"Memisa" in het zilver
PUN
tige critiek op Belgisch besluit
2
In Oost-Europa 11.000 priesters
terechtgesteld of gevangen
LAATSTE RADIO-UITZENDING
VOOR DE STRIJDKRACHTEN
DE VLIEGEN
Luisterrijke viering van jubileum
Feestrede van Mgr.
Wij luisteren naar
Ernstige autobotsing
Nieuwe vliegtuigfabriek
Nieuwe wapenfabriek in
Nederland?
\t-&
Soegijapranata
^^l#AAl^BUREAU tuinbouwveilingen
porteurs van appelen zwaar gedupeerd
tijfel aan nut van
de Benelux
^Tlris Bernhard deze
De tWee^ naar huis
De grote misdaden van
een kleine man
J
Nederlander in Djakarta
vermoord
Ernstige aanvaring op
IJsselmeer
Alleen al in Polen 100Ó priesters omgekomen
Franse invaller bij
Rotterdams Toneel
19
Krijgsmacht moet wortelen
in het volk"
52 4
MAANDAG 16 OCTOBER 1950
PAGINA 3
- waarb« door
^;neuveneer M»wiuu';:'aw g^tfn.
Wie pijn lijdt leeft maar half.
Bestrijdt Uw pijnen met
p
Tn CE;Mhenbe6intind® krin-
in^ater Jansen O.P. t
SESMi£m,r KRO: 7.00
^Gd. 8.00 nieuws 8 1?» Morgenge-
*«us aïu'eirsr An-
«'pïïeStT' 14 30°
WEST-JAVA ONVEILIG
WANDADEN VAN T.N.L
TE SULI
Ceram in handen van de
Zuid-M olukken
Drie personen zwaar
gewond
Eén zwaar- en één licht
gewonde
Zonder deelneming van de
regering
Plannen van His pan o Suiza
1475
DOOR H. VAN MERLET
ANNE MARIE JAVOUHEY
ZALIG VERKLAARD
46—3*
■40-2"
24—3"
3440
91% i
het Nedlru„rtet 2ilveren Jubileum
lte "MemisaMedisch Missie Co-
—«laa,
[ftrPt.dCJe P'^htiRheid
In de Deken.V6rslag8ever>
d«k te RottcrdamKWk aan de Westzee-
door Zijne Hoo», 'S Zondaffochtend
^8r- Albert,Is g ^aai'dige Excellentie
ApostoliSch Viee. eg'jaPranata S.J.,
®""tifica>e Hot* Va» Sema"n?> een
felc«enheid vai T gecelebreerd. ter
van hn* xt n het a..*.,,
is
dam- een feest» deken van Rotter-
een aanvane ,/eek is geh°uden was
Van luist e!Waakt met de viering
tU'ddag met ■*ubileu«n, dat na de
VerKadering IecePtie en een feest-
Voortgczet, het beursgebouw is
WareIJ> zeer veel
a«erere?r21tter van e^g" Dekc» Nie-
naast b ^gr- SoP„ye Memisa, dankte
°°k m em aan d° K_JaPranata, die, iinks
D eveneens p iu; Y en vervol-
dt blo!iS0hiedenis vm hef1" V?n Schaik'
4Verk» an de actie?» ontstaan en
schetst1 en taai vnlh» j6r een van hard
al de etde dakoi°fede»-J" m rede
overw» genslagen r.„ geschiedenis met
hij nTet m°esten Stakels welke
gr°ndlLp®rgat hulde tTh?en* waarbiJ
onder v„ 8 e« ir.itiatL? gen aan de
tijcis ui °fal Pastoor <?Y mcrS' waar-
Fihmkapolaan -°°5 ^h'Phorst - des
der W4p' limans Sr de doktoren
\ife Momisa'n0? Y' DlJk; zon-
Werk'vp ,sprekend uZOu zÜn gc"
spreiding11 vaVh?' w®es hfj®ld v.an het
maandclijks^hot mediSChJ op de v6rI
reld wordt VP aar de Uite?a°rgaan' dat
De waard nd6n' n dC1" W6~
door ëmreej Stn vverd hi^6lke tot dusver
t'sche v'cnrk :'hs, dis a doorbroken
1,jk maaktpbealden het ®et enige bla3"
aKte tussen verschil duide-
'Ssen a ,verscnii auiae-
en de Memisa en an-
deie acties welke in Nederland bestaan,
met de merkwaardigste doelstellingen
en zonaer enig nut. „De Memisa is geen
actie om de actie", aldus de heer Derks.
