J. TH. KORT
DE WEEK IN STAD EN STREEK
11
t
WM VOOR
Wed VOOR
WM
SLEUTELSenSLOTEN
C. J. v. d. Broek
Zondag hoogtijdag voor de
Haarlemse verkenners
Ook met CHOCOLADE is
Pure repen10c
Voor hen, die nimmer een
troeplokaal zijn binnengestapt
JAN TEULINGS, toegewijd dienaar
van het Nederlands toneel
J
D
D
CLUBKOUSEN
SOKKIN
Gen. Cronjéstraat 129
all v. Empelen
HERINGA WUTNRICH
Kaan'* wol
St. Jorisbeeld wordt op origineel Kontiki-
vlot naar Kathedraal gebracht
bij KORT
7.45
5.55
6.75
6.95
3.45
4.90
„Talent, geestdrift, flair en harde arbeid
maken de voorstelling goed
9e Haarlemse Voorjaarsbeurs
voor de vrouw 1951
HOTEL „OUD-ST. JAN
St. Henricus Muloschool
vierde feest
Radio Moors
SLEUTEL WEG?
is 100% zuivere wol
ZATERDAG 21 OCTOBER 1950
PAGINA 2
GROTE
VERSCHEIDENHEID
WOLLEN
DAMES-
ONDERKLEDINC
5.35
5.75
4.85
5.95
5.45
8.85
„Ridders van alle tijden"
voordeliger
Scheppend kunstenaar
LUSTRUM CONCERT
Haarlems Christelijk
Mannenkoor
Voor Uw CLUBAVOND, VERGADERING, RECEPTIE en/of
FEESTDINER
intieme zaal beschikbaar.
n
rr
Veel moeite en weinliig buit
Oprchting jeugdbrigades
R.K.S.V. „Leonidas"
Oud-pastoor Sprenger
overleden
HEEMSTEDE
Opvoering „Olivia"
NU IS HET TUD
CENTRALE VERWARMING
JOHNSON OLIEBRANDERS
Chin. Ind. Rest. Hongkong
Lunch a f 1.75
„DE SLEUTELSPECIALIST"
IJZERSTERKE
VOOR FIJNE
J
TEL. U3Ö5
R.K. Verenigingsgebouw
Zondagsdiensten
SANTPOORT
KerkbeTicKit'
Zoals wü reeds eerder meldden, zal
aet Zondag de grote dag zijn van ver
kenners en welpen van het Haarlemse
district. Dan zal met veel luister het
twintigjarig bestaan worden gevierd van
de verkennersbeweging in Haarlem.
Alle verkennersgroepen beginnen de
dag met de gezamelijke bijwoning van
het H. Misoffer in eigen parochiekerk.
De intentie van H. Mis en H. Communie
is wei heel bijzonder om Gods zegen
over de Jeugdbeweging af te smeken.
In de middag houden de welpen een
Speurtocht dcor de stad. Per horde
trekken ze er op uit om zoekende vol
gens een bepaalde route het punt van
bestemming te bereiken, dat gelegen is
in het centrum van de stad. Hier zal de
Sint Jorisband ze komen, afhalen om ze
in een feestelijke tocht naar de Kathe
draal te brengen, waar ze ongeveer
kwart e ver vijf zullen arriveren.
Inmiddels zwerven zeventig fietsen
de verkennerspatrouilles door Haarlem
en omgeving. Aan de hand van een lijst
hebben ze de keuze een zo groot moge
lijk aantal posten van de vijftig, welke
van Noord tot Zuid en van Oost tot
West zijn uitgezet, op. te zoeken en hier
in korte tijd een vaardigheidsopdracht
uit te voeren. De veelomvattende ver
kennerstraining maakt het mogelijk zeer
gevarieerde opdrachten te geven en
hiervan is dan ook goed gebruik ge
maakt. Het zal Zondagmiddag zeker
interessant zijn de vele patrouilles bezig
te zien. Naar gelang de uitvoering van
de opdracht worden punten toegekend,
waarvan het totaal de winnaar van de
Stertocht moet aanwijzen. Te half vijf
eindigt de tocht en om 5 uur zijn alle
Verkenners aanwezig bij de Kathedraal.
Intussen is het beeld van St. Joris,
door het district Bollenstreek, waar
hot de laatste dagen verbleef, aan de
zeeverkenners van het Haarlemse
district overgedragen. Een origineel
Kontiki-vloot is door de zeeverken
ners vervaardigd 'om het zeer zware
bronzen St. Jorisbeeld via het Spaar-
ne en .de Singels (Kampersingel, enz.)
naar de Kathedraal te brengen. Het
Kontiki-vlot is door de zeeverken
ners en zal tussen 4 en 5 uur de sin
gels passeren. Bij de Kathedraal wordt
het beeld aan de land-verkenners
overgedragen, die het bij de hoofd
ingang van de Kathedraal brengen.
Onderwijl hebben de klokken van de
Kathedraal welpen en verkenners naar
binnen geroepen. De jongens zullen op
de daarvoor bestemde plaatsen plaats
nemen.
De andere plaatsen kunnen vrij wor
den bezet door de ongetwijfeld vele be
langstellenden, ouders en anderen, die
de intocht van St. Joris willen meema
ken. Ook de jeugd van Haarlem mag de
ontvangst van Ridder Joris meemaken.
