Hoogtepunt van 18-26 November Tussen neus en (lippen EMSER Bestrijding van revolutionnaire woelingen in ons land Centraal Instituut ter verzorging van Mater Amabilis-scholen Mgr. Willekens 50 jaar Jezuïet II DE STEM VAN DE DODE VERSLAG OVER ONDERZOEK IN GANG VAN ZAKEN BIJ KONINGSKWESTIE Overpeinzingen BROCHURE TEGEN ONBERADEN AANVAARDEN VAN BUITENLANDSE BETREKKINGEN Programmabouw in grote lijnen gelijk aan vorig jaar Zeer veel aanvraag voor emigratie In opdracht van Episcopaat opgericht Regering-Duvieusart vergiste zich MAANDAG 25 SEPTEMBER 1950 PAGINA 3 R.K. FEDERATIE VAN MEISJESBESCHERMING Scherpe klachten over) toestanden in personeelsbttssen Petroleumprijzen stijgen DE K.R.O. IN JUBILEUMSEIZOEN HET BESTE MIDDEL TEGEN HOEST EN VERKOUDHEID GENOOTSCHAP VOOR DE RECHTSSTAAT CRITIEK OP WETSONTWERP Prijs stenen niet vrij Begraafplaats op Java gevonden Van 48 oorlogsslachtoffers H.H. WIJDINGEN Nationaal kamp E.H.B.O. door MAX MURRAY C.V.P.-CONGRES IN BRUSSEL van Snorrebor Mijnindustrieraad tegen loongrens van f 3.600.- Grootmoeders Straatnamenoorlog Geen zakcamera Amerikaans record geslagen Atoomsymphonie Dezer dagen werd te Utrecht voor het eerst sedert 4 jaar weer een algemene vergadering gehouden van de R.K. Fede. ratie voor Meisjesbescherming in Neder, land, onder voorzitterschap van mevr. Kreynsten Braak. Zoals te verwachten viel in een ver gadering van bijna uitsluitend vrouwen, richtte de aandacht zich in 't algemeen op zeer concrete punten, die meestal van interne aard waren. Van belang is o.a. het contact, dat be staat met de ministeries van-Sociale Za ken en van Justitie, alsmede met velerlei katholieke organisaties. In dit laatste verband hadden o.a. verschillende be stuursleden aandeel in het tot stand ko men van enige rapporten van het Cen trum voor Staatkundige Vorming. Scherpe klachten werden geuit over de houding van meerdere directies van grote bedrijven. Deze bedrijven voeren hun personeel vaak met bussen uit de verre omtrek aan, maar de toestanden in deze bussen laten nogal eens te wensen over. Indien men de directies hierop wijst, is vaak het antwoord, dat deze wel voor hun eigen personeel kunnen zorgen en geen bemoeiing van anderen nodig hebben. De voorzitster hoopt, dat publi catie van deze misstanden in de pers tot andere opvattingen en een scherper toe zicht op de personeelsbussen zal leiden. Gelukkig zijn er ook vele fabrieken, waar directie en/of sociale werkster in gegrepen hebben. Ook vindt er thans b.v. kadervorming onder de fabrieks meisjes plaats in sommige bedrijven. Gewezen moet voorts worden op een veel verbreide opinie, dat de bemidde lingsbureaus van de meisjesbescherming weinig zin zouden hebben wegens de wanverhouding op de arbeidsmarkt. De cijfers wijzen echter uit, dat hier nog steeds veel en vruchtbaar werk verricht wordt. Na een advertentie-campagne, ge voerd in samenwerking met de minis teries van Justitie en van Sociale Za ken, is men er thans toe overgegaan een brochure samen te stellen, die waarschuwt tegen het onberaden aan vaarden van betrekkingen in het bui tenland. Deze brochure, die, om iedere verdenking van „overdreven angst vallige braafheid" te vermijden, een sympathiek artikel over deze aange legenheid uit de neutrale dagbladpers bevat, is bestemd om b.v. in de hoog ste klassen van meisjesscholen voor M.O. te worden verspreid. Bovendien zijn alle passenbureau's verplicht in de passen van alleen-reizende meisjes en vrouwen een blaadje met aanwijzingen in te leggen. Om bij de zorg voor de ongehuwde moeder ook in de „onwennige" afdelin gen een onjuist optreden te vermijden, is ook hieromtrent een brochure verzon den. Gewezen wordt op de omstandig heid, dat de doorgangshuizen, hoewel door of met medewerking van de Meis jesbescherming opgericht, een eigen be stuur hebben en zelfstandig zijn. Hoewel voorrang wordt verleend, kan de Meis jesbescherming dus geen opname eisen. Hoewel de directe strijd tegen de pros titutie en haar gevolgen niet tot de taak van de Meisjesbescherming behoort, is meewerking en informatie op dit gebied b.v. het bestrijden van de opvatting, dat prostitutie gewoon zedelijk wange drag zou zijn van groot belang. Dit te meer i.v.m. de rapporten, die door de Economische en Sociale Raad der V.N. gevraagd zijn èn aan de Union Interna tionale èn aan het ministerie van Jus titie. Propaganda-besprekingen sloten- de vergadering. Drie grote Amerikaanse petroleum- maatschappijen hebben haar prijzen verhoogd voor ruwe petroleum