'J*2*
Dwaasheden in telefoonboeken
Bloembollenexport heeft honderd
millioen gulden overschreden
VAL DA
FRic de noorman: cCer Steppen
I
1
R.K. KERKMUZIE KSCHOOL
'GAAT JUBILEREN
lussen neus en
De grote misdaden
van een kleine man
t y
Dr. Willem Mengelberg
Onlogische rubricering levert
lange zoekpartijen op
„Niets aan te doen"
zegt dir. P.T.T.
17.000 bewoners van Z.-Molukken
zijn dakloos
Ambonezen vergiftigd
De huiszoeking bij de
heer Speekenbrink
x: s
aspirin
weer dirigent?
Hoge vlucht vooral te danken aan afname
x van West-Duitsland
Directeur B.V.S. over
liberalisatie
Geld van scholieren
gestolen
door propaganda
notua
PUROL GENEEST
25 jaar geleden in Utrecht gesticht
DINSDAG 21 NOVEMBER 1950
PAGINA 3
V\
vi!/
fioorfïtf fats'
Italiaanse opera
concerten
O., K. en W. oordeelt niet
over artistieke waarde
Neem een doos echte
UW HOEST
MOEDER FULGENTIAf
Drie maanden geëist
tegen onderwijzer
Wraak op vroegere
pensionhoudster
Vernieling op grote schaal
aangericht
NATSIR OVER ZIJN INSPECTIEREIS:
COR BUYS ONDERSCHEIDEN
Nederl. regering onaange
naam getroffen
.HOFBOEKERIJ
Bibliotheek voor het gezin
Klap-kippen
dóór
LESLIE
FORD
De verslindende kous
Jong geleerd, oud gedaan
Ad
rem
Tekort aan paarden
Actueel
Advertentie
BAVER
Bij de behandeling van de Amster
damse Gemeentebegroting 1951 in de
afdelingen van de Raad stelde een lid
blijkens het „Algemeen Verslag" de
vraag, of het juist is, dat het bestuur
van de N.V. Het Concertgebouw dr. Wil
lem Mengelberg uitgenodigd heeft, in
het juist aangevangen seizoen drie con
certen in Amsterdam te dirigeren. In
dien zulke voornemens inderdaad be
staan, menen B. en W. dan, dat die in
overeenstemming zijn met de gevoelens
van de Amsterdamse bevolking en de
uitspraak van de Ereraad ten aanzien
van dr. Mengelberg? Zo niet, op welke
wijze stellen zij zich dan voor, tegen de
uitvoering van dit voornemen, zo dit
aanwezig is, stelling te nemen?
Naar aanleiding van berichten in de Ne
derlandse en Italiaanse pers betreffende een
verbod van optreden van enkele Italiaanse
operazangers in een viertal grote steden
wordt van officiële zijde medegedeeld: Ge
noemde persberichten zijn afkomstig van
de impresario der Italiaanse zangers, de
heer Roje.
Hoewel er zeer verschillend geoordeeld
wordt over de artistieke waarde van de con-
certvorm, waarin door deze zangers opera-
fragmenten worden uitgevoerd, heeft het de
partement van Onderwijs, Kunsten en We
tenschappen gemeend zich niet in een der
gelijke beoordeling te moeten begeven. Vol
komen onjuist en tendentieus is dan ook de
bewering, dat het departement van oordeel
zou zijn, dat deze voorstellingen voor de
grote steden artistiek niet verantwoord zijn,
maar goed genoeg zouden zijn voor „de
provincie". Het is zonder meer duidelijk,
dat het departement van ^OnderWijs, Kun
sten en Wetenschappen zich een dergelijke
discriminatie niet zal veroorloven tegenover
de circa zestig steden in ons land, waar ge
noemde zangers zouden optreden.
Hierbij zij nog opgemerkt, dat voor het
optreden over de keuze dezer plaatsen vol
komen overeenstemming was bereikt met
het organiserende concertbureau, zodat de
thans geopperde bezwaren wel wat merk
waardig aandoen.
Ook de mededelingen over een ingrijpen
der Italiaanse legatie zijn geheel onjuist. Er
is geen reden om aan te nemen, dat deze
legatie, waarmede het departement van On
derwijs, Kunsten en Wetenschappen een
nauw contact onderhoudt, het standpunt van
de impresario Roje zou onderschrijven.
Met het troepentransportschip „Amara-
poora" zijn uit- Indonesië 598 militairen
en gezinsleden in ons land aangekomen.
Wie in Utrecht het Stads- en Acade
misch Ziekenhuis wil bellen en het tele
foonnummer niet weet, zal in de gids
tevergeefs dit nummer zoeken onder de
S van „Stads" of onder de A van „Aca
demisch"; hij dient immers ook beter te
weten^deze nuttige instelling ressorteert
onder de universiteit en dus moet hij bij
de R van „Rijks" wezen
Deze onlogische rubricering staat
geenszins op zichzelf; meft Vindt er
staaltjes van in vrijwel alle grote tele
foonboeken en speciaal Den Haag met
zijn hele overheidsapparaat en alles, wat
daarbij behoort, is er zeer sterk in.
U wilt weten hoe het met de Huis
houdelijke Voorlichting ten Plattelande
gesteld is? Zoek het telefoonnummer
toch niet onder de H, evenmin onder
de V en zeker niet onder de P, want.
