AMERIKAANSE MARINIERS
DRINGEN SEOUL BINNEN
11.000 kakkers protesteren in
drie zalen te Amsterdam
Politie beveelt opheffing van bijeenkomst in
Concertgebouw te Amsterdam
De structurele werkloosheid
Zorgen van de
Grote Drie
Pater Theunissen
vermoord
Het gaat om ons bestaan
Handgemeen in de Grote Zaal
SOVJETS SNIJDEN STROOMTOEVOER
NAAR WESTELIJK GEDEELTE AF
Spoedig veldslag in en rond de stad verwacht
Het weer.
De loonsverhoging
27 bedrijfstakken vragen
dispensatie
Verenigd Europa" vóór
1952?
Rumoer om Westerling
Tot hoofd en hart
Massa-arrestaties van politiemannen
DONDERDAG 21 SEPTEMBER 1950
/4ste JAARGANG No. 248176
De legkaart van de Miliioenennota
TROEPEN UIT MANDSJ0ERIJE
Minister Lieftinck: „Dit stuk krijg ik er nooit in'
ff
ff
VERBETEN WEERSTAND TEGEN
„AANSLAG OP MIDDENSTAND"
l
GEEN VERDERE INCIDENTEN
Telegram naar dr. Drees
Stoffelijk overschot
gevonden
Duitser vrijgesproken
WERKGELEGENHEIDSiPOLITTEK DER REGERING
KOUDE OORLOG IN BERLIJN
Twee Amerikaanse
M.P.'s ontvoerd
Wittebrood één cent
duurder
BUREAU: SMEDESTRAAT 5 - HAARLEM
Telefoon: Redactie 21544! Advertenties 21543
Abonnementen 20800 Postgiro 143480
Bijkantoor Beverwijk: Stumphiusstr. 45, tel. 3998
Bijkant. Umuiden: Bonifaciusstr. 27, tel. 5790
Voor klachten over de bezorging na 5.30
uur 's avonds 21544
Directeur: J. W. Boerrigter.
Hoofdredacteur: Drs. H. W. M. van Run.
Wnd. hoofdredacteur: W Severin.
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
'ADVERTENTIETARIEF 28 cents per millimeter-
hoogte Ingezonden mededelingen dubbel
tarief. Omroepers 16 cents per m.m.-hoogte.
De administratie behoudt zxh het recht voor
edvertentiën eventueel zonder opgave van
redenen te weigeren.
ABONNEMENTSPRIJS 35 cents per week,
1.52 per maand, f 4.55 per kwartaal.
Zoals gisteren bekend werd, hebben
de Grote Drie op hun conferentie
te New Ycrk besloten, de staat
van oorlog met West-Duitsland zo spoe
dig mogelijk op te heffen, waarbij het
„zo spoedig' mogelijk" in al zijn betrek
kelijkheid meet worden verstaan, daar
de volksvertegenwoordigingen der drie
betrokken landen hun gcedkeuring aan
deze maatregel zullen moéten hechten.
Niettemin klinkt het opzienbarend: de
beëindiging van de oorlogstoestand met
een deel van het land, waartegen zulk
een verbitterde strijd gevoerd is tot
kering Van de groeiende ellende, door
ditzelfde land over de wereld gebracht.
En men is allicht geneigd, na dit te heb
ben vernomen (en al blijft men beseffen
dat het niets te maken heeft met het
sluiten van een vredesverdrag), minder
acht te slaan op die andere, naar haar
practische inhoud genomen aanmerke
lijk belangrijker, verklaring van de
Grote Drie, waarin gezegd wordt, dat
iedere aanval op West-Duitsland of
Berlijn zal worden beschouwd als een
agressie tegen het eigen land. Tegenover
deze verklaring verbleekt de opheffing
van de oorlogstoestand als een eerst te
vervullen formaliteit, wil het thans ook
over West-Duitsland uitgebreide princi
pe van „één voor allen en allen voor
één" niet onzinnig en bijna belachelijk
aandoen.
Op dit laatste komt het evenwel aan;
de rest is min of meer bijzaak. Wie zijn
handen naar het democratische Duits
land uitstrekt komt aan de Atlantische
gemeenschap en daarmee aan het reso
luutst tot zelfverweer besloten deel der
vrije wereld. Het is bedoeld als een
waarschuwing vooraf, gericht tot het
wereldcommunisme, voor het geval dit
een herhaling van het Koreaanse avon
tuur in West-Europa zou willen enscè-
neren. Ginds, in Korea, zijn de wapenen
achteraf gaan spreken van de unanieme
wil tot handhaving van de vrede door
alle vredelievende naties; hier, in het
Westen, tracht men de ellende te voor
komen door geen twijfel te laten be
staan aan de vastbeslotenheid tot een
onmiddellijke en automatisch ingaande
defensieve actie.
