Nieuwe films in Haarlem
DE WEEK IN STAD EN STREEK
SLEUTELSenSLOTEN
C. J. v. d. Broek
Eén Haarlemse rechercheur tegen
veertig belagers
RIE GILHUYS: Een rol creëren is een
ingewikkeld proces
MERCEDES-BENZ
BUNKER BIJ ZANDV00RTS CENTRUM
VIJF METER LAGER
L
Schiet- en vechtpartij in
de Groenendaalsteeg
HGENDA
Ook met CUSTARD is
voordeliger!
Custard, per pak 23c
CABRIOLETS
GARAGE VAN WIJK
De grootste besteldienst A. B. C.
Flatbouwers dragen de helft
der f20.000.- kosten
SLEUTEL WEG?
Hyacinthen op glazen
afl v.Empelen
HERINGA WUTHRICH
'7' ;:aV,
ZATERDAG 28 OCTOBER 1950
PAGINA 2
HEEMSTEDE
Nogmaals: bijdrage
bijzondere scholen
Uitslag examen E.H.B.O.
SCHAKEN
Schaakclub „Het Oude Slot"
Zondagsdiensten
R.K. Verenigingsgebouw
SANTPOORT
Kcrkbericht
Zondagsdienst
Ledenconcert HOV
Eileen Raif picmo-solistc
JAN LAARVELD
Rembrandt
Palace
Frans Hals
City
Spaaine
Burgerlijke Stand
Luxor
„Voor de toneelkunstenaar is toneel
soms het omgekeerde leven"
Repeteren kost inspanning
Bij uitzondering ontvangen nog een kleine
zending cabriolets 2-3 en 4-5 persoons
_0 VER VEEN TELEFOON 10503
CAFETARIA „FLUKS"
-
„DE SLEUTELSPECIALIST
Demonstratie der „Meister"
Zig-zag Naaimachine
JAN GEIJLVOET Jr.
CENTRALE VERWARMING
JOHNSON OLIEBRANDERS
Chin. Ind. Rest. Hongkong
Lunch a f 1.75
BLOEMENDAAL
HARTENLUSTSCHOOL
VOOR GED. STATEN
In een café in de Groenendaalsteeg: te
Haarlem ontstond gisteravond een ruzie,
die zich naar buiten verplaatste en waar-
hfj door de politie van vuurwapens ge
bruik moest worden gemaakt. Het bu
reau werd om tien uur gewaarschuwd,
dat er in genoemd café goederen werden
verhandeld, die vermoedelijk afkomstig
waren van diefstal en dat het er nog al
warm aan toe ging.
Dus trokken twee rechercheurs op pad
om de zaak te onderzoeken en de orde te
herstellen. Toen de politiemannen in de
Groenendaalsteeg aankwamen, werd
juist een man hardhandig op straat ge
worpen omdat hij zijn vertering niet wil
de betalen. In het café, waarin zich der
tig a veertig gasten bevonden, heerste
een groot rumoer. Daarom begaf een der
rechercheurs zich naar buiten om assis
tentie te verkrijgen. Bijna onmiddellijk
daarna werd er van buiten af een ruit
kapot geslagen. De achtergebleven re
chercheur ging kijken en zag nog juist
een man weglopen. Daar hij vermoedde,
dat deze zich aan de vernieling had
schuldig gemaakt, ging hij hem achterna.
Maar hij ontdekte al spoedig, dat hij zelf
achtervolgd werd door een groot aantal
personen, die vlak achter hem het café
hadden verlaten. Op het moment dat hij
de schuldige bij de kraag greep, kreeg
hij een serie harde slagen in de nek,
waardoor hij genoodzaakt was zijn arres
tant los te laten. Zijn aanvaller was daar
echter niet mee tevreden en zette een
offensief tegen zijn belager in, dat toe
nam bij de ontdekking, dat hij met een
politieman te maken had.
De cafébezoekers op straat begonnen
ook op te dringen, zodat de recher
cheur het nodig achtte zijn pistool te
trekken en enige schoten in de lucht
te lossen. Het resultaat van deze on
gevaarlijke schietpartij was nihil.
Daarom zag de rechercheur zich ge
noodzaakt op zijn aanvaller te schie
ten. die in het been getroffen werd.
Inmiddels was de radio-politieauto op
het sagveld gearriveerd. Toen was het
gauw met de herrie gedaan.
De gewonde, de 43-jarige G. van A. uit
In ons raadsverslag van gisteren zijn
enkele woorden weggevallen in de zin:
Alle raadsleden stemden vóór over dit
voorstel, dat vorige raadsvergadering
aangehouden werd. Er moet na. staan:
Alle raadsleden stemden voor aanhou
ding van dit voorstel, enz. De strekking
van de zin ondergaat hierdoor een hele
verandering. Het voorstel om de Bij
zondere scholen voor M.O. en V.H.O.
een subsidie te verlenen, is niet goed
gekeurd, doch het voorstel van wethou
der Bakhuijzen van den Brink, dit voor
stel aan te houden, vond bij de Raad
algemene bijval.
Het resultaat van het gehouden exa
men voor het diploma E.H.B.O. te
Heemstede luidt als volgt:
Geslaagd zijn de dames M. Bloot-Ha
mel, G. J. C. Boekwijt, P. Vonhof en
de heren B. W. Pelder, K. Veeninga, N.