U heeft hier met een stichting te doen
en dus vindt u deze instelling bij de S!
Kranten? Het Algemeen Dagblad staat
onder de D van „Dagblad", maar het
Haags Dagblad onder de H van „Haags"
Met de vertegenwoordigingen van
vreemde mogendheden is het ook al zo
wonderlijk gesteld. Bij de ambassades
staan België, Canada, Frankrijk, Enge
land, India en de Sovjet-Unie vermeld;
zijn de diplomatieke betrekkingen met
de Verenigde Staten soms verbroken"
Toch niet; zijn intuïtie had de zoeker
dienen te leiden naar „American Em
bassy". Onder de gezantschappen ziet
het er naar uit. dat het corps diploma
tique sterk is ingekrompen; we vinden
er slechts de U.nie van Zuid-Afrika en
Zwitserland. De overige gezanten zijn
bij de L van „Légation" beland. De
Australiërs staan onder de A, maar het
zou natuurlijk dwaas zijn de Denen dan
ook onder de D te zoeken......
Een kwestie voor de rechter en dan
zoeken naar een nummer in de gids?
Men doet de ontstellende ontdekking,
dat een stad als Den Haag geheel van
een rechterlijke macht verstoken is
De K van Kantongerecht, de G van
Gerechtshof, de A van Arrondisse-
ments en de R van Rechtbank bicden
geen van alle uitkomst; het is ook be
paald ach te-lijk, wanneer men nog
niet eens door heeft, dat vanzelfspre
kend bij de J van Justitie de oplossing
van deze puzzle te vinden is!
Kort en goed, voor een logische inde
ling is men bij de telefoonboeken wjj
gaven een enkel voorbeeld van Utrecht
en een kleine serie van Den Haag, maar
men kan zo doorgaan, ook voor andere
plaatsen aan het verkeerde adres. Op
de een of andere manier moet in twij
felgevallen een keuze worden gedaan en
we moeten èr vrede mee hebben, wan
neer dan de rubricering wel eens an
ders uitvalt,, dan wij persoonlijk voor de
hand zouden vinden liggen. Het be
zwaar is echter, dat er bij die keuze
niet consequent wordt gewerkt: de Ka
tholieke Bond van Overheidspersoneel
onder R.K., dan niet de Katholieke
Bouwvakarbeidersbond onder de K.
Men krijgt sterk de indruk, dat bijv
bij overheidsinstanties de telefoonnum
mers ingedeeld worden louter volgens
De befaamde leuze in de bloembollen,
wereld „Op naar de 100 millioen gulden
in de bollenexport" is thans meer dan
werkelijkheid geworden. Deze export
heeft tot op heden nameljjk reeds 104
millioen gulden opgebracht. Deze ver
heugende mededeling deed de heer J. G.
A. Orbaan, directeur Van het B.V.S..
tijdens de vergadering van de bloembol
lenkwekers van de L.T.B., toen hij sprak
over de liberalisatie in het internatio
nale handelsverkeer.
Alvorens te putten uit zijn rijk arse
naal cijfers besprak de heer Orbaan de
liberalisatie als zodanig en hij zeide daar
bij nog eens met nadruk, dat het nog
Z?i e0nvoudig niet is om de grenzen van
alle landen open te gooien en dan maar
te zien wat er gebeurt. Het risico is nu
eenmaal groot, dat daardoor het econo
misch en politiek evenwicht in een be
paald land verstoord wordt. Daarom zal
dat alles langzaam moeten groeien, tot
dat de economische eenheid een feit kan
worden.
Vroeger regelde men de onderlinge
verhoudingen door handelsverdragen,
maar dat legde de uitvoer min of meer
aan banden, doordat de export gebonden
Was aan een bepaald contingent. Van
zelfsprekend is het dan ook, dat er thans
een streven is naar meer vrijheid.
Van de "landen, waarheen onze pro
ducten vrij toegevoerd kunnen worden,
boemde spreker voordl West-Duitsland
(tot 1 November), Noord-Amerika (in
clusief Canada), Zweden, België en
Zwitserland. Bedraagt de totale export
thans 104 millioen gulden, dan is dat
een toename van 30 millioen in vergelij
king met het vorige jaar, hetgeen voor
namelijk te danken is aan de uitvoer
naar deze geliberaliseerde landen.
Overigens mag die 104 millioen niet
als maatstaf genomen worden om onze
Uitvoer op de juiste wijze te kwalificeren.
devaluatie heeft daarin namelijk een
hartig woordje meegesproken. Daarom
«an men beter rekenen naar het aanta)
tonnen, dat is uitgevoerd. Dat was in
1950 (tot 1 November) 40.000 ton. waar
van 26.000 ton naar de geliberaliseerde
landen. In 1949 telde men 35.000 ton,
Waarvan 19.000 naar de gelib. landen
Om de belangrijkheid van\ West-
Duitsland voor onze bollenexport aan
te tonen, deelde de heer Orbaan mede.,
dat in deze grote toename sinds 1949
West-Duitsland maar liefst 4000 ton
voor zijn rekening had genomen. Zwe
den volgde met 1600, daarna Noord-
Amerika met 900 en Frankrijk met
400 ton.
