijke Inwo ners en het geringst in Zeeland met 4. Voor Nederland bedraagt dit cijfer 11. Het aantal geheel werkloze vrouwen nam van 3832 toe tot 4330. ■l 15 „We weten nog veel meer," zei Alfie. die bang was dat hun slachtoffer hun zou ontglippen. En hij keek Jackie aan, hoopvol wachtend op nieuwe onthullin gen. „Juffrouw Pewsey had papieren ïr. haar hand, toen ze uit majoor Torrens zijn huis kwam. Ze had meestal papieren bij zich." Met veel tegenzin stelde Firth zijn eerste vraag „Op wat voor dag was dat?" „Verleden week Donderdag," zei Alfie vlug. „Op de eerste dag, dat ik niet meer naar school mocht." Hij was een goede getuige, snel, zeker van zijn zaak. „Jufrouw Pewsey haalde natuurlijk geld op voor de vrouwenvereniging of zo," zei Firth. „En het was nog vroeg in de ochtend. „Ncu," zei hij boos, „ze wilde hem na- turlijk thuis treffen voordat hij naar zijn werk ging." „Hij gaat nooit naar zijn werk, me neer „Goed, naar Londen dan." „Hij was de vorige avond naar Londen gegaan. Alfie en ik hebben gezien, dat juffrouw Pewsey hem gedag zei, toen ze hem bij het station tegenkwam. „Pretti ge reis," zei ze." „Die gaan altijd op Woensdagavond naar Tonbridge en dan hebben ze de hele volgende dag vrij. En de majoor gaat al tijd 's Woensdagavonds weg. Mijn vader zegt, dat-ie in de club logeert. Dat be weert hij tenminste, zegt mijn vader, en dan lacht hij." Firth lachte niet. Hij was ongemoti veerd kwaad. Hier werd hem, zonder dat hij zich er de geringste inspanning voor behoefde te geven, belangrijk ma teriaal in handen gegeven, ondersteund door feiten en bevestigd door een getui ge. Hij was boos, omdat hij een kant op gedreven werd, die hij vermijden wilde. Ze stonden nog steeds voor hem en wachtten op zijn volgende vraag, gereed hun antwoorden te verdedigen. „Jullie weten zoveel," zei hij. „Waar om vertel je me niet ineens wie juf frouw Angela Pewsey vermoord heeft?" „Dat weten we niet." „Maar je verdenkt toch zeker wel iemand?" Ze schudden hun hoofden en voor het eerst schenen ze iets van hun zelfver trouwen te verliezen. Plotseling waren het twee kleine erg verlegen jongens. Voor het eerst sedert hij met ze in aanraking was gekomen, voelde Firth een soort symphatie voor ze. „Maken jullie nou maar dat je weg komt en breek er verder je hoofd niet over." Jackie keek hem aan „Het spijt me, meneer, dat we niet gezien hebben, wie de moordenaar was. M'n vader zegt al tijd, dat je nooit moet zeggen, dat je iets weet, als je het niet zelf gezien hebt." Zijn boosheid keerde terug. „Dus jul lie weten wie het gedaan heeft?" „We kunnen het niet zeggen." Er viel een stilzwijgen en toen zei hij: „Geef u het papier niet aan brigadier Porter, mer.eer?" „Natuurlijk weL" dat Alfie en ik nog meer gevonden heb ben, ja? U kunt hier gewoon in de scha duw blijven zitten. Wij zullen het werk wel doen." „Zo. Heeft je vader je dat ook ge zegd?" „Nee," antwoordde Jackie. „Mijn va der zei, dat ik het papier aar. u moest geven en verder de dingen op hun be loop laten. Hij zei, als u het aan briga dier Porter gaf, dan was u niet geschikt om die moord hier op te lossen." „Zeg hem maar dat zulke papieren in handen van de politie thuis horen." Maar hij wist al dat hij het niet op die bestemming zou brengen nog niet tenminste. VII. Graham Ward reed naar Inching Round in een staat van lichte verwar ring. Angela Pewsey was dood, mors dood. Ze zou geen brieven meer schrij ven. Ze zou geen bedreigingen meer uiten, zijn verleden najagen en zijn toe komst verduisteren. Die bedreigingen van Angela Mason Pewsey je kon er nu moeilijk meer aan geloven. Ange la Pewsey, kwinkelerend en spinnend in haar huisje: een twintigste-eeuwse heks. Een paar honderd jaar