N.-Koreanen niet geslaagd in de poging
het front te doorbreken
i
Eerste lustrum van het Centrum
voor Staatkundige Vorming
TIENDUIZENDEN JONGEMANNEN EN
MEISJES TE BRUSSEL BIJEEN
II DE STEM
VAN DE DODE
Situatie blijft nog gevaarlijk
Amerikanen zetten hun
zwaarste tanks in
Been algemene loons
verhoging
de historische
Overpeinzingen
H. Vader spreekt voor de radio
Betekenis van een kath. meerderheid
Plak niet Uw haar....
Uw haar!
Paratyphus in Tiel
MAANDAG 4 SEPTEMBER 1950
PAGINA 3
KAJOTTERSBEWEGfNG 25 JAAR
Ned. Vakcentrale wenst:
Grens f 4.000 per jaar
ASPECTEN
(1) ALTIJD ONBERISPELIJK HAAR
(2) GEZOND HAAR VOOR ALTIJD.
door
MAX MURRAY
van Snorrebor f
NIEUWE BEVEILIGINGEN BIJ DE N.S.
Primeur voor Den Bosch
Landelijk W.K.A.-
congres
Opvoering van „De Vuur-
wolf"
Hoewel op enkele punten aan het front in Korea de situatie voor de legers
der V.N. nog gevaarlijk blijft, zijn de Noord-Koreanen er nergens in geslaagd
de verdedigingslinies der verbonden legers te doorbreken. Aan het Zuidelijk
front is het geweldig offensief der Noordelijken tegen de Amerikaanse 2de
en 24ste divisie op niets uitgelopen. Yongsan in de bocht van de Naktong,
dat Zaterdag door de Noordelijken bij een verrassende doorstoot veroverd
was, bevindt zich weer hecht in handen der Amerikanen, die er eveneens
in geslaagd zijn het in het midden der vorige week verloren terrein ten
Westen van Masan te heroveren. De Noordelijken hebben aan dit front
verschrikkelijke verliezen geleden. Volgens frontcorrespondenten zouden er
2500 Noordelijken zijn gesneuveld en 7500 man gewond op het slagveld zijn
achtergebleven.
Intussen is echter de situatie aan het Noordelijk front niet van gevaar ont
bloot. Vanuit lum bruggenhoofd bij VVaegwan zijn de rode legers doorgestoten
tot op 15 km van het belangrijke knooppunt Taegu, dat door de Amerikaanse
1ste cavalerie-divisie verdedigd wordt en meer naar het Westen hebben zij de
Zuid-Koreaanse Kapitool-devisie over een frontbreedte van 20 km. tot twaalf
km teruggedrongen.
Het communiqué van het Ameri
kaanse hoofdkwartier meldt, dat de
troepen van de V.N. tegenaanvallen
ondernemen om de blokkade van de
weg PohangTaegoe op te heffen en
voorts dat eenheden van de eerste
cavaleriedivisie aan het front bij
Taegoe tegenaanvallen ondernemen
om het terrein dat gisteren verloren
ging, te heroveren.
De dreiging aan het front bij Po
hang schijnt echter nog niet afgewend
te zijn.
In het ochtendcommuniqué wordt
gemeld, dat eenheden van de Ame
rikaanse eerste cavaleriedivisie, na
oorspronkelijk „enig terrein" te heb
ben prijsgegeven, nu de Noord-Ko-
reaanse opmars hebben tot staan we
ten te brengen, die de Amerikanen
tot op minder dan 15 km. van Taegu
had teruggedrongen.
Het zwaaromstreden Kigye, dat reeds
verscheidene malen van bezitter ver
wisseld is, is weer in handen der Noor
delijken. Zij hebben Pohang, waar in
het begin van de vorige week zwaar
gevochten is, zonder dat zij de stad
konden nemen, thans links laten liggen
en zouden volgens een U.P.-correspon-
dent bij Angang de weg van Pohang
naar Taegu hebben afgesneden. Men
vreest, dat zij zullen trachten van An
gang uit door de vallei door te stoten
naar de belangrijkste aanvoerhaven
Pusan. De Amerikanen hebben nu aan
dit front de zwaarste Amerikaanse
tank, de nieuwe „Patton" van 45 ton,
die is uitgerust met 9 cm. geschut, in
gezet. De Pattontank is het antwoord
op de Russische T34 die door de Noor
delijken wordt gebruikt. Omtrent het
aantal Pattons, dat zich thans in Korea
bevindt, is niets bekend.
De communisten voeren ten Noord-
Westen van Pohang voorraden aan met
ossenwagens en piloten van de lueht-
verkenningsdienst hebben even buiten
de kust boven Pohang 31 boten waar
genomen, die in het wit geklede man
nen vervoerden. De piloten meldden
verder dat zij in het geheel 200 van der
gelijke beten hadden gezien, die meer
naar het Noorden lagen, en waarin
verscheidene duizenden manschappen
vervoerd zouden kunnen worden.
Voor het eerst sinds vele weken is de
Noordelijke luchtmacht weer eens bo
ven het front geweest. Enkele Yaks de
den aanvallen op Amerikaanse stellin
gen, doch hun activiteit was niets ver
geleken bij die der Amerikaanse jagers
en gevechtsvliegtuigen aan wie het wel
cp de eerste plaats te danken is, dat bet
zware Noordelijke offensief van het
weekend tot staan kon worden gebracht.
