MGR. STEPINAC ZAL GEVANGENIS NIET TEGEN DE BALLINGSCHAP RUILEN Defensiebegroting in V.S. uitstekend ontvangen ZUID-KOREANEN NU NOG 75 KM VAN MANDSJOERIJAF - II SS ■rhr WÊÊËtWm* - fr Televisie vanuit de lucht ROME, stad vol contrasten m W' Rome eist volledig herstel in zijn waardigheid Eerste oefening van zestien maanden? Rusland in oorlogstijd Pauselijke rede over dogma verwacht Guerilla-strijders vechten achter de troepen 'i m De ziel in de ban der techniek Geen ontbinding der Surinaamse Staten Nederland legt volle gewicht in de schaal voor Noord-Atlantisch verdrag nPf®Miï -i l m ILmJIIIs B.B.C. neemt proefneming met uitzending vanuit een vliegtuig DINSDAG 24 OCTOBER 1950 PAGINA 5 Volgens Guderian kan 't dan over 500 divisies beschikken Maarschalk TITO in moeilijkheden ACHTTIEN JAAR VOOR MOORD „Lucht"-propaganda boven Londen Pelgrims van de Heilige Familie vier dag in de Eeuwige Stad en Prof. dr. Reinoud O.F.M. te Rome benoemd Wie verloor zijn trouwring? ROTSSCHILDERINGEN IN ZUID-AFRIKA Resten van eeuwenoude immigratie Trawler aan de grond Eerst wijziging van kiesstelsel Z. H. Exc. Mgr. Aloysius Stepinac, primaat der Katholieke Kerk in Joegoslavië, beantwoordt vragen tijdens het proces in 1946 te Zagreb. (Van onze Romeinse correspondent) 'onder geloof te hechten aan de beweringen, als zou het Vaticaan pogingen in het werk stellen, de vrij lating van Kardinaal Mindszenty te verkrijgen, in ruil voor de beroemde kroon van Sint Stefanus, of als zou het Vaticaan via Kardinaal Spellman en de Amerikaanse ambassadeur in Belgrado druk uitoefenen op maarschalk Tito om de vrijlating van Mgr. Stepinac te verkrijgen in ruil voor een gunstiger houding van het Vaticaan ten op zichte van Yougoslavië en steun van de Heilige Stoel bij Tito's onderhandelingen met de Verenigde Staten en En geland in ruil voor godsdienstvrijheid, kan men wel constateren, dat men in Vaticaanse kringen zeer geïnteres seerd is bij de verhouding vooral van Yougoslavië met de Westerse mogendheden. Een interesse die zich begrijpe lijkerwijze niet het minst ook richt op de gevangenschap van de aartsbisschop van Zagreb. En ook de belangstelling van de niet-katholieke opinie in Engeland en de Verenigde Staten, die zich voor de Katho lieke Kerk alleen in zoverre pleegt te interesseren, als deze in conflict is met het communisme, blijft op Mgr. Stepinac's gevangenisstraf gericht. Daartoe hebben niet weinig bijge dragen de gesprekken die de vroegere Engelse afgevaar digde Ziliacus en een viertal Amerikaanse afgevaardigden met een tussenpoos van enige weken met Tito hebben gehad Advertentie Nederlands versterkte nationale de fensiebegroting heeft een uitstekende ontvangst gehad in het Amerikaanse departement van Defensie, omdat hier mede een wezenlijke poging om een stevige militaire strijdmacht te schep pen aangetoond wordt, zo heeft een ge zaghebbende militaire zegsman te Washington aan U. P. verklaard. Deze woordvoerder wees er op, dat de gewijzigde Nederlandse defensie begroting bepaalt, dat 75 procent aan leger en luchtmacht besteed zal Worden, tegen 25 procent voor de Vloot, vergeleken bij vroegere ra mingen van twee derden voor leger en luchtmacht en een derde voor de vloot. Dit werd verwezenlijkt door een uit breiding van de geraamde toewijzingen en niet door een besnoeiing van het aandeel dat aan de vloot was toege dacht. Welingelichte kringen verklaar den, dat dit is gedaan omdat bij de hui dige toestand van de West-Europese verdediging geen enkel marinevaar tuig in actieve dienst gemist kan wor den. De militaire zegsman wees er op, dat dit op duidelijke wijze iedere bewering Weerlegt, als zou Nederland niet zijn Volle gewicht in de schaal leggen voor „De Sovjet-Unie kan in geval van oorlog 500 divisies in het veld brengen" verklaarde generaal Hein» Hitler's bekwaamste deskundige ou het gebied van de oorlogvoering* „et tl vechtswagens, in een persgesprek met een vertegenwoordiger van de „Gior- uale d'Italia", dat Maandag te Rome werd gepubliceerd. „Alleen in Oost- Duitsland", vervolgde Guderian, „heb ben de Russen al vijf en dertig divisies tereed." „De Russen zouden