WOENSDAG DE BESLISSING OVER LONEN EN PRIJZEN? Rode invasie in Korea nu op hoogtepunt Rusland moet de kracht van Amerika niet onderschatten ERRES GOED! N00RD-K0REAANS OFFENSIEF DUURT MET ONVERMINDERDE HEVIGHEID VOORT Amerikanen blijven standvastig Vreemde ergernis Nog geen overeenstemming tussen werkgevers en werknemers rvvv Zuid-Korea wordt gehoord Goed geordende vrijheid - Tot hoofd en hart ZES OOST-DUITSE COMMUNISTENLEIDERS UIT PARTIJ GESTOTEN Vier regeringsfunctionarissen ontslagen Truman in praatje bij de haard" Vijand gebruikt zijn kracht roekeloos .Het weer. Verzet van Malik 1500 vliegtuigen in de strijd Achterdeuren worden gesloten Een verzekerd leger VREDESDUIF WACHT OP „JAWOORD" ZATERDAG 2 SEPTEMBER 1950 74ste JAARGANG No. 248161 Inzicht ook bij de werkgevers V.S. stellen India en Zweden voor Voor het onderzoek in Mandsjoerije „Gebrek aan vertrouwen in Sovjet-Unie" Ook Eisler niet te „vertrouwen onveranderlijk Eerste daad von Jebb in Veiligheidsraad Geen oorlogsmateriaal meer naar het Oosten BRITSE GEMENEBEST- CONFERENTIE Indonesië neemt er niet aan deel De romance op Kreta Aartsbisschop zou zelf huwelijk voltrekken OPROEP DIENSTPLICHTIGEN Van met groot verlof ge zonden lichting 1949 II BUREAU: SMEDESTRAAT 5 - HAARLEM Telefoon: Redactie 21544; Advertenties 21545 Abonnementen 20800 Postgiro 143480 Bijkantoor Beverwijk: Stumphiusstr. 45, tei. 3998 Bijkant. IJmuiden: Bonifaciusstr. 27, tel. 5790 ^Voor klachten over de bezorging na 5.30 uur 's avonds 21544 Directeur: J. J. W. Boerrigter. Hoofdredacteur: Drs. H. W. M. van Run. Wnd. hoofdredacteur: W. Severin. NIEUWE HAARIEMSCHE COURANT ADVERTENTIETARIEF 28 cents per millimeter- hoogte. Ingezonden mededelingen dubbel tarief. Omroecers 16 cents per m.m.-hoogte. De administratie behoudt z'ch het recht voor advertentiën eventueel zonder opgave van redenen te weigeren. ABONNEMENTSPRIJS 35 cents per week, f 1.52 per maand, f 4.55 per kwartaal. De hoofdredactie van Het Vrije Volk is boos op ons. Wij hebben namelijk Dinsdag j.l. in een arti kel de opmerking gemaakt, dat Wij een resolutie van het partijbestuur van de P. v. d. A. over de lonen en prijzen op dat moment inopportuun achtten. Het blad beticht ons van vitzucht en vraagt, wat wij er nu wel van zeggen, dat de K..A.B. ontijdig de eisen van de Raad van Vakcentrales heeft gepubliceerd. Afgezien van de hatelijkheid, die Het Vrije Volk aan het adres van de KA.B. richt door op te merken, dat het „een publiek geheim is, dat de K.A.B. niet de meest voortvarende van de drie vak centrales is als het op formulering van eisen aankomt", zouden wij op de sug gestie van het blad, dat er eerst een voorstel van de Stichting van de Arbeid moet komen eer de Regering in het spel komt, met het hier volgend staatje van de loop der onderhandelin gen, het geheugen van de hoofdredactie willen opfrissen. 28 Juli: de drie vakcentrales K.A.B., N.V.V. en C.N.V. zenden een telegram aan de Regering, waarin wordt aange drongen op prijsregelende maatregelen. 4 Aug.: informatieve bespreking met de interdepartementale commissie voor loon- en prijspolitiek. Enkele dagen la ter formuleren de drie vakcentrales hun Voorstellen, die dan gisteren „ontijdig" gepubliceerd zijn. 18 Aug.: voorstellen voorgelegd aan ondernemersorganisaties en ter kennis van de Regering gebracht. 25 Aug.: overleg in de Stichting van de Arbeid en met de Regering voort- gezet. 26 Aug.: Partijbestuur van de P. v. a. A. een politieke instantie dus publiceert een resolutie, waarin eisen vervat zijn, die grotendeels pa rallel lopen met die, toen nog niet openlijk bekende, van ae vakcen trales. 30 Aug.: De Econ. Raad van de K.A.B. publiceert een aantal eisen, welke vrij wel identiek zijn met die der vakcen trales. 