„net is ook geen actie welke men kan
ondernemen of niet ondernemen: het is
een dure plicht". Hij wees er op, hoe
ir het buitenland vooral ook bij het
vaticaan - Nederland wordt beschouwd
als het missieland bij uitnemendheid
Vooral zijn realistisch beeld van de
oorsprong van dit Nederlandse missio
narismateriaal het gezin in een klein
plattelandsdorpje veroorzaakte veel
hilariteit.
Het hoogtepunt van de feestvergade-
ring was de rede waarmee Mgr. Soe-
gijaprarata namens de honderden
missionarissen; die aan zijn zorgen zijn
toevertrouwd, zich tot de Memisa richt
te en ook zijn dank overbracht. Hierna
maakte hij bekend, dat Zijne Heiligheid
de Paus had goedgekeurd, dat aan Dr.
■Christianus Fehmers en dr. Constance
Minderop de orde van de H. Gregorius
werd toegekend. Onder luid applaus
werd dr. Minderop het kruis door zijn
echtgenote op de borst gespeld, terwijl
namens dr. Fehmers. die niet aanwezig
kon zijn, diens zoon enige woorden van
dank sprak.
Tot slot van de vergadering werd het
woord gevoerd door pastoor Schiphorst
nu rustend pastoor na een welbesteed
leven die op zijn beurt hilariteit ver
oorzaakte door te verklaren, het niet
met onze hoofdredacteur eens te zijn.
De heer Derks kreeg gedurende enkele
minuten dat pastoor Schiphorst sprak
verscheidene vriendschappelijk-sa i cas-
tische opmerkingen te verwerken over
„mijn actie die geen actie is".
Advertentie
ui
Het an °nZe 1138886 redactie)
^Wir"4^'. Bureau voor de Tuin
kaan gen ,n Nederland heeft in zijn
cle>c a cr"stlge aanval gedaan op
W-- "at vorige week de invoer van
Dnolpn li i f \Torl»«l».i i*j i
e*se vonffe week de invoer van
ge*et VrP n ult Nederland heeft stop-
k aerYef^hl,l0nde ,cxP°rteurs die op
dden J ,e P'o'seiinge maatregel niet
K Sei™ e4twcrden hierdoor em-
an het b0a mcer twüfclcn
te» aron> de Benelux:
Xj»>^?.n<)s'lanEe^a4ft men zich af' zul"
t)nie 8trevcn in(U ar een Economische
S3f*an het ene deel dezer
boi" over va" eenlt deel «Ptrecdt?
t nie de k' Indien h„, n°mische een-
ait het anrt°eRdbeid h 6?e deel dezer
manier on»?ere deej om de invoer
uu het ana beid ,ne deel dezer
manier deeï on ft de invoer
°nmogelijk «p een dusdanisc
Men. vestifTt-
öacht op, d|t eï" dan no„
bijzondere holu BelgiSPh ns de aan'
yan het Ned! ?erntmgglS0h' markt een
beneden d landse Voorwk tengevolge
Prijzen nabepaalde mbi~hrttt' dat niet
Wm V°erd. Toch" melgië mag w?nVaank.°op-
de verstnl- kla8cn de den uitge-
Hederlanj 8 van hun 8en nog over
z°. datbS? Producf ofm.arkt do°r bet
bet nrLhet Belglsob» ls het wellicht
n |l then, dat1'0' Van eigen h Uabllek weigert
CH ï'et znft n'et zo eoïri Jodlm af te nc"
V Hederiik 6en goed, l^orteerd en van
Het v*1 a's het
tot°d de Tui'nvT311 het Centraal Bureau
l" het 4 I ederi?b jUWveillnSen heett zich
Verhn^^oek regerm6 gewend met
dip kraohfge? het Bel8ische invoer-
safii te8en Ibt'8 te Protesteren en zo no-
dA e-maatrPD ?V0!r van Bel8ië repre-
v r'and egelen te nemen. „Moet Ne-
ringen'af° vraagt men zich in deze
n°g langer de rol van schaap
enige r^stanti
^lekenh d Kelp,,an Prins Bernhard, die
onderri s te Pt4n in het Academisch
Paleis c g' is KoraCbt een lichte operatie
dezer f'stt!ijk Zijn terugkeer naar
er Week tel kan tegen het midden
-moet worden gezien.
de An klooster
is „^ierheiijg^er van de Koningin van
ïeem chtigjarin^Rozenkrans te Huissen
Hii e'W. »at» g? leeftijd overleden de
»J. stierf jn jf Ludovicus Jansen O.P
st-PM rschap n 55ste jaar van zijn
kl»„ ,0P Woor j begrafenis is vastge-
v'eosterkeï^ePsdBg i8 October op het
megen, Van het Albertinum te
vervullen in zijn handelsbetrekkingen
met RpIdiöt"
in
met België?"