B. Bloot, A, Th. Bölaïid, B. A. v. d.
Doel, G. van Bruggen, J. Tierie, J.
Brondsema en H Redelijkheid. Het
examen werd afgenomen door dr. D.
Heymans en de docent was dr. A. G.
Degenaar.
Donderdag 2 Nov. gaat weer een
nieuwe cursus beginnen onder leiding
van dr. A. G. Degenaar. Ook nu weer
wordt deze gehouden in de Bronstee-
school, iedere Donderdagavond van acht
tot tien uur. Het toenemend aantal on
gelukken, zowel in het verkeer als in
de diverse bedrijven, maakt het nood
zakelijk dat er veel meer leden van de
E.H.B.O. moeten komen, teneinde zo
snel mogelijk té kunnen helpen, waar
zulks nodig mocht zijn. Een aansporing
tot alle Heemsteedse ingezetenen om
zich voor deze zo dringend nodige cur
sus op te geven is hier op zijn plaats.
Men kan zich dagelijks opgeven bij het
secretariaat van de afd. Heemstede
E.H.B.O., Lieven de Keylaan 19, alhier,
tel. 29487 of op 2 Nov. aan de school.
Het schaakseizoen werd geopend met
een wedstrijd van „Het Oude Slot" te
gen „Kennemerland", welke tot resul
taat had dat het eerste tiental met een
voorsprong van 54 en één afgebroken
partij eindigde. De bondsarbitrage zal
over deze laatste moeten beslissen,
doch een Heemsteedse nederlaag is in
elk geval uitgesloten.
De Zondagdiensten voor artsen wor
den op 29 October waargenomen door:
Dr. A. J. van Ravenswaay, Zandvoort-
selaan 70, te. 27913; Dr. J. G. W. M. v.
Walsem, Bronsteeweg 32, tel. 28377; Dr.
A. L. C. v. Lier. Pieter Aertslaan 6, tel.
29875.
Wijkverpleging: Zuster B. G. Badings,
Heemsteedse Dreef 138, tel. 29818.
Geopende Apotheek: Heemsteedse
Apotheek, Binnenweg 98, tel. 28197;
Aerdenhout Apotheek, Zandvoortselaan
164, tel. 26772.
Politie en brandweer tel. 28850.
Maandag 7.30 toneelrepetitie „Berken
rode", 8 uur bestuur Pluimveevereni
ging „De Eendracht, 8 uur Missie Naai-
krans, 8 uur „Laudate Dominum", 8
uur bestuur H. B. C.
Dinsdag 8 uur R.K. Harmonie „St.
Michaël".
Donderdag 7.30. toneelrepetitie „Ber
kenrode", 8 uur Danskoor Viva Maria,
8 uur St. Vincentius.
Vrijdag 7.30 toneelrepetitie „Berken
rode", 8 uur tonèelreceptie „Door Een
dracht Sterk".
O. L. VROUW VAN ALTIJDD. BIJ
STAND: ZONDAG H.H. Missen 7, 9
i Hoogmis) en 11 uur; 's middags 4 uur
October-gebeden, 's avonds 7 uur plech
tig Lof. In de week H.H. Missen 7 en 8
uur. MAANDAG en DINSDAG 7.30 uur
October-oefening. WOENSDAG Aller
heiligen, H.H. Missen als Zondag en 6
uur extra H. Mis; 7.30 uur Zielenves
pers. DONDERDAG begint het eerste
drietal H.H. Missen om 6 uur, het twee
de om 7 uur (gez. Requiem) en het
derde om 8.30 uur, 's avonds 7.30 uur
Lof. VRIJDAG H.H Missen 6.30, 7 (gez.)
en 8 uur; 's avonds 7.30 uur Lof. ZA
TERDAG 7.30 uur Broederschaps-Lof.
Biechten DINSDAG 49 uur en ZA
TERDAG 50 uur.
Amsterdam, is naar het Grote Gasthuis
vervoerd, waar bleek, dat het schot van
de rechercheur het rechter been niet ge
vaarlijk gewond had. De ruitvernieler,
de 60-jarige steenhouwer W. de H„ is
later aangehouden. Naar de herkomst
van de verhandelde goederen wordt een
intens onderzoek ingesteld.
Staande bracht het publiek de dirigent
Toon Verhey bijn zijn entrée op het po
dium een ovatie in verband met
diens verjaardag. Tevens sprak er uit
deze korte huldiging de grote waarde
ring die het concertbezoekende publiek
heeft voor het vele schoons dat Toon
Verhey met de H.O.V. gedurende het
seizoen aan de luisteraars schenkt.
Ook deze avond sprak uit het gehele
uitgevoerde programma wederom die
grote verzorging, die wij zo langzamer
hand geneigd zijn als gewoon te accep
teren. Reeds direct bij de inzet der
„Egmont"-ouverture viel het stevig ge
markeerde rhythme op. dat tenslotte
eindigt in die feestelijke overwinnings
roes van klanken, die de vrijheidsge
dachte symboliseert. Een verrassing
vormde het optreden van de pianiste
Eileen Ralf. Geen uiterlijk effect in haar
spel, maar een verantwoord kunstvol
musiceren met het orkest, waarin een
spirituele klavierpoëzie de boventoon
voerde. Het geheel klonk als een ka-
mermuziekvertolking. met als hoogte
punt het in een geheimzinnige rust ver
zonken tweede deel. Opvallend was
haar rustige zingende toon, die het ge
heel stempelde tot een bewogen weer
gave geheel van binnenuit komend,
waarbij het orkest zich volmaakt aan
paste. En door zijn oprechte eenvoud,
eerlijke vertolking die hoogst voldeed.
