Eerste Kamer aanvaardt KLM-ontwerpen
ondanks bestaande bezwaren
HUT DOMUI NI OUR VI&GUW
Belevenissen van de struisvogel Rasmus
TOMATEN
Babv
een sobere rok
Nieuwe regelen voorK. v.K. en wijziging
Kinderbijslagwet aangenomen
Iets anders
ZELFWERKEND
WASMIDDEL
ZINGENDE
De Amerikaanse wenst
Wij luisteren naar
v.
Communisten verlaten
de zaal
JEUGDCRIMINALITEIT
van
voor
r
J
Lof
De Utrechtse
Jaarbeurs
Dagelijks
kinder
verhaal
door
Clevin
DONDERDAG 17 AUGUSTUS 1950
PAGINA 5
De uitbreiding
Overheidsinvestering
Luchtvaart - Scheepvaart
Steun
Oorlogsuitgaven
Geen
debat
lonen-
en pryzen-
De procedure
Protest
Minister Spitzen
Re- en dupliek
Kamers van Koophandel
Het natuurlijke kind
Ondarzoek naar oorzaken
Antwoord van mr. Van
Rhijn
Herfst-silhouet
blijft aangesloten
Scheepvaartberichten
MARKTBERICHTEN
A i
(Vergadering voor Woensdag, geopend
te 13.30 uur; voorzitter prof. mr. R.
Kranenburg)
Aan de orde zijn de wetsontwerpen
Wijziging hoofdst. 9b begroting '49 (Te
gemoetkoming aan de KLM voor gele
den verliezen) en nadere regeling tussen
net rijk en de KLM.
Ir. KR AA YV AN GER (kath.) zegt van
ihening te zijn, dat het tekort van de
KLM niet zo groot had behoeven te zijn.
Daarom spijt het hem te meer, dat de
regering zich er zo vergoelijkend over
Uitlaat.
Met betrekking tot de Djacarta-lijn
tegt spr. er van overtuigd te zijn, dat
het beheer en de leiding hier te kort
zijn geschoten. Men geeft dit thans wel
enigermate toe, maar het „mea culpa"
Wordt toch te zelden gehoord. Spr.
Vraagt zich in verband daarmee af, of
Versterking van de commerciële direc
tie niet gewettigd is. Inderdaad, het be
drijf moet zijn vrijheid behouden, maar
de enorme bedragen, die het Riik be
schikbaar stelt, rechtvaardigen toch stel
lig meer invloed.
De argumenten, die de regering voor
Uitbreiding aanvoert, komen spr.' onvol
doende voor. Men zij voorzichtig; lucht
vaartmaatschappijen zijn nu eenmaal
meestal geen winstgevende bedrijven.
Voorlopig is spr. dan ook van mening,
dat thans niet nog eens 2614 millioen
van ons volksvermogen beschikbaar ge
steld moet worden voor de niet winst
gevende KLM. Noch de huidige om-
Vang, noch het vlagvertoon maken dit
noodzakelijk. Spr. zal het antwoord van
de minister afwachten, alvorens zijn
stem te bepalen.
Mr. VTXSEBOXSE (C.H.) beziet n.a.v.
deze ontwerpen het vraagstuk van over
heidsinvesteringen* in particuliere be
drijven. Is deze toenemende staatsin
vloed wel verkieslijk? Het is duidelijk,
dat de bereidheid om risico's te dragen
bij de particulieren afneemt, naarmate
het welvaartsstreven van de Overheid
primair sociaal gericht is; daardoor
Worden immers de belastingen te hoog.
Het gevolg is, dat dus de overheid de
risico's in de bedrijven moet gaan dra
gen. Dit is een groot gevaar; door de
Verliezen worden de belastingen nog
Weer hoger.
Spr.'s conclusie is dan ook, dat wij
ftlet de toenemende staatsdeelneming
niet op de goede weg zijn. Dit wil ech
ter niet zeggen, dat het mogelijk zou
zijn incidenteel deze invloed te beper
ken, zolang nog grote groepen van onze
bevolking zich achter de sociaal ge
richte politiek van de regering stellen.
Spr. kan ei, niet goed over heen, dat
het overleg om tussen de scheepvaart
en de luchtvaart een samenwerking tot
stand te brengen, mislukt is. De pogin
gen dienen te worden voortgezet.
In tegenstelling tot de vorige spr. is
Spr. van mening, dat het thans zeker
noodzakelijk is de 26 millioen voor de
Uitbreiding van dit bedrijf beschikbaar
te stellen, omdat wij thans naar de toe
komst moeten zien.
De heer TJALMA (A.R.) betreurt
dat met de scheepvaartmaatschap
pijen geen overeenstemming is be
reikt. Ware dit wel zo, dan zou de
staat thans minder kapitaal in de
luchtvaart behoeven te steken. De
regering zet nu alles op één kaart, in
tegenstelling tot voor de oorlog, toen
de regering de H.A.L. in staat stelde
de „Nieuw Amsterdam" te bouwen.
Spr. dringt er op aan, dat de rege
ring de rapporten van de rekenka
mer over de K.L.M. spoedig aan de
volksvertegenwoordiging door te zen
den. Dit1 zal er toe kunnen bijdragen,
dat de K.L.M. in de toekomst effi
ciënter zal werken.
Mr. WENDELAAR (V.V.D.) wil nu niet
lang meer spreken over de fouten, die
bij de K.L.M. zijn gemaakt. Ook de lei
ders van dit bedrijf zullen de fouten
thans wel inzien.
Spr. vraagt of bü de beoordeling van
de steun wel is gedacht aan onze de-
'ensiebelangen.
Wat nu de onwerpen zelf aangaat,
spr. zou niet' graag de verantwoorde
lijkheid dragen voor het afstemmen
Van deze ontwerpen. Maar als we dan
toch vóór stemmen, waarom dan nog
allerlei bezwaren naar voren te halen.
Daarvoor heeft de K.L.M. toch te veel
gepresteerd. Dit is Holland op zijn best.
Spr. zal dan ook met genoegen voor de
Voorstellen van de regering stemmen.