Bij dat alles schijnt West-Duitsland,
wanneer men tevens let op de andere
besluiten der Grote Drie, een eenzijdig
begunstigde. Diverse beperkingen van
economische. politieke en met de in
wendige veiligheid verband houdende
aard zullen worden opgeheven; een be
trekkelijke emancipatie der federale
republiek is daardoor in het nabije ver
schiet komen te liggen. Maar wat staat
daar nu eigenlijk tegenover, zo zal men
zich afvragen? Wat zijn precies West-
Duitsland verplichtingen binnen het ka
der van de aangekondigde lotsverbon
denheid?
Bij de beantwoording van deze vra
gen stuit men vooralsnog op enige on
gerijmdheden, welke wel verklaarbaar
zijn, maar waarmee men zich toch kwa
lijk zou kunnen verzoenen zo er geen
oplossing in het verschiet lag. Om de
dingen bij hun naam te noemen: hoe
zijn de Grote Drie tot hun besluiten ge
komen zonder West-Duitsland tevens te
verplichten een nauwkeurig omschre
ven bijdrage aan mankracht en materi
aal-te leveren in de gemeenschappelijke
defensie? En dit nietalleen overeen
komstig 't beginsel „vóór wat hoort wat",
maar vooral op grond van de even
reële als zorgwekkende omstandigheid,
dat b?t huidige totale defensieapparaat
van West-Europa weinig zou vermogen
tegen een eventueel vanuit het Oosten
opstekende storm. Wie de besprekingen
van Atlantische Raad en Grote Drie te
New York ook maar oppervlakkig ge
volgd heeft, zal weten, dat vooral
Frankrijk en in mindere mate ook En
geland zich verzet hebben tegen een be
wapening van West-Duitsland. Op zich
genomen, zou het inderdaad absurd zijn,
wanneer er zonder de aanwezigheid
van zekere waarborgen zou worden
overgegaan tot de herbewapening van
een nog maar kort geleden bedwongen
agressor. Maar toch zou men, de reali
teit der verschillende gevaren tegen el
kaar afwegend, kunnen worden ge
dwongen, van twee kwaden het minste
te kiezen. Zo beklemmend is deze keuze
echter niet. zo beklemmend hóeft zij al
thans niet te zijn. wanneer er een ver
dere voortgang wordt gemaakt met de
vorming van een internationaal leger,
waarin de West-Duitse weermacht zou
kunnen worden opgenomen. Het tegen
wicht van Amerika en Canada zou daar
in voldoende waarborgen scheppen te
gen de gevaren, welke inhaerent zijn
aan de heropstanding van een Duitse
weermacht. In verband hiermee blijkt
ten duidelijkste de verkieslijkheid van
een Atlantisch boven een zelfstandig
Europees leger, dat niet. in dit grotere
geheel zou zijn geïncorporeerd.
De defensieve waarde van die 30.000
40.000 man politietroepen. welke aan
West-Duitsland zullen worden toege
staan, dienen vooral niet te worden
overschat. Dit alles mag er dan al para
militair uitzien, slechts een werkelijk,
in een groter en hiërarchiek overkoepe
lend geheel ingevoegd leger zal zoden
aan de dijk der Atlantische defensie
kunnen zetten. En het ziet er naar uit,
dat Amerika, na alvast aan de voorlo
pige emancipatie van Duitsland te heb
ben medegewerkt met een ontzien ven
Frankri.iks bezwaardheid en Engelands
vooroordeel, in de toekomst zijn politiek
overwicht en practisch organisatietalent
zal aanwenden, om ten eerste een At
lantisch leger en ten tweede een daarin
geïncorporeerd Duits defensie-apparaat
te doen tot stand komen. Daarheen zal
het tenslotte moeten gaan, want een
met voortvarendheid gebundelde weer
macht van alle landen die in tijd van
nood elkanders lot_ wensen te delen
schijnt het laatste afweermiddel tegen
een anders immer dreigende agressie.
Associated Press verneemt uit Yuki-
ang (Kiangsi, China), dat men daar van
morgen een Nederlandse missionaris, de
60-jarige pater Joseph Theunissen op an
derhalve kilometer van zijn missiepost
met een kogel door het hoofd heeft aan
getroffen. Pater Theunissen van de Vin-
centianen, die reeds meer dan veertig
jaar in China werk, was gedurende öe
nacht ontvoerd en naar een rijstveld ge
bracht, waar hij werd vermoord.
Het troepenschip „General Sturgis" is
17 September uit Tandjong Priok ver
dokken met 1310 passagiers. Aan boord
ievinden zich de volgende gesloten on-
ierdelen: 42 R.V.A., 42e genie-brugpelo-
•on en het 425e bataljon infanterie. Hier-
hee is het laatste bataljon infanterie
ran de G-brigade ingescheept. In Indo-
»esië bevinden zich nu nog slechts en-
mie kleine onderdelen van deze brigade
De Amerikaanse mariniers zijn gisteravond van twee kanten Seoul binnen
gedrongen. De ene kolonne bereikte de stad vanuit het Noord-Westen, de andere
vanuit het Zuidwesten. De „leathernecks" sneden de hoofdweg van Seoul naar
Suwon af en trokken op tot waar vroeger de bruggen over de Han lagen.
