Regering treft voorzieningen in het gemeentebestuur van Finsterwolde tRic de noorman: lOe'Z&Htn# cCer Steppen svrsjll Ut Joodse landgenoten bedrogen met stempels van f 30.000 INDONESIË KAN GEEN TROEPEN VOOR V.N. RESERVEREN De grote misdaden van een kleine man Juóóen neuien Hippen VIERDE MISSI0L0GISCHE WEEK IN NIJMEGEN GEOPEND Rotterdam houdt vast aan Schieveen k N A T 0 G /f Overpeinzingen iENAVO Communisten ondermijnen wettig gezag M",k ï°u"° Chef „Hausraterfassung" voor het gerecht Sociale problemen in missielanden ditmaal aan de orde DINSDAG 7 NOVEMBER 1950 PAGTNA 3 Spoedeisende raads vergadering Bedrijfsleven stelt een mil- lioen ter beschikking Canadese uitrusting nog dit jaar in ons iand Minister Lieftinck gedagvaard Door Stichting 5001000 Militair gedood bij auto-ongeluk TTi» °°^h8eflevcnr zijn en meer van hten :n genieten 11 f f 1 Met een baard behoeft niemand te lopen, Wanneer hij subiet CftlCt mesjes gaat kopen. Half millioen rekening houders bij girodienst Onderscheidingen Semi-permanent kamp voor herhalingsoefeningen Nederlandse in Amerika 104 jaar van Snorrebor Moh. Rum op Schiphol Streven naar een vreedzame oplossing voor Nieuw-Guinea STADION - Amsterdam NEDERL. GEVANGENEN UIT RUSLAND Helft van hen was in dienst bij Duitse leger door LESLIE FORD Dodenherdenking „Missie overheerst niet, doch arbeidt" Onder Kerstmannetjes Leuke school Van kwaad tot erger Levensmoe Dubbele druk 1 By de Tweede Kamer is ingediend een wetsontwerp, houdende voorzienin gen in het bestuur der gemeente Finsterwolde. Reeds geruime tijd geeft de gang van zaken op bestuurlijk terrein in de gemeente Finsterwolde reden tot ernstige bezorgdheid, aldus de toelichting. Was vódr 1946 de houding van de communistische leden der bestuurscolleges in die gemeente nog zó. dat een re delijk overleg omtrent de behartiging van de belangen der gemeente in het algemeen op normale wijze kon worden gevoerd, sedertdien is de houding van deze leden allengs zodanig gewijzigd, dat van een normaal overleg of van e«n redelijke behartiging van deze belangen niet meer kan worden gesproken, en dat geleidelijk de plaats van de gemeente als onderdeel van onze Staatsorde uit het oog is verloren. Zij schromen niet bij de uitoefening van hun functie een politiek te volgen, welke duidelijk aantoont, dat zij zich van de Neder landse opvattingen hebben losgemaakt en kennelijk beogen het wettig gezag en het gezag der wet te ondermijnen. Is de opmerking van deze zijde in openbare raadsvergadering tegenover de voorzitter, det met personen van zijn slag zal worden afgerekend, zodra de arbeidersklasse in Nederland, evenals in China, het heft in handen neemt, een typisch symtoom van- de morele druk, welke op de gehele bevolking wordt ge legd. bepaaldelijk de ambtenaren wor den hetgeen door hun rechtstreeks ondergeschikte positie wordt vergemak kelijkt onder sterke pressie gezet en met ontslag bedreigd, indien zij niet be reid blijken overeenkomstig de wil van de wethouders, ook als die in strijd is met wettelijke voorschriften te hande len. Het is niet te verwonderen, dat op deze wijze en in zulk een sfeer bij het getroffen deel der bevolking der ge meente het gevoel heerst van te leven in een staat van volslagen rechteloosheid. In het stelselmatig streven om prose lieten te maken ontziet men zich niet een van elke objectiviteit gespeend be leid te voeren en te trachten de burge meester en andere niet-communistische personen, met overheidsgezag bekleed, wanneer zij zich niet wensen te voegen naar de eisen der communistische in woners, te intimideren en te vernederen. Dat men hiermede tot dusver niet meer succes heeft gehad, is voor een groot deel te danken aan het koelbloedig en beleidvol optreden van burgemeester Tuin en zijn medewerkers. De regering brengt te dezèr plaatse gaarne hulde aan de wijze, waarop genoemde burgemees ter zich van zijn taak gekweten heeft. Het behoeft geen verwondering te wekken, dat Gedeputeerde Staten van Groningen aan de regering hebben voor gesteld met toepassing van artikel 146, vierde lid, der Grondwet de raad en het college van burgemeester en wethouders van hun bevoegdheden te ontheffen en de burgemeester de betrokken gemeen telijke bevoegdheden te doen uitoefenen. De Grondwet doet de wetgever het mid del aan de hand om dit gemeentebestuur opzij te zetten. Gebruik van dit middel acht de regering hier