WEDEROPBOUW IN JOEGOSLA Vit DE WERELD ROND Nieuw Guinee en de Republik Indonesia Veiligheidsraad zal rood-China niet horen Gesprek met Nicolaas Jouwe 32 Amerikaanse soldaten bij treinramp gedood Bevolking moet zich vele normale zaken nog steeds ontzeggen UITBREIDING VAN DE INDUSTRIE Geallieerde manoeuvres in Duitsland „POLITIESTAF" IN OOST-DUITSLAND Coalitieregering in Griekenland Gepensionneerden vragen een uitkering van f 500.- Inzake de Amerikaanse bommen op Mandsjoerije Geen verdere ontmanteling DINSDAG 12 SEPTEMBER 1950 PAGINA 5 - „Oorlog" wordt voornamelijk op papier gevoerd Rode betoging afgelast in Dordtmund Doe een voorraad gezondheid op. SANATOGEN Zenuwsterkende Voedsel Venizelos premier GEDENKTEKEN VOOR DR. HEIN HOEBEN OVERGEDRAGEN Russische resolutie door V.N. verworpen In Britse zone van Duitsland (Van een bijzondere correspondent) Reist men door het huidige Joegoslavië, dan valt op, dat er overal op ee geweldige wijze gebouwd is of wordt. Niet slechts in de steden en dorpel met machtige nieuwe woonkazernes en fabrieken, ook daartussen in, o het platteland verrezen of verrijzen complexen, welke voor allerlei doeleinde] dienen. Belgrado, de stad welke door de bombardementen die het heeft onder gaan het Rotterdam van Joegoslavië kan worden genoemd, draagt reeds nage noeg geen sporen meer van de verwoesting door de Duitsers. Nieuwe steden e dorpen, meestal om nieuwe industriecentra heen, verrijzen uit de grond. Voor beelden daarvan zijn Novo-Bijpgrad, de nieuwe hoofdstad van de naaste toe komst, en Titograd, de hoofdstad van Montenegro. Met alle macht bouwt men aan een tiental waterkrachtcentrales, welke het land tot in de uiterste uithoeken van licht en kracht zullen voorzien, waar onder die van Jablanica, welke de groot ste capaciteit van de Balkan zal hebben. Deze zullen de basis vormen voor de nieuwe industrieën, welke men bezig is overal op te richten. De schoot der aarde bergt tal van minerale schatten, welke intensiever zullen worden geëxploiteerd naarmate men meer beschikking ver krijgt over machines. Men beperkt zich in het binnenland tot het uiterste om maar goederen en grondstoffen te kun nen exporteren ter verkrijging van kapi taalgoederen, met name machines en schejien. Het gevolg is, dat het volk zich het gebruik van zelfs normale verbruiks voorwerpen moet ontzeggen. De toestand hier doet in dat opzicht denken aan die in Duitsland in 1939, waar toen de oe- volking evenzeer van allerlei te kort kwam, echter met dit onderscheid, dat Duitsland toen een formidabel leger op bouwde. Joegoslavië daarentegen zijn minimale vooroorlogse productiecapaci teit, door de oorlog ingeboet, weer op bouwt en uitbreidt en bovendien voor de exploitatie van de ongebruikte rijkdom men vecht. En hier is tevens een van de beide kernen van de verklaring voor het ont staan van het communisme in dit land, dat. grotendeels agrarisch, van conser vatieve aard was en ook thans nog is. De vorige regering is in twee opzichten op een onvergefelijke wijze tekortge schoten; zij heeft niets gedaan om het volk een bredere bestaansbasis te ver schaffen, met name de geweldige bodem schatten te ontginnen, zodat de levens standaard van het volk op zeer laag peil bleef; en zij heeft niets gedaan voor de sociale verzorging van dat volk. Daardoor wordt het nu als een grote verdienste van het nieuwe regerings systeem aangezien, dat elk huis, waar ook, voor het electrisch licht toegan kelijk zal worden gemaakt en de we gen en transportverbindingen in orde worden gebracht, waardoor schoolbe zoek regel zal zijn, de boer 's avonds zal kunnen lezen, analphabetisme zal verdwijnen; dat waterleidingen wor den aangelegd, dat woningen worden eebouwd. zodat het mogelijk zal zijn alleen te zijn. te studeren en zich te ontwikkelen; dat scholen van alle gen res worden opgericht, zodat het land thans reeds vijf universiteiten telt; dat ziekenhuizen en laboratoria worden gebouwd, de opname daarin voor zie ken gratis of nagenoeg gratis is; dat de geleerden ten behoeve van hun onderzoek alle gewenste gebouwen en hulpmiddelen ter beschikking worden gesteld; dat kunstenaars een atelier krijgen, waarin