De Amerikaanse zevende divisie, die zich op de Zuidelijke flank buiten Seoul
bevond, vocht om de laatste heuvelrij ten Westen van de hoofdweg van Seoul
naar Suwon op een punt ongeveer 14 km. ten Zuiden van Jongdunp».
Men verwacht echter, dat er spoedig
slag geleverd zal worden in en rond
Seoul.
Een woordvoerder van de Ameri
kaanse luchtmacht deelde n.l. mede, dat
er een rode kolonne, gesteund door
tanks, uit Mandsjoerije op weg was naar
het Zuiden. Aangenomen wordt, dat de
kolonne de 38ste breedtegraad reeds
heeft overschreden en Seoul nadert.
De officieren verklaarden aan Mac-
Ai-thur dat de colonne bestaat uit 200
vrachtwagens en 40 tanks. De vracht
wagens zouden misschien 6000 man kun
nen vervoeren. De colonne passeerde de
Koreaanse grens bij Antung in Mand
sjoerije en bereikte Kaesong, 35 mijl
ten Noorden van Seoul! Het was niet
mogelijk om vast te stellen of de colonne
bestond uit Chinese communisten of
Noord-Koreaanse troepen die verbonden
zijn geweest aan het communistische
Chinese leger.
Ondanks deze dreiging uit het Noorden
Verwachting tot Vrijdagavond:
Wisselende bewolking met vooral
gedurende de nacht en ochtend op
vele plaatsen enkele buien. Matige,
in de kustprovincies tijdelijk krach
tige wind tussen Noord-West en West.
Koud voor de tijd van het jaar.
Zon: 6.25—18.40; Maan: 17.46—1.23.
(Van onze Haagse redactie)
Uit doorgaans welingelichte bron ver
nemen wij, dat een dertigtal bedrijfs
takken bij het College van Rjjksbemid-
delaars dispensatie heeft gevraagd voor
het uitbetalen van de vijf procent loons
verhoging, die onlangs bij een beschik
king verplichtend werd gesteld. Voor
elk van deze bedrijfstakken zal natuur
lijk afgewacht moeten worden of de
dispensatie inderdaad verleend wordt.
Het is te verwachten, dat de beslissin
gen hierover op zeer korte termijn
zullen vallen, daar het voor de betrok
ken bedrijfstakken moeilijkheden zal
opleveren, wanneer de loonsverhoging
eventueel over een langere periode met
terugwerkende kracht zou moeten wor
den uitbetaald.
Het betreft hier de hoveniers, de
tuinbouw, de boomkwekerijen in Bos
koop, de bloembollenteelt, de bosbouw,
de dorsbedrijven, zaadteeltbedrijven.
het veenbedrijf; het turfstrooisel bedrijf,
de trawlvisserij, de vislossers te IJmui-
den, de haringdrijfnetvisserij, het
schuurpersoneel bij de visserij, de bin
nenscheepvaart, de brandstoffenhandcl,
de steenïossers in Amsterdam, de net-
tenboetsters te Vlaardingen, de sigaren-
industrie, de apothekersassistenten, het
bnkkesbedrijf, het huurauto- en taxi
bedrijf, de hoepelindustrie, de melkde-
tailhandel, de melkinrichtingbedrijven,
de nachtveiligheid- en bewakingsbe
drijven, een aantal ziekenhuizen, de
symphonieorkësten met uitzondering
van het Residentie Orkest en een aantal
particuliere bedrijven.
voorspelde MacArthur gisteren bij een
inspectie van het front, dat de sterke
communistische tegenstand spoedig zou
verdwijnen.
Dagelijks worden 4.000 ton voorraden
gelost en het aan land gaan van troe
pen duurt voort. Het vliegveld Kimpo
wordt thans volledig gebruikt. Alle ope
raties blijven volgens het vastgestelde
plan verlopen.
Het Amerikaanse leger heeft voorts
bekend gemaakt, dat Zuid-Koreaanse
mariniers te Samchok zijn geland en er
een bruggenhoofd hebben gevormd.
Samchok ligt aan de Oostkust van Zui-
Korea op ongeveer dezelfde breedte als
Seoul.
Een woordvoerder van het leger te
Washington verklaarde, dat de landing
van de Zuid-Kpreaanse mariniers te
Samchok enkele dagen geleden werd
uitgevoerd. Hij zeide, niet over inlichtin
gen te beschikken over de omvang van
de landingsgroep.
President dr. Syngman Rhee van de
Zuid-Koreaanse republiek is van plan
een triomphale intocht in Seoul te hou
den zodra dit mogelijk is, aldus meldt
een U.P.-correspondent uit Korea. Daar
na verwacht hij een verenigd Korea tot
stand te brengen met voorbijzien van de
38ste breedtegraad.
Het congres van de Unie van Europese
Parlementsleden nam gisteren te Kon-
stanz een resolutie aan waarin werd
opgeroepen tot vorming van een Ver
enigd Europa vóór 1952, het jaar waarin
het Marshall-Plan zal beëindigd wor
den.