Europa in zeven dagen kunnen veroveren", verklaarde generaal Guderian. „Ik heb Frankrijk in tien dagen veroverd en ik had te maken met de Maginot-linie". Generaal Guderian gaf verder als zijn mening te kennen dat de Sovjet-Unie mogelijk binnen een jaar tot de aanval zou overgaan en dat West-Europa over tenminste vUf en dertig pantser-divisies en een luchtmacht die de grondstrijd krachten volledig zou kunnen steunen, moet beschikken om aan de Russische aanval weerstand te kunnen bieden. het Noord-Atlantische verdedigings verdrag. De vroegere Nederlandse staatssecre taris van oorlog, mr. Fockema Andreae. heeft op het Amerikaanse departement van Defensie reeds geheime hilaterale besprekingen gevoerd over de Neder landse defensiebegroting en een duide lijke toelichting gegeven op de vraag, wat de nieuwe maatregel voor de Ne derlandse begroting te betekenen heeft. De militaire woordvoerder zei voorts, dat tengevolge van de maatregelen op het gebied der herbewapening de eer ste oefening der recruten waarschijn lijk van tien op zestien maanden zal worden gebracht, waardoor de strijd krachten automatisch worden uitge breid. Verwacht wordt dat het aantal Ne derlandse officieren dat naar de Ver. Staten wordt gezonden om in de leger- scholen stafcursussen en andere gespe cialiseerde cursussen te volgen, zal worden uitgebreid. Hoge functionarissen van het Ameri kaanse departement van Defensie heb ben met nadruk gezegd, dat Nederland en andere „atlantische" naties naar pro portie de wederzijdse defensie-hulp zullen krijgen die ook aan Frankrijk en Engeland beloofd is. De omvang er van hangt kennelijk af van de reikwijdte van hun herbewapeningsplannen. (Van onze Romeinse correspondent) De „Osseirvatore Romano" van Zon dag publiceert niet alleen de officiële „intimationes" van de prefect van de ceremoniën met betrekking tot de aan staande „definitie" van het dogma van Maria's Tenhemelopneming, maar ook een gemoedelijke verklaring van de Apostolische „Penitenzieria", die zich wendt tegen de misvatting van vele pelgrims, die denken, dat alleen het traditionele tikje met de staf van de biechtvaders in de St Pieter al vol doende zou zijn om vergeving der zon den te krijgen. 'Er wordt daarom offi cieel verklaard, dat men zelfs in Rome biechten moet en dat men alleen maar een aflaat van driehonderd dagen krijgt, wanneer men het hoofd buigt y®or, bet tikje met de lange stokken der biechtvaders. De ontvangst van alle kardinalen en bisschoppen door de Paus is van de 3e November verplaatst naar de 2e. Men verwacht dat de Heilige Vader een be langrijke rede zal uitspreken over het dan zo juist afgekondigde dogma. Naar schatting zullen achthonderd bisschoppen aanwezig zijn. Waarschijn lijk zullen deze bisschoppen gezamenlijk een bezoek aan de vier basilieken af leggen, om de Jubileum-aflaat te ver dienen. De Zuid-Koreaanse troepen blijven doo- het Noord-Koreaanse gebergte, waar thans de eerste sneeuw is gevallen, naar de Mamlsjoeryse grens oprukken, die zij tot op ongeveer zeventig kilometer zijn genaderd. Achter hen opereren communist isehe guerilla-strijders, die in de afgelopen week stoutmoediger in hun optreden zijn geworden. In verschillende delen van Korea hebben zij aan vallen uitgevoerd. Zo is melding gemaakt van een aanval door 7000 commu nistische guerilla-strijders in de driehoek, waarvan de steden Watchon, Kum- song en Kosang de hoeken vormen. Deze steden zijn ruim 160 kilometer ten Zuid-Oosten van Pyongyang gelegen. Amerikaanse autoriteiten hebben ver klaard dat het mogelijk is dat deze guerilla-aanvallen de strijdkrachten der Verenigde Naties nog enige tijd zullen beletten hun operaties in Korea te be ëindigen, daar eventueel aanzienlijke strijdmachten aan de fronttroepen moe ten worden onttrokken, om met de gue- rilla's af te rekenen. De guerilla's zijn erin geslaagd het Juist boven de 38ste breedtegraad gele gen Yangyang te veroveren. Yangyang hgt dwars op de vitale bevoorradings- Jveg naar de Oostkust. Een andere een heid guerilla-strijders, ter sterkte van ongeveer 2000 man, heeft, circa vijftig Silometer ten Zuiden van de haven "°nson, de Koreaanse Oostkust bereikt. .Men vermoedt, dat Monseigneur Pa- wick Byrnes, apostolisch gedelegeerde J*. Seoul, en vele Franse en Belgische Jhissionar'issen en nonnen door de terug- bekkende communisten in Noordelijk? ^chting weggevoerd zijn, aldus heeft de ^loo7; s gisteren te Rome verklaard. De congregatie deelde mede niets van Mgr. Byrnes vernomen te hebben sinds de bevrijding van de Koreaanse hoofd stad door de verbonden troepen. De congregatie verklaarde een tele gram ontvangen te hebben, waarin me degedeeld werd, dat de Koreaanse com munisten pater Anthony Collier, missio naris van de sociëteit van St. Columbanus te Choochun, vermoord hadden. Een Ko- reaans priester, Jacques Zi, werd te Yong Dong Po vermoord, zei de congre gatie. De communisten hadden de mis sionarissen eert vergund te werken, maar weldra werden bisschop Byrnes, zijn secretaris en alle buitenlandse priesters in hechtenis genomen en op het communistische hoofdkwartier op gesloten. De groep bestond uit de missionaris sen Pierre Villemot, Antoine Gombert. Julien Gombert en Celestin Coyos, van van St. Paul de Chartres en vijf Carme- lietessen van Franse en Belgische na tionaliteit. Volgens Ziliacus zou de Yougosla- vische regering nog steeds bereid zijn Mgr. Stepinac vrij te laten, wanneer deze in ballingschap zou gaan, de vier Amerikanen kwamen met de boodschap terug, dat Tito Mgr. Ste pinac in geen geval vrij kon laten, hoezeer hij er zijn betrekkingen met het Westen ook door zou kunnen ver beteren, omdat zulk een vrijlating „een belediging voor een groot deel van het Yougoslavische volk" zou zijn. In Vaticaanse kringen nu ontkent men dat „een groot deel" van het volk bedoeld zijn de Kroaten tegen de vrijlating van Mgr. Stepinac zou zijn en wat het eerste betreft verandering van de gevangenisstraf in ballingschap staat men op het standpunt, dat Mgr. Stepinac zulk een ballingschap nooit zal accepteren. De Aartsbisschop van Zagreb heeft van het eerste begin af de beschul diging, van samen te hebben gewerkt met de Duitsers en van hoogverraad, verworpen. Het is ook algemeen be kend, dat hij geweigerd heeft zijn vrijheid te verzekeren, door afstand te doen van zijn bisschopszetel en het land te verlaten. Waar men nu in het Vaticaan de ver andering van gevangenisstraf in balling schap voor Mgr. Stepinac op deze gron den zonder meer afwijst in deze zin schreef nog onlangs weer de „Osserva- tore Romano" en waar men er van de andere kant natuurlijk onmogelijk in kan berusten, dat de Aartsbisschop zijn onrechtvaardige straf zou moeten ondergaan, blijft er maar één moge lijkheid open en deze is, dat men Mgr. Stepinac hersteld wil zien in zijn volle bisschoppelijke waardigheid. De situatie, waarin Tito verkeert, maakt dit „tertium" niet geheel onmo gelijk, hoewel het nog steeds hoogst on waarschijnlijk lijkt, dat da Yougoslavi sche dictator bereid zou zijn, zulk een enorm prestige-verlies te accepteren, in ruil voor economische en militaire hulp, die hij overigens dringend nodig heeft Na zijn breuk met de Cominform heeft Yougoslavië immers de gehele import uit de communistische satelliet staten, die jaarlijks een bedrag van 388 millioen gulden beliep, moeten afschrij ven, evenals natuurlijk zijn zeer belang rijke import uit Rusland zelf, waarvan men de omvang niet kent. Ten eerste stond daar tegenover dat Yougoslavië's uitvoer met een zelfde omvang onge veer daalde. En de gestipuleerde invoer van machines en andere productiemid delen was absoluut noodzakelijk voor het uitvoeren van het vierjarenplan, dat door de veranderde situatie vol komen schipbreuk moest lijden, zoals het hoofd van de Yougoslavische dele gatie bij de Verenigde Naties een maand geleden in Lake Success in wat zachtere termen moest verklaren. Daarbij komt, dat Yougoslavië gedwongen is tot enor me militaire uitgaven, die hef niet zou hebben hoeven doen, indien de be trekkingen met Moskou .vriendschappe lijk zouden zijn geweest. Tot eenzelfde tè grote krachtsinspanning wordt Tito gedreven door het gevaar van een bin nenlands complot, zoals het onlangs ont dekte in Kroatië, dat door Cominform- agenten