Haarlemmers in de Bloemenstad
teruggekeerd
DE WEEK IN STAD EN STREEK
1
burgemeester
BIJ EEN DER VITRINES IN HET
BISSCHOPPELIJK MUSEUM
mulleri ilande
C. J. v. d. BROEK
VOLKSWAGENS
Sleutels en Sloten
Resultaten van de sport bevredigend, die
van de uitwisseling succesvol
„Van Sweelinck tot Bach"
AGENDA
Pastoor W. NOLET
Geheim Kamerheer
8
Politie slaat goede slag Bennebroek huldigt zijn
Hartelijke plechtigheid in „Oud Berg en Dal
Over edelsmeedkunst en de rehabilitatie van de
goede smaak in het handwerk
Tien zeelieden voor
de rechter
TELAND
TER ZEE
ENDOOR
GELUCHT
HERINGA WUTHRICH
Radio Moor$
Iedere dame is verwend
Molendijk's Permanent
ZATERDAG 26 AUGUSTUS 1950
PAGINA 2
SPORTUITWISSELING HAARLEM—DERBY
Traditie moet gehandhaafd
blijven
Organist: Dolf Hendrikse
Burgerlijke Stand
BETERE HUISVESTING
H.O.V.
HAARLEMSE MELK-
BEDRIJVEN
Vorming van coöperatie
HET WERKENDE MEISJE
Werkgevers komen 31 Aug.
bijeen
i
Abonnementsvoorstellingen
Stadsschouwburg
Berucht inbreker uit
Haarlem gearresteerd
MOTORCLUB HAARLEM
EN OMSTREKEN
AERDENHOUT
Wegens diefstallen aan
boord van een schip
TRINITEITSLYCEUM
BESOMMINGEN
VERPAKKINGEN
VERHUIZINGEN^
Nieuwe Raamstraat 4-1J
Haarlem telefoon 1142J
betrouwbaar verzorgd doof
CENTRALE VERWARMING
JOHNSON OLIEBRANDERS
ZONDER CHAUFFEUR TE HUUR
•TAXI - 13000" PLEIN 33 TELEFOON I3OO0 o! 1700°
Uiterst voldaan zijn de Haarlemse Engelandvaarders vanmorgen in hun woon
plaats weergekeerd. In tegenstelling met de heenreis was het vannacht kalme
zee en velen genoten rond het middernachtelijk uur van het betoverend spel
der maanverlichte golven. Zij waren gistermorgen reeds om 8 uur van het sta
tion in Derby vertrokken om Londen in de loop van de dag uitgebreid te be
zichtigen. In de fluistergalerjj van de St. Paul's Cathedral hebben velen elkan
der op een afstand van ongeveer veertig meter lieve woordjes toegefluisterd.
Wethouder Geluk, die in Londen goed bekend was, bleek een uitstekende gids
te zijn. Zijn hoofd, dat alles overziet, was een betrouwbaar lichtbaken in de
woelige mensenzee van de hoofdstad.
was een kostelijk tafereeltje, dat plaats
had op Piccadilly Circus. Samen met de
joviale Bobby heeft hij toen oude her
inneringen opgehaald en tot besluit heb
ben zij er eens flink op gedronken. Wij
zijn nu bijna in alles aan de typische
Engelse gewoonten gewend.
Soms schijnt het alsof men naar het
buitenland moet leizen om het eigen
land beter te waarderen. De Engelse
sandwiches smaakten uitstekend, maar
nu hebben we de interesse van onze
maag weer ingesteld op erwtensoep en
bruine bonen.
Er is één Engelse eigenschap, waar
wjj hopelijk nooit meer aan zullen wen
nen: in de rij gaan staan voor iedere
winkel. „Dat is onze jongste traditie",
zei een Engelsman met een flinke do
sis zelfspot tegen ons. „Zelfs al staat een
Engelsman alleen in de winkel, dan gaat
hij nóg in de rij staan!"
Helaas heeft het weer niet altijd
meegewerkt tot het welslagen van de
sportontmoetingen. Vooral de cricke
ters werden hier ernstig de dupe van.
Steeds als zij niet speelden was 't zon
nig weer en als de regen in stromen
neerviel moesten zij op een moeilijk
wicket het strijdlustig bat hanteren.
In het kamp van de zwemmers en
zwemsters is de stemming zeer voldaan.
In tegenstelling met andere jaren be
stond er slechts een gering krachtsver
schil tussen de beide steden, hoewel het
zwempeil in Haarlem zeker hoger ligt.
Daar vele Haarlemse zwemmers echter
reeds andere internationale ontmoetin
gen te verwerken hadden, was het niet
mogelijk de sterkste Haarlemse zwem
ploeg in het water te brengen.