De plebaan zal, vergezeld van de aal
moezeniers der verkennersgroepen, het
door welpen en verkenners geëscor
teerde St. Jorisbeeld de kerk binnen
leiden, terwijl eerst de St. Jorisband de
bazuinen zal doen schallen en daarna
door allen het St. Jorislied wordt ge
zongen. Als het beeld vóór het parochie
altaar is geplaatst zal door de plebaan
een plechtig Lot worden gecelebreerd,
waarin door de nieuwe districts-aalmoe-
zenier, kapelaan J. Adank, een toespraak
wordt gehouden.
Na het Lof en het zingen van een
Maria-Iied wordt het St. Jorisbeeld over
gedragen aan de jubilerende St. Cbris-
toforusgroep, die het gedurende enkele
dagen mag bezitten in verband met het
feit, dat deze groep de oudste van de
katholieke verkennersgroepen van Haar
lem is. Het machtige beeld zal hier een
Advertentie
Wollen fantasie da
meshemden met inge
weven taille en ronde
hals vanaf
idem met smalle
schouderbandjes
de bijpassende dames
directoires
Zeer mooie fantasie
dameshemden, pas met
ingeweven patroon,
smalle schouder
bandjes
de bijpassende dames
directoires
Zware zuiver wollen
damcscamisoles met
ronde hals, kleur rose
de bijpassende dames
directoires met ver
sterkt zadelkruis en
pijpen met boordje,
maat 44 t/m 50
Fijne wollen jaeger
damescamisoles
idem met korte
mouwen
bijpassende dames-
directoires met elas
tiek in de pijpen, mt.
44 t/m 48
Gemoltonneerde
damesdirectoires met
elastiek in de pijpen,
maat 40 t/m 48 vanaf
Zeer fijne gebreide
dames-onderblouses,
zonder mouwen
HAABLEM - HEEMSTEDE
ZANDVOORT
plaats vinden op de tentoonstelling,
welke in het Jeugdgebouw aan het
Tejjierplcin wordt gehouden.
Gisteravond hebben de Haarlemse ver
kenners bewezen, dat die voorbije twin
tig jaren niet tevergeefs zijn geweest.
De enkele honderden, die de stads
schouwburg vulden, hebben een veel
zijdige indruk gekregen van de verken
nerij en het enthousiasme was eerlijk,
toen aan het slot schetterende trompet
ten, klinkende trommen en feestelijke
vlaggen de a^ond uitluidden.
Dat was geen show zoals men die de
verkenners zo graag toedicht, maar een
imponerende apotheose van een gang
door eeuwen, waarin gedemonstreerd
werd, hoe het spel van verkennen in
feite altijd in het jongensbloed heeft
gezeten. Het verkennen is dus niet een
droombeeld van een of andere fantast,
maar het volgen en in goede banen lei
den van een natuurlijke drang, welke
in iedere jongen is terug te vinden.
„Ridders van alle tijden" is dan ook
geen toneelstuk. De samenstellenden
hebben heel goed begrepen, dat zij een
spel moesten schrijven, waarin verken
ners zelf al of niet met acteertalen
ten zich ten volle kunnen geven, zo
als zij dat doen in hun troep of pa
trouille.
Zo is het gisteravond ook geweest.
Twee uren lang hebben wij geboeid en
geamuseerd zitten kijken naar die tafe
relen, die ons van de ridderlijke mid
deleeuwen voerden naar onze tijd van
techniek en zakelijkheid, waar aan die
ridderlijkheid nog minstens evenveel
behoefte is.
Het heeft geen zin om alles tot in de
details te gaan bespreken. Laten wij
volstaan met te zeggen, dat iedereen ge
leerd heeft en zich tevens heeft gea
museerd. Een eresaluut voor de jongens
van Vader Jeremias en bewondering
voor die fikse knapen, die in het laatste
tafereel staaltjes van vaardigheid lieten
zien, waarop iedereen jaloers was. Zo'n
avond moest uitgeluid worden met trom
petgeschal en het Wilhelmus en zowel
hoofdcommissaris Baron van Voorst tot
Voorst, aalmoezenier Verhoeven als de
ken Kuilman weten, dat het aan goede
verkenners in het Haarlemse diocees
niet ontbreekt.
tJiUbLut'iKiN
Rembrandt: The barkleys of Droadway
(a. 1.), 2. 4.15, 7 en 9 15 u.: Palace: Wai-
zer der Liebe (a. 1.2, 4.15, 7 en 9.15 u.;
Luxor: Alarm m de nachtexpres (18
2, 4.15. 7 en 9.15 u.: Frans Hals: Voor wie
de klok luidt (18 j 2.30 en 8 u.; Zo 2,
5 en 8 u.: City: Er was eens een meisje lóós
(a. 1.), 2.15. 4.30, 7 en 9.15 u.: Spaarne:
Remember Pearl Harbour (18 j.), 2.30, 7
en 9.15 u.; Zo.: 7 -en 9 15 u.
Zaterdag 21 October
Schouwburg: Cabaret Wim Sonnevelo
met t Is me een raadsel". 8 uur.
Concertgebouw: Excelsior o. 1. van H. van
Heerden. 2 uur.
Frans Hals-Museum: Liederenavond door
Olga Ongena m. m. v. Martin Bruyl, piano,
8 uur.
Zondag 22 October
Schouwburg: Cabaret Wim Sonneveld
met ,,'t Is me een raadsel". 8 uur.