was georganiseerd en dat ten doel had het Tito-regime omver te stoten en een nieuwe communistische republiek uit te roepen, „trouw aan het vaderland van het communisme". Bij dit alles komt nog de tegenwerking van de boerenbevolking, die 70 pet. van de totale bevolking uitmaakt en die de zeer zware leveringsplichten tracht te ontduiken, hoewel ze voortdurend in angst gehouden wordt voor collective- ring van de landerijen. Het broodrantsoen moest „wegens d? droogte" nogmaals met 10 pet. worden beperkt en eergisteren heeft Tito de Amerikaanse ambassadeur Allen ont vangen en hem blijkens een commu niqué van het Yougoslavische nieuws agentschap Tan jug onderhouden over de aanvrage tot leveranties van voedsel op grote schaal. Ook in Londen, waar heen de Engelse ambassadeur in Bel grado, Peake, een paar dagen geleden vertrokken is, weet men, dat er voedsel zat moeten worden geleverd aan Yougo slavië, zo men een hongersnood wil vermijden, waarvan het Kremlin misschien wel op een beslissende wijze profijt zou kunnen trekken. Het zou hierbij gaan over een hoeveelheid ter waarde van minstens 50 millioen dollar. In het licht van deze noodtoestand wordt een kort commentaar in „II Quoti- diano", het dagblad van de Italiaanse Katholieke Actie, aan welks uitlatingen men vaak een even grote betekenis kan hechten als aan die van de „Osser- vatore Romano", bijzonder veelzeggend. Het commentaar gaat in op de onder drukking van de Kerk in Yougoslavië, het verbod van godsdienstonderricht, de gevangenisstraf van Mgr. Stepinac en de maatregelen tegen de priesters. „Dat zijn dan", zo gaat het blad verder, „de methoden van Tito, die tegen Moskou rebelleert om hulp aan Washington te kunnen vragen, maar die trouw gebleven is aan de directieven van de Cominform tegen de Kerk, even goed als de satel lietstaten." „Dat neemt niet weg, dat Tito hulp zoekt in het Westen: we hopen, dat nooit de dag zal komen, waarop we zullen moeten constateren, dat de vrije landen hem deze hulp gegeven hebben, zonder van hem te eisen, dat hij van deze (te gen de Kerk gerichte) tyrannieke schanddaden afziet." De mogelijkheid is dan ook niet uit gesloten, dat de Westerse mogendheden, bij het stellen van de tegeneisen, die ze aan hun hulpverlening zullen verbinden, ook in het bijzonder rekening zullen houden met de belangen van de katho lieken in Yougoslavië, die met hun aartsbisschop dezelfde onderdrukking lijden. De rechtbank te 'sGravenhage heeft de tuindersknecht J. W. van de A. uit 's Gravenhage tot achttien jaar gevange nisstraf met aftrek veroordeeld, terzake van het plegen van moord op zijn 26- jarige echtgenote A. L. Ter zitting van de rechtbank gaf verd. veertien dagen geleden toe, dat hij zijn echtgenote in de nacht van 21 Februari van dit jaar met vijftien bijlslagen en dolksteken in hun woning te Loosduinen van het leven had beroofd. „Even vastzetten," zei een bouwvakarbeider in New York en hij klom naar boven om een televisiemast op het Empire State Building te monteren. Hij moest er 360 meter voor omhoog en bereikte toen beslist het hoogste puntje van de stad. (Van een luchtvaartmedewerker) De B.B.C. heeft een zeer belangrijke proefneming ondernomen. Ze zond n.l. een televisie-programma uit dat in een vliegtuig in de lucht werd opgenomen. Dit was de eerste televisie-luchtopname ter wereld, die ooit werd gemaakt. V)f- schoon de resultaten nog niet zo gewel dig waren het effectieve uitzendings- bereik was niet groter dan 20 a 25 k.m. belooft deze onderneming toch heel wat voor de toekomst. De gelukkige bezitters van een televi sie-ontvangtoestel, die in staat waren deze uitzendingen op te vangen, zagen luchtopnamen van de Londense binnen stad met de Theems, de Westminster .Abbey, St. Pauls Cathedral en zo meer. Hoewel de beelden, die op het televisie scherm te zien vielen, niet altijd even scherp waren, kon men b.v. toch de treinen opmerken, die als lange slangen onder uit de zwarte overkappingen te voorschijn kwamen bij het verlaten van de stations. Duidelijker waren de beel den van andere vliegtuigen, die in de lucht, uiteraard op een kortere afstand, werden opgenomen. Zo zag men een aantal sportvlieg- tuigen, die acrobatische toeren uithaal, den en zeer snelle Vampire jagers, die gefingeerde aanvallen op het televisie- vliegtuig uitvoerden. Het „lucht"-pro- De Marconi-televisie-camera in de deuropening van hei Bristol- vrachtvliegtuig, tijdens de vlucht boven Londen. De camera is beves tigd met rubberkoorden en de driepoot steunt op dikke lagen rub ber om het toestel voor trillingen te vrijwaren «.