De athletiekwedstrijden werden te
laat samengesteld. Dit feit had tot ge
volg, dat onze athleten niet steeds in
training waren gebleven. Ondanks deze
handicap bereikten zij bevredigende re
sultaten en met een „tot volgend jaar"
zijn zij vandaag in opperbeste stemming
huiswaarts gegaan.
De eerste steekproef met de roeiwed-
«trijden is geslaagd en men is zeker van
plan dit experiment tot een vast
programmaDunt te maken. De roeiploe-
gen van beide steden weten nu wat ze
aan elkaar hebben en kunnen het vol
gend jaar met bekende krachten reke
ning houden. De Haarlemmers betreu
ren het alleen, dat de Engelsen niet met
gelijkwaardige ploegen aan de start
verschenen. In dit licht bezien leverden
onze jeugdige roeiers een uitstekende
piestatie tegen hun Engelse collega's,
die twee klassen hoger ingedeeld waren.
Deze internationale sportuitwisse-
ling snijdt echter ieder jaar van twee
vrolijke kanten in ons leventje-van-
alle-dag. Voor een voortduren van de
ze jonge traditie moeten zowel de
sport als de uitwisseling steeds een
succes blijven. De uitwisseling van
dit jaar heeft daartoe weer een belang
rijke bijdrage geleverd. De Haarlem
mers leren de Engelsen steeds beter
kennen en het contact tussen beide
steden wordt ieder jaar nauwer.
Een van onze athleten Jan Koopman
kwam gisteren in Londen een politie
agent tegen, die hij van een foto herken
de (Londen heeft ongeveer tien mil-
lioen inwoners!). De „Bobby" bekeek
hem eens goed en na een kleine verken
ning klopten zij elkaar weldra op de
schouders: „Good old fellow". Jan Koop
man had toevallig de foto bij zich. Het
Via werken van de componisten Vin
cent Lübeck, J. G. Walter en Georg
Böhm arriveerde de organist Dolf Hen
drikse op de laatste avond van boven
genoemde orgelcyclus in de Waalse
kerk, met zijn programma bij het grote
eindpunt waarnaar hij deze cyclus noem
de: Joh. Seb. Bach.
In onze vorige verslagen wezen wij
meermalen op invloeden van stromin
gen en personen op de grote orgelcom
ponist Bach. Met de hierboven genoem
de componisten is dit eveneens weder
om het geval met minstens twee er
van. Joh Gottfried Walter moet men
meer als een tijdgenoot van hem be
schouwen, waarmede Bach door fami
lie- en vriendenbanden verbonden was.
De werken van Vincent Lübeck en
George Böhm kan men gevoeglijk op
dezelfde hoogte stellen als Bach's groot
ste voorganger Dietrich Buxtehude,
waarvan Lambert Erné op het vorige
concert vele werken speelde. Uit de
door Dolf Hendnkse gespeelde Toccata
eij Fuga in C en een Concerto van J. G.
Walter bleek welk een hoogst bekwaam
componist er in deze musicus school.
Opvallend in zijn werken zou ik de
meer menselijke melodievorming willen
noemen, speciaal in het genoemde con
certo.
Dolf Hendrikse speelde er zijn groot
ste troeven in uit om zijn smaakvolle
registratie-kunde te 4emonstreren, die
hierin rijk van afwisseling was. In het
praeludium in d, en Capriccio in D-dur
had hij meer gelegenheid de virtuose
zijde te belichten.
Intussen hebben degenen die deze or
gelcyclus in jn geheel volgden, een
prachtig overzicht kunnen krijgen van
de orgel-litteratuur vanaf plm. 1550 tot
ongeveer 1750 met als culminatiepunt
Joh. Seb. Bach. Het was alsof men nu
nog meer Bach's geniale grootheid door
zag in zijn orgel-composities dan an
ders het geval is In hem zijn uiteinde
lijk alle eigenschappen zijner voorgan
gers verenigd en bekroond met het stem
pel van kunstzinnige volmaaktheid.
Zelden hebben wij meer genoten van
het bekende preludium en fuga in a
moll. Hier zij direct aan toegevoegd dat
Dolf Hendrikse blijkbaar in dezelfde
geestesstemming verkeerde, blijkens
zijn werkelijk unieke vertolking. Dat
deze organist in kunstzinnig opzicht ook
zeer hoog staat, bewees zijn opvatting in
het C moll trio. Prachtige muziek die
gelijkwaardig gespeeld werd. Met het
majestueuze preludium en de triple fu
ga in Es dur sloot Dolf Hendrikse de
cyclus af. Hierbij zou men andere op
vattingen aangaande registratie-practij-
ken kunnen huldigen, waarmede wij
echter niet willen zeggen dat de uitge
voerde onjuist zou zijn geweest. Overi
gens valt dit niet uit te maken, daar
hiervoor geen gegevens bestaan. Bo
vendien is de speelwijze van Dolf Hen
drikse dermate exact en bij polyphoon
spel blijft alles zo doorzichtig, dat men
zeker door zijn registratie-opvatting niet
gehinderd wordt.