geleden zouden ze haar plechtig aan de brand stapel toevertrouwd hebben. Het meer moderne slachtoffer van haar toverijen was het vilaatje binnengewandeld en had haar, midden in zingen en spinnen, met een stomp voorwerp een slag toe- gfdiend. Het resultaat was hetzelfde en zeer bevredigend voor Graham Ward. Van zijn standpunt bekeken kon men zelfs zeggen, dat het de enige mogelijk heid was. Graham bezat een Achilles-pees en Angela Pewsey had die ontdekt, wat maar dat had ze niet geweten een gevaarlijk staaltje van liefhebberij was. Zijn gezicht kleurde donkerrood toen hij opnieuw bedacht, dat zij aan Celia had geschreven. Wat had ze geschreven? Celia had de brief verscheurd en wat was er te lezen geweest? Celia zou het uit haar hoofd zetten. Ze zou het ver achtelijk vinden, iets te onthouden van wat er in die anonieme brief had ge staan. Maar zou ze bij machte zijn, de herinnering eraan voorgoed te begra ven? Angela was dood, maar wanneer alles aan het licht kwam, dan zou het zijn alsof haar stem nog uit het graf sprak. Maar wat Graham ook tijdens zijn rit gepeinsd en gepiekerd mocht hebben toen hij arriveerde was hij vrolijk en opgewekt. Té opgewekt, volgens Firth, en niet geheel in stijl. Niettemin, terwijl hij Graham en Celia gadesloeg, kon hij een neerslachtige gedachte niet van zich afzetten. Precies haar type. Och, kom, hij was immers niet hierheen ge komen voor een liefdes-affaire, dus waarom zou hij er zich iets van aan trekken. Het lokte hem niet bijster aan, mee naar zee te gaan lunchen, maar ze ble ven aandringen. Het leek wel of vooral Celia gesteld was op zijn gezelschap, maar hij kon niet geloven, dat dit door zijn bekoorlijke persoonlijkheid kwam. Ze wilde alleen maar geen onderonsjes met Graham hebben nog niet ten minste. Die brave Celia kon blijkbaar nog niet goed vergeten wat er gebeurd was. Het was Graham, die opnieuw het on- derwerp-Angela op het tapijt bracht. Ze zaten in het plaatselijk hotelletje een cocktail te drinken, toen hij, na een korte stilte, zei: „Ze zeggejn dat ze juist aan het zingen was." (Wordt vervolgd) Hoewel nog niets met zekerheid om trent de verdere ontwikkeling van de pseudo-vogelpest valt te zeggen, is het een hoopvol verschijnsel, dat in de Zuidelijke provincies, waar het eerst de ziekte werd geconstateerd, geduren de de laatste maanden zich geen ge vallen meer hebben voorgedaan. Ook de Noordelijke provincies Groningen, Friesland en Drente zijn tot nu toe vrij van de ziekte gebleven. Tot dusver werden in totaal onge veer 200 pluimveestapels aangetast verspreid over een beperkt aantal ge meenten. Verreweg het grootste ge deelte van het besmette pluimvee was afkomstig van kleine bedrijven en par ticuliere kippenhouders, terwijl slechts in enkele gevallen ook grote bedrijven (bijv. te Barneveld) werden aangetast. In totaal, zo deelt het ministerie van Landbouw, Visserij en Voedselvoorzie ning mede, moesten ca. 60.000 kippen worden afgemaakt. Aangezien de ge hele Nederlandse pluimveestapel on geveer 22 millioen stuks telt is het to tal afgemaakte dieren te stellen op on geveer 1.4 pet. Dit houdt in, dat een en ander geen Invloed heeft op de eiervoorziening hier te lande, noch op de export van eieren. In een vergadering van „De Noorder- marktbond" te Noordscharwoude, een der grootste Noord-Hollandse veilingen, heeft de voorzitter medegedeeld, dat de teelt van vroege witte kool in dit rayon de laatste jaren vervijfvoudigd is. Met de snelle groei als gevolg van de natte zomer moet de afzet van de vroege kool wel op een catastrophe uitlopen. MO TiiiimmiiiiHuiinHMiiiiinmiiimimiiiiiHiiiiiiiiiiimiiiiiiiis „We zullen Nieuw-Guinea wel hou den" zei Snorrebor tevreden. „Waarom denk je dat, vader?" vroeg zijn zoon Jan, die als militair in Indo- sesië is geweest. „Omdat Sukarno, die bij hoog en bij laag en te pas en te onpas heeft ge zworen, dat N.