Ceram, het Moedereiland der Zuid-Molukken
Mensen op reis
In Holland staat een huis
Zilveren K.R.O. is jubileum
viering begonnen
CKefarine 4
'OJ/u «dr\
Ere-tentoonstelling Kees Verwey in
Frans Halsmuseum
Waar de strijd om zelfstandigheid en
vrijheid wordt voortgezet
Ju
^pullman
*~Y¥latrcióóen.
Pontificale Hoogmis
in Hilversum
Vier bondgenoten
tegen pijnen en griep.
Bijzonder geschenk
voor de K.R.O.
VAN HET WITTE DOEK
Model-inrichting van een duplexwoning te Velsen
ZATERDAG 18 NOVEMBER 1950
PAGINA 7
G.'C oüvreur&Fils
CHAMPAGNE
VERSOBERING IN DE
SIGARENVERPAKKING
De
„Karei Doorman" in
haven van Malta
mmmm
De domper op de
marinekaars
Ambtenaren met blakende
werklust
GODSDIENSTIGE PROBLEMEN
BIJ EMIGRATIE
Priesters beraden zich
Aankomst troepenschip
„Amarapoora"
Unie-conferentie
Samenstelling van de
delegaties
(GEZONDE SLAAP:!
HANDTEKENINGEN
VOOR Z.-MOLUKKEN
Indonesische Parlementaire
Commissie vertrokken
Kasimo: „Standpunten zijn
vastgelegd
Officiële opening
JUBILEUM BIJ DE RAAD
VAN ARBEID
H.H. MISSEN OP ZONDAG
Derde Orde
HEEMSTEDE
RK. Verenigingsgebouw
Zondagsdiensten
K.A.B. KRING OOST
Veel belangstelling voor
emigratie
Palace
Frans Hals
City
Rembrandt
Spaarne
Waterstanden
REPATRIËR1NGS- EN
TROEPEN SCHEPEN
Dezer dagen werd bericht, dat de Zuid-Molukse regering Ambon had ver
laten en dat deze republiek de strijd tegen de republiek Indonesië naar
het eiland Ceram had verplaatst.
Wat weet de Nederlander af van dit verré, grote eiland met een oppervlakte
Van 60 pet. van Nederland en zijn ruim 100.000 zielen tellende bevolking?
Van Noesa-Ina het moedereiland zijn brokstukken afgescheurd en weggedre
ven, zo vertelt men in de Zuid-Molukken, en dat werden de eilanden Ambon
en de Oeliassers en de Bandagroep. Zoals het grote eiland op de kaart is gete
kend, lijkt het inderdaad op een moeder, die haar armen uitbreidt om haar kin
deren daarin op te nemen en te omhelzen.
Allen, die in deze streken geleefd
hebben, hebben wel eens het geluksge
voel gekend als een lustig landwindje,
de siboe-siboe bij het krieken van de
dag van de zich ai duidelijker aftekenen
de kusten woei. Het was een frisse bries,
die de zeilen deed bollen van de vaar
tuigen. die voeren naar de kleine eilan
den. Het was alsof in de morgenscheme
ring een moeder neuriënd haar kindje
in de armen wiegde. Zo is het gonzen
van de wind, die van het land en de
grote stromen van Noesa Ina komt en
zachtkens de volgeladen prauwen voort
stuwt van de Molukkenbewoners, die
van Ceram afvaren. Deze vaartuigen
brachten sago, het volksvoedsel; atap, de
dakbedekking, vervaardigd uit de bla
den van de sagopalm; gaba-gaba, de
bladnerf van die palm, waarvan men de
wanden van de huizen vervaardigt; hout
en gemoetoe, de vezel van de arènpalm,
waarvan men touw draait. Zij brachten
al datgene, wat dienen kon om de mens
te voeden en te beschutten. Uit de orem-
baai's. de inheemse vaartuigen, stijgt het
gezang der inzittenden op; jolige liedjes
en gewijde zangen in de oude, bijna, ver
geten landstaal. Zij zijn lieflijk en wel
luidend en zachtkens worden de zangen
begeleid door tifa (trommel) en gong.
Zij ontroeren de harten van de inzitten
den der vaartuigen en van de mensen,
die aan de witte stranden wonen. Kijk,
de bleke maan staat nog aan de hemel
en de dageraad is nog niet aangebroken.
De dorpelingen komen naar de baai en
zij huppelen over het strand, roepend:
..Daar zijn de schuiten, beladen met leef
tocht en bouwmateriaal."
De weggedreven eilanden zijn afhan
kelijk van het Moedereiland en dat gaf
en gaf maar in overvloed.
Zó stellen de Molukkenbewoners het
voor. De weggedreven eilanden zijn als
kinderen, afhankelijk van de moeder,
het grote en zorgende eiland.
Een Moluks zeemansliedje luidt:
„Langs het zwerk jagen de woeste,
zwarte wolken. De storm steekt op, de
branding beukt de stranden. Komt, bergt
de zeilen, want de oceaan begint te kol
ken. Wij weten niet hoe wij straks zul
len landen".
Thans is de stom? opgestoken over
de romantische kusten der Zuid-Mo
lukken en poogt de republiek Indone
sië met geweld en in strijd met de in
ternationale voorschriften en wetten
der humaniteit zijn wil op te leggen
aan de vrolijke vrijheidlievende lands
kinderen. Dit zal echter verre van ge
makkelijk, zo niet onmogelijk zijn.