Werpen wij een terugblik op de vier
avonden, dan moeten wij vaststellen dat
hier uitermate vruchtbaar werk is ge
leverd, dat misschien bij dezelfde pu
blieke deelname, eventueel in andere
vormen levensvatbaarheid heeft, om
voortgezet te wornen. De kunst zou er
grotelijks mee gediend zijn.
JAN LAARVELD
GEBOREN: C. M. Moerkerk-Fles, z.-,
C C. Korving-Weeren, z.; T. Boven-
kérk-Kuhbauch, z.; J. W. Doorten-Ada-
ma z.; A. G. Beudeker-Scndorp, z.; A.
E. 'M. van Bakel-Haasbeek, z.; W. C.
Peek-van der Linde, d.; C. H. Dijkstra-
Gerrits, d.; M. J. C. Zeegers-Urbanowitz
d.; C van Rijn-Heiliegers. d.
OVERLEDEN: G. A. M. Ruigrok, 11
jaar. Kamperlaan.
B. en W. stellen voor de bovenzaal
van het Concertgebouw af te staan als
repetitielokaal voor de H. O. V.. ter
wijl daar ook de administratie en de
muziekbibliotheek een onderdak zullen
vinden. Thans werd gerepeteerd in een
vroegere schooj aan de Hagestraat. De
huur bedroeg daar f 310.per jaar,
terwijl die voor de bovenzaal van het
C. G. f 1250.— is. Voorgesteld wordt nu
het bedrag van f 940.dat per jaar
méér nodig is, uit de gemeentekas te
betalen.
Naar wij vernemen, heerst ook bij de
Haarlemse melkbedrijven een centrali
satiegedachte, die verwerkelijkt zal
worden in een binnenkort op te richten
coöperatie. Daartoe is de goedkeuring
van het Bedrijfsschap voor Zuivel no
dig, die alleen gegeven wordt als ten
minste 90 procent van de melkhandela
ren met een omzet van 90 prccent van
de totale omzet hiermee instemmen.
Een sanering van het bedrijf zal ten
nadele zijn van verschillende werkge
vers en werknemers. De werkgevers,
die door de sanering getroffen worden,
kunnen rustend deelgenoot van
coöperatie worden. 'Wat er met Öe
werknemers zal gebeuren, kan thans
nog niet gezegd worden. De consument
zal, als een en ander doorgaat, niets
merken vóór 1951.
Teneinde tot een goede vorming en
ontwikkeling van het werkende meisje
in Haarlem te komen, is een voorberei
dend comité gevormd, dat zich in een
circulaire tot de werkgevers richt. Op
Donderdag 31 Augustus, des middags
half drie, zullen de werkgevers bijeen
komen in de Kroonzaal van Restaurant
Brinkmann, alwaar dr. A. J. Stakenburg,
secretaris der Scheepvaartveremging
Zuid te Rotterdam, en mej. A. van Keu
len uit Den Haag de plannen uiteen
zullen zetten.
BIOSCOPEN
Rembrandt: De bruid was een man
(a. 1.), 2, 4.15, 7 en 9.15 u.; Palace: Fra
Diavoio sa. l.j, 2, 4.15, 7 en 9.15 u.; Luxor;
Francis Ta 1.) 2, 4.15, 7 en 9.15 u.; Frans
Hals: Zaterdag: Going my way (a. 1.) 2.30.
7 en 9.15 u.; Zondag: 5th Avenue (a. i.)
2, 4.30, 7 en 9.15 u.; City: Pinocchio (a
1.) 11, 2.15, 4.15, 7 en 9.15 u.; Spaarne:
„De spookhaven" en „De ondergang van
de Dolfijn" (14 j.).
Zaterdag 26 Aug.
Openluchttheater: „De plankeniers var
Maarden met „De vrolijke vrouwtjes van
Windsor, 8 uur.
Zondag 27 Aug.
Openluchttheater: „De plankeniers van
Maarden" met „De vrolijke vrouwtjes van
Windsor". 8 uur.
Concertgebouw: Variété-avond met de
Kilima Hawaiians en Lou Bandy, 8 uur
Maandag 28 Aug.