Helaas is de toestand thans zo, dat
htcn nog niet weet, wat West-Duits
land in de toekomst zal brengen. De
vrees is, dat men zal terugvallen op
de contingenten in verband met moei
lijkheden van West-Duitsland op be-
lalingsgebled.
Tpn aanzien van Noord-Amerika
Pjerkte hij op, dat de markt daar moei-
jbk te veroveren zal zijn zonder in-
'ehsieve reclame.
111^5.n de hand van vele andere cijfers
Var rï0 heer Orbaan het belang
63 de liberalisatie, want maar liefst
PLt. van de uitvoer (aan tonnage!
ging naar de geliberaliseerde landen en
76 pCt. van de geldswaarde.
Bij de boomkwekerij-producten nam
ae-uitvoer in 1950 met 3 millioen gulden
toe vergeleken met 1949. waarvan West-
Duitsland 2 millioen betaalde, Noord-
Amerika 700.000 en Zweden 300.000 gul
den.
De moeilijkheden met Frankrijk zijn
groot, omdat daar zelf grote boomkwe
kerijen zijn en men een zeer protectio
nistisch standpunt inneemt.
In de bloemisterij noteerde men een
toename van 7'/, millioen gulden, waar
van 6 millioen van West-Duitsland.
Overigens moet men deze toename
relatief zien. In Zweden bij voorbeeld
werd in 1949 per duizend inwoners 415
kilo bollen ingevoerd, dit jaar was dat
getal 600.
Tenslotte wees de heer Orbaan er op,
dat men de buitenlandse markten zal
moeten blijven bestuderen om de export
te kunnen vergroten.
Advertentie
P>-ZXSTIL_LES
vOOft
de theorie van, laten we zeggen, de ru
bricering onder de begroting. Admini
stratief, van het kantoor uit bezien,
klopt daarmee de zaak uitstekend, maar
de gebruiker van een gids heeft het
recht geheel andere, veel meer op de
practijk afgestemde eisen te stellen en
voor hem is bij deze formele methode
de logica ten enenmale zoek.
Wij waren in de gelegenheid deze
kwestie dezer dagqp voor te leggen aan
de directeur-generaal van de P.T.T., de
heer Ij. Neher. Toen we er over begon
nen, maakte hij al een wanhopig gebaar:
ook voor d makers van de telefoongid
sen is deze indeling een puzzle, over
welker oplossing zij allerminst tevredei?
zijn. Maar, wat wil men; het zou niet
juist zijn, wanneer het P.T.T.-bedrijf het
laatste woord had en een abonné tegen
zijn zin onder een bepaald hoofd zou
kunnen onderbrengen. Ergo, is het laat
ste woord aan de telefoon-abonné. En
nu kan men praten wat men wil en,
zoals voorkomt, aantoneVi, dat„Inlich
tingen" zus en zoveel navragen heeft ge
had naar nummers, die de vragers onder
de A gezocht hadden, maar die onder de
B blijken te staan, er blijkt toch een niet
zo gering aantal personen en instellin
gen te zijn, die zich niet laten raden en
tegen de keer in blijven gaan.
„Dan is er verder niets aan tc doen",
besloot de heer Neher en zo blijft het
dus. A propos: wanneer u in Den Haag
777840 draait, antwoordt de telefoniste
„Scheepvaart", maar het nummer vindt
u niet onder „dircctoraat-generaa'" en
stellig niet bij de S; u moet dan neuzen
bij het Ministerie van Verkeer. Wel
staat natuurlijk de Scheepvaartinspectie
bij de S en het directoraat voor
Scheepsbouw onder de D, Het leven ij
nu eenmaal ingewikkeld. Als de roos
ters niet zo overladen waren, zouden
wij een nieuw leervak willen voorstellen
voor het gebruiken "an telefoonboeken
Wordt het trouwens geen tijd, dat er
een leerstoel in de toegepaste telefoon-
gidskunde komt?
Maandagmorgen is in het moederhuis
der liefdezusters van de H. Caroltis
Borromeus „Onder de Bogen" te Maas
tricht overleden de eefw. moeder Ful-
gentia, in de wereld mej. A. Verriet, zus.
ter van de vorig jaar overleden Aposto
lisch Vicaris van Curacao, Mgr. Verriet.
Moeder Fulgentia werd in 1910 overste
van een weeshuis te Maastricht, bekleed
de daarna gedurende zes jaren het ambt
vpn novicenmeesteres in de congregatie
der zusters Carolus Borromeus, was
daarna werkzaam als overste van het
klooster Molde-Hamar in Noorwegen en
v/erd in 1926 gekozen tot algemene over
ste van de congregatie, welke zowel in
a^s Indië en Noorwegen
zich bezig houdt met bijzonder onderwijs
en zieken-verpleging. In 1938 trad zij als
algemene overste af en bleef daarna lid
van de algemene raad van bestuur der
congregatie in Maastricht.
De 29-jarige G. M.. thans in dienst bij een
verzekeringsmaatschappij in Enschede, werd
in September van dit jaar door de Am
sterdamse rechtbank veroordeeld tot drie
maanden gevangenisstraf, omdat hjj in ztfn
functie van tijdelijk onderwijzer aan de
openbare school in Sneck een bedrag van
ruim f 100 had verduisterd uit de spaarkas
voor schoolreisjes van de leerlingen. Hij
verdween uit Sneek, toen hij bemerkte dat
deze diefstal was ontdekt en is daarna ge
schorst. Hij heeft het geld intussen terug
betaald.