«ïi-.sSKS - ,:v -MS Vier dagen Rome! Het lijkt zo lang voor men op reis gaat, het blijkt zo kort als men er is. Vier dagen, dat is de tijd, die de pelgrims van de H. Familie kregen toegemeten voor hun bezoek aan de Eeuwige Stad. Aj gaan voorbij als een flits. De tijd vliegt om in deze wonderlijke stad der tegen stellingen, waar men de over blijfselen van het heidendom vindt naast de rijkste voort brengselen van het christen dom. Een metropool met alle moderne verkeersmiddelen en amusement en toch de stad der grootste devotie. Nergens op de wereld vindt men zo veel mensen, die God en godsdienst zoeken. Een zui ver Italiaanse stad en toch een stad van heel de wereld. Rome heeft iets vertrouwds voor iedereen. Men vindt er de kostbaar ste paleizen en de armoedig ste krotten, stinkende slop pen en de prachtige parken van Villa Borghese. Na drie dagen is men overweldigd door alles wat men gezien heeft en toch heeft men het gevoel, dat men alles nog moet zien. Hoe zou men in drie, vier dagen Rome kun nen zien? Men heeft er een mensenleven voor nodig. De tegenstelling trekt zich voort ook in onze bedevaart De H. Mis in de catacomben en de audiëntie en het ponti ficale Lof in de St Pieter. Groter tegenstelling is niet denkbaar. De donkere koelte van de catacomben van Callixtus. Zacht schuifelend daalt men de trappen af. Er heerst dood se stilte. Stil weggedoken in de nissen der altaar graven. verlicht met brandende kaar sen. Rond de priester staan en knielen de pelgrims, zoals eens de vervolgde christenen er waren saamgedromd om de H. Mis te vieren en de H. Communie te ontvangen. Zacht klinkt de stem van de celebrant, zacht komen de antwoorden. In de verte klinkt een voet stap en een rilling loopt ons over de rug bij de gedachte, wat dit geluid betekend moet hebben voor hen, die hier eeuwen her, als wij, in Chris- juichen alle stemmen in een overweldigende ovatie. Va lencia is gekomen en de Spaanse vrouwen dragen haar rijkste tooi. Over de schildpadden haarkammen vloeit in zachte golving de zwart kanten mantilla. Va lencia barst los in Zuidelijk enthousiasme, maar de mach tige groep Brazilianen over stemt haar met donderende toejuichingen. Langzaam, te langzaam voor de enthou siaste groepen aan weers zijden van de Confessio, na- tus' naam te samen kwamen. Zij zochten de dood niet, maar toch, als hij kwam, was er vreugde onder hen. Alle grafschriften hier spreken daarvan. Blijdschap om het ingaan in het eeuwige leven, vreugde om de overwinning. In de begraafplaatsen der eerste christenen verliest de dood alle droefs. Dan de volgende dag de machtige audiëntie in de St. Pieter. Het kleine getal der eerste christenen is aange groeid tot een massa, die week na week het grootste kerkgebouw van de wereld tot de uiterste hoeken vult om er hulde te brengen aan Paus Pius, de opvolger van Petrus, de Visser. Een zee van licht uit lam pen en luchters vult de kerk en doet het goud flonkeren aan alle kanten. Uit duizen den en duizenden kelen klin ken de liederen op en als de Ba us words binnengedragen dert de witte figuur. En dan opeens is er niets meer dan die prachtige, nobele handen. Zelfs het ascetische gelaat vergeten wij. Die handen, die allen groeten met een gebaar zo vol vaderlijke liefde en goedheid, die een welkom wenken tot allen en tegelijk spreken van een bereidheid tot geven. Diep naar beneden buigt zich de smalle figuur in de rode zetel om aan allen daar beneden te zeggen zijn blijdschap over hun komst. Brazilië krijt zijn jubelend „Viva" door de St. Pieter, Spanje juicht met duizend stemmen, maar ook Frank rijk, Ierland, Duitsland en Nederland jubelen mee. Dan verlaat de Paus de draag zetel