Tot slot na de pauze Mozart's g-moll
symphonie. Het universele van Mozart's
begaafdheid moet men niet alleen be
schouwen in betrekking tot aanleg voor
alle genres, maar tevens dat hij als
scheppend kunstenaar voor vele invloe
den openstond, ook al verkeerde hij niet
in, maatschappelijk genomen, gun-stige
omstandigheden. Mozart kende naast
vreugde en geluk, eveneens de vertwij
feling, ontgoocheling en het leed. Dit
uitte zich in zijn muziek. Zijn roeping
was componeren, de enige drang die hij
gedurende zijn leven gevolgd heeft, ook
in de tijd van grote bekommernis. Het
is nu uit zulk een laatstgenoemde perio
de dat zijn geestesproduct de g-moll
symphonie stamt. Het geheel is door
drenkt van de geest ener smartelijke
dramatiek, die reeds opgesloten ligt in
het „seufzer"-achtige hoofdthema van
het eerste deel. Geagiteerdheid, verbe
tenheid, trots en krampachtigheid zijn
de wezenskenmerken dezer symphonie,
die als een aangrijpende kracht ien he
mel stijgt, met hoop op een lichtere toe
komst.
Vlekkeloos was de uitvoering, die de
ze dramatiek in fel beschenen kleuren
projecteerde. Hulde voor de H.O.V. en
haar dirigent, die deze verheven mu
ziek aldus realiseerde.
BIOSCOPEN:
Rembrandt: Borgia schaakmat (18 j.); 2,
4,15, 7 en 9.15 uur; Palace: Oproer in de ge
vangenis (18 j.), 2, 4.15, 7 en 9.15 u.; Luxor:
Gisteren werd ik vermoord (str. volw.) 2,
4.15, 7 en 9.15 uur; Frans Hals: Vicky en
haar Indiaan (14 j.) 2.30, 7 en 9.15 u.; Zo.:
2. 4.30, 7 en 9.15 u.; City: De held van de
jungle (str. volw.) 2.15, 4.30. 7 en 9.15 u.;
Spaarne: De verdwenen goudzending (14
j.) 2.30, 7 en 9.15 u.; Zo.: 2, 4.15, 7 en
9.15 uur
Zaterdag 28 October
Schouwburg: Comedia met „De dood van
een handelsreiziger", 8 uur.
Zondag 29 October
Schouwburg: Comedia met „De verra
der", 8 uur.
Rembrandt: Populair wetenschappelijk
film pros'anima (a. 1 11 uur.
City: The Overlanders (a. 1.) 11 uur.
Maandag 30 October
Concertgebouw: Ned. Reisverenig. „Salz-
kammergut-avond" m. m. v. zang- en mu
ziekkapel „Baier" en de Mondsee Heimat
Tanzgruppe, 8 uur.
TENTOONSTELLINGEN
Frans Halsmuseum (Gr. Heiligland 62):
„Bedrijt en Kunstenaar" (Gobelins en de
monstratie van het werk verricht in het
restauratie-atelier voor gobelins). Geopend
op werkdagen van 1016 uur. 's Zo. van
1316 uur (t.m. 12 Nov.).
Museum Het Huis van Looy (KI. Hout
weg 103): „Kunst Zij Ons Doel". Geopend
op werkdagen van 1017 uur. 's Zo. van
1317 uur (t.m. 28 Oct.).
Kunsthandel Leffelaar (Wagenweg 102)
De kunst van het edelsmeden. Sieraden en
ontwerp-tekeningen van Martinshof Eefde
met toelichting van de heer en mevrouw
J Th. Furstner. Geopend op werkdagen
van 10—17 uur (t.m. 28 Oct.). 's Maandags
van 1417 uur.
Kunsthandel Leffelaar (Grote Markt)
Wandtapijten en kleden van de handweverij
De Knipscheer. Handdrukkleden van Lintjes
en kunstnijverheid atelier De Veldhoeve.
Geopend op werkdagen van 1017 uur
(t.m. 4 November).
APOTHEKEN:
De Zondag-, avond- en nachtdiensten
van de Haarlemse apotheken worden van
29 October tot 5 November waargenomen
door Fa. G. C. Loomeyer Zn., Barteljo-
risstraat 11, telef. 10175; Park-apotheek,
Kleverparkweg 13, tel. 11793; Teyler-apo-
theek, Teylerplein 79, tel. 17946.
ZIEKENVERVOER:
Fa. Mathot, Gr. Houtstraat 9, telefoon
11900; Margriet, Turfmarkt 19 rd., telefoon
21400: te Heemstede Fa Buiteman en Co.,
Raadhuisplein 7, telefoon 28523.
Kath. Bur. v. Huwelijksvoorlichting:
Spreekuren: Medische leiders: dag. van
13 3014.30 of na afspraak.
Spreekuren geestelijk leider: Dinsdags
van 16.00—17.00 en 19.30—20.30 of na af
spraak.