Gisteren stond hij in hoger beroep voor
het Amsterdams Gerechtshof terecht en
verklaarde, dat hij schulden had gehad bij
zijn hospita in Sneek en Dij zijn kleerma
ker. Bovendien had hij zich zeer eenzaam
gevoeld. „Ik was verbitterd, omdat ik ner
gens enige genegenheid ontmoette'' zo
verklaarde hij. „Ik heb in Sneek Pij die
kinderen geen 'liefde gevonden^ Dat was
natuurlijk niet hun schuld, inaar de ver
bittering samen met de schulden, die ik
had, hebben me er toe gebracht het geld
weg te nemen uit de spaarkas"
Mr. J. Fabius, procureur-generaal, eiste
bevestiging van het vonnis. Het hof zal 4
December uitspraak doen.
J. R. uit Amersfoort, die enige tijd gele
den uit de gevangenis, waar hij twee maan
den wegens heling heeft doorgebracht, was
ontslagen, heeft in zijn vroegere pension te
Warnsveld een vernieling op grote schaal
aangericht. Daarmee.;koelde hij zijn wraak
op de pensionhoudster de weduwe W., die
de deur voor hem gesloten hield, toen hij
haar dezer dagen weer om huisvesting
wilde verzoeken. Hij kocht in Amsterdam
een dolkmes en kgesterde het plan daar
mee de vrouw te doden. Toen hij haar niet
thuis trof vernielde hij het meubilair. R.
is opgesloten in het Huis van Bewaring te
Zutphen. Het dolkmes, dat hij heeft weg
geworpen, heeft de politie nog niet gevon
den.
a
44. „Verdedig u!"
Die kreet van de Noorman, zo dicht achter hem, deed de Mongool zich bliksemsnel
omwenden, juist toen zijn hand zich uitstrekte om de flambouw te doven. Hij zag
de lenige gestalte als een panter op zich toeschieten, en in een vertwijfelde poging
schoot zijn hand omlaag en rukte het zwaard uit de schede. Het gele licht weer
kaatste wreed in het flikkerende lemmet. Doch de toegedachte stoot bereikte Eric
nimmer. Ziende dat het ging om zijn eigen leven of dat van de Mongool, stootte
de Noorman bliksemsnel toe. Een kort gerochel ontsnapte de Mongool toen 2Ü«
beweging plotseling verstarde. Hij zakte in elkaar en bleef in de schaduw liggen.
Hijgend keerde Eric, zich om. Zijn optreden was razend snel geweest en alleen
aan die snelheid dankte hij z'n overwinning. Terwijl hij terugtrad hoorde hij een
dof gekreun en even later richtte Toeghir zich moeilijk op, versuft zijn gekwetste
kaak betastend. Toen scheen hij zich alles weer te herinneren, en er verscheen een
dodelijke haat in z'n ogen. Alleen het dreigende zwaard hield hem in bedwang.
„De Noorman," mompelde hij
Het is een weerzien dat ik mij zal weten te herinneren," sprak de Noorman koud.
„Lang heb ik getracht er achter tc komen wie Gonor's leven bedreigde. Wie de
'aanslag in de kloof voorbereidde; wie het duivelse plan uitdacht om Gonor voor
de aanstormende vaardenkudde te laten struikelen; wie de mannen uitzond om de
jonge aanvoerder in de afzondering van de eenzame tent te vermoorden. Thans
behoef ik niet langer te zoeken, is het niet, Toeghir, broedermoordenaar, ijver
zuchtige, die zelf de plaats van stamhoofd wil innemen desnoods over het lijk
van uw eigen broeder!"
„Ik beken dood dood dood mij niet!"
Tegenover de genadeloze zekerheid van de man daar voor hem, verloor Toeghir
zijn zekerheid en werd de lafaard wakker die hij in diepste kern was. Eric haalde
minachtend de schouders op. „Persoonlijk zou ik u slechts één straf toedenken, de
dood! Doch ge zijt Gonor's broer. De jongen kent uw zwarte achtergrond niet en
draagt u de genegenheid toe van een goed, argeloos jong meixs. Het zou een vresc-
selijke schok zijn indien hij hoorde wie ge werkelijk waart. Ik zal u niet doden,
Toeghir om Gonor's wille. Maar slechts, wanneer ge op mijn voorwaarden ingaat,
andersHet blinkende zwaard maakte een veelzeggende beweging.
„Wat is uw voorwaarde?"
„Ge verlaat vanavond nog de stam, om er nimmer terug te keren. Dit zweert g%
bij alles wat u heilig is. Alleen dan ben ik zeker dat Gonor's leven niet opnieuw
gevaar zal lopen!"
„En als ik weigerToeghir staarde hem berekenend aan.
..Dan berokken ik Gonor liever onvermijdelijk leed dan u de kans te geven Jiem
nog eens te bedriegen, en daag u voor de vierschaar als de minste moordenaar!"
..En dacht u soms, dat men u zou geloven!" schamperde Toeghir plotseling sluw.