en vief als een jonge man beklimt hij de trappen naar de voor het Pausaltaar opgestelde zetel. Dan spreekt hij tot allen en zijn toespraak wordt onderbroken door de juichkreten des den. Vriendelijk gebarend groet hij elke der bedevaar ten. Met grote hartelijkheid spreekt hij tot allen en als onwillekeurig vormen zijn groetende handen een zege nend kruisteken, als hij spreekt tot het Duitse volk. Ook de Nederlanders jui chen mee en soms hoort men even boven het enthousiaste „Viva il papa", het „Leve de Paus" uitklinken. Onvergete lijk en groots is deze manifes tatie van trouw aan de Op perherder. Nog eens krijgen de Neder landers kans de H. Vader te zien bij het plechtige Lof ter gelegenheid van de zaligver klaring van Anna Marie Ja- vouhey. Opnieuw is het een gebeurtenis, die de meeste niet willen laten passeren, ondanks de moeite, die het kost om een goede plaats te veroveren in de St. Pieter. Dit keer zijn er zelfs voor al len gereserveerde zitplaatsen, wat het wachten aanmerke lijk makkelijker maakt. Als dan na afloop van de plechtigheid Z. H. de Paus nog aan het venster ver schijnt en vandaar de dui zendkoppige menigte op het St. Pietersplein zegent, is ieders hart boordevol. Rome is schoon. Het is een prachtige stad met zijn sta tige gebouwen en zijn speelse fonteinen, maar voor alles vindt de christen hier zijn thuis, omdat hier het hart van de Vader klopt voor al zijn kinderen. Met deze wetenschap keren de pelgrims van de H. Fami lie naar huis terug. Rome en de Paus, zij hebben een on uitwisbare indruk achtarge- gramma werd opgenomen in een Bristol-vrachtvliegtuig dTat hier spe ciaal voor ingericht was. De grote deur in de zijwand van de romp was er uit genomen en voor de opening stond een Marconi Image Orthicon televisie-ca mera met 4 lenzen, geschikt voor af standopnamen. De driepoot van de camera rustte in dikke rubberlagen, om een trillingsvrije stand te verzeke ren en de camera zelf werd door een aantal rubberkoorden op zyn plaats gehouden. Een televisie-opname en -uitzending vereist een hele apparatuur. Het grote vrachtruim van de Bristol 170 werd dan ook voor het grootste deel ingenomen door allerlei apparaten en instrumenten en zelfs door een kleine benzinemotor met een aangekoppelde generator die de nodige electrische stroom leverde. On der de vele apparaten bevond zich ook een miniatuur televisiezender die het programma, dat door de earner^ werd opgenomen, uitzond. Tijdens de vlucht boven Londen vloog de Bristol op een hoogte van ongeveer 400 meter. Zoals begrijpelijk werden deze proefuitzendin- gen, die onder leiding van een aantal B.B.C.. en Mareoni-experts werden on dernomen, met grote belangstelling ge volgd. (Van onze correspondent) Pater prof. dr. Reinoud O.F.M., geboren A. J. M. Weijenborg, is benoemd tot hoog leraar in de theologie aan het Antonianum te Rome. Pater Reinoud werd geboren op 17 Januari 1920 te Lichtenvoorde. Na en kele jaren van studie aan het seminarie van het aartsbisdom Utrecht in Apeldoorn deed pater Reinoud eindexamen gymna sium aan de onderwijsinrichting te Rolduc. Hierna trad hij in bij de orde der Francis canen en werd hij op 11 Maart 1945 door Mgr. Mutsaerts in de kerk van de Francis canen te Weert tot priester gewijd. Daarna zette hij te Leuven zijn theologische studie voort alwaar hij magna cum laude tot doc tor in de theologie promoveerde. Vervol gens vertrok hij naar München. alwaar hij enige tijd samenwerkte met Meissinge. De nieuw benoemde hoogleraar heeft tot leer opdracht gekregen de theologie van het protestantisme. Ongeveer twintig jaar geleden ver loor een Drentse arbeider, werkzaam bij de verbeteringswerken aan de Schipbeek bij Markelo, een gouden trouwring. Dezer dagen ploegde de landbouwer H. J. Wansink te Markelo zijn aardappelveld en raapte daarbij traditiegetrouw de achtergeble ven aardappels op, waarbij plotseling zijn oog viel op een gouden ring. Via Rijkspolitie en Heidemaat schappij, welke laatste indertijd de genoemde verbeteringswerken uit voerde, zal nu getracht worden de eigenaar bij de ring te zoeken. (Vervolg van pag. 1) anneer we met deze aangelegen