Et? ic de noorman: TÖe'fëOfung ■HUH J r NIEUW CHINEES REGIME TAST VOLKSZIEL AAN «ÜSIROOP De grote misdaden van een kleine man 1949 ONGUNSTIG JAAR VOOR K.L.M. VIERDE TEAM VAN MISSIESCHOOL VERTREKT NAAR BRAZILIË Overpeinzingens Bevreesd voor de ontvangst in het vaderland Verlies van 39,6 millioen, Staat past 37,2 millioen bij Ook over 19SO een aanzienlijk tekort Bevrijdt U De a.s. Unie-conferentie School heeft in drie jaar haar recht van bestaan bewezen Ook belangstelling uit buitenland IVOROL: een schatkamer van weldaden voor mond en tanden Grote interesse van Moskou voor Afrika Gij snakt Ook tien gedwongen arbeiders onder hen WOENSDAG 8 NOVEMBER 1950 PAGINA 3 EERSTE KAMER MET TOESLAG OP PENSIOENEN ACCOORD PROVINCIALE STATEN Ir. J. den Boesterd nieuwe directeur van het P.E.N. Samenstelling Indonesische delegatie Wijziging van de eis in burgerlijke zaken Joegoslavisch gezant ■var - Indonesiër geliquideerd bij politionele actie Missiologisch congres te Nijmegen J-*rADEM! door LESLIE FORD Aankomst troepenschepen Dr. A. Brom buitengewoon hoogleraar te Leiden van Snorrebor 1 DE NEDERLANDERS UIT RUSLAND Straffe berechting gevraagd EERST UNIECONFERENTIE, DAN N.-GUINEA Het ontwerp-Woningwet Ballonvaart boven Afrika 1949 is voor de Kon. Luchtvaart Mg. een wel zeer ongunstig jaar geweest. (Wij publiceerden reeds het een en an der in ons blad van 7 Juni 1950.) Aan inkomsten werd in 1949 n.l. een bedrag van 137.123.053 ontvangen tegen 151.635.392 over 1948. De exploitatie- uitgaven daartegenover vergden een be drag van f 151.085.046 (1948 129.142.434); afschrijvingen eisten een som van ƒ22.963.871 (1948 ƒ19.670.129) en intrest ƒ2.761.718 (ƒ2.335.524). Het boekjaar 1949 wijst derhalve een verlies aan van niet minder dan 39.687.582, tegen een winstsaldo over 1948 van 173.105. Dit verliessaldo wordt gedekt door een re- geringssubsidie van ƒ27.200.000, terwijl van de staat bovendien nog 10 millioen werd ontvangen tegen afgifte van ar- mortlsatie-bewijzen. Het resterende verlies ad. ƒ2.487.582 wordt gedekt door ƒ513.000 uit de reserve voor algemene belangen, ƒ800.000 uit de reserve voor ontwikkelingskosten en 1.174.582 uit de reserve assurantie eigen risico. Hiermede zijn de open reserves van de mjj. van de balans verdwenen op 2.766.002 reserve assurantie eigen risico na. Als voornaamste oorzaken voor dit ongunstige resultaat wijst de directie aan: 1. De bijzondere omstandigheden op de lijn AmsterdamDjakarta; 2. De gevolgen van de devaluatie van de gulden in September van het betref fende boekjaar. Wat punt 1 betreft wordt er op gewezen, dat de K.L.M. in 1949 op verzoek van de Nederland se regering tijdens de moeilijkheden op deze route niet is overgegaan tot inkrimping van de bestaande organi satie, terwijl voor de vluchten via Mauritius extra kosten moesten worden gemaakt. Punt 2 bracht een aanmer kelijke stijging van het kostenniveau met zich mee, daar een niet onbelang rijk deel van de uitgaven der mij. is gebaseerd op de dollar. Bovendien moesten de afschrijvingen op de vloot in overeenstemming worden gebracht met de verhoogde koers van de dol lar. De stijging van de inkomsten als gevolg van de devaluatie was veel ge ringer dan die van de kosten. Reeds in 1948 werden een aantal maatregelen tot herstel van de rentabili teit genomen, welke o.m. bestonden uit het laten afvloeien van personeel. De devaluatie deed het effect van deze maatregelen weer teniet, zodat een hernieuwd aanpassingsproces diende te worden opgesteld. Wat het reeds voor een goed deel ver streken jaar 1950 betreft wordt in het verslag opgemerkt, dat dit jaar een Jaar van aanpassing aan de gewijzigde ver houdingen wordt. Krachtige maatregelen ter beperking van het kostenniveau zijn in uitvoering, tcrwjjl ondanks de steeds toenemende internationale concurrentie de omzet verder wordt opgevoerd. Het 7„e/7°er'. fdt. 