Nieuwe Haarlemsche Courant | 1951 | 8 februari 1951 | pagina 3

GOEDERENOMZETTEN BEREIKEN
NIET HET PEIL VAN 1949

Fresco's ontdekt in de Grote Kerk

te Deventer

fric de noorman 4{et7

imcümei

j Juii&n ne.ui en Upper.

Laai heb ik U
bemind

GERING NEDERLANDS AANDEEL IN
NOORD-ATLANTISCHE ZEEMACHT?

Dankwoorden en gelukwensen
van gouverneur Peters

Overpeinzingen

CS

Z. Em. Kardinaal De Jong
15 jaar aartsbisschop

Ernstig tekort op de
Indon. begrotingen

Nog bijna geheel gaaf onder kalklaag

Admiraal Fechteler zal
commando voeren

Nederland moge voorbeeld zijn"

Acht millioen toeslag
gevraagd

DONDERDAG 8 FEBRUARI 1951

PAGINA 3

DETAILHANDEL IN 1950

Geldomzetten hoger door prijsstijging

HOEST. GRIEP...

Mej. Marga Klompé schrijft
naar Ierland

»Ons land kan aangeboden
°efencentrum niet weigeren

Vijf jaar Kardinaal

ALLES GAAT BETER ALS UW
STOELGANG IN ORDE IS.

Nederlandse Antillen autonoom

Verantwoordelijkheid
verplaatst

Bij

tennis

Voor koudegrondtuinders

„OSSERVATORE" OVER KABINETSCRISIS

INTERNATIONAAL BEGRIP VOOR
MOEILIJKHEDEN BEPLEIT

Eenvoudige meerderheid
niet voldoende

Het Nederlandse autopark

van Snorrebor I

Splitsing aandelen
Ned. Ford?

Wat er van uitkwam

Mr. A. Roothaert

veroordeeld

so) II door ETHEL MANNIN

Het vergiet

Advertentie

De weldadige warmte van Ther-
mogène stilt de pijn in keel en
borst en verjaagt de aanval.

poor het Economisch Instituut voor de
""ddenstand zijn gegevens gepubliceerd
Het betrekking tot het omzetverloop in
achttiental branches van detailhan
del en ambacht in December j.l., waarbij
Hvens is aangegeven hoe de omzetten
Hch in het, jaar 1950 hebben ontwikkeld
len opzichte van het voorafgaande jaar

Worden allereerst de jaarcijfers voor
*949 en 1950 bezien, dan blijkt, dat in het
panket bakkersbedrijf, het chocolaterie-
"^drijf alsmede in de detailhandel in al
coholhoudende en alcoholvrije dranken
'b 1950 omzetdaling is opgetreden en wel
Van resp. 8, 6 en 9 pet. In de andere bran
ies, waarvoor cijfermateriaal werd ge
publiceerd, vertoonden de omzetten van
J949 en 1950 bijna steeds een stijging.
Wierby dient evenwel te worden opge
merkt, dat de indexcijfers betrekking
"ebben op de geldomzetten en dat hier-
?P derhalve prijsverhogingen mede hun
Hvloed hebben doen gelden. Met name
*aren deze prijsstijgingen van belang
rijke omvang in het slagersbcdrijf, de
detailhandel in schoeisel" en de detail
handel in textiel. Aangenomen mag wor
den, dat de hoeveelheidsomzetten in de
Hiddenstandszaken van vrijwel geen
enkele branche in 1950 het niveau van
het voorafgaande jaar hebben bereikt.

Bij beschouwing van de indexcijfers
Voor December 1950 komt aan het licht,
dat de omzetten in deze maand over
«et geheel genomen niet onbevredi
gend kunnen worden genoemd. Slechts
jh het opticiënsbedrijf was de omzet
lager dan dié in de voorafgaande
maand in de overige branches oefen
den de extra aankopen door het pu
bliek in verband met de feestdagen
in December een gunstige invloed uit
°p het omzetverloop. Vergelijking van
de indexcijfers voor December 1950
met die voor de overeenkomstige
maand in 1949 toont evenwel aan, dat
in de detailhandel in tabaksfabrikaten,
in alcoholhoudende en alcoholvrije
dranken, in parfumerieën, cosmetische
en toiletartikelen, in meubelen en aan
verwante artikelen, in textiel alsmede
in het opticiënsbedrijf de December-
omzetten in 1950 lager waren dan die
in 1949. Deze omzetdaling was evenwel
in de meeste der vermelde branches
van beperkte omvang.

Met betrekking tot het omzetverloop
'n December j.l. in de verschillende tak
ken van detailhandel en ambacht kan
het volgende worden opgemerkt.

In het kruideniersbedrijf werd van
November op December een omzetver-
hieerdering geboekt van 20 pet. waar-
door de omzetten een peil bereikten, het-
k'elk 4 pet. hoger was dan dat in de cor
responderende maand van 1949. Toch
"eed dit laatste verschijnsel zich niet
*°or in alle kruidenierszaken, welke
deelnemen aan de omzetstatistiek. Wet-
'sWaar noteerde 55 pet. van het totaal
'untal een hogere omzet dan in Decem
ber 1949, maar daarnaast werd in 45 pet.
v*n de medewerkende bedrijven ten
"Pzichte van laatstgenoemde maand
*hige omzetdaling geconstateerd.