In de resolutie werd gezegd, dat een
Verenigd Europa moest gevormd wor
den met of zonder Engeland.
In een van de grootste middenstands
betogingen, die ooit in Nederland zijn ge
houden, hebben ongeveer 11.000 bakkers
en banketbakkers gisteren in de Apol-
lohal, het Concertgebouw en in Bellevue
te Amsterdam geprotesteerd tegen het
voornemen van de regering de omzet
belasting op biscuit, koekjes, gebak en
ander banketbakkerswerk te verhogen
tot 8'A procent. Talrijke Tweede-Kamer
leden woonden deze vergadering bij
waaraan werd deelgenomen door bestu-
Elfduizend, bakkers en banketbakkers uit alledelen van ons land hebben gister
middag te Amsterdam geprotesteerd tegen een voorgenomen verhoging van de
omzetbelasting op biscuit, koek en, gebak. Voor deze grootste middenstandsbe
toging, die ooit gehouden is, was geen zaal te vinden om alle demonstranten te
herbergen. Men had daarom de bakkers over drie zalen, Apollohal, Bellevue en
Concertgebouw, verdeeld. Overzicht van de Apollohal. Tijdens de rede van de
secretaris van de Ned. R.K. Middenstandsbond, drs. Samson.
De vergadering in het Concertgebouw te Amsterdam, waar de heer Johan
Thiessen uit Den Haag zou spreken over „Westerling en zijn nieuw pro
gramma", heeft op last van de politie een vroegtijdig slot gekregen. Tegen
standers en voorstanders van Westerling, die in de zaal zaten, waren reeds
kort na het begin, toen mevrouw Westerling het woord voerde, slaags ge
raakt en van dat ogenblik af heerste een dreigende sfeer in de grote zaal,
waar naar schatting duizend mensen aanwezig waren. Nadat de hoofdinspec
teur van politie, de heer F. Bonarius, chef van het afdelingsbureau Leidse-
plein, reeds eenmaal gewaarschuwd had, besloot hij tot beëindiging van de
bijeenkomst, toen tegen negen uur interrupties de gemoederen zozeer hadden
verhit, dat ieder ogenblik een nieuw handgemeen kon uitbreken.
Reeds voor de aanvang van de bijeen
komst was het duidelijk, dat er moeilijk
heden te verwachten waren. In de mid
dag had het communistisch raadslid L.
Seegers in de gemeenteraad een motie
ingediend, welke in de avondvergade
ring van de raad zou worden besproken
en waarin hij de raad verzocht zijn af
keuring uit te spreken over het houden
var. deze bijeenkomst. Voor het begin
der vergadering werden bij de ingang
pamfletten verspreid, waarin het op
treden van Westerling in Indonesië fel
werd gehekeld. Bovendien stond er een
groep mensen met spandoeken, waarop
o.a. stond te lezen „Weg met Westerling".
De politie had tevoren reeds maatrege
len getroffen en extra manschappen in
de omgeving van het gebouw samenge
trokken om op eventuele ongeregeld
heden te zijn voorbereid.
De bijeenkomst werd omstreeks kwart
over acht geopend door de vroegere po-
litie-officier in Indonesië G. de Lang,
die mededeelde, dat het comité, dat deze
bijeenkomst had georganiseerd, zich ten
doel stelt het Westerling mogelijk te ma
ken naar Nederland terug te keren. Met
stelligheid wees de heer De Lang de
beschuldiging van de hand, dat Wester
ling en zijn vrienden fascisten zouden
zijn. „Wij hebben de Nederlandse zaak
in Indonesië altijd trouw en eerlijk ge
diend" zo zei hij.
De heer De Lang gaf vervolgens
het woord aar. mevrouw Westerling,
die de aanwezigen dankte voor hun
komst en de hoop uitsprak, dat haar
man en haar kinderen spoedig naar
Nederland zouden kunnen komen.
Plotseling werd van de zaal uit ge
roepen: „40.000 doden op Zuid-Cele-
fces", waarna de reeds eerder ver
melde vechtpartij ontstond.
De heer Thiessen nam toen het woord
ever. Hij zei: „Vanavond is het geen
debatavond, maar ik ben graag bereid
op iedere andere avond te debatteren".
De phiiosopnie van Westerling vatte
spr. samen met de zinsnede: „Ieder pro
bleem heeft een oplossing. De moeilijk
heid is niet het vinden van de oplossing,
maar het begrijpen van het probleem"
Uitvoerig schetste hij de militaire loop
baan van Westerling en zo kwam hij
ook tot de gebeurtenissen op Zuid-
Celebes. „Men schuift Westerling in de
schoenen dat hij in twee maanden tijds
48.000 doden zou hebben gemaakt. Een
eenvoudig rekensommetje wijst uit. dat
dit niet kan. Bovendien hebben wij en
het Hof Singapore zestig dagen gewacht
op een rapport over deze gebeurtenissen
van de Indonesische regering. Het is
nooit gekomen".