zij zich met enkele leerlingen verder kunnen ontwikke len; dat iedere werker recht heeft cp twee tot drie weken vacantie met be houd van loon en dat zij die vacantie tegen de prijs, van meestal 25% van de normale in elk vacantieoord kunnen doorbrengen; dat er in de fabrieken, werkgemeenschappen en kantoren goedkoop en goed voedsel wordt ver schaft; dat er voor aanstaande moeders speciale voorzieningen zijn getroffen, enz. De meeste van deze nieuwe maatrege len werden in elk democratisch en goed geregeerd land reeds lang geleden in gevoerd en zijn een vanzelfsprekend punt van het regeringsbeleid, hiér wa ren zij in 1940 nog niet eens aan de or de. Daarbij kwam de ongelofelijke ar moede, welke in 1945, toen de bezetters het land verlieten, duidelijk aan de dag trad. Het volk had zelfs geen schoe nen en geen kleren. Onder deze omstan digheden, terwijl het koningshuis in gebreke bleef naar zijn land terug te keren, deed hier het communisme zijn intrede. De eerste verkiezingen in No vember 1945 bevestigden met 88% het door de oorlog gegroeide regeringssys teem. Gezien nu de bovenbeschreven ver diensten van Tito en de successen van «ijn bewind, is het niet verwonderlijk, dat het volk overeenkomstig de uitslag Van de jongste verkiezingen voor 94% achter hem staat, mede natuurlijk door het ontbreken van een alternatief, naar het scheppen waarvan, gesteld al dat zulks onder de heersende omstandighe den mogelijk zou zijn, waarschijnlijk niet eens of nauwelijks zou gestreefd tv orden. Men is met deze regering inderdaad ingenomen, en in elk geval om zijn Persoonlijke verdiensten met Tito *elf. Men kan er verzekerd van zijn, dat de cijfers van de laatste verkiezin- De grootste van de in aanbouw zijnde electrische centrales, die te Gablanica aan de Neretva, welke de gehele tierzegowina van licht en kracht zal kunnen voorzien. gen niet vervalst zijn en dat de verkie zingen niet onder dwang plaats vonden. Op deze achttiende reis door Joegosla vië heb ik mij even vrij en ongedwon gen kunnen bewegen als op de zeven tien vooroorlogse en ik heb er gebruik van gemaakt om in 't bijzonder mijn tal rijke vrienden, onder wie geen enkele communist, en van wie de meesten tot de vroegere bezittende klasse behoor den, naar hun mening te vragen. Zelfs degenen onder hen, die alles verloren hadden, en dus het systeem onmogelijk kunnen aanhangen, zijn niettemin vóór Tito geporteerd, achten het vanzelf sprekend, dat zij hem hun stem hebben gegeven, én om zijn verdiensten voor het vaderland, én omdat zij er van over tuigd zijn, dat hij het beste met het land voor heeft Daarbij komt, dat Tito van deze laatste groep nog meer steun ondervindt, sedert hij er blijk van heeft gegeven Stalin niet na te lopen, nog meer, zich de laatste maanden in toenemende mate naar het westen richt. Wat men in Joegoslavië ook van het communisme denkt, gesteld al, dat het percentage rasechte communisten zeer gering is, het staat vast, dat Tito zelf een boven deze partij uitgegroeid leider van het land is en door het volk vast in het zadel is gezet en ook wordt gehou den. Wel ben ik in een maand tijds heel enkele mensen tegengekomen? die het met het regeringssysteem niet eens zijn, Met de verering voor Tito heeft deze critiek echter niets uit te staan. De geallieerde herfstmanoeuvres in West-Duitsland zijn gisteren begonnen met een aanval van het „tiende leger van de agressor", dat met vijf colonnes over de grenzen van de Sovjet-zone en Tsjechoslowakye heet te zijn binnenge vallen. Groen geüniformeerde „agres- soren" liepen de grensverdedigingen van West-Duitsland omver en sloegen het ge allieerde leger terug in de richting van Frankrijk. Onderwijl leverden ca. 100.000 Amerikaanse soldaten, gesteund door Franse en Britse eenheden, een zware strijd om onder de schjjnaanvallen van luchtmacht en artillerie, tussen Frank fort en Stuttgart een nieuwe linie te ves tigen tegen de „vijand". De verdedigers zijn door de aanval lers in een gevaarlijke positie gebracht. Een Amerikaans cavalerie-regiment rolde in jeeps, die op papier voor tanks gelden, de Amerikaanse zone binnen en stuurde de beraamde terugtocht van de verdedigers met wegversperringen in de war. Een aanvallende luchtvloot, die theoretisch driemaal sterker is dan die van de geallieerde verdedigers deed herhaaidelijk aanvallen op de Tunnel voor het water in de Centrale te Gablanica, Minstens 32 Amerikaanse militairen zijn gisteren om het leven gekomen toen de „Spirit of St. Louis", de exprestrein tussen New York en St. Louis, bij New Comerston in Ohio op de stilstaande troepentrein reed. Vier wagons van de militaire trein werden versplinterd ter wijl de diesellocomotief van de expres van het talud rolde. 