Wanneer er ooit een gebied zich leende
voor de guerillastrijd, dan is dat het
zeer geaccidenteerde, woudrijke Ceram,
wanneer ooit een bevolking geschikt
ware daartoe, dan is het de Ceramse
Alfoer en in het algemeen onder de
verzamelnaam Ambonees bekend
staande Molukk-nbewoner. Algemeen
bekend zijn zijn voortreffelijke mili
taire eigenschappen. Rumphius zegt
het volgende van de Alfoerse bergbe
woners: „Sy zyn zoo scherp in 't ge-
zigte en snel in 't lopen, datse een
Advertentie
GEBR.
BOER
wild varken in vollen loop konnen
agterhalen".
Dc Cerammer beschouwt het oorlog
voeren van een geheel ander standpunt
dan wij. Hij vindt het niet alleen heel
gewoon en natuurlijk een verschil van
mening met het geweer in de hand uit
te vechten, maar hy bemint het „main
prang", het oorlogsspel.
Hand over hand won de kerstening
veld en men moet alle waardering heb
ben voor de grote vooruitgang door be
stuur, missionnering, zending en onder
wijs gebracht. In geestesgesteldheid en
beschavingstoestand van het volk zijn
daardoor ongetwijfeld gunstige verande
ringen gekomen. Men dient ook rekening
te houden met het feit, dat het jonge
geslacht onder andere en betere omstan
digheden is opgegroeid.
Veel van hetgeen karakteristiek en
belangwekkend was en schoonheid be
zat ging te loor en zal vooral in deze
revolutionnaire tijden voorgoed verdwij
nen.
Het spreekt vanzelf, dat de geheel
andere levensomstandigheden, gewoon
ten, verhoudingen in levenswijze, voor
al op de mannen invloed hebben uitge
oefend. Of de man er zich innerlijk mee
verzoend heeft, lijkt weinig aannemelijk.
Zij, die van middelbare leeftijd en ouder
zijn, tonen nog een grote gehechtheid
aan de romantische herinneringen van
het verleden.
Enige jaren vóór de Japanse bezetting
sprak een reiziger een Cerammer, die op
Java en Sumatra was geweest en die
hoog opgaf over de voordelen, die de
toenmalige toestand van orde en rust,
.,de pax Neerlandica", voor de bevol
king, ook die van Ceram, bood. Blijk
baar was de bedoeling de .toean", met
wie hij pas in aanraking was gekomen,
welgevallig te zijn.
Al pratende werd hij er toe gebracht,
van zijn vroegere leven te vertellen
en, geheel opgaande in zijn verhalen,
schilderde hij met enthousiasme het
verloop van de gueyilla-strijd tegen de
Kompania (het Gouvernement) in het
binnenland van Ceram, en de onderlinge
gevechten tussen negorijen, waaraan hij
in zijn jonge jaren nog had deelgenomen
en waarover hij door de ouden had ho
ren vertellen. Toen hij zijn verhalen be
ëindigd had, werd leukweg opgemerkt,
dat hij wel de nieuwe tijd had geprezen,
maar het verleden blijkbaar toch ook
veel aanlokkelijks voor hem had gehad.
Hij scheen even van zijn stuk gebracht,
keek de vrager een ogenblik onderzoe
kend aan en zei toen: „Och, mijnheer, wij
mennen zijn tegenwoordig ailen vrou
wen geworden." In de toon van zijn
stem klonk spijt door. minachting zelfs,
voor dc minderwaardige positie, die de
man volgens zijn mening in een rustige,
ordelijke samenleving innam. Dc inge
boren zucht tot avontuur vond geen of
weinig bevrediging. Hierin kan een ver
klaring worden gevonden voor dc onvol
daanheid der mannen van die tijd; een
onvoldaanheid, die hen dikwijls uit de
negorij dreef en hen een zwervend leven
deden beginnen. Zij lieten zich aanwer
ven voor het leger en de politie, ver
trokken als onderwijzer of klerk naar el
ders, ver weg van de Molukken. Hier
uit zou kunnen worden afgeleid, dat de
grondtrekken van het volkskarakter de
zelfde zijn gebleven, een factor, die bijs
ter onaangenaam is voor de Republik In
donesia met betrekking tot de militaire
acties in de Zuid-Molukken.
Alles wijst er op, dat de strijd nog niet
geëindigd is. Het Zuid-Molukse „inci
dent" is nog niet gesloten
G. L. T.
DE ABC EILANDEN
Boeroe en Ceram
Ambon
E.RAM
BENGO'
UAN&ESCTA
A lie elf zitplaatsen in de restau-
ratte zijn bezet met dorstige en
hongerige reizigers. Buiten zakt
de loodgrijze lucht steeds dichter op
Culemborg.
De kellner gaat bedrijvig rond.
„Wat mag hot zijn, mevrouw, me
neer?"
„Twee uitsmijters met koffie," buigt
meneer zich buiten zijn Zweedse krant.
„Wenst u nog een aperatiefje voor
af, vermouth, sherry of port?" pro
beert de ober to verkopen.
„Nee, dank u!"
„Hei. kellner, mijn een pilsier
Steekt een oude werkman-met
hangsnor zijn vinger als een school
jongen omhoog.
„Niet liever een glaasje vermouth,
meneer?" vraagt de kellner hoopvol.
„Bejju besuikerd! Pils!"