Uitvoerig schetste de heer Thiessen
dat Westerling op verzoek van de
Wali Negara, het staatshoofd, van de
Pasundan de Apra had geformeerd ter
bescherming van de ondernemingen, j
„Westerling" zo zei spreker „was
volkomen bereid de besluiten der R.T,
C. te eerbiedigen. Toen hij zag dat de
federale gedachte werd losgelaten,
heeft hij in overleg met de Wali Nega
ra aldus spr. hiertegen gewaar
schuwd en voorspeld dat het mis zou
lopen. Na de actie te Bandung, toen
Westerling een gevreesd man was, is
hij met medeweten van Hatta en de
Sultan van Djocja per vliegtuig naar
Singapore gebracht", aldus de heer
Thiessen.
Toen werden de interrupties, die zijn
rede voortdurend hadden onderbroken,
zó sterk, dat de hoofdinspecteur van
politie meende de vergadering te moe
ten beëindigen. Het ontruimen van de
zaai geschiedde ordelijk. Ook buiten de
zaal deden zich geen incidenten meer
voor.
Aan de minister-president is daarop
door de heren J. Thiessen en G. de Lang
een telegram gezonden van de volgende
inhoud:
Naar aanleiding van het optreden van
de Amsterdamse politie bij gelegenheid
van een door ondergetekenden georga
niseerde openbare vergadering in het
Concertgebouw te Amsterdam, menen
zij krachtig te moeten protesteren. De
ordeverstoring in deze vergadering gaf
de politie zeer zeker het recht en de
plicht om de ordeverstoorders uit het
gebouw te verwijderen, op grond van
het recht van bescherming van verga
deren. Echter in stede van aldus te
handelen schaarde de betreffende poli
tie zich achter de ordeverstoorders en
gelastte daarop aan alle aanwezigen het
gebouw te verlaten. Ondergetekenden
menen hierin een grove schending van
het democratisch recht van vergaderen
te constateren.
Het is beter zich voor wonden te
behoeden, dan zijn wonden te moeten
helen.I
ren en leden van alle landelijke bak
kers- en banketbakkersorganisaties.
Nadat de voorzitter van het landelijk
actie-comité, de heer Pool, in de Apoi-
lohal de vergadering had geopend, nam
de secretaris van de R. K. Middenstands
bond, drs. K. Samson, net woord. „Het
gaat om niet meer of niet minder dan
om ons bestaan", zei hij. Spr. betoogde,
dat de bakkers op deze massale wijze
tezamen gestroomd waren, teneinde te
pogen een aanslag op het bestaan van
hun bedrijven te voorkomen. Hij zei te
verwachten, dat de voorgenomen ver
hoging der omzetbelasting tot gevolg
zal hebben, dat honderden bedrijver-
die nu mede tengevolge van de door de
regering gevoerde politiek ten aanzien
van de broodprijzen nauwelijks een be
staan opleveren, ten ondergang gedoemd
zijn. Drs. Samson merkte hierbij op, dat
het zeker niet alleen de minst econo
misch werkende bedrijven zullen zijn,
voor wie deze maatregel de nekslag zal
betekenen. „Een zeer efficiënt geleid
bedrijf, dat door zijn ligging een clien
tele heeft, die in hoofdzaak volksbrood
gebruikt, waarop de bakker verlies
lijdt, en slechte een gering percentage
blank brood, waarop de bakker mag
verdienen, kan geen redelijk bestaan
aan de eigenaar opleveren", aldus spr.
Samenvattend meende drs. Samson te
kunnen zeggen, dat de gevolgen bij een
doorvoeren van de voorgenomen wijzi
ging der omzetbelasting voor het bak-
kerijbedrijf in het bijzonder en de ge
hele middenstand in het algemeen de
volgende zullen zijn:
Vele bakkers en banketbakkers zul
len het bedrijf moeten staken door ver
mindering van omzetten en daarmee ge
paard gaande winstverlaging.
Deze omzetvermindering zal de door
de fiscus verwachte hogere inkomsten
tot een illusie maken.
De bakkers, evenals alle bedrijven
die door de voorgestelde wijziging ge
troffen worden, zullen hun administra
tie nog meer moeten uitbreiden en daar
aan nog meer improductieve uren moe
ten besteden dan reeds het geval is.
De juridische adviseur van de Amster
damse Christelijke Middenstandsvereni
ging, mr. dr. A. Zeegers, zei, dat de
voorgenomen verhoging der omzetbelas
ting een maatregel is, die alle kenmer
ken vertoont van een verkeerde econo
mische denkwijze, waaraan zij ontspro
ten is. Hij betoogde, dat de willekeur,
waarmede wordt opgetreden, verder dui
delijk blijkt uit het feit, dat het ene arti
kel is vrijgesteld, het andere normaal
belast en een derde extra belast is, zon
der dat een sterveling zou durven be
weren, dat de lager belaste artikelen
ook inderdaad minder luxe zijn. „De
middenstand dreigt in het huidige be
stel, waarin de georganiseerde, grote
ondernemers, de vakverenigingsbesturen
en de Staat elkander gevonden hebben,
te worden gemalen", aldus mr. Zeegers.