Mr. REGOUT (kath.) is van mening,
dat de Kamer hier voor een verre van
benijdenswaardige beslissing staat. Want
ook spr. is zeer gevoelig voor de ro
mantiek, die zweeft rondom de KLM.
Toch zijn de feiten echter zo, dat de
aanstelling van een derde directeur ge-
Wenst is.
Spr. vraagt, wat nu precies de argu
menten van de regering zijn voor de
Uitbreiding van de KLM. Moet hier niet
gesproken worden van een dwanginves-
tering en als we deze weg opgaan, is
dan het einde nog wel te zien. Het werk-
scheppende karakter van het bedrijf kan
diet ontkend worden, maar het moet
tiet geforceerd worden.
Wat verwacht nu de regering van hen,
die niet door haar gebrekkige motivering
zijn overtuigd? Zij zou er goed aan doen
dat gedeelte van de ontwerpen, dat be
trekking heeft op de uitbreiding in te
trekken. Zo niet, dan is het voor spr.
uiterst bezwaarlijk om voor te stemmen.
De heer KRAMER (arb.) is van me
ning, dat de regering in de m.v.a. veel
bezorgdheid heeft weggenomen. Spr.'s
fractie is dan ook thans van mening
dat de voorstellen welwillend ontvan
gen dienen te worden. De KLM heeft
zeer vee' voor ons land gedaan. Des te
meer roden om dan nu de tekorten bij
te passen. Vanzelfsprekend geldt dit
voor de tekorten, die zijn ontstaan door
de devaluatie.
Spr. is van mening, dat de internatio
nale positie van de KLM behouden en
versterkt moet worden. Welnu, de voor
stellen hebben o.m. dit tot doel. Spr.'s
fractie heeft dan ook geen bezwaar tegen
deze voorstellen.
De heer VAN SANTEN (comm.) heeft
geen behoefte aan een lange redevoering
over deze onderwerpen. Voor spr.'s frac
tie is het n.l. duidelijk dat alle uitgaven
voor de KLM in wezen verkapte oor
logsuitgaven zijn. Spr.'s fractie zal dan
ook tegen de voorstellen stemmen.
De beraadslaging 'over het onderwerp
wordt geschorst i.v.m. het feit, dat de
minister zijn antwoord enige tijd wenst
voor te bereiden.
Aan de orde is de vraag of, en zo ja
wanneer, de Kamer de motie-Schalker
(comm.) betreffende de algemene ver
hoging van de lonen, salarissen en pen
sioenen, in behandeling zal nemen.
Prof. MOLENAAR (V.V.D.) verklaart
ertegen te zijn deze motie te behandelen,
omdat zij geen betrekking heeft op enig
aan de orde zijnd onderwerp van de dag
Spr. dient een voorstel in de motie ter zijde
te leggen.
De heer OQSTERHUI9 (Arb.) vraagt of
dit betekent mat eerst gesproken dient te
worden over dit laatste voorstel en nog niet
over de vraag of de motie zal worden be
handeld.
De VOORZITTER bevestigt dit.
De heer WOUDENBERG (Arb.) zegt het
eens te zijn met prof. Molenaar, maar voegt
daaraan toe, dat dit niet inhoudt, dat de
Kamer medewerking zou verlenen tot een
interpellatieSchalker over dit onderwerp.
De heer SCHALKER (Comm.) betwist, dat
in het reglement tot uiting komt, dat de
door hem gevolgde weg onjuist is. Spr. wil
nu spreken over de vraag of de motie be
handeld zal worden.
De VOORZITTER merkt op, dat dit thans
niet aan de orde is.
De heren VAN SANTEN en BRANDEN
BURG (Comm.) zeggen het daarmee oneens
te zijn.
De heer DE BRUIJN (Kath.) zegt het
ook te formalistisch te achten, d. m. v
een voorstel zoals dat van prof. Molenaar,
het debat over ,,de vraag of", reeds van
te voren af te kappen.
PROF. MOLENAAR (V.V.D.) zegt
juist zo scherp stelling te nemen, omdat
hij hier een gevaar aanwezig acht voor
de parlementaire democratie.
Het voorstel Molenaar wordt aangeno
men met 22 tegen 13 stemmen.
De heer SCHALKER (Comm.) pro
testeert in een korte verklaring tegen deze
gang van zaken en zegt, d«*t hij en zijn
fractiegenoten uit protest deze zittingen
niet meer zullen bijwonen. (De comm. frac
tie verlaat de zaal).
Voortgezet wordt de beraadslaging over
de K.L.M.
De minister van Verkeer en Waterstaat,
mr SPITZEN merkt met betreking tot het
verzoek om uitbreiding van de directie op,
dat reeds is medegedeeld, dat het in de
bedoeling ligt de directie tot vtff personen
uit te breiden.
Met betrekking tot de uitbreiding merkt
spr. op, dat niet zo zeer is gedacht aan
opening van nieuwe lijnen, maar aan con
solidering en ontwikkeling van de bestaande
lijnen. Getracht zal worden deze lijnen ren
dabel te maken. Zo gezien is het toch be
grijpelijk, dat de regèrijig de K.L.M. daar
bij wil steunen.
Spr. wijst er mr. Vixseboxse op, dat
reeds verscheidene malen is medegedeeld
dat het zou worden toegejuicht, indien par
ticulieren finantiële bijdragen wilden leve
ren. Daarmee zou immers de K.L.M. nog
veel meer worden een echt-Nederlands goed.
Met verschillende sprekers betreurt spr.,
dat geen overeenstemming is bereikt tussen
de scheepvaartmaatschappijen en de K.L.M.
Het rapport van de commissieAlbarda is
thans nog op het departement in stpdie. De
aanbevelingen om contact te blijven onder
houden vinden bij spr. volledig weerklank
Spr. zegt toe, de rapporten van de Reken
kamer zo snel mogelijk door te zenden
aan de volksvertegenwoordiging.
Voor intrekking van een van de
ontwerpen voelt spr. niets. Hit immers zou
neerkojnen op intrekking van het 'gehele
tweede ontwerp om daarna een deel daar
van weer in te dienen en later pas het deel
dat betrekking heeft op 6e 26*4 millioen,
vergezeld van een uitgebreidere toelichting.