Concertgebouw: Heintje Davids en Wil
ly Vervoort, 8 uur.
Rembrandt: De geschiedenis van een
ring (populair wetenschappelijke foto over
het leven en trekken der vogels), 11 u.
City: The Overlanders (een film over
Australië) 11 u.
Spaarne: Cowboymatinée (14 j.), 2 en
4.15 uur.
Maandag 23 October
Schouwburg: Cabaret Wim Sonneveld
met ,,'t Is me een raadsel", 8 uur.
Concertgebouw: Huldigingsconcert Jac
Bonset door het Kon. Mannenkoor Caecilia
o. 1. v. Nico Hoogerwerf. 8 u.
APOTHEKEN:
De Zondag-, avond- en nachtdiensten van
de Haarlemse apothfeken worden van 22
October tot 29 Oct. waargenomen door Th
A. Klinkhamer, Koninginneweg 69, telef
11506: Grijseels Van Hees, L. Veerstraat
19. tel. 11000: Frans Hals-Apotheek, Frans-
Halsplein 1, tel. 11180.
ZIEKENVERVOER:
Fa. Mathot. Gr. Houtstraat 9. telefoon
11900; Margriet, Turfmarkt lü rd., telefoon
21400; te Heemstede Fa. Buiteman en Co.,
Raadhuisplein 7. telefoon 28523.
Kath. Bur. v. Huwelijks voorlichting:
Spreekuren: Medische leiders: dag. van
13.30—14.30 of na afspraak.
Spreekuren geestelijk leider: Dinsdags
van 16.0017.00 en 19.3020.30 of na af
spraak.
Advertentie
f y et moet nu ongeveer zeventien
h~Ë jaar geleden zijn, dat wij als
■*- schuchtere knaap in een leeg
klaslokaal kwamen met vreemde
jongens. Een juffrouw vertelde ons
van Mogli, het mensenjong, dat
door de wolven werd opgevoed. Wij
werden ingevoerd in het rijk van de
jungle en eerst onbewust nog vorm
den wij met vijftien andere jongens
een welpenhorde, die zich speels
schaarde rond de oude wolf. Het
klaslokaal werd een hordehol, de
juffrouw onze akela, die staande op
de raadsrots met haar ya-la-hi ons
uit de nesten riep.
A-ke-la-wij-doen-ons-best! Hon
derden malen hebben wij dat geroe
pen. Akela had een speciale plaats
in ons jonge leven ingenomen, en
zij zou die blijven houden, ook toen
wij onder het gezag van een echte
hopman kwamen te staan. Die tijd
ligt al weer ver achter ons. Welpen
pet en verkennershoed hangen reeds
lang aan de muur. Akela is nu „me
vrouw" geworden, maar telkens als
wij haar zien, vergeten wij de me
vrouw en zeggen wij gewoon Akela
alsof wij nog om de raadsrots zaten
en luisterden naar het verhaal van
Kaa de slang. En wij praten dan
over de dagen van vroeger en wij
vragen ons af: hoe zou het nu zijn?
Overal een gevraag bijna, een
gebedel om leidsters en leiders.
Zouden er werkelijk geen jongens
en meisjes meer zijn, die onze jeugd
van vandaag diezelfde heerlijke uren
zouden willen geven, die ook wij
eenmaal mochten beleven?
Wij kunnen het niet geloven. De
jongeren zoeken wordt ons steeds
verteld naar een leven, dat die
per gaat dan de oppervlakte van
alledag. In de jeugdbeweging kun
nen zij dat vinden, als zij maar de
moed hebben om op een goeie dag de
drempel van horde- of troeplokaal te
overschrijden..,. H.
in Teulings heeft niet de officiële weg
gevolgd om zijn bestemming en
ideaal te bereiken. Dat ideaal was
het toneel, maar hij wilde niet binnen
stappen door de gewone deur, zijnde de
Toneelschool, om via eindexamen met
proefspelen in tragedie en blijspel bij
een gezelschap te komen. Hij had wel
les genomen, en wel bij de oude Chris-
pijn, hij had geamateurd en hij had
moeite gedaan voor een engagement.
Het lukte niet op slag, maar hij hield
vol, en als wij horen, dat hij in 1930
succes had, weten wij ook, dat zijn ver
vlieging was. Want omstreeks 1930 was
langen naar de planken geen losse be-
het niet zo glorieus gesteld met het
toneel in Nederland, en wie wist, hoe de
gezelschappen in die dagen reilden en
zeilden, dat wil zeggen, helemaal niet
reilden en zeilden, moest wel door geest
driftige ambitie bezield worden, om op
dat ongewisse terrein zijn toekomst te
zoeken. Enfin, Teulings begon zijn gere
gelde loopbaan bij het Oost-Nederlands
Toneel van Albert van Dalsum, en hij
was er erg blij mee.