100 personen wer den bij het ongeluk gewond, van wie 40 ernstig. De troepentrein was met manschappen van de Nationale Garde op weg naar een kamp in Indiana, waar zij een trai ning zouden ondergaan. Zij behoorden tot een der drie divisies, die onlangs opgeroepen zijn voor actieve dienst. terugtrekkende legers. Aangenomen wordt, dat de „agressor" bij de lente-oefeningen reeds Oostenrijk en Italië heeft bezet en thans een wa penstilstand eenzijdig heeft verbroken. De „oorlog" wordt voornamelijk op pa pier gevoerd en statistici hebben uitge rekend, dat al dit papier opeengestapeld een hoogte van 40 meter zou bereiken. Ervaringen van de Koreaanse oorlog worden bij de oefeningen niet uitge werkt, doch generaal Mark Clark, de bevelhebber van alle Amerikaanse strijd krachten te velde, heeft verklaard, dar zij wel worden gebruikt bij de opleiding van de troepen in Amerika. Meer dan 150 buitenlandse waarnemers, onder wie vertegenwoordigers van alle landen van het Atlantisch Pact, wonen de manoeu vres bij. De „bijeenkomst van de honderddui zend (communistische) vredespartisa- nen", die 1 October te Dortmund zou worden gehouden, is door het „comité van jonge strijders voor de vrede" af gelast. In de plaats daarvan heeft het comité opgeroepen tot kleinere demonstraties van de jeugd in alle Duitse steden. Bij deze demonstraties, die op 1 October moeten worden gehouden, zullen hand tekeningen voor het verbod van de atoombom worden verzameld. Het comité beschuldigt het gemeente- betuur van Dortmund ervan, dat het door het verbieden van de demonstra tie zich tot „handlanger van de oorlogs stokers" heeft gemaakt. Volgens het met Britse vergunning ver schijnende Berlijnse blad „Die Welt" is in de Russische zone van Duitsland een politiestaf ingesteld met de bevoegdhe den en de functies van een legerstaf. De staf bestaat uit politieofficieren die ge durende een jaar een speciale opleiding in de Sovjet-Unie hebben genoten, al dus het blad. Aan het hoofd staat Wil helm Zaisser, minister voor de veilig heid in de Russische zone, de man die zich als „generaal Gomez" vermaardheid verwierf in de Spaanse burgeroorlog en later naar Moskou emigreerde. „Die Welt" ngemt als verdere leden van deze speciale politiestaf Paul Mark graf, voormalig president van de Oost- Duitse politie, Rochard Steiner, schoon zoon van de Oost-Duitse president Wil helm Pieck, en Bernhard 3echler, voor malig minister van Binnenlandse Zaken in de staat Brandenburg. Het hoofdkwartier zou gevestigd zijn in Goerlitz aan de Pools-Russische grens. Turkije Alle verkeer tussen Turkije en Bulgarije is de laatste drie dagen op last van de Turkse regering stilgelegd. Men gelooft, dat deze maatregel is geno men om de immigratie van Mohamme danen uit Bulgarije, die de laatste tijd in volkomen berooide staat ten getale van 100 a 200 per dag Turkije binnen kwamen, stop te zetten. Men neemt aan, dat de Turkse regering bij de Bulgaarse zal protesteren tegen deze verplichte emigratie, waartoe Bulgarije zou zijn overgegaan, zonder de uitslag af te wachten van de onderhandelingen tus sen beide landen. Advertentie Maak van Uw lichaam ee* voorraadschuur van gezondheid. Voed elke cel met Sanatogen. dat zwakte overwint met pare kracht en U verlost van zennwkl achtrn De Griekse partijleiders Tsaldaris, Ve nizelos en Papandreou zijn het gisteren eens geworden over de samenstelling van een nieuwe coalitieregering met Venizelos (liberaal) als eerste minster en Tsaldaris (populist) en Papandreou (sociaal-democraat) als vice-premiers. De drie partijen hebben meer dan 160 afgevaardigden (van de 250) in het