Zal goedkope woning voordelig blijven?
Het
Bouma-huismaakt de
wijk niet mooier
ttticpE noorman: föeyZofthtQ
Regeringsverklaring van het
Indonesisch kabinet
De grote misdaden
van een kleine man
Tussen neus en tippen
15000 goedkope woningen
Lijdt niet langer
t*speltn M
Gewijzigd zegelrecht
Melkexport gestegen
Motie betreffende annulering van de
Nederl. Indonesische Unie
tal van kleuters
y[00fSF
Masjumi wacht de
verklaring af
Geen meerderheid voor
de motie?
Deze maand 8 vluchten naar
Australië
Ruwe lippen ?PUR0L
SCHADEVERGOEDING
WOENSDAG 3 JANUARI 1951
PAGINA 3
99
VERONGELUKKEN
Meer oplettendheid
dringend gewenst
f 10.000 VOOR EEN
ROMAN
NEDERLANDSE FL0TTILLE TE
VALENCIA
„Contacten beperkt tot
locale autoriteiten"
IN 1950 VERONGELUKTEN
18 MIJNWERKERS
DISTRIBUTIE VAN
ENKELE METALEN
door
LESLIE FORD
Per dag 50.000 liter naar
de Amerikanen
Nederlands schip gestrand
„Koninklijke" 4 pet.
interim-dividend
Voor ten onrechte
gedetineerden
ONJUISTE KRANTENKOP
Dagblad veroordeeld
tot f250
Het zal je gebeuren
Onderwater-jeeps
Spreekkamer Oost-W est
Onnozele Kinderen
(Van onze speciale verslaggever)
f J" et was een charmant jong mevrouwtje ergens uit een kleine plaats in het
r~J Noorden des lands. Ze bewoonde sinds vier weken een huis, dat gebouwd
was met verminderde Rijksbijdrage en zij deed de deur open met dezelfde
joyeuze vrolijkheid, die haar hele woning kenmerkte. Ze was, vonden wij, het
prototype van de beminnelijke gastvrouw. Ze converseerde op een licht plagende
toon, maakte ontwapenend boze opmerkingen over ons beestachtige schoeisel
(waarmee wij een hele dag lang door de modder van honderd en een bouw
plaatsen hadden gewaad) en zij leverde bovendien haar scherpe commentaren,
waarmee zij onze uiterst karige indrukken omtrent de (voor het Rijk) goedkope
woningbouw aanmerkelijk verhelderde.
„Natuurlijk meneer," zei ze, terwijl ze ons een kinderslaapkamer binnen
leidde, „mijn man en ik zijn héél erg blij met dit huis. We hebben vier jaar
ingewoond. Maar dat neemt niet weg: als je eenmaal een huis hebt, ga je toch
ogenblikkelijk weer fouten zien."
En toen kwam het. Een hele serie ogenschijnlijke kleinigheden, die ons al
zij het nooit allemaal in één huis tegelijk eerder waren opgevallen en die men
toch voor de beoordeling van het succes van de stunt-Bouma niet mag verwaar
lozen, omdat ze bepalend zijn voor het antwoord op de vraag, die wij als kop
boven deze reportage schreven: Zal de goedkope woning ook inderdaad goed
koop b lij v en?
Wat immers is de kwestie? De minis
ter heeft de bouwwereld uitgedaagd. Hij
heeft haar bezworen goedkopere huizen
te bouwen, zodat het Rijk zijn bijdrage
per huis zou kunnen verminderen en hij
heeft haar bovendien daartoe de weg
gewezen: hogere arbeidsproductiviteit,
normalisatie, rationalisatie en standaar
disatie.
De bouwwereld of althans een deel
er van heeft die uitdaging aanvaard
en de goedkopere woning is verschenen.
De eerste ongeveer twee maanden gele
den in Dokkum en de rest er zijn er
ondertussen al meer dan 15000 geplant
schiet links en rechts als paddenstoelen
uit de grond.
De stunt-Bouma lijkt dus zeer ge
slaagd. De dreigende verstarring in de
bouwwereld het zijn woorden van de
minister is verbroken en bovendien
zal juist door de invloed van deze
goedkopere woningbouw ook voor de
overige gewone bouw de algemene
Rijksbijdrage aanmerkelijk worden Ver
laagd. Economisch gezien, is dat een
succes van de eerste orde. Daarover valt
niet te twisten. De vraag is nu maar
alleen of de bouwers dit door de minis
ter gewenste resultaat ook langs de door
de minister aangegeven weg hebben be
reikt. Met andere woorden: Is dit goed
kope bouwen een gevolg van hoger»
productiviteit, normalisatie, rationalisa
tie en standaardisatie, of zijn deze resul
taten bereikt middels andere minder toe
te juichen methoden?
En hier nu worden de opmerkingen
van onze gastvroüwe wel bijzonder inte
ressant.
Want, terwijl wjj daar in die kinder
kamer stonden, wees zij ons en passant
op het board-plafond, dat als een naar
soort golfkarton boven onze hoofden
zwiebelde. We konden het met een vin
ger in alle gewenste standen drukken.
De muren tussen de kamertjes onderling
bestonden uit tussen houten stijlen ge
schroefde vezelplaten, waarin het ver
boden is te spijkeren, aangezien men er
in dit geval eenvoudig doorheen slaat.