„Een fijn gezelschap. Er werd gewerkt
met geweldig enthousiasme,we hadden
er echt plezier in, iedereen was vol vuur
voor de mooie voorstellingen, zoals van
„De comedie van het geluk",maar u
herinnert zich wel; dat het na een jaar
met het gezelschap gedaan was. Artistiek
was dat erg jammer, financieel was het
niet bepaald een ramp, hetgeen u wel
begrijpt, als ik vertel, dat ik soms per
maand een gage kreeg, die elke los
werkman als weekloon, terecht, zou wei
geren. Ik heb daarna in Amsterdam ge
speeld, ook bij het grote gezelschap,
waartoe Saalborn, Verkade en Van Dal
sum zich verenigd hadden, de herrezen
Kon. Vereniging Het Nederlands Toneel,
die maar eventjes drie schouwburgen in
Amsterdam bespeelde. Erg groot opge
zet en vrij spoedig overleden. Daarna
nog bij Verkade, de laatste jaren vóór
de oorlog bij het prachtige troepje van
Cees Laseur, het Centraal Toneel".
Uit die tijd herinneren wij ons Jan
Teulings als de patserige bokser in Gol
den Boy, de zoon van de bankier in „Je
kunt 't toch niet meenemen", de wor
stelaar in „Naar het u lijkt", de frisse,
jolige jonge echtgenoot in het charman
te „Soubrette".
Tijdens de oorlog werd het gedwon
gen werkloosheid voor Teulings; geen
lidmaatschap van de Kultuurkamer
betekende wèg van het toneel, maar
toch heeft hij tijdens de oorlog come
die gespeeld. En wel in Zwitserland.
In '43 probeerde hij naar Engeland te
komen, maar hi' bracht het niet ver
der dan Zwitserland, wadr hij negen
maanden werd vastgehouden. Natuur
lijk had hij er gauw een troepje ama
teurs gevormd, met wie serieus werd
gewerkt en behoorlijk verzorgde voor
stellingen werden gegeven. Zelf trad
hij op met stukken, die hij geheel
alleen voordroeg en speelde. In 1944,
na de invasie, werd de reis naar Enge
land voortgezet; hij is er na de be
vrijding niet lang gebleven, was al
spoedig in het vaderland weer aan het
werk.
Het was overigens niet zijn eerste ver-
reeds moeite gedaan, op de Londense
blijf in Engeland; hij had vóór de oorlog
planken emplooi te vinden. Dat lukte
niet, maar hij werd er wel geëngageerd
voor „De drie wensen", een Nederlandse
film, die in Rome opgenomen zou wor
den. Een vrij lange omweg dus voor een
Amsterdams acteur.
Bij iemand, die in een zeer ongunstige
tijd het rijk van het toneel betreedt en
volhoudt ondanks teleurstellende om
standigheden, verwacht men niet anders:
Jan Teulings is een toegewijd dienaar
van zijn kunst, die zijn sporen als regis
seur heeft verdiend; hij werkt met
Met vreugde heb ik vernomen,
dat do Kamer van Koophandel
voor Haarlem en omstreken
waaronder ook Velsen hoort met
ingang van 1 Januari 1951 in ere her
steld zal worden. De bezetter stelde
vast, dat een filiaaltje van Amsterdam
voldoende was, maar de nieuwe prac-
tijk na de oorlog heeft wel uitgewe
zen, dat hier een zelfstandige Kamer
volkomen verantwoord, ja noodzake
lijk is. Voor de oorlog was ik trouw
bezoeker van de vergaderingen der
Kamer van Koophandel. Wij gingen
er als verslaggever graag naar toe,
omdat men ons altijd met zoveel
égards behandelde. Heeft men ooit .n
een gemeenteraad meegemaakt, dat
er een kist sigaren op de perstafel ge
schoven werd, met de stilzwijgende
uitnodiging: „Steek eens op, heren!"
Zelfs sigaretten-rokers zaten te paf
fen en gingen nog met een vers
blauwbandje de deur uit. „Rookt u 'n
grote of liever 'n kleintje?" vroeg
soms een Kamerlid. „Gebruikt u sui
ker en melk in de thee?" informeerde
de vrouw of de dochter van de zorg
zame concierge.
En als er iemand jarig was of een
jubileum had gevierd, kwamen lek
kernijen ter tafel. Maar al hadden we
dat alles niet graag gemist, belangrij
ker was toch, dat de voorstellen veelal
voor de lezer zo interessant waren.
Vooral bij de rondvraag kregen de
verslaggevers nieuws uit de eerste
e wire-record of de sonofil heeft
in korte tijd burgerrecht gekre
gen. U weet wel, dat zijn die
wondere smalle en dunne metaalrol-
len, waarop met behulp van een soort
radiotoestel gesprekken kunnen wor
den vastgelegd en om die later zo dik
wijls als men wil te herhalen.
hand. Groot- en kleinbedrijf lieten ons
delen in hun beroeringen; het openbaar
vervoer werd onder de loupe genomen,
zowel als de winkelsluiting, het visse
rijbedrijf vond een warm pleitbezorger
in zijn vertegenwoordiger en bollen-
vraagstukken rolden over de tafel. Het
is dus goed, dat de Kamer weer regel
matig haar openbare vergaderingen
zal gaan houden. 'Al was het alleen
maar om de secretaris, jhr. Mollerus, in
zijn spreekwatervallen te bewonderen.
In de meeste colleges pleegt een secre
taris te zwijgen; niet zo in de Haarlemse
Kamer van Koophandel, waar de heer
Mollerus het alwetende, en van alles
en over alles wetende factotum is,
waardoor die Kamer zich waarschijn
lijk altijd zo huiselijk en toch autori
tair, zo zeker en zo volwaardig heeft
gevoeld. Jhr. Mollerus zit nóg op zijn
stoel!