bij wijze van aanpassing in sommige gebieden. Zo hebben de Pan-American Production Co (filiaal van de Standard Oil Co of In diana) en de Onyx Refining Co haai prijzen met 7 dollarcents per baril in West Central Texas verhoogd, terwijl de Magnolia Petroleum Co (dochtermij van de Socony Vacuum Oil Co) in be paalde gebieden haar prijzen in sommi ge streken van 2.33 tot 2.65 heeft ver hoogd. Deze ontwikkeling is veroorzaakt door uitnemende vraag en transportpro blemen in de nieuwe productie-gebie den in Texas. Ondanks een gestadige stijging, liggen de prijzen voor petroleum en derivaten nog beduidend onder het niveau van Augustus 1948 in de V.S., doen mede door de gebeurtenissen in Korea en de herbewapeningsplannen wordt in be voegde kringen verwacht dat de stijging welke de laatste zes maanden nog een langzaam en rustig verloop heeft gehad, zich krachtig zal voortzetten. Eric en re Boog De Katholieke Radio-Omroep, die dit seizoen zijn zilverenbestaan viert, heeft bekend gemaakt, welke zijn plan nen voor het jubileumseizoen, zijn. In grote lijnen blijft de structuur gelijk aan het programma van het vorig jaar: de Dinsdagavond blijft cultureel in de trant van het derde programma van de B.B.C., de Zaterdagavond blijft na tien over half negen gewijd aan amuse ment, de Zondagavond houdt het „Uit en Thuis"-programma. De Zondagmid dag en de Vrijdagavond eenmaal in de veertien dagen bieden afwisselend een „licht" en een „zwaar" programma. Het vooravondprojgramma zal intus sen belangrijk gewijzigd kunnen worden. Het „Strijdkrachtenprogramma" zal voortaan door de omroepen zelf ver zorgd worden als onderdeel van de ge wone uitzendingen. Berichten, korte re portages en causerieën tussen 18 en 20 uur zullen vier minuten per stuk beslaan en afgewisseld worden door muziek, die twintig a dertig minuten duurt. Onder de korte causerieën vallen op Dinsdag- Advertentie VRAAGT UW APOTHEKER OF DROGIST HET ECHTE WAT E R ZOUT PASTILLES (Van onze verslaggever) Het „Genootschap voor den Rechts staat" kwam Zaterdag in het Amster damse Krasnapolsky bijeen om het op stapel staande wetsontwerp „Ter bestrij ding van revolutionnaire woelingen" te bespreken. Mr. dr. Ch. A. van Haren en de heer J. Tuin, lid van de Tweede Kamer, onderwierpen het aan een uit voerig onderzoek en htm inleidingen leg den tevens de kiem voor een levendig debat. Mr. van Haren betoogde o.m., dat het desbetreffende wetsontwerp „lichtvaar dig breekt met pijlers, waarop ons staatsbestel steunt". En hij wees er in dit verband op, dat „arrestaties door het politieke gezag, die het wetsontwerp poogt te introduceren, niet in ons ge schreven noodrecht mogen worden op genomen". Spreker constateerde vervol gens, dat het ontwerp kennelijk mede is geïnspireerd door „de strijd om de po litie", waardoor zijn instelling onzuiver is. De minister van Justitie, aldus mr. Van Haren, krijgt slechts de rol van „cipier der gevangenen"; en hij zette tenslotte uiteen dat het wetsontwerp „centralisatie van een slechte soort brengt, dat het een lange motie van wantrouwen is aan het adres van het Openbaar Ministerie, van de Commis saris der Koningin en van de burge meesters, en dat het de minister van Binnenlandse Zaken een taak toebe deelt, waarvoor hij niet berekend of toegerust is". De heer Tuin betreurde het eveneens, dat vóór de indiening van het wetsont werp niet eerst het politievraagstuk was opgelost. Maar overigens nam hij het in bescherming en kwam tot de slotsom, dat het „behoudens enkele verbeteringen als juist moest worden aanvaard". Spr. achtte het juist, dat de uitvoering in handen van de minister van Binnenland se Zaken wordt gelegd, omdat het op treden, waarin het wetsontwerp beoogt te voorzien, een typisch bestuurlijk ka rakter draagt. Het gaat er niet op de eerste plaats om, aldus spreker, straf bare feiten op te sporen, maar om, door samentrekking van de machtsmiddelen van de staat, efficiënt op te treden tegen ernstige bedreiging van onze staatsin stellingen en van onze rechtsorde. De staat verkeert in een situatie van nood weer, waarin snel en doeltreffend moet worden opgetreden. De aanvraag voor emigratie, vooral 'naar Australië, overtreft het aantal plaatsen, dat voor vervoer beschikbaar is. Reeds nu staat vast, dat ook in 1951 de beschikbare vervoersgelegenheid on voldoende zal zijn. In beginsel vindt behandeling der aanvragen plaats in volgorde van bin nenkomst. Voorrang wordt uitsluitend verleend aan ex-militairen uit Indone sië gedurende