parlement. Eerder op de dag had koning Paul de drie leiders verzocht nieuwe verkiezin gen te vermijden met het oog op de huidige internationale toestand en een krachtige regering samen te stellen ter vervanging van de coalitieregering van Venizelos, die Zaterdag ten val gebracht werd. Tsaldaris, die Zondag van de Koning opdracht kreeg om een regering te vor men, bood Maandag aan, het premier schap aan Venizelos af te staan om een samenwerking te vergemakkelijken. Tsal daris gaf Maandagavond zijn mandaat terug, dat vervolgens aan Venizelos werd overgedragen. Venizelos heeft bekendgemaakt, dat de samenstelling van zijn coalitieregering va/idaag tijdens een reeks conferenties vastgesteld zal worden. Australië Volgens de parlementaire correspondent van de Sydney Sun zal op de nieuwe Australische begroting, welke begin October bij het parlement wordt ingediend. 120 a 130 millioen pond sterling worden uitgetrokken voor de defensie. Dit bedrag, dat een record is voor vredestijd, vormt ongeveer 1/6 van het nationale inkomen. Denemarken Prins Erik Frederik Christiaan Alexander van Denemarken, graaf van Rosenborg, is in de afgelopen nacht te Kopenhagen op 59-jarige leef tijd overleden. Hij was op een na de jongste zoon van wijlen prins Waldemar, oud-oom van koning Frederik. Engeland Reddingsploegen, die nog steeds pogingen in het werk stellen om de dertien in een Schotse mijn ingesloten mijnwerkers te redden, hebben gisteren het reddingswerk moeten staken daar tengevolge van zware regens nieuwe in stortingen hebben plaats gehad. Er be staat weinig hoop meer, dat de vermiste mannen worden gered. De Bond van gepensionneerden der Nederlandse Spoor- en Tramwegen heeft aan de leden van de Eerste en Tweede Kamer 'n adres gezonden, waar in o.a. gewezen wordt op de belang rijke verlaging der lonen na 1918 en de inhouding van tien pet van de pensi oenen gedurende bijna vier jaar na 1936. Er zijn, aldus wordt opgemerkt nog zeer veel gepensionneerden ruim 2200 in leven, aan wie een tege moetkoming zou kunnen worden gege ven om het geleden onrecht enigszins te verzachten. Met de andere gepension neerden, die van 1936 tot 1940 te wei nig hebben ontvangen, komt men aan een totaal van ongeveer 3000 gedupeer den. Gevraagd wordt nu door het Spoorwegpensioenfonds aan ieder der betrokkenen f 500.te doen uitbetalen. (Van onze Brabantse redactie) Op initiatief van de afd. Brabant- Zee land van de Katholieke Nederlandse Journalistenkring is op het graf van dr. Hein Hoeben, stichter van het Interna tionaal Katholiek Persbureau en van de Katholieke Wereldpost, een eenvoudig gedenkteken opgericht. De gedenksteen werd aangebracht door de samenwerking van de Katholieke Actie, de Katholieke Nederlandse Journalistenkring, het Ka tholiek Nederlands Persbureau en de Katholieke Nederlandse Dagbladpers en eert de nagedachtenis van dr. Hoeben en zijn trouwe medewerker kapelaan Van Lierop. Gistermorgen heeft de heer J. Bruna, voorzitter van de Brabants-Zeeuwse pers, het eenvoudig monument overge dragen aan de beide families, nadat pas toor Van Besouw in de parochiekerk te Teteringen een plechtige H. Mis had op gedragen voor hun zielerust. De heer Bruna wees op de betekenis, die dr. Hoeben en kapelaan Van Lierop hebben gehad voor de katholieke nieuwsvoorzie ning, maar vooral ook voor de bestrij ding van het nationaal-socialisme, waar aan zij beiden ten offer vielen. Pastoor Van Besouw sprak later een herden kingsrede uit, waarin hij nog eens het werk van deze beide pioniers belichtte en de lijdensweg, die beiden hebben moeten gaan omwille van hun principes, schetste. Pastoor Van Besot»' sprak de hoop uit, dat het leven van dr. Hoeben een voorbeeld zal zijn ook voor de tegen woordige journalisten. Het Russische voorstel om een dele gatie van communistisch China te horen bij de behandeling van de klacht, dat Amerikaanse bommenwerpers Mand sjoerije hebben gebombardeerd, heeft gisteren in de Veiligheidsraad niet de vereiste meerderheid van zeven stem men gekregen. Vóór de Russische resolutie stemden Engeland, Frankrijk, de Sovjet-Unie, Joegoslavië, Noorwegen en India. Tegen stemden de V.S., China en Cu