heden niet uiterst voerzichtig omgaan bestaat er ernstig kans dat van twee kanten grote fouten wor den gemaakt: zowel van arbeiders- als van ondernemerszijde. Ons beperkend tot de bedrijfspsychologie en daarin meer speciaal tot de personeelsselectie moeten we vaststellen dat we hier te doen hebben met een aangelegenheid die nog in het beginstadium van de ontwik keling staat, althans in Nederland. In Amerika is deze ontwikkeling rêeds veel verder gegaan. In zijn boek: „De mens in het bedrijf", zegt Pref. Waterink: het terrein van de mens in het bedrijf is eigenlijk nog maar pas aan gesneden. Daar liggen voor onze bedrij ven nog geweldige moeilijkheden. En het mooie is, dat daar tegelijkertijd voor de mensen in het bedrijf zoveel mogelijkheden liggen". Ook prof. Wate rink houdt hier de onderscheiding be drijf en mens nauwkeurig aan. En al hoewel wij met Prof. Waterink van oor deel zijn dat niet per se een botsing, een tegenstelling bestaat althans behoeft te bestaan tussen het sociale, het economische, het ethische en het psy chologische, toch zou het irreëel zijn de ogen te sluiten voor het feit dat er nog tal van ondernemingen zijn waarin het economische motief practisch de enige drijfveer is. Gaarne verklaren wij ons voorstander van bedrijfspsychologie, maar dan in deze zin dat we ender bedrijf allereerst verstaan niet de be drijfsleiding, maar de gezamenlijke deel hebbers aan het bedrijfsleven: leiding en uitvoering. De bedrijfspsychologie ;s één van deze zijden van het bedrijfs leven die voor de arbeiders gesloten schijnen te zijn verklaard. Nu geven we onmiddellijk toe dat het hier een zeer moeilijke wetenschappelijke arbeid be treft, waarvan over het algemeen ook de bedrijfsleiding zelf betrekkelijk wei nig en vaak helemaal geen verstand heeft. De bedrijfsleiding volstaat nogal eens met het aanstellen van een bedrijfs psycholoog en het deze ter beschikking stellen van een laboratorium en wacht voorts maar af wat er uit de bus k mt. Vele wetenschapsmensen zullen hier waarschijnlijk op antwoorden: zo hoort het ook: dat garandeert de meest objec tieve resultaten. Ja maar: wat wordt er gedaan met „wat uit de bus komt?" Daarvan neemt alleen de leiding kennis en met die kennis gewapend neemt al leen de leiding beslissingen. En dit nu veroorzaakt de botsingen, dit verklaart het gemis' aan begrip bij de arbeiders, het wantrouwen en de afkeer. T.a.v. de personeelsselectie spreekt dit wel het allerduidelijkst. Waar immers gaat het meer om de menselijke persoon, lijkheid en waardigheid dan juist hier. Wij zijn in de gelegenheid geweest ken nis te nemen van uitslagen van perso- neelstesting die ons versterkt hebben in onze overtuiging dat de allergrootste voorzichtigheid hier geboden is. Reeds vorige week schreven we dat elke vak bekwame psycholoog door middel van zijn testproeven, zéér veel kan te weten komen (te veel, vaak) aangaande het karakter en het geestelijk leven van de proefpersoon. Zonder dat hun dit ooit met zoveel woorden werd gezegd, zijn onze arbeiders dit duidelijk gaan begrij pen en terecht vragen zij zich af: wat gaat het mijn werkgever aan hoe ik er „van binnen" uit zie. Als ik mijn werk maar goed doe en ik gedraag mij in de onderneming behoorlijk, dan is de rest privé-zaak. Zeker, op deze redenering is wel iets, maar niet veel aan te mer ken. Eén van onze bezwaren nu ls dat de uitslag van een psycho-technisch on derzoek ten behoeve van een bedrijf verricht, uitsluitend ter kennis van da-, bedrijfsleiding komt en de (candidaatU arbeider, in hoge of lage rang. uitslui tend het: geschikt of ongeschikt ver neemt. Dezer dagen vertelde ons een arbeider dat hem was aangeboden een u i 11 r e k s e 1 uit dat verstrekte advies te ontvangen a ralson van f 10.