een jaar na hun demobi lisatie en in gevallen van gezinshereni ging. Het verzoek hiertoe moet bij de instelling, waar men zich aanmeldt, worden gedaan. De laatste tijd wendt zich echter een steeds toenemend aantal personen tele fonisch, schriftelijk of persoonlijk tot het-ministerie van Sociale Zaken of tot de Stichting Landverhuizing Nederland teneinde voorrang te verkrijgen. Vooral dit laatste schaadt een goede gang van zaken. Het is in het algemeen niet mo gelijk bezoekers, die niet door het mi nisterie of door de Stichting Landver huizing Nederland zijn opgeroepen, te woord te staan, zo deelt men ons van officiële zijde mede. Na^r aanleiding van het dezer dagen geplaatste bericht over het oplopen van de prijzen voor bouwmaterialen wijst het secretariaat van de Vereniging „De Nederlandse Baksteenindustrie" ons er op, dat alle soorten stenen nog steeds aan prijsbeheersing zijn onderworpen. De prijs van metselbaksteen en straat klinkers heeft sedert Februari 1950 geen enkele verhoging ondergaan. Reeds meermalen is de aandacht geves tigd op het zegenrijke werk der Mater Amabilis-scholen, met 'n ware pioniers geest door mej. Schouwenaars, mej. Lommen en pastoor Houben in Maas tricht begonnen en in de na-oorlogse ja ren in vele plaatsen van ons land tot een gunstige ontwikkeling gebracht. In opdracht van het Hoogw. Ned. Epis copaat is nu de „Stichting Katholiek Centraal Instituut ter verzorging van de Mater Amabilis-scholen" in het leven ge roepen. Het secretariaat van dezè stich ting is gevestigd: Nieuwe Gracht 85 Utrecht. Het doel van deze stichting is, in het kader van de aanvullende opvoeding van de katholieke vrouwelijke jeugd in Nederland de algemene belangen te helpen behartigen van het werk der Mater Amabilis-scholen, met inachtne ming van de geestelijke instelling, wel ke ieder diocees' aan deze scholen wenst te geven. Aan dit Centraal Instituut werd als taak o.m. opgedragen: met bindende bevoegdheid richtlijnen vast te stellen voor het behoud en de ontwikkeling van het geestelijk eigene van de Mater Amabilis-scholen, de algemene belan gen van dit werk te behartigen, voor al in het onderhouden van het con tact hierover met de kerkelijke en burgerlijke overheid. Het instituut zal, op verlangen van het Episcopaat voorlichting en advies geven bij het opstellen en doen vastleg gen van een vormingsplan, bij het be palen van de instructie van de docenten en leidsters en evenzeer aandacht beste den aan de ontwikkeling van het werk in zijn verhouding tot de bedrijven, in terconfessionele en overheidsinstanties Het is de uitdrukkelijke wens van het Hoogwaardig Episcopaat, dat in de af zonderlijke diocesen geen Mater Amabi lis-scholen worden opgericht zonder voorafgaand advies en goedkeuring van de respectieve diocesane secretariaten, welke zijn gevestigd in de diocesane secretariaten van het Katholiek Vrou welijk Jeugdwerk. In een brochure, ver krijgbaar bij het nationaal secretariaat en de diocesane secretariaten, zijn de voorlopige richtlijnen van de Mater Amabilis-scholen vastgelegd. en Vrijdagavond een commentaar van het Binnenhof en een Buitenlands com mentaar. In de korte uitzendingen zal men ook pater Wesseling ontmoeten en Jan Cottaar, een rubriek „Katholiek Signaal" met katholiek nieuws. De week van 18-26 November is ge heel aan het jubileum gewijd. Op Za terdag 18 November is er een ponti ficale Hoogmis in de St. Vituskerk in Hilversum. Van de officiële receptie op die dag worden 's avonds gedeeltes uitgezonden. Zondag is er een Hoog mis in de Dominicuskerk in Amster dam, waarvan pastoor Perquin her der is geweest, 's Middags wijdt Paul de Waart 'n klankbeeld aan diens le ven. 's Avonds wordt de opera „Viviane" uitgevoerd, waarvoor Louis Lutz het li bretto, Oscar van Hemel de muziek schreef. De Dinsdagavond brengt een feestconcert uit Maastricht, waarvoor Jurriaan Andriessen in opdracht van B en W. van Maastricht een „Magnificat" gecomponeerd heeft, dat uitgevoerd wordt door Maastrichts Stedelijk Orkest en Mastreechter Staar o.l.v. André Rieu. In het tweede deel van het concert hoort de Nederlandse première van „St. Francois d'Assise" thuis, van Arthur Honegger en William Aguet, in de ver taling van pater J. Schreurs M.S.C., maar er zijn moeilijkheden met het be trekken van het orkestmateriaal uit Zwitserland. De Vrijdagavond van die week geeft een feestconcert door het Concertge bouworkest in Amsterdam. Voor de Zaterdagavond zet Jan de Cler zijn beste beentje voor met