Deze toelichting is echter niet te geven. Spr.
wil echter wel toezeggen ruimer gebruik te
maken van de driemaandelijkse inlichtingen
aan de Kamer over het gehele luchtvaart
beleid.
Ir. KRAAYVANGER (Kath.) vraagt
of hij onder uitbreiding inderdaad
moet verstaan, wat de minister thans
heeft medegedeeld, dus een uitbrei
ding om het rendement te verbeteren,
b.v. omdat met volle vliegtuigen zou
worden gevlogen.
Mr. REGOUT (Kath.) zegt met uit
breiding in de zin van consolidatie ac-
coord te gaan. Maar waarvoor zijn dan
5 nieuwe vliegtuigen nodia?
De MINISTER bevestigt, dat niet
expansie, maar rendementsverhoging
het doel van de uitbreiding zal zijn.
Voorts herhaalt spr., dat het in 't ge
heel niet in de bedoeling ligt, de vijf
vliegtuigen, waarvan is gesproken, zo
maar te kopen.
De ontwerpen worden z.h.st. aan
genomen'met aantekening, dat de heer
Regout geacht wil worden te hebben
tegengestemd.
Aan de orde is het w.o. nieuwe regelen
omtrent de Kamers van Koophandel en
Fabrieken.
Mr. STEINKÜHLER (K.V.P.) zegt van
mening te zijn, dat na de behandeling in
de Tweede Kamer bijna niets dan goeds
van dit ontwerp te zeggen is. Juist om
dat herstel van het recht het belangrijk
ste aspect van het ontwerp is, moet even
wel betreurd worden, dat de indiening
pas zo laat is gekomen. Terecht is ge
broken met het oude verkiezingsstelsel.
Dit was ook niet te hanteren. Het nieuwe
stelsel is een verzachte en daardoor ac
ceptabele vorm van coöptatie. Spr. vraagt
of de opneming van werknemersverte
genwoordigers zal geschieden in even
redigheid over de verschillende kamers
en voorts of de regeling met ingang van
1 Januari a.s. van kracht zal worden.
Mr. VIXSEBOXSE (C.H.) wijst op het
verschil tussen de K. van K. en de
P.B.O. en vestigt er de aandacht op, dat
de besluitvorming in de organen van de
P.B.O. geschiedt onder invloed van de
meningen, zoals die bestaan in de zuilen
organisaties. In de K. van K. zullen de
meningen meer in vrijheid gevormd wor
den en het zal voor de regering en de
S.E.R. van waarde zijn, zulke oordeion
onder ogen te krijgen.
Mr. VAN WALSUM (Arb.) betreurt
het, dat het ontwerp niet eerder door
de regering is ingediend. Spr. ziet voor
de K. v. K een zinrijke taak.
Spr. dringt er op aan de werknemers
niet buiten de Kamers te laten. Het mo
tief, dat zij geen belangstelling voor het
werk van de Kamers zouden hebben,
gaat niet op. Spr. betreurt het dan ook,
dat het amendement-Schilthuis in de
Tweede Kamer niet is aangenomen. (Bij
dit amendement werd het aantal werk
nemers op 25 pet. gesteld.)
Met betrekking tot de samenwerking
van de Kamers en de provinciale be
sturen is spr. niet geheel'gerust. Op zijn
minst staat hij er sceptisch tegenover.
Antwoord van mr. Van den Grinten
dat het inderdaad de bedoeling is weer
De staatssecretaris van Economische
Zaken, MR. VAN DER GRINTEN zegt
ook, dat het belangrijkste aspect van het
ontwerp het rechtsherstel is. Spr. zegt,
dat het inderdaad de bedoeling is weer
terug te gaan naar de situatie, zoals die
is beschreven in de wet van 1920, het
geen overigens niet wil zeggen, dat ook
weer 30 kamers zullen worden ingesteld.
Met betrekking tot het stelsel van de
verkiezing merkt spr. op, dat ook hij dit
niet ideaal acht. Het is echter niet moge
lijk gebleken een beter stelsel te vinden.
Het individuele kiesstelsel wijst spr. af.
Spreker verheugt er zich over dat
van alle zijden de opneming van arbei
dersvertegenwoordigers in de kamers
wordt toegejuicht. Het is dan ook de
bedoeling tot deze opneming over te
gaan. Voorts deelt spr. mee, dat de
regeling inderdaad op 1 Januari a.s. in
werking zal treden.
Spr. is niet zo bevreesd, dat de kamers
de samenwerking met het provinciale
bestuur als een last zullen voelen.
Na een korte repliek van MR. VAN
WALSUM (Arb.) en dupliek van de
staatssecretaris, wordt het ontwerp zon
der stemming aangenomen.
Zonder stemming en zonder discussie
wordt aangenomen het w.o. wijziging
van hoofdstuk 12 van de begroting '48.
Aan de orde is het w.o. kinderbijslag
wet en kinderbijslagwet voor invalidi-
teits-, ouderdoms- en wezenrentetrek
kers.
De heer SCHIPPER (A.R.) is van
oordeel, dat het wezen van de kinder
bijslag door de huidige regeling in dis-
crediet wordt gebracht. Er wordt thans
rekening gehouden met de huwelijks
verhouding, maar bij de berekening van
het prestatieloon is dit niet het geval.
Spr. is van mening, dat de overheid op
de verkeerde weg is met het ontwerp,
zoals dit na de wijziging van de Tweede
Kamer ter tafel ligt.
PROF. MOLENAAR (V.V.D.) zegt
het te betreuren dat de Tweede Kamer
het ontwerp heeft gewijzigd. De minis
ter kan echter niets verweten worden.
Met hem is spr. van mening, dat deze
wet de uitvoering en de onderlinge
verhoudingen compliceert.
Spr. bestrijdt de mening van de
voorsteller in de Tweede Kamer,
dat behoefte nog geen recht zou
scheppen. Spr. herinnert daarbij aan
het oorspronkelijke doel van de kin
derbijslag: de herverdeling van het
loon.
Spr. is het eens met de hoge opvatting
van het huwelijk. Maar we zitten nu
eenmaal met natuurlijke kinderen. Meet
de overheid nu toch dit onderscheid ma
ken? Is dit wezenlijk in overeenstem
ming met het christendom?- Als de
ouders de natuurlijke kinderen in het
gezin opnemen, moet dan de maatschap
pij de nadruk cp dit verschil leggen?