De luchtmacht heeft er aanzienlijk
toe bijgedragen, dat ten Westen van Ha-
man de vjjand zware verliezen heeft ge
leden. De zesde en zevende divisie der
Nöord-Koreanen, die als keurtroepen
bekenfl staan, zijn in de pan gehakt.
Overlevenden wierpen hun wapens weg
en namen de vlucht.
BRUSSEL., Zondagavond.
Meer dan 75.000 katholieke jonge arbeiders en arbeidsters vulden met
familieleden en belangstellenden vandaag de gehele dag het enorme Heysel-
stadion te Brussel ter viering van het 25-jarig bestaan van de Kajotters-
beweging. Uit meer dan 40 landen waren afvaardigingen naar België ge
komen, waaronder een groep van 3000 Nederlanders KAJ-leden. In de
voormiddag woonden zij een dankmis bij, waarna een reusachtige picknick
in de openlucht volgde, 's Middags werd een massaspel opgevoerd, tijdens
hetwelk Z.H. de Paus zich via de Vaticaanse radiozender tot ieders verras
sing zowel in het Vlaams als in het Frans tot het congres richtte.
De Heilige Vader dankte voor de vele priesters, kloosterlingen, de
duizenden gezinnen met talrijke kinderen, de organisatieleiders en zelfs
regeringsleden, die de beweging sinds haar bestaan had opgeleverd.
De oorspronkelijke grondgedachte, de
strijd om de ziel van de arbeider en haar
opvoeding, zo zeide de Paus, was thans
zelfs bij de materialisten doorgedrongen.
Hierin zag hij tevens een reden tot waak
zaamheid opdat duidelijk de scheidings
lijn zal worden getrokken met de aardse
levensopvattingen wars van godsdienst
en Kerk, die men de arbeider wil in
prenten. Doch tevens schuilt hier een
mogelijkheid tot welslagen, omdat men
tevergeefs aan de arbeider van buiten
af geestelijke waarden zal pogen op te
dringen, terwijl zijn innerlijke aanleg
tot de wereld van het geestelijke zijn
godsdienstige aard is, die diep in hem
sluimert.
Ook waarschuwde de Paus tegen de
veel voorkomende vergissing, die de
zielen wil klasseren in arbeiders en
niet-arbeiders en zich vleit met de ver
derfelijke illusie, dat de Kerk slechts
dan de arbeiders zal winnen, indien zij
zich schikt naar alle eisen, hoe on-
verwezenlijkbaar ook. Zowel arbeiders
als mensen uit andere standen wordei^,
van de Kerk verwijderd dooneen epide
mie, die hen berooft van alle geestelijke
en godsdienstige krachten, zodat zij nog
slechts schimmen zijn, nooit verzadigd
Van film en sport, van beuzelachtige
nieuwtjes, pikante illustraties, lichtzin
nige muziek, innerlijk te leeg geworden
om zich nog ernstig om zichzelf te be
kommeren, aldus Pius XII.
Wie mag menen dat een monstercon
gres als het onderhavige aan deze hang
naar oppervlakkigheid tegemoet komt,
mag niet vergeten de geestdrift die een
heel jaar lang ter voorbereiding ervan
al de afdelingen van de beweging door
straald heeft, en de psychologische
schok die de feestdag bij elk der deel
nemers zal hebben gewekt. Om de om
vang van de manifestatie van vandaag
te meten, moet men weten dat 53 extra
treinen en 365 autobussen de deelnemers
naar Brussel hebben gevoerd. Sommigen
vertrokken reeds in het holst van de
nacht, zodat het geen wonder is, dat ze
op het station bij tientallen flauw vielen
op een dag, dat de zon zich nochtans
amper liet zien en de apotheose van het
massaspel nog een ogenblik in het water
viel. 1500 geschilderde panelen, bij de
30.000 grote'en 130.000 kleine affices
hebben dit congres in België aangekon
digd.
Hoezeer deze dag in het teken der
belangstelling stond, blijkt wel uit de
talloze hoogwaardigheidsbekleders, die
door hun aanwezigheid de KAJ hebben
billen aanmoedigen. Drie kardinalen, de
Pauselijke nuntius, zes aartsbisschoppen,
38 bisschoppen, dirievierde van de rege
ling en tal van oud-ministere, een 80-
tal leden van Kamer en Senaat en ver
der nog enkele honderden vooraanstaan
de geestelijken, aalmoezeniers, voorzit
ters van de buitenlandse KAJ-'s, als
mede vertegenwoordigers van verschil
lende ambassades waren op de eretribu
ne
aanwezig.