Het gesprokene in de gemeenteraad
van Bloemendaal wordt op deze wijze
aan de vergetelheid ontrukt. Als er
anderhalf uur gedebatteerd is, gaat er
een belletje, dan moet het raadslid,
dat aan het woord is, even afremmen
en stoppen en na 10 seconden kan hij
weer lustig doorgaan. Van hoeveel be
lang een dergelijk apparaat is, moge
uit de twee volgende feiten blijken.
De secretaris van Bloemendaal was
zo vriendelijk de verslaggevers te be
richten, dat aan de openbare vergade
ring van Donderdag een besloten zit
ting vooraf zou gaan. Kom maar om
3 uur, schreef de heer Van Eek en als
we eerder met de openbare debatten
begonnen mochten zijn, kunt u na
afloop van de' vergadering het bespro
kene beluisteren op de sonofil.
Kijk, dat is service. Nog één stapje
verder en we hoeven de raadszittin
gen niet meer bij te wonen. We komen
dan op een gunstig uur even de sono
fil afdraaien en dingen, die ons en dus
u niet interesseren slaan we over. En
waarom zou de gewone burger niet
even het raadhuis kunnen binnenstap
pen met de vraag: mag ik even „de
laatste raadsvergadering" afdraaien?
Die burger kan dan, tot zijn genoe
gen, interrupties plaatsen, zonder uit
de zaal verwijderd te worden. Wat
een heerlijk perspectief en wat een
geweldige winst voor de democratie.
Het tweede belangrijke feit heeft zich
deze week voorgedaan in de rechts
zaak Daar Hoorde een brandgasten-
kraker tot zijn grote verwondering
de man, die voor geen kleintje ver
vaard was, beefde er van zijn eigen
stem endie van de commissaris
van politie te Velsen. Het is niet ver
standig te liegen en te draaien, maar
het moet een verschrikkelijke gewaar
wording zijn, zijn eigen leugens na
enige maanden nog eens in het open
baar te horen herhalen.
De kraker had er niets van gemerkt,
dat zijn dialoog met de politie ver
eeuwigd werd. Zo heeft dus de sprej
kende draad ook zijn intrede gedaan
in de rechtszaal. Aanstaande verdach
ten kunnen er nu op verdacht zijn. En
wie hoge ruzie heeft met zijn buur
man doet er goed aan tijdig een mi
crofoon verdekt op te stellen. Hij kan
dan, indien er beledigende woorden
vallen, de sonofil laten lopen en de
draad daarna naar de rechter zenden
met de mededeling „edelachtbare
heer, bijgaande draad bewijst, dat ik
in mijn eer en goede naam ben aan
getast
e goede naam van het Nieuws
blad voor de Bollenstreek wil ik
niet aanranden, omdat St. Wil-
librord onze voorzaten al geleerd heeft,
dat het christendom daar tegen is.
Maar het is toch wel grappig een ge
zellig blundertje van dit blad te re
gistreren. Ene meneer Pierke Rijmelaar
behandelt wekelijks de vaderlandse
geschiedenis, waartoe hij een klad
schrift en een dichterlijke ader heeft
aangeschaft. Hij rijmt:
Men keek zo omstreeks 't jaar vijfhon
derd in onze landen erg verwonderd
toen daar de eerste predikheren tracht
teh ons volkje te bekeren. Onze pas
toors en dominees zijn misschien
mannen zonder vrees maar zonder
preekstoel, zonder kerk is preken geen
gemakkelijk werk. 'n Knots op je her
senpan te krijgen en steeds je hoor
ders horen dreigen bevordert niet de
concentratie. In 't eerst was dan ook
de relatie om 't zacht te zeggen wat
gespannen. De zendelingen, kloeke
mannen, gingen hun gang, spraken
hun ivoord, bij al die dreiging, on
verstoord. Maar Willibrord, een dapper
man, bekwam het slecht in 't Fryske
Lan. Men heeft hem daar niet aange
hoord, maar -hem bij Dokkum wreed
vermoord. De Friezen met hun harde
koppen konden zijn Boodschap toch
niet stoppen, zodat nu zélfs voor 'n
missionaris in Dokkum werkelijk geen
gevaar is.
Heer Pierke, gij zijt er naast, kort
om meneer gij zwetst en daast. Wie
werd in Dokkum wreed vermoord?
Dat heeft het kleinste kind gehoord.
St. Bonifaas moest daar bruut sneven,
maar Willibrord bleef lange leven en
is, als ik het zeggen mag, begraven
in oud-Echternach.
animo, geestdrift, steeds frisse ambitie
en belangstelling, het geheim van zijn
voorstellingen ligt in de combinatie van
begaafdheid, stage arbeid en flair voor
wat theater is, voor wat 't op het toneel
zal doen.
„Cor Ruys heeft mij de eerste kans ge
geven, een stuk te regisseren; dat was
„Rocket to the moon", en na deze voor
stellingen heeft Cor Hermus mij ge
vraagd bij Comedia te komen. Beiden ben
ik erkentelijk voor de mij gegeven kan
sen. „Kleine kinderen worden groot" en
„Korporaal Elisabeth" waren de eerste
stukken, die ik bij Comedia geregisseerd
heb. Ze deden het gelukkig goed".
„U zegt; gelukkig. Betekent dit, dat u
als regisseur ipaar moet afwachten, wat
het worden zal, al denkt u een goede
keus gemaakt te hebben?"