Spr. verzoekt bij de uitvoering van de
wet iedere accentuering van de discri
minatie achterwege te laten. Ondanks
bezwaren zal spr.'s fractie voorstemmen.
MR. VAN WALSUM (Arb.) zegt, dat
het een bedenkelijke vergissing Is, te
denken, dat zij, die bezwaar hebben te
gen deze regeling, de heiligheid van het
huwelijk niet erkennen. Ook vanuit
(Van onze correspondent)
,flet is een verkwikking voor het
priesterhart te mogen constateren, dat
de pioniers hun katholieke overtuiging
van huis naar hier hebben overge
bracht," aldus mgr. Th. Huurdeman als
vertegenwoordiger van Z. Em. Kardi
naal de Jong tijdens de prachtig ge
slaagde jaarlijkse Katholiekendag van
de Noordoosftpolder.
Een der grootste hallen van Em-
meloord was reeds geheel met gelo
vigen gevuld, toen de Vicaris-Gene
raal van het Aartsbisdom, voorafge
gaan door bruidjes en de geestelijk
heid van het N.O.P., het fraai ver
sierde interieur werd binnengeleid.
Hier droeg mgr. Huurdeman een
pontificale Hoogmis, met assistentie
van de drie polderpastoors F. Koop-
mans van Kraggenfcurg, A. Weijs van
Marknesse en Th. Morselt van Em-
meloord, op. Laatstgenoemde hield
tijdens de plechtigheid een predicatie
naar aanleiding van de woorden: „Die
in tranen zaaien, zullen in vreugde
oogsten."
Des middags hield pater Fidelis
Jutte O.F.M. een gloedvole rede, waarin
hij mgr. Huurdeman verzocht de ge
liefde Kardinaal te verzekeren hoe groot
de trouw is van de katholieke bevolking
van dit land aan de aloude Moederkerk.
Hierna deelde pastoor F. Koopmans
mede, dat de Landdrost van de N.O.P.
zijn volle medewerking heeft toegezegd
voor de vestiging van het Wit-Gele
Kruis in het nieuwe land.
Van 514 September 1950 zal te Utrecht
de 55ste internationale Jaarbeurs worden
Behouden. Op deze Jaarbeurs zullen in
dustriële artikelen uit een 30-tal landen
worden geëxposeerd. De expositieruimte is
in verband met de grote binnen- en buiten
landse belangstelling wederom vergroot en
bedraagt thans ruim 50.000 m2. netto. Het
aanbod heeft weer een uitgesproken inter
nationaal karakter.
Temidden van de overige groepen zullen
om de medisch-pharmaceutische en de
meubelafdeling op het Vredenburg en de
Agrarische en Zuivelafdeling op het Croese-
laanterrein, zowel door hun omvang, als
door hun aankleding, een bijzonder cachet
aan de Najaarsbeurs geven.
In het Internationale Paviljoen op het
Vredenburg zullen de collectieve inzendin
gen worden ondergebracht van België, Ita
lië Marokko en Hongarije, die hier een
keurcollectie van exportproducten zullen
aanbieden.
Bij een particulier heeft de Zaandam-
se politie een hamstervoorraad in beslag
genomen. Een dikke vijftig pakjes thee,
ettelijke doze koffie, alsmede een aan
zienlijke hoeveelheid rijst, suiker, zout,
zeep en slaolie werden in beslag geno
men.
Seretse Khama, het verbannen hoofd
van de Bamangwato-stam, is met zijn
oom, repent Tshekedi, tot overeenstem
ming gekomen. Seretse en zijn oom zul
len gezamenlijk een verklaring uitge
ven, waarin zij de details van hun over
eenkomst zullen bekend maken. Seretse
zou vandaag met vrouw en kind naar
Engeland vertrekken.
een christelijke levensbeschouwing is
wel degelijk een andere zienswijze mo
gelijk. Bovendien speelt de barmhartig
heid hier ook een rol.
Deze regeling maakt de indruk van
een demc-nstratie.
De heer KUIPER (Kath.) zegt, de
oplossing, die in de Tweede Kamer
gevonden is, ook niet fraai te vinden.
Toch wil spr. een enkele opmerking
maken, ter verdediging van zijn poli
tieke vrienden in de Tweede Kamer.
Bij hen heeft niets anders voorgezeten
dan de heiligheid van het huwelijk
hoog te houden. Dit heeft bij de be
strijders niet voldoende erkenning en
waardering gevonden. Spr. vraagt be
grip voor deze houding, te meer daar
men blijk heeft gegeven te begrijpen,
dat de moeder met het natuurlijke
kind niet kan worden achtergesteld.
De staatssecretaris van Sociale Zaken,
Mr. VAN RHIJN, merkt op, dat,
indien men het eens is met de heer
Schipper over de heiligheid van het
huwelijk, tooh een andere technische
oplossing inzake kinderbijslag voor het
natuurlijke kind mogelijk is. Naast de
andere bezwaren tegen het amendement,
zegt spr. nog, dat de algemene maatregel
van bestuur thans op onjuiste wijze
wordt gebruikt.
Spr. voelt de bezwaren van Prof. Mo
lenaar wat betreft de discriminatie bij
de practische uitvoering en zal trachten
hier een oplossing te vinden.
Spr. wil nu niet diep ingaan op het
probleem zelf, maar er slechts de aan
dacht op vestigen, dat als hier van
naastenliefde wordt gesproken, niet uit
het oog mag worden verloren het ver
schil tussen de verhouding individu tot
individu en de verhouding overheid tot
individu.
Nadat Mr. VAN WALSUM de mening
van de heer Kuiper heeft bestreden,
wordt het ontwerp zender stemming
aangenomen.
Nadat de voorzitter in korte trekken
de werkzaamheden van de Kamer ge
durende de afgelopen zitting heeft ge
memoreerd, wenst hij alle leden en me
dewerkers van de Kamer een ongestoor
de tijd van rust en sluit de vergadering
te 19.15 uur.