Gc hebt geen getuigen. Het is uw woord tegen het mijne. Het woord van een
onbekende vreemdeling tegenover dat van de zoon van een stamhoofd."
Als enig antwoord schoóf Eric het lederen gordijn terzijde. Onga trad zwijgend
binnen, en zodra Toeghir haar zag, maakte de uitdrukking van triomf plaats voor
een dodelijke bleekheid.
Na zijn terugkeer uit de Zuid-Moluk-
ken te Djakarta heeft Natsir in een on
derhoud aan Aneta verklaard, dat
17.000 bewoners thans dakloos zijn en
dat leger en bestuur intensief werken
om de nood aldaar te lenigen. De
„Waingapu" van de KPM arriveerde
in de haven van Ambon met kleding
en levensmiddelen.
„Een urgente taak van de regering
is de bevolking van Ambon te doen be
seffen, dat de Zuid-Molukken een deel
van Indonesië vormen en dat de bevol
kingsgroep van Ambon deel uitmaakt
van het Indonesische volk, dat met goed
resultaat zijn vrijheid bevocht. Bij de
omschakeling van de gedachtenwcreld
van de gemiddelde Ambonees zal de
regering aan de bevolking van Ambon
door daden doen blijken van haar wa
re bedoelingen, teneinde hierdoor de
valse propaganda, waarmee de bevol
king van Ambon jarenlang vergiftigd is,
te neutraleren", aldus Natsir. Hij
noemde de toestand op Ambon nog
niet normaal. De bevolking was door
de komst der Apri-troepen opgelucht,
daar „de weinige maanden van het
Zuid-Molukse bewind voor de bevol
king gewoonweg een nachtmerrie wa
ren"
Met de ministers reisden ambtenaren
mee, die in verschillende plaatsen aan
het werk togen. Op Ambon is een mili
tair -bestuur, dat geleidelijk in een bur
gerlijk bestuur zal worden omgezet. De
minister van Binnenlandse Zaken,
Assaat, heeft reeds een burgemeester
aangesteld voor Ambon, waar honder
den woningen vernield zijn. Behalve
enige Zuid-Molukse ministers werd het
grootste deel van het ambtenarencorps
„onder bedreiging gedwongen tot sa-
Cor Ruys is gisteravond jn Den Haag
"ehuldird in verband met zijn veertig
jarig toneel.iubileum. Mr. J. M. L. Th.
Cals. staatssecretaris van O., K. en W„
heeft daarbij medegedeeld dat H. M. de
Koningin Cor Ruys benoemd heeft tot
officier in de orde van Oranje-Nassau
De burgemeester van Den Haag mr F.
M. A. Schokking, Fie Carelsen, de heer
A. den Hertog, Leo Gimberg en een
vertegenwoordiger van het schouwburg-
personeel voerden het woörd.
4 avertentie
Wol was je VEILIG in
menwerking met de rebellenregering".
Soumokil is nog in de bossen op Ce-
ram. De red en green caps zullen zich
naar Natsir's mening doodvechten, doch
dit zijn er slechts enkele honderden?
De PTT wordt spoedig ingeschakeld
bij het interinsulair en internationaal
verkeer; Radio-Ambon zal in het ka
der van Radio-Nasional Indonesia bin
nenkort de programma's hervatten, al
dus Natsir.
Advertentie
ruwe huid, ruwe handen, ruwe lippen
Van officiële züde te Den Haag wordt
medegedeeld, dat de Nederlandse rege
ring onaangenaam was getroffen door
het bericht, dat ten huize van de heer
Speekenbrink, financicel-economisch ad
viseur van de Nederlandse Hoge Com
missaris te Djakarta met de rang van
gezant, huiszoeking zou zün gehouden.
De minister van Buitenlandse Zaken
heeft zich terzake gewend tot zijn Indo
nesische collega, die als voorzitter van
de Indonesische delegatie der tweede
conferentie van ministers te Den Haag
verblijft.
De heer Rum heeft toegezegd terzake
door dit bericht onaangenaam getroffen
te zijn, omdat, indien het waar zou zijn,
deze daad een inbreuk zou zijn op de
internationale diplomatieke gebruiken.
Op 22 November, feestdag van St. Ce
cilia, patrones van de muziek, zal fees
telijk. het feit herdacht worden dat 25
jaar geleden te Utrecht de R. K. Kerk-
muziekschool in gebruik genomen werd.
In het katholieke leven neemt de mu
ziek een belangrijke plaats in. Het
wordt dikwijls als vanzelfsprekend aan
vaard, dat onze kerkelijke hoogtijdagen
een feestelijk cachet krijgen door een
solemnele Hoogmis of plechtig ,ofDat,
om dit mogelijk te maken, een bekwaam
musicus als koordirigent en een artis
tiek orggnist nodig zijn, wordt dikwijls
vergeten of niet op zijn juiste waarde
geschat.
Toch zijn er tijden geweest dat met
uitzondering van een aantal pioniers,
velen eigenlijk niet in staat waren tot
kerkmuzikale prestaties, die uit litur
gisch en kunstzinnig standpunt de toets
der critiek konden doorstaan.
In de kringen van de Ned. St. Grego-
riusvereniging zijn toen de plannen ge
rijpt tot het stichten van een R. K.