De verf van het binnenwerk was beslist
onvoldoende. Vele deuren en ramen
konden niet behoorlijk gesloten worden,
net overloopje was vanwege een zeer
ongelukkige trapbouw levensgevaarlijk
voor kinderen en een keurig lavet ver
goedde niet de volstrekt onvoldoende
aanwezigheid van bergruimte. De lezer
begrljpe ons wel: deze mankementen
?'®Ten "let beperkt tot deze ene woning
WtJ ontmoetten ze herhaaldelijk en zij
deden bij ons de vraag rijzen: of het nu
bij de bouw bereikte financiële voordeel
niet in de toekomst door extra hoge
kosten voor reparatie en onderhoud zou
worden teniet gedaan.
Of nog scherper geformuleerd:
wordt onder de vlag van rationalisatie
en standaardisatie niet hier en daar
werk geleverd, dat in aanmerking
komt voor die beruchte kwalifieatie
van vlak na de eerste wereldoorlog:
revolutiebouw. Wij zeggen uitdrukke
lijk: hier en daar. Want wij zijn op
onze rondtocht ook tal van huizen
binnengegaan producten van pracn-
tige samenwerking tussen vele ge
meenten, aannemers en architecten,
waardoor honderden huizen van het
zelfde type konden worden gebouwd
waarop wq zelfs met de slechtste
wil van de wereld geen belangrijke
op- of aanmerkingen konden maken.
Dat wil zeggen, afgezien van die ene.
die unaniem geldt voor alle goedkope
woningbouw: dat hij van buiten bezien
lelijk, foei-lelijk is. Daarover is prac-
tisch ledereen het eens. Ons steden
schoon wordt er beslist niet door ver
fraaid. Architectonisch en aesthetisch
kan er alleen maar in negatieve zin
over gesproken worden en als de on
derscheidene gemeenten niet over
zulke voortreffelijke beplantingsdien
sten beschikten, dan zouden vele
nieuwe woonwijken eenvoudig onge
nietbaar zijn. Ér is nog een thema,
waarop onze jeugdige gastvrouw ons
later by de thee terecht attent
maakt. Dat is het huurprobleem.
Huizen bouwen met verminderde
rijksbijdrage is n.l. op zich genomen
geen moeilijkheid, wanneer men zijn
extra-kosten b.v. maar op huurder
mag verhalen. Natuurlijk haa ook het
departement daaraan gedacht, zodat een
bepaling werd gemaakt, dat deze goed
kope huizen niet meer huur mogen
doen dan 130 procent van het voor soort
gelijke huizen geldende vooroorlogse ni
veau. Eilacie, alle verordeningen kunnen
op vele manieren worden uitgelegd en
zo hebben wij in menige Noordnederland
se gemeente geconstateerd, dat deze
„goedkoper-gebouwde" en meestal klei
nere en minder goede woningen nog
aanmerkelijk meer huur deden dan gro
tere, betere, normale woningen. Dat is
een bedenkelijke misstand, doch de mi
nister heeft bereids toegezegd, dat naar
een oplossing gestreefd wordt.
Tenslotte nog twee opmerkingen en
die hebben wij niet aan onze gastvroüwe
te danken.
Deze woningbouw met verminderde
rijksbijdrage heeft op ons platteland heel
sterk de hoogbouw en de blokbouw ge
ïntroduceerd. Dit kan wanneer deze
tendenz doorzet een revolutie in onze
woonzeden betekenen. Tussen haakjes,
de stad Groningen overweegt in dit ka
der zelfs om tot woningbouw met tien
woonverdiepingen over te gaan.
Ten tweede: deze goedkopere woning
bouw is alleen al om de ontzettend
hoge grondprijzen in onze grote ste
den niet mogelijk geweest. Die hebben
deze aardige kans niet kunnen grij
pen. Daardoor is een ongelukkig gevolg
van ons woningbeleid, dat het Westen
en met name de grote steden verhou
dingsgewijs iets achterop raakten, weer
even scherper aangezet. Dit lijkt ons on
juist.
Nergens is de woningnood zo nijpend
als in onze grote steden. En er gaat een
schok van verontwaardiging door het
hart van iedere Amsterdammer wan
neer hij hoort, zoals wij, dat in een
bepaald kleine plaats woningen werden
gebouwd, waarmee men naar het
woord van de burgemeester wel
wat „scheutig" kon zijn. Het is tyd,
dunkt ons, dat de regering haar woning
beleid desnoods met bijzondere re
gelingen zeer sterk op de nood der
grote steden richt.
23 Dec. 1949 zal voor de geschiedenis van de Nederlandse architecten-
en aannemerswereld te eeuwigen dage een dag van betekenis blijven.
Het was op die dag immers, dat de minister van Wederopbouw en
Volkshuisvesting tijdens een rede in het Bouwcentrum te Rotterdam
tot hen allen de uitdaging richtte, hem reële plannen voor goedkopere
woningbouw voor te leggen. Hij deed dat naar aanleiding van een voor
stel doorwat hij toen nog noemde een wethouder van een middel
grote gemeente van ons land.