Kardinaal van Róey, die de congres
sisten tijdens de H. Mis toesprak, noem-
als toekomstige objectieven de strijd
*eSen de haat, de leugen, de ondeugd en
?®.t wangedrag, waardoor het aireids-
milieu vaak vergiftigd wordt. Hij loof-
de economische en sociale doch voor-
a' de geestelijke en zedelijke waarden
an de arbeid en in het Franse deel
an zijn toespraak vergeleek hij de ka-
Jotters en kajotsters met het desem, om-
nat zy ,je massa doen rijzen tot een wel-
°ende kracht voor de samenleving.
tMgr. Cardijn, de stichter van de
KAJ, die deze zelfde dag door kroon
prins Boudewijn tot commandeur in
«e Leopolii-orde werd benoemd, spraK
op de van hem bekende geestige wijze
onder telkens oplaaiende en haast niet
te bedwingen ovaties. Wie deze felle
priester van meer nabij kent en weet
hoe zijn stuwkracht de KAJ, die hij
als piepjong geestelijke uit de grond
heeft gestampt en die thans over heel
de wereld haar afdelingen heeft, groot
heeft gemaakt, die begrijpt ook het
onbeschrijfelijk enthousiasme dat de
duizenden kajotters en kajotsters be
vangt bij de minste van zijn woorden
en zelfs alleen al bij zijn verschijning
Wat hij zegt is doorgaans eenvoudig,
maar het spreekt tot het hart. „Ge
daan met het proletariaat! En nieuwe
hoogstaande arbeidersstand, nieuwe
arbeidersgezinnen, nieuwe arbeiders
kinderen. Eerbied, waardering en er
kenning van die stand. Hij was de
waarborg van vernieuwing, van ver
lossing, van de enige ware revolutie"
zo betoogde hij o.m.
Het massaspel werd opgevoerd door
enkele honderden meisjes en jongens in
rode, groene, blauwe en gele uniformen.
In het Nederlands, Frans, Engels,
Duits en Spaans werd een appèl gehou
den, waarbij de Nederlandse afvaardi
ging antwoordde met een luid: Shier!".
Na het slotlied trokken ze allen af, ter
wijl de tienduizenden op alle tribunes
vele minuten lang met zakdoeken wuif
den en juichten in een geestdrift zoals
dit sportheiligdom nog maar zelden
heeft meegemaakt en die als een gelofte
is voor de toekomst. En voordat ze naar
huis gaan, zien ze nog kans in een ge
weldige run naar de tribune te stormen
en een spontane ovatie te brengen aan
hun stichter, die met een ontroerende
eenvoud wuift en handen drukt en tra
nen heeft in de glundere ogen achter
het eeuwige neusknijpertje.
In de strijd aan de fronten staan
thans twaalf communistische divisies,
samen 120.000 man met 30.000 man in
reserve. Daartegenover staan vier Ame
rikaanse legerdivisies, een divisie mari
niers en vijf Zuid-Koreaanse divisies.
Generaal MacArthur li eeft in zijn
derde rapport aan de V.N. over de ope
raties in Korea over de periode van 1
tot 15 Augustus medegedeeld, dat de
legerstrijdkrachten van de V.N. nog
steeds in de minderheid zijn en dat on
verwijld meer hulp gezonden moet
worden. Het effect van het optreden der
vlootstrijd krachten is groeiende. De
coördinatie tussen de vlooteenheden
van de verschillende landen, zoals deze
bij Korea aan de dag treedt, is volgens
het rapport zonder weerga in de ge
schiedenis. Ook de V.N.-luchtmacht
neemt toe in sterkte en sorteert steeds
meer effect.
In de verder gelegen gebieden van
Noord-Korea is een grote troepencon
centratie bij de grens waargenomen,
aldus het rapport, „hetgeen mogelijk
wijst op recrutering van Koreanen uit
Zuid-O jst-Mandsjoerije".
De Nederlandse Vakcentrale heeft een
request gezonden aan de raad van mi
nisters naar aanleiding van de bespre
kingen tussen regering en vakbeweging
over het loon- en prijspeil.
Daarin wordt o.m. gezegd, dat het be
stuur van de Ned. Vakcentrale het ten
zeerste betreurt, dat een vertegenwoor
diging van deze centrale niet in de ge
legenheid is gesteld aan deze bespre
kingen deel te nemen.
Het bestuur geeft als zijn mening
te kennen dat, gezien de verzwakte
financiële en economische positie van
ons land een algemene loonsverho
ging van blijvend karakter de posi
tie der bij deze verhoging betrokken
bevolkingscategorieën op den duur
niet verbeteren zal, terwijl het ge
vaar dat verhoging der consumptieve
uitgaven met zich brengen zal, zeker
niet denkbeeldig is te noemen.
Het bestuur ziet evenmin heil in
de herinvoering van een prijsstop.
waardoor bepaalde moeilijkheden
slechts verplaatst en niet opgelost
zullen worden, vooral niet omdat ons
land in sterke mate afhankelijk is
van de internationale prijsbeweging,
zo zegt het request.
Het zou de regering de volgende
voorzieningen in overweging willen ge
ven: het volgens bindend besluit invoe
ren van een duurtetoeslag van 5 pet.
van het genoten loon voor allen die
een jaarinkomen genieten, dat minder
dan ƒ4000.bedraagt; het volgens bin
dend besluit invoeren van een duurte
toeslag van 1.per week voor loon-
trekkenden beneden de drie en twintig
jaar.
Het bestuur zegt tenslotte van me
ning te zijn, dat het landsbelang ten
zeerste gediend zou zijn bij een van re
geringswege te verrichten duidelijke
openbaarmaking van de economische
en financiële toestand waarin ons land
is komen te verkeren, door welke open
baarmaking ons volk tot het inzicht zal
geraken dat een toekomstige verbete
ring in de levensstandaard en een ge
zondmaking onzer volkshuishouding al
leen kan worden gezocht in de richting
van een drastische opvoering der ar
beidsproductiviteit.