In November 1949 en 1950 werden in
"et --bakkersbedrijf gelijke omzetten be
haald. In December 1950 werd in verge
lijking tot de overeenkomstige maand in
'949 een geringe omzetstijging behaald.
,h de deelnemende b3kkctsbcdrijvc u
was de omzet in December j.l. tengevol
ge van grotere verkoop van banketarti
kelen e.d. 29 pet. hoger dan die in No-
vember.

In de detailhandel in aardappelen,
Sroenten en fruit oefende de grotere ver
koop van sinaasappelen e.d. een stimule-
rende invloed uit op het omzetverloop
'n December j.l. In deze maand was de
hizet 18 pet. hoger dan die in November
vi' en 10 pet. hoger dan de omzet van
December 1949.

Senator John Finan, Iers afgevaardig
de in de Raad van Europa, had zijn
^ederlandse collega's in Januari een
clpgram gestuurd, waarin hij hun ver-
°cht zich te verzetten tegen het zenden
,*n een Nederlandse escadrille naar
"«ster.

Mej. Marga Klompé heeft hem thans
pi" brief een door prof. dr. L. J. C. Beau-
,°rt, Nederlands lid van de Raad van
~Uropa, goedgekeurd antwoord ge
tuurd, waarin zij „haar oprechte spijt
O die van de meerderheid van de Ne-
trlandse bevolking betuigt voor de
puatie, waarin hij is geraakt." Doch,
voegt zij er aan toe, daar de Engelse
'"gering had verzekerd dat geen ander
Oefenterrein beschikbaar was, zou
pb weigering de kans gelopen hebben
j'tgelegd te worden alsof de Neder-
®udse regering ten aanzien van het
pschil tussen Ierland en Engeland
Penlijk haar standpunt wilde bepalen.
Tenslotte verzoekt mej. Klompé, dat
Hen ophoudt Nederland in deze zaak
ei'Wijten te maken, daar de bevolking
penszins de gevoelens van haar Ierse
benden wil kwetsen.

Over het geheel genomen gaf het om
zetverloop in de maanden van 1950 ten
opzichte van de gelijknamige maanden
in 1949 in het banketbakkersbedrijf een
daling te zien. Dit in aanmerking nemen
de kon de omzet in December j.l. tot te
vredenheid stemmen, aangezien deze op
dezelfde hoogte lag als in December 1949.
In vergelijking tot November 1950 werd
een omzetstijging geboekt van 47 pet.

In het chocolateriebedrijf was de om
zet in December j.l. 5 pet. hoger dan die
in de voorafgaande maand. In deze be
drijven werd ten opzichte van December

1949 een, zij het geringe, omzetvermeer-
dering genoteerd.

De detailhandel in tabaksfabrikaten
zag de omzet ten opzichte van November
stijgen met 21 pet. Het sterkst was de
omzetstijging in aanverwante artikelen
t.w. 54 pet. In sigaren, sigaretten en ta
bak bedroeg deze omzettoeneming resp.
20, 19 en 21 pet.

In deze branche kon evenwel de omzet
van de gelijknamige maand in 1949 niet
worden geëvenaard en trad een geringe
daling in. Zulks was het gevolg van de
teruggelopen omzetten in sigaren, in ta
bak en aanverwante artikelen. Slechts
de omzet van sigaretten vertoonde van
December 1949 op December 1950 voor
uitgang.

De indexcijfers betreffende het omzet
verloop in de detailhandel in alcohol
houdende en alcoholvrije dranken wijzen
van November op December 1950 op een
omzetstijging, van 76 pet. tegen 48 pet.
in 1949. Toch bereikten de omzetten niet
het peil van die in de gelijknamige
maand van 1949 en zulks ondanks het
feit, dat in laatstgenoerfid jaar de extra
aankopen door het publiek voor de feest
dagen deels reeds in October en Novem
ber werden verricht, hetgeen in 1950
practisch niet het geval was.

De toenemende spanningen in de in
ternationale verhoudingen in December
brachten in slechts enkele branches om-
zetverhoging met zich. In de detailhan
del in schoeisel schijnt zulks onder meer
het geval te zijn geweest. De December-
omzet was hier 28 pet. hoger dan die in
November j.l., terwijl in 1949 de omzet
in November en December slechts wei
nig uiteenliep. De omzetstijging ten op
zichte van de corresponderende maand
in 1949 beliep in de schoenhandel 22 pet.
welke stijging niet geheel kan worden
toegeschreven aan prijsverhogingen. Ten
gevolge van de grotere verkoop van pan
toffels, daalde de gemiddelde opbrengst
per paar schoeisel van 14,61 in Novem
ber tot 13,50 in de volgende maand.

De parenomzetten waren in December

1950 45 pet. hoger dan in November en
16 pet. boven het in December 1949 om
gezette aantal paren.

In de detailhandel in textiel was de
omzet een tweetal procenten hoger dan
in de voorafgaande maand. Evenals in
October en November bleef de omzet
echter gemiddeld lager dan die in de
overeenkomstige maand in 1949. Van de
deelnemers aan de omzetstatistiek voor
deze branche behaalde 51 pet. van het
totaal aantal een lagere en 49 pet. een
hogere omzet dan in December 1949.