31 Aug.: Het C.N.V. acht zich niet lan ger aan geheimhouding gebonden en publiceert thans de eisen der vakcen trales. Wat blijkt nu uit deze gang van zaken? Ten eerste, dat de Regering reeds lang bij de onderhandelingen is betrok ken. De lonen- en prijzencommissie ver tegenwoordigt trouwens de Regering. Na tuurlijk zal eerst na een voorstel van de Stichting var. de Arbeid ae Regering vermoedelijk Woensdag a.s. de eind beslissing nemen, doch dit betekent niet dat zij niet direct en indirect al weken lang in het spel is betrokken. Ten twee de blijkt uit deze gang van zaken, dat terwijl de vakcentrales en de Stichting van de Arbeid met de rege ring onderhandelen, het bestuur van een politieke part ij, de P.v.d.A., zich plotseling in de discussies mengde met zijn resolutie. Waarom? Konden het N.V.V., KAB. en C.N.V. het niet meer af? Het lijkt ons onwaarschijnlijk. Het Partij-bestuur van de P.v.d.A. was na tuurlijk op de hoogte van de eisen der vakcentrales, die volgens afspraak voor het publiek geheim zouden worden ge houden. De resolutie van de P.v.d.A. be vatte eisen, die, wij citeren wederom Het Vrije Volk „in grote lijnen de eisen van de Raad der vakcentrales onder- Steunden". Heeft het socialistische blad nu enige reden om de K.A.B., die als arbeiders organisatie overigens rechtstreeks bij de besprekingen is betrokken, terwijl de P.v.d.A. als politieke partij er geheel buiten staat, ontijdige publi catie te verwijten? Wij zijn ons, evenzeer als de hoofdredactie van het socialisti sche blad, van de ernst der situatie be wust. Zó bewust, dat wij, als de 5 procent loonsverhoging binnenkort een feit wordt, nu reeds ons hart vasthouden voor wat er in verband met de nog steeds stijgende prijzen van de beloofde belas tingverlaging en de 1 Jan. a.s. in wer king tredende huurverhoging moet te recht komen. Wij zijn ook geen vitters. maar wij zullen er wel steeds tegen op komen als de P.v.d.A. allures aanneemt, om successen van de gezamenlijke bona fide vakcentrales en de Stichting van de Arbeid als haar succes te annexeren en zo mogelijk politiek uit te buiten. Ook De Volkskrant van hedenmorgen acht het ongewenst, dat de P. v. d. A. als politieke partij op dit moment een duit in het zakje heeft menen te moe ten doen. Het blad schrijft: „Is he.t nu juist gezien dat het bestuur van een politieke partij dit overleg door een uitspraak als zoëven aangehaald poogt te beïnvloeden? Moet niet worden verwacht, dat daardoor elementen een rol beginnen te spelen, welke dat over leg minder vlot kunnen doen verlopen? Anders geformuleerd: ontstaat niet het gevaar dat het overleg in een politieke koers dreigt te komen en dat ten ge volge daarvan subjectieve overwegin gen een rol zullen gaan spelen? Door op dit moment, als politieke partij, stelling te gaan nemen, ontstaat het gevaar, dat men het overleg doorkruist, ten nadele Van dit overleg." Gaat er nü enig licht op bij Het Vrije Volk, waarom de resolutie van de P. v. d. A. op dat moment ongewenst was? Dicht bij de ingang van de Vissershaven te IJmuiden is men bezig de stalen damwanden in teheien voor twee aldaar te bouwen scheepshellingen. Als dit werk gereed zal zijn, zullen trawlers en loggers, die voor reparatie steeds naar Amsterdam of Rotterdam moesten worden gebracht, in IJmuiden kunnen worden gerepareerd. De bouw geschiedt onder auspiciën van het Staatsvissershavenbedrijf. Men hoopt in 1951 het werk te kunnen opleveren. (Van onze Haagse redactie) Naar wjj nit betrouwbare bron vernemen zal de regering aanstaande Woens dag een beslissing nemen inzake het probleem Ionen en arbeidsvoorwaarden, waarover op het ogenblik de onderhandelingen nog steeds gaande zijn. Over eenstemming tussen de werkgevers- en werknemersorganisaties is tot op dit ogenblik nog niet mogelijk geworden. Gisteren zijn de beide standpunten aan de lonen- en prijzencommissie voorgelegd, waarna men samen in overleg is getreden. Uit dezelfde bron vernemen wij nader, dat het communiqué, dat door de Raad van Vakcentrales werd gepubliceerd en waarin o.a. een loonsverhoging van 5 pet. wordt voorgesteld, zowel bij regering als bij werkgevers een zeer onpret tige indruk heeft gemaakt. Het feit, dat de onderhandelingen thans in een critiek stadium zijn geraakt schrijft men van werkgeverszijde toe aan deze „voor tijdige" publicatie. Overigens wenst men het hele vraagstuk te stellen in het licht van het algemeen economisch be lang van Nederland. Men is in werkgeverskringen, aldus onze zegsman, om principiële redenen tegen het opvangen van de ver slechtering van de levensstandaard uitsluitend door een kvunsverhoging. Een dergelijke maatregel zon geen oplossing brengen. Bepaalde groepen uit de maatschappij zouden immers in een meer voordelige positie ge plaatst worden ten opzichte van de niet-loontrekkenden. De spanning, die ontstaat tussen Ionen en prijzen zou men opgelost willen zien op zo breed mogelijke