Advertentie
De duistere figuur van Cesare Borgia
vormt deze week in Rembrandt het
middelpunt van een historie, waarin
naar goed gebruik in de zestiende
eeuw bloed en liefdestranen rijkelijk
vloeien, vooraleer het kwade is gestraft
en het goede beloond. Ook hier zijn in
trige en leugen favoriet en met veel
flair maakt Borgia daarvan gebruik om
verschillende staatjes onder zijn macht
te krijgen. Maar hij vergeet, dat hij het
slachtoffer kan worden van dezelfde
verrader, wiens diensten hij zo voor
treffelijk honoreert. Zo tenminste in
deze film, waar de liefde gelukkig nog
de nodige fleur in het geheel weet te
brengen. (Achttien jaar).
Charles Bickford en Barton Mac Lane
spelen de hoofdrollen in de film „Op
roer in de gevangenis." Het verhaal is
gegrond op een werkelijk gebeurd ge
geven, dat zich heeft voorgedaan in een
Amerikaanse gevangenis: onder leiding
van een onbetrouwbaar sujet komt een
groot aantal gevangenen in opstand te
gen de bewakers welk oproer tenslotte
eerst na bloedvergieten kan worden
gestopt. Een groot aandeel hierin heeft
de gevangenisgeestelijke, father Joe. De
film geeft een goed beeld van de toe
standen in de hedendaagse gevangenis
sen en is niet onverdienstelijk gemaakt.
De katholieke keuring liet de toe
gang vrij voor bezoekers van 18 jaar.
Artsen: D. R. Ma naholt, Vinkebaan
S3. Santpoort, tel. 8320.
Apotheken: (ook nachtdienst): Sant-
poortse Apotheek, Bloemendaalsestraat-
weg 14S, Santpoort, tel. 8249.
„Vicki en haar Indiaan" is de Hol
landse titel voor de film „It had to be
you" in het Frans Hals Theater.
Het is een fantastisch verhaal van een
toekomstige bruid die niet kan besluiten
te trouwen en dan ook tot driemaal
toe op het beslissende moment, wanneer
de dominé haar om het jawoord vraagt,
haar „neen" ten antwoord geeft.
Tenslotte trouwt zij met de man van
haar fantasie, een brandweerman.
Een vlotte film zonder meer. (Veer
tien jaar).
„De held van de Jungle" is natuurlijk
weer Johnny Weisrmiiller, die ook dit
maal een schone vrouw in zijn omgeving
van olifanten, tijgers, apen en krokodil
len weet Die schone vrouw is de doch
ter van een wijs heer,, die in de wilder
nis een gemeenschapje heeft opgebouwd,
dat gelukkig is, ondanks de aanwezig
heid van stapels diamanten. Dan komen
echter de blanke schepelingen, die alles
roven, maar door een stel gorilla's on
schadelijk worden gemaakt. Dank zij
Johnny, die vriend is van de aapmensen,
wordt dit karwei geleverd en kan de
wildernis-gemeenschap aan haar herstel
beginnen.
Aan gevechten geen gebrek, evenmin
aan doden en wilde dieren. Wie er van
houdt en niet te jong is kan wederom
in extase raken voorde held van
de jungle.
Let eens op het gooi- en smijt-voor
programma. Toppunt van onzin, maar
recht op de man af.
De eerste film, „Een nachtelijke tra
gedie", bevat een hele massa verwikke
lingen over een detective, die van een
misdaad wordt verdacht; wanneer er
tenslotte links en rechts in de warboel
op los gemoord wordt om wat ruimte
te krijgen, vallen er natuurlijk ook ver
keerde slachtoffers. (14 jaar).
Roy Rogers laat de spanning komen
in „De verdwenen goudzending" (The
gay ranchero). Ditmaal zit.de cowboy-
GEBOREN; E. Stoute-van Kordelaar
z.; P. W. Reinalda—Beugelink, z.; M. M
Oudolf-van Niekerk, z.; C. J. W. Mul
der-Poos, 2 z.; M. Klomp-Eland, z.; E.
Faber-van der Sluis, d.; J. M. van der
Burgt-Ketelaars, d.
OVERLEDEN: G. T. Wallekers, 1 m..
Kampervest; C. J. van Lierop-Tulen, 39
jaat. Kamper taan.
koning achter een spoorloos verdwenen
goud-vliegtuig aan. Het behoeft geen be
toog: er zit een bende schurken achter.
Evenmin behoeft het betoog, dat Roy ze
aan het kortste eind laat trekken en dat
veertienjarige toeschouwers er plezier
aan kunnen beleven.
Edmond O'Brian is de man, die gis
teren vermoord werd en hij speelt de
ze rol met zoveel vuur, dat de toe
schouwer er steeds door gegrepen wordt.
Het enigszins onwaarschijnlijke verhaal
van de man, die nog maar 48 uur te
leven heeft om zijn moordenaar op te
zoeken, wint erdoor aan geloofwaar
digheid.
Bij een fuifje in een drukbezochte
bat krijgt mr. Bigalow een dodelijke
hoeveelheid vergif naar binnen. Onder
zoek wijst uit, dat hij nog maar twee
dagen te leven heeft. En daar juist op
dit ogenblik een zakenrelatie van Bi
galow sterft, gaat hij op onderzoek naar
zijn moordenaar, want niet ten onrechte
vermoedt hij, dat de sleutel van het ge
heim daar ligt. Bigalow slaagt er inder
daad in zijn moordenaar te ontmaske
ren.