Later zou de naam van die wethouder de heer Bouma uit Bussum
in ons land evenzeer bekend als verguisd en geëerd worden. Hij im
mers was de man, die de minister het eerst een concreet aanvaardbaar
plan voor woningbouw voorlegde, waarbij de Rijksbijdrage van f300
a f 400 per jaar per woning tot ongeveer f 100 kon worden terugge
bracht. Deze vermindering zo zeide de minister is voor ons land
een levenskwestie. Zij moet door hogere arbeidsproductiviteit, norma
lisatie, rationalisatie en standaardisatie bereikt kunnen worden en ik
daag U allen uit mij zulke plannen aan te bieden. Ieder huis, dat vol
gens deze richtlijnen kan worden opgetrokken want dat stel ik als
premie op Uw pogen zal niet van het toegewezen gemeentelijke
bouwvolume behoeven te worden afgetrokken.
Het was een sensatie. De sinds jaar en dag met duizend en een voor
schriften ingeregen bouwnijverheid stond een ogenblik perplex. Daft
brak ze los, wethouders confereerden met aannemers. Aannemers ver
stonden zich met architecten en ondanks een stroom van protesten,
critieken en bezwaren, regende het plannen en voorstellen. Thans
een jaar later nu de kruitdamp zo ongeveer is opgetrokken en de
„Beschikking verminderde bijdragen Woningwetbouw 1950" op haar
laatste benen loopt kan het gevechtsterrein enigermate worden
overzien. De „stunt-Bouma" heeft resultaten gehad. Tot 1 December
van dit jaar is machtiging verleend voor de bouw van in totaal niet
minder dan ruim 15.000 woningen met verminderde bijdrage. Links en
rechts in ons land rijen de „goedkope" woningen zich aaneen en geen
zinnig1 mens kan deze activiteit enkel met schouderophalen voorbijgaan.
De uitnodiging van het ministerie om met haar een aantal van deze
huizen te bezoeken, hebben wij dan ook met graagte geaccepteerd en
wat de bevindingen zijn van onze speciale verslaggever, daarover leze
men in nevenstaande bijdrage.
Zij is juichkreet noch vervloeking, doch een zo objectief mogelijke
beschouwing vol critische aantekeningen.
■mm?.
78. Tot op zeer korte afstand waren Gonor en zijn mannen de kloof van het Dal
der Opperhoofden genaderd, toen het jonge opperhoofd eensklaps de pas inhield.
Ongelovig keek hij om. Droomde hij of had hij werkelijk een verre stem horen
roepen Scherp tuurde hij over het heuvelachtige terrein. Het land lag verlaten
en stil. Geen sterveling vertoonde zich zover het oog reikte. Een lichte trilling
doorvoer d,e jongeling Zo nabij het Dal der Opperhoofden was het niet uitge
sloten dat
„Mijn broeder Gonor, zie!" klonk eensklaps een stem aan zijn oor. Gonor kwam
totde werkelijkheid terug en opkijkende, bemerkte hij een kleine stip, die met
razende snelheid over de heuvelen naderde „Dus toch," mompelde de jonge
aanvoerder. „Maar wie kan het zijn? Toeghir?"
Er bestaat geen enkel paard, dat een dergelijke snelheid kan ontwikkelen,"
fluisterde een der nabijgekomen krijgers met bewondering in zijn stem. „Het paard
schijnt te vliegen!"
„Het is een paard," gromde Gonor. „En ibel van zwarte of donkerbruine kleur
ongelooflijk
Met moeite onttrok h{j zich aan de betovering, waarin het vreemde ros hem had
gebracht en zijn houding veranderde.
„Doch wie waagt het, ons bij het vervullen van onze heilige plicht te naderen?
Gaat heen en zet de tocht voort. Gonor zal achterblijven om deze onbeschaamde
het voortgaan te beletten!"
Als besefte het dier wat er van hem verlangd werd, had Raven zijn laatste
krachten aangesproken en snel als de wind voerde het zijn berijder naar de plaats
waar Gonor hen stond op te wachten. Met een kreet van blijdschap begroette Eric
de ander.
„Vriend!" riep hij. „Wapen er dreigt gevaar
„Voor u voorzeker," was het antwoord. „Geen stap nader of deze pijl zal zijn
werk doen."
En onmiddelijk spande de jongen zijn boog.
„Gonor! Wat bezielt u?" stamelde de Noorman. „Heft ge uw wapen op tegen
een vriend?"
„Ga heen!" sprak het jonge opperhoofd. „Gij hebt het gastrecht gebroken. Gv
waagt het mij te volgen waar niemand..."
„Luister!" onderbrak de Noorman scherp. „Er staat iets belang rijkers op het spel
dan uw gastrecht, hoezeer ik het ook eerbiedig! Er dreigt u allen groot gevaar.
De Stichi
„De Stichi kunnen wachten tot Gonor de laatste eer bewezen heeft aan een
groot stamhoofd."
Met een druk van de knieën stuurde de jongen zijn paard naast dat van Ene.
Een vreemd licht smeulde in zijn donkere ogen
„Uw paard was niet zwart, herinner ik mij
Plotseling onderbrak Gonor zichzelf, terwijl zijn ogen groot werden van verbazing
en ongeloof
„Raven!" hijgde hij. „Gij berijdt Raven... Hoe....
Doch onmiddellijk was hij zichzelf weer meester.