een feestrevue door de geschiedenis van de omroep. Onder de nieuwe rubrieken is er een, die „Varia uit Tralala" heet: elke Zon dagavond een reportage van een kwar tier uit de vergaderzaal van de regering en volksvertegenwoordiging van Trala la, een land ontsproten aan het brein van mr. J. Derks. Elke Zondagavond om de veertien dagen is er een grote reportage van Wim Jansen, uit alle landen van Amerika en Europa. De muziekafdeling biedt een aantal cycli, o.a. gewijd aan Diepenbrock, aan de vioolsonates van Beethoven, de Gold- bergvariaties van Bach, aan Franse orgelliteratuur, aan pianosonates van Schubert, aan Nederlandse liederen en kamermuziek. Er komen verschillende belangrijke hoorspelen: „Gods generaal" van F. T. Csokor, „This way to the tumb" van Ronald Duncan, „Fucnte Obejuna" van Lopez de Vega, „The Lady is not for burning" van Christopher Fry, „Dialo gues des Carmélites" van Georges Ber- nanos. Het hoofd van de Nederlandse Gra vendienst Zuid-West-Pacific maakt be kend, dat in de dessa Sedaju (Kemba- ren) Muntilan een begraafplaats is ge vonden, waar 48 oorlogsslachtoffers voornamelijk stoffelijke overschotten van vrouwen en kinderen werden be graven. Er zijn geen kentekenen op de graven en geen gegevens voorhanden. Inlichtingen hieromtrent worden ge vraagd door het" hoofd van het bijkan toor van de Nederlandse Gravendienst Zuid-West-Pacific te, Semarang, Boe- loe 63. 32. Gedreven door een razende angst vluchtte het monster door de duistere gang. Doch voor het zover kon komen, richtte Eric met dodelijke koelbloedigheid zijn boog en joeg het walgelijke gedrocht een tweede pijl tussen de schouderbladen. Hij zag het beest plotseling met een gil omhoog springen. Het uittte een dof gereutel en stortte voorover op de stenen. Toen voer een laatste huivering door het zware lichaamen het werd stil. Vol afschuw sloop de Noorman nader, gereed om zo nodig een nieuwe pijl af te schieten. Maar die voorzorg was overbodig. *De beide schoten hadden een eind gemaakt aan de gruwzame bedreiging, die zo lang deze burcht had bedreigd. Langzaam keerde Eric zich om en liep terug naar de burchtzaal. De oude kasteel heer, die door Hector zorgzaam in de zetel voor het vuur was geplaatst, staarde hem eerbiedig aan toen hij binnentrad. Het scheen de oude man toe, dat de hoge gestalte van de Noorman nog groter was dan anders, en op diens gebruind gelaat lag een edele uitdrukking. Heer Allard", sprak de Noorman, eenmaal aarzelde gij mij een taak op te geven. Thans is die taak volbracht. Aan de vloek, die op uw huis rustte, is een einde gekomen." De oude Allard kon de eerste ogenblikken niet antwoorden. Doch in zijn blikken las de Noorman meer dankbaarheid, dan woorden ooit konden uitdrukken. Eindelijk maakte hij een bevend handgebaar in de richting van een andere zetel. „Neem plaats, vreemdeling," zei de oude man zacht. Wat gij gedaan hebt, zal ik nooit kunnen vergelden. Ik hoorde van Hector, dat gij zelfs de moed gevonden hebt om door de Verboden Deur te gaan en de Vloek in zijn duisterste holen op te sporen. Vreemde dingen hebt ge daar aanschouwd. Wellicht kan ik een deel ran mijn schuld afdoen door u deze raadselen te verklaren. Wilt ge mijn verklaring aanhoren, vreemdeling? Luister dan naar de geschiedenis van de Boog van Allard." Dinsdag is het vijftig jaar geleden dat mgr. P. J. Willekens S.J., titulair bis schop van Zorava en apostolisch vicaris van Djakarta, zijn intrede deed in de Sociëteit van Jezus. Mgr. Willekens is sinds zijn benoeming tot apostolisch vicaris van Batavia, 23 Juli 1934, de centrale figuur geweest in het episcopaat in Indonesië. Tijdens de Japanse bezetting heeft hij bij vriend en vijand grote bewondering opgeroepen wegens zijn krachtige houding. Zelfs de Japanse bezetters dwong hij respect af, waardoor hij als enige Nederlandse bis schop in Indonesië buiten de interne ringskampen bleef. Z.H. Exc. de Bisschop van Haarlem heeft in de Kapel van het Theologicum te Warmond Zaterdag en Zondag de volgende H. H. Wijdingen toegediend: Het Diaconaat aan de eerw. heren: S. A. Bruin: J. P. M. v. d. Does; W. M. I. v. d. Ende; G. P. M. Geukers; J. C. Ha mers; Ph. Harding; C. J. Kuik; M. W. A. v. Langen; Th. B. v. d. Linden; P. J. Meijer; L. C. v. Paassen; E. J. v. Poecke; J. J. Poel; J. A. T. M. Rood; G. M. J. A. Schlatmann; J. H. M. Smit; J. F. Steen man; J. J. M. Stieger; J. G. J. Straat hof; B. C. v. Teylingen: A. M. E. Th. Vreeburg; Chr. de Waard; C. J. P. Zon dag, allen theologanten