(Van onze correspondent)

Vandaag is het 15 jaar geleden dat
Z. Em. Johannes Kardinaal de Jong.
toenmaals bisschop-coadjutor, verheven
werd op de zetel van Sint Willibrord
met de rang van aartsbisschop. Over
10 dagen, op Zondag 18 Februari a.s.,
is het voorts vijf jaar geleden dat de
pauselijke internuntius, mgr. Paolo
Giobbe, de aatsbisschop zijn verheffing
tot kardinaal-priester der H. Roomse
Kerk mededeelde.

Hoewel beide gedenkdagen zonder
enig uiterlijk vertoon zullen voorbij
gaan, zullen alle Nederlandse katholie
ken ongetwijfeld in deze dagen de op
perherder der Nederlandse kerkprovin
cie bijzonder in hun gebeden herden
ken.

De Indonesische minister .van Finan
ciën, mr. Sjafruddin, heeft aan het parle
ment de financiële nota aangeboden be
treffende de hoofdbegrotingen van Indo
nesië over 1950 en 1951.

Voor beide jaren beloopt het totaal
van de uitgaven, in millioenen roepiahs
resp. 8726 en 9037 en de inkomsten 6990
en 8050, zodat de geraamde tekorten
1736 en 987 millioen roepiah groot zijn.
De minister uit in zijn nota de waar
schuwing, dat de monetaire situatie in
Indonesië niet langer gedoogt, dat wordt
voortgearbeid op basis van aanzienlijke
tekorten op de gehele begroting.

„Voor de financiering dezer tekorten
toch is de regering voorshands in hoofd
zaak aangewezen op een geldcreatie,
welke indien zij nog langer op zo
grote schaal wordt voortgezet het
land in een ongebreidelde inflatie zal
storten", aldus de minister van Finan
ciën.

Advertentie

Een trage darmwerking is dikwijls de
oorzaak van niet steeds onschuldige kwa
len, vroegtijdige veroudering, of nog erger.
Zorg voor een geregelde stoelgang en be
strijdt verstopping met de zacht en toch
snel werkende Laxeer-Akkertjes, die Uw
ingewanden en ook Uw bloed zuiveren.
Ook in chronische gevallen het aangewe
zen middel, want Laxeer-Akkertjes ver
oorzaken geen kramp en geen gewenning.

9

Handwerkslieden zijn reeds enige tijd
doende om de Witte kalklaag op de wan
den van de Grote of St. Lebuinus Kerk
op het Grote Kerkhof te Deventer,
zorgvuldig af te bikken. Enerzijds om
dat de restauratie na het oorlogsgeweld
het nodig maakt dat de kerk, een mach
tig Gothisch gebouw uit de dertiende
eeuw verrezen op de plaats waar de H.
Lebuïnus eens rond de jaren 770 het
eerste Deventer kerkje stichtte, geleide
lijk aan hersteld moet worden, ander
zijds omdat men nu eindelijk de kans
heeft de lang vermoede fresco's, onder
die kalk verborgen, bloot te leggen.

De vermoedens zijn heel juist geble
ken: een paar heel fraaie fresco's (van
ongeveer 1600) zijn aan het licht geko
men. Een der fraaiste is wel „De Weder
komst van Christus op Aarde". Boven
de tekstregel, in oud-Nederlands, („O
Mens, gedenkt het sterven en gij zult
niet meer zondigen") ziet men uitge
beeld hoe de doden uit de graven op
staan en een engel een groep mensen
naar de hel verjaagt. Omstuwd door
apostelen en engelen steunt boven in het
schilderwerk de Christusfiguur op een
hemellichaam om recht te spreken over
de mensheid. Deze schildering, alhoewel
rechts onder iets beschadigd, is gaaf
onder kalk vandaan gekomen. De kleu
ren zijn frappant helder en open. Het
stuk beslaat ongeveer drie bjj twee me
ter vaq de muur

Een enorm stuk is ook de „Tien Gebo
den". Bovendien is naast het eerste ook
een kleiner fresco blootgelegd, „De Hof
van Olijven". Het interieur is door deze
aan het licht gebrachte muurschilderin
gen zeker verfraaid, bovendien verwij-

Van welingelichte zijde in Den Haag
^.jhemen wij, dat de Verenigde Noord-
br 'tisehe zeemacht niet moet worden
schouwd als een op zichzelf bestaan-
"eemacht. De bedoeling is, dat admi-
Co fechteler in geval van oorlog het
vaï?mand0 za' voeren over die groepen
'uv zces'rijdkrachten (o.a. het Bene-
0„ ®OInmando), die op de Noordzee en
de Atlantische Oceaan van de Azo-

dert men na de kalklaag ook nog de
pleisterlaag van de wanden waar geen
muurschilderingen aanwezig zijn. Dan
komt de warm-rode kleur van de bak
stenen te voorschijn, die bijzonder deco
ratief aandoet door de facetwerking van
de handvorm der stenen.

19. Hoezeer Eric ook ontsteld is over zijn ontdekking, het komt hem heter voor
de burchtheer nog niets daarvan te laten merken.

Het zal u niet makkelijk vallen de moordenaar te vinden,** zegt hij losjes.