onvermijdelijk. De gemeenteraad van Finsterwolde is gistermiddag in spoedeisende ver gadering bijeen geweest. Op de agenda van deze vergadering stond, als enig belangrijk punt, bespreking van het voornemen van de regering om voorzieningen te treffen In het besuur van de gemeente Finster wolde. Van de zijde van het publiek beston4 voor deze raadsvergadering een overweldigende belangstelling. Het waren vooral arbeiders, die nieuwsgierig waren naar het stand punt, dat door de raad.' naar aan leiding van deze aangekondigde maatregelen, zou worden ingenomen. De communistische wethouder H. Haaken, voerde als eerste spreker het woord. Hij sprak zijn verwondering uit Over het in de pers gelanceerde bericht, waarin wordt medegedeeld, dat de re gering voornemens is voorzieningen te treffen in het gemeentebestuur van Fin sterwolde. Hij vroeg de burgemeester of er iets niet klopt met de gemeente- financiën. of de begroting niet sluitend was en of de raad het onderwijs en de openbare werken verwaarloosd had- De burgemeester, de heer Tuin, deel de spreker naar aanleiding van deze vragen mede, dat zowel op het finan cieel beheer als op de begroting geen aanmerkingen waren. Ook was spreker overtuigd van de belangstelling van de raad voor onderwijs en openbare wer ken. Uit deze mededeling van de bur gemeester trok de heer Haaken de con clusie, dat er op geen enkele manier door de raad inbreuk was gedaan op de B. en W. van Rotterdam stellen zich voor terstond met het bedrijfsleven overleg te plegen om een organisa tie in het leven te roepen, welke zich ten doel zal stellen plannen voor de aanleg van een vliegveld in Schie veen binnen zo kort mogelijke ter mijn tot uitvoering te brengen. Dit is in het kort de inhoud van het antwoord van B. en W. op een brief, door mr. K. P. van der Mandele, voor zitter van de Kamer van Koophandel en Fabrieken voor Zuid-Holland, aan bur gemeester Oud gericht. De brief van mr. van der Mandele luidde o.a.: „Het bedrijfsleven van Rotterdam heeft met grote ontsteltenis kennis genomen van de inhoud van het rapport der vlieg veld-commissie, waaruit blijkt, dat de meerderheid dier commissie de minister van Verkeer en Waterstaat meent te moeten adviseren, het vliegveld-Rotter dam. voor de bouw waarvan reeds door de regering toestemming was gegeven, voorlopig terzijde te stellen. Het is in zijn brede lagen overtuigd, dat voor Rotter dam als grootste havenstad van het con tinent een vliegveld, alleen al voor het goederenvervoer, volstrekt onontbeerlijk is. Een belangrijke groep uit dit bedrijfs leven heeft daarom besloten, het gemeen tebestuur voor te stellen onverwijld over te gaan tot het in het leven roepen vall een corporatie, welke de aanleg van een Rotterdams vliegveld kan voorbereiden en uitvoeren. Deze groep wenst harer zijds het bedrag van 1.000.000 ter be schikking te stellen om in onderling overleg met de gemeente op de kortst mo gelijke termijn tot dit doel te geraken. De Canadese minister van Defensie, Broo ke Claxton, heeft te Montreal verklaard, dat de uitrusting, die Canada voor een Ne derlandse divisie beschikbaar stelt, tegen het einde van dit jaar in Nederland zal zijn. De eerste verscheping zal Montreal op 15 November verlaten en de laatste een maand later. Het materiaal, dat een waarde van vijftig miilioen dollar heeft, omvat ongeveer zeventig anti-tankkanonnen, zeventien-pond- ders met eigen aandrijving, die op chassis van Sherman-tanks zijn gebouwd. gemeente- of grondwet en dat hij niet inzag waarom de regering thans voor zieningen wenst te treffen. De heer L. E. Everts, sprekende na mens „de rechtse fractie", verwonder de zich niet zozeer over de aangekon digde regeringsmaatregelen. Het was volgens zijn mening ondoenlijk een ge meente als Finsterwolde naar behoren te besturen met mensen, die een drei gende houding ten opzichte van de bur gemeester en de rechtse fractie aan nemen, en die niet schromen om in de raad te verklaren dat een communisti sche inval in ons land met open armen zal worden ontvangen. Aan deze men sen zal, volgens de heer Everts geen besturende functie kunnen worden toe vertrouwd. Wanneer er maatregelen door de regering worden genomen al dus deze speker, dan kunnen ze slechts tot heil van de gemeente Finsterwolde strekken. De burgemeester deelde naar aanlei ding van het betoog van communisti sche zijde over de vele voorstellen, welke