van het Groot Seminarie te Warmond. De vier lagere H. H. Wijdingen aan de eerw. heren: J. Baas; Th. C. J. Bee- mer; F. M- Bekkers; J. W. v. d. Burg; J. G. Fransen; E. E. F. Guljé; P. de Haan; H. P. M. Habets; H. G. Kreike; C. Th. M. Kuylaers; P. M. T. Langedijk; G. Q. A. Meershoek; W. B. Miedema; A. Th. Mous;VF. J. M. Pinxter; J. M. Roodbol; G. M. J. Rosenberg; P. G. B. Ruiter; M. Rutte; G. A. J. Sam; F. C. J. M. Schoonebeek; R. J. v. d. Steen; B. J. I. Truyens; P. J. A. v. Velzen; E. Ver- eeoken; J. J. Verlaan; S. C. Th. de Vet te; F. J. v. d. Vlugt; C. v. d. Wel; F. J. Wüst, allen theologanten van het Groot Seminarie te Warmond. Het Subdiaconaat aan de eerw. heer fr. J. A. Brüggen, O.S.B. (Egmond). Zaterdag werd in Nijmegen een natio naal kamp tussen eerste hulp organisaties in Nederland gehouden. Met deze wed strijd in het verlenen van eerste hulp bij ongelukken kreeg Nijmegen in de Novumhallen een primeur voor ons land. Het initiatief was uitgegaan van de Katholieke Nat. Bond voor E.H.B.O. De afd. Nijmegen nam de regeling op zich en vond het Nederlandse Rode Kruis en de Ned. Ver. van E.H.B.O. bereid elk acht groepen van drie beschikbaar te stellen voor deze onderlinge strijd, waarmede tegelijk beoogd werd. de daad werkelijke belangstelling voor de E.H. B.O. aan te wakkeren. Dat is wel nodig als men weet, dat op de 500 Nederlanders slechts één een E.H.B.O.-diploma be zit. Als men weet dat jaarlijks 400 doden vallen door verdrinking, 2500 door ver keersongelukken en 350.000 ongevallen per jaar gebeuren in de bedrijven, dan blijkt E.H.B.O. geen onnodige organisa tie te zijn. Heel ons land telt slechts 20.000 E.H.B.O.-ers. De Kath. Nat. Bond voor E.H.B.O. was in de wedstrijd vertegenwoordigd door de afdelingen' Maastricht, Huissen, Oss, Haarlem, Enschede, Zuilen, Wateringen en een combinatie uit Zeeland. Advertentie 'L 55 „Het spijt me dat te horen". „Ik moet een conferentie bijwonen". „Dat weet ik". Fith maakte geen aan stalten hem alleen te laten. „Heeft die conferentie niet in Lewis plaats? Daar kwam ik juist over praten, ziet u". De dominee aarzelde, gaf zich toen gewonnen. „Over een uur gaat er weer een bus". Hij zuchtte. „Een eerder of later zal niet zoveel uitmaken, denk ik". Hij draaide zich om en ging Firth voor, naar binnen. Firth nam het valies op en volgde hem. In de studeerkamer waren de jalou- zieën neergelaten. Alles in de kamer was keurig opgeruimd, zo keurig dat het leek alsof zij nooit gebruikt werd. De dominee stond rond te kijken in het vertrek, dat hij zojuist verlaten had, maar hij wekte de indruk alsof hij er niet thuis hoorde. „Ik geloof dat er nog wat sherry is". Hij keerde zich weifelend naar Firth. „Dat wil natuurlijk zeggen, als je er niets op tegen hebt, wijn te drinken met.... mij". „Heel graag". Ze keerden zich verbaasd om en ston den tegenover mevrouw Sim. „Ik zou het niet prettig vinden.", sprak zij tegen de dominee, „te moeten denken, dat u weggegaan was. zonder een oude kennis vaarwel te zeggen". De dominee sloeg snel zijn ogen naSr haar op. „Wist u het?" „Ja". Ze aarzelde en zei toen: ..Ik zag u bij het hek een paar minuten nadat het zingen was verstomd. Ik hoopte en ben blijven hopen, maar u had een zwart boek bij u". Zonder iets te zeggen zette de dominee drie glazen op tafel en schonk ze met wijn. Toen wendde hij zich tot Firth. „En u? Wist u het ook?" Hij schudde zijn hoofd. „Ik moest wachten totdat ik wist wie van plan was, weg te gaan. Ik wist dat het zo goed als zeker was, dat iemand dat doen zou, zodra het .schuldig' was uitgespro ken". „Ik had eerder moeten gaan", zei de kleine man. „Maar toen die afschuwelijke geschiedenis werd onthuld, zag ik in, dat die man daarvoor gestraft moest worden. Maar nu heeft hij straf genoeg gehad. We zullen onze wijn drinken en dan ga ik weg". „Maar is het dan nodig dat u gaat?" vroeg Firth kalm. Mevrouw Sim keek hem verbaasd aan. „Firth, ik begrijp je niet. Je wilt toch niet voorstellen, dat hij die man laat ophangen zonder een vinger uit te ste ken". „Ik zie niet in waarom niet". De dominee kwam tussenbeiden. „Ik heb een vreselijke zonde begaan. Ik zou een nog verachtelijker zonde op mij la den, indien ik een onschuldige voor mijn misdaad liet boeten". Hij keek Firth ver ontwaardigd aan. „U denkt natuurlijk, dat ik nog veel slechter ben dan het ge val is". Weer schudde de eigenzinnige jonge man zijn hoofd. „Maar de man over wie u het hebt, BRUSSEL, Maandagmorgen. Zaterdag en Zondag heeft de C.V.P. te