„Ik zal mijn ridders bijeenroepen," bromt Olaf nadenkend. „Dat dit nu juist tijdens
uw bezoek hier moest plaatsvinden

„Een ongelukkig toeval," meent Eric. Dan doet hij een stap naar voren en roept
alsof hij verrast is: „Heer Olaf! Uw mantel!"

Met duim en wijsvinger grijpt hij de linkerzijkant van het purperen kleed vast.

,J5r is een stukje uitgescheurd. Een klein stukje maar men zou het licht over
het hoofd zien

De ogen van de Noorman blijven gevestigd op het gelaat van de andere.

Maar wat hij min of meer verwachtte, blijft uit. Er ligt niets onnatuurlijks in
het verwonderde gebaar van Olaf en de verrassing in diens stem lijkt echt, wanneer
hij zegt:

„Mijn mantel? Hé... Zeker tussen een deur blijven zitten... Vreemd, dat ik aaar
niets van gemerkt heb

„Ge gaat dus de moordenaar zoeken?" wil Eric weten, alsof hij de mantel alweer
vergeten is. „Het is merkwaardigdat zelfs de meest verfijnde moordenaar /Uitein
delijk toch zijn eigen ondergang bewerkt..." laat onze held er dan op volgen. „Het
schijnt, dat iedere misdadiger, in de opwinding van zijn daad, altijd wel iets over
het hoofd ziet, waardoor hij later gevat kan worden En voor een handig speurder
is zelfs het kleinste bewijsstuk voldoende!"

„Een belangwekkende opmerking," zegt Olaf met lichte verwondering. „Ik zal
deze raad bij het komende onderzoek in gedachten houden. Men kan er altijd zijn
voordeel mee doen. Doch wil mij thans verontschuldigen. Ik zie u straks weer?" En
>met een hoofse buiging begeeft de burchtheer zich naar de eetzaal.

Peinzend staart Eric hem na. Hij slaat Olaf gade, als deze onder het lopen de
gescheurde slip aamachtig bekijkt en daarbij hoofdschuddend"iets moppert.

Hij is óf volmaakt onschuldig, óf een geboren toneelspeler, denkt de Noorman.
N-neen, helemaal onschuldig is Olaf niet en toch, en tocheen koelbloedig
huichelaar ook niet, daarvóór is hij zijn zenuwen niet genoeg de baas

„Er klopt hier iets niet," mompelt Eric, „maar wat is het!!!"

ft*

Woensdag heeft de gouverneur van de
Nederlandse Antillen, ir. L. A. H. Peters,
in een buitengewone vergadering van de
Staten der Ned. Antillen een rede ge
houden, waarin hij mededeling heeft
gedaan van het in werking treden van
de interim-regeling voor de Ned. Antil
len.

De gouverneur zei o.a.: „Vandaag is
het een dag van historische betekenis.
De Nederlandse Antillen hebben een
doel bereikt, dat sinds enkele tientallen
jaren vurig werd begeerd en volhardend
nagestreefd: het doel van de autonomie".

Na de beëindiging van de oorlog is, in
de geest van de verklaring van koningin
Wilhelmina op de eerste verjaardag van
de overval op Pearl Harbour in 1942, on-
mddellijk de voorbereiding der autono
mie ter hand genomen. Spr. gaf een
overzicht van de verschillende commis
sies en delegaties, die zich met het vraag
stuk van de voorbereiding der autono
mie hebben bezig gehouden. Aan het
adres van deze Nederlandse figuren (de
commissie-Van Hèlsingen, de Nederlandse
leden van de commissie-Van Poelje, de
parlementaire commissie-Kropman, dr.
Beel, mr. Jonkman, mr. Van Schaik) en
aan zovele anderen, eveneens in en uit
Nederland, uitte gouverneur Peters een
woord van oprechte hulde. In niet min
dere mate, aldus de gouverneur, mogen
die dank en die hulde gericht worden
tot de velen, die in het gebied der Ne
derlandse Antillen zelf hun schouders
onder deze grote arbeid hébben gezet.
Hierbij dacht de gouverneur aan de
voorzitter en de leden van de commissie-
De la Try Ellis, aan de leden der An
tilliaanse delegatie naar de eerste Ron
detafel-conferentie voor de West, aan de
moeizame arbeid, door vertegenwoordi
gers der Ned. Antillen in Nederland ver
richt en aan de vele besprekingen en
discussies, de arbeid en de zorg, door de
leden van de achtereenvolgende Colle
ges van Algemeen Bestuur en door de
leden van de Staten aan deze zaak ge
wijd.

Het bereiken van de autonomie is
voor de gouverneur aanleiding, om de
vertegenwoordigers van het volk der

Advertentie

en alle andere takken van sport is
Nutricia's heerlijke „Chocomel"
ideaalLet er echter op, dat U
werkelijk „CHOCOMEL"
krijgt; kijk naar
't etiket en het
merk Nutricia op
de kroonkurk

a a Die heerlijke A

maakt alléén Nutricia!

Nederlandse Antillen, alsmede dit volk
zelf, als eerste dienaar van deze auto
nome gemeenschap en als vertegen
woordiger van het hoogste gezag, n.l.
van Hare Majesteit de Koningin, zijn
welgemeende en innige gelukwensen
aan te bieden. Naar het woord van Van
Vollenhoven, is het wezen van de ver
nieuwing in de structuur van ons Ko
ninkrijk voor ons gebiedsdeel inge
leid door de interimregeling, door de
verplaatsing van de verantwoordelijk
heid en niet door opheffing der ver
antwoordelij kheid.