'n CPrs'e maanden van 1950 weinig bevredigend was, vertoonde gedurende de zomermaanden een ver heugende opleving. Niettegenstaande deze ontwikkeling moet voor het lopen de jaar met ccn niet onaanzienlijk tekort op de exploitatie rekening worden ge houden. Er bestaat evenwel gegrond vertrou wen, zo merkt de directie op, dat in de eersie helft van 1950 een nieuw even wichtspunt zal worden bereikt, uiteraard onder voorbehoud van onvoorziene ont wikkelingen in de internationale poli tieke situatie en in de monetaire verhou dingen. Het boekjaar heeft voor de maat schappij ook nog gunstige resultaten op geleverd. Daar is allereerst de opening De Eerste Kamer heeft Dinsdag z.h.st de verlenging van de noodwet-Drees voor ouden van dagen goedgekeurd. Ook ging zij accoord met het wetsont werp tot verhoging van pensioenen met een bijzondere toeslag. Minister Teulings heeft aangetoond, dat de overheid begrip heeft getoond voor de moeilijkheden van de gepen- sionneerden, gezien de 56 millioen die uit 's Rijks kas betaald zullen woz-den De toeslag van 1948 kostte de regering n.l. 40 millioen en de nu behandelde toeslag nog eens 16 millioen. Vóór 1 Januari zal men met de uitbetaling ge reed zijn. Zelfs is aan 50.000 a 60.000 ge- pensionneerden een. voorschot uitge reikt. Minister Teulings beloofde verder contact op te nemen met zijn ambtge noot van Sociale Zaken, om te bewer ken, dat de toeslag niet in korting zal worden gebracht op de nooduitkering voor ouden van.dagen en op de sociale bijstandsteun. De Kamer heeft voorts het wetsont werp inzake deelneming in het uit te breiden kapitaal van de Kon, Ned Hoogovens en Staalfabrieken N.V. te IJmuiden aangenomen. Ook het wets ontwerp betreffende deelneming in de financiering ener Nederlandse N.V., wel ke zich ten doel stelt de oprichting en exploitatie van een breedbandwalserij en een blikfabriek, werd aanvaard. Voor gistermorgen de openbare ver gadering van de Provinciale Staten van Noordholland begon, hield ir. S. Kramer, technisch adjunct-directeur van de Pro vinciale Waterleiding een voordracht over de noodzakelijkheid van de voor stellen betreffende de toekomstige wa tervoorziening in de provincie. Om half twaalf werd de zitting geopend en kon den twee nieuwe leden, mr. Tonino (KVP) en mevr. Stoffels-van Haaften (VVD) geïnstalleerd worden. Tot leden van de Raaad van Toezicht op de pro vinciale bedrijven werden herbenoemd mr. A. Bruch en A. Sietsma. Het voorstel om mr. W. Snellen eer vol ontslag te verlenen als directeur van het PEN werd aanvaard en de voorzit ter, mr. J. E. Baron de Vos van Steen- wijk, achtte het juist op de verdienste van deze ambtenaar te wijzen die op 39-jarige leeftijd in dienst van de pro vincie kwam na een Indische carrière. 1 October 1926 werd hij secretaris van de directie en in 1941 economisch ad junct-directeur, welke nieuwe functie door de oorlogstijd niet voldoende ef fect kon oogsten. Toen ir. Wijnmalen, directeur van het bedrijf, kort na de bevrijding overleed, kreeg mr. Sneller als waarnemend hoofd de volle verant woordelijkheid voor de wederopbouw van het PEN. Hij werd 14 Juni 1949 tot directeur benoemd en was sedert 1945 °ck directeur van het PEGEN. He Staten kozen met algemene stern- dien tot zijn opvolger ir. J. den Boesterd uit Rotterdam. Dinsdag 19 December wordt de vergadering voortgezet. van enkele nieuwe verbindingen, voor namelijk over de Atlantische Oceaan, de toeneming van het vervoer naar Noord en Zuid-Amerika alsmede Afrika, voorts de verbetering in de verhouding tussen productie en verkoop in het Europese verkeer en de groei van het charterbe- drijf. Wat de hierboven reeds genoemde moeilijkheden op de Amsterdam-Djakar ta-route betreft, wordt nog meel gedeeld, dat de activiteit over 1949 beperkt bleef tot ca. 40 pCt. van de oorspronkelijk voor dat jaar begrote activiteit. In totaal werden via de Mauritius-route 2.034 pas sagiers vervoerd, 210.328 k.g. post en 17.666 k.g. vracht. Over de sterkte van het personeel bjj de K.L.M. is het interessant op te merken, dat in Nederland per uit. 1949 8613 personen in dienst waren tegen 9407 personen per uit. 1948. Het per soneel in het buitenland geeft daaren tegen een toeneming te zien van 4550 personen tot 5056. De omvang van de vloot is kwantita tief ingekrompen, doch kwalitatief ver beterd. Op 1 Jan. 1939 bezat de mij. n.l. 84 vliegtuigen, terwijl de vloot aan het einde van het jaar over 79 vliegtuigen kon beschikken. Er werden echter een achttal kleinere toestellen afgevoerd of verkocht, terwijl daartegenover vijf Connies werden aangekocht, evenals twee Constellations. Advertentie van rheumatiek, spit, ischias, hoofd- en zenuwpijnen. Neemt daarvoor regelmatig Togal, het middel bij uitnemendheid, oat baat waar andere falen. Togal zuivert de nieren en is onschadelijk voor hart en maag. Bij apoth. en drog. 0.83, 2.80, 7.94. In Djakarta is de samenstelling be kend gemaakt van de Indonesische dele. gatie naar de Unie-Conferentie, die bin nenkort in Den Haag zal beginnen. De commissie bestaat uit de Indonesi sche minister van Buitenlandse Zaken, Rum (voorzitter), de minister van Finan ciën, Sjafruddin Prawiranegara, de mi nister van Verkeer, Djuanda. en de mi nister van Handel en Industrie, Sumitro, aldus Radio-Indonesië. Omtrent de samenstelling van de de legatie naar de conferentie inzake N.