ba, terwijl Ecuador en Egypte zich ont hielden. Bij de aanvang der zitting vestigde de Britse voorzitter van de raad, sir Gladwyn Jebb, de aandacht op 'n tele gram van Tsjoe En Lai, de Chinese communistische minister van Buiten landse Zaken. Hierin wordt verklaard, dat indien een vertegenwoordiger van communistisch China niet tot het debat zou worden toegelaten, de regering van Peking alle aangenomen resoluties als „onwettig" zou beschouwen en dat' zij in dat geval geen commissie van onder zoek zou toelaten. De Chinese nationalistische afgevaar digde Tsiang kantte zich heftig tegen de uitnodiging van een Chinese commu nistische vertegenwoordiger. De Sovjet-Russische gedelegeerde Malik betoogde, dat elke bespreking van de klacht van Peking zonder de deelneming van een Chinese commu nist onwettig was. Artikel 52 van het Handvest verplicht de Raad beide partijen in een geschil te horen, zo zeide hij. Hij ontkende de beschuldiging van ,en „Seafire" maakte een mislukte landing op het dek van de „Illustrious" juist tn de eerste lord der admiraliteit Viscount Hall op inspectie was. Terwijl brolc- *tukken der machine in het rond vliegen, klimt de piloot uit do cockpit. dr. Tsiang, dat Rusland niets anders probeert dan zijn prestige onder de Aziatische volkeren te vergroten. Hij zei, dat het prestige van de U.S.S.R. en zijn leider, maarschalk Stalin, on der de Aziatische volkeren reeds groot is. Sprekende over het Amerikaanse voorstel om de vertegenwoordigers van India én Zweden te benoemen tot een commissie van onderzoek naar de klacht der Chinese communisten, zei Malik: „Is het wettig om een dergelijke commissie te vormen in afwezigheid van de centrale volksrepubliek van China? Neen, niet op de basis van het gezonde verstand, het Handvest of precedenten". De Amerikaanse gedelegeerde Warren Austin verklaarde, dat de Sovjet-Unie de Chinese communisten in de Raad probeerde „te smokkelen". De bedoe ling van de klacht, dat Amerikaanse vliegtuigen Mandsjoerfjs grondgebied hadden gebombardeerd, was uitsluitend de aandacht van „de agressie op Korea" at te leiden, aldus Austin. In dien Tsjoe En Lai en zjjn collega's wer kelijk meenden wat zjj zeiden, zouden zij een onderzoek door de V.N. toe juichen. Austin zei de Chinese communisten niet het recht te willen ontzeggen hun standpunt weer te geven, maar ver klaarde, dat zjj dit desgewenst konden doen ten overstaan van een commissie van onderzoek. De plaatsvervangende Britse Hoge Commissaris, Christopher Steel, heeft gisteren aan de West-Duitse regering medegedeeld, dat de demilitarisatie in de Britse zone van Duitsland is voltooid. De Britse woordvoerder, die dit bekend maakte, gaf een opsomming van de in stallaties die door dit besluit niet ont manteld zullen behoeven te worden. Bjj de marine-scheepswerf Blohm en Voss te Hamburg zjjn dit de hellingen. Bij de Hermann Goeringfabrieken te Waten- stedt-Salzgitter de „grote hal", waarin zich oorspronkelijk de reeds ontmantel de walsinstallatie bevond. Ook het enorme droogdok „Elbe 17" en enkele kleine installaties bjj Krupp te Essen vallen er onder. De ontmanteling in de Amerikaanse zone is vrijwel voltooid. In de Franse zone is zij geheel gereed. In de Ame rikaanse zone moet nog slechts één installatie voor ongeveer 40 procent ontmanteld worden. De demontage van fabrieken voor herstelbetalingen wordt gewoon voort gezet. De overeenkomsten om bepaalde herstelbetalingen te leveren zullen na gekomen worden, zeiden Britse ambte naren, maar niettemin zal deze demon tage in October ook gereed zijn. (Van een bijzondere medewerker) Grote diepten scheiden de Australische en Aziatische werelddelen. Het anthropologisch onderzoek bevestigt de geologische uitkomsten: de mens van Nieuw-Guinea Is geheel anders dan de Indonesische mens. Wij hadden onlangs een gesprek met de heer Nicolaas Jouwé, een der verte genwoordigers van de inheemsen van Nieuw Guinee en hij zeide met zijn rustige stem in zeer aanvaardbaar Nederlands: „Alles is anders bij ons dan in Indonesië. Het land is anders, de planten en dieren zijn anders en vooral de mensen van Tanah Papoea, het Papoealand, zijn anders dan de Indonesiërs. Ja, de