Èen bejaard, fijn dametje, breekbaar
als een suikerpoppetje, bestudeert de
kaart.
„Oóber," piepzingt haar ijl stemme
tje, „mag ik een kopje soep met een
saucijzenbroodje?"
„Wat denkt u van een klein glaasje
sherry vooraf, mevrouw?" buigt de
kellner zich naar het dametje.
„Sherry? Om deze tijd? Om vijf
uur? Nee, jongeman, het is nu geen
tijd voor sherry."
„En u, meneer?" wendt de ober zich
maar gauw af, naar een jonge jonge
man, in hei-gele schoenen en een bont-
blauwe das met pouden draken.
„Gif mij maer uns un portje."
De zon komt op over het gezicht van
de kellner. Zwierig zwaait hij het
dienblad naar het tafeltje. Een heel
klein flesje klokt zijn inhoud in een
glaasje.
„Koppie koffie," beveelt een heer
met heel kleine grijze krulletjes rond
zijn oren.
„Ook misschien een aperatiefje?"
lacht de ober verleidelijk.
„Wat heb jij toch met je aperatief
je? Wil jij ons allemaal aan de drank
hebben? Wat betekent dat?" valt
Grijskrul uit.
De kellner trekt een bedremmeld
gezicht.
„Nou, vertel op! Duigt dat spul soms
niet? Moet je van dat goedje af?"
De ober neemt een stotterende aan
loop en bekent:
Onze baas heeft een wedstrijd uit
geschreven, wie de meeste flesjes apé-
ratief verkoopt, meneer!"
(Van onze verslaggever)
Een pontificale Hoogmis, opgedragen
door de Pauselijke Nuntius Mgr. Paolo
Giobbe in de fraai versierde St. Vitus-
kerk te Hilversum, opende hedenmorgen
op luistèrrijke wijze de viering van het
zilveren jubileum van de K.R.O. De H.
Mis werd o.a. bijgewoond door Z. Em.
Joh. Kardinaal de Jong, H.H. Exc. Mgr.
J. P. Huibers, W. Mutsaerts, en de
monsignori dr. ,W. Koenraadt, F. Hen-
drikx en F. Feron, vicaris-generaal van
de bisschoppen van Breda, Den Bosch en
Roermond. Voorts de ministers dr. F.
Rutten en mr. F. Teulings, staatssecreta
ris mr. J. M. L. Th. Cals, de leden van de
Raad van State mr. dr. L. N. Deckers en
H. F: M. baron van Voorst tot Voorst, de
Provinciaal der Dominicanen, de hoog-
eerw. pater P. L. Teeuwen O.P., J. E.
baron de Vos van Steen wijk en dr. L.
Houben, respectievelijk Commissaris van
de Kohingin in de provincies Noord-
Holland en Limburg, Mgr. J. de Sain en
Mgr. H. .J. J. M. van Straelen, de Hoofd-
vloot- en de Hoofdlegeraalmoezenier,
kanunnik dr. A. Jansen, president van de
Kath. Vlaamse Radio-omroep, de recto-
res mangifici van Nijmegen en Tilburg,
resp. prof. mr. F Duynstee en dr. W. R.
Heere, de heer Zaffrani, secr.-gen. van
Radio Italiana, de heren M. Hankart en
J. Boom van het hoofdbestuur van het
N.I.R. te Brussel, de heer A. C. de Bruijn,
voorzitter van de K.A.B.. vice-admiraal
L. A. C. M. Doorman, voorzitter van
Kath. Thuisfront, Chr. Matser, vice-
voorzitter van de K.V.P., mr. F. Op de
Coul, directeur van het Kath. Onder
wijsbureau en nog talloze hoge geeste
lijke en wereldlijke hoogwaardigheids
bekleders.
De celebrant, Mgr. Giobbe, werd ge
assisteerd door de troondiakens prof.
J. B. Kors O.P., voorzitter van de K.R.O.
prof. A. J. M. Mulders, hoogleraar aan de
Kath. Universiteit te Nijmegen en lid van
Advertentie
De 4 bestanddelen van Chelarine
„4" tezamen in één tablet ver
enigd vormen het beroemde ge
neesmiddel, dat vaak uitkomst
brengt, waar andere middelen (alen.
T«B« pl|n«> M griep
BB ROEMDE GENEESMIDDELEN
IN EÉN TABLET
20 tabletten i 0.7S
In een Vrijdag te Utrecht gehouden
vergadering van een groot aantal si
garenfabrikanten is het besluit geno
men, in de lagere prijsklassen een aan
tal versoberingen door te voeren op het
gebied van de verpakking en van de
modellen. Door deze bezuinigingsmaat
regel en door de te verwachten afschaf
fing van de omzetbelasting verwacht
men de rentabiliteit enigszins te verbe
teren en de werkgelegenheid te bevor
deren. Dit besluit zal het de sigaren-
industrie mogelijk maken, ondanks de
oplopende grondstofprijzen en andere
nadelige kostprijsfactoren, de kwaliteit
van de sigaar onaangetast te laten.
Advertentie
Het vliegdekschip „Karei Doorman"
en de torpedojager „De Bitter", zijn
Vrijdag in de haven van Malta aange
komen. De oorlogsbodems zullen, zoals
gemeld, deel nemen aan door de Britse
Middellandse zeevloot te houden oefe
ningen, die twee weken zullen duren.