„Ik ken u thansdaarvoor hebt gij u bij ons opgedrongen. Gv hebt uw Kans
waargenomen, terwijl ik afwezig was, is het niet! Verdwijn. Uw
schadelijk voor mijn gemoedsrust. Straks zal ik staan in het aangezicht van my
V°Tcvergee^s deed"Eric^eên poging om de jongen tot rede te brengen. Deze sneed
zijn woorden at. Mijn geduld is ten einde. Verdwijn en snel.
En op hetzelfde ogenblik hief Conor zijn boog
Het Indonesische kabinet heeft Dinsdagavond de regeringsverklaring inzake de
mislukking van de conferentie over Nieuw Guinea opgesteld. Deze is heden
morgen door Natsir in een openbare plenaire parlementszitting voorgelezen.
Na afloop van de kabinetszitting verklaarde Natsir, dat „de regering de mis
lukking van de conferentie en haar consequenties volledig in studie heeft ge
nomen. Welke stappen de regering zal doen is geheel afhankeiyk van de uit
spraak van het parlement". Sukarno en Hatta woonden de zitting van het ka
binet by.
In welingelichte kringen werd tegenover Aneta verklaard, dat bij het nemen
van maatregelen tengevolge van het mislukken van de conferentie over Nieuw
Guinea in de eerste plaats zal worden zorggedragen, dat de volksbelangen wor
den behartigd, vooral in economisch opzicht. Eventuele opzegging van het
Uniestatuut zal gevolgen op financieel en economisch terrein meebrengen, waar-
by niet valt weg te cijferen, dat Indonesië bepaalde voordelen heeft by een
verhouding met Europese staten, aldus deze kringen, die er aan toe voegden,
dat anderzijds veel rekening moet worden gehouden met het volksideaal, dat
geen resten van kolonialisme duldt.
Nu in de laatste tijd het grote aantal
verkeersongevallen weer in het cen
trum van de belangstelling staat, is het,
siaus deelt het ministerie van Econo
mische Zaken mede, van niet minder
oetekenis eens te letten op het bedroe-
ende feit, dat jaarlijks zo veel jonge
rti? niet aReen tengevolge van
a ?n, do°r het verkeer, maar
oaarnaast door verdrinking, verstikking,
des' „het leven komen. Dit klemt
seert AIeer. wanneer men zich reali-
kunnen dwordl 3 vha"t SedceUelijk had
voorzichtigheid voorkomen door grotere
meer ople^Jf" ^gebruikers en
In 1949 godheid van de ouders,
eens d< teu!n„r„Ven hier te lande vol-
reau voor de St^"I het Centraal Bu-
kdnderen tot viif in totaal 573
soorten ongevallen3" 3an de genoemde
Dit cijfer bedroeg mee d
bele van het aantal dat jaar aan kink"
hoest overleden kinderen in deze leef
tijd en meer dan drie maal zoveel als
het aantal, dat tengevolge van <jiph-
terie stierf.
De thans over de eerste negen maan
den van 1950 beschikbare cijfers ge
ven geen gunstiger beeld Van Januari
t/m September zijn reeds 456 slacht
offers tot vijf jaar geregistreerd: 99
tengevolge van een verkeersongeval,
niet minder dan 165 door verdrinking
en nog 192 door andere ongevallen van
zeer verschillende aard.
Blijkens een advertentie in het
Nieuwsblad van de Boekhandel van 28
«■jezer, ligt het in de bedoeling het
drama van de Mobilisatie-Slachtoffers
19141918 in de vorm van een histori
sche roman vast te leggen.
Voor het beste manuscript, ter beoor
deling van een deskundige commissie,
wordt een prijs van f 10.000 beschik
baar gesteld.
Het bestuur van de Bond van Mobili
satie-invaliden overweegt toekenning
,ar> een 2e en 3e prijs, respectievelijk
Van f 1.500 en f 1.000.'
Het boek mag worden geschreven
door twee schrijvers gezamenlijk, in
e£band met de juridische aspecten,
tho uitgebreide verzameling van au-
ntieke gegevens is aanwezig.
25 nemers moeten zich melden vóór
Dra ^anuari bij Boekhandel Veen te
Advertentie
z^u-J^Umatiek, spit, ischias, hoofd, en
dat anen Neemt regelmatig Togal,
«fdocnrt in al die gevalen snel en
«ere de Piinen. Togal baat waar an-
Pnseh^a „^Ien falen. Zuivert de nieren, is
theefe n vo°r hart en maag. Bij apo-
n drogist f 0.83, 2.08 en 7.94.
Op vragen van het Tweede-Kamerlid
Van der Goes van Naters (Arb.) betref
fende de ontvangst van de bemanning
van een Nederlandse flottille in de haven
van Valencia hebben mr. Stikker en mr.
s' Jacob o.m. geantwoord, dat dit bezoek
een volkomen officieus karakter heef!
gedragen, zodat daaraan geen byzondere
plechtigheden werden verbonden. Wel is
op dezelfde wijze als in andere aanloop
havens gebruikelijk is zorg gedragen voor
het verschaffen van enige ontspanning
aan de opvarenden.
Contacten met de Spaanse functiona
rissen hebben zich beperkt tot de locale
autoriteiten van Valencia, evenals zulks
gebruikelijk is in andere havens, welke
gedurende oefentochten van het Neder
landse smaldeel worden aangelopen.