„Inderdaad. Door de tijd die aan een
stuk vóór de première wordt besteed,
door de kosten van décor, costuums, en
zovoort, wordt het een kwestie van dui
zenden, en het is maar moeilijk te voor
spellen, hoeveel er voor al die tijd en al
dat geld en al die inspanning terug zal
komen. Wij kunnen alleen alle mogelijke
zorg aan de voorbereiding besteden, en
dat doen wij dan ook. Steevast elke dag
repeteren, drie, vier weken lang, als 't
kan zes weken. Voor de spelenden komt
er bij, dat zij hun rollen moeten leren,
en de regisseur heeft vóór de eerste re
petitie al het een en ander achter de
rug om een stuk te vinden. Hij moet
zich uiteraard voortdurend op de hoogte
houden van wat er verschijnt en ge
speeld wordt, en hij leest een onfris
aantal stukken om iets geschikts te vin
den.
Enfin, we repeteren dus, langzaam
gaat het stuk leven, en dan komen de
generale repetities".
„Dus meer dan één?"
„Ja zeker. Het verhaaltje van een
slechte generale repetitie, die een goede
première waarborgt, is een sprookje.
Ronduit klets. Als het op de generale
niet klopt, begin ik niet aan een pre
mière. Daarom heb ik er aan één niet
genoeg, ik neem er drie of vier. De
spelers moeten enkele keren in de
schouwburg gespeeld hebben, gecostu-
meerd en gegrimeerd, daar kan de leven
de natuurlijkheid slechts bij winnen. Dat
is heel begrijpelijk. In de studio, waar
wij repeteren, hebben wij wat tafels en
stoelen, maar op het toneel is een com
pleet gemeubileerd vertrek gemaakt; een
actrice .zal er wat aan de gordijnen
schikken of voor de spiegel gaan staan,
om iets te noemen, en een acteur zoekt
tijdens de dialoog iets op zijn bureau,
bekijkt een portret aan de wand, enzo
voort in het k°rt> ZÜ gedragen zich
zoals de mensen zich gedragen, die zij
voorstellen. En wanneer ik dan nog een
langdurige lichtrepetitie heb gehouden
en me overtuigd heb, dat het met
décor, belichting, geluiden, technische
trucjes, alles tot in de puntjes klopt,
dan krijgen we het frisse, natuurlijke
spel en de verzorgde voorstelling, welke
dus aan geest en talent, maar ook aan
simpele, inspannende en volhardende ar
beid te danken is.
En wat de artistieke zijde van ons
werk betreft: ik sta op het standpupt,
dat toneelspelers scheppende kunstenaars
zijn; zij op de allereerste plaats moeten
de rol maken en aan de figuur leven
geven. Ik als regisseur heb de taak om
deze creaties, al deze opvattingen tot een
harmonieus geheel te maken en te bun
delen tot wat een goede voorstelling
heet.
En daarna? Daarna is het afwachten,
hoe het gaan-zal. Met zekerheid is nooit
te zeggen, hoe een stuk ontvangen zal
worden. Toen ik de regie van „Goud
en antiek" kreeg, vond ik dat eerst
maar een drakerig geval; wij besloten
het toch te nemen, en ik kwam tot de
conclusie, dat wij het dan het volle pond
moesten geven, vol, warmbloedig spel. Zó
hebben wij het gedaan en zó is het een
mooi succes geworden. En Jóhn Gobau
heeft er de Toneelprijs van Arnhem mee
gewonnen".
Geestdrift, ambitie, flair, begaafdheid
voor het vak, talent en liefde voor de
kunst soms heeft de toneelkunstenaar
nog iets anders nodig. Gevatheid, tegen
woordigheid van geest. „In „Zeker, my-
lord", vertelt Jan Teulings, „was ik
butler, lakei, huisknecht, jachtopziener,
jachthond en nog het een en ander bij
een verarmde edelman, die wel eens
graag uit zijn raam op konijnen schoot,
die in zijn verwilderde tuin dartelden.
Terwijl mylord, Jules Verstraete, schoot,
pafte iemand achter de coulissen een
pistool af, waarop de edelman tevreden
bromde: ,Jk heb 'm!" Even later bracht
ilc dan het dode konijn op. Maar op een
avond viel er geen schot, want het
pistool ketste, drie keer achter elkaar.
„Ik heb 'm!" verkondigde mylord weer.
Werkelijkmylord?" vroeg ik. „Ja, ik
heb 'm'." „Zo", zei ik, „dan heeft dat
konijn zeker een beroerte gekregen,
mylord!" Het publiek begreep de situatie
en gaf een open doekje.
Wat dan ook wel verdiend was.
Hk. A.
Naar wij vernemen zal er van 23 Fe
bruari t.m. 2 Maart 1951 wederom een
grote Haarlemse Voorjaarsbeurs voor de
Vrouw gehouden worden in alle zalen
van het Krelage-Huis, Leidsevaart te
Haarlem, onder auspiciën van de Nederl.
Verg. v. Huisvrouwen, afd. Haarlem en
omstreken. Op verzoek van het bestuur
van deze vereniging heeft de heer S. J.
Warmer, voorzitter der R.K. Midden
standsvereniging zich bereid verklaard
zitting te nemen in de tentoonstellings
commissie, die wederom bestaat uit de
dames M. C. D. Wesstra-Mackay, presi
dente der Vereniging, C. Fonteyn-Vonk,
secretaresse der Vereniging en de heren
B. W. Lasschuit, voorzitter Haarlemse
Handelsvereniging, S. J. Warmer, voor
zitter R.K. Middenstandsvereniging, C.