HUNTER de Export-Virginia van
v blijvend goede kwaliteit
het hoofdbestuur van de K.R.O. Diaken
ad Missam was mr. A. Diepenbrock,
landelijk secretaris der K.A. en bisschop
pelijk commissaris van de K.R.O., sub
diaken pastoor I. P. J. Kaarsgaren, lid
van het hoofdbestuur van de K.R.O.,
presbyter-assistens deken H. F. Frank en
ceremoniarius kap. J. A. J. L. Snoeren.
Het „Ecce Sacerdos" van Bruckner werd
gezongen door het koor van de St. Vitus-
kerk. De Schola van de K.R.O., onder
leiding van Dom B. Brockbernd O.S.B.,
zong de wisselende gezangén. De vaste
gezangen van de Mis „Ascendo ad Pa-
trem" van Palestrina werden uitgevoerd
door het koor van de St. Nicolaaskerk te
Baarn onder leiding van de heer C.
Laoüt. De lagere assistentie bij het op
dragen van de H. Mis werd verzorgd
door de fraters van St. Ludgerus Kweek
school.
Onder de talloze geschenken, die in
deze dagen aan de jubilerende K.R.O.
worden aangeboden, bevinden zich twee
zogenaamde „talking drums", als ge
schenk van de Sociëteit van Afrikaanse
Missiën in Cadier en Keer. De trom
men zijn gebruikt door de Keh van de
Asofatse van Ho Bankoe beneden Volta
(Goudkust). De trommen zijn gemaakt
uit het hout van speciaal daartoe met
een omvangrijk ceremonieel gewijde
bomen. De vliezen, die de trommen be
dekken, zijn vervaardigd uit de huid
van het oor van vrouwelijke olifanten.
De invoering van de spertijd heeft tot
gevolg dat de ambtenaren op ministe
ries na half vijf door gebrek aan licht
hun werkzaamheden moeten staken. Zo
als ons echter is gebleken, zijn er amb
tenaren, wier blakende werklust niet
door de domper der duisternis kan wor
den gedoofd. Op het ministerie van Ma
rine is men namelijk op het idee geko
men kaarsen te betrekken uit het ma
gazijn van de huishoudelijke dienst ten
einde na half vijf besprekingen en an
dere werkzaamheden bij kaarslicht
te kunnen voortzetten.
De secretaris-generaal van het minis
terie van Marine is evenwel van oor
deel dat kaarslicht brandgevaar ople
vert. Om te voorkomen dat het minis
terie een prooi der vlammen zal worden
door de yver van zyn ambtenaren, heeft
de secretaris-generaal in een brief aan
de afdelingshoofden „tot zijn leedwe
zen" het gebruik van kaarsen en petro
leum als verlichtingsobjecten moeten
verbieden.
Naast de sociale en economische
vraagstukken bij emigratie zijn de gods.
dienstige problemen van grote impor
tantie. Het is daarom een gelukkige ge
dachte van de priesters in het Bossche
diocees om zich op deze speciale proble
men te beraden. Zij zullen volgende
week tezamen komen op Loyola te Vught
om gezamenlijk zich voor te bereiden op
het geven van voorlichting aan hen, die
willen emigreren. Vele belangrijke spre
kers zullen hierover het woord voeren
o.a. de commissaris der Koningin prof.
dr. J. De Quay.
Het troepenschip „Amarapoora" wordt
in de morgenuren van Zondag met re
patriërende militairen uit Indonesië
voor Hoek van Holland verwacht. De
ontscheping van de opvarenden zal
's middags drie uur in de haven van
Rotterdam beginnen.
De Nederlandse delegatie voor de a s.
Unieconferentie is ais volgt samenge
steld:
Voorzitter: mr. J H van Maarseveen.
Leden: prof. dr. J. R. M. van den
Brink, L. Götzen, dr. N. S. Blom, prof.
mr. P. Lieftinck.
Adviseurs: mr. S. Th. J. Teppema
(Econ. Zaken), mr. F J J. C. J. M. van
Meerwijk (Financiën), mr. C- M. Pool
(Landbouw), drs. A. B. Speekenbrink
(Buitenl. Zaken), drs G H. J. Abeln
(Econ. Zaken), mr. J. H. O. Graaf van
den Bosch (Financiën), dr. J. W de
Stoppelaar (Minuor). drs. P. G. Ridder
(Minuor), mr. G. E. Baron van Ittersum
(Buitenl. Zaken), drs. B. van Eldik
(Buitenl. Zaken), mr. H. van Santwijk
(Minuor), J. H. Weggeman (Minuor),
J. H. Boerstra (Minuor), drs. R. H.
Haentjens (Financiën), G. J. Mulder,
(Financiën), drs. E. P. M. Tervooren
(Financiën), J. M. H. Timmermans
(Econ. Zaken), J. de Waard (Econ. Za
ken), mr. J. H. Hoogestegen (Minuor),
mr, F. E. J. van der Valk (Minuor),
mr. J. J. Bookmaker (Buitenl. Zaken),
Jhr. mr. H. T. van Panhuys (Buitenl.
Zaken), mr. V. J. Suermondt (Econ.
Zaken)
Secretariaat Nederlandse delegatie:
mr. J. A. J. van Gorkom, mr. J. Aber-
son.
De Indonesische delegatie:
Voorzitter: mr. Moh, Rum.
Leden: Ir. Djuanda, dr. Sumitro Djo-
johadikusumo, mr. Sjafruddin Prawira-
negara.