Eric est re Boog vAAr Allard
i
14. „H-hier is het, heer" fluisterde Hector, nadat hij de Noorman was voorge-
gdan naar een zijvertrek. En een gordijn terzijde schuivend, voegde hij er aan toe:
Ontzie hem zoveel mogelijkh-heer. Mijn meester is eh zeer zwak!"1
Eric knikte zwijgend en ging hem voorbij. Er brandde slechts een enkele vlam in het
sombere slaapvertrek, en bij dat vage schijnsel zag hij de oude man rechtop in zijn
bed zitten.
De Noorman aarzelde even. Meer dan ooit stond de hele atmosfeer van het slot
hem tegen. Wat hier zijn invloed uitoefende was zo vreeswekkend en onnatuurlijk,
dat ieder instinct hem aanzette weg te gaan. Wat het was kon hij niet zeggen. On
zichtbaar scheen het alles te doordringen, en nu hij hier in het vaal-verlichte slaap
vertrek stond, had hij het gevoel of het plotseling vele malen sterker was geworden.
Ook de oude man voelde het. Eric zag het aan zijn gezicht, dat nog witter, en door
groefder scheen. En bij het zien van de volkomen hulpeloosheid, het onpeilbaar diepe
verdriet dat zich in de ogen van de oude Allard weerspiegelde, zette hij met een
ruk zijn instinctieve afkeer op zij. Hier was iemand, die hem nodig had.
„Hier ben ik, heer Allard," sprakt hij zacht, maar met vaste stem. „Gij hebt mij
gefoepen?"
„Ik heb nagedachtde stem van de oude man was dof. „Gij zijt een dapper
man, vreemdeling. Ge hebt Gudrun trachten te redden en een ogenblik had ik
(Van onze verslaggever)
ln tegenwoordigheid van Z. Em. Johannes Kardinaal de Jong, minister Struyc-
ken, de staatssecretarissen Moorman, v. d. Grinten en Cals, het KVP-bestuur,
vele katholieke Kamerleden en andere autoriteiten, heeft het Centrum voor Staat
kundige Vorming Zaterdagmiddag te Utrecht zijn eerste lustrum gevierd. In zijn
wóórd ter inleiding richtte de voorzitter, prof. mr. A. L. de Block, zich in het
bijzonder tot de nieuw benoemde minister van Justitie, van wie men als voortzet
ting van het werk van minister Wijers, de terugkeer naar de rechtsstaat ver
wacht, waarna hij ook de vertegenwoordigers van de dr. Wiardi Beckman-stich-
ting en de Abraham Kuyper-stichting welkom heette.
Vervolgens was het woord aan de
eerste spreker van deze middag, mr. dr.
j. J. Loeff pr„ secretaris van het R.K.
kerkgenootschap in Nederland, die van
HBt congresthema „Katholicisme, ver
draagzaamheid en democratie naar Ne
derlandse verhoudingen" het principiële
aspect zou belichten.
Sedert de bevrijding, aldus spr„ is men
het begrip verdraagzaamheid vooral in
politieke zin gaan beschouwen en men
stelt dan deze kwestie op zijn scherpst
door te veronderstellen dat een katho
lieke meerderheid in de volksvertegen
woordiging een einde zou maken aan de
in de. Grondwet vastgelegde vrijheden
voor andersdenkenden. Inderdaad er
kennen .de katholieken dat alle gemeen
schappen en individuen naar Christus'
geopenbaarde leer moeten leven en,
scherp gesteld, moet men daaruit de
conclusie trekken, dat zij dus gedwon
gen zijn andere religies te onderdruk
ken of althans voor de katholieke Kerk
Advertentie
In Uw werkkring, bij zakenbezoek, in restaurant of schouwburg - overal
wordt U naar Uw uiterlijk beoordeeld. Een onberispelijk voorkomen
begint met het haar. Daarom is Bryicreem in Engeland - het land van de
„smart men" - de populairste hairdressing. Bryicreem brengt het haar „in
de plooi" zonder te plakken. Het bevat niets dat het haar geweld aandoet,
maar het maakt op natuurlijke wijze Uw haar soepel en gezond, glanzend
doch niet vet. Bryicreem Uw haar; het geeft U dit dubbele profijt:
Bryicreem Products Lid, Stanmore, England- Imp. Jacq. Mot Jr., Amsterdam
een uitzonderingspositie te scheppen.
Dit doordringen van alle levensterreinen
door Christus' leer, het totaliteitsbegin
sel, wordt ook do- r de orthodoxe pro
testanten erkend. Zijn de katholieken
dan niet inconsequent, wanneer zij bij
een meerderheid hunnerzijds aan ver
kondiging, eredienst, onder wij ssubsipies.
sociale diensten e.d. buiten het katho
lieke terrein geen einde maken?
De katholieke theologen zijn
unaniem van mening dat een kwaad
toelaatbaar is, wanneer daardoor
een groter kwaad wordt voorkomen.
Voor de staat nu is orde en rust pri
mair, de manier waarop deze tot
stand komt secundair: het „esse" gaat
vóór het „sic"
Uit vele feiten en omstandigheden
blijkt dat dq overgrote meerderheid
van ons volk rotsvast overtuigd is dat
vrijheid alleen bestaanbaar is in orde.