basis. Tegenover grotere inkomsten zov tegelijk ook moeten staan een grotere De Amerikaanse delegatie bij de Vei ligheidsraad heeft gisteren in de Raad een copie laten circuleren van een ont- werp-resolutie die zij de volgende week aan de Veiligheidsraad wil voorleggen. In die resolutie zal de Raad worden verzocht Zweden en India aan te wijzen voor een commissie van onderzoek in zake de Chinese beschuldiging dat Ame rikaanse vliegtuigen Mandsjoerije's ge bied hebben aangevallen. Een Amerikaanse zegsman deelde mede dat men bet stuk heeft laten cir culeren om de leden van de Raad de gelegenheid te geven er met hun rege ringen overleg over te plegen. De Veiligheidsraad heeft Donderdag besloten de klacht van Rood-China in behandeling te nemen. "Een Amerikaanse woordvoerder ver klaarde, dat India en Zweden gekozen waren omdat deze landen diplomatieke betrekkingen met het communistische China onderhielden. Beide landen zou den zich reeds in principe bereid ver klaard hebben. Zes hoge functionarissen van de Oost- Duitse communistische partij, de S.E.D. ?Ün gisteren uit de partij gestoten en ia arrest gesteld, terwijl nog vier ajulere communisten nit regeringsfunc ties werden verwijderd. Alle tien wer den zij beschuldigd van samenwerking hiet de Amerikaanse spionnen en ge brek aan vertrouwen in de Sovjet-Unie. De geroyeerden zijn personen, die tij dens het Hitler-regiem naar Westerse tanden waren gevlucht .De slachtoffers van de zuivering, die 2jch thans achter de tralies bevinden, jhjn: Paul Merker, staatssecretaris van "et ministerie voor landbouw en voor malig lid van het Politburo: Leo Bauer, "oofdredacteur van de Deutschlandsen- ?®r; Bruno Goldhammer, chef van de "egerings-persdienst; Willy Kreike- S^yer, algemeen directeur van de spoorwegen; Lex Ende, hoofdredacteur jan de communistische „Friedenspost" pf!,,vroeger hoofdredacteur van het offi ce partijorgaan „Neues Deutsohland" Maria Weiterer, een organisatrice in Qe Partij. een verklaring van het centraal comité van de S.E.D. worden de partij leden gewaarschuwd, dat zij een vol gende uitgebreide zuivering van „bur gerlijk en storende elementen" kunnen verwachten. Van welingelichte geallieerde zijde brengt men in herinnering, dat presi dent Nieck een schifting van de partij gelederen liet doorschemeren op het derde congres van de S.E.D. in Juli van dit jaar, toen hij sprak over de ontwik keling van de S.E.D. tot een „partij van een nieuw soort". Volgens betrouwbare bronnen uit de naaste omgeving van de Oost-Duitse regering wordt ook een onderzoek in gesteld naar de gedragingen van Eisler, de propagandaleider der S.E.D. Eisler, die vele jaren in New York vertoefd heeft als een der belangrijkste rode functionarissen, was een goed vriend van Paul Merker. Tezamen hebben zjj tijdens het Hitler-regimd^nige tjjd in Mexico vertoefd. I Vriendelijk zijn vraagt niet veel van l onze tijd. J productie. De loonsverhoging, die in het begin van dit ""jaar gegeven werd was eigenlijk een voorsprong op die pro- ductiviteitsvergroting. De arbeidspro ductiviteit is in vele bedrijven inderdaad vergroot, maar in tal van andere be drijven liep zij terug. Verder zou men in kringen van werk gevers een loonsverhoging willen koppelen aan een betere beloning van hoger gekwalificeerde arbeid. Ook hfet hoefte-element zal een grotere rol moeten gaan spelen, speciaal in de grotere gezinnen. Er zou verder in werkgeverskringen bereidheid bestaan om mede te werken aan een prijzenstop; men stelt zich althans op het standpunt, dat getracht moet worden de prijzenbeweging in de hand te krijgen. Een algehele prijsstop acht men practisch niet te verwezenlij ken. Wel zou er controle kunnen worden op die prijzen, die in bepaalde sectoren op minder gewenste wijze uitschieten. Dat men van de zijde der werkgevers inziet, dat er wel degelijk iets moet gebeuren, bewijst het feit, dat men be reid is om gedurende de maanden, dat men zich voorstelt met de werknemers organisaties te onderhandelen Sep tember tot en met December een soort van overbrugging te bewerkstel ligen in de vorm van een loontoeslag of iets dergelijks. Het hele probleem zal gezamenlijk met de werknemers-organi satie bestudeerd worden en wel be- drijfstakgewijze. Wanneer deze geza menlijke bestudering rustig kan ge schieden en dat is te verwachten, wanneer er voor