-Guinea vóór de laatste zonsondergang in 1950 bij Indonesië zal worden gevoegd, niet meer zo ze ker van zijn zaak schijnt dan hij wel heeft voorgegeven. Heb je niet gele zen, dat hij onlangs een vergadering heeft toegesproken en toen aan zijn toehoorders gevraagd heeft,, wat er moet gebeuren, wanneer aan zijn wens niet zou worden voldaan? Dan zullen we blijven strijden, antwoordde de en thousiaste vergadering. J-"'st, zei Su- karto toen, we zullen strijden in 1951, 1952, 1953 enz." „Voor mijn part strijden ze tot St. Juttemis," grinnikte Jar als een papoea. Op een vergadering van kortverban- ders te Djakarta heeft de voorzitter van de samenwerkende vakorganisaties, de heer Van der Ploeg, verzekerd, dat de scholen met Nederlands als voertaal ge opend blijven. Inmiddels heeft de S.V.O. een drin gend telegram naar de minister van O., K. en W. in Nederland gestuurd, waarin de onhoudbare toestand op onderwijsge bied in Indonesië door het uitblijven van een toezegging van Nederlandse zijde in zake subsidiëring wordt geschetst. Het Britse volk is het meest „clean shaven" (gladgeschoren) volk ter we reld. Baarddragers worden er voor „beaver" (bever) uitgescholden. Maar nu gaan de mannen van Canterbury met deze traditie vanwege de traditie breken. Officieel is tot hen het verzoek gericht in verband met het Festival of Britain, dat in 1951 gehouden zal wor den, tijdig hun baard te laten staan. De stad heeft n.l. het plan om gedurende het festival een week lang Middel eeuwse spelen ten tonele te brengen. De voorzitter van het plaatselijke comité mayor Stanley, zeide: „Wij hebben grote mannen met hese stemmen nodig. Iedere man, die de rol van een Middeleeuwse monnik kan uitbeelden, wacht een taak". Voor de spelen zullen 2500 mannen no dig zijn. In 1951 zal Canterbury, de oude bisschopsstad der Engelse Kerk, die zich tengevolge van het wangedrag van Hendrik de achtste van Rome af scheidde, omdat de Paus het huwelijk van de koninklijke veelwijver niet wilde ontbinden, dus bevolkt zijn met hese baardige mannen, die in burger eruit zullen zien als vanwege hun schorheid afgekeurde Passiespelers of existentialistische artisten. India, waar hongersnood en voedsel gebrek welhaast tot de periodiek terug kerende inheemse epidemieën behoren, gaat op last van het ministerie van voedselvoorziening de zich nog in het land bevindende Europeanen dwingen de buikriem nauwer aan te halen. In Europese hotels zal geen rijst meer wor den geserveerd. Ook zullen hotels er op moeten toezien, dat hun gasten niet meer dan 150 gram meelspijzen per dag eten. Partijtjes, waar gerantsoeneerd voedsel wordt opgediend, moeten tot 24 personen beperkt blijven en het aantal gasten bij bruiloften en begrafenissen mag niet meer dan 50 bedragen. Deze maatregelen, voor zover zij Europese hotels en Europese gasten betreffen, zijn, gezien de voedselschaarste in India, zeer toe te juichen, want het wordt tijd, dat de verdenking, dat de blanken in de vroegere koloniale gebieden slechts op- eters zouden zijn geweest, óók in schijn wordt voorkomen. Het eigen stelsel van maten en gewich ten, dat Egypte er op na houdt, dateert nog uit de roemrijke tijden der pyrami- den bouwende Pharao's. Het bleef al de eeuwen sindsdien onveranderd in zwang, maar deze welhaast Britse vast houdendheid aan traditie (volgens het vermaarde boek „De Stenen spreken' zou de Engelse inch de basismaat der oude Egyptenaren zijn geweest) gaat nu overwonnen worden. Het Egyptische ministerie van Handel en Nijverheid heeft een wet ingediend, waarin