De gouverneur sprak de wens uit, dat
de goede staatsrechtelijke tradities, die
zich in Nederland in de verhouding tus
sen Kroon en regeringsorganen en tus
sen deze regeringsorganen onderling
hebben ontwikkeld, de Staten tot voor
beeld zullen mogen strekken bü de ver
vulling hunner moeilijke taak, nu de
volle verantwoordelijkheid voor het in
wendige bestuur naar de staten is ver
plaatst.

De minister van Landbouw heeft een
verzoek ontvangen om de koudegrond
tuinders, die in 1950 grote stroppen le
den, met bijna acht millioen gulden toe
slag te hulp te komen. Dit verzoek is
gedaan door de Stichting voor de Land
bouw. na overleg in de hoofdafdeling
Tuinbouw van deze stichting.

Door afzetmoeilijkheden, speciaal in
de exportsector, is het gemiddelde
prijspeil van de meeste producten van
de koude grond in 1950 zeer laag ge
weest. Door het stellen van minimum
prijzen op de veilingen voor de voor
naamste producten is getracht een bo
dem in de markt te leggen. Hiertoe
werden minimumprijzen-fondsen ge
sticht, die echter ditmaal van betrekke
lijk geringe invloed op een rendabele
teelt waren. De minimumprijzen nocb
de vergoedingen bij „doordraaien" heb
ben in vele gevallen de kostprijzen van
de tuinders op de koude gronden ook
maar bij benadering, doorgaans zelfs nog
niet tot de helft, Zereikt.

Gevraagd is nu %m de door ongunst
van de markt getroffen telers zodanige
toeslagen te geven, dat zij boven de mi
nimumprijzen en boven de uitbetaalde
vergoedingen bij doordraaien In totaal
75 pet. der gemiddelde kostprijzen over
1950 zullen hebben ontvangen.

(Telegrafisch van onze Romeinse
correspondent)

In een buitenlands hoofdartikel van de
„Osservatore Romano" van 7 Februari,
gewijd aan de kabinetscrisis in Neder
land, wordt gezegd, dat een eenvoudige
meerderheid onvoldoende is om een bin
nenlands politiek evenwicht te hervinden
in wat het blad een van de neteligste
situaties noemt, waarin Nederland ooit
heeft verkeerd.

Nederland staat, aldus het blad, voor
enorme moeilijkheden. Allereerst is im
mers noodzakelijk een geheel nieuwe
instelling na het verlies van Indonesië.
Vervolgens dient bedacht te worden dat
Nederland het meest verwoeste land van
Europa is en dat de handelsbalans steeds
ongunstiger wordt, terwijl de defensie
een kwart van de begroting opslokt. Ten
derde moet niet vergeten worden dat de
bevolking van Nederland in een halve
eeuw verdubbeld is, wat een bewijs is
van morele en lichamelijke gezondheid,
maar wat intussen geweldige moeilijk
heden meebrengt.

De val van het oude kabinet is slechts'
accidenteel. Het nieuwe kabinet, dat in
een zo moeilijke situatie komt te regeren,
heeft méér nodig dan een simpele meer
derheid.

In verband met het typische karakter
van de Nederlandse industrie dat vooral

Volgens cijfers afkomstig van het Direc
toraat van Verkeer werd de grootte van
het Nederlandse autopark op 31 December
1950 als volgt geraamd: Personenauto's (In
clusief ambulances, jeeps en stationcars)
147.526, vracht- en bestelauto's 77.752, mo
tordriewielers 3.502, trekkers 3.798, motor
rijwielen 100.094, autobussen 5.949.

de „transformatienijverheid" omvat en
met de weggevallen handel op Duitsland
bepleit de Osservatore voor de positie
van Nederland internationaal begrip da'„
zich niet mag beperken tot enkele on
derdelen alleen.

znm s

Es

ummHmitimimmiiitHMKUfiitMMiuiuiiiitiimitiMMtiuiiC

„Ik kan toch geen medelijden heb
ben met die mr. W. Schokking", zei
Snorrebor onverwachts.

Ik oegreep met waar hij heen
wilde en zweeg. Dat is de beste ma
nier om Snorrebor aan het praten te
krijgen. Het duurde dan ook niet
lang, of hij stak van wal.

„Kijk, die Mr. Schokking is natuur
lijk een bovenstebeste man. Daar niet
van, maar de wijze, waarop hij inder
tijd als minister van defensie m de
Kamer spitsroeden heeft moeten lo
pen was verre van aangenaam en nog
onaangenamer was dat zijn collega's
in de regering hem lieten vallen. Dat
doet de regering niet gauw. De re
gering houdt over het algemeen de
collegialiteit hoog. Kijk maar naar
Van Maarseveen en naar Stikker. Het
is altijd samen uit en samen thuis.
Maar Schokking lieten ze toch maar
gaan, al brokkelde daardoor het Chris-
telijk-Historisch steentje uit hun fun
dament. Dat leek niet mooi. Maar nu
is alles weer goed gemaakt. Schok
king is lid geworden van de Raad
van State. Je zou dat kunnen noemen:
succes door mislukking, want het i s
een succes op 50-jarige leeftijd als
Benjamin je intrede te mogen doen in
's lands hoogste en illustere adviescol
lege. Hij kan d'r oud bij worden, want
je wordt nergens zo goed geconser
veerd als in die politieke frigidaire."