Verdere bezoeken aan en plechtigheden
in Spanje hebben niet in het voornemen
gelegen.
Advertentie
Opnieuw hebt U kou
gevat en hoest Udagen
lang. Grijp tijdig in.
Bronchitis dreigt 11
Neem heden nog akkers abdijsiroop,
i die weldra Uw hoest zal stillen en Uw
Ikeel en luchtpijpen zuiveren van prik
kelend slijm en ziektekiemen. Morgen
reeds zijl U zoveel beter Tegen
Kou, Hoest, Bronchitis en Griep
teiRooP
y Were/ds /beste A/oests/rocr/o
Hadjar Dewantoro, een van de initia
tiefnemers tot het opstellen van de motie
tot annulering van het Uniestatuut, heeft
na afloop van besprekingen met fractie
leiders van het parlement tegenover
Aneta verklaard, dat de motie zeker zal
worden ingediend. De fractieleiders heb
ben nog geen definitieve beslissing om
trent de motie genomen daar zij deze
eerst met de volledige fracties willen
bespreken.
Van de zijde van de Masjumi vernam
Aneta, dat haar fractie eerst de rege
ringsverklaring afwacht, alvorens haar
standpunt te formuleren.
De tekst van de ontwerpmotie luidt:
„Het parlement, gehoord hebbende, dat
de onderhandelingen betreffende de sou-
vereiniteitsoverdracht van West-Irian
aan Indonesië op een impasse is uitgelo
pen, omdat de Nederlandse regering
niet van zins is de overgang te doen ge
schieden. overwegende, dat deze Neder
landse stap een schending betekent van
het principe van de souvereiniteitsover-
dracht aan Indonesië, dat het gehele ge
bied van het voormalige Nederlands-
Indie omvat, dat de Nederlandse daad
een continueren betekent van het kolo-
malisme over een deel van Indonesië,
hetgeen strijdig is met het Handvest van
do Verenigde Naties, dat de Nederlandse
daad samenwerking tussen Indonesië en
Nederland niet meer mogelijk, althans
moeilijker, maakt, menend dat de Indo
nesische regering alles in het werk moet
stellen om het voortbestaan van het ko
lonialisme tegen te gaan, heeft besloten
er bij de regering op aan te dringen om:
ten eerste de Nederlands-Indonesische
Unie te annuleren en ten tweede andere
overeenkomsten als vrucht van de R.T C
nader te beschouwen en te bestuderen,
of zij door de Nederlandse staat nog
kunnen worden nageleefd."
In 1950 deden zich bij de gezamen
lijke Limburgse mijnen in totaal 18 do
delijke ongevallen voor. In 1948 en 1949
bedroeg dit aantal resp. 17 en 14.
Naar Aneta in Djakarta verneemt
lijkt het onwaarschijnlijk, dat er een
meerderheid kan worden gevonden voor
de motie. dic zonder meer de opzegging
van het Unie-statuut eist.
De indruk bestaat, dat de meeste
fracties haar stem zullen geven aan het
voorstel tot wijzigingen in de R.T.C.-
overeenkomst, in dier voege, dat daar
uit genomen wordt, wat in de huidige
situatie niet meer als passend wordt
geoordeeld en dat daaraan wordt toe
gevoegd, hetgeen thans opportuun is te
achten.
Men meent, dat het tot een vc-lledige
impasse geraken van de N.-Guinea-
conferentie geen reden behoeft te zijn
voor een regeringscrisis. De P.N.I.
wenst als consequentie van de misluk
king der conferentie, annulering van
het Uniestatuut en daarnevens kabi
netswisseling.
's-GRAVENHAGE, 3 Jan. Op het
ogenblik worden ook in ons land maat
regelen voorbereid voor de distributie
van enkele metalen voor de industrie.
Als eerste metaal komt koper aan de
beurt, waarvoor een distributieregeling
reeds zeer binnenkort is te wachten.
Dit is een gevolg van het feit, dat de
wereldpositie van enkele metalen door
de oorlog in Korea en de toegenomen
productie van de bewapeningsindustrie
moeilijk is geworden, in verband
waarmee do Ver. Staten reeds beper
kende maatregelen voor het gebruik en
de uitvoer dezer metalen hebben ge
nomen.
In Januari zullen acht vluchten met
emigranten naar Australië worden uit
gevoerd.
Verwacht wordt, dat binnenkort twee
maal per week een vlucht met emigran
ten naar Australië wordt gemaakt, zo
dat dit jaar vermoedelijk vijfduizend
Nederlanders door de lucht naar hun
nieuwe vaderland zullen gaan.
hii trnou naar huis en inpakken", zei
._;er zijn de kaartjes". Hij stak een
ktarti'J1 zun binnenzak en haalde twee
minstens een el lengte te
lip teruee' i°ngedame zegt, dat jul-
1 nl 4e^5aan naar Ottawan".
De jongedame scheen vlug van aanne
men te zijn.
Ik zat alleen in de grote salon. De
sergeant had met de jongelui de kamer
verlaten en was na hun vertrek de trap
opgeklauterd. Het duurde een hele poos
voor hij terugkwam. Hij sloot de deur
achter zich en kwam op mij toe. Hij
was weer bevroren tot zijn oorspronke
lijke gedaante.