deze vier maanden de genoemde overbrugging komt ver wacht men een beter resultaat, dan dat op zeer korte termijn een beslissing geforceerd zou moeten worden. Naar wij nog vernemen, wordt a.s. Maandag het overleg met de loon- en prijscommissie der regering voortgezet. De Vakcentrales blijven van oordeel dat naast prijsbeheersingsmaatregelen een verhoging der lonen met vijf pro cent op korte termijn noodzakelijk is. President Truman heeft gisteren verklaard, dat de gevechten in Korea niet tot een „algemene oorlog" zullen leiden, „tenzij de communisten andere legers en andere regeringen in de strijd mochten werpen." In zijn radiorede, die hij hield in de vorm van „een praatje bij de haard", waarin hij het Ameri kaanse volk inlichtte over de strijd in Korea en de algemene situatie in de wereld, zei de president verder, dat de rode invasie in Korea thans haar hoogtepunt bereikt heeft. „De taak, die rest, is deze invasie te verpletteren," zei hij. „Onze mannen hebben vertrouwen en het opperbevel der Verenigde Naties vertrouwt er op, dat de invallers verpletterd zullen worden." President Truman verklaarde opnieuw, te hopen dat het Chinese volk „niet misleid of gedwongen zou worden tot de strijd tegen de Verenigde Naties en het Amerikaanse volk, die altijd China's vrienden waren en nog steeds zÜn." „Alleen het communistisch imperialisme, dat reeds begonnen is China te verbrokkelen, kan winst slaan uit een Chinese deelneming aan de oorlog," aldus Truman. In een grote verklaring over de buitenlandse politiek gaf de president Rus land verder zonder omwegen de waarschuwing, niet als Hitier en de Japan ners de fout te maken de Amerikaanse economische kracht om zich te ver dedigen en een vrede tot stand te brengen te onderschatten. taten van dit besluit zullen tot ver buiten Korea gevoeld worden. De troepen der Verenigde Naties staan nog steeds tegenover een over macht, maar hun harde en dappere strijd begint resultaten op te leveren. Wij houden een vaste basis van onge veer 8500 vierkante kilometer. Weken lang heeft de vijand dan hier, dan daar en soms op vele punten tegelijk op on ze stellingen gebeukt. Elke keer is hij met zware verliezen afgeslagen. De vijand gebruikt zijn kracht roeke loos in wanhopige aanvallen. Wij zijn van oordeel, dat de aanval zijn hoogte punt bereikt heeft. De taak, die rest, is de aanvallers te verpletteren. Onze mannen hebben vertrouwen en het op perbevel der Verenigde Naties ver trouwt dat de aanvallers vernietigd zullen worden. De kracht om dit te doen, wordt op Korea saamgebracht De strijdkrachten der Verenigde Sta ten vormen het hoofdbestanddeel van de kracht der vrije wereld. In verband met de agressie-dreigingen, waar wij thans tegenover staan, zullen wij deze strijdkrachten moeten uitbreiden en ge durende lange tijd grotere strijdkrach ten op de been moeten houden. Wij hebben ongeveer anderhalf mil- lioen mannen en vrouwen in leger, ma rine en luchtmacht in actieve dienst. Volgens onze huidige plannen zal dit aantal tot ongeveer 3.000.000 verhoogd worden en verdere stijgingen kunnen nodig blijken. „Onze mannen (op Korea) en men sen uit andere vrije landen verdedigen met hun levens de zaak der vrijheid op de wereld. Zij strijden voor de stelling, dat vrede op deze aarde wet moet zijn. Wij moeten en wij zullen hen steunen met alle kracht die in ons is en van ganser harte. Wij zullen al het andere voor deze verheven taak terzijde stel len. Geen enkele zaak is ooit rechtvaar diger of belangrijker geweest. Twee maanden geleden wendde het communistische imperialisme zich van de gewone tactiek van infiltratie en subversieve activiteit af en begon de onmenselijke aanval op de kleine repu bliek Korea. Toen dat geschiedde, kon den de vrije en vredelievende landen van de wereld twee richtingen inslaan. De ene weg zou geweest zjjn onze ac tie te beperken tot diplomatieke pro testen, terwijl de communistische "aan vallers oprukten en hun slachtoffers opslokten. Dat zou tot verzoening geleid hebben. Indien de geschiedenis van de jaren dertig ons echter iets geleerd heeft, is het wel, dat verzoening met dictators de zekere weg naar' een we reldoorlog is. Indien het de agressie op Korea toe gestaan werd te slagen, zou dit een openlijke uitnodiging tot het plegen van nieuwe daden van agressie elders zijn. De andere weg