Brussel haar buitengewoon congres gehouden, in hoofdzaak gewijd aan het debat over het verslag van de onderzoekscommissie, belast met het opsporen van de verantwoordelijk heden van de partij en van sommigen van haar leiders in de voor de eenheid van de C.V.P. catastrofale afloop van de koningskwestie. Met overgrote meerderheid heeft het congres een resolutie aangenomen, waarin de conclusies van de commissie, die het weren van niet geheel gelijkden- kende personen uit de leidende posten van de party had voorgesteld, aan de wysheid van het nieuw gekozen partybestuur worden overgelaten. Ver schillende vooraanstaande sprekers, onder wie de heer De Schrijver, achtten het verder voor het herstel van de party van het grootste belang, de homogeen katholieke regering te handhaven, teneinde door een jarenlang wys beleid het vertrouwen van de talrijke teleurgestelde koningsgetrouwe kiezers te herwinnen. Uit het verslag van de onderzoeks commissie blijkt, dat de regering-Duvi- eusart zich in Juli ernstig vergist heeft in het beoordelen van de toestand. Om de verzoening rond Koning Leopold na diens terugkeer te kunnen bewerkstel ligen, onthield zij zich van de voor zorgsmaatregelen en tegen een even tueel gewapend oproer, uit vrees dat dergelijke maatregelen provocerend zou den werken. Zij vergat echter, dat deze psychologische tactiek misschien wel haar invloed had op de massa, doch geen vat zou krijgen op de kern van oproerkraaiers, die met allerhande sabo tage- en chantagemiddelen' het nationale leven poogden te ontwrichten, teneinde aan de C.V.P.-meerderheid een beslis sende nederlaag te kunnen toebrengen. Toen bleek, dat de regering ten onrechte op de democratische zin van de socialis tische partij vertrouwd had, was het te laat en zou alleen een min of meer ern stig bloedbad de situatie hebben kunnen redden, zonder dat zulk ingrijpen aan de Koning en aan de Dynastie ten goede zou zijn gekomen. Toen de regering, bo vendien overbelast tengevolge van de Benelux-conferentie, zich aldus over rompeld voelde, aanvaardde zij overijld besprekingen in uiterst onvoordelige om standigheden, in plaats van eerst een soort wapenstilstand te bedingen. Het gevolg is geweest, dat zij onder bedreigingen de verantwoordelijkheid voor een aantal beslissingen heeft ge nomen, waarbij zich verschillende fatale misverstanden hebben voorgedaan, zodat de Koning zich tenslotte voor een fait accompli zag geplaatst. Dat de regering zozeer van streek kon raken, was zeker niet in de laatste plaats Hét gevolg van het feit, dat sommigen van haar leden in hun hart niet de onvoorwaardelijke oplossing genegen waren, die de partij bij de verkiezingen naar buiten had ver dedigd, en dan ook niet van mening waren de niet geringe risico's van een bloedbad te mogen aanvaarden. Men heeft in dit verband van verraad ge sproken, doch de onderzoekscommissie is tot de overtuiging gekomen, dat daar van geen sprake is geweest. Intussen is het wel duidelijk, dat de voornaamste bedoeling van dit bijzon dere congres wel was de eenheid van de partij te herstellen door het verleden te liquideren. Het mag in dit verband mis schien een gunstig teken lijken, dat de vergaderingen niet gekenmerkt zijn ge weest door een overdreven koppensnel- lerij, zoals aanvankelijk gevreesd werd, doch de afloop van de koningskwestie heeft de partij niettemin beroofd van een stimulans, die zeer veel heeft bijge dragen tot haar vry kunstmatige een heid, en zonder dat die eenheid door het bewustzijn van een met vereende krachten behaalde overwinning ook voor de toekomst kon worden gehandhaafd. Het is juist nu te vrezen, dat de tegen stellingen in de partij, die zeer ver scheiden standen en belangen omvat, zich nog zullen verscherpen. Geen wonder dan ook, dat de socialisten hun offensief tegen de is niet onschuldig. Hij is schuldig bevon den en hij is schuldig. Ik zal u dit zeg gen, dominee. Als u naar de politie gaat, zoals u van plan bent, dan zullen ze u eerst uitlachen en daarna kwaad wor- deq, en op het laatst zullen ze u weg jagen als een ongevaarlijke idioot, die een moord bekent, die hij niet gepleegd heeft". „Maar ze moeten me geloven. Ze moe ten! Het is de waarheid!" De dominee sperde zijn ogen ontzet open. Ook mevrouw Sim was opgewonden. „Dan ga ik met hem mee en vertel ze wat ik gezien heb". „Dat helpt niets. U hebt hem by het hek gezien, zegt u. Dat herinnert u zich dus pas, nadat hij zichzelf aangegeven heeft. Zie eens aan, mevrouw Sim, ze zullen hem als