lrianen zijn aan hen tegengesteld. Wij moeten niets van de Indonesiërs hebben en vooral niet van hen, die het op het ogenblik daar voor het zeggen hebben. Wij hebben daarvoor onze goede redenen." Wij vroegen hem, of alle lrianen er over denken, zoals hij en ziin geestver wanten deden en de heer Jouwé ver klaarde, dat zulks inderdaad het geval is, voor zover het betreft de inheemsen, die beseffen waar het om gaat en dat zijn er tegenwoordig heel wat. Er zijn thans ongeveer 200 Papoea-onderwijzers op Ned. Nieuw Guinee, d.w.z. 60% van het totaal aantal dier leerkrachten. Tegenwoordig maken 35 Papoea-be- stuursassistenten 30 uit van het totaal aantal inheemse bestuurders, terwijl de bestuursschool te Hollandia doorgaat ieder jaar 'n aantal bestuurders, die kin deren des lands zijn, af te leveren. De taxatie van een millioen autochthonen voor het Nederlandse gedeelte van het grote eiland, is aan de hoge kant. Van hen zijn er afgerond 150.000 Protestan ten, 90.000 Katholieken, 15.000 Moham medanen en enige honderdduizenden animisten, die in het binnenland levend, voor 't grootste deel nog niet werden ge- registreed. Een zekere Silas Paparé, af komstig van Seroei (eiland Japen), 33 jaar oud en gewezen mantri-verpleger, was vroeger fel gekant tegen de Indo nesiërs. Hij is onder de invloed van de republikeinse leider Ratulangi, die zich vóór en na de Japanse bezetting aan verschillende misdrijven schuldig maakte, gedraaid als een blad op de boom. Deze Silas heeft een onbeduiden de aanhang en volgens de heer Jouwé, mist hij gevoel van eigenwaarde. Het staat onomstotelijk vast, dat de over grote meerderheid van de bevolking van Nieuw Guinee niets wil weten van een samengaan met de Indonesiërs. De werkelijke Irianse leiders van hen, die tot enige politieke bewustheid ziin ge komen, zijn: 1. Johan Ariks. de populaire „Oom Ariks", een 54-jarige godsdienstleraar, die behoorlijk Hollands spreekt en me dewerker is van de bekende ds. Kyne. Hij was een pleegkind van de zende ling, ds. Van Hasselt en werd geboren te Manokwari. Tot zijn twaalfde jaar genoot hij zijn opvoeding te Mansinam. Toen vertrok hij naar Depok, de be kende Christengemeente op Java, waai hij zeven jaar verbleef en de kweek school bezocht. Hij behaalde zijn diplo ma voor onderwijzer en voor muziek. Oom Ariks is zeer muzikaal en speelt piano, orgel, trompet en fluit. Hij ver. tegenwoordigt 52 clans van het Arfak- gebergte tot Napan. 2. Marcus Kaisiepols34 jaar oud en geboren te Wardo (eiland Biak). Hij ontving zijn opleiding op de normaal school te Miei in de buurt van Mano kwari, was aanvankelijk onderwijzer, maar ging over in bestuursdienst en is thans bestuursassistent. Hij treedt op namens de ganse Biakse stam, Waigeo Japen en Waropen. 3. N i c o 1 a a s J o u w die ons welwil lend deze inlichtingen verstrekte, is 27 jaar oud. Hij is bestuursassistent, zeer schrander, met een uitgesproken gevoel voor humor, een „coming man". Zijn opleiding is summier geweest. Hij be zocht 3 jaar de volksschool te Hollan dia en 2 jaar (van '39—'41) de vervolg- school te Manokwari. Hij spreekt Ne derlands, Engels en Maleis en enige Papoea-talen, waaronder de dialecten van Australisch Nieuw Guinee, tot aan de Sepik-rivier. Hij vertegenwoordigt tussen de 20 en 30 duizend Protestanten, Katholieken en animisten. Zijn oom, Daniël Jouwé, thans 55 jaar oud, was de eerste bestuursassistent van Papoease origine. Laatstgenoemde, die slechts 3 jaar onderwijs genoot op een volks school is een autodidact en heeft het ge bracht tot districtshoofd. Deze persoon staat in hoog aanzien bij de bevolking, doet echter niet meer aan politiek. 