De film is volgens de K.F.C. voor
strikt volwassenen goedgekeurd.
nderdaadin zo'n ouderwetse knal
klucht wordt de boel soms dende
rend op z'n kop gezet en kunnen
lichtelijk onwaarschijnlijke situaties
voorkomen, maar overigens is toneel
toch het leven zelfDe mensen, die wij
op het toneel zien, zijn toch de. mensen
die in de zaal zitten, onze medemensen
van alledag, onze buren, vrienden, te
genstanders, zusters en zwagers, kennis
sen, collega's klanten en superieuren?
Toneel is een copie van het leven, een
spiegel van de zeden, een weerspiegeling
van de waarheid, zoals Cicero al twee
duizend jaar geleden volgens een zekere
Aelius Donatus gezegd heeft Maar dit
gaat, gelijk zoveel dingen in het leven,
slechts tot betrekkelijke hoogte op. To
neel is het gekristalliseerde leven, maar
het kan nooit een gefotografeerde en
gramofoonachtige, precieze weergave van
het leven zijn. Want, om 'n keer een
wetenschappelijke theoreticus van het
drama te citeren, het is onmogelijk dat
een toneelschrijver zijn figuren, die hij
zelf gefantaseerd heeft, in bepaalde om
standigheden precies de woorden laat
zeggen, welke zij gesproken zouden heb
ben. indien zij werkelijk geleefd en in
die bepaalde omstandigheden verkeerd
zou hebben. Het toneel kan geen gramo-
foonplaat zijn van iets, wat nog niet ge
beurd en nog niet gesproken is.
Voor de toneelkunstenaar komt er nog
een ander verschil tussen toneel en le
ven bij. Voor de toneelkunstenaar is
het toneel in zekere zin het omgekeerde
leven, het leven van achteren naar vo
ren. Rie Gilhuys verklaart ons dit.
„Een van de stukken, die op het re
pertoire staan, wordt in studie geno
men," vertelt zij ons tijdens een interes
sant gesprek, dat zij tussen een repetitie
en andere besognes met ons kon voe
ren, „en op een goeie dag komen allen,
die er een rol in hebben, bij elkaar voor
de lezing. De regisseur leest het stuk
voor, iedereen luistert nieuwsgierig en
belangstellend en na de lezing worden
de rollen, verdeeld. Dat is dat, iedereen
kent nu het stuk en zijn eigen rol, de
repetities worden gehouden en lang
zamerhand beginnen de figuren gestalte
te krijgen. Wanneer je de ról gaat in
studeren, moet je bij wijze van spreken
van achteren naar voren werken; de
woorden moeten verdwijnen, je moet
ze ontleden en naar het gevoel zoeken,
dat er achter steekt, en daarna laat je,
in en door dat gevoel, cie tekst naar bo
ven komen. In eenvoudige woorden ge
zegd: in het gewone leven hoef je er
niet naar te zoeken, hoe je zult praten;
je bent immers vrolijk of uitgelaten,
neerslachtig of geestdriftig, iemand maakt
je blij, een ander ergert je of maakt je
nijdig, en je spreekt daarbij automatisch
op de juiste manier. Het gevoel geeft
je de woorden in, en ook de juiste toon;
wanneer je de honderdduizend hebt ge
trokken, praat je niet. alsof je niet weet,
wat je beginnen moet.
Voor het toneel werken wij precies
andersom. De figuur, die je moet spelen,
is tenslotte een vreemde voor je, de rol
is slechts een verzameling woorden. Om
te beginnen laat je die woorden dus voor
wat ze zijn, en je probeert te achterhalen,
waarom ze gezegd zijn, aan welk gevoel
en welke emotie ze ontsproten zijn, wel
ke karaktereigenschap er achter steekt,
welke blijdschap, droefheid of verbitte
ring ze ingegeven heeft. Je concentreert
je dus op het gevoel, daarna laat je uit
die emotie de tekst voortkomen. Je gaat
dus in omgekeerde volgorde te werk, het
is een ingewikkeld proces, zoals u ziet."
De theorie is niet. zoals gewoonlijk,
vervelend, integendeel, zeer interessant,
maar geeft geen verklaring van de prac-
tijk. De werkwijze geeft geen verklaring
van het mooie, het ontroerende en de
sfeer van het resultaat bij deze actrice
van Comedia. Rie Gilhuys boeit altijd,
het is steeds op een of andere manier
belangwekkend wat zij doet, men accep
teert haar interpretatie van een figuur
zonder reserve, hetgeen betekent, dat zij,
via het ingewikkelde proces, tot de
levenswarme natuurlijkheid van de door
haar gespeelde figuur komt. Zij weet
sfeer te scheppen, en dat is iets, wat
door geen manier van werken verklaard
wordt.
Als voorbeeld diene haar rol in „Ik
zie, ik zie, wat jij niet ziet". Geen klas
sieke rol, wel een zeer knappe rol. U
herinnert zich fel, hoe zij in dit badi
nerende stuk als geest over het toneel
zweefde; zij deed het geest-ig, zo grie
zelig goed, dat de illusie volkomen was
en wij het heel gewoon vonden, dat op
het toneel behalve haar vroegere man
Rie Gilhuys en Lucas Wensing in „Spel
met het noodlot".
niemand haar zag, ofschoon zij voor
ons even werkelijk was als de andere
personen in het stuk. Hoe zij het deed?