- Guinea is nog geen beslissing genomen. Aneta verneemt echter uit betrouwbare bron, dat o.m. de minister van Gezond heid Leimena en het Oost-Indonesische parlementslid Teng Tjing Leng hierin zitting zullen nemen. Bij de Tweede Kamer is ingediend een wetsontwerp tot wijziging van de eis in burgerlijke zaken. Het beoogt tege moet te komen aan het algemeen verlan. gen, het verbod van artikel 134 van het wetboek van burgerlijke rechtsvordering te vervangen door een regeling, die meer vrijheid laat om in de daarvoor in aan merking komende gevallen door wijzi ging van de eis en van de feiten, waarop deze berust, een op de werkelijke rechts, verhouding van partijen gebaseerde be slissing te kunnen geven. De beslissing over de vraag, of een wijziging van de eis is toegelaten, be hoort afzonderlijk te worden gegeven en wel onmiddellijk nadat de wijziging is aangebracht en de gedaagde heeft doen weten, dat hij in zijn verweer onredelijk wordt bemoeilijkt of dat het geding on redelijk wordt vertraagd. H.M. de Koningin heeft hedenmorgen ten paleize Soestdijk de heer Mato Jak- sic ontvangen, die zijn geloofsbrieven als gezant van Zuid-Slavië overhandigde. Aanstaande Vrijdag vertrekken acht geschoolde jonge vrouwen naar de missie in Brazilië, vijf verpleegsters, een vroedvrouw, een sociale werkster en een nij- verheidslerares. Het is het vierde team afgestudeerden van de Missieschool in Ubbergen, die deze juist afgelopen cursus richtte op Brazilië en Nieuw-Guinea, naar welk missiegebied binnenkort ook drie krachten worden uitgezonden. Begin November 1947 werd de Missieschool door de Vrouwen van Nazareth die haar schouders wel onder een stoutmoedige onderneming durven zetten op gericht en in de drie jaar van haar bestaan heeft deze school die vakbekwame vrouwen: verpleegsters, vroedvrouwen, sociale werksters, leraressen, klaar maakt en vormt om in de missie te werken, bewezen, dat ze de wens. die leeft onder de jonge lekenvrouwen van thans, om haar capaciteiten in dienst van de missie te stellen, op de juiste wijze opvangt. En dat ze haar mogelijkheden niet heeft onderschat, getuige de dertig jonge vrouwen, die als gediplomeerden der school thans, met volle toewijding en voldoening, werken in Indonesië, in Pa kistan en Suriname en van wie er slechts een of twee door ziekte hebben moeten terugkeren. Zoveel mogelijk werken zij getweeën of gedrieën samen om aan elkaar, bij de moeilijkheden en in de eenzaamheid steun te hebben. Morele steun geeft ook de sterke band, die hen blijft binden met het „thuisfront": de school, waar ze ge durende de zes internaatsmaanden zich in saamhorigheid hebben kunnen ster ken aan de geest van de Vrouwen van Nazareth, die de leiding der Missieschool hebben. De acht, die thans per vliegtuig naar de staat Minas in Brazilië vertrekken en daar, evenals haar voorgangsters in de andere missiegebieden, in dienst zijn van de missiebisschop van haar diocees, met wie ze een contract hebben voor zes jaar (die ook haar reis betaalt, haar salarieert en haar sociale voorzieningen verzorgt) zullen er eerst een maand ac- clamatiseren en zich verder bekwamen in de voertaal, het Portugees, waarvan ze de grondslagen tijdens de cursus ge leerd hebben. Ze zullen er verblijven in de stad Belo Horizonte, waar de Vrou wen van Nazareth een internaat hebben voor vrouwelijke Braziliaanse studenten, die ze naar een apostolisch ideaal willen optrekken. Voor de thans uitgezonden „nieuwelingen" van de Missieschool is het een groot voordeel, dat de Vrouwen van Nazareth haar werkterrein ter plaat se hebben kunnen voorbereiden. Dat werkterrein zal liggen in de rimboe, rondom de stad Teofoli Otoni, waar equi pes van twee of drie in missieposten van de Paters Franciscanen, in zieken huizen en poliklinieken zullen werken. Ze zullen ook cursussen geven voor de huisvrouwen en last but not least cate- chismusles. Ze