door de communistische fractie waren gedaan, zonder in strijd te ko men met de gemeentewet, mede, dat schendingen van de gemeentewet meer malen zouden hebben plaatsgevonden, wanneer de voorzitter van de raad niet steeds beroep bij de Kroon en Gedepu teerde Staten had aangetekend. „De communisten hebben steeds een spelle tje in de raad gespeeld", aldus de bur gemeester, „een spelletje, dat de ge meente onder meer bij een conflict over de stratenbelasting ruim f 10.000 heeft gekost". Hy achtte de totalitaire me thoden, die steeds door de communisen werden toegepast, niet passend in een democratisch bestel. Ruimschoots werd aan de communis tische raadsleden de gelegenheid gege ven van hun standpunt inzake deze kwestie kenbaar te maken en het zijn ook uitsluitend de communistische raadsleden geweest, die het woord voerden. Tot besluiten of moties kwam het op deze vergadering niet. De Stichting 5001000 deelt mede, dat van harentwege een dagvaarding is uit gebracht tegen de minister van Finan ciën, als orgaan der regering, ter beta ling van na-ingeleverde bankbiljetten van 500.en 1,000.waarvan in een bepaald geval inwisseling is geweigerd. Uit de aard der zaak geldt het hier een proefproces. Zoals bekend, is de Stichting 5001000 opgericht met het doel uitbetaling te verkrijgen voor bezitters van tijdens de bezetting ongeldig verklaarde bankbil jetten van ƒ500.en ƒ1.000. Maandagavond omstreeks acht uur slipte op de Rijksweg Amersfoort Apeldoorn, onder de gemeente Ter- schuur, een bestelwagen, waarin naast de bestuurder twee liftende militairen uit het kamp Stroe gezeten waren. De wagen botste, vermoedelijk tengevolge van zogenaamd snijden, tegen een ge parkeerde vrachtauto en sloeg om. Eén der militairen werd op slag gedood. De beide andere inzittenden werden ern stig gewond naar het ziekenhuis de Lichtenberg te Amersfoort overge bracht. De Rijkspolitie stelt een onder zoek in naar de juiste toedracht. 32. In gespannen aandacht had Eric de inwijdingsceremonie van zijn jonge vriend gevolgd. Nu het zwaard van de medicijnman diens borst raakte schrok hij. Even meende hij dat zijn schrik ongegrond was toen de medicijnman t>p een daverend: „Ja, deze man is waardig zo groot een eer te dragen" een pas terug deed. Maar direct daarop kwam het vlijmscherpe staal terug. „Dan zullen de geesten beslissen of uw keus juist is, o volk van de steppen," zong de medicijnman. „Laat deze man de nacht in eenzaamheid doorbrengen, slapend tussen de wapens van zijn voorvaderen. Laten de wapens hem doden indien hij onwaardig mocht zijn. Laten de wapens hem ons ongedeerd teruggeven indien de geesten oordelen dut hij genade vindt in hun ogenLaat mij hem thans tekenen met de waardigheid van zijn rang!" Met die woorden kwam hij nader. Geen spier van Gonor's gezicht vertrok toen het zwaard zijn borst raakte. Later zou hij op deze plaats de stamhoofdtekenen dra gen, die geen ander krijger voeren mocht. Ernstig staarde hij voor zich uit. Maar Önga greep even de arm van de Noorman en Eric voelde wat er in haar om moest gaan. „Wees even dapper als hij, m'n kind," zei hij beschermend. Hij vroeg zich af wat hij kon- doen om de aandacht van het meisje af te leiden en wierp een snelle blik om zich heen. „Zeg mij, met wie staat Toeghir daar te praten?" vroeg hij toen verwonderd. Ze keek in de aangeduide richting. Haar lippen trokken zich minachtend samen. „O dat is Farin! Hij is een vreemdeling, maar door Toeghir is hij in de stam opge nomen. Ik geloof niet dat hij erg geliefd is heer!" „Ik had Toeghir nog niet met een vriend zien praten," zei Eric veelbetekenend. Hij wierp nog een laatste blik op de beide mannen die zwijgend naar Gonor keken en richtte dan ook weer zijn aandacht op de jonge krijger. Voorafgegaan door de medicijnman schreed deze nu langzaam naar de rand van de cirkel der vuren. De zachte trommels, die het laatste deel van de plechtigheid begeleid hadden, werden zwakker bij iedere stap die hij deed en tenslotte was alleen het monotone gezang van de medicijnman nog hoorbaar, die de rijen toeriep zich te openen omdat niemand het jonge stamhoofd mocht aanraken eer deze nacht ten einde was. Ook Toeghir en Farin weken eerbiedig terzijde. Hun blik verried geen enkele emotie Advertentie aard: ^„aar hunkeren. Het Zenuwsterkende Voedsel Met twee gekozen raadslieden ver scheen gisteren voor de Bijzondere Strafkamer van