Concertgebouw: Chopinavond door Cor
de Groot, piano, 8 uur.
TENTOONSTELLINGEN:
Huis van Looy (KI. Houtweg 103)Schil
derijen en tekeningen „In het Rijk der Ro
mantiek" Open op werkdagen van 1017
uur. Zo 1317 u. (t.m. 3 Sept.).
Frans Halsmuseum (Gr. Heiligland): Pop
pen en marionetten door Harry v. Tussen
broek. Open op werkdagen van 1017 u.
Zo. van 1317 u.(t.m. 2 Sept.).
Het Luifeltje (Gr. Heiligland 15): Ten
toonstelling René Tonneijck. Open óp werk
dagen van 1017 u. Dp. van 1021 u. en
Zo. van 1317 u. (t.m. 26 Augustus).
APOTHEKEN:
De Zondag-, avond- en nachtdiensten van
de Haarlemse apotheken worden van 26 Aug.
tot 3 September waargenomen door Apo
theek Van Rijn, KI. Houtweg 15, tel. 10539:
Fa. C. G. Loomeijer Zoon, Zijlweg 34.
tel. 12495; Nolfs Apotheek, Kruisstraat 26,
tel. 11174; Schoterbos Apotheek, Rijksstraat
weg 19, tel. 25711.
ZIEKENVERVOER:
Fa. Mathot, Grote Houtstraat 9, telefoon
11990; Margriet, Turfmarkt 19 rd., telefoon
21400; te Heemstede Fa. Buiteman en Co.,
Raadhuisplein 7, telefoon 28523.
Kath. Bur. v. Huwelijksvoorlichting:
Spreekuren: Medische leiders: dag. van
13.3014.30 of na afspraak.
Spreekuren geestelijk leider: Dinsdags
van 16.0017.00 en 19.3020.30 of na af
spraak.
De directie van de Stadsschouwburg
heeft voor het komend seizoen twee
abonnementsseries van zes voorstellin
gen ontworpen en wel een op Maandag
en een op Dinsdagavonden. De voorstel
lingen zullen verzorgd worden door de
Toneelgroep Comedia, het Amsterdams
Toneelgezelschap, de Haagse Comedie,
het Vrije Toneel van Cor Ruys en het
nieuwe gezelschap van Johan de Mees
ter en Guus Oster. Ook de serie voor
stellingen voor overheidspersoneel en
personeel van grote bedrijven zal in het
nieuwe seizoen weer belangstelling trek
ken.
(Eigen bericht)
Naar wij vernemen is pastoor W.
Nolet, pastoor van de parochie van de
H.H. Petrus en Paulus (De Papegaai) te
Amsterdam benoemd tot Geheim Ka
merheer van Z. H. de Paus.
Z. H. Exc. mgr. J. P. Huybers, bis
schop van Haarlem en mgr. G. P. J. v.
d. Burg, deken van Amsterdam, hebben
pastoor Nolet persoonlijk vanmorgen
van deze hoge onderscheiding op de
hoogte gesteld.
Toegegeven, net was 'n beetje
raar, maar het kon nu eenmaal
niet anders. 1 k lag in een luie
neten stoel voor het café van het
openluchttheater te kijken naar het
Scapinoballet en vóór me zaten hon
derdvijftig ouden van dagen op ae
houten banken. Ze vonden het fijn en
het was een lust te zien hoe kaarsrecht
de meeste ruggen nog waren. Grijs
haar was troef en zwart de mode. En
kakelen. En bedrijvig, 'n Dame van
het Bloemendaalse comité, zilvergrijs
maar jong van hart, noteerde hoeveel
advocaatjes er in de pauze moesten
zijn. Toen ze bij 42 was raakte ze in
de war en begon weer bij 34. Hoe dat
later allemaal gegaan is,- heb ik niet
kunnen volgen, maar het was 'n feest
dat algemeen gelebber en gesmikkel
te zien. En dan had u die oudjes moe
ten horen klappen na ieder nummer.
„Doe het maar 'ns na, zo'n pirowet
op je grote tenen," schreeuwde een
kordate naar een mede feestvierende
zes plaatsen verder. Die was wat do
vig, maar de buurman had meer last
van de rheumatiek dan van z'n ge
hoor en die bracht de boodschap
over. „Wat is ze weer bezig," mum
melde het oudje toen, „die wordt ook
nooit meerderjarig."
Heus, we kunnen de oudjes niet
missen.
algemeen gevolgd moest worden, maar
die man preekt natuurlijk voor eigen
parochie.