„Het is precies zoals de kolonel ge
zegd heeft, mevrouw. Hij was dadelijk
van mening dat er iets niet klopte, zo
dra hij hoorde dat er een rok in het
spel was. Hij snapte direct dat er een
addertje onder het gras school. Toen
mevrouw Hallet midden in de nacht
opbelde en zo angstig over u deed en
zo'n beetje d'r eigen alibi probeerde te
verdoezelen, zei hij, dat we een oogje
op mijnheer Hallet moesten houden".
„Hij heeft je zeker ook verteld, dat
mijnheer Stubblefield vermoord zou
worden niet?" vroeg ik beminnelijk. Ik
kreeg zo'n vaag idee, dat kolonel Pri-
mose aan onfeilbaarheid moest lijden.
„Nee mevrouw". Sergeant Buck's ge
zicht nam weer de kleur van beslagen
koper aan.
Was de omgeving minder indrukwek
kend geweest, hij zou ongetwijfeld ge
spuwd hebben. „Nee mevrouw. Dat heeft
hij niet gezegd. Hij is geen tovenaar me
vrouw".
„Blij, dat te horen", zei ik. „Nog
meer zal ik op prijs stellen je eigen lot
gevallen met Susan Kent te vernemen
„Ze was op het hoofdkwartier toen
mijnheer Hallet opbelde, mevrouw. Ik
vond dat niks geen plaatsje voor een
meisje als zij. Ik dacht zo, dat het hem
geen kwaad zou doen, een beetje af te
koelen en 'em een tikkie te knijpen of
ze terug zou komen of niet. Hij is jong,
mevrouw. Je moet leren met vrouwen
om te gaan. Sommige mensen zijn be
paald hardleers. En er zijn vrouwen,
waar geen land mee te bezeilen is".
Het was de langste toespraak, die ik
sergeant Buck ooit heb horen afsteken.
Nu twijfelde ik er niet aan, of hij zou
spuwen, maar weer beheerste hij zich
Hij zei alleen maar: „Waarmee ik u
natuurlijk niet heb willen beledigen,
mevrouw".
„Vanzelf niet, sergeant", antwoordde
ik.
Hij keerde zich om en ging. Bij de
deur bleef hij staan. „De kolonel is
er. mevrouw. Hij mag morgen bezoek
hebben; dus als iemand het plan had
om hem wat op te komen vrolijken
„Goed", zei ik. „We vinden vast en
zeker iemand. Ik zal zien wat ik kan
doen".
Hij keek me aan op een manier alsof
hy er aan twijfelde, of hijzelf de vrouw
wel begreep, maar hij vervolgde zijn
weg en sloot de deur rustig achter zich
De volgende dag verliet Dorothy haar
huis en trok zij bij mij in. Op een och
tend, een paar dagen later, zaten we
in de tuin, toen binnen de telefoon ging.
We hadden zitten praten over haar wat
ze zou gaan doen.
„We moeten ergens heen gaan, Grace,
wij samen. We zullen zien waar naar
toeDaar is Lilac, je wordt aan de
telefoon verwacht."
Inderdaad werd ik dringend aan de
telefoon verwacht. En als resultaat van
dat telefoongesprek ging ik die dag na
het koffiedrinken naar het hotel van de
Stubblefields. Mevrouw Stubblefield
had mij graag willen spreken.
Ik geloof, dat ik verwacht had, haar
even moedeloos aan te treffen als Do
rothy maar daarvan was geen sprake.
Mevrouw Stubblefield bezat een pit,
die niet in één twee drie gekraakt
bleek. Ze zat in de zitkamer, gehuld in
een rouwfloers, met een grote stapel
papieren voor zich. Mjlton Minor was
er ook.
„Als ik mij niet vergis, zijn de Kents
naar Ottawan teruggekeerd," had hij
tegen mij gezegd, toen hij me tegemoet
kwam. ..Wij zijn van plan hem een
positie aan te bieden een schitterende
positie."
Dat „wij" verbaasde mij een beetje.
Het klonk griezelig plechtig. Maar
binnenin me begon het te dagen.
Milton is zo'n steun voor me ge
weest, kindlief," zei mevrouw Stubble
field. „Hi, is bezig aan een nieuw boek
over mijn beminde man. Het zal een
gedenkteken worden, waarop Enoch
trots geweest zou zijn."
Ze keek Milton droevig aan, maar
toch niet zo erg droevig en vestigde
toen weer haar blik op mij. „Jij bent
weer helemaal bijgekomen, kindlief
Je was toch zo betrokken. Ik zie; do
dingen direct. Die grote man was van
middag hier. Die militaire manHeet
hij geen Buck, Milton?"
Milton Minor knikte.
„Die man heeft zoiets vurigs over
zich. Ik vrees, dat hem dat op zekere
dag nog eens kwaad zal doen. Milton
hier is anders.
„En of", zei ik. Dat althans leed geen
twijfel. Milton mocht dan, zoals Doro
thy had vastgesteld, een schavuit zijn
verschanst tussen de Stubblefieldmil-
lioenen zou hij edel genoeg blinken.
Ik keek hem aan. Hij was nog zo fat
soenlijk om te blozen. Waarschijnlijk
was het de laatste keer dat het nodig
was.