„Nou, jij houdt je daarbuiten ook
maar flink" lachte ik.

„Ik ben ook geen minister geweest",
antwoordde snorrebor.

Naar wij uit doorgaans welingelichte
bron vernemen zou een splitsing van de
aandelen Ned. Ford worden overwogen.

Nu wij de tweede helft van de 20ste
erfuw zijn ingegaan, heeft men eens na
gegaan, wat de profeten yan 1900 ten
aanzien van deze eeuw hebben voor
speld en wat er tot nu toe van die voor
spellingen is uitgekomen. Over het alge
meen waren de profeten nogal optimis
tisch.

De Amerikaanse kapitalist en philan-
troop Andrew Carnegie zei in 1900, dat
de wereld vóór het einde van deze eeuw
vrij zou zijn van oorlogen. „Het doden
van mensen zal dan even afschuwelijk
worden gevonden als het menseneten".
De wereld zal moeten opschieten, indien
zij deze woorden waar wil maken, want
tot nu toe sukkelen we via weinig
vrêedzame vredes van de ene oorlog in
de andere, en worden er afschuwelijke
oorlogen gevoerd om het geestelijke en
sociale menseneten tegen te gaan.

Op Nieuwjaarsdag 1900 inspecteerde
Keizer Wilhelm troepen te Berlijn en
verklaarde, dat hij de waarheid zou be
wijzen van wat Frederik Wilhelm I eens
had gezegd n.l.: „Als iemand in deze we
reld iets wil beslissen met de pén, kan
hij dat alleen doen, indien hij gesteund
wordt door de kracht van het zwaard."
De Keizer heeft moeten ondervinden,
dat zowel zijn pen als zijn zwaard in 1918
hebben gefaald, en stierf op Huize Doorn
als een nagenoeg vergeten grijsaard.

Atlantische Oceaan van de Azo-
bru't Spitsbergen zullen worden ge-

■Kt Vnnit „MnnJlnurlAM «.om VI a too

■e*1

v 'kt voor het openhouden van de zee-
erbindingen.

landstrijdkrachten (mariniers) en
v0 marineluchtstrijdkrachten, benodigd
J" deze taak, zullen eveneens onder
bien van admiraal Fechteler ko-

Wenl °P papier is reeds uitgemaakt,

verbiArfZeemacht er nodië is om deze

Mann gen te beveiligen. Over deze
gen worden echter geen mededelin-
1'dicht Mlij konden daardoor geen

varj 'ngen krijgen over de omvang
die in e Nederlandse zeestrijdkrachten
hiakol, geval van oorlog deel uit zullen
dsche van de Verenigde Noord-Atlan-

zeemacht

"le<*ht!cCn ecbter het feit, dat Nederland
*hen a- °P bescheiden schaal zal deelne-
din„„|.an de verdediging van de verbin-
«unen ter ïee, ligt het in de ver

wachting, zo werd ons gezegd, dat het
Nederlandse aandeel in de Verenigde
Noord-Atlantische zeemacht niet groot
zal zijn.

Men wees ons er verder op, dat ad
miraal Fechteler nog niet definitief is
benoemd. Zijn benoeming zal, evenals
die van generaal Eisenhower, moeten
worden bekrachtigd door de landen van
het Noord-Atlantisch Pact. Een desbe
treffend verzoek is daartoe uitgegaan.
Admiraal Fechteler zal niet alle zee
strijdkrachten van de landen van het
Noord-Atlantisch Pact in de Noordzee
en Atlantische Oceaan commanderen.
Er zullen in geval van oorlog ook zee
strijdkrachten onder generaal Eisenho
wer worden gesteld ter ondersteuning
van diens operaties.

De Centrale Ereraad voor de Kunst
te 's Gravenhage heeft uitspraak gedaan
in de zaak van mr. A. M. H. Roothaert,
letterkundige, wonende te Deurne-Ant-
werpen (België).

De raad heeft de houding van R. af
gekeurd en daarboven betaling van een
eldboete van vijfhonderd gulden, deze
aalste uiterlijk op 30 April 1951 te vol
doen, en openbaarmaking van deze uit
spraak bevolen.

Uit het
Engels
vertaald door
DICK
OUWENDIJK

„Nee, maar ik wil hem in ieder geval
niet; ik ben er ook zeker van, Francis,
dat je een vergissing met hem begaat."

,0, ik heb prachtige kopij aan hem.
Hij fascineert me. Hij is werkelijk on
doorgrondelijk."

„Je zult waarschijnlijk een meedogen
loos, brillant boek over hem schrijven.'

„Waarschijnlijk. Wat je ook over hem
schrijft, het kan niet anders dan mee
dogenloos zijn."

„Niet als je een beetje hart had, Fran
cis wanneer je hem kon zien zoals
hij werkelijk is, een pathetisch stuk
mens."

Francis keek geamuseerd.