-n
760
en
ei zseigie?
In 1949 heeft Nederland in totaal voor
iO millioen gulden uit België ingevoerd
maar voor 507 millioen gulden naar
gië geëxporteerd; een invoersaldo dus
van 253 millioen gulden. In 1950 zal de
nd .nog erger zijn. De Nederlandse
den was de eerste 8 maan-
NpH.Ha dubbel zo groot als de
mUUoen U Yoer naar België (881
den) Fn i1 tfgen 424 millioen gul-
Ctotraóf °ndank8 dit feit, aldus het
Bureau, heeft België de vrij-
perken! °m °nZe invoer nog te be"
En Nederland neemt dit."
De ^Amerikaanse schrijfster Leslie
Ford munt uit door die typisch mo
derne Angelsaksische schrijftrant,
waartoe ook het Nederlandse publiek
zich bijzonder voelt aangetrokken,
omdat daarin gebroken wordt met
iedere ouderwetse gevoelsoverdrij-
vxng en gemeenplaatselijkheid, die in
zusterlijke samenwerking met een
fikse dosis valse pathetiek zoveel
oudere verhalen en romans onge-
nietelijk weten te maken.
Men noemt deze stijl wel eens kow«
en hard, maar bij nader inzien
het gevoel slechts zijn juiste plaats
te hebben herkregen doordat het
door een nuchter verstand van zijn
oneerlijke en onsmakelijke overdrij
vingen werd ontdaan. Mededogen
treedt in de plaats van huilebalkerij
en een begrijpelijke glimlach ver
vangt de grollige lach.
De critische lezer zal onmiddellijk
ervaren met een intelligent en daar-
aoor boeiend verhaal te doen te heb-
oen, niet met een stompzinnig en
daardoor vervelend vertelsel.
■nvrnlt Wij hoffeWkheidshalve aan-
mi~p i. ff71 cntische lezerskring de
ll mopen noemen, hebben wij
Mrhn^i f tVOOr een nieuw vervolg
verhaal dat van morgen af in ons
blad zal verschijnen, laten vallen op
een nieuwe en hevig moderne roman
van de genoemde schrijfster Vit de
titel „De grote misdaden van een
kleine man mag men terecht aflei
den dat het hier een detective-ver
haal betreft. Doch een van het goede
soort: spannend tot het einde, scherm
zinnig geschreven, misschien hier en
daar wat hard naar de letter, doch
mild naar de geest. Dit verhaal van
dag tot dag te volgen zal voor iedere
lezer een welkome verstrooiende ver
kwikking betekenen na een moeite
volle dagtaak, waarbij ten over
vloede zij gezegd, dat het evenmin
als het overgrote deel van dc> krant
als kinderlectuur kan worden aan
gemerkt.
Advertentie
DINSDAG
Vrouw 9 35 t ioVitK Usem-muz., 9.00
1\«15WamuSem.muzbakerri40 10 kleuter'
ll.oo vrouw ii ó«v> i schoolradio
strijdkr., 18 2S gram Rvu- i?Üf" 18 ls'
bestrijding KRO- 1?^ :„-8 30 kanker-
Dlt U leven lSM meuws. i9.15
S^am. 19 59 amus®m.muz., 19.43
20.05 gewone man,^S g^h'sVn,euws«
hoorspel, 22 45 a G°ds Generaal
nieuws. 23.15 amusem "*"1' 23.00
HILVERSUM II. 298 m. - AVRO: 7.00
nieuws, 7.15 gymn.. 7.30 amusem.muz.
VPRO: 7.50. AVRO: 8.00 nieuws, 8.15
amusem.muz.. 9.15 ëram., 9.30 amusem.
muz., 10.30 vrouw. 10.35 piano. 10.50
kleuter. RVU: 11.00 lezing. AVRO: 11.30
zieken, 12.00 amusem.muz., 12.33 platte
land, 12.40 piano. 13^0 nieuws, 13.15 fin.
weekoverz., 13 25 Franse muz.. 14.00
naailes, 14.30 fuga v. Bach, 15.45 vraag
gesprek, 16.00 Engelse muz i6.30 jeugd,
16.50 kinderkoor, .J7'13 ballet, 17.35 ie.
zing, 17.45 reger.uitz.. 18.00 nieuws, 18.15
amusem.muz., t muz„ 19.00
brief uit Parijs, 79 08 riSr1;,19'45 Grie
kenland, 20.00 nieuws, 20.05 zoeklicht.
20.15 Bonte Dinsdagavond. 21.30 fragm.
uit opera's, 22.00 lezing 22.15 etudes,
22.45 buitenl. overz., 23.00 nieuws. 23.15
concert.