Kerkmuziekschool. Deze heeft dus de
dubbele taak, leerlingen te vormen, die
op het specifiek kerkmuzikaal terrei»
leidinggevend kunnen optreden, en hen
tevens een algemeen-muzikale vakont
wikkeling te geven. Als we in het No
vembernummer van het St. Gregorius-
blad, dat speciaal aan dit jubileum ge
wijd is, de lijst zien van al degenen, die
op de R. K. Kerkmuziekschool een op
leiding genoten hebben en daarnaast de
positie vermeld vinden die velen van
hen in het katholiek en openbaar mu
ziekleven innemen, dan is een eresaluut
zeker op z'n plaats aan degene, die in
de eerste 23 jaar de moeilijke taak heeft
gehad, een beginnend instituut vorm te
geven en te ontwikkelen.
Pater Dr. C. Huigens O.F.M., de eerste
directeur, heeft deze begin-taak ondanks
talrijke moeilijkheden, met veel energie
en optimisme vervuld, en zijn opvolger
Pater J. Vollaerts S.J. heeft dit werk
zodanig overgenomen, dat in de toe
komst veel goeds en ook nog veel nieuws
van de K.M.S. verwacht mag worden.
Idealisme en practische kijk dienen
hier hand in hand te gaan, maar ook
interesse en hulp in verscheidene vor
men zijn nodig, wil deze instelling, die
een belangrijke plaats inneemt in ons
katholiek leven, aan haar roeping
kunnen beantwoorden. Vele afgestu
deerden zijn lid van de R. K. Orga
nisten- en Directeurenvereniging, waar
zij steun vinden in hun maatschap
pelijke omstandigheden; het is echter
een gemis, dat zij hun idealen nog te
weinig kunnen laten doordringen in
alle lagen van de katholieke bevol
king. Een stichting als de (neutrale)
volksmuziekschool zou voor hen in
eigen kring een terrein van werk
zaamheid kunnen betekenen en grote
instellingen zouden in die richting
misschien baanbrekend werk kunnen
verrichten
Wanneer Woensdag met een plechtige
H. Mis, een receptie en een concert dit
eerste grote jubileum wordt afgesloten,
..dan moge dank voor het bereikte een
belangrijk thema zijn, maar men dient
tevens het oog te richten op de toekomst,
waarin door veler sympathie en samen
werking de Kerkmuziek in het bijzon
der en daardoor tevens de Nederlandse
muziek in het algemeen gediend kan
worden. T. Vr.
Vier katholieke uitgevers Paul
Brand, H. Nelissen, Het Spectrum en De
Toorts werken samen met het Cen
trum der Nederlandse Katholieke Vrou
wenbeweging bij de uitgave van een
serie boeken, die zullen verschijnen in
de reeks „HofboekerU, huisbibliotheek
voor het katholieke gezin". Men wil er
een serie van maken, die eik jaar enkele
boeken biedt voor elk lid van het ge
zin; goede lectuur, gericht op een niet
al te veel eisende smaak, zo laag moge
lijk in prijs en bovendien welverzorgd
uitgegeven.
Het is niet alleen de bedoeling op
deze wijze te voorzien in de vraag naar
katholieke lectuur voor een gemiddeld
publiek, maar ook het lezen in de ka
tholieke milieu's tc stimuleren. De laatste
taak zal voornamelijk bij het Centrum
van de Vrouwenbeweging berusten.
De reeks, die dit winterseizoen ver
schijnt, vormt, zo wordt aangekondigd,
reeds een kleine bibliotheek op zich.
Voor de volwassenen verschijnen twee
romans, voor het hele gezin een bundel
blijmoedige verhalen van bekende ka
tholieke auteurs,- voor de jeugd een aan
trekkelijk boek van dr. Helène Nolthe-
nius over muziek, voor mannen en jon
gens een serie boeiende reportages en
er is ook nog aan de liefhebbers van
spanning gedacht: voor hen verschijnt
het knappe boek: „Gejaagd in de nacht"
van F. L. Green.
Het eerste deel van deze boekerij is
inmiddels verschenen: „Michael, een
verhaal van de ijzeren monnik" van
Owen Francis Dudley. Er is uiterlijk
alle zorg aan besteed: het is in linnen
band gebonden, heeft een aantrekkelij
ke stofomslag van Karei Thole en ziet
er typografisch goed uit.
Het verhaal is ook onderhoudend. Het
is niet altijd even geloofwaardig, maar
de schrijver is handig genoeg de merk
waardigheden fo sterk aan te zetten,
dat men de onwaarschijnlijkheid wel op
de koop toe neemt. Hij gebruikt de be
kende types uit de, ontspanningslectuur
op een eigen manier en geeft ze ook een
innerlijk leven mee. Het is jammer, dat
hy een wat al te vlot schrijver blijkt,
want dat maakt hem wijdlopig en slor
dig. De vertaler heeft hem in die slor
digheid hardnekkig gevolgd, maar hij
heeft het aanmerkelijk minder vlot ge
daan. Het Nederlands van dit boek is
niet alleen maar stroef en onnauwkeu
rig, het is herhaaldelijk rechtuit slecht
er. onbegrijpelijk. Eén (willekeurig)
voorbeeld: „Hij was daar door de radio
uitgezonden op de Amerikaanse vraag-
en antwoordstijl; zijn ondervrager had
hem overladen met vragen die er op ge
richt waren zijn oordeel te vellen over
de gang van zaken in Europa" (blz. 132).