is die, welke de vrije wereld gekozen heeft. De Verenigde Naties namen hun historische besluit om met strijdkrachten aan de militaire agressie het hoofd tc bieden. De resul- Advertentie PRODUCTEN Verwachting tot Zondagavond: Zwaar bewolkt met enkele opkla ringen en af en toe enige regen. Ma tige, tijdeljjk krachtige wind, aan vankelijk tussen West en Noord-West, later krimpend naar West tot Zuid- West. Weinig verandering in tempe ratuur. ZONDAG: Zon: 5.54—19.24. Maan: 21.21—13.57. MAANDAG: Zon: 5.55—19.22. Maan: 21.51- -15.09. Wij hebben het vermogeiuen de hulp bronnen om aan de eisen, die men ons stelt, te voldoen. Onze industrie en landbouw zijn nooit krachtiger of pro ductiever geweest. Wij zullen van deze economische macht zoveel gebruiken als nodig is om onszelf te verdedigen en een vrede tot stand te brengen. Tien jaren geleden hebben Hitier en de Japanse generaals zich zwaar ver rekend toen zij dachten, dat wij onze economische macht niet doeltreffend zouden kunnen gebruiken om de agres sie te verslaan. Laten aspirant-aanvallers deze fout thans niet opnieuw maken. Terwijl wij verder gaan met ons in de voor ons liggende dagen sneller te bewa penen en terwijl wij met de Verenigde Naties strijden voor een overwinning op Korea moeten wij in gedachten houden, wat we geloven en wat wij trachten te doen. Ook wensen wij, dat de rest van de wereld duidelijk begrijpt wat wij wil len: 1. Wij geloven in de Verenigde Naties Toen wij het handvest ratificeerden, be loofden wij onszelf plechtig, dat wij door middel van deze wereldorganisatie vrede en veiligheid zouden trachten te verkrijgen. 2. Wij geloven, dat de Koreanen het recht hebben, vrij. onafhankelijk en ver enigd te zijn, zoals zij dat willen. 3. Wij wensen niet, dat de strijd op Ko rea zich tot een algemene oorlog ontwik kelt. Deze strijd zal zich niet uitbreiden, tenzij het communistische imperialisme an dere legers en regeringen in de strijd van de aanvallers tegen de Verenigde Naties betrekt. 4. Wij hopen in 't bijzonder, dat het Chi nese volk niet misleid of gedwongen zal worden in de strijd tegen de Verenigde Naties en het Amerikaanse volk deel te nemen. Alleen het communistische impe rialisme, dat reeds begonnen is China te verbrokkelen, zou beter worden van Chi na's deelneming aan een oorlog. 5. Wij willen Formosa of enig ander deel van Azië niet voor onszelf. Wij geloven, dat het lot van Formosa of van enig an der omstreden gebied op vreedzame wijze geregeld moet worden. Het is de taak van de zevende vloot Formosa buiten het con flict in Korea te houden. Ons doel is vre de, geen verovering. 6. Wij geloven in vrijheid voor alle lan den van het Verre Oosten. 7. Wij geloven niet in een agressieve of preventieve oorlog. Een dergelijke oorlog is een wapen van dictators en niet van vrije democratische landen zoals de Ver. Staten. Wij bewapenen ons slechts voor de verdediging tegen agressie. 8. Wij willen vrede en zullen deze tot stand brengen. Onze arbeiders, onze boe ren, onze zakenmensen, al onze uitgebreide hulpbronnen helpen thans de kracht te creëren, die de vrede moet verzekeren. Wij willen niet slechts vrede om der wil le van de vrede, maar omdat wij willen, dat alle volken op de wereld vrij zullen zijn, alle energie te gebruiken om hun leven rijker en gelukkiger te maken. Wij zullen alle hulp verlenen, om te maken dat deze algemene menselijke wens wer kelijkheid wordt". Nadat de Russische gedelegeerde Malik in de afgelopen maand als voor zitter van de Veiligheidsraad elke posi tieve arbeid van dit lichaam onmogelijk had gemaakt, heeft nu voor deze maand de Britse gedelegeerde sir Gladwyn Jebb de voorzittershamer overgenomen. De eerste daad van Jebb was gisteren de Zuid-Koreaanse gedelegeerde uit te no digen aan de discussies over het eerste agendapunt, de agressie in Korea, deel te- nemen. Malik verzette zich hiertegen onmid dellijk en eiste, dat ook een Noord- Koreaan zou worden gehoord, doen Malik's voorstel werd met acht tegen twee stemmen (de Sovjet-Unie en Joegoslavië) verworpen. Malik had be toogd, dat de Sovjet-delegatie in Augus tus voorgesteld had vertegenwoordigers van beide partijen uit te nodigen. De Amerikaanse afgevaardigde had geen enkele geldige reden genoemd tegen het horen van een Noord-Koreaanse afge vaardigde. Bij de kwesties van Indone