Zaterdagnacht ls de heer J. G. La-
rive in een woning in Djakarta-centrum
door inbrekers doodgeschoten. Het
slachtoffer, dat in een kamer zat te le
zen, hoorde in de aangrenzende kamer
gerucht. Hij betrapte daarna een in
dringer, die op het punt stond er met
zijn radio vandoor te gaan. Toen hij de
Inbreker naar buiten volgde, werd hij
door een schot in de buik dodelijk ge
troffen. De inbrekers wisten te ontko
men. De heer Larive logeerde bij fami
lie, in afwachting van zijn vertrek naar
Nederland. Hij laat een vrouw en twee
kinderen na.
Met ingang van vandaag is de avond
klok van een tot vijf uur weer van
kracht voor geheel West-Java (te Dja
karta is zij niet opgeheven geweest),
aldus een bekendmaking van de terri
toriale commandant van West-Java.
Hiertoe werd overgegaan in verband
met de toenemende onveiligheid.
Het bureau Zuid-Molukken heeft
aan de Unci te Djakarta een telegram
gezonden, waarin namens de regering
van de republiek Zuid-Molukken ge
protesteerd wordt tegen wandaden van
de T.N.I. te Suli, waar gepensionneer-
de militairen en kinderen verfnoord en
burgers gedwongen werden munitie
naar het front te brengen.
Volgens genoemd bureau zijn op Ce-
ram alle belangrijke plaatsen weer in
handen van de troepen der Zuid-Mo
lukken. Slechts hier en daar is men
langs de kust bezig H. I.-soldaten, die
niet meer geëvacueerd konden worden,
onschadelijk te maken.
Een gecompliceerd verkeersongeval»
tengevolge waarvan drie mensen ernstig
gewond werden, is Zaterdag geschied op
de Rijksstraatweg van Dordrecht naar de
Moerdijkbrug ter hoogte van de „Tweede
Tol" bij Dubbeldam. Het ongeval is
door de verkeersgroep van de Rijkspo
litie moeilijk te reconstrueren daar er
twee lezingen over gegeven worden door
degenen, die er bij betrokken waren.
Vaststaat, dat de bestuurder van een
Skoda-auto, die een vrachtwagen trachtte
te ontwijken, bij deze manoeuvre tegen
een door een dame bestuurde Austin is
aangereden. Hierdoor werd de bestuur
der van dc Skoda uit zijn wagen geslin
gerd. De drie andere inzittenden van de
Skoda werden ernstig gewond en moes
ten naar een der Dordtse ziekenhuizen
worden overgebracht.
eric de noorman: TOejféotun#
14. ,,Een uitstekend voornemen!" lachte Gonor, die niet wist, dat Eric een spoedig
weerzien van zijn vrouw en kind opofferde om met hem mee te gaan. „Kom met
ons mee, heer Eric! Ik kan mij geen betere tochtgenoot voorstellen dan u!"
De ogen van de jongen straalden van vreugde. In de korte tijd, dat hij hem nu
kende, was de Noorman voor hem een vriend geworden, tegen wie hij heimelijk
zeer hoog opzag. „Ik zal u graag meenemen naar mijn stam, om mijn vader, hei
opperhoofd, de man te laten kennen, die mij redde. Èn ge kunt er zeker van zijn
de hengst terug te zien. Ik zal u in alles helpen om de Koning der Steppen te
vangen. Alleen een man als gij is waardig om hem te berijden!"
Eric knikte zwijgend. Gonor was in zijn vreugde de dreiging der geheimzinnige
aanslagen al weer vergeten, bemerkte hij, en wist eens te meer, dat hij bij de jongen
moest blijven.
„Dank, Gonor, voor uw aanbod," zei hij vriendelijk. „Morgen rijQ ik met u uit
tiaar uw Stam. Laat ons thans gaan slapen."
Doch toen de anderen reeds lang in rust verzonken waren, lag de Noorman in
zijn deken gerold, klaar ivakker naast het vuur en staarde omhoog naar de twin-
kelende sterren. Zijn gedachten waren bij Winonah
De volgende morgen ontwaakten de ruiters reeds vroeg en maakten alles gereed
voor het vertrek. Tot z'n verbazing ontdekte Gonor dat Eric reeds lang voor hem
was opgestaan. Juist toen hij een zoekende blik om zich heen wierp zag hij d€
Noorman bij zijn paard vandaan komen en op hem toetreden.
„Zoudt ge mij een dienst willen bewijzen, Gonor?"
Wat wenst ge, heer?"