Advertentie
bevat zelfwerkend
optisch wit!
stralende
voetbal
39 ct. per groot pak
CJCtA«
^£vCopyrighMM^8_
»2.
Het
t, «ei was erg leuk op dat onbewoonde eiland.
i asrnus bouwde het huis en Sim en Sam maakten
e' strooien dak. Er kwam trouwens ook uit, dat Sam
uitvinder was. Hij zette een trechter onder de
en maakte een aasslana aan de trechter vast
en toen hadden ze een waterleiding. Verder was het
wel erg warm, Sam stak zijn hoofd onder zijn wa
terleiding. Maar het was toch eigenlijk te warm om
nog meer uit te vinden. Het huis was onderhand
klaar en het zag er erg aardig uitAlleen was de
deur een beetje te laag uitgevallen. „Nou jongens,"
zei Rasmus, „nu moeten we maar eens verder gaan
kijken, hoe het eiland er uit ziet."
Kunt U zich voorstellen,
dat nog geen halve eeuw ge
leden de tomaat nagenoeg
onbekend was in ons land
en op groenten- en fruitten-
toonstellingen als een heel
bijzondere vrucht te pronk
werd gelegd? Dat deze
vrucht, die uit Peru stamt,
hier zo is ingeburgerd, be
wijst wel^ hoe zij bij vrijwel
iedereen in de smaak valt.
Zowel bij de broodmaal
tijd als bij de warme maal
tijd kunnen wij de pittig
smakende tomaten op aller
lei manieren gebruiken.
Daarbij komt. dat zij voor de
gezondheid van zoveel be
lang zijn vanwege hun hoog
gehalte aan beschermende
stoffen. Dat is dan ook de
reden, waarom tomatensao
voor babies vaak wordt aan
geraden.
Behalve in soepen, sausen,
stoofpotten, sla's en als bo
terhambelegging kan men
tomaten verwerken tot spe
ciale gerechten. Wij geven
hierbij enige recepten voor
zo'n extraatje van tomaten.
Recepten voor 4 personen
Gevulde tomaten
4 mooie, middelgrote to
maten, 2 hardgekookte eie
ren (ook eendeneieren zijn
geschikt, mits ze tenminste
10 minuten gekookt zijn), een
krop sla, slasaus of mayon
naise, peper, zout.
De tomaten wassen. Het
kapje afsnijden en de toma
ten met een lepeltje uithol
len tot pitjes, sap en zaad
lijsten verwijderd zijn (deze
kan men in soep of saus ver
werken). De tomaten van
binnen bestrooien met zout
en peper. De hardgekookte
eieren pellen en in stukjes
snijden. Van de sla enige
mooie bladeren uitzoeken om
er de tomaten op te plaatsen
en van het gele hart dunne
reepjes snijden. De reepjes
sla vermengen met de stuk
jes ei en de slasaus (of
mayonnaise) en de tomaten
met deze massa vullen. De
tomaten elk op een slablad
op een grote schotel of op
aparte schoteltjes opdienen.
Vis in tomatensaus
(smakelijk is dit re
cept vooral voor
schelvis of poon).
500 gr. gefiltreerde schel
vis of poon, 250 gr. tomaten,
2 a 3 eetlepels gehakte sel
derij, 3 eetlepels gehakte pe
terselie, zout, peper, boter of
margarine.
De selderij, de peterselie en
de gewassen en in stukken
gesneden tomate' smoren in
boter of margarine. Als de
massa gaar is, deze zeven. De
vis inwrijven met zout en pe
per, in stukken verdelen en
in de gezeefde saus gaar sto
ven (plm. 10 min.). De vis
opdienen in de saus, welke
niet gebonden behoeft te
worden
Gesmoorde tomaten
met cantharellen
300 gr. cantharellen, 300 gr.
i4 middelgrote) tomaten, bo
ter of margarine, 1 uitje,
zout, peper, gehakte peterse
lie, I eetlepel bloem
De ui snipperen en fruiten
in wat boter of margarine.
De cantharellen schoonma-
Het Londense haute-couturehuis Digby Morton toonde zijn
herfstcollectie in Parijs, o.a. dit zwavelgele tweed com
plet met nutria kraag en het pakje rechts.
De Parijse herfstshows,
die deze week begon
nen zijn en de maand
Augustus voor de lieden van
het vak allerminst vacantie-
maanden doen zijn, werden
zoals gewoonlijk ingeleid
met de hoeden. Wéér trachten
enkele modistes de hoed
recht op het hoofd te zet
ten, maar de vrouwen wil
len daar niet erg aan. Ze
houden meer van de schuine
lijn, die flatteuzer en zach
ter is. De hoedjes blijven
klein en draagbaar met een
tendens, om de hoogte in te
groeien, wat geen wonder is
als de modiste zich laat in
spireren door de vulkanen!
Het is ieder seizoen weer
even boeiend te horen waar
de Parijse hoedenontwerp-
sters haar inspiratie vandaan
halen. Het blijft niet bij de
politiek van de dag, het bal
let, de folklore, de geschiede
nis en de harlekijnmuts, maar
daarnaast is het ."itmaal
speelgoed als de diabolo en
wat nog veel gekker is, ze
gappen bij de dieren! Kr zijn
bij de herfstcollecties hoed
jes met konijnen- en hon
denoren, met de oren van
een eekhoorn en een ezel.
Bij dat alles horen glinste
rende sieraden. Rijnstenen
spelen een grote rol, ze zit-
ken (stukjes van de steel af
snijden, grote exemplaren
klein snijden en de padden
stoelen goed wassen) en met
de ui meefruiten tot ze licht
bruin zijn. Dan de gewassen
en in stukken gesneden to
maten toevoegen. Als dez"
gaar zijn, de pan van- het
vuur nemen en de bloem
zonder klontjes over de mas
sa strooien. De massa nog
even onder roeren doorko
ken en op smaak afmaken
met peper, zout en gehakte
peterselie. Dit gerecht is zeer
smakelijk bü rijst, doch kan
ook met aardappelen (purée)
gegeven worden.
ten zelfs als dauwdruppels
in een toef violen op een
kleine cloche. De kleine, het
hoofd nauw omsluitende
hoed. op kort haar, is ge
heel in stijl met de vrij
strakke lijn van het silhouet,
dat geen ingrijpende wijzi
ging ondergaat. De oorlogs
spanning, die overal door
dringt, heeft een onmiddel
lijke terugslag op de practi
sche zin der Amerikaanse
vrouwen, die sobere rokken
willen. Het blijft dan ook
de nauwsluitende japon
iSchiaparelli spreekt van
„het tweede vel") onder d«
ruime mantel.