Daar weet Rie Gilhuys, heei begrijpe
lijk eigenlijk, geen antwoord op. „Je
moet je stem aanpassen bij de nogal
vreemde situatie, je loopt dansend en
zwevend en het costuum is natuurlijk
van groot belang; dat was trouwens
volgens mijn aanwijzingen gemaakt.
Kwestie van techniek. En voor de
rest
Neen, techniek alléén is het niet; wij
zullen het dus maar houden op een soort
intuïtie, het vermogen om sfeer te schep
pen, en talent.
Rie Gilhuys vindt de rol overigens niet
iets om er veel praats over te maken.
„Natuurlijk, het was nogal beweeglijk,
ik was dikwijls op de scène en ik sprong
en danste maar over het toneel heen en
weer; in de pauze of na afloop ben je
misschien blij, dat je even zit, maar je
wordt er toch niet echt moe van. Dat
zou bij een dergelijke rol niet mogen;
zoiets moet je met zoveel plezier spelen,
't moet voor jezelf ook zo prettig zijn.
dat je de lichamelijke inspanning met
voelt. Een zware rol in een klassiek stuk,
ook in een klassiek blijspel dat is nog
iets anders. Dat eist een geestelijke con
centratie, die je ook physiek wel dege
lijk voelt. Wanneer na zo'n stuk het
gordijn dicht is, heb je er wel behoefte
aan om even een luchtje te scheppen, om
gezellig en genoeglijk met anderen wat
te praten over alles en niets, enfin, om
iets anders te doen, los te komen van de
geestelijke spanning eer je naar bed
gaat."
Niet alleen spelen is overigens ver
moeiend. Ook repeteren kost inspanning.
„Repeteren," vertelt Rie Gilhuys, „ook
repeteren voor een blijspel, wil zeggen,
dat je een figuur langzaam tot artistiek
verantwoord leven moet brengen en dat
vraagt studie en concentratie. Je hebt,
nadat je met een rol kennis hebt ge
maakt, al gauw een minder of meer dui
delijk beeld van de figuur, je begrijpt
de rol en je voelt het karakter aan. Maar
dat wil niet zeggen, dat de figuur dade-
Advertentie
Advertentie
kan zorgen, dat zij steeds tijdig aanwezig is.
Bestel A.B.C., Barrevoetestr. 2, Haarlem - Tel. 18428, na 6 u. 14810—14155
lijk vierkant op de planken staat, zoals
ze staan moet. Het is soms voelen en tas
ten naar details, en dan kom je er op de
repetitie toe, iets op een bepaalde ma
nier tot uitdrukking te brengen, alleen
om iets te doen. Daaraan heb je dan
houvast, wat er aan bijkomstigheden en
overtolligheden aan hangt, wordt er af
gevijld en langzaam komt in samenwer
king met de regisseur de kern, de goede
kern, uit de verf. Je vindt nieuwe mo
gelijkheden en aspecten en aan de hand
van het besprokene op de repetitie ga je
die mogelijkheden nader bekijken en
proberen. Dat eist inderdaad inspan
ning."
De laatste fijne puntjes komen na de
repetities, op de voorstellingen; dat is
gedeeltelijk het werk van.... het pu
bliek.
„Over het algemeen kunnen we zeg
gen, dat een rol na de repetities nog
altijd groeit. We hebben enkele voor
stellingen nodig om het stuk en je eigen
rol tot bloeiend leven te brengen en
daarvoor kunnen wij de reactie van het
publiek niet missen. Welke die reacties
zijn en hoe ze tot ons komen? Och, dat
is niet alleen een kwestie van applaus
en een gezellige lach op het juiste ogen
blik. Wij constateren ook reacties, als er
niets tastbaars of hoorbaars is, ik bedoel,
wij voelen ook de stilte.
Dat is geen sprookje. Er is altijd con
tact tussen de zaal en ons. Het kan tien
minuten duren of een halve avond, dat
ligt aan het soort publiek, maar het
contact komt er. En wanneer dat een
maal bestaat, voelen wij ook de belang
stelling, aandacht of ontroering, welke
in absolute stilte tot uiting komt; voelen
wij, of er nog iets veranderd moet wor
den, of dat je spel goed is, dat het pakt,
dat je het publiek meekrijgt".
„Neen, voorkeur voor een bepaald
genre heb ik niet. Als het stuk en de
rol me maar iets zeggen, speel ik alles
graag".
Kan het publiek het daarmede niet
eens zijnOok het publiek heeft geen
uitgesproken voorkeur om Rie Gilhuys
in een bepaald soort rollen te zien, om
dat zij ons altijd iets te zeggen heeft en
ons aanspreekt door het soepele gemak,
waarmede zij zich in vrijwel elke situatie
op het toneel weet aan te passen door
de natuurlijkheid van haar spel, zonder
enige gezwollenheid, eenvoudig en echt.
Comediespel zonder comedie.
Hk. A.
Wanneer de nieuwe Midden-Boulevard
te Zandvoort en de andere openbare
werken in de omgeving van de Strand
weg het volgend voorjaar zijn voltooid
en dan ook in de loop van het jaar één
of wellicht reeds twee van de aldaar
geprojecteerde flatgebouwen zijn gereed
gekomen, zal het aspect, dat het ten
Westen van de Burgemeester Engel-
bertsstraat gelegen deel van het weder-
opbouwgebied dezer gemeente geeft,
ongetwijfeld zeer ten goede zijn veran
derd.