Een correspondent meldde dat tij
dens een afscheid een der sprekers
verklaarde: „Kapelaan, u hebt uw best
gedaan, maar eerlijk gezegd hadden
we niet anders verwacht. V was een
actief priester, maar da' zeggen we
niet, ornaat het omgekeerde n
schandaal zou zijn. U was goed vee
de zieken en de armen, maar daai
reppen we niet over, omdat uw ver
diensten daardoor verloren kunnen
gaan. Kapelaan ik eindig. Maar als
hier nog eens 'n pastoor nodig is en
u bent aan de beurt om eigen baas
in een parochie te worden, weet dan
dat u hier welkom bent
oefenen dat kaartspel, bedrijven kun
nen er hogere dividenden door garan
deren en een goed klaverjasser (dik
wijls tegelijkertijd hengelaar) is de
schrik van de E.V.C.
TJin de kapelaan, die enkele jaren
ri. in de parochie woont, eigenlijk
ook niet. Maar ja, we weten nu
eenmaal, dat in de tweede helft van
de maand Augustus de verhuizers
nooit met vacantie gaan, omdat zo
veel eerwaardes sigaartje en wijntje
naar een ander deel van het bisdom
moeten overbrengen. Met dozijnen
vallen ze om je heen weg. Allemaal
'n mooi stukkie »n de krant, eerst
van de al of niet verlossende over
plaatsing en dan van het al of niet
hartroerend afscheid. De verhuizer
meent, dat het goede voorbeeld van
het wisselen om de drie of vier jaar
/k dacht altijd, dat het leven van
een hengelaar genoeglijk rolde
en dat hij de-vredelievendste sport
van de wereld beoefende. Daarom ben
ik gewoon ondersteboven van een
bericht, dat twee Haarlemse henge
laarsverenigingen elkander te lijf zul
len gaan voor de rechter. Een soort
Hoekse en Kabeljauwse twisten. Sa
men pachten zij hun viswater, maar
nu heeft „Tussen het Riet" een groot
aantal Amsterdamse hengelaars geïn
troduceerd, waardoor de vangst mager
als een graat zal worden. De rechter
Stal moeten uitmaken of dat allemaal
wel gaat en over een paar weken
zullen we er haring of kuit van heb
ben. Intussen is me gebleken, dat de
Haarlemse Hengelaars Bond, die ook
graag tussen het riet vist, maar een
concurrent is van „Tussen het Riet",
niet minder dan 6400 leden telt. Ik heb
dat uitgevist en daaruit de conclusie
getrokken, dat „Het Dagboek van Jan
de Hengelaar" in onze courant meer
lezers zal tellen dan de literaire kro
niek, wanneer Nico Verhoeven althans
geen vis-literatuur recenseert. Overi
gens moet u ook de klaverjassers in de
gaten houden. Hele volksstammen be.
Maar de vacantie der jeugd is de
schrik voor de ouders. Het
wordt tijd, dat de scholen weer
beginnen. De logeerpartijen zijn achter
de rug en het wachten is nu op de bel
voor het nieuwe leerjaar. Wat zal me
tot dat ogenblik nog boven het hoofd
hangen? De kroniek van deze week
vermeldt: Maandag grote ruit aan de
achterkant gebroken ("een dader, ster
ke vermoedens); Dinsdag zolderruïl
bij de buren aan stukken, tengevolge
van een pijl en boog-divisie (niemand
kon het helpen); Woensdag politieman
aan de deur: Indiaantje gespeeld in
openbaar grasveld (met sisser afgelo
pen); Donderdag voor een daalder ver
bandmiddelen verbruikt door bloeden
de hoofdwonde tengevolge van kleine
vechtpartij en drie invalide knieën
door val met autopeds (medelijden ge
had); Vrijdag bij het avondeten een
vermiste; allemaal gezocht, eten ijs
koud, stijve hand als product van toe
gediende rammeling op niet nader te
noemen lichaamsdeel.
Heus, het betaalde schoolgeld is wet
besteed en een onderwijzer is belang
rijker dan een minister van Financiën
SPAARNEBABBELAAR
Een driejarig jongetje viel gisteren in
het water van de Garenkokerskade. Een
49-jarige verwarmingsmonteur, die toe
vallig langs kwam, sprong gekleed te
water en wist het jongetje op het dro
ge te brengen. Het kind, dat een weinig
water had binnengekregen, is ter con
trole naar de St. Joannes de Deo ver
voerd.
De 55-jarige S. v. d. B. is gisteren door
een vrachtauto aangereden. Hij is met
een bekkenfractuur naar de St. Joannes
de Deo vervoerd. De auto, die hem aan
reed, en zijn rijwiel zijn in beslag geno
men.