Met verheffing van stem zei spre
ker: „Vanaf vandaag moet het vast
staan en dat moet heel hard gezegd
worden, opdat ieder in Nederland
het horen kan, dat elke regering of
partij of persoon, die zich geroepen
acht een aanslag te plegen op de
middenstand, in welke vorm dan
ook, te rekenen heeft op een verbe
ten weerstand".
Toen de heer Th. J. te Kaath uit Al
melo de aanwezigen in de Apollohal
vroeg wat gedaan moest worden, indien
het adres, dat het landelijk actie-comité
heeft gezonden aan de leden van de
Tweede Kamer, zonder uitwerking zou
blijven, klonk uit bijna alle kelen de
roep: „staken".
Tot slot van de vergadering werd een
motie aangenomen, zowel in de Apollo
hal, het Concertgebouw als in Belle
vue, waarin met klem geprotesteerd
wordt tegen de voornemens van de re
gering tot verhoging van de omzetbe
lasting tot 834 procent. Op de Kamer
leden werd een beroep gedaan de be
oogde verhoging van deze belasting te
verwerpen.
Het stoffelijk overschot van de tien
jarige Piet Plukkel uit Bovenkarspei,
die reeds langer dan een week werd
vermist, is drijvende in de Dijkgracht te
Enkhuizen gevonden. Naar de fiets,
waarop de jongen reed toen hij het
laatst werd gezien, wordt thans ge
dregd. Omtrent de oorzaak van het on
geluk staat nog niets vast.
De Bijzondere Strafkamer van de Rot
terdamse rechtbank heeft de 36-jarige
Duitse chauffeur E. J. J., uit Kiel vrij
gesproken, omdat het ten laste gelegde
niet was komen vast te staan. F. was
ervan verdacht 29 Maart 1945, na op
dracht te hebben gekregen, de Neder
landers Jan Kanters, Arie van de Merwe
en Pieter Trost te Dubbeldam te heb
ben gefusilleerd. De eis was een gevan
genisstraf van drie jaar met aftrek.
Door de gebeurtenissen van de laat
ste maanden is de in de afgelopen
zomer door de regering aan de
Tweede Kamer gezonden nota inzake
de w e r k g e 1 e g e n h e i d s p o 1 i t i e k
min of meer buiten de publieke belang
stelling gekomen. Ten: onrechte, want
dit is een onderwerp, dat de grondslagen
van ons volksbestaan raakt. Wie zich de
rampzalige gevolgen van de massale
werkloosheid in de dertiger jaren in her
innering brengt, zal dit aanstonds toe
geven. Allereerst willen wij wijzen op
de grote betekenis op zich zelf al van het
feit van de verschijning van de nota. Er
blijkt uit, dat de regering thans nu
van omvangrijke werkloosheid nog geen
sprake is zich heeft beraden over de
maatregelen welke genomen moeten
worden om indien het gevaar van een
massale werkloosheid acuut mocht wor
den deze dreiging te keren, althans
zoveel mogelijk te beperken. Hier is een
kenmerkend verschil met het beleid van
de overheid in de dertiger jaren, toen
deze immers min of meer overrompeld
werd door het werkloosheidsvraagstuk;
nu wil zij ook wat dit punt betreft de
regel; „regeren is vooruitzien" in toe
passing brengen. Zij gaat reeds nu een
bewuste werkgelegenheidspolitiek voe
ren.
De huidige stand van de werkloosheid
geeft nog niet tot verontrusting aanlei
ding. Ruim twee procent van de loon
trekkende beroepsbevolking van ons land
is momenteel werkloos. Dit percentage
is nog lager dan het normaal te achten
werkloosheidspercentage, dat door des
kundigen op minstens 3 wordt gesteld.
Toch zijn er tekenen, welke wijzen op
eep mogelijke kentering in de verhou
dingen. Het lage werkloosheidscijfer is
voor een belangrijk deel te danken aan
de bedrijvigheid, welke een gevolg is van
de „inhaalvraag", veroorzaakt door de
achterstand in de voorziening in de be
hoefte aan in de oorlogsjaren schaarse
goederen. Deze „inhaalvraag" is met
als voornaamste uitzondering die naar
woningen min of meer bevredigd. Het
herstelde binnenlandse monetaire even
wicht heeft voorts de vraag naar goede
ren geremd.
In de nota worden vier vormen van
werkloosheid onderscheiden: le. ine i-
d e n t e 1 e werkloosheid, welke ontstaat
door bijzondere en onverwachte gebeur
tenissen van doorgaans kortstondige
duur; 2e. seizoen werkloosheid, welke
voor het grootste deel wordt veroorzaakt
door natuurlijke factoren en welke om
die reden weinig rechtstreekse aangrij-
pingsmogelijkheden biedt; 3e. struc
tuur werkloosheid, waarvan sprake kan
zijn indien door verandering van smaak
ot door uilputting van natuurlijke hulp
bronnen de vraag naar of het aanbod
van bepaalde goederen vermindert; het
zelfde geldt indien de technische of or
ganisatorische omstandigheden van de
productie zich snel wijzigen en ook in
dien de bevolking sneller toeneemt dan
de ter beschikking staande productieve
mogelijkheden; 4e. de conjunctuur
werkloosheid, welke een tijdelijk karak
ter heeft, overeenkomstig de in het eco
nomische leven aan de cag tredende af
wisseling van gunstige en ongunstige
conjunctuur.