Des te meer zal daarbij dan afsteken
de enorme door de Duitse bezetters
in de duinreep nabij „Sandevoerde" ge-
VA e nieuwe grote zaal van gebouw
J St. Bavo heeft iets voornaams
en vriendelijks. Het voormalige
uit zijn krachten gegroeide patronaats
lokaal is nu een modern schouwburg
je, met een zeer verantwoorde ruimte-
verdeling, veel licht en mogelijkhe
den tot sobere decoratie. De lange
witte linker bovenmuur heeft al een
weinig versiering gekregen; een
voorproefje, dat naar meer doet ver
langen.
Toen ik deze weeft, m do pauze
van een toneelopvoering, wat in de
gang rondslenterde, dacht ik ineens aan
de dagen van vóór de oorlog. Toen
kon het gebeuren, dat in de ene zaal
de fanfare repeteerde, in de andere
een gemengd zangkoor en in de derde
een toneelclub. Weer ergens anders
kon dan iemand spreken over „de toe
komst van de vakorganisatieen in
zaal vijf klonk „houter de moed maar
in" vanwege een koperen bruiloft.
Tikje overdreven, merkt de oude
Bavo-rot op. Goed, maar de verwar
ring nam soms lachwekkende afme
tingen aan.
Op zo'n avond repeteerde de straks
jubilerende rederijkerskamer „Alber-
dingk Thijrn" in een bovenzaaltje een
stuk, waarin twee zenuwpatiënten el
kander te lijf gingen, „Het paardemid-
del" heette die gezellige klucht van
„mens, ik kan niet meer" en „nou moet
je ophouden", In de zaal naast de vu
rig repeterende dilettanten vergaderde
de kiesvereniging, die vroeger meer
aantrekkingskracht had dan ze in onze
dagen kan opbrengen.
Nu was er een politicus in de d-op,
die wijsheid wilde gaan halen, bij de
partij-bonzen dier dagen. Toen kende
men dit soort wezen nog. HU ging op
het geluid af dat rolde uit de kamer
der rederijkers. Toen hij de deur ge
opend had, ontdekte hij tot zijn teleur
stelling, dat hij verkeerd was. „Ik zie,
dat ik hier niet bij de kiesvereniging
ben," verontschuldigde de politicus in
spé zich, „ik ben echter op het geluid
afgegaan.
VA at hebben we deze week ook een
J keer of acht gedaanHet geluid
van de brandweer-sirene roept
een krantenman in het geweer. Even
later gaat dan de telefoon en
deelt de wachtcommandant in de kazer
ne aan de Gedempte Oudegracht mee,
dat daar en daar brand is. De vrijwilli
gers duiken in hun helm, verlaten met
een sneltreinvaart de huiselijke haard
en schieten als een pijl uit een boog
naar het opgegeven adres, om dan daar
dikwijls te ontdekken, dat het alarm
zo goed als overbodig was, dat er geen
vuur of rook meer te zien is. Men
moet de brandweer nóch te vroeg nóch
te laat oproepen en men dient er voor
te zorgen, dat de schoorsteen behoor
lijk geveegd wordt. Heel wat binnen
brandjes ontstaan door te grote roet-
afzetting in de rookkanalen. Hoe paraat
onze brandweerlieden ook zijn, hoe be
reid ze ook blijven om uw nalatighe
den te bestrijden, ze hebben recht op
uw begrip voor eigen verantwoorde
lijkheid.
ter begint, dient ieder medelijden te
hebben met de brandverzekeringsmaat
schappijen en met zich zelf, omdat
goederen die vervangen moeten wor
den méér geld vragenEn omdat u
nu toch zo zorgzaam bent geworden,
holt u meteen naar de waterput om
de hoofdkraan tegen vorst af te dek
ken. Per slot van rekening staat do
consumptietent van het strand al op
het terrein van de IJsclub.
LUlHt.lt.
Ha, denken die brandlui, met of
zonder goud, dat is toch maar eens
fijn gezegd. Laat ik ze dan als
commentaar in het oor fluisteren dat
eigenbelang een groot woord mee
spreekt. Of denkt u, dat een journalist
het zo leuk vindt om midden in de
nacht geroepen te worden voor het
verslaan van een brandje dat nooit
was uitgebroken als de schoorsteenve
ger eerder besteld was? Of van een
brandje, ontstaan door de zeer cor
recte huisvrouw, die voor het naar
bed gaan de asbak met smeulende
peukjes in de prullenmand wierp? Of
van het fikkie op naam van de „gro
te" zoon des huizes, die op bed lag te
roken en in slaap viel?
Vijf maal alarm binnen trier en
twintig uur. zoals deze week is voor
gekomen, lijkt nergens op. Nu de win-
aatst vertelde mij een heer op
leeftyd, dat hij zo tevreden
was over de posterijen, die hom
dagelijks verblijden met een stapel
drukwerken. „Ik krijg niet veel post,"
zei de man, „hoogstens driemaal m
de week een circulaire van een of
under missiehuis met verzoek om
een geldelijke bijdrage. Nu zie ik de
P.T.T.-man naar mijn brievenbus
stappen en dat geeft zo'n aangenaam
gevoel van „je kunt nooit weten wat
voor mooi nieuws er binnen rolt 7
Deze week was het een bijzondere
brief, die ik vijfmaal gelezen heb en
ivaarover ik graag wat meer zou wil
len weten...." jje inhoud is aLs
volgt:
„Wij houden een noveen voor de
wereldvrede, een heel eenvoudige:
gedurende negen dagen één „Onze
Vader" en één „Wees-gegroet" voor
de wereldvrede.