4. Abdoellah Arfan, Mohamme daan, is 36 jaar oud en een jongere zoon van de radja van Salawati, een van de meest invloedrijke hoofden van de z.g. Radja Ampat Eilanden. Hij bezocht de volksschool te Sorong en de vervolg- school te Manokwari. Aan deze aan zienlijke Kust-Papoea is volmacht ge geven te handelen namens alle Isla mieten op Nieuw Guinee. In Augustus 1949 ontvingen genoemde vier invloedrijke personen hun mandaat om de bevolking van Nieuw Guinee in politicis te vertegenwoordigen. Het zou volkomen in de geest van het Charter zijn en niet meer dan een staaltje van internationale behoorlijk heid, wanneer de vertegenwoordigers der bevolking van Nieuw Gulnee de conferentie bijwonen, waar over dit gebied van het Koninkrijk en het lot van zijn bevolking zal wor- te maken voor de uitgesproken Mohammedaanse republiek. Geïnfiltreerde Indonesiërs fluisterden de bevolking in: Irian, betekent „Ikoet Republik Indonesia anti Neder land" (Volg de Republiek Indonesië te gen Nederland). Maar zij kregen prompt tot bescheid: „Ikoet roesakan Indonesia, ambil Nederland" (Volg degenen, die Indonesië kapot maken, haal Neder land er in!) Volgens genoemd artikel van het Charter is het belang der bevolking doorslaggevend en dient Nederland de welvaart van de lrianen te bevorderen. Waar is de waarborg, dat de Republik Indonesia ook maar in de verste verte die taak van ons zou kunnen over nemen? De jonge Indonesische staat zal nog eerst moeten bewijzen, dat het hem mogelijk zal zijn de welvaart van de eigen landskinderen, de Indonesiërs, te stimuleren. In ieder geval moet worden geconstateerd, dat de republiek niet over de personele, materiële en cultu rele middelen beschikt om de welvaart van Nieuw Guinee te bevordereen. Men overwege, dat slechts het vijfduizendste procent der bevolking van Indonesië in het bezit is van een diploma H.B.S. V. of een academische opleiding heeft ge noten. Nederland heeft zich verder verbon den tot een rechtvaardige behandeling van de lrianen en heeft hen te bescher men tegen misbruiken. Terecht heeft de Nederlandse Rege ring dan ook verklaard, dat Nieuw Guinee bij het Koninkrijk zal blijven. De Australische minister van Buiten landse Zaken, Spender, heeft met grote Een bijzondere medewerker heeft een onderhoud gehad met de Papoese vertegenwoordiger Nicolaas Jouwé, die op het ogenblik in ons land ver toeft. Van dit gesprek en de daaruit voortvloeiende gedachten gewaagt hij hier in dit artikel, dat als neerslag van wat er leeft onder de meer ont wikkelde Papoea's van belang is, vooral met het oog op de komende besprekingen over het toekomstig lot van Nieuw-Guinee. Om deze reden menen wij dan ook het aan onze lezers niet te mogen onthouden al ontvein zen wij ons niet, dat het vraagstuk hier uiteraard van één gezichtshoek uit wordt bekeken. De heer Nicolaas Jouwé, vertegenwoordiger van de inheemse bevolking van Nederlands Nïeuw-Guinee. den gesproken. Deze conferentie zal uiteraard in Nederland gehouden wor den. Indien daarbij de woordvoerders der Papoea's niet tegenwoordig zouden zijn, zodat door partijen, zonder en over de bevolking beslissingen zouden wor den genomen, dan zou dit niet anders kunnen worden uitgelegd, dan als een zuivere vorm van kolonialisme. Meer dan ooit staat Nieuw Gulnee in het brandpunt der nationale en internationale belangstelling. De Ne derlandse Regering heeft te kennen gegeven, dat zij niet bereid is om Nieuw Guinee af te staan aan de Republiek Indonesia. Dit is ook zon der meer niet mogelijk in verband met Art. 73 van het Handvest der Verenigde Naties, die het Koninkrijk, dat de volle souvereiniteit over dit gebied bezit, verplicht, om rekening te houden met de aspiraties van de lrianen, die mondig zijn geworden. Bij het laatste bezoek in Mei 1949 van de sultan van Tidore aan de Noordkust van Nieuw Guinee, heb ben de lrianen onomwonden te ken nen gegeven, dat zij weigeren om bij Indonesië te worden ingelijfd en voorlopig niet anders wensen, dan door de Nederlanders bestuurd te worden. De Mohammedaanse Papoea- vorsten der Radja Ampat Eilanden weigerden vierkant om propaganda nadruk te kennen gegeven dat zijn land slechts één eis stelt ten aanzien van Ned. Nieuw Guinee, n.l. dat Indonesië in geen enkel opzicht iets te eisen heeft ten opzichte van de status van Nieuw Guinee. Elke oplossing voor dit eiland, die in de richting gaat van een Indo nesisch beheer, is voor Australië onaan vaardbaar. Niet bekend is, dat Austra lië verwacht, dat van Ned. Nieuw Gui nee, dertien maal groter dan het moe derland, een reservaat voor de Papoea bevolking wordt gemaakt. Australië met zijn Colour Barrier en een vrijwel uitgestorven (en vraag niet