De politie te Almelo heeft een 33-ja-
rige Haarlemmer gearresteerd, die be
kend heeft in Mei van het vorig jaar te
Zaandam een inbraak te hebben ge
pleegd ten nadele van een familie aan
de Oostzijde. Tijdens het verhoor kwam
voorts aan het licht, dat de man ook in
Amsterdam, Arnhem. Bussum, Purmer-
end, Den Bosch en Enschede inbraken
had gepleegd. De bult bestond voorna
melijk uit gouden en zilveren voorwer
pen, portefeuilles e.d.
Woensdagavond 30 Augustus organi
seert de Motorclub Haarlem wederom
een Avond-Puzzle-Rit van ongeveer 65
km. over goede wegen in de omgeving
van Haarlem. De start vindt plaats nabij
het Sportfondsenbad in het Frederiks-
park en wel om 8.30 uur. De motorrijders
hebben de taak de juiste route te volgen
en wel op de juiste tijd. Motoren met een
inhoudsmaat' beneden 200 cc rijden 36
km. per uur en boven 200 cc 40 km. Ook
auto's kunnen deze rit meerijden, welke
eveneens 40 km. per uur moeten rijden.
De rijders worden tussen 10 en 11 uur
aan de finish bij het Sportfondsenbad
terug verwacht. Ook niet-leden kunnen
hun krachten beproeven. Inschrijvingen
worden tot Woensdag ingewacht bij het
secretariaat der vereniging, Warmoes
straat 12.
Wie- de reeks artikelen onder boven
staande kop van het begin af
heeft gevolgd, zal zich wellicht
vagelijk herinneren dat in een der eer
ste beschouwingen wera geschetst hoe
de. beeldende kunsten zich in ons be
schavingsgebied ontwikkeld hebben tot
vrije kunstvormen vanuit het versieren
der gebruiksvoorwerpen, zowel de pro
fane als die welke bestemd waren voor
de eredienst der vroegste christelijke
tijden. Het emailleren was destijds een
zeer veelvuldig toegepaste techniek. In
latere tijden komen we vrijwel geen
emails meer tegen: in de edele metalen
wordt gegraveerd, gij worden tot ae
gewenste vorm gegoten ofwel gedre
ven, soms ook worden al deze bewer
kingsmogelijkheden in één voorwerp
f - epast
Het oewerken van edele metalen, de
edelsmeedkunst, is dus een zeer oud be
drijf, eigenlijk de wortel der beeldende
kunsten.
Nana* wij de rijke bloei der vele tak
ken van kunst uitvoerig hebben ge
volgd, vraagt de metaalbewerking nog
maals om aandacht, nü echter, in de
uitgewaaierde schakering der mogelijk
heden, waarin de geest der mensen
kristalliseert, als een relatief niet meer
zo belangrijke uiting van kunst, in de
schaduw gestéld door de verblindende
grootheid der overige kunstvormen die
zich in de loop der eeuwen uit haar
hebben losgemaakt en een zelfstandige
ontwikkeling hebben doorgemaakt,
overtroffen door de weelderige pracht
en verscheidenheid van schilder- en
beeldhouwkunst; weggeschoven bijna
van het plateau der kunsten, her-
geclassifioeerd door het systeem als
kunstnijverheid, of zo men wil am
bachtskunst en overgelaten aan de be
oefening door kunstnijveraars in het
nabije verleden: dit zijn kunstzinnige
vakmensen met het accent op „vak" en
het aesthetische als vanzelfsprekende
bijkomstigheid.
He. degradatie-element ligt eigenlijk
aan ons standpunt in de geschiedenis,
terwijl in feite de edelsmeedkunst al
leen maar is blijven staan op het peil
van ambacht, waarop eertijds ook alle
„vrije" kunsten stonden. Nadien hebben
deze echter de meer etherische betite
ling „Kunst" verworven, waarbij het
vak ais een vanzelfsprekende bijkom
stigheid ging "elden.
In de laatste jaren, toen men met schrik
bemerkte dat de werklieden de goede
smaak verleerd hadden en men weer
algemeen de schone vorm aandacht ging
schenken, is, althans in het park der re-
ligieuze kunsten, het vak der edel
smeedkunst weex aangevat door „vol
waardige" kunstenaars en de kunst
zinnige bewerking der edele metalen in
gevoegd in de rij der onverdachte kun-
slen.
Een soortgelijke ontwikkeling maak
ten ook al die andere kunstvormen
door, bij welke het ambachtelijke ge
deelte belangrijk is, en het gebruiks-
karakter het versierende element
overtreft. Sommige er van zijn even
eens als kunst erkend, indien ze door
een man met geest en grote aestheti
sche gaven worden beoefend, andere
zijn nog niet ten volle gerehabiliteerd
en vallen nog onder het begrip kunst
nijverheid, omdat de kunstenaar zulk
een uiting nog niet algemeen heeft
geadopteerd.