De overheidsbemoeiingen zullen hoofd
zakelijk de structuurwerkloosheid en de
conj unctuurwerkloosheid betreffen.
Bij het vraagstuk van de structu
rele werkloosheid, zoals dit zich
voor de Nederlandse economie in haar
geheel voor zou kunnen doen, is de zeer
aanzienlijke groei der bevolking de be
langrijkste factor. Tussen 1947 en 1963
zal hierdoor naar schatting telkenjare
gemiddeld aan ca. 45.000 nieuwe krach
ten arbeid moeten worden verschaft. In
de agrarische sector zijn mogelijkheden*
tot uitbreiding van het aantal werken
den nauwelijks aanwezig; het is het
streven van de Regering om door het
uitvoeren van werken op het gebied van
de landaanwinning en bodemverbetering
een bijdrage te leveren tot het op peil
houden van de werkgelegenheid in land
en tuinbouw. Voor het overgrote deel
van de agrarische bevolkingsaanwas zal
plaatsing elders gevonden moeten wor
den. Wat in dit verband de dienstensec
tor (handel, verkeer, overheidsapparaat,
vrije beroepen en verrichten van per
soonlijke diensten) aangaat, hier is de
mogelijkheid tot uitbreiding der perso
neelsbezetting zeer beperkt. Het is zo
doende onvermijdelijk, dat wil de werk
gelegenheid hier te lande gelijke tred
houden met de ontwikkeling der be
hoefte, een sterke uitbreiding der indus
trie nodig zal zijn. Voor zover deze uit
breiding niet mogelijk blijkt, zal het
ontstaan van structurele werkloosheid
slechts kunnen uitblijven, indien een
omvangrijke emigratie van Nederlandse
arbeiders naar het buitenland plaats
vindt. Hieruit volgt, dat de belangrijkste
middelen, welke de Regering kan aan
wenden om een algemene structurele
werkloosheid te voorkomen, bestaan in
het stimuleren zowel van de industriali
satie als van de emigratie.
Uitbreiding van de industrie vraagt
besteding van grote kapitalen voor
de bouw van fabrieken, aanschaf
fing van machines en andere productie
middelen. De regering heeft, om de in
dustriefinanciering te bevorderen, enkele
fiscale tegemoetkomingen verleend en
bereidt maatregelen voor, waardoor in
stitutionele beleggers (pensioenfondsen
e.d.) de bij hen gevormde besparingen
in de industrie kunnen beleggen. De re
gering wijst echter op de betekenis van
het werken in meer ploegen, waardoor
de werkgelegenheid wordt vergroot zon
der dat tot evenredig grote kapitaals
investering behoeft te worden overge
gaan. Evenzeer wijst de Regering op het
grote belang van de vakbekwaamheid
van de industrie-arbeiders. De huidige
situatie is op dit punt niet in alle opzich
ten bevredigend. Enerzijds valt te con
stateren, dat een groot deel van de jon
geren ais ongeschoolden in het bedrijfs
leven treedt, anderzijds valt onder de
genen, die wel vervolgonderwijs genie
ten. een te grote voorkeur voor de op
leiding voor de administratieve beroepen
in verhouding tot het technische vak
onderwijs te constateren. De Regering
streeft naar verhoging van de vakbe
kwaamheid na de schooltijd en naar om
en herscholing van oudere arbeiders.
In dit verband wijzen wij er op, dat
van alle bevolkingsgroepen de katholie
ken bet grootste contingent der voor de
industrialisatie benodigde jeugdige ar
beiders zullen leveren. Het zal de animo
bij hen om zich voor een vak te bekwa
men zeer bevorderen, indien er voldoen
de gelegenheid is om dat te doen op
katholieke onderwijsinrichtingen. Op dit
punt bestaat er in sommige streken van
ons land nog een grote achterstand: wij
denken hierbij o.a. aan Kennemerland.
Artikel 25 van de Nijverheidsonderwijs
wet stelt voor toekenning van rijkssub
sidie de eis, dat de gemeenteraad van de
plaats, waar een nijverheidsschool zal
worden gevestigd, de oprichting en in
standhouding daarvan nodig oordeelt.
Met toepassing van dit artikel zijn <ie ka
tholieken herhaaldelijk ten achter ge
steld (laatstelijk nog te Haarlem)tot
schade ook van het algemeen landsbe
lang.