vinden er o.a. een geheel verwaarloosd ziekenhuisje, waar geen vrouwelijke Braziliaanse helpsters, en zeker geen geschoolde, voor te vinden waren. (Tussen haakjes, voor dit missie- hospitaaltje worden dankbaar verband middelen, instrumenten en medicamen ten aanvaard!) Brazilië is een enorm land, een ka tholiek land, waar echter de geloofs beleving niet diep zit, maar waar de naastenliefde hoog in ere is gehouden. Er zijn van die wanhopige cijfers te noemen: één priester voor honderd duizend parochianen, parochies zo groot als bisdommen, een algeheel te kort van veertigduizend priesters. Welk een hulp betekent in zo'n land ieder centrum van deskundige katho lieke charitas, waar men o.a. in moe- dercursusscn de nodige hygiënische kennis wil doorgeven en daarbij van zelfsprekend iets méér doorgeeft. Geen wonder, dat de Franciscanen de Mis sieschool vroegen om tachtig krachten! Op dat aantal zul len ze echter nog sven moeten wach ten. Onder meer is er behoefte aan landbouwkundige leraressen, in dit land met zijn over vloedige, rijke bo dem, nog veelal aan roofbouw overgele verd. Van buitenlandse zijde toont men grote belangstelling voor deze op de missie gerichte vor ming van leken vrouwen. Tot nu toe was er onder de leerlingen één niet- Nederlandse, name lijk een Schotse, die sinds haar jeugd maar één ideaal had: als leek in de missie te werken. Ze verwezenlijkt nu dat jeugd-ideaal als verpleegster in Pa kistan. De eerstvolgende cursus zal zich dan ook openstellen vóór Engels-spre kende jonge vrou wen uit het buiten land, die zich willen laten trainen voor het missiewerk. Het missiegebied, waar de jonge, actieve school thans haar aandacht op gaat richten, is Afrika. A. Bgl. j.\f 'i! 33. „Nu wordt Gonor naar dc tent der voorvaderen gebracht," fluisterde Onga. Eric knikte zwijgend. Zijn aandacht was op het jonge opperhoofd cn de medicijn man gericht, die thans de rand van het dorp hadden bereikt. In de verte onder scheidde hij de donkere omtrekken van een eenzame tent. Enkele bomen verhieven zich daar en in de schemering gaven zij de omgeving een spookachtig aanzien. Tegen het laatste licht van de ondergaande zon staken de beide menselijke figuren duidelijk af. Hij keek hen na tot hun gestalten met de schaduw der bomen ver smolten Moet hij daar de nacht doorbrengen?" vroeg hij toen. Het meisje knikte. „Het is een oud gebruik. In de tent bevinden zich de wapens van zijn voorvaderen. Ieder jong stamhoofd moet daar in volkomen eenzaamheid ccn nachtwake houden na zijn inwijding. Men gelooft dat dé geesten de voorvader lijke wapens tegen hem zullen opheffen indien hij onwaardig is de stam aan ie voeren. Niemand mag hem storen." Ze staarde hem plotseling angstig aan. Waarom wilt ge dat allemaal weten?" Alvorens te antwoorden dwaalde Eric's blik weer naar de stille tent in de verte. Die bevond zich op de rand van de hoogte waarop het nomadenkamp gebouwd was; daarachter liep de oever steil omlaag naar de rivier. En zelfs een kreet zou nauwe lijks in het kamp gehoord worden „Heer!" fluisterde Onga, als vanzelf zijn onuitgesproken gedachten radend. Be doelt ge Maar dat kan niet! Die laagheid Maar zij kon zichzelf met ge ruststellen. Zij wist dat de overdenkingen van dc Noorman steek hielden. Indien enige onbekenden er werkelijk op uit waren om Gonor te vermoorden, konden zij zich geen betere gelegenheid wensen. „Misschien maken wij ons nodeloos zorgen," mompelde de Noorman. Maar in ieder gival kan het geen kwaad om vannacht onze ogen wijd open te houden Advertentie 26 Juli 1947 werd de Indonesiër Saldi te Tjimalaka, ongeveer 50 km. van de hoofdweg naar Bandung, door Neder landse militairen geliquideerd. Dinsdag stonden terzake van het ge lasten dan wel het toelaten van moord de sergeant S. en terzake het plegen van moord de soldaat L. voor het Hoog Militair Gerechtshof te 's-Gravenhage terecht. In eerste instantie waren beiden door de krijgsraad te velde K. L. in Indo nesië vrijgesproken. Nadat het fiat exe cutie door de commanderende generaal op dit vonnis was geweigerd, besliste de Kroon dat deze zaak als gewone appèlzaak voor het Hoog Militair Ge rechtshof zou worden behandeld. De advocaat-fiscaal, mr. Van Gilse, vorderde, rekening houdende met de omstandigheden, vernietiging van het vrijsprekende vonnis en veroordeling van S. tot twee maanden gevangenis straf onvoorwaardelijk, terwijl hij ten aanzien van L. bevestiging van het vrijsprekend vonnis vroeg, omdat het gegeven bevel door deze beklaagde on der deze omstandigheden als rechtma tig kon worden aangemerkt. Ter terechtzitting bleek, dat de sergt. S. uitdrukkelijk opdracht tot liquidatie aan soldaat L. had gegeven. Saldi werd verdacht van diefstal van militaire kle- dings- en uitrustingsstukken, terwijl een sergt.