de Amsterdamse Recht bank de 58-jarige P.' C. Docter, een Ne derlander, die geboren is in Zaandam, maar vóór de oorlog jaren lang in Duits land woonde ais zakenman. Hem wordt (Van een specialé verslaggever) In Nijmegen is gistermiddag de vierde Nederlandse Missiólogische week geopend door de voorzitter van het voorbereidend comité, pater dr. Gregorins Ü.F.M. Cap. Deze Missiologische weken zijn de laatste jaren gaan behoren tot een van de meest belangrijke gebeurtenissen m het Missiewerk in ons land. Het doel van deze weken is de rijke ervaring van missionarissen, priesters, broeders en zusters die op verlof zijn, door inleidingen en gedachtenwisselingen ten dienste te stellen van elkaar, van de jonge missionarissen, die binnenkort gaan vertrek ken, van de missiologen om hun een stem uit de praktijk te doen horen en ten slotte van alle leken die belangstelling hebben voor de onuitputtelijke problema tiek van het Missiewerk. Nederland heeft missionarissen in alle delen van de wereld. Toen men dan ook het vorige jaar in Roermond de Neder landse Missie uitgebreid wilde behande len, zag men zich genoodzaakt om de gehele wereldmissie te bespreken. Ons land beschikt daardoor over een onnoe melijke rjjkdom aan bronnenmateriaal Maar helaas dreigt veel van dit mate riaal voor een volgende generatie ver loren te gaan. Een missionaris is nu een maal niet iemand, die veel schrijft. Zijn ervaringen komen niet altijd op schrift en worden zodoende niet voor het nage slacht bewaard. Om dit te voorkomen nodigt 'n voorbereidend comité elke twee jaar de Nederlandse missionarissen van alle werelddelen uit voor een bespre king. Van deze besprekingen wordt dan een uitvoerig verslagboek gemaakt ter documentatie van het Nederlandse Mis siewerk. Elke Missiologische week heeft tot nog toe gestaan in het teken van een bepaald hoofdthema. In 1937 was dat het Godsdienstonderwijs, in '39 de Naastenliefde, in '48 de Missievraag stukken in de tegenwoordige tijd, en thans in 1950 valt de klemtoon op de sociale vraagstukken in de Missie landen. Hoewel onbewust ligt dit ge heel in de lijn van de wensen van Z. H. de Paus, die op het jongste Mis siologische congres in Rome het belang van kennis der sociale problemen ln de Missielanden onderstreepte. De steeds verder voortschrijdende In dustrialisering en ontsluiting van de Missielanden, de doorbraak van het mo derne Westen in de primitieve bescha vingssfeer van minder ontwikkelde be volkingsgroepen, kweekt een nieuw pro letariaat, schept nieuwe behoeften en verlangens, waarvoor de missionaris niet koud mag blijven. Daarom is het van groot belang, dat de missionarissen de sociale toestanden bestuderen, dat zij kennis nemen van de samenhang der sociale kwesties en zich een inzicht hier in vormen. Daarbij mag natuurlijk nooit de eigen lijke taak, de verkondiging van Gods Woord, uit het oog verloren worden. Sociale studie is belangrijk, maar de allesomvattende taak van de bekering blijft op de eerste plaats. Vele sociale vraagstukken zullen daar om tijdens deze week aan de orde ko men. Gisteren is dan gesproken over het jeugdwerk in dienst van de Missionering in China. De volgende dagen zal gespro ken worden over: Sociale vraagstukken van de boerenbevolking in China; De Islam in zijn verhouding tot het sociale leven; De economische uitgroei en de terugslag daarvan op sociaal gebied en op het Apostolaat in de Belgische Con go; Het kleurlingen-vraagstuk in Zuid- Afrika; Grotestads-zielzorg in Indonesië; Het sociale en arbeidersvraagstuk in Oost-Azië, inzonderheid Indonesië; De sociale toestand van de vrouw in Indo nesië; Sociale kwesties op de Philippij- nen en tenslotte het kostenvraagstuk in Indonesië. ten laste gelegd, dat hy als leider van de afd. Hausraterfassung der Zentral- stelle für .Tiidische Auswanderung, in samenwerking met een zekere N. J. Ros, grote bedragen aan geld en andere waarden van Joodse landgenoten in ont vangst heeft genomen en aan de Duit sers heeft afgedragen, waarbij hy zelf in de meeste gevallen tien procent daar van ontving. Deze bedragen nam hij van de Joodse personen in ontvangst, aldus de dag vaarding, nadat aan hen was voorge spiegeld, dat zij bespaard zouden wor den van deportatie, wanneer zij voor een gemiddeld bedrag van f 30.000 een z.g. sperstempel hadden ontvangen. Ten-' slotte wordt verdachte er van beschul digd diverse Joodse personen