sië, Kasjmir, Palestina waren beide par tijen uitgenodigd, en er was geen reden Aan het Zuidelijk en centrale front in Korea woeden volgens frontcorres pondenten nog steeds de hevigste gevechten sinds het begin van de strijd in Korea en het rode offensief duurde hedenochtend nóg steeds met onver minderde hevigheid voort. Op twee punten zpn de Noordelijken diep in de Amerikaanse stellingen doorgedrongen, n.l. aan het Zuidelijk front bij Haman, waar zjj proberen op te rukken naar Masan, de toegangspoort tot Pusan, en aan het centrale front in de richting van Taegu, eveneens een belangrijke steutelstelling. Het Amerikaanse front is echter niet doorbroken en men ver wacht, dat men het Noordelijk offensief zal kunnen houden. Gisterochtend waren de roden er in geslaagd de Amerikanen uit Haman te verdrijven, doch in de namiddag slaagden de Amerikanen erin de stad te hernemen, nadat de communistische troepen hadden blootgestaan aan een moordend bombarde ment van de geallieerde luchtmacht. Bij dit grootste offensief van de oorlog, dat volgens Amerikaanse officieren wellicht de laatste grote aanvalspoging van de Noordelijken zal blijken, heb ben de rode legers tot nu toe 8000 man aan doden en gewonden verloren. De Amerikaanse verliezen worden matig tot zwaar genoemd. Amerikaanse officieren achten de toestand ernstig doch niet critiek. Gisterochtend hadden zelfmoordafde lingen van de Noordelijken, vooruitstor- mend over eigen doden en door mijnen velden, twee schakels van de Ameri kaanse verdedigingsketting in een mas sale aanval doorbroken. Wild schreeuwende infanteristen ver overden Haman met steun van tanks. Zij vielen zonder aarzeling aan, ongeacht het geconcentreerde bombardement van geallieerde vliegtuigen en artillerie. Het Zuidelijke deel van het front staat over een afstand van 88 km. in brand van de zee tot de Naktong ten Westen van Taegu. Drie Amerikaanse divisies zjjn gewik keld in een gevecht aan het centrale deel van dit front en het was hier in Yong- sang, ten Zuiden van Taegu, dat de roden hun tweede wig dreven. Voor een machtige aanval, voorafge gaan door tanks, moesten de Amerika nen de stad prijsgeven. Eerder waren deze troepen, aan de linkerflank van de 2e Amerikaanse divisie, reeds 13.5 km. teruggetrokken. De roden waren de Nak tong op minstens 17 plaatsen overgesto ken. De Noordelijken bleven in deze zak aan de Naktong, die veertien dagen ge leden door mariniers en troepen van de 24ste divisie gezuiverd was, gestaag aan vallen; zij vormden hier twee brugge- hoofden over de Naktong, een 13.5 km. diep en een 8 km. diep. In de heuvels achter Yongsang graven troepen van de 2e divisie zich in om weerstand te bieden aan de Noordelijke aanval, die ten doel heeft de hoofdver keersweg tussen de aanvoerhaven Pusan en Taegu af te snijden. De rode aanval richt zich tecen Mi- ryang, 19 km. ten Oosten van Yongsan. De roden drijven hier een wig tussen de 2de en 25ste divisie langs de Oostelijke buiging van de Naktong. Haman werd door de Amerikanen her overd in een tegenaanval, die tijdelijk de Noord-Koreaanse opmars naar de be langrijke aanvoerhaven Pusan tot staan heeft gebracht. De roden brachten twee divisies in de strijd. De luchtmacht heeft een ontzaglijke activiteit ontwikkeld. 1500 toestellen van de Australische luchtmacht, van de luchtmacht van het corps mariniers en van de Amerikaanse vijfde luchtvloot hebben de vijand bedolven onder een regen van machinegeweervuur, bommen, raketten en op enkele plaatsen zelfs met napalmbommen. De 25e divisie heeft de gehele nacht vrij goed stand gehouden onder goed- eericht vijandelijk mortier- en artil lerievuur, i terwijl vooruitgeschoven vijandelijke eenheden vastberaden aan vielen om te trachten de toegangs wegen naar Pusan te bereiken. Een der Amerikaanse stellingen aan de centrale sector van het Zuidfront moest in de loop van de nacht worden prijsgegeven. Ook zijn op verschillen de punten vijanden in de Amerikaanse linies doorgedrongen. Toen de nieuwe dag mistig aanbrak, bevonden de inmiddels versterkte Amerikaanse troepen zich ongeveer 5 km. ten Westen van Haman, dat gis teren heroverd werd. Verscheidene Amerikaanse eenheden die gisteren ten gevolge van de snelle Noord-Koreaanse opmars afgesneden waren geworden, hebben vandaag weer contact gekregen. Volgens de United Press-correspondent