-tolk, N., onder wiens invloed sergt, S. zou hebben gehandeld en van wie bekend was, dat hij zeer bruut optrad, zou hebben vernomen, dat Saldi vergif- tigingsnogingen zou aanwenden om de patrouille van zeven man, de enige die te Tjimalaka onder 10.000 inwoners het gezag tijdens de eerste politionele actie moest handhaven, uit te roeien. Het Hoog Militair Gerechtshof zal 28 November sententie wijzen. xv.-xxx x-x De verpleegsters in de missie verplaatsen zich per jeep of\>er muilezel. (Van onze speciale verslaggever) Op de tweede dag van do vierde Mis- siologische Week in Nijmegen heeft pa ter Claudianus van Veldhuizen O.F.M. gesproken over de Chinese boeren, een rustig en geduldig volk, met in het hart veel goede deugden; een volk, dat ge hard is tegen de beproeving en de van nature christelijke ziel heeft weten te bewaren. Door sociale maatregelen heb ben de missionarissen de levensomstan digheden van deze mensen weten te ver beteren. Het nieuwe Chinese regiem tast de simpele volksziel aan. Er zijn echter tekenen, dat onder de communistische druk nieuw besef groeit voor de grote waarde van het Christendom. Pater H. Daniels W.P. heeft vervol gens gesproken over „De Islam in zijn verhouding tot het sociale leven". In de middaguren heeft pater A. Brys C.I.C.M. gesproken over de economische uitgroei en de terugslag daarvan op so ciaal gebied en op het apostolaat in de Belgische Kongo. De veelzijdigheid van het sociale leven in de Kongo werd ge memoreerd en uitvoerig werd stilgestaan bij de opbloei van het katholicisme in dit gebied en de groei van het aantal inheemse geestelijken. Voorts is gesproken over de invloed van het communisme in dit gebied. Addis Abeba is de grote centrale voor de communistische propaganda in heel Afrika. En ook van de Franse Kongo uit infiltreren vele communistische propagandisten in de Belgische Kongo, waar net communisme evenwel nog niet zulke vormen heeft aangenomen, dat men er bang voor hoeft te worden. Moskou legt echter grote interesse aan de dag voor Afrika. Daartoe uitgekozen negers worden in de Sovjet-Unie opge leid voor de nieuwe idee. Over het kleurlingenvraagstuk in Zuid-Afrika heeft pater J. Muris S.M.M. gesproken. In Zuid-Afrika moet men rekening houden met ongeveer 6!4 mil lioen negers, die allen min of meer eco nomisch ontevreden zijn en verbitterd tegen de blanken. De zwarten, die in de meest directe zin in aanraking komen met de blanken, vertonen een oneven wichtig beschavingsleven. Sociaal en economisch heerst onder dpze negers een kapitale wanorde. Hun groot gebrek aan beschaving en hun sociale achterstand zijn voornamelijk de oorzaak, dat zij uit de samenleving der blanken worden ge weerd. De criminaliteit onder hen is uit zonderlijk groot. Het is een probleem, waarvoor moei lijk een oplossing gevonden kan worden. De missionaris heeft vrijwel geen toe gang tot de industriecentra. Gelijkstel ling van zwart en blank in Afrika zou Advertentie Uw luchtwegen zijn door slijm verstopt.Los dat gevaarlijke slijm op met de krach- tig werkende 19 Hij haalde zijn schouders op. „Ze zeg gen dat je het op een fornuis kunt ko ken, als je maar goed uit je doppen kijkt. Ik ben benieuwd. Hij kan net zo goed iets hebben, waarmee zaken zijn te doen. Heb je niet opgemerkt wanneer die jongedame besloot zich niet lekker te voelen? Precies toen Freddie roet in het eten gooide door over het een of an dere nieuwe procédé te beginnen. Mis schien heeft ze haar mond wel voorbij gepraat, waarvan Bill nog niets afweet. Zoals ik al zei: Ellery Seymour laat geen loopje met zich nemen." Hij ging naar de deur. „Nu, tot ziens. Ik bel je morgenochtend op. Het is reusachtig hier weer terug te zijn, Grace. Van alle vrouwen Oostelijk van de Rocky Moun tains ben jij cr een, die ik het meest be wonder." HOOFDSTUK VI I STREET NUMMER 801 Milton Minor had nog maar nauwe lijks de voordeur dichtgetrokken, zo scheen het mij, toen ik een bescheiden tik-tik van