„Zend een van uw ruiters uit om deze brief voor mij te bezorgen." Hij overhan
digde de jongen een bericht voor Winonah, waarin hij zijn uitblijven verklaard
had. Vroeg in de morgen had hij het geschreven. Gonor nam het aan, wenkte een
ruiter en gaf hem enige orders.
„Waarheen moet de man zich begeven, heer?" vroeg hij.
„Naar het hof van Eric de Noorman, Koning der Noten," antwoordde de grote,
blonde krijger. Gonor liet zijn verbazing niet merken, maar terwijl zij de wegrijdende
ruiter nakeken, rustte zijn blik onderzoekend op de eenvoudig geklede man naast
hem. Hoe kende deze de vorst, vroeg de jongen zich verbijsterd af. Maar de grijze
ogen van de Noorman stonden onbeweeglijk, zijn gebruind gelaat verried niets.
Zwijgend volgde hij met zijn blik de ruiter tot deze tusseyi de bergen verdween. Er
was iets raadselachtigs in hemdat Gonor niet begreep, maar heel goed aanvoelde.
Onderzoekend nam hij hem op, en voelde zich meer dan ooit tot de grote, zwijgende
man aangetrokken
Bij K.B. is benoemd tot Ridder vierde
klasse in de Militaire Willemsorde de ser-
geant-vliegtuigschutter van de Kon. Mari
ne N. Dourlein, daar hij in de vijf oorlogs
jaren bij voortduring uitstekende blijken
gegeven heeft van onafgebroken moed èn
vastberadenheid, grote vaderlandsliefde en
zelfopoffering, ondanks doorgestane geva
ren en zware beproevingen.
Vrijdagavond hebben de kapitein en
stuurman van het motorschip „Stad Zwol
le" van de rederij Koppe N.V. uit Am
sterdam een hachelijk avontuur beleefd.
Het schip was, geladen met stukgoede
ren, op weg van Amsterdam naar Apel
doorn. „Tegen zes uur lagen de Oranje
sluizen achter ons en werd dc reis over
het IJsselmeer aanvaard", zo vertelde ons
kapitein H. J. Havers uit Zwolle, die een
flinke schram over zijn neus en verwon
de tenen had opgelopen. „Het zich was
goed, het weer mooi en alles beloofde
een rustige reis. Toen wij ongeveer na
één uur varen beoosten Marken waren,
bert ik naar beneden gegaan om de ma
chine te smeren. Plotseling hoorde ik
een klap en gekraak, gevolgd door een
hevige schok. Ik rende weer naar boven
en ontdekte dat wij aan bakboord waren
aangevaren door de „Olievos 5" uit Rot
terdam.
De gevolgen waren ernstig. De „Olie
vos" had ons schip aan bakboord mid
scheeps gegrepen, had de buitenboei in
elkaar gedrukt, was doordat wij slagzij
maakten opgeschoven en had daarna de
gehele stuurhut in elkaar gedrukt. De
stuurman, S. de Jong, uit Amsterdam, zat
zwaar gewond vastgeklemd tussen de
brokstukken. Een half uur is men bezig
geweest om de hevig bloedende stuur
man uit zijn benarde positie te bevrijden.
De Jong bleek diepe sneden van gebro
ken glas in het gezicht en op het hoofd
en in zijn handen gekregen te hebben en
klaagde over ernstige pijn in zijn benen.
Hij wordt momenteel in het Binnengast
huis te Amsterdam verpleegd. Zijn toe
stand is niet levensgevaarlijk.
Lucien Arnaud, de Franse acteur en
regisseur, door het Rotterdams To
neel naar de Maasstad gehaald om
de regie te voeren over de uitvoering
van „De Vrek" van Molière, is daar
Zondagavond op de planken versche
nen als invaller voor Kees Brusse
die de première Zaterdag nog juist
gehaald had, maar Zondag ivegens
riekte verstek moest laten gaan.
Brusse's rol die van Harpagon's
knecht „La Flèche" was voor Ar
naud geen onbekende: hij heeft haar
in Frankrijk onder Dullin zelf meer
malen gespeeld. Maar het Nederlands
is hij niet meester, zodat zijn aandeel
in de dialoog in het Frans voor het
voetlicht kwam.
Het Vaticaan heeft Zaterdag een ba
lans uitgegeven over „De vervolging van
de Katholieke Kerk in dc communisti
sche landen van Oost-Europa", aldus
meldt Reuter. Het blijkt, dat ongeveer
11.000 geestelijken zijn terechtgesteld,
gevangengezet of gedeporteerd, drie
bisschoppen terechtgesteld en een kar
dinaal en twee aartsbisschoppen in de
gevangenis zijn geworpen.
De situatie in de verschillende landen
is als volgt:
Roemenië: alle nog levende priesters
in de gevangenis. Ten minste 700 ter
dood gebracht. Alle betrekkingen met
het Vaticaan afgebroken.