hoe!) oor spronkelijke bevolking heeft gemakke lijk praten. Het heeft nog geen acht mil lioen blanke inwoners op een geheel werelddeel (White Australia). De heer Jouwé vertelde, dat hij zich eens in zjjn kwaliteit van bestuurs-as- sistent in Port Moresby bevond, waar twee hotels zijn, het Moresby- en het Papua-Hotel, Hij werd in deze hotels niet toegelaten en men was hoogst ver wonderd, dat hij, als het ware vanzelf sprekend, om logies vroeg. Met een col lega reizend met de bekende bestuurs ambtenaar Dr. J. V. de Bruyn (Jungle Pimpernel), kon laatstgenoemde bij het oversteken van de Nederlands-Australi sche grens van Nieuw Guinee volstaan met het plaatsen van zjjn handtekening, doch van de Papoea-bestunrsassistenten werden bovendien daim- en vingeraf drukken genomen. De heer Jouwé deelde mede dat men in zijn land weinig moest hebben van Australië, niets van het on-democra- tisch Indonesië, dat op de Papoea als op slaven neerziet, en alles van Neder land. Hoe inniger samengaan met het moederland, bijv. in een verhouding als van Marokko tot Frankrijk, hoe beter, meende hij. Inderdaad doet het er wei nig toe, of tusseen Nederland en Nieuw Guinee oceanen en continenten liggen. Waar het om gaat is de geest van ver bondenheid. De bekende auteur Ernest Renan schrijft ergens, dat het criterium voor een natie niet is ras, of taai, of godsdienst, maar simpelweg „ie désir d'être ensemble" van de bevolking. En dit verlangen nu om met Nederland te- samen te zijn is in Nieuw Guinee on miskenbaar aanwezig. Vóór de komst der Nederlanders en overal waar Nederland niets bad in te brengen is de bevolking van het voor malige Nederlands-Indië nooit anders geweest dan het uitbuitingsobject der inheemse machthebbers en der heersen de groepen. „Soort over soort, dat is genade!" luidt de sarcastische uitspraak van de bekende oriëntalist Prol Snouck Hurgronje. De mogelijkheid bestaat, dat de oude toestanden en dan in niet- patriarchaal-Indonesische vorm zullen terugkeren. Nog steeds scheidden de geest van negatie en vernieling, de dom mekrachten van het geweld, aan de pij lers van hetgeen eens een geordende rechtsstaat was. De rampspoed is i.n sommige gebieden niet te beschrijven. Daar is misoogst, honger, epidemieën, knevelarijen, terreur en moord, al wat de klok slaat. Soekarno stelt er klaarblijkelijk de hoogste prijs op, dat Nieuw Guinee bij de Republik Indonesia komt. Hij uit zich daaromtrent in het openbaar op een wijze, waarvan men zich in Nederland geen voorstelling kan maken, aangezien het Nederlandse publiek zijn uitlatingen over Irian slechts op een vergiettest krijgt. Irian is een slogan geworden, waarvoor tot in de diepste binnenlanden van Borneo en Sumatra officieel propa ganda wordt gemaakt. Nochtans verwijt men dit staatshoofd ten onrechte, dat hij handelt uit onver zadigbare landhonger. Al leggen bij een Oosterse instelling argumenten weinig gewicht in de schaal en al doet de slag zin opgeld „het is mijn overtuiging", zo wordt ten aanzien van Nieuw Guinee, van Indonesisch standpunt uit, logisch gehandeld. Het geldt in easu een pro bleem van vitaal belang voor het voort bestaan der Unie. Voor de Indonesiër was de Nederlander het Vaderbeeld. Het onbegrijpelijke en verbijsterende ge schiedde. Deze Vader, die men respec teerde en waarvoor men een diepe ge negenheid koesterde, viel van zijn voet stuk. Maar men is hem nog niet ver geten. Zolang nog de driekleur van Mai Bapa Kompenie (Moeder-Vader-Gouver- nement) wapport op Nieuw Guinee, is dit gebied voor de Republik Indonesia een potentieel gevaar van de eerste orde. De geschetste gedachtengang is lo gisch. Evenzeer ligt het in de rede. dat de Australische regering, bijaldien Ne derland Nieuw Guinee loslaat, dit gebied zonder verwijl militair zal bezetten. Geen andere oplossing is, politiek-stra tegisch genomen, mogelijk. Het gerucht als zou minister Van Maarseveen hebben toegezegd, dat Nederland zijn souvereini teit slechts aan de Republik Indonesia zou overdragen, is dan ook officieel ge dementeerd. Het past alles als een leg kaart in elkaar. G. L. T.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1950 | | pagina 5