Specifiek katholiek is in deze staats
opvatting dat haar bestaan wordt be
paald door een immanent natuurrechte
lijk beginsel oinnen de door God ge
schapen orde. De van de katholieken
door andersdenkenden zo gevreesde
houding bij een eventuele katholieke
meerderheid blijkt alleen mogelijk bij
voluntaristen.
Uit deze uiteenzetting volgen in de
praktijk twee consequenties: Bestuur
ders in de staat zijn geen ontdek
kers maar vertegenwoordi
gers van ideeën. Een eventueel gewe
tensconflict in de politieke praktijk rijst
hier dus niet. Pas wanneer de helft
plus één is bereikt, maar is ook voor
dien, is altijd aanwezig. Dit conflict
moet worden opgelost door hervorming
van de staatsidee maar met door par
lementaire macht, doch door prestige
daarbuiten. Tenslotte ontstaat een even
tuele meerderheid langzaam en zal dus
ook de groeiende invloed in de gehele
samenleving daarmede in overeenstem
ming zijn. Ten tweede de uitoefening
van do bestuursmacht wordt niet door
een kwantitatief criterium beheerst,
maar door een kwalitatief, dat is de
mate van zekerheid waarmede besluiten
worden genomen. Zodoende is politiek
geen spel, maar werk van staatsmans
wijsheid.
Een katholieke meerderheid zal dus
geen wijziging brengen in de toepas
sing van het totaliteitsbeginsel. Slechts
aan de. „idéé gouvernementale" zal een
Katholieke interpretatie gegeven moe
ten worden.
Een laatste verwijt uit niet-katholieke
kringen is na het bovenstaande gauw
weerlegd. Wanneer' men het katholicis
me wegens zijn presbitale. kerkopvat-
me wegens zijn presbyteriale kerkopvat-
cratische gedachte, dan vergeet men dat
het de filosofie heeft voortgebracht,
'l
37
„Aha inspecteur, dus u bent die detec
tive van Scotland Yard?"
„Zo zoudt u het kunnen noemen, mijn
heer. Het spijt me dat ik u zo midden
in uw werkzaamheden moet storen."
„Niets aan te doen. Een heereboer is
tegenwoordig niet veel meer dan een
loopjongen. Formulieren en nog eens
formulieren, zie maar." Hij nam een
kruideniersrekening tussen de vinger en
duim en wuifde er verontwaardigd mee.
„Ik snap niet waarom die Ambtenaren
ons niet ineens aan de dijk zetten. Ver
wenste bureaucratie.
Iets drinken?"
„Dank u, ik vind het nog te vroeg in
de middag."
Maar Dan Everard liet zich hierdoor
niet afschrikken. Met zijn rug naar de
inspecteur ging hij naar een muurkastje en
schonk zich daar een borrel in, welks
afmeting blijkbaar geen nieuwsgierige
ogen verdragen kon. Hij deed een scheut
soda in het glas en nam een flinke slok
alvorens hij zich omkeerde. „Jammer,
dat u niet meedoet. Ik praat nooit zó op
mijn gemak als wanneer ik drink."
„Het spijt me. Mijn gesprekken zijn
doorgaans niet al te gezellig als u me
volgen kunt."
„Nee, u moet zich meestal wel een
spelbreker voelen." De gedachten scheen
hem nors te stemmen. „Nu, wat kan ik
voor u doen?"
„Ik heb maar een paar gewone vra
gen te stellen."
juist, over die ouwe heks in In
ching Round. Ik zie niet in waar u zich
druk om maakt. Ze had al veel eerder
koud gemaakt moeten worden die ouwe,
roddelende feeks."
„Niettemin dienen we v4kn elke moord
de dader te vinden." Inspecteur Fowler
vroeg zich geërgerd af, hoe vaak hij die
voor de hand liggende verklaring zou
moeten geven.
„Afijn, ik heb haar niet vermoord, als
u dat soms bedoelt."
„Dat beweert ook geen mens, mijn
heer."
„Nee? Neem dan een goede raad van
mij aan en laat me met rust. Als u toch
niet denkt, dat ik er iets mee te maken
heb gehad, waarom zou u me dan lastig
vallen?"
„Er zijn nu eenmaal zekere formele
vragen, die
„Formele vragen? Ze zeggen altijd,
dat jullie rechercheurs vragen gaan stel
len als je niks anders meer te doen
weet."
Inspecteur Fowler glimlachte. Hij was
niet in het minst uit het veld geslagen.
„Zo gaat het inderdaad dikwijls. Vaak
genoeg weten we niets anders te doen,
en het vreemde is, dat het schijnt te
helpen."
„U bedoelt dat je iemand te grazen
krijgt. Ik was verdorie zelf bijna een
keer de sigaar van dronkenschap ach
ter het stuur beschuldigden ze me. Ik
was van mijn leven nog nooit zo nuchter
geweest."
„En, wat was uw gevolgtrekking?
Dat de politie de pik op u had?"
„Nee, ze hadden natuurlijk te horen
gekregen dat ze 'ns wat meer moesten
doen voor de kost en daarom overvielen
ze de eerste de beste autobestuurder,
die voorbij kwam. Ze zóchten iemand,
da's de zaak, en een autobestuurder krijg
je nou eenmaal makkelijker te grazen
dan een dief."