We maken deze vogelvlucht over
kunst en kunstnijverheid, staande voor
een vitrine in een der benedenzalen
van het Bisschoppelijk Museum, in
welke kast hoofdzakelijk kerkelijk
vaatwerk is tentoongesteld. Zo staat
daar bijvoorbeeld een eenvoudige
drinkbeker, in zilver gedreven, een
voudig gegraveerd met bladmotieven
eindigend in een vrucht.
Onze waardering gaat meer uit naar
de edele vorm van dit eerlijke stuk
direct handwerk dan naar de opzichti
ger en meer illustratieve gietwerken.
Even-fraai en eenvoudig zijn de kleine
zout- en de grote dooplepels. Dit soort
voorwerpen vraagt, behalve door het
oog gezien, ook in de hand gevoeld te
worden. Ook een zilveren ablutie
kelkje is sober en beheerst geornamen
teerd.
Twee hostiedozen staan er, beide met
dezelfde gelobde grondvorm, maar ver
schillend versierd: de ene met symbo
lische bloemen, de andere met druiven
trossen, korenaren en maiskolven. Deze
versieringen zijn zeer mooi van teke
ning en plastiek en uitgewerkt tot in de
fijnste détails, terwijl de toegepaste
techniek wisselt naar de noodzaak van
het uitbeelden.
Opmerkelijk is een klein monstransje
dat tevens als miskelk gebruikt kan
worden: een typische practische combi
natie uit de schuilkerk-periode, en niet
minder opvallend en typerend voor het
tijdperk der katholieke illegaliteit is
een zilveren doosje in de vorm van
een doodkist, waarop gegraveerd een
geraamte en een spreuk over het on
verwachte van de dood. In dit kistje
werd, big ontbreken van katholieke be
graafplaatsen, gewijde aarde bewaard.
De hier aanwezige collectie edelsmeed
kunst is niet groot, maar de verzamelde
specimina zijn kwalitatief te interes
sant om ongezien gepasseerd te worden.
L. T.
a s
Door de voorzitter van het feestcomité wethouder Enthoven werd hedenavond de
jubilerende burgemeester van Bennebroek, baron Van Hardenbroek, een
geschenk aangeboden. Foto: Burgemeester Van Hardenbroek (links) neemt het
geschenk i» ontvangst.
Vrijdagavond werd het feest van
Bennebroek ter ere van het zilveren
ambtsjubileum van burgemeester baron
Van Hardenbroek voortgezet met een
openbare huldiging in de grote zaal van
„Oud Berg en Dal". Een groot aantal
genodigden was voor dit doel bijeenge
komen en "te 8 uur arriveerde de burge
meester met zUn familie in de versierde
zaal, waar hij door de aanwezigen met
een daverend applaus werd ontvangen.
Als eerste spreker nam daarna het
woord wethouder K. Enthoven, die
nog eens uitvoerig belichtte, hoe 25
jaar geleden de toestand was in Ben
nebroek en hoe deze onder het bewind
van de jubilaris thans is geworden. Als
blijk van waardering bood hij een zeer
fraaie zilveren sigarettendoos aan,
welke versierd is met het wapen van
de burgemeester en die voor deze ge
legenheid door het gezamenlijk ge-
meentepersoneel met prima sigaretten
was gevuld.
Daarna werd het woord gevoerd door
de heer G. Beekman namens de Ned.
Herv. Kerk, die zeide, de tolk te zijn
van alle gemeenteleden, wanneer hij de
burgemeester dank zegde voor zijn
rechtvaardig beleid. Als tweede spreker
trad op pastoor L. J. Janssen Schmidt,
die vaststelde dat alle gezag van God
kwam en namens het katholieke volks
deel hulde bracht aan de wijze, waarop
de jubilaris zijn gezag heeft gevoerd.
Verder prees hij het in hem, dat hij zo
veel van jagen hield, want hij zag daarin
een pogen om ook altijd te jagen op het
geluk en het welzijn van alle ingezetenen
en hij wenste de jubilaris toe, dat hij dit
nog een aantal jaren zou mogen volhou
den. De derde spreker was de heer C.
Elgersma namens de Geref. Kerk, die
optrad mede uit naam van ds. T. Spilker.