S. -Th. van Gink. directeur Stichting
Haarlems Bloei. De organisatie is we
derom in handen van de heer H. C. Ver
meulen, v. Mertenlaan 7, Heemstede.
Het eerste lustrumconcert van het
Haarlems Christelijk Mannenkoor
stond onder leiding van de nieuwe diri
gent Bernard Verboom, die, wat het
repertoire betreft, een nieuwe richting
heeft ingeslagen. Het programma van
dit concert bevatte althans uitsluitend
werken met orkestbegeleiding. Tot nu
toe zong het koor in hoofdzaak a cap-
pella-werken met min of meer succes.
Biedt dat zingen met begeleiding een
voordeel wat bet behoud van het toon-
peil betreft, het brengt ook moeilijkhe
den met zich mee. De begeleiding is
niet altijd ondergeschikt aan de zang of
slechts aanvullend. De klanken van
orkest en koor moeten veelal in elkaar
oplossen, een fraai getimbreerd geheel
vormen. Dientengevolge dienen koor en
orkest meerdere malen ensemble-repe
tities te maken, iets wat van de koren
gewoonlijk te grote financiële offers
vraagt. Wanneer dan koor en orkest
niet geheel op elkander zijn ingesteld
wekt dat geen verwondering.
Het strekt dirigent Verboom tot eer,
dat het hem meermalen gelukt is een
welluidend geheel te verkrijgen. Zo
sloot de koorklank zich het best bij het
instrumentale deel aan in Wagenaar's
kloek en begeesterend geschreven „Fan
tasie over een oud-Nederlands Volks
lied". Al werd de forte-koorklank soms
een weinig overstemd (de dirigent houdt
die klank zo nobel mogelijk, laat lie
ver een graadje zachter zingen), toch
werd er een voldoend, homogeen
klankbeeld verkregen. Bovendien deed
de uitvoering ervan muzikaal aan.
Het hoogtepunt bereikte Verboom met
zijn koor in de „Alt-Rhapsodie" van
Brahms, die Annie Woud op ontroe
rende wijze voordroeg. Hierbij vormt
de koorzang in het slotdeel slechts een
donkere, bijna mysterieus aandoende,
achtergrond. Die zang beantwoordde
geheel aan de gestelde eis, verhoogde
daardoor de stemming van het troost
volle woord, die de dichter na „de klacht
van een eenzame over de bitterheid
van het leven" uitsprak.
In „Standchen" van Schubert deed de
koorzang wat onzeker en vaag aan,
wellicht vanwege de weinige steun, die
de orkestpartij biedt. En in Loots' Cre
do uit de Maria Magdalena-mis hadden
we liever iets grotere tegenstelling
tussen de lyrische en meer markanter
delen gehoord 'Dc.ze Credo ging met een
orkcstbegcleimng' van' met vèrftretdi?.'
bewerker. Ons deed het tremolo-spel
der strijkers bij „Crucifixus", de harp-
accoorden bij de. oorspronkelijk a cap-
pella geschreven delén, de trompetfan
fares bij „Et unam, sanctam" en de
bekkenslag bij „judicare" nogal tame
lijk vreemd aan!
Annie Woud imponeerde behalve m
de Rhapsodie en in Standchen met een
echt bel canto-nummer; „Tu lo sal van
Toselli. Haar fraai donker getimbreerd
geluid en sterke zeggingskracht weKKen
altoos grote bewonderinfg.
De H. O. V., die haar begeleidingsroi
correct vervulde, speelde onder leiding
van haar eigen dirigent Listz s sympho-
nisch gedicht „Les Preludes Dit ge-
schiedde, zoals men dat kon verwach
ten met een klanken weelde, uitbeel-
dingskracht en spanning, die he.t audi
torium zichtbaar verbaasde. Onder de
aanwezigen, die door en voor het koor
kwamen, zullen misschien weinig be
zoekers van de H. O. V.-concerten zich
hebben' bevonden. Op deze wijze van
programma-indeling worden zij wel
licht ook liefhebbers van orkestspel.
Het gemeentebestuur was op dit con
cert vertegenwoordigd door wethouder
Geluk, verder merkten we o.a. de
nestor van Neêrlands koordirigenten,
Fred. J. Roeske, op. Het zeer talrijke
publiek betoonde zich zeer ingenomen
met solo-, koorzang en orkestspel.
Namens een comité werd het koor een
fraai vaandel, namens enige koorleden
hun leider een mooie dirigentenstoeJ
aangeboden.
OL. KOOP
Advertentie
hebben wy vanaf 1 November a.s. een
JANSWEG 20
TELEFOON 17630
HAARLEM
In de nacht van Donderdag op Vrijdag
zijn een of meer personen binnenge
drongen in drie woningen in Haarlem-
Noord, die voor dergelijk verkeer onvol
doende afgesloten waren. De insluiper (s)
drong (en) achtereenvolgens door een op
geschoven raam, een via een open op-
steekraampje ontsloten venster, en een
bovenlicht naar binnen. Alleen in het
laatste geval werd de genomen moeite
beloond en viel enig geld ten prooi aan
hun nachtelijk bezoek.