„Wie weet, mijnheer. Als dat werkelijk
zo is, dan zal de reden wel zijn dat de
meeste misdaden door autorijders wor
den begaan. Ze doden heel wat meer
onschuldige mensen, dan dieven en
moordenaars, weet u dat wel?"
Everard smaalde. „Dus we gaan een
beetje een zedenpreek houden over de
plichten en verantwoordelijkheden van
de autorijder. Mij niet gezien." Hij stond
op en schonk zich een tweede glas in.
„Als u iets belangrijks te zeggen hebt,
zeg het dan. Maar verbeeld u niet,
dat ik me de les laat lezen door Scot
land Yard of wie dan ook." Zijn ogen
flikkerden kwaadaardig. Inspecteur
Fowler kende dit type. Het volgende
ogenblik kon je verwachten hem in
lachen te zien uitbarsten. Hij spande zijn
ogen in en vestigde ze op de inspecteur.
„Uw optreden bevalt me niet," zei hij.
„Is dat duidelijke taal?"
„Buitengewoon duidelijk, mijnheer. Voor
uw opvoeding ben ik niet verantwoor
delijk."
Om de een of andere reden scheen
dit in goede aarde te vallen.
„Gelijk hebt u. Alle hout is geen tim
merhout, hè? Ha-ha, die is goed!" Hij
lachte en dronk. „Vergeef me mijn on
gepaste uitgelatenheid, inspecteur. Nou,
ouwe jongen, zeg maar wat ik voor je
doen kan."
„Nu, ziet u, ik informeer gewoon bij
wijze van controle. Ik zou graag alles
van u horen, wat u van belang acht."
„Wou u weten of ik een alibi heb?"
„Nu, het zou natuurlijk een zorg min
der zijn nietwaar?"
„Nou, u kunt gerqtst zijn. Ik heb een
alibi dat klinkt als een klok."
„Goed. Wat dan?"
„Ik was in een verpleeginrichting....
maagkwaal. Als u het niet gelooft,
vraag het dan maar aan mijn personeel,
of beter nog, u kunt het aan die kleine
praatsmaker van een Daw vragen. Zelfs
hii kan niet ontkennen, dat ik een alibi
heb."
„Goed." De inspecteur simuleerde een
zucht van verlichting. „Ik zal bij dokter
Daw navraag doen. Hij zal u wel benij
den."
Everard keek hem argwanend aam
Wat bedoelt u daarmee: mij benijden?'
„Och, er zijn tientallen mensen, die
geen alibi bezitten als ze er een nodig
hebben. Ik gelool, dat de dokter nooit
gedacht heeft, dat hij er wel eens een
zou kunnen gebruiken."
„Waarom zou hij dat nooit gedacht
hebben? Het lijkt wel of u van mening
bent. dat hij zo'n beetje een heilige is."
„Nee, nee. Hij leek me alleen een ijve
rig, gewetensvol mens."
„O, zo?"
,U schijnt er anders over te denken,
mijnheer."
„Vindt U? Dus ik denk er anders
over, he? Misschien weet ik iets, dat u
nietweet, nietwaar? Misschien kan ik
met één woord zijn ware gedaante ont
hullen. Zou u graag willen, dat ik dat
deed, inspecteur?"
„Totaal niet, mijnheer. Ik onderzoek
een moordzaak. Zodra die opgehelderd
is. ga ik weg en laat u allemaal met
rust."
(Wordt vervolgd)
de hoop dat gij mijn gehele geslacht van de vloek zoudt bevrijden. Ik liet u hierheen,
komen om u alles te vertellen wat ik weet, en om u te vragen, mij bij te staan."
Hij zweeg een ogenblik nadenkend.
„Dat was mijn bedoeling, vreemdeling. Thans echter schijnt het mij onrechtvaardig.
Ge zijt jong. Waarom zoudt ge uw jeugd en kracht verhezen en mogelijk meer
dan dat in een strijd, die bij voorbaat reeds verloren is? Waarom zou ik, een oud
man, die nog slechts enkele dagen te leven heeft, zo'n zwaar offer van u vragen?
Mijn hele leven heb ik getracht, de vloek weg te houden. Thans ben ik moe, en aan
het einde van mijn krachten. Ik mag anderen niet meeslepen in mijn val."
Hij richtte zich op en staarde Eric doordringend aan.
„Ga, vreemdeling, voor het te laat is.' Neem Hector met u mee en laat mij achter
in deze burcht, vervallen als de trots van mijn geslacht. Laat de vloek van AUard
over mij komen. Ga zei hij en trachtte een bevelend gebaar te maken. De vlam
bewoog zacht in de tocht en in het vertrek was het doodstil geworden.
Toen deed Eric vastberaden een stap naar voren, en er lag een zékerheid in zijn
houding, die alles beheerste.
„Ik ga niet op uw aanbod in, heer Allard" zei Eric helder. „Gij hebt mij nodig:
Ik ben geen lafaard! Ik blijfwat er ook gebeuren moge!"
waarin de democratie haar hechtste
grondslag vindt. Dat de katholieke vol
keren van het Zuiden vaak zulke slechte
democrateh zijn, "indt slechts zijn oor
zaak in hun impulsiviteit, niet in staat
om zelfdiscipline, die eerste eis der
democratie, op te brengen. Het katho
licisme. is hier niet debet aan.
Na de pauze gaf prof. dr. L. J. G.