de koperen klopper hoorde, terwijl ik opstond keek ik rond om te zién, wat de begaafde schrijver en ama teur-detective vergeten mocht hebben, dat hij nu terug kwam halen. Maar er lag niets anders dan de twee dollar vijf enzeventig die mij rechtens toekwamen ter voldoening van een schuld aan de telefoonmaatschappij. Toen ik de voor deur opende, moest ik even wennen aan het feit, dat niet Milton daar stond. Het kon overigens onmogelijk Doro thy Hallet zijn, op die tijd van de avond in zulke kleren, al leek het ge zicht voor mij ook nog zo op het hare. „Sta me niet zo aan te staren, Grace. Laat me binnen" zei ze op dringende toon. „Je moet iets voor me doen. Trek een andere japon aan en kom mee. Toe, maak voort. Het is al ontzettend laat". Ze nam mijn hand van de deurknop af en duwde de deur in het slot. „ïk weet wel dat je denkt, dat ik mijn ver stand heb verloren." Dat was nog maar zwak uitgedrukt. Ik keek naar de oude regenmantel, die zij aan had, naar de grijze sjaal, die ze om het hoofd had gebonden en de ge barsten schoenen, die ze aan had. „Waar gaan we het eerst heen?" vroeg Het is toch zeker niet zo erg dringend?" ik. „Naar een voddenrapersvergadering. We gingen naar de zitkamer. „Het is wel dringend", zei ze vlug. Ze zocht in haar zak. haalde er een opge vouwen velletje papier uit en duwde het mij in de vingers. „Geachte mevrouw Hallet", las ik. „Ik hoop, dat u mij mijn ongelegen komst vanmiddag zult vergeven. Het spijt me, dat het in uw huis moest ge beuren en u bent erg vriendelijk voor mij geweest. Ik heb enkele inlichtingen, die voor u van belang zijn. Ik ben van avond op X Street nummer 801. Het is een goedkoop pension. Mijn kamer is nummer 6, links bovenaan de trap. De voordeur blijft open tot ongeveer half een en u kunt mij op mijn kamer vinden. Ik ga de volgende ochtend vroeg weg. Het klimaat is hier niet gezond. Als u zo goed zoudt willen zijn, te ko men, wees dan ook zo vriendelijk dit briefje te vernietigen. Het is van groot belang voor u en ik hoop, dat u voor uw eigen bestwil zult komen. U kent de mensen om u heen niet. Ik blijf wachten tot de deur wordt gesloten." Ik las het briefje nog eens door. „Waar heb je dit vandaan, Dorothy?" „Het lag in de kleedkamer, onder de poederdoos. De meid bracht het me, nadat iedereen weg was". „Maar je gaat toch zeker niet?" „Natuurlijk ga ik, en als jij te bang bent om me te vergezellen, ga ik alleen." Ik schudde mijn hoofd. „Ik ben te oud om zoiets te durven, kind en bovendien regent het en verklaar ik je voor gek. Eertha Taylor zit in Livingstone in Montana." Ik vertelde haar van Milton's telefoongesprek. „Wie die vrouw ook is, ze is niet mevrouw Lawrence Taylor". „Een reden te meer", antwoordde ze onverstoorbaar. „Ga je mee?" „Ik weet het niet", zei ik. „In de eer ste plaats vind ik het roekeloos. Waar om heb je Theodore niet meegenomen?" „Theodore!" zei ze. „Hij zou nog min der van nut zijn dan een gehypnotiseerd konijn. Bovendien zoekt hij nog steeds onder kussens en in laden naar het ver dwenen pistool." „Heeft niemand het gevonden?" Ze wendde haar blik af. „Dorothy!" zei ik. „Waan: is dat pis tool? Weet jij het?" „Nee." Ze draaide zich om. „Ik heb het geweten. Ik heb het van de schoor steenmantel weggenomen. Waar het nu Is, weet ik niet, want het is opnieuw verdwenen. Ook daarom ben ik er op gesteld naar die vrouw te gaan." „Denk je, dat het wapen van haar is?" „Ik weet, dat dat niet het geval is. Het was van mij, Grace, het was mijn pistool". „O", zei ik. Iets anders wist ik er niet uit te brengen. „Ellery heeft het me twee maanden geleden gegeven. Ik had hem erom ge vraagd, omdat ik, net als ieder ander, plotseling bang ben geworden van mijn eigen schaduw. Ik ben bang. Ik weet niet hoe het pistool in de bibliotheek is gekomen. Ik had het 't laatst boven gezien, in de la van mijn schrijftafel. En ik wilde niet, dat iemand zou uitpluizen, dat het van mij was, want ik had geen zin door Theodore de les gelezen te krijgen over wetten en gemeenteveror deningen. En daarom wilde ik het op de schoorsteenmantel laten liggen, opdat ik het terug zou kunnen pakken". „En wat is er daarna mee gebeurd?" „Dat had ik juist aan jou willen vragen", zei ze kalm. „Ik had het onder het kussen gelegd, waarop jij en Milton zaten. Ik moest opschieten. Op dat ogen blik kwam Bill Kent tussenbeide om zijn vrouw de hand