Maandag 23 October wordt door de
Haarlemse politie een aanvang gemaakt
met de oprichting van zogenaamde
jeugdbrigades. Om kwart over acht be
gint dit voor de Dreefschool, waarvan
om 10.10 een herhaling plaats vindt.
Voor de Floraschool op de Wagenweg is
dit om half negen.
Naast de reeds bestaande handbal
afdeling voor dames zal de R.K.S V.
„Leonidas" bij voldoende belangstelling
er toe overgaan een handbalafdeling voor
heren op te richten. Adspirant-handbal-
lers kunnen zich aanmelden bij onder
staande personen, liefst zo spoedig mo
gelijk om nog dit seizoen met een of
meer elftallen aan de reeds lopende com
petitie te kunnen deelnemen. Aanmel
den bij: J. Moolenaar, Dutrystraat 10.
Haarlem-N.; J. v. Brugge, Schalkwijker-
weg 103, Haarlem-Z.
Hedennacht is in de St. Carolusstich-
ting te 's-Gravenhage overleden oud
pastoor A. H. J. Sprenger, geboren te
's-Gravenhage op 27 Maart 1865. In 1890
werd pastoor Sprenger priester gewijd,
hij was achtereenvolgens pastoor te
Oud-Bcijerland, Zwaag en Leimuiden.
Sinds 1931 was pastoor Sprenger rustend.
Vrijdagmiddag werd het zilveren feest
van de Broeders voortgezet met een
feestmiddag voor de leerlingen van de
St. Henricus Muloschool in het R- K
Verenigingsgebouw. De jongens schon
ken bij monde van een der leraren, de
heer J. Steenbrink een uitgelezen col
lectie boeken, terwijl enige hunner de
dank van allen tot uiting brachten m
toespraken.
Na dit officiële gedeelte werd de
middag op prettige wijze doorgebracht
met een aantal klankfilms die over het
algemeen bij de jongelui in de smaak
vielen.
Ter gelegenheid van het eerste lus
trum van de groep „Prinses Irene" zal
op Maandag- en Dinsdagavond, telkens
om 8 uur in het Hervormd Jeugdhuis
aan de Herenweg een opvoering worden
gegeven van het spel „Olivia". Mede
werking zal worden verleend door het
volkszanekoor jGoè Kackullekes".
Advertentie
om met Van Empelen te
praten over aanleg of ver
andering van Uw tuin.
TUINBOUWBEDRIJF
Binnenweg 18 - Heemstede
Telefoon 2-80-80
Advertentie
PHILIPS
w ADI O
Van ouds bekend. Tel 14609
Officieel Philips-reparateur
Kruisstraat 38 Haarlem
Advertentie
HAARLEM
Aavertentte
BESTAANDE UIT: SOEP LOEMPIA
BAMI OF NASIGORENG - KOFFIE
HAARLEM SMEDESTRAAT 21
Advertentie
LANGE VEERSTRAA® 10 PE1,. 11493
Advertentie
JO TINTEK
Advertentie
betrouwbaar verzorgd door
hoofdvert. Llps Slotenfabr.
Zondag 11.30 tot 1.30 uur: Receptie ter
gelegenheid van het zilveren feest der
Eerw. Broeders.
Maandag 8 uur: Mariahulde Kath.
Vrouwenbeweging; 8 uur: Bestuur HBC;
8 uur: Laudate Dominum; 8 uur; Missie
Naaikrans.
Dinsdag 8 uur: R.K. Harmonie St. Mi
chael; 8 uur: Kath. Gemengd Koor.
Woensdag 4 uur: Kath. Kinderkoor;
7.30 uur: Damclub St. Bavo; 8 uur: Me-
lodia.
Donderdag 7.30 uur: Repetitie toneel
groep „Berkenrode"; 8 uur: St. Vincen-
tius; 8 uur: Dameskoor „Viva Maria".
Vrijdag 8 uur: Toneelrepetitie „Door
Eendracht Sterk".
Zaterdag 7 uur; Feestavond oud-leer
lingen St. Henricus Muloschool, opvoe
ring van het blijspel „Hij, zij en Hotten
tot" door de R.K. Toneelgroep „Berken
rode'.'.
De Zondagsdiensten voor artsen wor
den waargenomen door Dr. K. L. Kout,
Herenweg 19, tel. 26224; Dr. W. v. d.
Linde, H. Dreef 253, tel. 16850 en Dr. J.
J. v. Luin, Bronsteeweg 76, tel. 15538.
Wijkverpleging: Zuster G. E. v. d.
Hoek, Kerklaan 32, tel. 29464.
Geopende Apotheek: Apotheek Schots
man, Binnenweg 206208, tel. 28320.
Politie en brandweer tel. 28850.
O.L. Vrouw van Altijdd. Bijstand: Zon
dag H.H. Missen 7, 9 (Hoogmis) en 11
uur; 's avonds 7 uur Lof. In de week
H.H. Missen 7 en 8 uur. Iedere avond
7.30 uur October-oefening. Maandag 8
uur Maria-garde en godsdienstcursus
meisjes Dinsdag 8 uur Maria-congr.
jonge vrouwen. Woensdag 8 uur H. Fa
milie jonge mannen. Donderdag 8 uur
godsdienstcursus jonge mannen. Vrijdag
7.30 uur Lof. Zaterdag 59 uur biechten,
7.30 uur Broederschapsle*