Bulgarije: alle kerkelijke instellingen
buiten de wet gesteld en de betrekkin
gen met het Vaticaan afgebroken. Ten
minste 120 priesters of andere religieu
zen in de gevangenis of in ballingschap.
Albanië: alle bisschoppen en 715 pries
ters gearresteerd, twee bisschoppen te
rechtgesteld en de aartsbisschop van
Durazzo tot 20 jaar gevangenisstraf ver
oordeeld.
Oekraine: meer dan 3.600 priesters t.er
dood gebracht, negen ordes ontbonden,
alle seminaria, 100 scholen en meer dan
duizend kerken gesloten.
Polen: ten minste 7.000 priesters ge
molesteerd door de politieke politie.
Duizend priesters in concentratiekam
pen ter dood gebracht.
Tsjecho-Slowakije: alle katholieke or
ganisaties ontbonden, aartsbisschop Be-
ran m huisarrest en ten minste 300 gees
telijken in de gevangenis en alle katho
lieke scholen gesloten.
Hongarije: tot begin Juni 538 priesters
terechtgesteld, gevangengezet of gede
porteerd. Een bisschop terechtgesteld
door de Russische legerautoriteiten, om
dat hij vrouwen, die door soldaten ont-
eerd waren, had verdedigd. Kardinaal
Mindszenty tot levenslange gevangenis
straf veroordeeld. Duizend kloosterlin
gen naar concentratiekampen overge
bracht. Ongeveer achtig priesters ge
vlucht.
Estland, Letland en Lithauen (thans
Russische provincies): ongeveer duizend
geestelijken terechtgesteld of gevangen
gezet.
Joegoslavië: ten minste 1.954 pries
ters terechtgesteld, gevangengezet of
gedeporteerd. 196 van hen zonder pro
ces ter dood gebracht en 32 na een op
pervlakkige procedure voor een volks
tribunaal. Nog slechts 400 parochies met
hun eigen priester. Ongeveer 409 pries
ters gevlucht.
(Eigen bericht)
Naar wjj van dc directie van de Kon.
My. „De Schelde" te Vlissingen verna
men, is er tussen een aantal Nederland
se vliegtuigindustrieën, w.o. „De Schel
de", principiële overeenstemming be
reikt over een vorm van samenwerking,
waardoor het mogeiyk zal zijn een nieu
we vliegtuigfabriek op te richten. In te
genstelling tot de vroegere en inmiddels
reeds weer ontbonden fusie van de Ne
derlandse vliegtuigfabrieken, zal de
nieuwe samenwerking zonder deelne
ming van de regering geschieden. De
samenwerking zal op hetzelfde principe
berusten als aan de samenwerking op
het gebied van de marinescheepsbouw
ten grondslag ligt.
Volgens, overigens nog zeer voorlopige
plannen, zou de nieuwe fabriek in Dor
drecht worden gevestigd.
Verwacht wordt, dat de Nederlandse
regering deze week de plannen van de
Zwitserse maatschappü Hispano Suiza
zal goedkeuren om 13 millioen gulden te
beleggen in een nieuwe Nederlandse
fabriek voor geschut en munitie, aldus
Associated Press. De.definitieve goedkeu
ring zou a.s. Woensdag gegeven worden.
Daarna vertrekt een delegatie van
economische en militaire deskundigen
naar Zwitserland om de plaats van de
fabriek en andere bijzonderheden te be
spreken. Verwacht wordt, dat de fabriek
bij Den Haag of Rotterdam of in het
Westen van Noord-Brabant komt.
De fabriek zal werk geven aan 600 a
700 Nederlandse arbeiders en zich bezig
houden met de vervaardiging van 20 mm.
geschut en munitie, o.a. voor de Gloster-
Meteor straaljagers.
'n flatteus
Cocktail-ensemble
Blouse van zwart/witte
Taft Pepita
Advertentie
haal een doos bij Uw Drogist
Rok van zwarte
Taft Moiré
75
Uw Modehuis
HAARLEM
Zondagavond heeft via Hilversum II
de laatste uitzending plaats gehad van
het radio-programma voor de Nederland
se Strydkrachten. By deze plechtige
gebeurtenis hebben achtereenvolgens het
woord gevoerd de voorzitter van de ver
enigde chefs van staven, generaal mr.
H. J. Kruis, mr. W. I. Schokking en prof.
dr. J. B. Kors, voorzitter van de Federa
tie van Omroepverenigingen.