aan de Sicherheitspolizei te hebben uitgele verd. Mr. B. de Gaay Fortman, die het pro ces presideert, begon de zitting met het voorlezen van enkele documenten van het Rijksinstituut voor Oorlogsdocu mentatie, waarin vermeld staat, dat D. voor een bedrag van f 8.790.000 aan geld van Joodse landgenoten in ont vangst had genomen, waarvan hij dus zelf f 879.000 behield. Getuige Lages. voormalig chef van de Sicherheitspolizei te Amsterdam, verklaarde, dat hij verd. reeds lang vóór de oorlog had ontmoet in Duits land en dat hij hem tijdens de bezetting de betrekking bij de Hausraterfassung had gegeven tegen een salaris van f 600 per maand. Het was Lages bekend, dat verdachte grote bedragen aan „vergoe ding van onkosten" ontving voor het in ontvangst nemen van de gelden voor de sperstempels. Deze stempels, aldus Lages, gaven de eigenaars een voorlo pige vrijstelling van deportatie. Desgevraagd verklaarden andere ge tuigen, dat het nut van de verstrekte sperstempels nihil was gebleken. Ver schillende gevallen werden uitvoerig besproken, waarbij Joodse landgenoten soms ruim een halve ton hadden ge stort, maar desondanks via Westerbork naar Polen waren vervoerd, waar zij in de gaskamers zijn omgebracht. Bij het verhoor van verd. stelde de Officier, mr. G. R. Nubé, vragen over de millioenen aan juwelen, die verdach te in zijn safe in het agentschap van de Nederlandse Handelmaatschappij te La ren had opgeslagen. Verd. zei, dat hij deze niet zelf had behouden, doch ze had afgedragen aan de Duitsers. Naar zijn eigen schatting had hij aan provisie f 300.000 verdiend. Laat in de middag schorste de presi dent daarop het onderzoek en deelde mede, dat het proces 4 December a.s. zal worden voortgezet. Advertentie IMPORT; N.V. OLOOT, A'DAM, OUDEZIJDS VOORBURGWAL 282 Uit het verslag over 1948 van het Staats bedrijf der Posterijen, Telegrafie en Tele fonie. blijkt dat, hoewel dank zij de Marshall-hulp het economische herstel in den lande op bevredigende wijze voort schreed, dit tot dusver geen invloed van betekenis uitoefende op de ontwikkeling van het postverkeer. De opbrengsten van het binnenlandse verkeer bleven min of meer stationnair. De sterke stijging van de totale opbrengst met ongeveer f 9.3 mil lioen tot f 102.4 millioen wordt dan ook in hoofdzaak toegeschreven aan de toeneming van het buitenlandse postverkeer. Deze be droeg in het Europese verkeer circa 45 pet., in het buiten-Europese verkeer zelfs 70 pet. Rekening zal moeten worden gehouden met een voortzetting van een accres van het telefoonverkeer ten koste van de tele grafie in Benelux-verband Het algemene beeld van het internationale telefoonver keer is niet ongunstig, al beweegt het zich nog ver beneden het vooroorlogse peil. Het aantal rekeninghouders bij de Post cheque- en Girodienst steeg met 5000 en overschreed het half millioen. Het aantal boekingen op de postrekeningen bedroeg 126 millioen. De omloopsnelheid van het giro tegoed bedroeg gemiddeld 1,62, in 1947 2.70 en in 1938 1.58. Tot grootkruis in de orde van Oranje Nassau is benoemd de heer Henri Mat ton te Brussel, eerste-president van het Belgische Rekenhof en voorzitter van het Belgische Instituut voor Bestuurs wetenschappen. Tot officier in de orde van Oranje- Nassau is benoemd ir M. van den Broek, te Rijswijk (Z.-H.), hoofdinge nieur bij het ministerie van Verkeer en Waterstaat. Te Garderen in de gemeente Barne- veld zal binnenkort een semi-permanent militair kamp worden gebouwd voor jaarlijkse herhalingsoefeningen. Het kamp komt aan de rijksweg Amers- foort-Apeldoorn tegenover het hotel „De Viersprong" nabij de militaire kampen Stroe en Nieuw-Millingen. Er zal plaats zijn voor enige duizenden militairen. Een Nederlandse vrouw, die in het Amerikaanse vissersdorp Belford in New-Jersey woont, heeft haar 104de ver jaardag gevierd; het is Mary van den Bogert uit Den Haag. Zij woont in bij haar dochter Bertha Brouwer. sin» ■■■mnitQ „Die minister Van Maarseveen is toch een leukerd." pruttelde Jan Snor rebor bitter. „In de Eerste Kamer heeft hij verklaard, dat het voor een vreedzame oplossing van de kwestie- Ambon nog niet te laat is. En dat na dat de hete agressie er al een aantal slachtoffers heeft gemaakt op het door de hongerblokkade, overstromingen en aardbevingen geteisterde ongelukkige eiland!" „Dat verwondert me niets," zei Pa Snorrebor, „want met de souvereini- teitsoverdracht en zijn eeuwig glim lachend optimisme is hij tot nu toe te vroeg geweest." Advertentie Woensdag 8 Nov. 205e AUTO AMSTERDAM ROTTERDAM MAANDAGS ven 2-J M '-9 WOENSDAGS 2-5 u. VRIJDAG-S tem 2-9 mm 7 9 u „Indonesië zal voorlopig niet in staat zün een troepenmacht te reserveren voor de United Nations in gevolge een van de laatste resoluties van de Assemblée," al dus de Indonesische minister van Bui tenlandse Zaken, mr. Moh. Rum, by zyn aankomst Maandag op Schiphol, van waar hij over twee dagen weer naar Lake Success zal vertrekken. Op vragen over N.