Verberne een overzicht van de histori
sche aspecten van het thema. Door het
werk van een Oranje, van een Olden-
barnevelt en anderen, maar ook door
onze volksaard bleef zelfs in de meest
benarde, tijden voor het katholicisme
een zekere mate van verdraagzaamheid
onder de meerderheid des volks ge
handhaafd. Schuilkerken zijn tot een
romantisch begrip geworden, maar ieder
een wist ze in feite te liggen! In de loop
van de 18e eeuw ontstond een verande
ring in de verhouding tussen katholie
ken en niet-katholieken. Ook het Cal
vinisme moest nu op afweer aan andere
fronten bedacht zijn. De „Aufklarung"
leidt tot tolerantie, maar niet tot de
Erasmiaans theïstische schroomvallig
heid met het oog op de ambiguïteit van
al het bestaande, doch tot een deïstisch
indifferentisme. In 1798 moeten ook de
fel gereformeerden de pariteitsstaat
aanvaarden. Na de gevaarlijke reactie
in Willem II's toenaderingspogingen en
de in feite veel minder gevaarlijke, want
naar het verleden gekeerde, negatieve
Aprilbeweging van 1853 wordt Neder
land rond 1870 betrokken in de botsing
tussen geloof en weten dat tot groeiende
ontkerkelijking leidt. Het anti-kathoii-
cisme wordt overwoekerd door anti-
clericalisme. Katholiek en protestant
vinden elkaar op éér front en de be
grippen verdraagzaamheid en onver
draagzaamheden kregen een volkomen
ander aspect. De coalitie was veel min
der dan een politiek avontuur; haar cul
turele betekenis is tot heden toe geble
ven. In het gesloten verzet van de
tweede wereldoorlog tenslotte is een der
edelste vruchten van politieke, sociale
en culturele ontwikkeling zichtbaar ge
worden, waaraan het katholieke volks
deel heeft meegewerkt. Daarom heeft
het recht op dit erfdeel als medegebrui
ker en medebestuurder.
iimiNirQ
mm
"lllMITIIIMnillllllllllllllltlltltllltllllllflIllllllllllllflIllllllttlllT
„Als je de loop der geschiedenis na
gaat," zei Snorrebor, „krijg je niet be
paald een hoge dunk van de geniali
teit van hen, die in een bepaalde pe
riode als de grote leiders van de we
reldpolitiek worden geëerd. Herinner
je je nog, hoe wij wegliepen met Roo
sevelt, die te Potsdam en te Jalta af
spraken maakte met de Russen, waar
van wij de inhoud en de gevolgen van
daag de dag ondervinden? En wat
hebben we ons niet verkneukeld, toen
de Geallieerden de Duitse steden en
fabrieken kort en klein bombardeer
den en daarna aan het ontmantelen
sloegen van wat er nog aan mogelijke
oorlogsindustrie overeind was geble
ven! En nu? Nu is het bolsjewistische
gevaar schrikwekkender dan het na-
tionaal-socialistische ooit geweest is.
Nu is West-Duitsland een beurze plek
in het nog niet op volle krachten ge
komen Europa. Nu pleiten niet alleen
Duitsers maar ook anderen voor een
zo spoedig mogelijk herstel van West-
Duitsland's defensieve kracht om de
mogelijke rode vloedgolf te keren, en
helaas terecht. Ik zeg helaas, omdat er
aan een herbewapening van Duitsland
op welke wijze dan ook altijd risico's
blijven zitten. Maar het risico van een
overrompeling door Rusland is nu
eenmaal het grootste en het ergste. Er
zijn maar weinig grote mannen, die
verder kijken dan hun neus lang is.
Misschien' is Winston Churchill dc
enige geweest die dat wel deed, maar
die heeft dan ook een neus als een
radioknop."
„En die radiolcnop zat aan een hoofd
met een bliksems goed ontvangtoestel,"
viel ik Snorrebor bij. „Het is jammer,
dat ze er dikwijls niet beter naar ge
luisterd hebben."
Toen namen we in broederlijke eens
gezindheid er eentje op de gezondheid
van de „grand old man".
(Van onze speciale verslaggever)
Hoofdingenieur J. H. Verstegen, chef
van dienst van het seinwezen van de
Nederlandsche Spoorwegen, heeft van
morgen in alle vroegte de eerste volko
men gecentraliseerde stationsbeveiliging
in Nederland op het emlacement te Den
Bosch in werking gesteld.
De eerste trein, die volgens dit sys
teem dat ook voor het vasteland
van Europa nieuw is werd „in- en
uitgeloodst", was die van 5.44 uur in
de richting Eindhoven. De passagiers,
die de wagons bevolkten, zullen van
hun ietwat uitzonderlijke positie niets
gemerkt hebben, want de zaken liepen
als gewoonlijk. Maar voor de Spoorwe
gen was het een belangrijke dag
De stationsbeveiliging, waarvan hier
sprake is, wordt van één punt uit gere
geld met een NX-bedieningstoestel; de
gehele kast met mechanische koppelin
gen is vervallen en voor het bedienings
toestel zelf is slechts een zeer geringe
plaatsruimte nodig, nademaal het uit
niet veel meer bestaat dan een tableau,
waarop het ganse stat ions Anplacement
aanschouwelijk is voorgesteld. Bij voor
komende trein- of rangeerbewegingen
hoeft men niets meer te doen dan een
beginknop N (eNtrance) en een eind-
knop X (eXit) in te drukken. Dit heeft
n.l. ten gevolge, dat voor het gehele em
placement tussen beide knoppen alle be
trokken wissels worden bediend of ge
controleerd en vastgelegd en het onbe
zet zijn van de gehele wissel en de
„spoorstraat" wordt gecontroleerd.