Adviseurs: mr. Ali Budiardjo,, mr.
Pardi, mr. Kusnun, hr. Genet, drs. Tan-
goan Po, mr. Sahardjo, mr. Besar Mar-
tckusumo.
Advertentie
De Actie tot het verzamelen van hand.
tekeningen van Nederlandse Vrouwen ter
ondersteuning van een adres aan de
Verenigde Naties om het mogelijk te
maken, dat voedsel en medische hulp
ten snelste ter beschikking komen van
het volk der Zuid-Molukken, heeft zulk
een groot succes gehad, dat het reeds
een week geleden verantwoord leek
hierover contact met de UNO op te ne
men.
Honderdduizenden handtekeningen zijn
hij het Comité binnengekomen. Wij wil
len trachten het millioen te bereiken.
Waar geen enkel politiek motief,
slechts meeleven met mensen in nood
onze beweegreden is, doen wij nogmaals
een beroep op alle vrouwen en vrou
wen-organisaties.
Zendt lijsten met handtekeningen
naar Javastraat 86, Den Haag.
A. KnoppersValkenier,
Presidente
Mr. L. H. Gallois,
Secretaresse.
(Van een speciale verslaggever)
De Indonesische parlementaire com
missie, die enige tijd in ons land heeft
vertoefd, is Vrijdagavond per K.L.M.
naar Djakarta vertrokken. De heer -Ka
simo, het katholieke lid van de delega
tie, verklaarde voor het vertrek op
Schiphol dat de besprekingen, gevoerd
in Den Haag, „het wederzyds begrip
hadden doen toenemen".
Gevraagd naar zijn verwachtingen om.
trent de op handen zynde Iriaanse con
ferentie in Den Haag antwoordde de
heer Kasimo: „De omstandigheden zijn
wel moeiiyk en de wederzydse stand
punten zijn vastgelegd".
En toen men hem het juist gisteravond
gepubliceerde Reuter-bericht voorlegde,
volgens hetwelk Amerika „het verzet
tegen de Indonesische aanspraak op
Nederlands Nieuw-Guinea" zou steunen,
constateerde de heer Kasimo: „Zoals u
weet, is onze minister van Buitenlandse
Zaken op het ogenblik in de V. S. Hij
zal wel informeren of het bericht juist
is. Maar als het juist zou zijn, zal het
uiteraard de onderhandelingen bemoei
lijken."
De heer Yamin beperkte zich er toe
te verklaren dat hij nu „meer optimis
tisch" was dan bij zijn aankomst in Ne
derland.
Gisteravond is voor een groot en
exquis gezelschap belangstellenden van
erheidszijde, uit kunstenaarskringen en
an vrienden, de ere-tentoonstelling ge
opend van werken van Kees Verwey die
dit jaar vijftig jaar geworden is. Namens
het Nederlands Kunstverband sprak jhr.
F. Teding van Berkhout. Hij achtte het
feit dat de jubilaris het Frans Hals
museum ter beschikking kreeg, terwijl
de gemeente een museum voor heden
daagse kunst bezit in het Huis van Looy,
een eerbewijs van het gemeentebestuur
aan de vijftigjarige»
Zijn waardering voor de morele en
financiële steun die de gemeente in ,de
laatste tijd aan alle beoefenaren der
beeldende kunsten verleent, wilde hij bij
zijn erkentelijkheid voor dit eerbewijs
insluiten.
De vertegenwoordigers van KZOD be
groette hij en sprak de hoop uit dat zij
mits van een verjongde geest bezielü
alle Kennemer kunstenaars in zich
zou mogen verenigen.
De jubilaris wenste hij als Haarlem
mer namens alle mondige stadgenoten
geluk. „Man, welk een begenadigde zijt
gij!" riep jhr. T. v. B. uit, „datYij de
dingen der schepping zo kunt zién en
aan uw medemensen meedelen".
Cornells Veth, theoretisch het gezel
schap inleidend tot het zien van Ver-
wey's werk, analyseerde op puntige wijze
persoon en werk van de exposant.
„Verwey is een ernstig man" deelde
hij zijn gehoor mee, „maar tevens een
schalk, hetwelk een te weinig gevolgde
traditie is onder de schilders".
Als slachtoffer van die Verwey se
schalksheid noemde hij zichzelf, toen het
van hem geschilderde portret een achter
grond verkreeg, meer passend bij een
gedecolleteerde jongedame.
In de analyse van het oeuvre be
schouwde Veth traditie, experiment en
nabootsing der natuur als verschijnselen
op zich zelf en de wijze waarop deze
vorm hebben gekregen in Verwey. Hij
noemde de kenmerken van deze hard
nekkige schilder die hem tevens on
derscheidden van de anderen.
„Kees Verwey zou Kees Verwey niet
Heden herdacht onze stadgenoot de
heer C. Koker, adjunct-inspecteur bij de
Raad van Arbeid, het feit, dat hij gedu
rende veertig jaar in overheidsdienst
werkzaam was. In verband daarmede is
hij vanmorgen in de vergadering van het
raadscollege door de voorzitter op zeer
waarderende wijze toegesproken en heeft
deze de jubilaris voor zijn ijver en grote
toewijding dank gebracht. Vervolgens is
hij in de kring van ?ijn collega's nog ge
huldigd en zijn hem geschenken uitge
reikt.