Ook als men voor een serie als deze
niet op de eerste plaats literaire eisen
stelt, mag men toch op zijn minst be
hoorlijk. leesbaar Nederlands verwach
ten. R.
30
„Hoe kwam wie had het daar neer
gelegd?
Ze schudde haar hoofd. „Daar heb ik
geen idee van".
„Uw man misschien?"
„Ik heb hem er niets van gezegd."
Dit keer schudde Lamb zijn hoofd,
terwijl hij haar ernstig aan keek. .Waar
om wilde u het wapen kwijt?"
„Dat heb ik u verteld. Ik wilde het
niet in huis hebben".
„Waarom niet? Waarom was u bang.
het in huis te hebben? Omdat u het
ochtendblad gelezen had?"
Ze keek snel op. Haar donkere pupil
len trokken zich zo snel samen in het
plotseling invallende licht, dat het haar
een uitdrukking van opperste schrik
gaf.
„Ik heb seen krant gelezen. Ik moest
het ontbijt voor mijn man klaarmaken
en ik was ook veel te veel van streek
door dat pistool. Ik dacht alleen maar
daar aan."
„Maar waarom moest u zo van streek
zijn. mevrouw Kent? Mij li.ikt het meest
voor de hand liggende, dat u uw man
waarschuwde. Dat zou tenminste mijn
vrouw gedaan hebben."
„U weet best, waarom ik dat niet
deed". Susan Kent yierp mij een boze
blik toe. Ze klemde haar lippen op el
kaar. „Zij heeft u natuurlijk verteld
waarom. Ik laat me geen tweede keer
vangen". Er gloeiden twee vuurrode
plekken op haar wangen. „Zij
„Ze heeft me niets verteld, mevrouw
Kent. U schynt een boel op uw hart te
hebben, dat u me beter kon vertellen,
jongedame".
Ze zat met opeengeklemde lippen.
Hij wachtte een ogenblik en begaf zich
toen weer naar het portaal. Toen hij
terugkwam bracht hij liet kind mee,
dat hij bij het hek had horen schreeu
wen. Het gezicht van het meisje was
inderhaast gewassen en heur haar had
een paar streken van de kam gehad Ze
had grote bruine ogen, maar er sprak
te veel wijsheid uit en op het brutale,
pientere gezicht was geen spoor van
aarzeling of verlegenheid te bekennen.
„Ken je de?e dame. kleine meid?"
Kapitein Lamb had haar niet zo va
derlijk behoeven toe te spreken. De
kleine meid wist veel meer voor haar
leeftijd, dan wij voor de onze.
„Ja, mijnheer, dat is die dame die
haar gisteren na school kwam be
zoeken."
„Wie kwam ze bezoeken?"
„Haar. U weet wel. Die ze vannacht
boven van kant hebben gemaakt. Die
in alle kranten staat. Het was de enige,
die we hadden. Mamma maakte zich er
niks sappel over, want Bert heeft toch
een baan." Haar gezicht klaarde op.
„Maar ik hem d'r niet binnengelaten.
„Ze zag er net uit als een sociale werk
ster en mamma moet er niks van heb
ben, dat ze d'r vieze neus in onze za
ken steken."
Susan leek minder dan wie ook op
een sociale werkster, zoals ze met wijd
opengesperde grijsblauwe ogen wezen
loos naar het kind staarde. Ze keek van
het kind naar kapitein Lamb en toen
weer naar het kind. „Wat bedoel je?
Waar heb je het over?" Haar blik ver
anderde eensklaps van uitdrukking. Ze
wendde haar ogen van het kind af en
richtte ze door het raam op de straat. -
„Alleen zei ze geen Betty Livingsto
ne". Het kind, zich haar plotseling
overwicht bewust, buitte het uit, als
een kleine, zegevierende kwelduivel.
„Ze zei iets anders. Maar een heleboel
mensen houden er andere namen op na.
Dat doen ze altijd op het toneel."
Susans gestalte verslapte. „Is is het
hier?" vroeg ze langzaam. Alle leven
scheen uit haar stem geweken. „Ik heb
er niet op gelet waar ze me heen brach
ten. Ik dacht, dat het 't politiebureau
was. Ikik heb er niets van gemerkt
Is ditheeft Bertha Taylor hier ge
logeerd?" Ze maakte haar lippen voch
tig en keek kapitein Lamb aan. .Wat
is er? Wat is er aan de hand? Iser
iets met haar gebeurd? Wat is er? Ber
tha Taylor is toch niet dood!!!".
IX.
Een vertederde ijzervreter en een
nieuwsgierige millionnairsvrouw.
Ze heette geen Bertha Taylor, ze heet-
té Betty Livingstone, mevrouw Kent",
zei kapitein Lamb kalm. „En ze is
dood. Ze is neergeschoten vermoord,
mevrouw Kent in haar kamer, hier.
In dit huis. kort na middernacht. Waar
was u toen?"
Susan Kent staarde hem nog aldoor
wezenloos aan. „Ik was thuis in my'n
bed".