„Ik dacht niet, dat champagne een
mens zó gevoelig kon maken, Sue-lief
ik dacht, dat alleen gin dat kon. Ga
mee en laten we eens zien wat dat pa
thetisch stukje mens voor het souper
heeft klaar gemaakt. Ik vertelde hem,
dat we Miss Sue Lester, de beroemde
schilderes, tot gast zouden hebben. Hij
is wég van beroemdheden. Ik moet je
er alleen nog op attent maken, dat hij
me mr. Francis, sir noemt. Ik stelde
voor, dat hij daar, omdat we beiden
oud-studenten zijn, mee zou ophouden
en me gewoon Francis noemen, maar
hij vond dat niet in de haak. Het spijt
me voor hem, dat ik niet de titel geërfd
heb. maar het betekent heel wat voor
hem dat hij aan zijn familie kan schrij

Sable, de befoemde Engelse schrijver
en jongste zoon van wi. jen Sir John
Sable, baronet."

Johnnie voelde zich inderdaad zeer
gelukkig te mogen werken voor mr.
Francis Sable, de beroemde Engelse
schrijver. Hij had een grenzenloze be
wondering voor de werken van mr.
Sable, Francis Sable, Aldous Huxiey,
D.H. Lawrence waren zijn afgoden en
precies in deze volgorde.

Het was alleen al waard geweest naar
Europa over te steken om Francis Sable
te ontmoeten; en nu woonde hij in zijn
flat, had het voorrecht hem te be
dienen hem te helpen bij zijn post
en zijn waardevol leven zo gemakkelijk
en comfortabel mogelijk te maken. Alles
wat hij voor zijn werkgever deed. deed
hii uit bewondering voor hem als schrij
ver; hij had zichzelf geheel gewijd aan
de taak de grote Francis Sable te vrij
waren tegen de last en verveling van
aardse zaken, opdat hij in staat zou zijn
zich ongestoord te geven aan het schrij
ven van nog meer meesterwerken. Geen
bezigheid was hem daarvoor te gering.
Wanneer hij verklaarde het als een eer
te beschouwen Francis Sable te dienen
was dit gemeend. Hij hoopte, dat mr.
Sable mettertijd zijn toewijding zou er
kennen en hem zou aanwijzen als zijn
literaire boedelredder en biograaf

Francis begreep dit heel goed, maar
vond Sue het een beetje ontroerend, hij

dat hii werkt voor mr. Francis 1 vond het alleen maar amusant. Cathryn

had hem gewaarschuwd: „Je raakt nooit
meer van hem af. Als je hem gedaan
geeft, breek je zijn hart." Hij had er om
gelachen. „Harten breken niet zo gemak
kelijk" had hij gezegd. Het enige wat
zou kunnen gebeuren is, dat hij zou be
weren dat mijn werk zwaar werd over
schat, dat hij er aan was ontgroeid en
hii zou zich weer vastklampen aan een
van zijn andere literaire afgoden. Ik ben
geen persoon voor hem, alleen maar een
gedachte."

Dit beoordeelde hij echter verkeerd.
Johnnie bewonderde Francis wel ter
dege als persoon. „Fijn," was het woord
dat hij voor hem gebruikte. Hij was
zeer op meisjes gesteld, maar ongelukkig
vonden degenen die hij aantrekkelijk
vond hem vervelend, vanwege zijn droge,
humorloze ernst, en de meisjes, die zich
tot hem aangetrokken voelden, omdat
zij in hem hun intellectueel ideaal meen
den te zien, beschouwde hij doorgaans
als te dom; zodat de toestand verre van
gemakkelijk was, bijzonder daar hij
nogal emotioneel van nature was. Geen
meisje kon John B. Puckhurst's liefde
voor zich opeisen, tenzij zij voor de volle
honderd procent bewonderaarster was
van Francis Sable; maar daar Francis
Sable meer een schrijver was voor man
nen dan voor vrouwen, maakte dit de
zaak weer ingewikkelder. Hij was ge
neigd om te denken, dat hij toch hard op
weg was een vrouwenhater te worden.
Hij had echter een idee, dat dit geheel
in de lijn lag van de beste Sable-tradi-
tie, omdat mr Sable, hoewel hij natuur
lijk zijn affaires met vrouwen had ge
had, blijkbaar niet van plan was ooit
verliefd te worden. Tenminste, hij was
al bijna dertig en het was hem nog met
overkomen. Johnnie hoopte daarom, dat
hij zeker niet aan Miss Lester s zegekar
zou gebonden worden; hij had haar mr.
Sable als schrijver horen critiseren en
als schilderes was zij maar middelma
tig