Gene Symonds, die in het hoofdkwartier van het achtste leger verblijft, zullen de Britse troepen in de strijd worden ge worpen „wanneer en waar zij nodig zijn". om van deze gewoonte af te wijken, aldus Malik. Daarop kwam het voorstel om de Zuid-Koreaanse gedelegeerde te horen in stemming. Alleen Malik stemde tegen, waarop dr. Chang, de Zuid-Koreaanse ambassadeur in de V.S., aan de vergader tafel plaats nam. Zodoende zijn aanzienlijke vorderingen gemaakt, om uit de impasse te komen over de procedure, waardoor de werk zaamheden van de Raad in Augustus verlamd werden. Diplomatieke functionarissen te Wash ington verklaren te verwachten, dat de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, Dean Acheson, weldra met Enge land en Frankrijk besprekingen zal voeren over maatregelen om de „achter deurtjes", waardoor oorlogsmateriaal de Russische invloedssfeer zou kunnen binnenkomen, „af te grendelen". De V.S. zullen de kwestie waarschijnlijk op de a.s. bijeenkomst te New York van de ministers van Buitenlandse Zaken der Westerse Grote Drie ter sprake brengen. Amerikaanse regeringsambtenaren con troleren op het ogenblik berichten, vol gens welke er lekken zonden zijn in Groot-Brittannië, Frankrijk, België, Ne derland en Zwitserland. Reeds hebben de Westelijke geallieer den de Duitsers doen weten, dat zij zich moeten inspannen om het lek te dichten, waardoor goederen van strategische waarde naar het door Rusland beheerste deel van Europa gaan. Gisteren werd officieel meegedeeld, dat 350 Amerikaan se legerauto's, die door een firma uit Frankfort naar Hongarije gezonden wer den, aan de Oost-Duitse grens door de Amerikanen zijn vastgehouden. Indonesië zal niet deelnemen aan de conferentie in Londen van de landen van het Britse Gemenebest, aldus een bericht van Radio-Indonesië. Op deze conferentie wordt het besteden van tachtig millioen gulden besproken, die door de Staten van het Gemenebest beschikbaar zijn gesteld voor de ont wikkeling van Zuid-Oost-Aziatische landen. Volgens de Indonesische radio zou de deelneming van Indonesië aan de conferentie niet in overeenstemming zijn met de Indonesische buitenlandse politiek. Volgens het nieuwsbulletin van dp. Scandinavische luchtvaartmaat schappij heeft de Turkse regering alle 4500 militairen die zij naar Ko rea zal sturen, laten verzekeren voor de luchtreis van Turkije naar het front. Het hele Turkse contin gent zal per vliegtuig naar het Verre Oosten worden overgebracht. Het is voor de eerste keer in de geschiedenis, dat een heel leger wordt verzekerd, aldus het bulletin. De verzekering is afgesloten bij Lloyds in Londen. (Van een bijzondere medewerker) Terecht prijzen we de menselijke vrijheid als een goed van onschat baar grote waarde. Wie in de be wust levende mens tracht diens vrijheid aan te tasten, vindt een fel vechtende vijand tegenover zich. We hoeven ons nog maar de tijd van de bezetting te herinneren, om ons deze waarheid hel der voor de geest te halen. Vrijheid is een de mens aangeboren natuurrecht, een eigenschap van de menselijke wil, waardoor hij zelf kan beschikker, over zijn daden, zelf de middelen kan kiezen om een bepaald goed te bereiken en niet i n n er 1 ij k wordt genoodzaakt be paalde daden te stellen of na te laten. Maar zoals het met' vele rechten van de mens gaat, geldt ook voor zijn vrijheid dat hij n.l. niet het recht heeft om van dit recht onbeperkt gebruik te maken- Hij is vanzelfsprekend gebonden door de wetten van de zedelijkheid, van het fatsoen, van het goed gebruik, enz. Bo vendien moet de mens er steeds aan denken, dat wat voor hem als recht geldt in dezelfde mate ook opgaat (al thans in beginsel) voor elk van zijn medemensen. In de periode van onze geschiedenis, waarover we aan het slot van onze vo rige besohouwing schreven, was er naar de mening van de leidinggevende men sen een grote mate van maatschappelij ke vrijheid. Ieder was volkomen vrij om te doen en te laten wat hij zelf ver koos. Hij mocht de soort goederen ma ken of laten maken, waaraan hij meen de dat behoefte was, hij mocht daaraan werken of laten werken zolang hij wil de, hij kon daarbij machines, gereed schappen en grondstoffen gebruiken, die hij geliefde te bepalen; als hij maar op paste dat hij geen directe bedreiging werd voor mensen die niets met zijn onderneming te maken hadden, dan was de ondernemer volkomen vrij om in zijn onderneming, wel niet om mensen te doden, maar toch b.v. ctn mensen onder zodanig ongezonde omstandigheden te laten leven dat ze zeer jong stierven. Een voorbeeld: In Rotterdam stonden destijds (pijn. 1900) een paar loodwit- fabrieken. waar gewerkt werd van 's ochtends 6 tot 's avonds 9 uur met één kwartier tussenpauze 's morgens en één kwartier tegen de avond en 's middags anderhalf uur rust voor het middageten. Totaal maakte men een werkweek van 80 uur tegen een weekloon van 8.