En mevrouw Stubblefield dient op
een goede dag beslist een waarzegfirma
voor eigen rekening te beginnen. Behal
ve dan, dat ze Milton's toekomst zo
treffend voorspeld had, bleek ze boven
dien nog een tweede keer de roos ge
raakt te hebben. Ik ontdekte dat eerst
's avonds, toen ik sergeant Buck opbel
de om hem mede te delen, dat ik me
voorstelde, de volgendé morgen, klokke
tien de kolonel te gaan bezoeken. Wat
ik vernam, was, dat sergeant Buck in
derdaad een vurig man was.
Hij was niet slechts vurig, hij was
bovendien gevlekt en het vuur was van
onder tot boven bij hem uitgebroken.
Ook sergeant Buck had de mazelen. Ik
had niet mogen lachen, maar ik kon het
niet helpen. Ik herstelde mijn fout.
„Ik heb u natuurlijk niet willen be
ledigen, sergeant", zei ik.
Hij aarzelde een ogenblik. „Van zelf
niet, mevrouw" zei hij toen.
Ik hing de hoorn op. Prettig te weten,
dat een schone vriendschap ongerept
was gebleven even ongerept althans
als zij altijd was geweest.
EINDE
Op verzoek van enkele abonne's geven
wij hieronder een korte uiteenzetting
van de voornaamste wijzigingen, welke
het wisselzegelrecht met ingang van
1 Januari heeft ondergaan.
Wat de kwitanties betreft, deze zijn
voortaan tot bedragen van f 20 zegelvrij.
Boven dit bedrag bedraagt het zegel
recht vijftien cent. Wissels met korte
looptijd d.w.z. betaalbaar uiterlijk drie
dagen na zicht of acht dagen na dato, zijn
onderworpen aan een vast recht van
20 cent. Voor wissels met lange looptijd
d.w.z. meer dan drie dagen na zicht, of
acht dagen na looptijd, bedraagt het ze
gelrecht in het algemeen 0.6 pro mille
met een minimum van 20 cent.
Met ingang van gisteren1 Januari, is
de melkexport uit ons land naar de in
Duitsland gelegerde Amerikaanse be
zettingstroepen gestegen tot 50.000 liter
per dag.
Elke dag rijden nu zeven tankwagens
met 50.000 liter gepasteuriseerde dag
melk het traject AmsterdamFrankfurt.
De wagens worden aangehaakt bij de
D-trein. teneinde het vervoer te bespoe
digen. De melk, afkomstig van koeien
in Drente, gaat via de melkproducten
onderneming Sterovita-Vami aan de
Overtoom te Amsterdam, naar de con
sument en arriveert daar binnen de vier
en twintig uur.
Leverde aanvankelijk Denemarken de
meeste melk aan de Amerikanen in
Duitsland, thans is ons land de grootste
leverancier.
- Het 325 ton metende Nederlandse m.s.
„Gesina" uit Delfzijl is Dinsdagmiddag
ter hoogte van het eiland Smaagoe aan
de Zweedse Z.O.-kust gestrand. Een
bergingsvaartuig is uitgevaren. De „Ge
sina" maakt veel water.
's-GRAVENHAGE, 2 Jan. De di
rectie der Kon. Ned. Petroleum Mij.
deelt mede, dat besloten is tot uitkering
van een interimdividend over het boek
jaar 1950 van 4 pet. in contanten, be
taalbaar van Woensdag 7 Februari a.s.
af, tegen intrekking van dividendbewijs
no. 92 der aandelen en onderaandelen.
Het ministerie van Justitie deelt hei
volgende mede: 3 November 1950 is de wet
tot toekenning ener tegemoetkoming
aan personen, die ten onrechte als poli
tieke delinquenten zijn behandeld, in
werking getreden. Zij, die ten onrechte
gedetineerd geweest zijn, kunnen een
verzoek tot een tegemoetkoming indie
nen, indien zij 1. vrijgesproken of ont
slagen zijn van rechtsvervolging of hun
zaak anderszins bij een bijzonder ge
rechtshof zonder oplegging van straf of
maatregel is beëindigd; 2. indien de be
schuldiging bij een tribunaal is verval
len verklaard of 3. indien zij onvoor
waardelijk buiten vervolging gesteld
ziin op grond, dat de gerezen verden
king ongegrond is gebleken.
Het verzoek moet worden ingediend
bij de rechtbank van de woonplaats van
de verzoeker binnen zes maanden na
dat zich één van de genoemde omstan
digheden heeft voorgedaan, of, indien
zulks het geval was vóór de inwerking
treding van de wet, binnen zes maan
den na de inwerkingtreding, d.i. uiter
lijk 3 Mei.
Personen, die voorwaardelijk buiten
vervolging gesteld zijn op grond van
geringe schuld, kunnen alsnog bij de
kantonrechter van hun woonplaats ver
zet tegen deze beslissing aantekenen
teneinde te verzoeken de beslissing te
veranderen in een onvoorwaardelijke
buiten vervolgingstelling op grond, dat
de gerezen verdenking ongegrond is
gebleken. Dit verzoek moet worden in
gediend voor 3 Februari.