boven het hoofd te hou den. Ik had niet veel lust tekst en uitleg te moeten geven, waarom ik in de huis kamer stond met een pistool in mijn hand. Heb jij het niet weggenomen?" „Absoluut niet", zei ik. „En Milton?" Ik schudde mijn hoofd. „Ik heb het hem niet zien doen. En ik heb geen enkele reden om hem ervan te verden ken". (Wordt vervolgd). een enorme chaos scheppen en de neger nog veel meer uit het lood slaan. Het compromis, zoals men dat in Amerika toepast, waar de negers alle rechten heb ben gekregen, maar hen wordt belet daarvan gebruik te maken, is verwerpe lijk. De enige mogelijkheid is de sociale scheiding der rassen, zoals door de re gering van Zuid-Afrika al sinds 1920 wordt toegepast. Maar dan dient deze politiek in haar uiterste consequenties te worden door gevoerd. Het belangrijkste hiervan is, dat de neger wordt opgevoed. Dit kan door een leger van harde werkers en werksters geschieden, die midden onder de negers leven en hun beschaving aan hen overdragen. „Eerst dan, na genera tics, kan Zuid-Afrika een verenigd land worden." Het door de Nederlandse regering gecharterde Engelse s.s. „Asturias". dat met 1.500 passagiers uit Indonesië naar Nederland onderweg was, is heden morgen in IJmuiden aangekomen. De ontscheping geschiedde hedenmiddag te Amsterdam. Het troepenschip „Atlantis" wordt in de avond van Donderdag met repatrië rende militairen en hun gezinnen uit Indonesië voor IJmuiden verwacht. De ontscheping der opvarenden zal on voorziene omstandigheden voorbehou den Vrijdagmorgen acht uur in de haven van Amsterdam beginnen. In de Staatscourant van Dinsdag is het K.B. verschenen, waarbij dr. A. G. Brom uit Amsterdam benoemd wordt tot buitengewoon hoogleraar in de tho- rax-chirurgie aan de Rijksuniversiteit te Leiden. Uil» a "'Humt itf imiitiiiiiitiiiiitiiiiiiiii illinium mi H minui in „my „Die K.A.B. is een pracht van een instelling met een macht in het land, die men moeilijk kan overschatten" zei Snorrebor. „Maar juist die veelal tot zegen van gans ons volk aange wende macht heeft in sommige, ook katholieke kringen de vrees doen ont staan, dat de K.A.B. de neiging zou kunnen krijgen die macht te gaan mis bruiken. Het bezitten van macht is een gevaarlijk iets, het leidt alleen dan niet tot ongewenste bemoeienissen, wanneer het gecompenseerd wordt door een even groot verantwoorde lijkheidsbesef. Het Afrikaanse katho lieke negerstamhoofd, dat deze zomer in ons land op bezoek is geweest, had een staf met een ivoren hand., die een dito ei vasthield, erop. Dat was het zinnebeeld van de macht. Men moet haar als een ei voorzichtig in de hand houden om geen kneusje of struif te maken. De hoofdman van de K.A.B., A. C. de Bruijn, heeft bij het zestig jarig bestaan van de K.A.B. in Den Haag nog eens duidelijk te verstaan gegeven, dat hij zich daarvan evenzeer bewust is als die negerhoofdman. Hij zei, dat de K.A.B. nooit misbruik van haar macht zou maken, omdat zij ka tholiek is. Een argument, dat met iedereen zal geruststellen, want in de geschiedenis vallen er heel wat katho lieke machthebbers aan te wijzen, die zich wel eens aan machtsmisbruik heb ben schuldig gemaakt en de katholieke Franco is in dit opzicht ook niet be paald brandschoon. We hebben echter geen enkele gegronde reden om A. C. de Bruijn en zijn geweldige organisatie te wantrouwen, al moet het mij van het hart. dat ik wat hij op deze ver klaring liet volgen- niet bijzonder tac tisch kan vinden. Hij zei n.l. volgens de verslagen in de krant dat de K.A.B. direct na de oorlog de kans schoon had gehad om, als zij het gewild had, haar macht en machtspositie te misbruiken, en hij voegde eraan toe: „dan zou je eens wat gezien hebben." Ja, wat zou den we dan te zien hebben gekregen? Het is jammer dat De Bruijn ons dat niet verteld heeft, want nu zijn we vrij om het allerergste te veronderstellen en de vijanden en de critici van de K.A.B. zullen zeker niet nalaten dat te doen. Nee, die uitlating van de mach tige A. C. de Bruijn bij die feestelijke gelegenheid lijkt mij minder opportuun dan de rede, welke Prof. v. d. Ven bij het lustrum van de Algemene K. K. Werkgeversvereniging heeft gehouden en die door A. C. de Bruijn als inoppor tuun werd gebrandmerkt." Onder de uit de Sovjet-Unie naar Nederland terugreizende krijgsgevan genen, die Dinsdagavond in het door gangskamp Friedland arriveerden, heerst