Generaal Kruis herinnerde eraan,
dat ruim v«f jaren lang een intensief
„Ja, geef die maar hier," grijnsde de
Kaukasiër. „Die heb je niet meer nodig
en ik kan ze goed gebruiken. Mijn sol-
aaten en ik hebben wel een extraatje
Y„ voor de ellendige reis, die je
JJP® rebt laten maken." Met de vinger-
mgneid van een bankbediende begon
tellcn- „Erg zuinig ben je niet
v,84, vadertje," zei hii bestraffend,
,er,mee klaar was. En nu wil je
weten, welke bezwaren de
o,n baar gevolmachtigde func-
wwn P°rfirowitch tegen je
koesteren, is met? Daartoe heb je het
volste recht. Wij geven ieder zijn recht,
zelfs onze vijanden. Welnu, onze be-
zwaren zijn, dat je even coed wii-
zelf wist dat Belintsjar^olefn de hid
den van de Witten is en dat je van plan
was naar hen over te lopen. Dat is
hoogverraad, kameraad Obronski. Hóóg
verraad. Als gewezen lid van de
Sovjet zal het je wel niet geheel onbe
kend zijn, wat dat zeggen wil." De laat
ste woorden had btephan Porfirowitch
met een dreigende verheffing van zijn
lome tem uitgesproken.
„Maar dat zijn gemene leugens'"
barstte Obronski los.
„Niet gemener dan die jij in de Sov
jet hebt opgedist," merkte de ander
droogjes op.
Weer viel er een benauwende stilte.
Maar nu bengelde het gebrom weer
langs het plafond. „Het is een wesp,"
murmelde Obronski verslagen. Het
zweet brak hem uit.
„Ik zou je aanraden die jekker uit te
trekken. Je schijnt het wat te warm te
krijgen," zei Boechanski na een poos.
„Het treft, dat wij ongeveer hetzelfde
figuur hebben. Dat is een van de wei
nige dingen, waartegen ik niet het
minste bezwaar behoef te hebben." De
Kaukasiër paste Dimitri's jekker aan
en schuurde behaaglijk met de kin
langs de kraag van schapenbont. „Zo
zacht en warm als een vrouw." lachte
hü en zijn ogen werden troebeL Dan
gaf hij de soldaten een teken.
Zij leidden Obronski de trap af naar
buiten. Daar voegde de sergeant zich
bij hen. De kou betastte Dimitri onder
de kleren op het blote lijf. Hij rilde,
alsof hij koorts had. Nu had hij geen
revolver, geen roebels en geen jekker
meer. Waarom was de vlieg ook een
wesp geweest? Nog nooit had hij van
een overwinterende wesp gehoord? Hij
voelde zich beschaamd en vernederd
alsof hij poedelnaakt tussen de anderen
in liep. Was hij maar op het kadaster
gebleven. Dan zou dit alles niet gebeurd
zijn. Vergeleken bij die valse Boechans
ki was de chef, die hij overhoop had
willen schieten, een humaan mens ge
weest
Zy brachten hem naar de spoorbaan.
De sergeant ging voorop met een stal
lantaarn. Hij zag de benen waden in
de plas geel licht. Ineens moest hij
eraan denken, hoe hij eens als kind in
een wei vol boterbloemen had gelopen.
Waar dat precies geweest was, wist hij
niet meer. Boterbloemen, hij zag Belint-
sjarawoje, het huis, de fruitbomen in
bloei, de groene vijver vol kroos, het
priëeltje met een Annoeschka, zo mooi
als hij zich haar nog nooit had voorge
steld: ogen als scherven van de blauwe
hemel, wangen als door de zon gestoof
de abrikozen, een blote melkblanke
nek met gouden krulletjes, een netel
doeks zomerjurkje als een vrolijke
Pinksterwei, armen en benen, onbedekt,
een waas van donzen haartjes erover,
zo zacht, zo ontroerend zacht als van
een kuikentje. Hij trachtte deze beelden
vast te houden, jnaar ze ontglipten hem
als een droom, die zich niet meer wilde
voortzetten, hoeveel moeite hij zich
ook gaf.
De honderden wersten, die hem van
de hoofdstad scheidden, rolden zich uit
als een glimmend lint, een dubbel lint
van zich in de verte verliezende spoor
staven. Belintsjarawoje was nog onein
dig veel verder, het lag op een andere
planeet. Het strompelen tussen de rails
over de drempels der dwarsliggers
maakte hem moe. Zijn knieën begonneif
te knikken. Waar brachten ze hem naar
toe? Wat gingen ze met hem doen? Het
kom hem niet veel meer schelen.