KATHEDRAAL ST. BAVO (Leidsevaart)
6.30, 7.30, 9 (Hoogmis) en 11 uur.
H. JOZEF (jansstraat): 6.45, 6, 9.15 (Hoog
mis) en 11 uur.
H. AN TONI US VAN PADUA (Nieuwe
Groenmarkt): 6.30, 7.30, 8.30 (Hoogmis), 10.
11 en 12 uur
O. U Vt. ROZENKRANS (Spaarae): 6.15
7.30, 9 en 10.30 u. (Hoogmis).
H. JOANNES DE DOPED (Amsterdam
straat): 6 30, 7.30, 8.45 (Hoogmis), 10.30 en
11.45 uur.
ALLERH. HART VAN JEZUS (Klever
parkweg): 830, 7.45, 9, 1030 (Hoogmis) en
12 uur
H.H. ELISABETH EN BARBARA (Pauj
Krugerstraat)6.30, 7.45, 9 (Hoogmis) en
11 uur.
H. LIDUINA (Rijksstraatweg): 6.30, 7-30
8.30, 9.45 en 11.30 uur.
O. L. VROUW VAN ZEVEN SMARTEN
EN ST. BAVO (Rijksstraatweg): 6.30, 730
8.45 (Hoogmis), 10.15 en 11.30 uur.
ALLERH. DRIEëJËNHElD iBioemendaal)
7, 8.30, 10.15, 11.30.
H. SACRAMENT (Bloemendaal): 730 en
10.15 uur (Hoogmis).
O. L. VROUW ONBEVLEKT ONTVAN
GEN (Overveen)7, 8, 9 (Hoogmis) 10.30
en 11.30 uur.
O. L VROUW HEMELVAART (Heem
stede): 7, 8.30, 10.15 en 11.30 u.
H. BAVO (Heemstede)7.15, 8.45, 10 en
11.30 uur.
H. AGATHA (Zandvoort)7, 8.30 en
10 uur.
H. ANTONIUS VAN PADUA (Aerden-
houtBentveld): 7.30, 9 en 11 uur.
De leden van de Derde Orde „Maria
Onbevlekt" te Haarlem worden er op
attent gemaakt, dat de Visitatie-verga
dering, die Maandag a.s. gehouden
wordt, niet des avonds 8 uur, doch om
half acht begint.
Zondag, n.m. 8 üur, opvoering van
het blijspel „O Bella Donna Lucia"
door de R.K. Toneelvereniging „Door
Eendracht Sterk".
Maandag, 8 uur, Cecilia-avond van
het Kerkkoor „Laudate Dominum", 8
uur Missie Naaikrans, 8 uur bestuur
H.B.C.
Dinsdag, 4 uur, repetitie Kath. Kin
derkoor, 8 uur repetitie Kath. Gemengd
Koor, 8 uur repetitie Kerkkoor „Lauda
te Dominum", S uur repetitie R.K. Har
monie „St. Michael".
Woensdag: 7.30 uur clubavond Dam
club „St. Bavo", 8 uur repetitie Meio-
dia.
Donderdag. 8 uur, repetitie Dames
koor „Viva Maria", 8 uur vergadering
St. Vincentius.
Vrydag, Toneelrepetitie „Door Een
dracht Sterk".
De Zondagsdiensten voor artsen wor
den op 19 November waargenomen
door: Dr. K. I. Kout, Herenweg 197,
tel. 26224 en Dr. W. v. d. Linde. Heem-
steedse Dreef '253, tel. 16850.
Wijkverpleging Zuster G. E. v. d.
Hoek, Kerklaan 32, tel. 29464."
Geopende Apotheek: Apotheek
Schotsman, Binnenweg 206-208, telef.
28320.
Politie en Brandweer: telef. 28850.
Gisteravond werd de eretentoonstelling
van do Haarlemse schilder Kees Verwey
officieel geopend. Onder meer voerde
jhr. F. Teding van Berkhout namens het
Nederlands Kunstverbond het woord,
zijn als hij ook niet wat zou willen zeg
gen". Aldus kondigde de exposant zich
zelf aan en in deze trant, met voor inge
wijden vermakelijke zinspelingen, die de
samenkomst een sfeer van intimiteit
verleenden, dankte hij het gemeentebe
stuur vertegenwoordigd door weth.
A. J. M. Angenent, de directeur van het
museum, de heer H. P. Baard en beant
woordde hij de sprekers.
Voor een goed bezette zaal hield de
voorzitter, de heer B. Reynders, een
korte inleiding over bovengenoemd
vraagstuk, daarbij aansluitend hoe al-
lerwege druk werd uitgeoefend over
opvoering der arbeidsproductie en des
noods verlenging van de arbeidstijd.
Spr. deed een beroep om alles niet
langs zich heen te laten gaan, maar
mee te leven met dat wat voor onze
arbeiders op het spel staat. Na enkele
mededelingen over het St. Nicolaas-
feest en de volgende vormingsavond op
Donderdag 7 December a.s. over de so
ciale wetten, gaf voorzitter het woord
aan de spreker van deze avond.
Emigreren is bestaansmogelijkheden
scheppen, familiebanden verbreken,
aanpassn aan gewoonten en andere toe
standen. Emigreren gaat l\et gehele ge
zin aan. Mocht een der leden van het
gezin bezwaar hebben, dan moet men
niet gaan. Amerika. Australië en Nieuw-
Zeeland immigreren alleen op werkge
versverklaring. In Frankrijk kunnen al
leen landbouwers immigreren. Canada
heeft een gemengde bevolking en een
behoorlijk katholiek geloofsleveri, goe
de sociale verzekeringen, hoofdzakelijk
voor landbouwers. Lonen ongeveer 75
dollar per maand.