—. Over de gezondheidstoestanden op die fabrieken schreef de teen bekende me dicus Prof. Oliver: „Het feit blijft De- staan dat, als een meisje enkele weken of maanden werkt in zo'n fabriek, spo ren van loodwitvergiftiging zich open baren, n.l. koliek, verstoppingen, braken, hoofdpijn, pijn in de leden en blindheid. Vergiftiging is het einde. De dood staat gelijk met strychnine-vergiftiging. Vrou wen staan er erger a<.n bloot dan man nen. Zij lopen ook gevaar, als ze daar werkzaam zijn geweest, miskramen te krijgen of doodgebc ren kinderen". Evenwel kwamen ook bij mannen ont zaglijk veel vergiftigingen voor. En als ze zich doodziek bij de dokter meldden, kregen ze meestal te horen: Wat doe je ook op die loodwitfabriek, zorg dat je er nu niet weer heengaat, anders kun nen we je niet meer helpen". En daar ging dan die arbeider, i n n e r 1 ij k vrij om al of niet terug te gaan naar de fabriek, waar hij weliswaar zijn gezond heid verspeelde, maar intussen voor de tijd dat hij er werkte tenminste de kest voor zich en de zijnen verdiende. De fabrikant nam ook maatregelen te- i gen de ziekte. Die liet ntegen de muur van de fabriek een bord spijkeren waarop stond te lezen: De mensen, die hier werken, wordt in het belang hun ner gezondheid aangeraden, zich bij iedere rusttijd goed handen en gezicht te wassen, veel melk te drinken, goed vet te eten en vooral geen zuur te ge bruiken. Als wasgelegenheid was er in middels alleen maar een afvalput, vol komen vergiftigd door loodwitdelen, en zeep was op de fabriek niet voorradig. Hoe men melk en vet moest kopen van een loon van 8.per week, was een zorg voor de arbeider niet voor de werkgever. De arbeider had er in iede- geval de innerlijke vrijheid toe. evenals hij „vrij" was om naar een an dere baas te gaan of om zelf een fa briek te beginnen. (Vervolg ov vag. 5) De romance op Kreta zal mogelijk toch een „happy ending" krijgen. Tien aanhangers van de Kefaloyannis zijn de afgelopen nacht door het cordon van gendarmes en militairen rond de berg Ida heengeslipt, om te zoeken naar Costa en Tassoula. De gendarmes en soldaten wisten ervan en knepen een oogje dicht. Deze tien zijn speciale afgevaardigden va* Costa's broer Manuel. Manuel zou graag zien, dat Costa een onderhoud met hem of met een commissie zou hebben. Op deze bijeenkomst zou dan gesproken worden' over het huwelijk, zonder dat daarbij van pressie sprake zou zijn. De rivalerende families en hun volge lingen hebben erin toegestemd de strijd" bijl te begraven, wanneer Tassoula be reid is met haar geliefde naar Athene te komen, waar het huwelijk vervolgens door de Aartsbisschop zelf zal worden voltrokken. Costa's familie heeft laten weten, van oordeel te zijn dat de jon geman Tassoula zal moeten opgeven, wanneer deze laatste het ja-woord wei gert. Bij K.B. zullen de dienstplichtigen, die ingevolge de Koninklijke Besluiten van 24 Februari 1950 en 14 Juni 1950 met groot verlof zijn gezonden, voor een nader te bepalen duur weer in werke lijke dienst worden geroepen. Het tijd stip van opkomst voor de onderscheide ne groepen wordt door de minister van Oorlog vastgesteld. De minister van Oorlog is bevoegd groepen van dienst plichtigen of gedeelten daarvan aan te wijzen, die van oproeping in werkelij ke dienst kunnen worden vrijgesteld. In aansluiting aan deze publicatie In de Staatscourant vernemen wij nader: Dit K.B. heeft alléén betrekking op de dienstplichtigen voor de llohting 1949II, die in dit voorjaar met groot verlof werd gezonden en waarvan reeds eer der werd aangekondigd, dat zij ter vol tooiing van haar opleiding wederom in werkelijke dienst zou worden opgeroe pen. Thans is bepaald dat de oproeping tegen 2 October a.s. zal geschieden.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1950 | | pagina 1