Ook hij bracht hulde aan het werk en de
ijver, die de burgemeester steeds heeft
bezield en sprak de verwachting uit, dat
dit zo zou mogein blijven. Tenslotte werd
het woord gevoerd door ds. J. Lekker-
kerker, als vriend, en de heer J. Dubbis
als nestor van de raad, waarna de bur
gemeester een vlot en vooral geestig
dankwoord sprak en mede namens zijn
vrouw die door We verschillende spre
kers niet was vergeten, dank bracht aan
allen, die deze dagen tot onvergetelijke
hebben gemaakt
Na deze woordenstroom werden ver
versingen rondgediend en de rest van
de avond weer op oergeestige, maar
vooral beschaafde wijze gevuld door het
gezelschap van Kees Stet uit West-
Friesland; een nieuwe ster aan het fir
mament van de lichte muze, welke zeer
de aandacht trok door de geestige hu
mor, die van alle platheden was vrijge
houden. Kees Stet als het Westfriese boer
tje is een meesterlijke creatie, waarvan
de aanwezigen buitengewoon plezier
hebben beleefd.
Buurtbelang Aerdenhout-Bentveld
heeft op Maandag 28 Augustus, 's avonds
om 8 uur, een vergadering belegd in res
taurant „Boekenrode". Op de agenda
staat o.a. bespreking der melkbezorging.
Klachten, protesten en tips zullen be
handeld worden.
Advertentie
Reeds hebben we gemeld dat tien
zeelieden terecht stonden wegens dief
stallen aan bord van de „Bali". De
25-jarige handlanger K. hoorde zes
maanden gevangenisstraf met aftrek te
gen zich eisen. De Officier van Justitie
zeide .in zijn requisitoir dat het hier
scheepsdiefstallen betreft, die onze
naam in het buitenland schade berok
kenden. Uit de verklaringen van de vol
gende verdachten bleek, dat de dief
stallen ook op andere plaatsen jji Indo
nesië waren gepleegd en niet alleen
lappen khaki drill, maar ook lappen
sarongstof en microfoons waren gesto
len. Tegen de matroos B. uit Schagen
was de eis eveneens zes maanden ge
vangenisstraf met aftrek. De verdedi
ger, mr. M. Broertjes, een oud-stuur
man van de grote vaart, meende, dat
verdachten door het ruiterlijk beken
nen van hun daden de rondborstigheid
van de Nederlandse zeeman hebben ge
toond. Mr. Broertjes vertelde ook, dat
destijds de tweede stuurman aan boord
van de „Bali" enige malen opdracht had
gegeven allerlei zaken naar zijn hut te
brengen. „Deze tweede stuurman, die
eigenlijk hier in de verdachtenbank had
moeten zitten in plaats van deze jon
gens", aldus mr. Broertjes, „voelde de
grond onder zijn voeten te heet worden
en is hem in Australië gedrost." Tegen
de overige verdachten werden straffen
van vijf en zes maanden geëist.
In deze zaak is ook betrokken de
negenendertigjarige drukker v. d. L. uit
Dordrecht, die kennis maakte met de
bemanning van de „Bali" toen hij met
zijn schip, de „Willem Ruys" in de ha-
van van Tandjong Priok lag. Behalve
heling van gestolen goederen, afkomstig
van de „Bali", werd hem ten laste ge
legd het in bezit hebben van valse Ame
rikaanse dollars. De Dordrechtenaar ver
telde ter zitting, dat hij in Rotterdam
dollars had gekocht en pas veel later
midden op zee tot de conclusie kwam,
dat ze vals moesten zijn. In Indonesië
heeft hij enige leden van de bemanning
van de „Bali" verzocht deze dollars voor
hem in te wisselen. Tegen hem was de
eis tien maanden gevangenisstraf met
aftrek. Uitspraak 8 September.
Wegens het hoogtij van Sint Augusti-
nus zal op Maandag 28 Augustus om 9
uur in de kapel van het lyceum cen
plechtige Hoogmis worden opgedragen,
tot bijwoning waarvan leraren en leer
lingen vriendelijk worden uitgenodigd-
IJMUIDEN, 26 Augustus 1950
Trawlers IJM. 10 21.800—, IJM. 6
ƒ19.300— Rt. 53 ƒ8.860.—; loggers KW
37 980.kustvissers IJM. 213 ƒ73.—
Tex. 24 ƒ2.540.—, Tex. 32 ƒ2.740.—, KW
189 270.—.
Advertentie
Advertentie
Hoofdvert. Lips' Slotenfabriek
Advertentie
HAARLEM
Advertentie
RADIO
Van ouds oeKena Tel itödO
Officieel Phillpsreparatém
Kruisstraat 38 Haarled
Advertentie
mei
Santpoorterplein 1 - Haarleir - Tel.
Advertentie