De wintermantels spelen
een grote rol in de Parijse
collecties. Ze zijn zeer ver
schillend van lengte, ook
driekwart en zeven-achtste,
wijd. rechtvallend of aange
sloten, en gemaakt van lang
harig, ruig materiaal, teddy
beer of iets dat lijkt op slor
dige poedelkrullen. De poe
del staat toch zo in de be
langstelling! En die ruige
donkere buitenkant wordt
bij voorkeur gevoerd roef
lichte glanzende taf of bro
caat.
De bontkraag is in alle
variaties teruggekeerd.
Wat de lengte van de
avondjurk betreft, zegt Pa
rijs nog steeds; „entre les
deux mon coeur balance."
Lang is mooi en vrouwelijk,
maar de Amerikaanse houdt
van het makkelijke, met veel
glinstering bewerkte korte
feesttoilet.
De Londense ontwerper
Victor Stiebel, wijs als ko
ning Salomon, lost de kw?s-
tie op door zijn avondjapon
nen van voren kort en van
achteren slepend te maken.
ASTRID
Een heer in Brussel, zo
lazab wij dezer dagen
in eenVlaamse krant,
heeft een kinderbedje uitge
vonden, dat de baby in slaap
wiegt. Om de uitvinding te
vervolmaken 'is in het bedje
ook nog op vernuftige wijze
een soort speeldoos aange
bracht, zodat met het wiegen
ook een wiegeliedje gepaard
gaat. De beweging van het
bedje is slechts zeer gering
en de klank zacht. Het ge
heel werkt met een motor
tje, dat de moeder eventueel
van haar bed uit kan bedie
nen.
Volgens het blad dacht de
uitvinder aan al die arme
moeders, die zenuwachtig
worden als baby de slaap
niet wil vatten. Wij willen
graag aannemen, dat bij deze
man geen andere dan goede
bedoelingen voorzaten. Het
is alleen jammer, dat de uit
vinding vermoedelijk wel
weer zal gebruikt worden
juist door degenen, die beter
niet over een dergelijk in
strument konden beschikken.
Wij bedoelen hier de gemak-
zuchtigen onder de moeders.
De moeders, die het meest
last hebben van babies, die
niet slapen willen, zijn
meestal de moeders, die hun
kinderen het meest hebben
verwend. Als baby gewend
is bij het eerste kikje dat hij
geeft opgenomen te worden,
zal hij veel vlugger heel wat
huilbuien hebben, dan wan
neer men hem rustig zijn
huiluuftje laat. Maar deze
moeders zullen zich heus de
gelegenheid om baby te
troosten en te verwennen
niet laten ontnemen door een
„machine." De verstandige
ouders hebben over het alge.
meen weinig last van de kin
deren. Deze babies eten en
slapen op vaste tijden en
wanneer dat eens niet ge
beurt, is dat vaak omdat de
kleine niet helemaal in orde
is. In zo'n geval wil moeder
zich toch liefst zelf met de
baby bemoeien.
De gemakzuchtigen echter,
die het feit a1 lastig vin
den, dat hun verantwoorde
lijkheidsgevoel hun niet toe
staat het huis te verlaten
voor baby slaapt wat er
kan gebeuren als h.'i 's nachts
wakker wordt en er niemand
thuis is, daar denken ze maar
niet aan zulle., deze wieg-
automaat zeker met gejuich
begroeten. Terwijl mammie
zich kleedt, kan het bedje
het kind vast in slaap wie
gen en mammie hoeft dus
nergens meer op te wachten.
Ach ja. wij zü'n een beetje
sarcastisch en misschien ook
wel ,een beetje ouderwets.
Wij behoren tot de mensen,
die vinden, dat men kinde
ren. die te jong zijn om op
zich zelf te passen, niet al
leen thuis mag laten. Mis
schien vergissen wij ons. Mis
schien worden de zingende
—wiegjes nog wel eens zo po
pulair, dat niemand zich kan
voorstellen, dat het eens an
ders was.
Volgens het Belgi-che blad
heeft eer. geneesheer de
nieuwe vinding al goedge
keurd. Wie weet ho snel
slapeloze vaders zü'n advies
volgen.
AALSDIJK 16 bij Kp. Race, ABBEDIJK
16 n. Rio de Janeiro, ALAMAK 16 te Bas
rah, ALBIREO 16 bij Kp. St. Vincent. ALET-
TA 17 te Pladju, ALKAID 17 te Bremen,
AMSTELLAND p. 16 Finisterre, AMSTEL-
PARK 16 n. Makassar, AMSTELSTAD 16 n
Genua. ANNENKERK p. 16 St. John's EU-,
ARENDSDIJK 16 bij Fortalena. ATLAS p.
17 Dungeness, BANTAM 16 v. Port Saïd.
BARENDRECHT 16 bij Kp. Clear. BENG-
KALIS p. 17 Kp. Guardefui, BENNEKOM
16 bij Azoren, BEVERWIJK 16 bij Valen
cia, BLOEMFONTEIN 16 v. Mombassa,
BORNEO 17 te Belawan, BOSKOOP 16 bij
P. Delgada, BREDA 16 n. Mollende, CAL-
TEX DEN HAAG p. 16 Gibraltar, CALTEX
LEIDEN 16 v. Suez, CALTEX PERNIS p.
16 Casquets. CALTEX UTRECHT 16 v. Pa
lermo, CELEBES 16 V. P. Sudan, CERAM
16 v. Madras, CISTULA 15 bij Fayal, DA-
NAE 15 n. Sevilla, DUIVENDRECHT 16 te
Las Palmas, DUIVENDIJK 16 bij Fayal,
ESSO DEN HAAG p./17 Dungeness. ETRE-
MA 16 te Swansea, FRIESLAND 16 n.