Er wordt de aandacht op gevestigd,
dat verzoeken tot wijziging van een
krachtens het tribunaalbesluit opge
legde verbeurdverklaring moeten wor
den ingediend vóór 1 Mei. Een na die
datum ingediend verzoek heeft geen
kans van slagen, tenzij voor overschrij
ding van de termijn bijzondere rede
nen bestaan Zaken, waarin reeds een
verzoek is afgewezen, worden niet op
nieuw in behandeling genomen.
Het Eindhovense dagblad „Oost-Bra
bant", dat door de busonderneming
N.V. City te Eindhoven voor de Bossche
rechtbank was gedaagd, daar het blad
naar de mening van de N.V. door het
plaatsen van de kop „Stadsdienst vol
doet niet aan eisen der veiligheid" re
putatie en debiet van de busonderne
ming had benadeeld, werd door de
rechtbank veroordeeld tot het betalen
van de proces-kosten. De rechtbank is
van mening, dat de krantenkop in
kwestie onrechtmatig is. Zij raamde de
kosten op f 250.
De 66-jarige earl of Essex meende, dat
hij voor de rechter Henry Clay Agnew
in Seattle wettig met de 37-jarige
Mildred Carlson uit New York was ge
trouwd. Hij had iets gekregen, dat op
een trouwboekje leek, en men had hem
gelukgewenst. Wel hadden hij en zijn
bruid elkander geen eeuwige trouw ge
zworen, maar hij meende, dat bij een
dergelijke plechtigheid, waarbij weinig
omhaai werd gemaakt, dat wel 'meer
voorkwam. Dus ging het paar op huwe
lijksreis en logeerde in zomerhuisjes
langs de weg. omdat „her ladyship niet
over voldoende contanten voor een offi
ciële hotelkamer beschikte". Zij was n.l.
van tevoren werkzaam geweest op het
Amerikaanse consulaat in Melbourne en
de graaf zelf had geen geld uit Engeland
of Australië kunnen meenemen, omdat
hij volgens de Engelse deviezenbepalin-
gen niet op „zakenreis" was. Zo reisden
zij dus argeloos verder, totdat zij in Ta-
coma in de staat Washington kwamen.
Daar werden zij opgeschrikt door een al
wetende hospita, die hun buiten adem
kwam vertellen, dat zij slechts verloofd
en niet getrouwd waren Toen hebben zij 't
's avonds bij kaarslicht maar eens dun
netjes overgedaan. Dat komt ervan als
men het huwelijk alleen maar als een
formaliteit voor een burgerlijk ambte
naar beschouwt.
De wereldvermaarde jeep, waarvan
reeds verschillende types bestaan, die
vrijwel overal ter wereld voor de meest
uiteenlopende doeleinden worden ge
bruikt, zal opnieuw een ingrijpende ver
andering ondergaan. Het Amerikaanse
leger heeft n.l. Willys' Overland Compa
ny opdracht gegeven om voor ruim 60
millioen dollars jeeps te vervaardigen,
die volkomen waterproof zijn. Het nieu
we type zal er precies zo uitzien als het
oude, maar zal onder water volkomen
normaal blijven functionneren en kan
dan, zolang de chauffeur het hoofd bo
ven water weet te houden, gewoon wor
den bestuurd. Eenmaal weer op het dro
ge verwijderen speciale apparaten het
binnengelopen water.
De grenspolitie van de Sovjet-zone in
Duitsland heeft te Bergen am der Dum-
me bij Lüneburg op de grens tussen de
Oostelijke en Westelijke zone een
.spreekkamer" ingericht, waar personen
uit Oost en West in tegenwoordigheid
van een lid van de Oost-Duitse politie
een uur lang met elkaar kunnen spre
ken zonder in het bezit te zijn van een
internationale pas. Een dergelijk gesprek
kost 5 Mark. De grenspolitie is hiertoe
overgegaan „om de vereniging van
Oost- en West-Duitsland te bevorderen."
De bewoners van West zullen wel den
ken: „Oost West, thuis best" en de bewo
ners van Oost: „West is weer best", ter
wijl de aanwezige Oost-Duitse politie
agent zich in het gesprek mengt en daar
een propaganda-stokje voor steekt
Dertien passagiers van een autobus,
die op 28 Dec. j.l. een nachtelijke tocht
door Peru maakte, zijn in hun slaap door
giftige uitlaatgassen verstikt. Vijf van
hen waren kinderen. Twaalf andere pas
sagiers, die reeds bedwelmd waren, kon
den weer worden bijgebracht. Ofschoon
de chauffeur gewaarschuwd werd, dat
er doden in de bus waren, wilde hij niet
onmiddellijk stoppen, omdat hij meende
voor de gek te worden gehouden, daar
het de feestdag van „Onnozele kinderen"
Advertentie
Die slopende Rheumatiek
maakt U humeurig en ziek,
maar bovendien raakt Uw hele gestel er
van ondersteboven. Ga toch zó niet verder,
drijf die slopende pijnen uit Uw leden.
Met Kruschen! Wonderlijk, wat die zes
minerale zouten, waaruit Kruschen is
samengesteld, voor U doen. Met Kruschen
voert ge de bloedzuiverende organen pre
cies datgene toe. wat ze nodig hebben
om weer met jeugdige kracht te kunnen
functionneren. Het bloed gaat weer
krachtig stromen en de onzuiverheden,
die nu oorzaak zijn van Uw tergende pijn,
worden langs natuurlijke weg afgevoerd
regelmatig en radicaal.