-Guinea antwoordde Rum: „Wij streven naar een vreedzame oplossing. Hiervoor zullen wij alles doen. Wij zullen geen moeilijkheden met Australië krijgen, indien Nederland en Indonesië onderling een oplossing be reiken." Het vonnis van de K.P.M. vond de Indonesische minister irreëel. „Ik vind het prettig, dat de K.P.M.-directie zich De Nederlanders, die uit Rusland terugkeren, zouden vandaag per trein aankomen in het doorgangskamp Fried- land, nabij Goettingen. Zij zullen daar gedurende enkele dagen moeten ver blijven teneinde het gebruikelijke me disch onderzoek te ondergaan en om mogelijke twijfelpunten betreffende de identiteit van sommigen hunner uit ac weg te ruimen. Dit is des te moeilijker, daar de terugkerenden over het alge- meeji niet in het bezit zijn van identi teitspapieren. Van de terugkerenden komen er bovendien slechts 77 voor op de zoeklijsten, die door de Nederlandse „tracing missie" zijn opgesteld, op grond van verklaringen van vroeger uit Rusland teruggekeerde gevangenen. Deze zoeklijsten omvatten in totaal de namen van 430 personen, van wie be kend was dat 403 in kampen verble ven, terwijl de rest zich in het normale civiele leven had ingeschakeld. Van de 23 terugkerenden, van wie het verblijf in de Sovjet-Unie tot dusver niet be vestigd was, zijn tien Nederlanders, die hun woonplaats in Duitsland hadden. Een voorlopige vergeiyking van de door de terugkerenden opgegeven na men met de zoekiysten heeft uitgewe zen, dat ongeveer de helft van de groep in Nederland gesignaleerd is als ver dacht van dienstneming in Duilse for maties. Vier van de terugkerenden zijn in Nederland by verstek veroordeeld „Zou je me niet iets te drinken aan bieden, alvorens ik vertrek?" zei Mil ton. „Het is pas kwart over elf en je donkere prinses is nog op." Beneden in de keuken scheen het licht en te oor delen naar een gammele tweedehands wagen langs de stoep, had Lilac be zoek. „In elk geval wil ik toch van je telefoon gebruik maken. Ik word uit gehold door nieuwsgierigheid". We gingen naar binnen. Terwijl ik mijn regenmantel ophing, ging hij de eetkamer binnen en mengde zichzelf een whisky-soda. Hij kwam de zitkamer in en hield het glas misprijzend voor zich uit. „Heb je niet beter? Ik zal morgen eens zien wat de Stubblefield Onder nemingen onder de kurk hebben. Waar is de telefoon?" Ik wees naar de lessenaar in de hoek. „Twee-elf nietwaar?". Hij draaide de schijf. „Ik betaal de rekening, dus kijk maar niet zo benauwdMet Hobart zes-drie-zes-drie. Ik wou graag spreken met de commissaris van politie te Li vingston, MontanaLivingston De commissaris van politieNee, het is geen verzinselNee, zijn naam ken ik niet. Wilt u me na afloop de kosten opgeven?" Sheila galoppeerde rond, links en rechts met haar staart tegen de tafel poten slaand, opgetogen, dat er weer iemand thuis was en terwijl ik haar kalmeerde, luisterde ik naar Milton, Montana dat was waar hij gezegd had, dat de vrouw in het zwart begra ven had behoren te zijn. Ik had mijn hand op Sheila's kop gelegd en keek naar hem, maar hij glimlachte alleen maar en tekende figuurtjes op mijn nieuwe onderlegger. Ten slotte klaarde zijn gezicht op „Hallo, commissaris. Met kapitein Char les Lamb van Washington, van de af deling criminaliteit". „Albert heet hij", zei ik. „Ik verzamel gegevens over een vrouw, ik denk, dat u haar wel kent" ging hij voort. „Bertha Taylor. Mevrouw Lawrence Taylor Dacht ik wel. Is ze nog in de stad?" Hij bleef luisteren, onderwijl tegen mij knikkend als een speelgoedpoppetje, dat zijn hoofd blijft heen en weer bewegen totdat de veer is afgelopen. „Ja? Om zes uur. Uitstekend, bedankt Nee. niets bijzonder. Gewone, controle. Ik stuur u een rapport. Bedankt commis saris". Hij legde de hoorn neer. „Gehoord? Bertha Taylor is nog m Livingston. Ze is om zes uur onder politiegeleide