van Lotje getikt beschou wen en u als een sentimentele dame die aan een levendige fantasie lijdt Luister, dominee. Terwijl ze u er tussen nemen, zullen ze u onder andere vra gen, waarom u het gedaan hebt Wat zegt u dan?" De dominee hervond zijn zelfbeheer sing. „Ik heb dit gedaan", zei hij, „om dat er in deze parochie mensen leven, van wie ik houd. Ik ontdekte, dat die vrouw voornemens was, him levens te verwoesten en wanhoop en verderf te zaaien. Ik zag mijzelf, zoals de gestal ten uit het Oude Testament zichzelf zagen. Ik achtte mij het werktuig van een wrekende God. Ik zie thans hoe groot mijn zonde is, maar zo beschouw de ik het op dat ogenblik. Dat is de drijfveer waarom ik die verschrikkelijke vrouw vermoordde". „Toch zullen ze volhouden, dat u niet goed bij uw verstand bent" zei Firth bedaard. „In plaats van gewone waan zin zullen ze u godsdienstwaanzin toe schrijven". De dominee ging zitten en borg het C.V.P. onverdroten voortzetten. Zij hopen de homogene regering bij de massa zo impopulair te kunnen maken, dat zij het veld zal moeten ruimen voor de moeilijheden. Aldus denken de socialisten te verhinde ren, dat de C.V.P. door een goed beleid het verloren terrein zou her winnen. Zij hopen haar binnen af zienbare tijd tot het aanvaarden van nieuwe verkiezingen te kunnen dwingen, waarvan de uitslag in de ge geven omstandigheden zeker niet in haar voordeel zou zijn. De aanvallen op de aangekondigde plannen van de regering in verband met dc. landsverdediging en de verwijdering van de communisten uit een aantal be stuursfuncties, moeten als zodanig wor den begrepen. Men mag trouwens in de toekomst nieuwe chantage met stakin gen en geweld verwachten, daar de socialistische partijvoorzitter Buset ook ver de toekomst de samenwerking tus- sei. zijn partij en de syndicaten, mutua liteiten en coöperatieven binnen de zo genaamde actiecomité's als een doeltref fende tactiek heeft aangeprezen. Intussen heeft het C.V.P-congres de aftredende party voorzitter Baron Van der Straten Waillet vervangen door de jor.ge volksvertegenwoordiger Theo Lefèvre. terwijl de heren Deschuyffeleer en Herbiet resp. tot voorzitter van de Vlaamse en Waalse vleugel van de partij werden gekozen. 2MII rumiMiiitaimiiiiiiiiiiiimMiMiiMiimiiiinmiimiiMiiiiiiaiifli ,X>at is me daar een huishouden van Jan Steen bij de K. L. M. op Schiphol," zei Snorrebor. „Handdoe ken. servetten, theelepeltjes, zout vaatjes, dienbladen soepkommen, vor ken, lepels, messen, alles met de ini tialen van de K. L. M. er op en maar éénmaal gebruikt, zo van de cantines en de pantries van de vliegtuigen naar de vuilnisbelt. Ze zijn zeker te lui om af te wassen. Stel je Voor, dat ik elke dag zó de vaat deed! Nu be grijp ik, waarom er zoveel bij is ge moeten. Hoe grootscheepser je iets aanpakt, hoe beter je op de kleintjes moet passen, anders gaat het falikant mis. Duizend lege Coca-Cola-flesjes met statiegeld op de vaalt. Als dat ook zo met de wijnflessen en de je neverkruiken is gegaan, ik moet er eenvoudig niet aan denken, t Is zonde van de centen. Als ik Plesman was, zou ik Mien phef maken van de ci viele dienst van de K. L. M. Dan was het voor eens en voor altijd uit met die wegsmijtery." „En dan was je mij kwijt, hè?" zei Mien bitter. „Gut nee, mens, ik ben veel te bly, dat Ak je rijk be n," lachte Snorrebor verzoenend. In zijn vergadering van 23 September sprak de Mijnindustrieraad over de uit voering van de beschikking van het College van Rijksbemiddelaars van 7 September inzake bijslag op lonen en salarissen. De M.I.R. sprak er zijn teleurstelling over uit, dat ten gevolge van het in de beschikking bepaalde maximum der loonsverhoging de z.i. redelijke en algemeen aanvaarde loonverhoudingen in het mijnbedrijf in ernstige mate worden verstoord. De raad sloot zich verder aan bij de door de Stichting van de Arbeid ter zake aangevoerde bezwa ren van algemene aard en verenigde zich met de door het dagelijks bestuur in deze aangelegenheid reeds bij de be trokken regeringsinstanties gedane stappen. Een vierjarig jongetje geraakte al spelend te water in de snel stromende Charente in de nabijheid van Saint Hip- polyte in Frankrijk. Onmiddellijk sprong zijn 44-jarige grootmoeder hem na, maar haar pogingen het ventje te red den, brachten haar zelf in gevaar te ver drinken. De 61-jarige mevrouw Leon- tine Drugeon, die zelf grootmoeder is en het drama voor haar ontstelde ogen zag afspelen, bedacht zich geen ogen blik en wierp zich hals over hoofd van