Londen, GAASTERKERK 17 te East Lon
den, GOTLAND 17 te Santos, HAARLEM 17
n. Cristobal, HECTOR 16 n. Melazzo, HER
CULES 16 n. Latakia. HERSILLIA 16 te
Willemstad, HYDRA 16 bij Scilly's. IRIS 16
te Gothenburg, JAPARA 16 n. Tandjong-
priok, JOBSHAVEN 16 bij Kp. La Hague,
KAMERLXNGH ONNES p. 16 Guardefui,
KEDOE p. 16 Malta. KEILEHAVEN 16 bij
Teneriffe, KOTA BAROE 16 v. Djakarta.
LAERTES p. 16 Deachy Head. LAWAK 16
te Manilla. LEERSUM 16 bij Bermuda.
LEOPOLDSKERK 15 te Aden, MAASKERK
17 te Lagos, MELISKERK 15 v. Hongkong,
MERWEDE 16 n. Rotterdam. MODJOKER-
TO 17 te Belawan, MOLENKEHK 16 te P
Said, MURENA 17 te Buenos Aires, NIEUW
AMSTERDAM 16 bij Kp. Race, ORANJE 16
v. Singapore, ORANJESTAD 16 n. Curacao,
PAPENDRECHT 16 bii Fayal, PARKHAVEN
16 bij St. Vincent, POLYCHEMUS 16 te
Semarang, PRINS ALEXANDER 16 bij New-
Foundland. PRINS WILLEM VAN ORANJE
17 bij Valencia. ROEPAT 16 te Surabaja.
RONDO 17 te Baltimore. RIJNLAND 17 n.
Vitoria. SAMARINDA 16 n. Portland, SA-
RANGAN 16 bij Gibraltar. SINGKEP 16 bij
Ouessant, SOESTDIJK 16 bü Gibraltar,
STAD ALKMAAR 16 n. Emden, STAD
LEIDEN 16 bij New-Foundland, STAD
MAASTRICHT 16 te Casablanca. STENTR
16 te Lissabon, TABINTA 16 bij Ouessant,
TAMO 16 bij Can. eil., TARIA 16 bij Cura
cao. TAW ALT 16 bij Singapore. TOSARI 16
n Surabaja. UTRECHT 16 v. Lorenzo Mar
ques. WATERMAN 16 n. Makassar. WOENS-
DRECHT 16 bij Fayal. ZONNEWIPK p. 16
Bougaroni, ZWIJNDRECHT 16 bij St. Vin
cent.
VEEMARKT 's-HERTOGENBOSCH, 16
Aug. Op de markt werden aangevoerd 4325
stuks vee. zijnde 1587 runderen, 291 nuch
tere kalveren, 72 zeugen, 179 lopers, 1715
biggen, 351 schapen en lammeren. De prij
zen waren als volgt: melk- en kalfvaarzen
van f 700975 p. St., guiste koeien van
f 575800 p st., kalfvaarzen van f 650
950 p. St., klamvaarzen van f 575650 p
st., guiste vaarzen van f 500600 p. st., pin
ken van f 275475 p. st., graskalveren van
160280 p. st.. nuchtere fokkalveren van
f 95135 p. st., nuchtere slachtkalveren van
f 5085 p. st„ lopers van f 6580 p. st..
biggen van f 38—58 p. st.. schapen van f 60
f 70 p st., vette schapen f 85—115 p. st.
zuiglammeren van f 5565 p. stuk, vette
koeien 1.902.30 p. kg. lev. gew., slacht
vee 2.202.80 per kg. geslacht gew.
PURMEREND, Dinsdag 15 Aug. 1950.
Eieren: 5000 kipeieren 14—15 per 100 stuks,
2500 eendeieren 8.50 per 100 stuks. Vee
markt: Runderen, totaal 504 stuks: 168 vet
te koeien 2.302.95 per kg., handel kalm.
161 geldekoeien 575825 per stuk, handel
matig, 123 melkkoeien 6801025 per stuk.
handel stil, 28 pinken 370480 per stuk,
handel kalm, 24 stieren 625—1450 per stuk,
handel kalm, 219 nuchtere kalveren voor de
slacht 45—110 per stuk, handel goed, 176
vette varkens voor de slacht 1.701 88 per
kg., handel stug, afloop minder, 625 var
kens en biggen, magere varkens 46—67 50
per stu, handel stug, 26 paarden 600850
stuks, prijshoudend, 1031 schapen en lam
meren. schapen (weiderij) 75125 per stuk,
handel matig, lammeren 4580 per stuk,
handel goed, 64 bokken en geiten 1050
per stuk, handel staug, 26 paarden 600850
per stuk, handel heel stug. 37 fokzeugen
22375 per stuk, handel stug. Totaal aantal
dieren 2682. Pluim veemarkt: 300 konijnen
0.705.50 p. st. Pluimveemarkt gesloten.
Kaasmarkt Woerden, 16 Ang. Op de
kaasmarkt te Woerden waren vandaag
aangevoerd 317 partijen le soort 2.00
2.09, 2e soort 1.91—1.98. Handel flauw.
VEILING TIEL SEPTER. 15 Aug. Appelen:
resp. le en 2e soort: Bleomee 1419 en 411;
Early Victoria 1116 cn 57; Gamerse zu
ren 1017; Keswick 1015 en 57; Lord
Suffield 914 en 36; Manks Codlin 7—25;
Perzikrode Zomerappel 2031 en 1118; Zi
geuner 2840 en 122; Zwedenappel 2632.
Peren: Salonka 812; Clapps Favorite 20
38 en 5--20; Juttepeer 1015; N. H. Suiker
peer 912 en 36; Kees Gijsbert 79 en
46. Pruimen: Belle de Louvain 2433 en
12—22: Dubbele Witte 25—35 en 12—20; En
kele Witte 20—32; Wijnpruim/Perzikpruim
3143 en 16—21; Reine Claude d'Ouillins 22
—35; idem verpakt per 100 stuks 1.802.20;
Reine Claude Verte 4049 en 2230; Reine
Claude d'Althan 31—39: Reine Victoria 23—
32 en 917; Abrikozen 8090 en 4149; Bra
men 70—84. Alles in cents per kilo tenzij an
ders vermeld.