ccn vrü sterke opwinding over de vraag of zij al dan niet de laatste etappe op de lange weg naar Nederland zullen gaan. Kort na aankomst staken de repa- triërenden, thans in uniforme nieuwe blauwe kielen gestoken, dc hoofden bij een om de vraag te bespreken, wat hun bü aankomst in het vaderland te wach ten zal staan: vrijheid dan wel een nieu we boete voor het verleden. Een aantal hunner gaf te verstaan, weinig voor een terugkeer naar Nederland te gevoelen, zolang geen zekerheid bestond omtrent de ontvangst daar, cn desnoods een ver der verblijf in Duitsland te verkiezen. Er waren echter een tiental uitzonderin gen: jongens, die met onbezorgde gezich ten verklaarden, te hunkeren naar het weerzien met het vaderland. Zij waren n.l. niet als leden van Duitse militaire formaties in Russische krijgsgevangen schap geraakt, doch als gedwongen ar beiders, die in Letland in Russische han den waren gekomen en onfortuinlijk het lot der militairen hebben moeten delen. De Nederlanders zijn verspreid ge raakt over verschillende kampen in Si berië, bij 1 Veertig hu Moskou, Charkof en Odessa, ttunner deelden in Moskou de gevangenschap met 8.000 Japanners. Se dert midden 1947 zou de behandeling aanmerkelijk verbeterd zijn en tenslot te konden de gevangenen door werk voldoende roebels verdienen om zich van het dringend noodzakelijke te voorzien. Later zijn alle Nederlanders naar kampen bij Kief overgebracht. In hetzelfde gezelschap is tenslotte, zo zeiden enkele teruggekeerde gedwon gen arbeiders, ook een froep Nederlan ders verzeild geraakt, die bij de Russi sche opmars in Letland voor „De Neder landse Oostbouwmaatschappij" werk zaam waren. Twee hunner, Jacob Zun- dorf uit Den Haag en Fedor Laamers uit Amsterdam, waren met 1200 Nederland se geïnterneerde arbeiders begin 1946 op transport gesteld van Leningrad naar Nederland. Onderweg waren ze echter ziek geworden, in Roemenië in een Rus sisch hospitaal gebracht en vandaar weer naar Rusland teruggevoerd. Met negen van hun kameraden zijn zij thans mede op de terugweg. Zij noemden ons de na men van nog 16 gedwongen arbeiders, die met de overige Nederlandse krijgs gevangenen in Kief zijn achtergebleven. Onder de terugkerenden. is er één. Kees Saai uit Leiden, die vóór zijn Russische gevangenschap reeds in een Duits con centratiekamp heeft gezeten. In verband met de komst van de groep Nederlanders uit Rusland heeft het Twoede-Kamerlid de heer Scheps (P.v.d.A.), de minister van Justitie enkele vragen gesteld. Hij vraagt o.m. of de minister niet van mening is, dat deze lieden, voor zoverre zij zich tegen het Nederlandse volk misdragen en zich aan de Staat der Nederlanden vergrepen hebben, met dezelfde maatstaf gemeten dienen te worden als alle andere dragers van wapenen ten dienste van de vijan den van Nederland. Bij informatie bij bevoegde kringen in Den Haag, werd ons de verwachting van de minister van Buitenlandse Zaken der R. I., Rum, dat de conferentie over Nieuw- Guinea zal worden gehouden na de Unie conferentie, bevestigd. Op Woensdag 15 Nov. a.s. om kwart voor elf begint in de aula van het In disch Instituut te Amsterdam een ver gadering van de vakgroep Onroerende Zaken, waarop het ontwerp Woningwet uit de Staatscommissie Van den Bergh besproken zal worden. Deze bijeen komst is toegankelijk voor alle bij de Contactcommissie voor Onroerende Za ken aangesloten groeperingen Prof. mr. P. A. Diepenhorst zal een inlei ding houden. De balloncommandant J. Boesman gaat midden November voor een korte verkenningstocht naar Afrika. Toen de directie van Philips van zijn plannen hoorde, heeft zij aan de Haagsche Bal lonclub aangeboden opstijgingen met de Nederlandse ballon Henri Dunant" in Algiers en zo mogelijk ook in Tan- ger en Marokko mogelijk te maken. Men overweegt de ballon bij de lucht reis over Afrika met auto's en kamelen te volgen. Een ambtenaar van het hoofdpostkan toor te Amsterdam heeft anderhalf jaar lang uit telegrammen, die hem ter ver zending werden aangeboden tekst ge schrapt. Sommige telegrammen voor het buitenland, die b.v. 60 kostten, kortte hij tot ongeveer de helft in, deed dan 30 in dé kas van de P.T.T. en stak de rest in eigen zak. De recherche neemt aan, dat de man op deze wijze duizenden guldens heeft verdiend. Hij is in arrest gesteld.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1950 | | pagina 3