Tenslotte worden alle tegenstrijdige
seinen gecontroleerd en vastgelegd
waarna de betrokken seinen op
„veilig" worden gesteld. Op het tableau
worden dan alle bewegingen gerepe
teerd. Indien voor een trein meer dan
één route nodig is, wordt automatisch
geprobeerd welke route voor de trein
vrij is. Omdat het bij storing mogelijk
moet zijn wissels afzonderlijk te bedie
nen, is voor elke wissel boven aan het
toestel een sleutel, bestemd voor dit
doel, aangebracht.
Met het NX-systeem is de laatste stap
gezet voor wat betreft de concentratie
van de bediening, die bovendien zeer
overzichtelijk en efficient is. In het on
derhavige (Bossche) geval betekeni
zulks, dat het aantal van drie seinhui
zen teruggebracht is tot één, waar één
man (op de drukke uren bijgestaan door
een assistent), „de was kan doen".
Voor deze beveiliging, die in de loop
der jaren ook op andere grote stations
en knooppunten Utrecht, Arnhem.
Eindhoven en Zwolle zijn het eerst aan
de beurt zal worden toegepast, zijn
niet minder dan 200 km. draad en 60
km. kabel nodig.
Het ligt in de bedoeling, dat het
Te Tiel komt sedert enige tijd een vrij
groot aantal gevallen van paratyphus
voor. Het Nederlandse Rode Kruis zal
in een school een noodziekenhuis met
25 bedden inrichten. Er zijn uitgebreide
maatregelen getroffen om verdere ver
spreiding tegen te gaan. Men heeft de
baard van deze beperkte epidemie ge
vonden, zodat men goede hoop heeft de
ziekte te kunnen localiseren.
NX-toestel dit eerste is nog geïmpor
teerd uit Amerika ook in ons land
zal worden vervaardigd. Daartoe is op
gericht een N.V. Spoorwegindustrie in
Bussum, die gevormd wordt door een
combinatie van de General Railway
Signal Company, een Amerikaanse fir
ma, en de N.V. Philips. Als uitvoerende
fabrieken treden op de N.S.F. in Hil
versum en de Nederlandse Machinefa
briek in Alkmaar.
(Van onze verslaggever)
In het St. Canisius College te Nijme
gen vond gisteren de derde algemene
bijeenkomst plaats van het nog jonge
Werkverband Katholiek Amateurtoneel.
Kenmerkend voor deze bijeenkomst was
de sfeer van grote openhartigheid, Reeds
dadelijk in zijn openingswoord maakte
de voorzitter, de heer F. Eijsink, gewag
van de vele moeilijkheden die het
W.K.A. in zijn kort bestaan al heeft
moeten overwinnen. Hij beklaagde zich
over gebrek aan medewerking van de
verenigingen en drong er met klem op
aan dat de leden toch de middelen zou
den gebruiken die hun geboden worden,
omdat anders noch de verenigingen noch
de organisatie aan hun doelstellingen
kunnen beantwoorden. Deze eerlijke in
leiding was bepalend voor de toon van
het gehele congres: Een werkcongres
waarop feitelijke mededelingen werden
gedaan en verwerkt en waarop niet meer
werd toegezegd dan gezien de nog altijd
vrfj moeilijke situatie van het werkver
band verantwoord is.
Na deze inleiding van de voorzitter
sprak de heer Th. van Steen, leider van
het boerencentrum „Ons Erf", over
„Volkscultuur en Volkstoneel". En ook
zijn rede mag beschouwd worden als een
waardevolle bijdrage juist ook voor het
practische werk van het werkverband.
Hij immers sprak met grote stelligheid
over de taak van de katholieke amateur
toneelspelers in deze tijd en hij wees
daarbij met nadruk op de noodzaak om
juist nu het amusementsleven te verlos
sen uit de steeds knellender banden van
een volkomen materialistische wereld
beschouwing.
Spijtig was het daarom dat de toneel
voorstelling, die 's middags hoogtepunt
en slot zou moeten worden, naar onze
smaak, min of meer uit de toon viel.
Oorzaak daarvan was de keuze van
het stuk. Henri van 't Sas' „De Vuur-
wolf" mist nu eenmaal de nodige kwa
liteiten voor een opvoering, die repre
sentatief voor het katholieke ama
teurtoneel moet zijn. Zulks is vooral
jammer voor de Verenigde Nijmeegse
Amateurtoneelspelers, die onder regie
van Henk Kramer er hun beste krach
ten aan hadden gegeven en nu
ondanks enkele uitstekende individuele
prestaties beneden de maat bleven.
Wij wensen oprecht dat hun de kans
wordt geboden zich te revancheren.
Het congres, dat onder luid applaus
besloot het hoogwaardig episcopaat een
.telegram van hulde te zenden, werd o.m.
bijgewoond door een vertegenwoordiger
van de NAPU, van de Vlaamse zuster
organisatie en door de heer Rooswinkel
van de afdeling vorming buiten school
verband van het ministerie van O., K.
en W.