Op de amood, dat Sue kwam souperen,

had hij zich veel moeite gegeven. Hoe.
wel hij Miss Lester slechts weinig waar
deerde, voor een gast van mr. Sable zou
hii zich altijd veel moeite geven. Hij
kocht witte rozen voor de tafel (slechts
een hall dozijn, hij wilde niet verkwis-
tend zijn met mr. Sable's geld), dekte
het beste servies en poetste het zilver
het betreurend, dat dit niet beter was;
maar mr. Sable had zijn appartement ge
meubileerd gehuurd, in zijn voorvader
lijk huis was er natuurlijk het prachtig
ste antieke zilver. Voordat hij bij mr.
Sable kwam werken wist hij van koken
niets, maar toen hij ontdekte dat zijn
meester er van hield om af en toe thuis
te eten kocht hij een keur van kookboe
ken en na ze bestudeerd te hebben
draaide hij voor koken de hand niet
meer om. Hij probeerde alleen maar
eenvoudige gerechten en omdat hij alles
wat hij deed met liefde deed, maakte hij
die paar gerechten met veel zorg en hij
maakte ze goed. Het was heel gemakke
lijk, vond hij, om kip te braden en die
te serveren met een gebonden saus of
een magere jus chips kocht je ver
pakt en hoefde je alleen maar in de
oven warm te maken. Niemand die ooit
op de gedachte kwam en de meeste gas
ten riepen dan ook: „Wat 'n heerlijke
chips! Hoe goed bedacht!" Tot nog toe
had niemand hem gevraagd hoe hij ze

maaktePudding probeerde hij nooit;

mr Sable's gasten moesten zich tevreden
steilen met fruit en een assortiment van
kaassoorten, maar omdat hij steeds zorg
de voor een goed assortiment van beide,
waren de gasten altijd zeer voldaan. Mr
Sable zorgde zelf voor der wijnen, maar
Johnnie lette steeds op wat geserveerd
werd, zodat hij mettertijd ook met de
wijnen'op de hoogte zou zijn. Hij weid
altijd uitgenodigd om met mr. Sable en
diens gasten aan te zitten, doch hij deed
dit nimmer Hij begreep, dat zij liever
alleen waren; hij had ook altijd iets te
doen in wat hij zijn „keuken" noemde.

(Wordt vervolgd)

De Engelse schrijver H. G. Weils had
een op technisch gebied vooruitziende
blik. Nog vóór in 1903 de gebroeders
Wright met een vliegtuigje de lucht in
gingen, zei hij, dat lanê vóór het jaar 2000
en zeer waarschijnlijk reeds vóór 1950
vliegtuigen hun succes en hun veiligheid
zouden hebben bewezen. Er waren toen-
dertijd nog maar 8000 auto's in Amerika,
maar Wells voorspelde, dat er grote
maatschappijen voor vrachtauto's en bus
lijnen zouden komen en dat particuliere
wagens in staat zouden zijn op één dag
500 km. en méér af te leggen. Maar zijn
voorspelling, dat er bewegende ver-
keersplatformen boven, op of onder de
grond zouden worden gemaakt, die zich
met verschillende snelheden van 8 tot
42 km. per uur zouden bewegen, is nog
niet bewaarheid, ofscMoon hij de verwe
zenlijking daarvan reeds tegen 1930 ei
1940 meende te zien.

De Franse schrijver Emile Zola zei, dat
in minder dan 20 jaar tijds diepgaande
politieke, economische en sociale hervor
mingen de wereld in belangrijke mate
zouden hebben verbeterd. Maar het vol
gens hem absurde erfrecht bestaat nog
altijd, niettegenstaande de fiscus als me
de-erfgenaam optreedt.

De Franse geleerde M. Elie Mechni-
koff verklaarde: „De mensen van de
nieuwe eeuw zullen waarschijnlijk pas de
rijpe leeftijd bereikt hebben als zij 100
jaar zijn en zij zullen dan even gezond
zijn als de mannen en vrouwen van 50
uit onze tijd." De gemiddelde leeftijd is
thans in 1951 66 jaar voor mannen en 70
jaar voor vrouwen.

William R. Merriam, directeur van de
Amerikaanse volkstelling, verklaarde:
„Tegen het jaar 2000 zullen de Verenigde
Staten 200 millioen zielen tellen. Er wa
ren er 76 millioen, toen hij deze voor
spelling deed. Thans in -1951 zijn er 150
millioen.

Koningin Wilhelmina, die toen de jong
ste Europese souverein was, zei: „Zo lang
een souverein constitutioneel regeert
en leeft in de harten van de onderdanen,
zoals naar ik hoop ik doe, is de monar
chie, naar mijn mening, niet alleen veilig
voor de komende eeuw, maar voor alle
tijden."

Kardinaal Rampolla, pauselijk staats
secretaris, zei; „Over 100 jaar zullen er
minder geloofsbelijdenissen zijn, omdat
de ware Kerk terrein wint."

Luitenant-generaal Bugolowski, Duits,
lands beste schrijver over militaire zaken,
schreef: „Legers ter sterkte van een mil
lioen man zijn de beste vredebewaar-
ders. De strijd is overal in de natuur
'n oorspronkelijk element, en daarom zal
een oorlog, die voor vitale belangen van
een volk gevoerd wordt, altijd de laatste
toevlucht van een staat en daarom on
vermijdelijk zijn."

Tenslotte verklaarde de Amerikaanse
senator Chauney M. Depew: „In algemene
en commerciële zin zal de Stille Oceaan
een Amerikaans meer worden."

Op de wereldschokkende machtsgroei
van Het communisme heeft blijkbaar nie
mand in 1900 enige kijk gehad.

Het communistisch geregeerde Oosi-
Duitsland blijft lekken als een vergiet.
In de maand Januari zijn 76 Oost-Duitse
politiemannen gedeserteerd. De meeste
van hen hebben in West-Berlijn om asyl
verzocht. Als daar maar geen verkapte
communistische propagandisten by zijni