OLIE- EN VETMARKT. Rotterdam, 16
Aug. 1950. Aansluitend aan het slot van het
vorig bericht, delen de makelaars Bessem
De Schepper mede, dat kort daarna het
weinige dat nog in zeepgrondstoffen werd
aangeboden, vlot tot de gevraagde hoge
prijzen werd geruimd. Tot tweemaal toe
werden in deze 14-daagse periode weer Su
matra Palmolie voor zeepdoeleinden be
schikbaar gesteld en de belangstelling dsar-
voor bleek zeer groot. De enkele partijtjes
binnenlandse raffinage vetzuren die af en
toe nog tot de oude prijs worden aangebo
den, vinden natuurlijk onmiddellijk een ko
per; de vraag is vele malen groter dan het
aanbod. Omtrent de verscheping van de op
Augustus van de U.S.A. gekochte Fancy Talk
is op dit moment nog niets bekend. Het
spreekt vanzelf dat de zeepfabrikanten hier
reikhalzend naar uitzien; een klein loco
restantje werd verdeeld
Wij vernemen dat Australië en Nieuw
Zeeland na 1 Oct a.s. voor het eerst na
de oorlog weer Talk ter beschikking van
andere landen dan Engeland zullen kunnen
stellen en wel flinke kwantiteiten eetbare
en kleine hoeveelheden technische talk.
Ook in de eetbare branche blijft het
druk. De raffinage- en hardingsbedrijven
zijn overstelpt met werk en kunnen onmo
gelijk alle orders uitvoeren. Wat zij kun
nen boeken voor margarinefabrieken, vet-
smelterijen, biscuitfabrieken, e. d nemen
zij aan. maar alleen op latere levering. Uit
voering van een deel van de oude contrac
ten zal zeker de hele tweede helft van deze
maand vergen.
Daarnaast bestand dan de gewone koop
lust voor Ruwe Oliën voor de Margarine
industrie met eigen raffinage, en voor Spijs
olie.
Tenslotte vermelden wij nog enkele afdoe
ningen in Ricinus olie. technisch talkvet
enz. Zodat ook voor de le helft Augustus
de algemene indruk zeer bevredigend is.
DONDERDAG
HILVERSUM H, 298 m. - KRO: 18.15
land- en tuinbouw. 18.30 strijdkrachten
met vraag en aanbod, 19.15 postzegelver
zamelaars, 19.30 Morton Gould, 19.40 ra
diokrant, 20.00 nieuws, 20.05 gram., 21.00
omroeporkest, 21.45 Toonkunstkamer-
ork., 22.15 Vaart der volken, 22.35 fragm.
Symph. no. 5 v. Mahler. 23.00 nieuws.
23.15 concert.
HILVERSUM I, 402 m. - AVRO; 18.00
nieuws, 18.15 sport, 18.30 Theaterorkest,
19.00 reportage, 19.25 Harmonetto, 20.00
nieuws, 20.05 radiozoeklicht. 20.15 Radio
Philh. Orkest. Mendelssohn en Brahms.
21.15 hoorspel, 21.35 Spreken de stenen?.
22.20 Metropole-orkest, 23.00 nieuws,
23.15 Zigeuner- en dansmuziek.
VRIJDAG
HILVERSUM II, 298 m. - KRO; 7.00
nieuws, 7.15 gymn., 7.30 volksliederen,
7.45 Morgengebed, 8.00 nieuws. 8.15 amu-
sementsmuz.. 9.00 vrouw, 9.35 lichte
muz,. 10.15 amusme.muz., 11.00 zieken.
11.40 zang. 12.00 Angelus, 12.03 amuse-
mentsmuz., 12.55 zonnewijzer, 13.00
nieuws, 13.20 amusem.muz., 13.45 vrouw,"
14.00 amusem., 14.45 amusem.muz., 14.55
Rose Marie, muz. blijspel v. Rud, Friml,
16.00 zieken. 17.00 jugd. 17.15 piano en
orgel. 17.45 amusem.muz., 18.30 strijdkr.,
19.00 nieuws. 19.15 regeringsuitz., 10.35
Brabants progr., 20.00 nieuws, 20.05 Kon.
bezoek aan Zeeland. 21 DO Dè spreuk op
de roemer, hoorspel. 21.45 omroepork..
en Marlsa Marl. sopraan, plm. 22.07 be
strijding van rheumatiek, 22.45 Avond
gebed. 23.00 nieuws. 23.15 Kon. bezoek
aan Zeeland. 23.2S dansliedjes.
HILVERSUM I, 402 m. - VARA: 7.00
nieuws, 7.18 amusem.muz.. 8.00 nieuws,
8.18 amusem.muz.. 8.50 vrouw. 9.00
symph. v. Barber. De Moldau v. Smeta-
na. symph. in c v. Beethoven. VPRO:
10 00. VARA; 10.20 amusmunuz.. 10.30
vrouw. 10.45 Trois pièces, v. Honegger.
sonate v. Andriessen. door André Jur-
res, 11.00 ontstaan v. d. VARA. 11-25
werk v. Coates. AVRO: 12.00 theater
orgel. 12.33 sport. 12.45 amusem.muz..
13.15 amusem.muz., 13.45 Negro-spiri
tuals, 14.00 kookles, 14.20 werk v. Mo
zart. HSndel, Scarlatti. Bernstein. 15.00
Ons volk enzijn dichters. 15.20 gram.-
progr. uit de tijd v. Franz Joseph.
VARA: 16.00 Engelse dansmuz.. 16 30
jeugd. 17.00 Requiem v. Mozart. 18 00
nieuws, 18.15 felicitaties, 18.50 Paul Ne
ro. viool, 19.00 Denk om de bocht. 19.15
amusem.muz. VPRO: 19.40 cultureel-
paedagogische eonf. te Brussel. 19.55
nieuws. 20.05 boek. 20.15 conc. in Bes
v. Mozart. VARA: 21.00 gram.-verzoek-
progr-, 21.40 Ducdalf. 22.00 buitenl. over
zicht. 22.15 Swing and Sweet. VPRO:
22.40. VARA: 23.00 nieuws, 23.15 Harold
in Italy v. Berlioz.