Nieuw-Zeeland is speciaal ingesteld
op landbouw en visserij. Er is daar geen
standenverschil Er zijn daar zeer goe
de sociale maatregelen. Alleen is er
plaats voor geschoolde arbeiders en
landbouwers. Wie naar Nieuw-Zeeland
wil emigreren kan veel hulp onder
vinden van de missionarissen.
De kindertoeslag wordt niet zo als in
ons land aan het hoofd van het gezin
uitgekeerd, maar aan de vrouw.
Australië heeft hoofdzakelijk vee
teelt. De arbeider die naar Australië
wil emigreren moet van alles kunnen
Australië vraagt alle soorten arbeiders.
Men mag niet ouder zijn dan 50 jaar.
De minimum-leeftijd is 21 jaar. Men
leeft er in kampen, dus van huiselijk
leven is geen sprake. Twintig pet. van
de bevolking is katholiek. Emigranten
naar dit werelddeel wenden zich tot een
katholiek priester in Australië,, die
vele noden zal weten te lenigen
Hierna opende zich een uitgebreide
gedachtenwisseling omtrent emigreren.
Voorzitter deelde mede, dat zij die plan
nen hebben om te emigreren, zich
moeten wenden tot het R.K. Emigratie
bureau, Parklaan, Haarlem. Ook de
Katholieke Arbeiders Beweging wil de
behulpzame hand bieden, mits men
zich persoonlijk wendt tot de districts
bestuurder van de K.A.B.
Vermelden wij tenslotte nog dat deze
avond werd omlijst door de conferen
cier Fred Bredschneyder uit Amster
dam, die veel sueces had met zijn op
treden.
Aan het 'slot der bijeenkomst bracht
de voorzitter een dankwoora aan de
spreker van deze avond, die geheel dui
delijk het emigratievraagstuk had uit
eengezet. Het was 'n goede avond voor
de Kring Oost der K.A.B. Moge de
tweede vormingsavond dezelfde belang
stelling hebben.
De jonge boer Dardo is het zinne
beeld en middelpunt van het verzet der
Lombardijse boeren tegen de dwinge
landij van graaf Van Hessen in de wel
zéér romantische kleurenfilm „De vlam
en de pijl". Als alle helden van roman
tische films verricht Dardo de stoutste
stukjes op het gebied van behendigheid,
kracht, list en charme. Zijn fantastische
ondernemingen en die van zijn helper
Piccolo zijn niet helemaal zonder hu
mor verteld. Zo nu en dan heeft het er
zelfs aardig de schijn van, dat de maker
van deze film zichzelf en de held gron
dig in het ootje neemt door de waarlijk
stoutmoedige fantasie, waarmee hij
Dardo's lotgevallen uitbeeldt. Veertien
jarigen mogen gaan constateren, dat
deze momenten vast niet de slechtste
zijn!
De film „Aan de rand van de af
grond" (Flesh and fantasy) is een
raam, waarin een drietal andere films
zijn ondergebracht. Het raam behandelt
de vraag, in hoeverre iemand beïnvloed
kan worden door dromen of waandenk
beelden. Het antwoord wordt gegeven
in de drie films, die van een angstige
suggestieve beklemming zijn; de laatste
van de drie toont eindelijk een soort
oplossing. Misschien krijgt men bij het
lezen hiervan dei in-druk, dat het gaat
om een van die moderne rolprenten,
waarin men met alle geweld iets cultu
reels heeft willen stoppen of gezochte
problemen aan het publiek voorlegt; of
wellicht zelfs, dat het een wetenschap
pelijke film is. Niets is minder waar;
het gaat hier over een thriller, die een
van de best© is, die wjj de laatste tijd
hebben gezien. Voor zeer jeugdige
personen en diegenen, die over niet al
te sterke zenuwen beschikken, bereikt
de film het tegenovergestelde van het
geen er in wordt uitgebeeld: een ge
moedsrust die verkregen wordt na een
tijd vol ingebeelde angst. De hoofdrol
len worden gespeeld o.a. door Edward
G. Robinson, Barbara Stanwyck, Char
les Boyer, Robert Cummings en Anna
Lee. (Veertien jaar).
„De onsterfeelijke wals" is weliswaar
een oude film, maar een van het goede
soort, waar men veel genoegen aan zal
beleven. Wie immers houdt niet van de
heerlijke Weense melodieën? Johann
Strauss' meesterwerken kan men in
deze film heel goed beluisteren; en bo
vendien ziet men natuurlijk ook nog de
bekende liefdesgeschiedenis, al is de
historische kant van deze rolprent dan
ook niet bepaald de sterkste.
prolongeert Willi Forst's Weense pro
ductie „Wiener Madeln", de licht-ver-
t eerbare amusante muziekfilm, die
blijkbaar ook in Haarlem talrijke be
wonderaars vindt. En naar wü geloven
niet ten onrechte.
Luxor
„Odette", de film die gemaakt werd
naar het werkelijk gebeurde tragische
verhaal van de moedige Odette Chur
chill, wordt eveneens nog een week ge
prolongeerd.
Bestaan er naast vrouwenhaters ook
mannenhaatsters?