—! Indien dit waar is we hebben het geval niet onderzocht is het wel heel erg. Ons voornaamste bezwaar blijft inmiddels bestaan tegen psycho-technische bu reaux die „eigendom" zijn van de onder neming, die al hun testuitslagen dus des. verlangd aan een directie, welke overi gens slechts zeer gedeeltelijk tot oorde len bevoegd is, zal hebben over te leg gen. Hier wordt een terrein betreden, waar de waardigheid van de menselijke persoonlijkheid voorop moet blijven staan. Nogmaals, we hebben geen be zwaar, integendeel we zijn voorstander van bedrijfspsychologie, maar er dienen minstens twee voorwaarden in acht te worden genomen, en wel le. de beoefe naar der psychologische wetenschap moet vrij en onafhankelijk zijn werk kunnen verrichten, dus geen „eigendom" zijn van het bedrijf. 2e. Bij de uitslag moet niet alleen de bedrijfsleiding oor delen en beslissen, maar dient eveneens een vrij orgaan te worden ingeschakeld De waardigheid van de menschelijke persoonlijkheid eist, dat deze waardig heid met de grootst mogelijke eerbied wordt behandeld. Abbé Henri Breuil, de bekende Fran se archeoloog, heeft in Zuid-Afrika rots schilderingen ontdekt, zoals te voren nog nimmer zijn aangetroffen. Zij beelden blanken af. benevens bewoners van Afrika en bosjesmannen. Sommige van deze schilderingen doen in artistiek op zicht sterk denken aan die van het oude Egypte. De Franse archeoloog heeft een theo rie opgesteld, dat blanken uit het Mid dellandse Zeegebied honderden jaren geleden langs het Nijldal Immigreer den. Sommige figuren dragen een boog, die niet in Afrika gebruikt wordt, maar wel door de volken uit het Midden Oosten en Europa. De abbé is een prominent deskundige op het gebied van de kunst uit het ste nen tijdperk en hij ontdekte in 1940 be langrijke schilderingen in Franse grot ten. Hij heeft vastgesteld, dat een mil lioen jaren geleden mensen aan de Por tugese Oostkust van Afrika hebben ge woond. Andere archeologen hebben in het be gin van dit jaar de mening uitgespro ken, dat, gezien de resultaten van de ontdekkingen uit de laatste 25 jaar, Zuid- Afrika wel eens de bakermat van het menselijk geslacht zou kunnen zijn. Leden van een Califomische expedi- Hedenmorgen tegen 9 uur is de motor trawler Antje RO. 15 van de rederij „Piscator" tengevolge van de mist, bij het naderen van de haven van IJrnuiden, aan de buitenkant van de Zuidpier aan de grond gelopen. Radio-telefonisch werd Scheveningen-Radio van de toestand op dc hoogte gebracht, waarna de sleepbo ten Nestor en Stentor van Bureau jjs- rouller ter assistentie uitvoeren. De schipper slaagde er echter in zyn vaartuig op eigen kracht te kwart vóór tien vlot te krijgen, zodat de sleepboten de andere bergingsvaartuigen, die even eens waren uitgevaren, onverrichter zake konden terugkeren. tie, die er in 1947 op uittrokken om de zogenaamde „missing link" op te sporen, ontdekten een versteend woord, dat, naar zjj aannamen, 200.009.000 jaar oud is. In November van dat jaar werden stukken van een menselijke schedel opgegraven in Transvaal. Deze schedel wordt als de oudste beschouwd, die tot nu toe is gevonden. Men meent, dat deze mens een 1.000.000 jaar geleden leefde, recht op liep, vuur gebruikte en van de jacht leefde. In antwoord op een verzoek van de Nationale Partij Suriname heeft de gou verneur, mr. J. J. Klaasesz, bekend ge maakt de Staten niet te zullen ontbin den als gevolg van de stembusoverwin ning van de N. P. S. op 9 October. De gouverneur deelde mede, dat de lands regering er van overtuigd is, dat Su riname voor de opbouw in de eerste plaats politieke rust behoeft. Bij het huidige kiesstelsel zijn telkens tussen tijdse verkiezingen mogelijk, die onrust veroorzaken en de wetgevende arbeid vertragen, waardoor in het buitenland de neiging om kapitaal in Suriname te investeren afneemt. Onder het meer derheidssysteem is gebleken, dat om vangrijke groepen van vertegenwoordi ging kunnen worden uitgesloten. Daarom heeft de regering besloten op zeer korte termijn voorstellen te doen tot het herzien van het kiesreglement in de richting van evenredige vertegen woordiging met een Hjstenstelsel, over eenkomstig het systeem, dat ontworpen is door de heer Buisko.ol. Zodra dit is gereedgekomen, zullen de Staten wor den ontbonden en algemene verkiezin gen gehouden worden. Volgens in Suriname verschijnende bladen wordt met het oog op eventua liteiten een gewapende macht gereed gehouden.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1950 | | pagina 5