thuisgebracht. Mevrouw Taylor is een onschuldige alcoholiste, die tegen zichzelf beschermd moet wor den. Dus is ze niet in Washington. Een voudig nietwaar?" „Hoe wist je dat?" De telefoon rinkelde en hij nam de hoorn op. „Drie minuten, twee dollar zeventig" herhaalde hij. „Vriendelijk be dankt". Hij haalde twee dollar en vijf en zeventig cents uit zijn zak en legda die op tafel. „De rest is voor jou. En met Lamb maak ik het morgenochtend wel in orde". „Ik zou wel eens willen weten hoe jij aan die gegevens over Bertha Taylor komt", zei ik. Hij nam zijn whisky-soda en kwam naast mij zitten. „Ik weet een boel din gen. Ik weet meer over E. B. en Ellery Seymour en over de Enoch B. Stubble field Ondernemingen dan zij zelf. Ik ben journalist geweest. Herinner je je dat?" „Ik dacht eigenlijk dat jij degene was, die, dat was vergeten", zei ik. „En wie is nu Bertha Taylor? vandaag bedoelt. Wie zij is, weet ik niet". Hij staarde nadenkend naar zijn glas. „Maar ik ben van plan erachter te komen. En ik wil ook weten wie haar heeft uitgevonden. Ik geloof, dat ik daar dadelijk maar mee begin". Hij ledigde zijn glas en stond op. Maar hij ging niet weg. Hij frommelde afwe zig aan een pakje vochtige sigaretten. „Ik kan er geen hoogte van krijgen," zei hij ten laatste. „Ik kan er geen hoog te van krijgen, net zo min als van die nieuwe fabriek in Louisiana. Denk je, dat Bill Kent een oplichter isof onze kleine Susan? Of zou die knaap werkelijk een nieuwe polymerus ont dekt hebben? Dat zou kunnen, zie je." „Ik weet het niet," zei ik. „Ik weet niet wat een polymerus is". „Ik ook niet. Maar het is iets, dat je bij iets anders stopt, zoiets, van hergroe pering van bepaalde moleculen. Als je alles door elkaar roert, dan krijg je syn thetische rubber. Er bestaat een stof, die Neoprene heet, maar alleen geschikt is voor speciale doeleinden, zoals voor de binnenkant van buizen, omdat zij te- Hij zette zijn glas neer. „Ben je ooit? gen hitte en gas bestand is. Het is alle- op een Maandagmorgen naar Coney Is- I maal te ingewikkeld voor my. Maar ik land eeweest. voor'ze het strand hadden weet wel, dat er een verbitterde, zwy- land geweest, voor'ze het strand hadden opgeruimd? Sinaasappelenschillen, bana nenschillen, eierdoppen, stukken papier, alles vies en nat. Nu, dat is Bertha Tay lor. Ze is vroeger anders geweest, net zoals al dat afval anders is geweest, voor het aan de Zondagsmaaltijd ten offer viel. Ik ben eens een trein overgebleven om naar haar te gaan kijken. Ik dacht vanavond werkelijk, dat ze het was. ik dacht, dat ze zich misschien eruit had gewerkt". „Wie is ze, Milton?" wilde ik weten. „Laten we haar E. B.'s geweten noe men en er verder het zwijgen toe doen. Tenzij je die dame in het zwart van gende wedloop plaats heeft om synthe tische rubber te maken, die voor aller lei gebruik net zo geschikt is als Neopri- ne voor speciaal gebruik. En het komt, zeggen ze. En de kerel die het vindt als die het goedkoop kan maken, en ze geloven, dat het kan die knaap heeft iets, dan kan ik je verzekeren. En denk eens even aan wat er dan met de we reldeconomie gebeurt". „Kan iemand als Bill Kent zoiets vin den?" vroeg ik. „Ik bedoel maar dat laboratorium van hem schijnt niet veel zaaks te zijn." (Wordt vervolgd) wegens politieke misdreven. Van de overigen is. hangende het verdere on derzoek. nog niet bekend op welke wijze zij in Russische krygsgevangen- schap zyn geraakt. Zoals bekend organiseert de afdeling Haarlemmermeer van het Nederlands Oorlogsgravencomité op 11 Nov. een dodenherdenking op de Nieuwe Alge mene begraafplaats in de Haarlemmer meer voor de in de tweede .wereld oorlog gesneuvelde militairen en ver zetsstrijders. Tijdens deze herdenking zullen drs. L. de Jong, van het Rijks instituut voor Oorlogsdocumentatie, en de heer J. A. Oudheusden, wethouder der gemeente Haarlemmermeer, toe spraken houden. Bij de graven zal een erewacht worden betrokken door man schappen der Legerluchtmacht Neder land. De herdenking begint om half vier. er niet bij heeft neergelegd en hoger be roep heeft aangetekend." Rum verwachtte geen guerilla op Am- bon. „Immers ook op Buru en Ceram is dit niet geschied." Tenslotte deelde hij nog mede te verwachten, dat de Unie conferentie 20 November zou kunnen oe- 'ginnen. Daarna volgt dan de conferentie over N.-Guinea. „West-N.