Wij hopen dat u deze noveen met
verbreekt. Zij is begonnen bij de
Eerw. Zusters van de H. Franciscus,
Het is geen kettingbrief, maar een
pracht-noveen.
'Als u niet wenst mee te doen, stuur
dan s.v.p. deze brief naar de Eerw.
Zusters Franciscanessen Moederhuis,
Bennebroek.
Deze noveen is in 1947 begonnen en
is reeds vier maal de aarde rond ge
weest. Op de 4de dag na ontvangst
van deze brief ontvangt men een
speciale genade of gunst. Het is be
kend dat dit altya gebeurt.
Maak zeven copieën van deze brief
en zend ze vóór de 4de dag aan zeven
vrienden. Voeg daarbij de naam van
de persoon van wie u deze brief ont
ving."
Het antwoord geldt niet alleen voor
de heer op leeftijd, maar voor allen,
die zo'n brief ontvangen of willen
verzenden. De Eerwaarde Zusters m
Bennebroek hebben niets met deze zo
genaamde novene te maken en de
geestelijkheid staat er volstrekt afwij
zend tegenover.
SPAARNEBABBELAAR.
bouwde geschutsbunker, die reeds
thans vanal het strand een allerminst
aantrekkelijk beeld vormt.
Doordat de nieuwe boulevard aan
zienlijk lager zal komen te liggen dan
de duinreep in haar tegenwoordige ge
daante, zal deze bunker 2: 4 meter en
zullen bovendien een iets meer Noorde
lijk gelegen mitrailleurpost en een klei
nere bunker 1 tot ï'k meter boven het
talud van de weg gaan uitsteken. Zij
zullen daardoor het gezicht vanaf de
boulevard op het strand belemmeren en
de toekomstige bewoners van de flat
gebouwen een minder prettig uitzicht
bieden.
Deze obstakels dienen te verdwijnen,
en wel zo spoedig mogelijk.
Het is n.l. vrijwel onmogelijk de
praktijk heeft dit wel geleerd om,
wanneer bebouwing langs de boulevard
eenmaal aanwezig is, tot sloping over
te gaan. Deze kolossale gevaarten zijn
immers slechts door middel van spring
stof te verwijderen. Veel ongerief en
schade aan de nabij gelegen woningen,
of wellicht zelfs erger, zou het gevolg
zijn.
Burgemeester en wethouders van
Zandvoort hebben pogingen in het werk
gesteld om het Rijk ertoe te bewegen
voor dit object de bekende regeling
(90 der kosten voor het Rijk en 10
voor de gemeente) toe te passen. Het
Rijk is hiertoe eohter niet bereid, om
dat de bunkers voor de aanleg van we
gen en bouwwerken geen belemmering
vormen.
De kosten van het opruimen van de
bunkers komen derhalve geheel voor
rekening van de gemeente. Wanneer
wordt volstaan met sloping van de grote
bunkers tot het niveau van de begane-
grondvloer, waardoor een plateau ont
staat op ongeveer 1 m. onder de boule
vard, (deze bunker zal derhalve met 5
meter verlaagd en daarna worden afge
dekt) het opruimen van de mitrailleur
post tot de bovenkant van de frontmuur
en het afbreken van het dak van de
Noordelijke bunker, zal dit een uitgave
vragen van 20.000.Hierin is dan
tevens begrepen het afwerken van de
overblijvende delen van dc bunkers.
De bouwers van de flatgebouwen aan
de Midden-Boulevard hebben zich be
reid verklaard hiervan een bedrag van
f 10.000.— aan dc gemeente te vergoe
den, mits de slopingswerkzaamheden
uiterlijk op 1 Januari a.s. zijn voltooid.
Advertentie
■■•■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■ia
GROTE HOUTSTRAAT 23
Ter kennismaking met onze banket- J
letters van 40 cent per ons, geven wij
J van 30 October t/m 4 November a.s.
S Oralis een staafje banket S
bij een
S prima kop koffie met room of slag-
room voor slechts 25 cent.
5 Amandelspeculaas 30 cent per ons. S
Advertentie
99
LANGE VEERSTRAAT 10 TEL. 11403
Advertentie
en bloembollen voor de
kamer.
BLOEMENMAGAZIJN
Binnenweg 18 - Heemstede
Telefoon 2-80-80
Advertentie
op Dinsdag 31 Oct. a.s. tussen 3 en 6 nur.
Komt U eens kijken?
Doelstraat 35 - Haarlem - Telef. 13538
Reparatie-inrichting
Advertentie
Advertentie
HAARLEM
Advertentie
betrouwbaar verzorgd door
hoofdvert. Lips Slotenfabr.
Advertentie
BESTAANDE UIT: SOEP LOEMPIA
BAMI OF NASIGOBENG - KOFFIE
HAARLEM SMEDESTRAAT 21
Ged. Staten van Noord-Holland hou
den op Woensdag 15 November, 's mid
dags om twee uur, een openbare zit
ting. Voor de ouders, die bij dit college
destijds bezwaarschriften hebben inge
diend tegen het besluit van de gemeen
teraad Bloemendaal tot opheffing van
de Hartenlustschool, is er dan gelegen
heid hun bezwaarschrift mondeling toe
te lichten.
3 '"Wi