het al gemeen gangbare metrieke stelsel zal worden ingevoerd. Slechts enkele oude oppervlaktematen zullen gehandhaafd blijven, zoals de feddan gelijk aan twee vijfde hectare), die onderverdeeld is in kirats en sahms. Egypte streeft dus op dit punt in modernisering het progres sieve Albion van Labour voorbij. Het is merkwaardig, dat zodra de wereld begint te vrezen dat zij in een oorlog om zeep zal gaan, er een nijpend tekort aan zeep ontstaat. In de staat Israël is het op het ogenblik bepaald moeilijk zich schoon te houden, daar de toiletzeep er schaars is geworden. Men ontvangt er slechts 100 gram toiletzeep in de twee maanden, plus 500 gram waszeep en 750 gram zeeppoeder. Op de zwarte markt doet de zeep hoge prijzen, zodat er voor de huishoudrekening niet veel meer dan wat schuim overblijft. Een lezer, die ooggetuige is geweest Van de brand op de Franse Oceaansto mer „Normandië", maakt er ons op at tent, dat dit schip in de haven van New York en niet in die van St Nazaire aan zijn roemloos einde kwam, gelijk wij in deze rubriek abusievelijk hebben vermeld. DINSDAG HILVERSUM II - 298 M. K.R.O. 18 00 amusem. muz., 18.20 sport, 18.30 Strijd krachten, 19.00 nieuws, 19.15 actualitei ten 19.25 Dit is leven, 19.40 amusem. muz., 20.00 nieuws, 20.05 Gewone man, 20.13 cantate Erschallet Ihr Lieder v. Bach, 20.40 Als de ziele luistert, le vensbeeld v. Guido Gezelle door Bern. Verhoeven. 21.55 Bachcyclus, das wohl- temperierte Klavier, 22.25 actualiteiten, 22.35 Sarabande v. Handel, 22.40 Pa ter Jelsma. 23.00 nieuws. 23.15 kamer- muz. v. Haydn. HILVERSUM I - 402 M. AVRO. 18.00 nieuws, 18.15 amusem. muz., 18.30 koor zang door Kon. Ver. Venlona, 18.55 Fran se amusem. muz., 19.25 Hier is Londen, 19.30 amusem. muz., 20.00 nieuws, 20.15 amusem. muz., 21.05 buitenl. overz., 21.20 Amerik. vocalisten, 21.50 doorlopende voorstelling, hoorspel, 22.30 Trio sonate in G v. Locatelli, kwartet in b v. Tele- mann, 23.00 nieuws, 23.15 concertino v. Janacek, symph. in b v. Borodin. WOENSDAG HILVERSUM II - 298 M. NCRV. 7.00 nieuws, 7.15 gymn., 7.30 gram., 8.00 nieuws, 8.45 gram., 9.00 zieken. 9.30 klas sieke muz.. 11.00 bariton, 11.30 werk v. Smetana. 12.33 amusem. muz., 13.00 nieuws 13.15 amusem muz., 13.55 Re quiem van Berlioz, 15.55 kinderkoor, 15.45 kwartet v. Schubert, 16.15 jeugd, 17.00 vocaal ensemble, 17.30 Estrellita, 18.00 koren en korpsen, 18.30 Strijdkr., 18.30 Strijdkr., 19.00 nieuws, 19.15 boek, 19.30 gram., 19.40 radiokrant. 20.00 nieuws, 20.05 Toccata v. Bach, 20.15 Cantates v. Bach. Festival de Strassbourg, 21.35 Nation, kamp, 21.55 zie 20.15, 22.30 sonate v. Beethoven, 23.00 nieuws, 23.15 Trio Fan tasia, 23.45 koor. HILVERSUM I - 402 M. VARA. 7.00 nieuws. 7.18 gram., 8.00 nieuws. 8.18 amu sem. muz., 8.50 vrouw, 9.00 kamermuz., VPRO: 10.00; VARA: 10.20 kookles, 10.35 vrouw. 11.00 amusem. muz., 12.00 amu sem. muz., 12.30 Land- en tuinbouw, 12.38 pianoduo, 12.55 kalender, 13.00 nieuws, 13.50 cowboysongs. 14.00 gespro ken portret, 14.15 strijkkwintet in c van Schubert, 15.00 Mens tegen mier, hoorspel voor de jeugd, 15.40 Ned. liedjes, 16.00 vragen staat vrij, 16.30 zieken. 17.00 va- cantieprogr., 17.30 amusem. muz., 17.45 reger uitz., 18.00 nieuws, 18 20 gram., RVU: 18.30 parapsychologie. VARA. 19.00 parlementair overz., 19.15 Marshallprogr.: VPRO: 19.30 klankbeeld over Eur. sa menwerking. 19 55 weekkroniek; VARA: 20.00 nieuws, 20.05 Op de korrel, 20.15 lichte muz., 20.45 De Venus v. Bainville. hoorspel. 21.35 symph. no. 5 f Beethoven, 22.06 gram., 22.25 vrouwenkoor, 22.45 tus sen mens en nevelvlek, over de wichel- - roede, 23.00 nieuws, 23.15 Dansmuz.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1950 | | pagina 3