-Guinea moet vóór 1 Ja nuari 1951 bij de Republiek Indone sië ingelijfd worden en indien dit niet het geval kan zijn. dient de In donesische regering alle betrekkin gen met Nederland te verbreken," aldus luidt een resolutie, die in een openbare vergadering van de afde ling Bandung van de P.N.I. is aan genomen. President Sukarno, die op het ogenblik een tocht door de kleine Sunda-eilanden maakt, sprak op het eiland Flores. dat ongeveer 450.000 katholieke bewoners telt, zeer uitvoerig over de vrijheid van godsdienst. In de hoofdplaats Endeh zei de president o.a.: „Er is slechts één In donesisch volk, dat op velerlei wijzen is geschakeerd in landaard en godsdienst, doch deze schakeringen maken de een niet beter of slechter dan de ander Er waren onder de Indonesische vrijheids helden vele katholieken. Samen met de Islamieten hebben de katholieke Indo nesiërs bloed en goed geofferd in de strijd voor de vrijheid. In de jaren van stryd waren er geen verschillen tussen hen en de Islamieten. Ook thans beho ren deze niet te bestaan: Indonesië is evenzeer hun vaderland." Naar aanleiding van voor dc Neder landers op Flores onaangename uitspra ken zei de president, „dat ieder onge stoord in Indonesië mag werken, die onze vrijheid en onze wetten eerbiedigt. Iedere Nederlander of andere buitenlan der zal hier in veiligheid kunnen arbei den. De missie overheerst dit eiland niet, doch arbeidt er." Zoals men weet, heet het Kerstman netje in de Angelsaksische landen Santa Claus. Deze Santa Claus fungeert .min of meer als onze Sinterklaas. Toen men de Russische minister van Buitenlandse Zaken Andrei Wisjinsky onlangs vroeg, of hij nog nieuwe candi- daten had voor de functie van secretaris generaal der Verenigde Naties, antwoord de hij: „Denkt u soms, dat ik Santa Cruz ben, die rondloopt met een zak vol kerstboomversieringen?" Onmiddellijk zag hij echter zijn vergissing in en maak te zijn excuus aan de Chileense gedele geerde dr. Hernan Santa Cruz, omdat hij diens naam met die van Santa Claus had verward. Wat weet Wisjinsky veel van kerstgebruiken. Voor de grap zond Santa Cruz toen aan Wisjinsky een klein kerst mannetje met zijn visite-kaartje, waarop hij Santa Cruz had doorgehaald en er Santa Claus boven had geschreven. Wisjinsky liet zich niet onbetuigd. Hij stuurde de Chileen een fles wodka en een hoeveelheid zwarte kaviaar. „In dit geval van Wisjinsky het kerstmannetje," luidde het commentaar van de Chileense gedelegeerde. Kerstmannetjes dragen al tijd rode jasjes, naar men weet. Jay Smith kwam te Draper in Ame rika te laat op school, maar kreeg geen straf, aangezien hy de school onbewust van een groot gevaar had gered. Hij had n.l. op de speelplaats met een oude gra naat uit de eerste wereldoorlog gespeeld en het ding, dat herhaalde malen in de school aan de kinderen getoond was. waarbij het soms op de grond viel, was plotseling ontploft. Jay bleef ongedeerd en daar de schoolbel al geluid had. was de speelplaats leeg. De 22-jarige Bent Stroemgren te Ko penhagen wilde om 2 uur 's nachts een bezoek aan zijn meisje brengen. Om dit onbehoorlijke voornemen te volbrengen stal hij een auto, maar belandde ermee in een greppel. Toen stal hij van een particulier vliegveld een vliegtuig, cir kelde een uur lang boven het huis van zijn meisje en stortte neer. Niet door de schoorsteen, maar op de keien. Hij ligt thans met een gebroken rib in het zie kenhuis en zal zich straks voor zijn dubbele diefstal voor de rechter moeten verantwoorden. Stroemgren bleek zich een beetje al te veel alcoholische over moed te hebben ingedronken. Hij had in zijn jonge leven slechts 45 minuten vlieg les gehad. De 99-jarige Daniele Angioni in Ca- gliari op Sardinië was levensmoe. Voor zover hij nog springen kon, sprong hij uit het raam van de tweede verdieping van zijn huis, maar kwam op een web van drooglijnen terecht. De buren haal den hem als een stuk wasgoed binnen. Hij ligt nu in bed te peinzen over het feit, dat hij zelf niet te bepalen heeft, wanneer zijn tijd is gekomen. William Hollis uit Denven reed met zijn vrachtwagen tegen een andere auto op. Hij verklaarde aan de politie, dat de hond, die hij bij zich in de cabine had, hem in de hoek drukte tengevolge waar van hij zelf het gaspedaal dieper indruk te. Aangezien de hond geen rijbewijs had en niet veroordeeld kon worden, moest William Hollis betalen.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1950 | | pagina 3