Ten aanzien van de emigratie zet de
Regering uiteen hetgeen in dit opzicht
sedert de bevrijding is nagestreefd. Met
verschillende landen zijn emigratieover
eenkomsten of -verdragen gesloten. In
totaal zijn in de jaren 1946—1949 ruim
36.000 personen geëmigreerd, waarvan
14.000 in 1949. Ongeveer 1/3 kan gere
kend worden te behoren tot de beroeps
bevolking. Verwacht wordt, dat. indien
voldoende vervoersgelegenheid kan wor
den verkregen, alleen naar Australië en
Nieuw-Zeeland in 1951 circa 26.000 per
sonen zullen kunnen emigreren.
Precies om middernacht sneden de Kussen gisteravond de eiectrische stroom
naar West-Berlijn af. Het afsnijden van de stroom bracht echter niet de min
ste storing op het net, daar de B.E.W.A.G. met zeven generatoren gereed
stond om de stoot op te vangen.
De koude oorlog tussen Oost en West barstte gisteren zonder voorafgaande
waarschuwing in Berlijn weer los met massa-arrestaties van politiemannen,
ontvoeringen en nieuwe Russische druk op de Westelijke bezettingssectoren
van deze verdeelde stad. Twee Amerikaanse leden van de militaire politie
bevinden zich onder de talrijke agenten zowel van Oost- als West-Berlijn, die
werden ontvoerd.
Russische soldaten hebben voorts hun
zone-grens 125 meter naar de Britse
sector verschoven in de buurt van het
vliegveld Gatow en een barrière opge
richt, waarmee de nieuwe grens wordt
aangeduid. Britse autoriteiten zijn naar
het vliegveld Gatow gegaan en hebben
enkele uren lang getracht met de Sov
jets te onderhandelen, doch de Russen
weigerden terug te gaan en hielden hun
troepen in alarmtoestand in de nabij
gelegen bossen. Het is niet mogelijk een
schatting te maken van het aantal Sov
jet-troepen in dit gebied, aangezien zij
zich volkomen schuil houden. De En
gelsen hebben enkele pantserwagens
naar het gebied van Gatow gestuurd.
De vijandigheid onder de politie
dreigt echter van veel ernstiger om
vang te worden indien deze voortgaat
zich te manifesteren met ontvoeringen
en arrestaties.
Om zeven uur gisteravond waren 60
leden van de Oost-Berlijnse politie in
gevangenissen van West-Berlijn als re
presaille voor de arrestatie van 25 West-
Berlijnse agenten, die Dinsdag werden
ontvoerd in de ondergrondse, toen deze
door de Sovjet-sector reed.
De vijandigheid onder de politie be
gon Maandag reeds toen zes leden van
de Oost-Duitse politie, gewapend met
geweren, bij toeval de Amerikaanse
sector binnen reden. Zij werden gepakt
en vastgebonden om terecht te staan op
grond van het feit, dat zij wapens droe
gen in West-Berlijn.
Twee Amerikaanse MP's werden gis
terechtend gearresteerd, toen zij pa
trouille liepen langs de Amerikaans-
Russische sector-grens. De Amerikanen,
die per jeep waren, waren nog in staat
aan het hoofdkwartier te zeggen, dat zij
gepakt waren door de Oost-Duitse po
litie, dooh daarna zweeg hun radio-zen
der. De Amerikaanse autoriteiten vroe
gen onmiddellijk om hun vrijlating,
doch de Russen zegden slechts een on
derzoek toe. bewerend, dat zij niets van
de arrestatie afwisten,
De aankondiging, dat de stroom zou
worden afgesneden, trof de West-Bcr-
lijnse autoriteiten als een volkomen
verrassing. Men had slechts vier dagen
geleden een overeenkomst getroffen
waain werd overeengekomen, de stroom
van Oost-Duitsland naar West-Berlijn
te blijven leveren.
In verband met de bezwaren van het
bakkerijbedrijf tegen uitbetaling van de
recente vijf pet. loonsverhoging, heeft
de regering de prijsvaststelling van het
brood nader bezien. Besloten is de maxi
mumverkoopprijs van het brood van
gewone samenstelling te handhaven,
maar de prijs van de bloem, waaruit dit
brood wordt gebakken (de z.g. a-bloem),
met negentig cent per honderd kilogram
te verlagen. De prijs van ongebuild tar
wemeel blijft onveranderd. Ter vermij
ding van toeneming van de subsidielast
door verlaging van de bloemprijs wordt
daarentegen de prijs van de bloem,
waaruit het luxe wittebrood wordt ge
bakken, (de z.g. w-bloem) met 1
per honderd kilogram verhoogd. De
vrije prijs van dit zuiver witbrood zal
daardoor enigszins stijgen. Naar ver
wachting met één cent per 800 gram.
De prijzen van de andere blanke bloem
soorten zullen aan de veranderde ver
houdingen worden aangepast.
Verwacht kan nu worden dat de bak
kerspatroons hun verzoek om dispen
satie van de uitbetaling ener loonsver
hoging, dat 15 September bij het Colle
ge van Rjjksbemiddelaars werd inge
diend, zullen intrekken.