de andere oever in de diepe stroom, of schoon zij de zwemkunst niet meester was. Zij mocht het geluk smaken, de beide drenkelingen en zichzelf te red den. „Ik moest het doen", zei madame Drugeon achteraf. „Ik ben zelf groot moeder en het zwemmen ging vanzelf'. Onlangs heeft de communistische ge meenteraad van St. Julien in Frankrijk het nieuwe stadion ter plaatse naar de Franse communistische leider Thorez en een straat naar maarschalk Stalin genoemd, ofschoon het ministerie van hoofd in de handen. Mevrouw Sim wendde zich wanhopig tot Firth. „Firth, dit mag je ons niet aandoen: mij de wroeging omdat ik ver zwegen heb wat ik wist; de dommee een ondraaglijk leven van kwelling. Wat moeten we doen?" „Niets". Zij wendde zich tot de dominee. „U kunt toch dat dagboek tonen". „Ik heb het vernietigd", antwoordde hij moe. „Het was zo walgelijk". „Je weet toch dat wat de dominee zegt. waar is!" riep zij Firth toe. „Je zegt, dat je het zelf wist!" „Ja", zei hy zachtzinnig, „dat weet ik". „Maar dan moet je ons ook helpen! Zie je dan niet in dat je cms helpen moet?" Hij schudde zyn hoofd. „Ziet u, ik ken de hele geschiedenis. De reden waarom majoor George Torrens wegens moord wordt opgehangen, is dat hy een moord heeft begaan". Ze keken hem aan alsof ze aan zyn verstand twijfelden. Hij stond op, Hep naar de haard en leunde tegen de schoorsteenmantel. „Inderdaad, ik weet dat Torrens An gela Pewsey niet vermoord heeft. Hij heeft zijn zuster vermoord". „Firth!" Het woord ontsnapte mevrouw Sim als een zucht. „Ziet u, de hele rechtszitting sloot als een bus, behalve dat ene. Ik begon het te vermoeden, toen Sir William Rubens 'Je politie trachtte te vangen op het feit, aat ze die vrouw niet hadden kunnen vinden. Ik kan u wel vertellen dat ze niet ver weg is". Mevouw m zat met open mond. „En ie zei, dat ze dood was!" (Slot volgt) Binnenlandse Zaken daar bezwaar tegen had. De posterijen hadden gewaar schuwd, dat post bestemd voor de bou levard Joseph Stalin niet zou worden bezorgd en iedere nacht werden door niet-communisten de nieuwe naambord jes weggehaald. Het gemeentebestuur van St. Julien dronk er eens een glas St. Julien op en liet de nieuwe naam bordjes steviger bevestigen, terwijl het vanwege de post ook de oude bordjes met „Boulevard Gambetta" liet hangen. Het bordje met „Maurice Thorez Sta dion" er op liet het voortaan tegen het vallen van de avond zelf weghalen. Maar nu hebben politiemannen, die rechtstreeks onder het departement van Binnenlandse Zaken staan, op klaar lichte dag de nieuwe bordjes verwij derd. Intussen gaat onze dierbare hoofd stad nog steeds groot op zijn Stalinlaan. Men kent uit detective- en spionnen- verhalen de miniatuurcamera's, verbor gen in de knop van een wandelstok of onder het vest, waarvan een knoopje de lens vormt. Met deze kleine fotoappa raten werden heimelijk foto's gemaakt, die men onmogelijk in het openbaar kon opnemen zonder daardoor de meest on aangename ondervindingen op te doen. Deze dwergcamera's zijn in hun minus cule constructie de liUiputten van een geslacht, dat ook fantastische reuzen kent. Zo experimenteert de Amerikaan se luchtmacht op het ogenblik met een vliegtuigcamera. die een ware mam- moeth is. Het ding weegt maar eventjes twee ton en heeft de grootte van een kantoortje. Met deze camera, waarvan de afstand tussen lens en film ruim zes meter bedraagt, worden op zeer grote hoogten opnamen gemaakt van de aarde en haar strijdlustige en moordlustige menselijke insecten, die op gezette tij den elkander trachten uit te roeien. Een Deense schoenfabrikant te Saeby in Jutland gaat er groot op een Ameri kaans industrieel record te hebben ge slagen. De Amerikaanse fabrieken heb ben nJ. 47 minuten nodig om een paar schoenen te vervaardigen, maar de Deen is met behulp van 53 verschillende ma chines er in geslaagd in 29 minuten en 30 seconden een paar nieuwe schoenen kant en klaar te maken. Het is voor hem niet zo erg meer oude schoenen weg te gooien, voordat hij nieuwe heeft, want hij kan er op wachten. Volgens een advertentie in de „Daily Telegraph" zal lady Anderson, presiden te van de „Damesclub voor Atoomener gie", op een clubvergadering een ver korte pianoversie spelen van de „atoom symphonie". die zij onlangs heeft ge componeerd. Wij vermoeden, dat de da mesleden van de club het horen en zien zal vergaan, indien zij tenminste zeif tijdens de uitvoering haar mond kun nen houden.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1950 | | pagina 3