De sergeant met de stallantaarn was
achter hem gaan lopen. Af en toe trapte
hij Dimitri op de hielen, maar deze
bemerkte het nauwelijks. Obronski
struikelde voorwaarts zijn eigen scha
duw op dp gore sneeuw achterna als
een uitgeput paard tussen de bomen van
een telega. Maar plotseling spitste hij de
,oren. De sergeant fluisterde hem iets in
de nek.
„Je mag van geluk spreken, dat de
commandant het goed met je meent.
Als je leven je lief is, zet je het op een
lopen, kameraad Obronski. Het is stik
donker. Je bent weg, voordat je het
weet. Geen haan zal er naar kraaien."
Dimitri's versuftheid gleed van hem
af. Hij spande zijn spieren. De soldaten
droegen hun karabijnen als onschuldige
stokken in de hand.
„Heb je me verstaan, Dimitri Pavlo-
witch? Schiet op, vóór het te laat is,"
fluisterde de sergeant weer.
Dimitri sprong vooruit als een opge
jaagd hert, maar onmiddellijk klapten
twee karabijnkolven met één enkele
slag neer op zyn schedel.
Dimitri Pavlowitch Obronski, voor
malig klerk van het kadaster, voorma
lig leider van het cartografisch insti
tuut, voormalig commissaris en lid van
de centrale Sovjet, zakte ineen, zoals
zovelen vóór hem ineen waren gezakt
en na hem nog ineen zouden zakken. De
soldaten trokken hem de bovenkleren
uit, pakten hem onder de oksels en bij
de voeten en jonaste hem in het kale
struikgewas naast de spoorbaan.
Stephan Porfirowitch knielde bij het
haardvuur. Hij had de atlas voor zich
op de vloer gelegd, open. Zijn handen
streelden de kraag van schapenbont.
Zijn ogen smeulden als kooltjes.
„Er bestaat geen Belintsjarawoje
meer in Rusland. Dat had hij kunnen
weten, de sufferd. De atlas is van 1913.
Het jaartal staat klein maar duidelijk
op de voorpagina."
Zijn snorren trilden, maar deze keer
van het lachen, dat onweerstaanbaar in
hem omhoog borrelde als klokkend wa
ter in een diepe bron. Het onrustig in
sect was in een spiraalvlucht op de
warm gestoofde schouw boven het
haardvuur neergedaald. Het was tóch
een vlieg, een bromvlieg. Zij dribbelde
heen en weer en waste haar pootjes in
onschuld. Vliegen brengen geen geluk.
Alleen een dwaas kan zoiets geloven.
Toen de zomer kwam, verried een
gonzende zwerm de plaats, waar die
dwaas lag.
EINDE.
radio-contact is gelegd tussen1 volk en
zijn strijdkrachten overzee.
Nu door de repatriëring van onze troe
pen uit Indonesië geen oceanen meer
liggen tussen de Nederlandse militairen
en het Nederlandse volk. is die contact-
taak vrijwel tot een einde gekomen en
daarmede het bestaansrecht van het
strijdkrachtenprogramma in zijn huidige
vorm. Intussen echter blijft er natuurlijk
wèl behoefte bestaan aan een voorlich
ting van ons volk over militaire onder
werpen, maar daarvoor is geen eigen
strijdkrachten-organisatie noodzakelijk
die kan evenzeer worden verzorgd in
het kader van de grote omroepvereni
gingen.
Mr. Schokking droeg hierna de uitzen
ding over militaire onderwerpen formeel
over aan de omroepverenigingen. Hij
sloot zich aan bij de woorden van waar
dering en dank aan het personeel van
het strijdkrachtenprogramma, welke door
generaal Kruis waren gesproken.
Het is in de afgelopen jaren ons stre
ven geweest om door het prachtige mid
del, dat de radio is, de kennis van ons
volk omtrent zijn krijgsmacht zó groot
en zo intensief mogelijk te maken. Spr.
was vól vertrouwen, dat de omroepver
enigingen succesvol voort zullen werken
aan de versteviging van de band tussen
het Nederlandse volk en zijn krijgs
macht.
Namens de Federatie van Omroepver
enigingen sprak ten slotte prof. Kors
woorden van dank. Hij gaf de verzeke
ring, dat de omroepverenigingen het in
haar gestelde vertrouwen niet zullen be
sehamen.
Naar wij vernemen zal het hoofd van
het strijdkraehtenprogramma, de heer J.
Delfgauw, een functie bij de K.R.O.
krijgen.
Zondagochtend is Anne Marie Javou-
hey, die de orde van de zusters vna St.
Joseph van Cluny heeft gesticht, zalig
verklaard. Zy stierf 99 jaar gieleden. De
orde heeft thans vele ziekenhuizen, scho
len en charitatieve instellingen in
Frankrijk en in Franse gebieden. Anne
Marie Javouhey was zelf een Franse.