Misschien wel, maar in de film
die in dit theater vertoond wordt, blijkt
meer een loopje met de liefde genomen
te worden, dan dat er grote woorden
voor nodig zijn. „Ik houd van je, maar
ik wil het niet weten, zodat ik doe of ik
je haat." Enfinhet loopt toch mis,
of goed.van welke kant u het maar
bekijkt. De tweede hoofdfilm laat een
drama zien, waarin een poema, de ko
ning der wildernis, bijna tot het eind
blijft leven. Een jongen, die eerst moest
leren wat vrees was, voor hij zijn moed
ontdekte, zegeviert op het wild en op
de liefde. Wat wilt u nog meer!
IJMUIDEN.
Zaterdag 18 November.
Hoog water: 11.01 u. en 23.41 u.
Laag water: 6.15 u. en 18.46 u.
Zondag 19 November.
Hoog water: 12.15 u.
Laag water: 7.38 u. en 19.56 u.
Maandag 20 November
Hoog water: 0.44 u. en 13.11 u.
Laag water: 8.42 u. en 20.54 u.
«iMARAPOERA <R. Lloyd), pass. 17
Nov. Ouessant; 19 Nov. 2 u. n.m.
te Rdam verw
ZUIDERKRUIS,16 Nov. van Singa
pore n. Poesan.
Na langheel lang op de wachtlijst
gestaan te hebben, kregen zij eindelijk
een woning toegewezen. De lang be
geerde kennisgeving van het huisves
tingsbureau lag in de bus en daarop
stond het nieuwe adres: een Auplex-wo-
ning in een van de nieuwe wijken. Dit
betekende het einde van veel ellende,
maar tevens het begiy, van een reeks
problemen, waarvan de veelheid de
trouwlustigen deed duizelen.
L>e Velsense Commissie inzake Huis
houdelijke Voorlichting en Gezinsleiding
heeft zich deze zorgen aangetrokken en
vanaf Maandag zal gedurende 10 dagen
de duplex-woning aan de Waalstraat nr.
45 een toonbeeld zijn van wat met een
normale beui's op het gebied van wo
ning-inrichting valt te bereiken
De idee om deze expositie in te rich
ten vond zijn reden in het feit, dat
de sociale werkster in de gemeente Vel
sen in vele huisgezinnen allerlei prul
len vond en grote, onhandige meube
len, waardoor er volle kamers ontston
den. waarin geen plaats was voor het
kind om eens rustig te spelen. De wet
houder van Openbare Werken bleek
met dezelfde gedachten rond te lopen,
zodat de Commissie daar een gewillig
oor vond om voor korte tijd een huis
beschikbaar te stellen.
Met de middenstand werd overleg ge
pleegd en na vele besprekingen kwam
ook daar de zaak in orde, zij het, dat
minder zakenmensen meedoen, dan aan
vankelijk werd verwacht. Deze hebben
echter volledig hun schouders onder
het project gezet en ondenfleiding van
de binnenhuis-architecte mevr. Nige-
man kwam een mooi en modern, maar
ook practisch en niet duur geheel tot
stand.
Het doel van deze tentoonstelling is
de mensen en vooral diegenen, die een
kans maken een duplex-woning toege
wezen te krijgen, er op attent te maken,
dat deze kleine huizen, die aan een kant
niet ideaal zijn, met kleur en lijn tot
een gezellig tehuis zyn te maken,'wat
dan toch altijd verre te verkiezen is
boven inwoning. De ervaring bij de in
richting is dan ook geweest, dat door
middel van kleur en lijn een ruimte
suggestie kan worden verkregen.
Zowel beneden als boven is de du
plex-woning modern ingericht, waarbij
voor bijna ieder vertrek een andere weg
werd gevolgd. Beneden in de keuken is
alles electrisch en boven is gas ge
bruikt. In een der kamers is zeil ge
bruikt voor vloerbedekking, een andere
kamer doet het met balatum en een
derde dankt zijn gezelligheid aan een
gespijkerd kleed. Op deze manier is
met beurzen van verschillende dikte
rekening gehouden.
Hetzelfde geldt voor het meubilair.
Het merendeel is in lichte kleur ge
houden, terwijl ook de uitvoering licht
maar degelijk is. De meubelen nemen
dus betrekkelijk weinig ruimte in,
maar door een goede combinatie en des
kundige inrichting ging dit niet
ten koste van de gezelligheid, maar
deze werd er juist door verhoogd.
In een der kamers is een kinderhoek
je ingericht, want ook het kind heeft
recht op een eigen plaats in huis. Dit
behoeft echter geenszins de kamer on
plezierig en rommelig te maken. Het
zelfgemaakte speelgoed is opnieuw een
bewijs, dat het heus niet altijd veel
geld behoeft te kosten om het aanvaard
baar te maken.
Maandagmiddag 2 uur zal de tentoon
stelling officieel worden geopend door
de wethouder van Openbare Werken,
de heer W. F. Visser. Daarna blijft de
expositie gedurende 10 dagen voor het
publiek geopend en de Commissie in
zake huishoudelijke voorlichting en ge
zinsleiding hoopt natuurlijk,dat zeer
velen deze kans zullen benutten om
eens een kijkje te komen nemen. In
Haarlem kwamen onlangs rond 3.000
mensen de tentoonstelling bezichtigen,
wel een bewijs, dat er interesse voor
bestaat.