„En uw man?"
Haar gezicht drukte ontzetting uit
,Mi.jnman?"
„Was hij ook in bed?"
Ze schokte overeind. „Doe niet zo
idioot! Mijn man heeft nog nooit van
Bertha Taylor gehoord. Hij weet niets
van dat pistool af. Hij heeft geen...."
„Ik vroeg alleen maar of hij thuis in
bed lag, mevrouw Kent."
Ze had iets zeldzaam opgejaagds over
zich, zoals ze wild om zich heen keek,
de ogen der anderen ontwijkend, als zat
ze werkelijk in de val. zo stevig in de
val. dat ze niets anders dan de waar
heid meer durfde vertellen.
„Nee, hij was teruggegaan naar zijn
-laboratorium. Hij kwam pas terug
toen
„Wat toen, mevrouw Kent?"
„Ik weet het niet! Ik jveet het niet!
Hij was aan het werk in zijn laborato
rium!"
„Windt u nu niet op", zei kapitein
Lamb. „We kunnen het gemakkelijk ge
noeg nagaan. U hoeft zich helemaal niet
van streek te maken, indien u de waar
heid vertelt. U hebt toch geen woorden
met uw man gehad, mevrouw Kent?"
Susan zakte weer vermoeid op haar
stoel en sloot een ogenblik haar ogen
„Nee, we hebben geen ruzie gehad. Hij
is gewoon weggegaan. Maar het had
niets uitstaande met Bertha Taylor. Hij
kent Bertha Taylor niet. Kunt u dan
niet begrijpen, dat ik probeer u duide
lijk te maken? Hij heeft Bertha Taylor
nooit gezien".
„Lag het pistool vanochtend om drie
uur al in het portaal, of toen hij thuis
kwam, mevrouw Kent?"
„Dat kan niet, dan zou hij het hebben
gezien".
CWordt vervolgd)
Men kent het schertsartikel klapsiga-
ren, maar wist u, dat er ook klap-kip
pen bestaan of liever hebben bestaan,
die voor de eigenaars evenwel aller
minst een schertsartikel kunnen worden
genoemd? In Lueneburg in Duitsland
kwam onlangs een opgewonden boer bij
de politie vertellen, dat enkele van
zijn kippen plotseling met een klap wa
ren „geëxplodeerd", toen zij rustig op
zijn erf liepen te pikken. Kort daarop
kwamen andere boeren uit de omtrek
met soortgelijke verhalen. Het raadsel
van dit ongewone knalnieuws is thans
opgelost. Men heeft hier niet met een
nieuw type raket- of straalkippen te
doen, doch met doodgewone hoenders,
die behalve de gebruikelijke graantjes
ook stukjes carbid hadden opgepikt,
welke na de geallieerde herstmanoeu-
vres waren achter gebleven Zodra zo'n
kip na de consumptie van een stukje
carbid een slokje water dronk, ontwik
kelde zich in zijn binnenste zoveel gas.
dat het arme dier als een granaat uit
elkaar barstte. Het is te begrijpen, dat
er van deze klap-kippen zelfs geen klap
stuk overbleef.
Verleden jaar heeft België 38 millioen
halfzilveren geldstukken van 1000
fres, 100 fres, 50 fres en 20 fres aange-
munt, maar niemand heeft er ooit één
gezien, dat al een beetje dof of afgesle
ten eruit zag. De hele massa is n.i.
prompt in matrassen, oude kousen en
spaarvarkens verdwenen, omdat de Bel
gen blijkbaar aan een muntstuk, ook al
is zijn reële waarde maar de hellt van
de nominale, de voorkeur geven boven
een stuk papier. Bovendien vrezen zij,
ondanks alle door bankiers, de kranten
en de regering gegeven verzekeringen
van het tegendeel, dat het wel eens tot
blokkering van bankbiljetten zou kun
nen komen.
Paul Graetz, een bekende ontdek
kingsreiziger uit het begin van deze
eeuw, wil het volgend jaar zijn vijf en
zeventigste verjaardag vieren met een
.autotocht van Cairo naar de Kaap. Hij
is van plan zijn vrouw en achtjarig
dochtertje mee te nemen.
De Oostenrijkers hebben een onver
woestbare zin voor humor. Toen zij uit
het gesovjettiseerde Polen een lading
steenkool aankregen die met het Sovjet
embleem, een sikkel en een hamer wa
ren gestempeld, schreef een Weens blad:
„De communistische kolen wacht een
zelfde lot als communistische kranten,
brochures en pamflettenzij gaan de
kachel in."
In Hollywood kunnen paarden op het
ogenblik gemakkelijker een baantje
krijgen dan meisjes met alleen maar
slanke benen en een lief toetje. Er is n.l.
een hausse in Wild Westfilms, ook voor
de televisie. Paarden, die natuurlijk
alleen maar op het,witte doek moeten
worden doodgeschoten verdienen voor
hun eigenaar 25 dollar per dag, de an
dere 5 dollar.
In Hamm in West-Falen bevindt zich
een modderige weg, die ondanks het
aandringen der burgers door de gemeen
te maar niet wordt verbeterd. Een
groep verontwaardigde gebruikers van
die weg heeft er nu een bordje bij ge
plaatst met het opschrift „Korea-weg".
